THU TRÂN CÒN NHỚ  ...
 Má»™t đêm phong vÅ© loạn cuồng. Ngoài  trá»i gió thét mưa gào, chốp giăng, sấm nổ liên hồi; tưởng chừng như cả không  gian chá»±c sáºp đổ tan tành. Trong nhà má»i váºt Ä‘á»u chao động, cÆ¡ hồ Ä‘ang run rẫy  trước cÆ¡n thịnh ná»™ cá»§a Thiên công.
 Mặc dù được tổ mẫu ôm chặt trong  lòng, nhưng Thu Trân không ngá»›t khóc thút thÃt và cứ nhụi đầu vào nách bà, để  tìm chổ trốn an toàn.
 Tổ mẫu đã dá»— dành mãi, lại "nhát  ông kẹ", rồi viện đến mưa to gió lá»›n mà Ä‘e dá»a, Thu Trân vẫn chưa chịu ngá»§. Thế  nhưng ... thoạt nghe tổ mẫu bảo "cục cưng cá»§a ná»™i đừng khóc nữa, mau ngá»§ Ä‘i, kẻo  má vào đánh đòn bây giá»"; thì Thu Trân láºp tức nÃn khe, vá»™i đưa tay áo quẹt  nhanh nước mắt và khép mi lại tháºt chặt ngaỵ Äồng thá»i, Thu Trân nghe lạnh buốt  xương sống rùng mình, vì chợt hình dung đến nét mặt hầm hầm cá»§a má, vá»›i cái lối  cú đầu sao mà nhức nhối táºn óc, Ä‘au xé cả tâm can !
 Nằm yên được má»™t lúc không lâu, Thu  Trân lại rón rén cá»±a mình, há»i khẽ:
 - Ná»™i Æ¡i ! Tại sao má ưa đánh con  quá váºy hở Ná»™i ?
 - á»’ ! ... tại vì con hay nhá»ng  nhẽo, cứng đầu ...
 Tá»± dưng tổ mẫu nghẹn lá»á»‹ Bà phải  hÃt má»™t hÆ¡i dài, má»›i nói tiếp được, giá»ng run run:
 - Từ rày con phải ngoan, ráng giá»i,  đừng nhá»ng nhẽo ... thì má sẽ không đánh đòn nữạ
 - Váºy chá»› em Xuân Châu cÅ©ng cứng  đầu, cÅ©ng nhá»ng nhẽo, sao má không đánh, không la lần nào hết ? lại cưng? ...  Thu Trân háºm há»±c há»i chưa dứt câu, lại báºt khóc.
 Tổ mẫu sá» soạng bàn tay khô gầy trÆ¡  xương, âu yếm vá»— vá»— đầu Thu Trân, giải thÃch hÆ¡i ngáºp  ngừng:
 - Xuân Châu bé hÆ¡n con, còn khá» dạị  Con thì ... lá»›n rồi, đã hiểu biết nhiá»u ... Con không nên làm má con nổi giáºn  ...
 Thu Trân ngấm ngầm bất phục, đột  nhiên ngừng khóc, nghinh mặt, tuôn một loạt ấm ức:
 - Em Xuân Châu mà khá» dại thì cho  con cùi Ä‘i ! Nó kém con có 1 tuổi rưỡi, chá»› còn bé cái gì ? Má»i chuyện nó Ä‘á»u  hÆ¡n con hết, bá»™ ná»™i không thấy sao ? Ä‚n, thì nó biết ăn ngon hÆ¡n, mặc cÅ©ng đẹp  hÆ¡n. Nghịch ngợm, cứng đầu, lấn hiếp con thì nó lợi hại tháºp phần. Nhưng, bất  luáºn em Xuân Châu có đắc tá»™i như thế nào Ä‘i nữa, má cÅ©ng cứ cưng chiá»u như  thưá»ng. Còn con, dầu chưa lầm lá»—i gì, đã bị má cú đầu lia lịa, nẹt roi tÆ¡i bá»i !  ... Không biết tại sao mà kỳ cục thế, hở ná»™i ?
