Hồi còn nhá», nhá» xÃu, tôi không có bạn gái . Suốt ngà y tôi chỉ chÆ¡i vá»›i ... mẹ tôi và bà ná»™i tôi . Mẹ tôi rất thương tôi nhưng vìmẹ sợ ba nên Ãt khi mẹ che chở được tôi trước những tráºn đòn cá»§a ba tôi . Bà tôi thì lại khác. Bà sinh ra ba nên ba phải sợ bà . Ãiá»u đó tháºt may mắn đối vá»›i tôi .
Hồi nhá» tôi rất nghịch, ăn đòn khá thưá»ng xuyên. Ãiá»i đó buá»™c đầu óc non ná»›t cá»§a tôi phải tìm cách đối phó vá»›i những tráºn đòn trừng phạt cá»§a ba tôi . Má»—i lần phạm lá»—i, há»… thấy ba tôi dợm rút cây roi mây ra khá»i vách là tôi vá»™i và ng chạy qua nhà bà tôi . Bà tôi thưá»ng nằm trên cái sáºp gá»— lim Ä‘en bóng, bên dưới là những ngăn kéo đựng thuốc bắc cá»§a ông tôi . Bà nằm đó, miệng bá»m bẻm nhai trầu, tay phe phẩy chiếc quạt mo cau vá»›i má»™t dáng Ä‘iệu thong thả.
- Bà ơi, bà ! - Tôi chạy đến bên chiếc sáºp, hổn hển kêu:
Bà tôi chá»i tay nhá»m dáºy:
- Gì đó cháu ?
- Ba đánh! - Tôi nói, miệng méo xệch.
- Cháu đừng lo! - Lên đây nằm với bà !
Bà tôi dịu dà ng trấn an tôi và đưa tay kéo tôi lên sáºp, đặt tôi nằm khuất sau lưng bà , phÃa sát tưá»ng. Xong, bà tôi xoay ngưá»i lại, nằm quay mặt ra ngoà i .
Lát sau, ba tôi bước qua, tay vung vẩy cây roi, miệng há»i:
- Mẹ có thâý thằng Ngạn chạy qua đây không?
- Không thấy .
Bà tôi thản nhiên đáp và tiếp tục nhai trầu . Tôi nằm sau lưng bà , tim thót lại vì lo âu . Tôi chỉ cảm thấy nhẹ nhõm khi nghe tiếng bước chân ba tôi xa dần.
Những lúc đó, tôi không dám vá» nhà ngay . Bao giá» tôi cÅ©ng nằm lại chÆ¡i vá»›i bà . Tôi nằm sấp ngưá»i trên sáºp, nÅ©ng nịu:
- Bà ơi, bà gãi lưng cho cháu đi !
Bà tôi không bao giá» từ chối yêu cầu cá»§a tôi . Bà vừa gãi lưng cho tôi vừa thá»§ thỉ kể chuyện cho tôi nghe . Những câu chuyện Ä‘á»i xưa cá»§a bà tôi đã nghe đến thuá»™c lòng. Bà không có nhiá»u chuyện. Có bao nhiêu chuyện bà đã kể sạch sà nh sanh. Do đó, bà cứ kể Ä‘i kể lại mãi những câu chuyện cÅ©. Tuy váºy, má»—i khi bà kể chuyện, tôi luôn luôn nằm nghe vá»›i cảm giác hứng thú hệt như lần đầu tiên, có lẽ do giá»ng kể dịu dà ng và âu yếm cá»§a bà , bao giá» nó cÅ©ng toát ra má»™t tình cảm trìu mến đặc biệt dà nh cho tôi khiến trái tim tôi run lên trong ná»—i xúc động hân hoan khó tả. Và tôi ngá»§ thiếp Ä‘i lúc nà o không hay, vá»›i trái tim không ngừng thổn thức. LỚn lên mỘt chút, ngoà i mẸ tôi và bà tôi, tôi có thêm ba ngưá»i bạn gái . Ãó là hai ngưá»i chị con bác tôi . Chị Nhưá»ng lá»›n hÆ¡n tôi bốn tuổi, đầu nhiá»u ghẻ chốc nên lúc nà o cÅ©ng cạo trá»c. Chị Quyên bằng tuổi tôi, da Ä‘en nhẻm, quanh năm chỉ váºn má»—i cái quần cá»™c, không bao giá» chịu mặc áo, mÅ©i luôn luôn thò lò. Ngưá»i thứ ba là cô Thịnh, con út cá»§a bà tôi . Cô Thịnh bằng tuổi vá»›i chị Nhưá»ng. Khi bác tôi sinh con gái đầu lòng thì bà tôi sinh con gái út. Ãầu cô Thịnh cÅ©ng cạo trá»c như đầu chị Nhưá»ng. Trẻ con quê tôi không có lắm trò chÆ¡i như trẻ con thà nh phố, suốt ngà y chỉ nghịch đất nên đứa nà o cÅ©ng lắm ghẻ.
