Vâng, có.
Thưa, bác nghĩ sao về chuyện ấy ?
Vị giáo sư nhún vai :
Tôi có quá nhiều việc quan trọng hơn để lo hơn là suy nghĩ về việc ấy. Để bắt đầu, tôi hỏi anh trước đây đã có vợ chưa ?
Dạ chưa. Thưa bác chuyện ấy không phải là dễ khi mình là người da màu.
Ông cụ cười :
À, anh lại bắt đầu bằng những chuyện không đâu, thôi chúng ta hãy đả thông tư tưởng càng sớm càng tốt. – Ông cụ hỏi thêm vài câu, chàng phi công cười trả lời thoải mái – Thôi nhé, hãy để chuyện da màu sang một bên. Bác nghĩ đấy là chuyện của Rosemary chứ không phải chuyện của ai khác.
Cháu thấy chính bác không để ý nhiều về vấn đề ấy, nhưng thời nay không ai là không đặt vấn đề về dân “boong” như cháu.
Boong ư ?
Đấy là từ chỉ dân da màu của dân bắc Queensland, nơi cháu sinh trưởng.
À ra thế. Quan điểm của bác là như thế này. Nếu cháu là người được xem như có khả năng phục vụ Nữ hoàng một cách trung thành như cháu đã làm, thì cháu cũng có khả năng trở thành rể của bác, nếu như Rosemary muốn kết hôn với cháu. Thế là đủ, còn cái gì cũng không đáng kể.
David đã nhờ Jim Hansen, tiếp viên hàng không Úc của chiếc Tare, đến dọn ăn tối. David ngồi cùng cha của Rosemary và dùng bữa tối với ông cụ, với xúp, thịt gà Anh, thịt heo Úc và món trộn xà lách với xoài và đu đủ và mận tươi của Kenya ăn với kem và đường. Cuối bữa ăn có cà phê. Khi người tiếp viên đi khỏi, ông cụ nói:
Anh không đặt các món ăn của cửa hàng đấy chứ ?
Viên phi công lắc đầu.
Ông cụ lại nói :
Thật ra, bác cũng nên nói cho cháu biết bác đã nói những gì với Rosemary chiều nay. Đây là những giai đoạn khó khăn và con của bác dấn thân vào những sự việc lớn lao. Bác đã nói với Rosemary rằng, nếu thấy mình hiện diện ở một đất nước xa xôi nào đó mà ở đấy mình cảm thấy phải ở lại hàng tháng và có khi cả hàng năm, mà nếu gặp được ý trung nhân ở nơi ấy thì đừng nghĩ rằng bố mẹ sẽ làm trở ngại việc hôn phối. Con gái đi lấy chồng là chuyện tự nhiên, hai bác cũng muốn thế. Nhưng nếu có gì không thuận lợi, em nó không nên trì hoãn để chờ ý kiến của hai bác. Rosemary phải tự quyết định cuộc đời của nó và nếu em nó muốn kết hôn trong lúc ở xa cha mẹ, hai bác cũng miễn chấp.
David nói :
Hai bác đã thương mà nói như thế chúng con phải nghe theo.
Ông cụ hỏi David về sức học và đời sống trước đây của chàng, hai người lại nói chuyện về miền bắc Queensland.
Ông cụ nói :
Rosemary đã kể cho hai bác nghe hầu hết về miền đất này. Hai bác cũng cảm thấy ân hận nếu để con gái mình sinh sống ở Úc vì bác và bác gái là người Anh. Hai bác sẽ chẳng bao giờ rời khỏi thành phố Oxford. Nhưng dầu sao, bác vẫn nghĩ con gái bác hành động đúng. Cô bé đã giữ một vai trò quan trọng trong lúc tuổi còn trẻ. Nếu em nó theo anh đến Úc, nó sẽ đến được trung tâm của Liên hiệp Anh nơi tất cả những sự kiện quan trọng sẽ xảy ra trong tương lai trước khi em nó đến tuổi về hưu.
David tò mò nhìn ông cụ :
Bác đã nghĩ như vậy ư ? Bác cho rằng nước Úc rồi đây sẽ là trung tâm của Liên hiệp Anh ư ?
Đúng. Dân số của Úc bây giờ là bao nhiêu ?
Độ chừng hai mươi bảy triệu, con số này đang thay đổi không ngừng. Đợt kiểm tra dân số vừa rồi mới chỉ hai mươi ba triệu, nhưng cách đây cũng không lâu lắm.
Vị giảng viên đại học gật đầu :
Cũng đúng thôi. Thế cháu đoán cuối cùng nó sẽ là bao nhiêu ?