 Tổ mẫu ngây ngưá»i ra, chẳng nói  năng gì. Gương mặt già nua hằn đượm vẻ u buồn, tâm tư như Ä‘ang ẩn chứa Ä‘iá»u gì  rất thống khổ mà không tiện thốt nên lá»á»‹
 Thu Trân giương mắt nhìn hồi lâu,  vẫn chưa thấy tổ mẫu lên tiếng, bèn nhắc:
 - Nội, cắt nghĩa cho con biết đi  !
 - Thì ná»™i đã nói rồi đó, vì Xuân  Châu làem, còn con là chị, mà em thì đáng được nuông chiá»u hÆ¡n chi  ....
 Bà thở dài chép  miệng:
 - Thu Trân, hãy ghi nhá»› lá»i ná»™i  dặn, gắng giữ gìn đừng phạm lá»—i, má»i sá»± việc Ä‘á»u phải dá»… dạy, để khá»i bị má đánh  đòn ...
 Thình lình bà ngưng lại, không biết  vì sá»±c nháºn ra đây là lá»i cÅ©, đã vừa dặn qua rồi; hay do cÆ¡n xúc động dâng lên  tắt nghẽn cổ há»ng.
 Thu Trân òa khóc, vừa tức  tưởi:
 - Con hiểu rồi, má ghét bá» con, má  không thÃch làm má cá»§a con, nên má chả bao giá» cho con má»™t chút kẹo bánh hay má»™t  món đồ chÆ¡i nào hết.
 - Thu Trân, nÃn Ä‘i, đừng khóc nữa !  Má không cưng thì có ná»™i cưng con !
 Giá»ng bà khan đục và lệ nóng tuông  trào ra đôi má cóp.
 Theo sá»± hiểu biết ấu trỉ cá»§a Thu  Trân thì khóc là việc cá»§a con nÃt, chá»› sao bà già cÅ©ng khóc? Lấy làm kỳ, Thu  Trân ngừng thút thÃt và bắt chước y hệt những cá» chỉ cá»§a tổ mẫu đã dá»— dành mình  mà dá»— dành lại tổ mẫụ
 Vừa lau nước mắt cho bà, Thu Trân  vừa há»i nhá»:
 - Ná»™i, sao ná»™i cÅ©ng khóc váºy  ?
 - Tại vì ... Ỡ... tại vì nội chảy  nước mắt. Mà thôi ! hễ cháu cưng của nội không khóc, thì nội cũng không  khóc.
 - Ná»™i à ! Ná»™i cưng con tháºt  không?
 - Tháºt chứ ! Ngay từ lúc con lá»t  lòng mẹ, ná»™i đã cưng con rồị
 - Ná»™i có cưng em Xuân Châu không?  Thu Trân há»i đầy vẻ khẩn trương.
 - Xuân Châu đã có má nó cưng rồi  khá»i cần ná»™i phải cưng nữạ
 Thu Trân ôm chầm lấy tổ mẫu, hôn  hÃt lung tung.
 Ngay lúc ấy, chợt nghe từ gian  phòng cách vách vá»ng sang tiếng gắt gõng, cãi vã. Thu Trân  há»i:
 - Ná»™i, chuyện gì mà ba má con gây  lá»™n váºy ná»™i ?
 - Chắc là cãi nhau vỠchuyện của  con.
 - Ủa ! Chuyện của con? Chuyện gì  ?
 - Vì con nhá»ng nhẽo, má đánh đòn,  ba con nóng ruá»™t ...
 Thu Trân cao hứng, chồm  lên:
 - Nói váºy, tức là ba cÅ©ng cưng con  ?
 - Con là con gái ruột của ba con,  không cưng sao được.
 Dù trà óc thÆ¡ dại, nhưng nghe qua  câu nói ấy, Thu Trân tá»± dưng loáng thoáng thấy hoài nghi trố mắt trân trối nhìn  tổ mẫu, như muốn há»i Ä‘iá»u gì. Thấy váºy, tổ mẫu không khá»i áy náy, liá»n kéo Thu  Trân nằm xuống, vuốt tóc, vá»— lưng, bảo ngá»§ đị
 Äôi mắt Thu Trân cứ mở thao láo,  má»™t cháºp lại há»i:
 - Nội à, bộ con không phải là con  ruột của má, hở nội ?