Tôi cÅ©ng ghẻ đầy đầu nhưng may mắn không bị cạo trá»c như chị Nhưá»ng và cô Thịnh. Mẹ tôi cho tôi há»›t tóc "ca-rê", nhưng mẹ bảo lão Tứ há»›t tóc húi đầu tôi tá»›i táºn ót, phô cái gáy trắng nhởn. Những mụn ghẻ trên đầu khi là nh biến thà nh sẹo, thá»i gian không xóa nổi . Lá»›n lên tôi có thói quen để tóc dà i phá»§ gáy là do váºy .
Dạo ấy, ông tôi định xây má»™t dãy nhà ngang phÃa sau nên cho đổ má»™t đống cát cao nghệu ngay trước sân. Suốt má»™t thá»i gian dà i, đống cát đó là sân chÆ¡i lý tưởng cá»§a bốn cô cháu chúng tôi . Chúng tôi suốt ngà y bò lê trên cát, thi nhau đà o những đưá»ng hầm sâu hút hoặc hoà i công xây những tòa nhà cứ chốc chốc lại đổ sáºp. Xây nhà chán, chúng tôi lại vốc cát ném nhau . Tôi vá»›i chị Quyên má»™t phe, chị Nhưá»ng vá»›i cô Thịnh má»™t phe . Chúng tôi ném hăng đến ná»—i cát bay mù trá»i và chui đầy cả hai tai, mÅ©i, miệng. Tôi sợ cát bay mù mắt, cứ đứng xa xa, má»™t tay che mặt, má»™t tay vốc cát ném tá»›i . Chị Quyên gan lì hÆ¡n tôi nhiá»u . Hai tay nắm cát, mắt nhắm tịt, chị xông lên phÃa trước ném liên hồi kỳ tráºn. Chị Nhưá»ng và cô Thịnh bị cát ném rát mặt liá»n kêu thét lên và bá» chạy .
Sau những trò chÆ¡i ném cát thú vị đó, bao giá» tôi cÅ©ng bị ăn đòn. Ba tôi ban ngà y Ä‘i là m không có nhà nhưng tối vá» nghe mẹ tôi kể tá»™i tôi thế nà o ba tôi cÅ©ng Ä‘em tôi ra xét xá». Thoạt đầu tôi phải đứng nghiêm, hai tay khoanh trước ngá»±c và miệng là nhà trả lá»i những câu há»i đầy Ä‘e dá»a cá»§a ba tôi . Tiếp theo, tôi lại phải nghểnh cổ nghe ba tôi luáºn tá»™i . Thú tháºt, lúc đó tôi chẳng há» chú ý mảy may đến những lá»i răn dạy cá»§a ba tôi, đầu óc tôi mãi báºn bịu và o việc Ä‘oán xem lát nữa đây tôi sẽ bị đánh mấy roi và thầm mong bà tôi Ä‘ang Ä‘i chÆ¡i đâu đó trong là ng sẽ kịp vá» trước khi xảy ra những chuyện đáng tiếc cho đứa cháu khốn khổ cá»§a bà . Nhưng khác xa vá»›i những ông Bụt trong câu chuyện bà kể, bà tôi chẳng bao giá» nghe được những mong má»i thầm kÃn cá»§a tôi . Ãt khi bà vỠđúng lúc. Bà chỉ vá» khi mông tôi đã hằn những vệt roi khiến lòng tôi thêm há»n tá»§i và tôi giáºn dá»—i chẳng thèm trò chuyện vá»›i bà .