David trả lời :
Dạ cũng rất khó nói. Tất cả đều tùy thuộc vào nước. Khi cháu còn nhỏ, mọi người nói con số hai mươi lăm triệu là giới hạn. Nhưng trong cuộc sống hiện tại, chương trình thủy lợi bằng tuyết đã được thực hiện, vùng Burdekin và hơn nửa chục các vùng khác và ngày nay chương trình hạt nhân biến nước biển thành ngọt ở miền bắc Úc, chung quanh vùng rừng Rum và giá cả càng ngày càng rẻ. Người ta kháo nhau rằng giới hạn có thể là năm mươi triệu, nhưng có người nói một trăm năm mươi triệu.
Vị giáo sư nói :
Con số năm mươi triệu hay một trăm năm mươi chẳng quan trọng gì mấy. Nước Anh có thể nuôi sống ba mươi triệu, và khi dân số nước này tụt xuống con số ấy, mọi sự thình lình biến đổi và nước Anh đã trở thành một đất nước hạnh phúc và thịnh vượng. Nhưng nước Úc luôn luôn có ưu thế về dân số, đó là ưu thế vĩ đại đối với sự an toàn chiến lược. Và trên tất cả mọi sự, nước cháu có được một hệ thống dân chủ hữu hiệu.
Bác muốn nói đến phiếu bầu nhiều thành phần ?
Ông cụ gật đầu :
Thế anh có bao nhiêu phiếu bầu
Bản thân cháu ? – viên phi công hỏi – cháu được ba phiếu bầu.
Căn bản và giáo dục ? – David gật đầu – Thế phiếu bầu thứ ba ?
Người phi công trả lời :
Sống ở nước ngoài. Cháu có được nhờ tham gia đệ nhị thế chiến.
Ngừng một lát, ông cụ nói tiếp :
Nếu ai cũng như anh ở nước Anh này có ba phiếu bầu thay vì một, chẳng cần nói đến một vị Toàn quyền làm gì !
David ngồi yên lặng nghe những gì qua đi trong cơn gió thoảng. Phải có một vì Toàn quyền cho nước Anh cũng như trong tất cả các lãnh thổ tự trị trong khối thịnh vượng Anh, một vật “giảm chấn” giữa chính trị gia được bầu và Nữ hoàng, được Nữ hoàng chọn lựa nhờ có khả năng điều hợp giữa các chính trị gia hiện hữu để phụng sự Nữ hoàng. Nếu có người nào đó có thể ngày này qua ngày khác chịu khó làm thế công việc cho Nữ hoàng như Khánh thành các Tòa Thị chính, đặt viên đá đầu tiên cho các đập nước, dự các buổi thiết triều, chủ tọa các buổi tiếp tân trong vườn ngự uyển để Vương triều có thì giờ lo công tác điều hành thật sự Khối Thịnh vượng Anh. Khi David ngồi suy tư những việc như thế thì những mảnh lắp ghép của trò chơi ghép ô dồn đến trong trí chàng. Tom Forrest là người đầu tiên được chọn làm Toàn quyền cho nước Anh, ông đang tiến thân từ tận cùng của xã hội, ông đã được tuyên dương và ngưỡng mộ như là một quân nhân đã lãnh đạo dân chúng Anh tiến tới vinh quang trong đệ nhị thế chiến, ông đã làm Toàn quyền xứ Canada mới được hai năm và là người bạn thâm giao của Hoàng tử xứ Gale. Với ý nghĩ ấy, David đã ghép được vào đúng ô của trò chơi ghép ô. Với Tom Forrest hay một người nào đó như ông, sẽ đứng giữa Vương triều và thủ tướng Iorwerth Jones, có lẽ sự kế vị sẽ ít khó chịu hơn đối với Hoàng tử Charles. Có lẽ đó là những gì thân phụ của Rosemary muốn nói. Có lẽ một vị Toàn quyền nước Anh là một điều kiện mà các bậc thừa kế ngai vàng cần có, được xem như một sự chọn lựa của việc thoái vị. Có lẽ lời mắng nhiếc độc địa về phi trường White Waltham là giọt nước cuối cùng làm tràn ly đối với Hoàng tử Charles do Thủ tướng nước Anh. Có lẽ đó cũng là một việc làm có dụng ý. Có lẽ David sẽ lái máy bay cho Hoàng tử Charles đến Canada để nói thay cho Công chúa và chính bản thân Hoàng tử và cũng để trình lại với Nữ hoàng là họ không thể đảm trách công việc ấy.