 Nội tổ hấp tấp gạt  ngang:
 - Thu Trân, chá»› có nói ... nói càn!  Má con nghe được là giáºn lắm đấy !
 Tuy là nạt ná»™, song chẳng có chút  gì hung dữ. Thu Trân phát giác giá»ng cá»§a bà run lên và thần sắc đầy hoang mang,  nhưng không hiểu tại sao, cứ ấm ức tiếp:
 - Má chả giống là má ruột của con  chút nào hết. Má ruột thì sao độc ác, ghét bỠcon gái ruột như thế ? Con thấy,  em Xuân Châu mới là con ruột của má ...
 Tổ mẫu lại ngắt  lá»i:
 - Thu Trân ! Äã bảo chá»› có nói càn,  đừng Ä‘oán báºy! Nếu muốn ná»™i cưng, con hãy lặng thinh, ngá»§  đị
 Bà sá»a gối và lấy má»n đắp cho Thu  Trân, Ä‘oạn bá» mùng xuống. Cá» chỉ, thái độ bà hết sức dịu dàng, thân thiết khiến  Thu Trân vá»t miệng nói:
 - Nội ! Nội mới là má ruột của con  !
 Bà vẫn tiếp tục tấn mùng, không  đáp. Qua ánh đèn lá» má», Thu Trân thấy đôi mắt bà đẫm lệ
 Thu Trân lồm cồm ngồi dáºy, bá cổ tổ  mẫu, há»i:
 - Ná»™i lại khóc nữa rồi, phải không?  Sao ná»™i bảo con đừng khóc mà ná»™i khóc còn nhiá»u hÆ¡n con váºy  ?
 Tổ mẫu lắc  đầu:
 - Äâu có ... Ná»™i đâu có khóc  !
 Bà gắng gượng cưá»i, ghì chặt Thu  Trân vào lòng, khẽ tiếng căn dặn:
 - Thu Trân ! Con ghi nhớ cho kỹ,  trước mặt má, ngàn vạn lần con không nên nói như vừa rồi nghe  !
 Thu Trân bÄ©u môi, háºm  há»±c:
 - Tại sao không nên nói ? Sá»± tháºt  rõ ràng, con ngá»§ chung vá»›i ná»™i, còn em Xuân Châu ngá»§ chung vá»›i má, như váºy không  phải con là con ruá»™t cá»§a ná»™i sao ?
 Tổ mẫu chớp chớp mi long lanh lệ,  ôn tồn khuyên:
 - Ở đây, con nói váºy không sao,  nhưng đừng bao giỠđể má nghe thấy, má sẽ không bằng lòng lại đánh con  đấỵ
 Thu Trân nghe nhắc đến "Má đánh"  bèn gáºt đầụ Tổ mẫu hôn vào má, vào trán Thu Trân và hai bà cháu cÅ©ng nằm xuống  ...
 Ngoài trá»i vẫn tầm tả gió mưạ Nhưng  bây giá», nằm trong má»n ấm, bên cạnh tổ mẫu, Thu Trân không còn sợ mưa gió nữa,  mà âm thanh ào ạt liên miên cá»§a phong vÅ© lại trở thành Ä‘iệu nhạc ru Thu Trân Ä‘i  lần vào giấc ngá»§.
 Giữa lúc mÆ¡ màng, bá»—ng Thu Trân  mưá»ng tượng nghe có ngưá»i đến và tiếng nói quen thuá»™c cá»§a  ba:
 - Thưa me, Thu Trân đã ngủ say rồi  chứ ?
 - NÓ mới ngủ chưa  lâụ
 - Chà ! Tráºn bão này coi bá»™ dữ dá»™i  quá. Theo tin khà tượng cá»§a Äài phát thanh thì khuya này cưá»ng độ bão càng tăng.  Nhưng không há» chi, mẹ đừng lo sợ, nhà chúng ta kiên cố, gió bão chả ăn thua gì,  xin mẹ cứ vững bụng.
 - á»’! Mẹ không ngại giông bão đâụ Äã  sống bảy mươi tuổi rồi, lẽ nào mẹ còn sợ chết. Nếu phải lo ngạy chăng là  ...