Không có bà tôi can thiệp, tôi đà nh phải buồn bã thá»±c hiện nốt phần cuối cùng cá»§a phiên xét xá». Tôi lặng lẽ phá»§i chân leo lên bá»™ ván nằm sấp xuống, mặt áp và o phiến gá»— mát lạnh, quần kéo xuống khá»i mông. Tôi nằm im như thế, ngưá»i căng ra, mắt nhắm nghiá»n. Không hiểu sao tôi luôn luôn tin rằng khi bị đòn, nhắm mắt lại sẽ Ãt Ä‘au hÆ¡n.
Ba tôi vừa đánh vừa đếm. Mặc dù đã chuẩn bị tinh thần, ngưá»i tôi cứ bị giáºt nẩy má»—i khi ngá»n roi quất xuống. Ba tôi không há»c được cách đánh nhẹ tay như mẹ tôi . Ba đánh Ä‘au thấu xương. Hai roi đầu, tôi nghiến chặt răng, cố không báºt khóc. Nhưng đến roi thứ ba thì tôi không ká»m giữ nổi . Bao giá» cÅ©ng váºy, đến roi thứ ba là tôi khóc òa .
Tôi vừa nức nở vừa leo xuống đất, chân sá» soạng tìm dép. Khi ngẩng mặt lên, tôi nhìn thấy má»™t đôi mắt lấp ló ngoà i khe cá»a . Ãó là đôi mắt cô Thịnh. Khi nãy, hẳn chị Nhưá»ng và chị Quyên cÅ©ng đứng rình phÃa ngoà i, nhưng đến khi thấy tôi leo lên ván nằm úp mặt chuẩn bị thá» hình, chắc hai chị em khiếp đảm bá» chạy vá» nhà .
LÀNG TÔI CÓ MỘT CÃI CHỢ TÊN LÀ CHỢ ÃO ÃO . Từ lâu, tên chợ đã thà nh tên là ng. Lá»›n lên, tôi Ä‘i đâu xa, xưng là ngưá»i là ng Ão Ão, ai cÅ©ng biết. Ngưá»i là ng khác hay nói câu vè "chén Ão Ão là chó Ä‘en Ä‘en" để ghẹo ngưá»i là ng tôi . Mãi đến bây giá», tôi vẫn không hiểu câu đó có ý nghÄ©a gì hay chỉ là má»™t câu nói chÆ¡i, nhưng hồi nhá» má»—i khi nghe ai nói như váºy, tôi tức lắm. Tôi cứ nghÄ© ngưá»i ta bảo mình là chó.
Chợ Ão Ão chỉ há»p ban đêm. Ban ngà y chợ vắng ngắt, chỉ còn trÆ¡ lại cây bà ng già giữa chợ và nhừng căn lá»u trống trải, á»p ẹp nÆ¡i bá»n trẻ con thưá»ng tụ táºp chia phe đánh nhau .
Sau những lần bị đòn, tôi thưá»ng ra đứng má»™t mình ở đầu hè, nhìn xuống chợ . Tôi đứng đó, buồn bã, cô đơn và rên rỉ như má»™t con chó con. Tôi vừa xoa cặp mông bá»ng rát vừa cảm thấy mình là đưá trẻ bất hạnh nhất trên Ä‘á»i và tôi cứ để mặc những giá»t nước mắt lăn tròn trên má. Những lúc đó, tôi thưá»ng ao ước mình đột ngá»™t chết Ä‘i để ba tôi phải hối háºn vì đã đánh tôi, để mẹ tôi phải hối háºn vì không dám can ba, và cả bà tôi nữa, bà sẽ vô cùng khổ tâm vì bà đã trót Ä‘i dạo trong má»™t buổi tối quan trá»ng như váºy . Má»i ngưá»i sẽ khóc sưng cả mắt. NghÄ© đến cảnh mẹ tôi và bà tôi khóc than váºt vã, tóc xổ rối tung, aó quần xốc xếch, tá»± nhiên tôi thấy má»§i lòng, không muốn chết nữa . Nhưng rồi tôi bất giác sá» tay xuống mông và kiên quyết giữ nguyên ý định trừng phạt má»i ngưá»i bằng cái chết đáng thương cá»§a mình. DÄ© nhiên tôi không muốn chết hẳn. Chết hẳn như chú Hoan đám ma tháng trước, tôi sợ lắm. Vợ con chú khóc như ri nhưng chú thì chẳng nghe thấy gì. Chú ngá»§, ngá»§ hoà i và sẽ chẳng bao giá» dáºy nữa . Mẹ tôi bảo váºy . Không, tôi không định chết như chú Hoan. Tôi chỉ chết chừng năm ngà y thôi . Lúc ba mẹ tôi, ông bà tôi và những ngưá»i thân khóc khô hết nước mắt thì tôi sẽ sống dáºy trước sá»± hân hoan chà o đón cá»§a má»i ngưá»i . Lúc ấy, má»i ngưá»i sẽ chen lấn già nh giáºt nhau để được ôm lấy tôi . Ai tôi cÅ©ng cho ôm nhưng ba tôi thì không. Tôi sẽ lạnh lùng hất tay ba tôi ra, bất chấp vẻ Ä‘au khổ ánh lên trong đôi mắt ba . Nhưng dù sao, cuối cùng tôi cÅ©ng suy nghÄ© lại và để cho ba tôi ôm tôi nhưng ba sẽ phải là ngưá»i sau chót được đến gần tôi . Những ngà y sau đó hẳn là những ngà y rất tuyệt vá»i đối vá»›i tôi . Tôi sẽ tha hồ vấy bẩn áo quần, tha hồ nghịch cát, tháºm chà chôn cả ngưá»i trong cát, chỉ chừa hai lá»— muÄ©, mà vẫn không sợ bị đòn. Mải chìm đắm trong viá»…n cảnh xán lạn đó, tôi quên béng cả khóc. Trong khi tôi Ä‘ang nghÄ© xem cần phải giở những trò nghịch ngợm gì nữa vá»›i sá»± tá»± do quá mức cá»§a mình thì tiếng cô Thịnh khẽ vang lên sau lưng:
- Ngạn đứng là m gì đó ?
Giá»ng nói dịu dà ng cá»§a cô Thịnh kéo tôi vá» vá»›i thá»±c tại . Giấc mÆ¡ huy hoà ng biến mất và tôi cay đắng hiểu rằng chẳng là m gì có chuyện nghịch cát mà không bị ăn đòn, rằng Ä‘á»i tôi sẽ còn Ä‘au khổ dà i dà i . Cà ng nghÄ© tôi cà ng buồn tá»§i và bất giác tôi rÆ¡m rá»›m nước mắt.
Cô Thịnh nhẹ nhà ng đặt tay lên vai tôi, há»i:
- Ba Ngạn đánh Ngạn có đau không?
Tôi nức nở:
- Ãau gần chết.
- Ãể cô xức dầu cho Ngạn nghen!
Tôi khụt khịt mÅ©i và lặng lẽ gáºt đầu .
Cô Thịnh kéo quần tôi xuống và thoa dầu lên những lằn roi vắt ngang mông tôi . Hóa ra trước khi đi tìm tôi, cô Thịnh đã bỠsẵn chai dầu trong túi áo .
Không hiểu do chai dầu hiệu nghiệm hay do tình thương cá»§a cô Thịnh mà tôi chẳng còn nghe Ä‘au đớn nữa . Những ngón tay cá»§a cô Thịnh lướt nhẹ trên da tôi như những cục bông gòn má»m mại .
Xức dầu cho tôi xong, cô Thịnh âu yếm há»i:
- Ngạn đã hết đau chưa ?
Tôi sụt sịt:
- Hết rồi .
- Hết sao Ngạn còn khóc?
Tôi chối:
- Ngạn đâu có khóc.
- Có. Cô thấy Ngạn khóc nè.
Tôi đưa tay quệt nước mắt:
- Ãó là khi nãy . Bây giá» Ngạn đâu có khóc nữa .
Cô Thịnh không tin lá»i tôi . Cô nhìn tôi bằng ánh mắt nghi ngá» nhưng cô không há»i nữa . Cô chỉ cầm tay tôi, rá»§:
- Ngạn đi xuống chợ chơi với cô không?
Tôi biết cô Thịnh Ä‘i chợ chẳng để mua gì. Thấy tôi buồn, cô muốn dẫn tôi Ä‘i chÆ¡i váºy thôi . DÄ© nhiên là tôi gáºt đầu liá»n. Tôi rất thÃch xuống chợ . Bao giá» tôi cÅ©ng thÃch xuống chợ . Tôi có thể lượn lá» hà ng tiếng đồng hồ không chán trước các sạp tạp hóa, mê mẩn nhìn ngắm những vòng xuyến xanh Ä‘á», những há»™p chì mà u luôn luôn có sức thu hút đối vá»›i tôi và những viên bi sặc sỡ nằm chen chúc trong các há»™p giấy vuông vức vá»›i dáng vẻ hấy dẫn đặc biệt.
Tôi và cô Thịnh len lá»i qua những hà ng cá tươi tanh nồng vị biển. Những ngưá»i dân miá»n duyên hải da rám nắng phô hà m răng trắng ởn, má»i chà o . Sáng sá»›m thuyá»n vá», những ngưá»i buôn cá ở miệt biển thức dáºy từ trước, vá»™i vã xếp cá và o giá» và thuê xe thồ Ä‘i suốt ngà y không nghỉ để kịp Ä‘em cá đến phiên chợ đêm quê tôi . Là ng tôi là là ng núi nhưng ngà y naò cÅ©ng có cá tươi là nhá» váºy .
Ãi quanh quẩn má»™t lát, tôi lại thấy mình đứng trước các sạp tạp hóa vá»›i những bà lão bán hà ng giống hệt bà tôi, miệng lúc nà o cÅ©ng móm mém nhai trầu . Tôi đứng đó, mắt dán chặt và o nhừng món hà ng xinh xắn và lung linh Ä‘ang bà y biện trên sạp, lòng dáºy lên má»™t ná»—i ao ước mÆ¡ hồ nhưng cháy bá»ng. Suốt thá»i thÆ¡ ấu dà i lâu, các sạp tạp hóa luôn luôn là má»™t thế giá»›i lá»™ng lẫy và đầy bà ẩn đối vá»›i tâm hồn non ná»›t cá»§a tôi . Ấn tượng đó sâu sắc đễn ná»—i mãi đến táºn bây giá», khi tôi đã bước qua tuổi ba mươi, cứ má»—i lần Ä‘i ngang qua má»™t quầy tạp hóa bất chợt nà o, tôi không là m sao ká»m chế được ý định dừng chân lại và dán mắt và o tá»§ kiếng vá»›i má»™t ná»—i xao xuyến lạ lùng.
Trong khi tôi Ä‘ang mê mải chìm đắm trong thế giá»›i đầy mà u sắc đó thì từ giữa chợ bá»—ng vá»ng lại những tiếng hò reo huyên náo .
Cô Thịnh lắc lắc tay tôi:
- Ngạn ơi, lại đằng kia xem xiếc đi !
Tôi theo cô Thịnh lần vá» phÃa tiếng ồn.
ChÃnh giữa chợ, dưới gốc bà ng già , giữa má»™t vòng ngưá»i hiếu kỳ chen chúc vây quanh, những tay sÆ¡n đông mãi võ Ä‘ang là m trò. Cô cháu tôi phải loay hoay khá lâu má»›i vẹt được má»™t khẽ hở chui và o .
Những ngưá»i bán thuốc dạo cởi trần trùng trục và biểu diá»…n những trò lạ mắt. Há» gồng ngưá»i lên và để cho những thanh mã tấu chém và o . Mặc dù biết chác rằng há» sẽ chẳng há» hấn gì, những thanh mã tấu chạm và o ngưá»i há» sẽ dá»™i ra như chạm và o má»™t khối cao su, nhưng cứ má»—i lần thấy lưỡi thép bén ngót và lấp loáng ánh Ä‘uốc vung lên, tôi Ä‘á»u sợ hãi nhắm tịt mắt lại . Chỉ đến khi nghe những tiếng xuýt xoa và những trà ng vá»— tay rầm rá»™ vang lên, tôi má»›i dám hé mắt nhìn, trống ngá»±c vẫn còn Ä‘áºp thình thịch.
Tôi đã xem đám ngưá»i mãi võ nà y là m trò nhiá»u lần. Há» không ngụ cư cố định ở má»™t nÆ¡i nà o . Quanh năm, suốt từ mùa hè đến mùa xuân năm sau, há» Ä‘i lang thang qua các là ng mạc, các thôn xóm. Cứ khoảng và i tháng, há» lại đến vùng tôi má»™t lần. Vẫn dá»±ng lá»u dưới tán bà ng già giữa chợ, vẫn những con ngưá»i cÅ© vá»›i những tiết mục cÅ© nhưng kiểu cách sinh hoạt khác thưá»ng và những mà n biểu diá»…n vừa quen thuá»™c vừa kỳ bà cá»§a há» bao giá» cÅ©ng toát ra má»™t sức lôi cuốn mạnh mẽ khiến vòng tròn ngưá»i chung quanh má»—i lúc má»™t dà y đặc và những ngưá»i nà y, bị thôi miên bởi những phép gồng, những trò nuốt dao và phun lá»a, đã háo hức tháo những cây kim băng cà i ngang miệng túi để móc tiá»n ra mua những lá» cù là , những chai khuynh diệp, các thứ thuốc cao và thuốc chữa bệnh thá»i mạo khác.
Hồi đó, đối vá»›i tôi, mà n biểu diá»…n cuối cùng cá»§a đám ngưá»i phiêu bạt nà y bao giá» cÅ©ng là mà n biểu diá»…n được trông chá» nhất. Sau khi báºn rá»™n và vui vẻ thối tiá»n lẻ lại cho vô số ngưá»i xem nhẹ dạ, má»™t ngưá»i trong đám mãi võ tiến vá» phÃa chiếc lồng sắt đặt dưới gốc bà ng. Anh ta mở nắp lồng và từ trong đó, má»™t con trăn đốm từ từ chui ra . Nó bò quanh má»™t vòng, vừa trưá»n vừa uể oải lắc mình, khiến bá»n trẻ con kêu thét lên. Tôi không khóc nhưng hồi há»™p bước lui má»™t bước, tay nắm chặt tay cô Thịnh. Trong lúc đó, ngưá»i vừa mở nắp lồng Ä‘i lại gần con trăn. Anh ta chìa tay ra và con trăn láºp tức trưá»n lên cánh tay anh ta . Rồi bằng những độg tác uốn éo, nó quấn quanh cánh tay nhiá»u vòng, sau đó nó tiếp tục nhoà i tá»›i quấn quanh bụng và cuối cùng nó cuá»™n tròn quanh cổ ngưá»i biểu diá»…n bằng những cú lượn má»m mại nhưng vững chắc.
Tôi nhình sững cảnh tượng trươc' mặt như bị thôi miên, lưng nổi đầy gai ốc, lòng pha trộn những cảm giác khó tả, vừa khiếp đảm lại vừa hân hoan.
Cô Thịnh đứng coi một lát rồi rùng mình bảo tôi:
- VỠthôi, Ngạn ơi !
Cô sợ hả ? - Tôi há»i .
- Ừ, trông ghê quá !
Tôi nói:
- Ngạn cũng thấy ghê nhưng Ngạn không sợ . Ngạn đứng coi nữa !
Cô Thịnh kéo tay tôi:
- Thôi, vỠđi ! Khuya rồi ! Bộ Ngạn không sợ bị đòn hả ?
Lá»i nhắc nhở cá»§a cô Thịnh khiến tôi giáºt thót và không chần chá» lấy má»™t phút, tôi vá»™i vã bước theo cô Thịnh lần ra khá»i đám ngưá»i chen chúc, lòng đầy tiếc rẻ.
Khi ngước mắt lên, tôi nháºn ra bầu trá»i đã đầy sao . Những vì sao chi chÃt chiếm hết má»i khoảng trống và má»—i lúc má»™t tá»a sáng. Trong khi đó, dưá»ng như có ai đã tắt bá»›t những ngá»n đèn dầu lung linh trong chợ . Má»™t số hà ng quán đã dá»n vá» nhà , chỉ còn trÆ¡ lại những chiếc chõng tre Ä‘ang sút dần những sợi mây buá»™c.
LỚN LÊN MỘT CHÚT Ná»®A, TÔI ÃI HỌC.
Trước đó, tôi đã biết Ä‘á»c chữ. Ba tôi sắm má»™t quyển vở, thoạt đầu dạy tôi hai mươi bốn chữ cái, sau đó dạy tá»›i vần xuôi, rồi vần ngược. Má»—i ngà y tôi phải há»c thuá»™c má»™t chữ. Tối ba tôi dò lại và dạy thêm chữ má»›i .
Nhiá»u hôm mải chÆ¡i quên cả há»c, tối đến tôi chỉ biết ngồi đực mặt ra trước trang vở. Há»i năm lần bảy lượt, thấy tôi ấp úng đáp không xuôi, ba tôi biết ngay là tôi suốt ngà y mê chÆ¡i, liá»n nổi dóa cốc cho tôi mấy cái và o đầu . Thấy tôi ngồi khóc rấm rức, nước mắt nước mÅ©i sì sụt, mẹ tôi hẳn rất xót ruá»™t nhưng không dám lên tiếng. Những lúc đó, ba tôi phạt tôi bằng cách không cho tôi Ä‘i ngá»§. Tôi phải ngồi há»c tá»›i há»c lui con chữ tôi đã quên đến táºn khuya lÆ¡ khuya lắc.
Ban ngà y tôi đã chạy nhảy mệt nhoà i, vừa ăn cÆ¡m tối xong, hai mắt tôi đã muốn dÃp lại, váºy mà lúc nà y tôi phải ngồi tụng lấy tụng để những con chữ khúc khuá»·u kia đến sái cả quai hà m.
Mắt nhắm mắt mở, tôi ngồi há»c khổ sở như má»™t tá»™i đồ, ngón tay trỠđè và o con chữ đến thá»§ng cả giấy, còn đầu thì gáºt gà gáºt gù. Ãôi khi tôi thiếp Ä‘i, hồn phiêu diêu và o cõi má»™ng nhưng miệng vẫn đánh vần theo quán tÃnh. Chỉ đến khi đầu tôi gục xuống, va phải mặt bà n đánh "cốp" má»™t cái, tôi má»›i sá»±c tỉnh và lại vá»™i vã gà o giá»ng Ä‘á»c tháºt to .
Nghe tiếng Ä‘á»c bà i ê a giữa đêm khuya cá»§a tôi, bà tôi lẹp kẹp bước qua . Thấy tôi ngồi há»c má»™t mình, hai mắt nhắm nghiá»n, đầu gục lên gục xuống... đánh nhịp, bà tôi giáºn run ngưá»i . Bà bước vá»™i lại bà n, cầm lấy quyển vở trước mặt tôi ném xoạch xuống đất rồi vừa ôm lấy tôi, bà vừa mắng ba tôi sa sả.
Bao giá» bà tôi mắng, ba tôi cÅ©ng im re . Ba lẳng lặng trên giưá»ng vá» Ä‘á»c sách, không dám cãi lại ná»a câu, mặc cho bà tôi bế tôi lê và nhẹ nhà ng đặt tôi và o giưá»ng trong khi tôi đã ngoẻo cổ ngá»§ trên tay bà tá»± bao giá».
Nhưng dẫu sao, chÃnh nhá» những biện pháp giáo dục khắt khe cá»§a ba tôi mà trước khi bắt đâù Ä‘i há»c, tôi đã Ä‘á»c thông các mặt chữ, Ä‘iá»u mà không phải đứa trẻ nà o cÅ©ng là m được.
TRƯỜNG TIỂU HỌC LÀNG TÔI THUÆ áº¤Y CHỈ CÓ Bá»N lá»›p, từ lá»›p hai đến lá»›p năm. Vì trưá»ng không có lá»›p má»™t nên Ä‘a số trẻ con trong là ng khi xin và o lá»›p hai Ä‘á»u há»c qua lá»›p vỡ lòng cá»§a thầy Phu .
Thầy Phu là má»™t thầy giáo là ng, mở lá»›p dạy há»c trò nổi tiếng, há»c trò thầy khi và o trưá»ng tiểu há»c bao giá» cÅ©ng đứng nhất. Thầy còn nổi tiếng là ngưá»i nghiêm khắc, ưa phạt há»c trò nên há»c trò rất sợ thầy, không dám nghịch. Vì váºy, các báºc cha mẹ trong là ng rất thÃch gởi con đến trưá»ng thầy Phu .
Nhà thầy Phu ở kế nhà tôi nên trước khi cho tôi Ä‘i há»c, ba tôi dẫn tôi qua ra mắt thầy .
Thoạt nhìn thấy thầy, tôi đã sợ . Mái tóc hoa râm chải láºt ra phÃa sau, nụ cưá»i lấp lánh nhưng chiếc răng bịt và ng và gá»ng kÃnh lão xệ xuống trên mÅ©i khiến đôi mắt nom như lồi ra, toà n bá»™ toát ra vẻ nghiêm nghị, má»±c thước và đe dá»a .
Suốt buổi, tôi đứng khép nét nÆ¡i góc bà n, không dám thở mạnh và bằng má»™t giá»ng là nhà đến tôi cÅ©ng không nghe rõ, tôi lúng túng và rụt rè trả lá»i những câu há»i cá»§a thầy, lòng chỉ mong cho buổi ra mắt chóng kết thúc.
Thầy Phu có hai ngưá»i con. Chị Hạnh, khoảng mưá»i lăm, mưá»i sáu tuổi và thằng Hoà , trạc tuổi tôi . Ãến hôm Ä‘i há»c chung lá»›p vá»›i tôi . Sau nà y tôi còn biết nó là má»™t thằng bé hung hãn và ngang ngạnh. Tất cả bá»n há»c trò chúng tôi thưá»ng xuyên bị nó bắt nạt. Những trò chÆ¡i cá»§a chúng tôi luôn luôn bị cắt đứt bởi sá»± xuất hiện cá»§a thằng Hòa . Nó tước Ä‘oạt thẳng tay những viên bi mù u, những nắp ken đã đổ đầy sáp cá»§a chúng tôi và những sợi thun cá»§a bá»n con gái, thản nhiên cho và o túi và lững lững bá» Ä‘i . Những nạn nhân chỉ biết ứa nước mắt nhìn theo .
Không phải bá»n tôi không thể là m gì được nó. Bá»n tôi thừa sức tóm cổ nó váºt xuống đất và giã cho nó má»™t tráºn nhá»› Ä‘á»i . Nhưng không đứa nà o dám đụng đến nó chỉ vì bởi má»™t lẽ đơn giản, nó là con thầy Phu .
Có lần thằng Toản, má»™t đứa má»›i và o há»c, chưa biết oai tha*`ng Hòa, bị thằng Hòa trấn lá»™t. Toản thoi thằng Hòa má»™t quả trúng quai hà m. Ngay láºp tức, thằng Hòa nằm lăn xuống đất ăn vạ, chân giãy đà nh đạch. Tụi tôi đứng coi, sợ xanh mặt.
Thế là thằng Toản bị thầy Phu kêu lên. Thầy bắt nó chụm năm đầu ngón tay lại rồi dùng cạnh nhá»n cá»§a cây thước kẻ đánh lên đó. Toản nghiến răng chịu Ä‘au, nước mắt chảy ròng ròng. Chưa hết, sau đó Toản còn bị phạt nhảy cóc ngoà i sân. Trưa nắng chang chang, Toản ngồi chồm hổm, hai tay chống và o hông và nhảy quanh sân ba vòng y như con cóc.
Toản trợn mắt nhảy, lưỡi thè ra, miệng thở dốc. Ãến khi vô chá»— ngồi, mặt mà y nó còn đỠlÆ¡ đỠlưỡng, nói không ra hÆ¡i . Trong các hình phạt cá»§a thầy Phu, nhảy cóc là hình phạt bá»n tôi sợ nhất. Thế mà vừa chân ướt chân ráo và o há»c, thằng Toản đã bị ngay .
Sau vụ đó, uy phong cá»§a thằng Hòa cà ng tăng gấp bá»™i . Bá»n tôi sợ nó má»™t phép. Còn nó thì tiếp tục bóc lá»™t và hiếp đáp bá»n tôi không thương tiếc.
Trong những ngà y gian khổ đó, tôi đã là m quen vá»›i Mắt Biếc, ngưá»i bạn gái đầu tiên trong Ä‘á»i .
Há»’I ÃÓ, TÔI CHƯA GỌI MẮT BIẾC LÀ MẮT BIẾC. Tôi gá»i nó là Hà Lan, như má»i ngưá»i vẫn gá»i .
Trong lá»›p cá»§a thầy Phu, má»—i bà n ngồi ba đứa . Tôi ngồi ở bà n chót cùng, bên phải là Hà Lan, bên trái là thằng Ngá»c. Bạn bè thưá»ng gá»i Ngá»c là Ngá»c sẹo, vì nó có cái sẹo to bằng Ä‘Ãt chén ở thái dương, tóc không che nổi .