 Tiếng nói cá»§a bà trở nên tháºt khẽ,  bị tiếng gió mưa át mất, Thu Trân nghe không được. Tiếp Ä‘o Thu Trân bá»—ng nghe ba  thở dàị Rồi hai ngưá»i im lặng má»™t lúc khá lâụ
 Cháºp sau, tổ mẫu má»›i lên  tiếng:
 - Thep mẹ nghÄ©, con không cần cãi  vã vá»›i nó, mà nên ôn hòa thuyết phục, cảm hóa là tốt hÆ¡n. Bởi vì con càng gay  gắt vá»›i nó, thì càng bất lợi cho Thu Trân. Huống chi con lại thưá»ng không có mặt  ở nhà, làm sao con che chở cho Thu Trân.
 Giá»ng cá»§a ba trầm hẵn xuống, tháºt  buồn:
 - Con không đành lòng để Thu Trân  phải chịu cảnh khắc nghiệt hiếp đáp, khổ sở. Hừ ... tháºt chẳng ngá»! Nếu sá»›m biết  thế nầy, con đã chẳng thèm ...
 Äoạn sau lá»i cá»§a ba, Thu Trân lại  nghe không rõ. Tuy nhiên, chỉ bằng vào câu: "không đành lòng để Thu Trân phải  chịu cảnh khắc nghiệt" ... Thu Trân đã vạn phần cảm động, vì biết chắc là ba quả  nhiên rất má»±c thương yêu mình.
 Thu Trân vừa cao hứng, thÃch thú,  nhưng cÅ©ng vừa thấm thÃa buồn tÅ©i, đến không nhịn được, báºt khóc rấm  rức.
 Ba vá»™i khoát cá»a mùng, ngồi xuống  mép giưá»ng thò tay vuốt tóc và vá»— nhè nhẹ vào vai Thu Trân âu  yếm:
 - Thu Trân, sao con khóc ? Bá»™ chiêm  bao thấy cái gì hung dữ lắm hả Äừng sợ, có ba có ná»™i đây rồi, ngÅ© nữa Ä‘i con  !
 Thu Trân chẳng biết trả lá»i thế  nào, mặc dù trong tâm tư muốn nói vá»›i ba tháºt nhiá»u, kể lể tất cả những gì ẩn ức  bấy nhiêu lâụ
 Thình lình Thu Trân nhổm dáºy, lăn  xả vào lòng ba mà khóc vùi ...
 TÃnh đúng ra thì Thu Trân đã sáu  tuổi chÃn tháng, cái tuổi đáng lý phải được cắp sách đến  trưá»ng.
 Phụ thân thì sẵn sàng cho Thu Trân  Ä‘i há»c. Nhưng mẫu thân lại ngăn cản bằng đủ thứ lý do và rằng "con gái không cần  Ä‘i há»c quá sá»›m ". Thá»±c sá»±, Ä‘iá»u chá»§ yếu mà mẫu thân "cần", là muốn Thu Trân phải  ở nhà để coi chừng chá»›i vá»›i Xuân Châụ
 Nguyên phụ thân Thu Trân chuyên  nghá» khai thác mua bán gá»— rừng, nên thưá»ng vắng nhà luôn. Nhân đó, mẫu thân Thu  Trân Ä‘i đánh bài suốt ngày, lẫn cả thâu đêm. Má»i việc ná»™i trợ Ä‘á»u khoán trắng  cho thÃm Trương, ngưá»i ở thuệ Và phần trông nom Xuân Châu, thì giao đứt cho Thu  Trân. Nhiá»u lúc thÃm Trương báºn tay, Thu Trân lại phải Ä‘em hết sức bé bá»ng ra mà  làm bất cứ việc gì do mẫu thân sai khiến.
 Xuân Châu, chỉ kém Thu Trân một năm  bốn tháng. Hai chị em vóc vạt suýt soát gần bằng nhau nhưng Xuân Châu có vẻ khôn  ngoan, lanh lợi hơn Thu Trân một bực.
 Cáºy vào chá»— được mẹ nuông chiá»u,  lúc nào Xuân Châu cÅ©ng lấn lướt Thu Trân má»i chuyện. Äá»™gn má»™t tà là Xuân Châu  dá»a "Mét má", khiến Thu Trân sợ xanh mặt, việc gì cÅ©ng lẹ lẹ chịu lép ngaỵ Mà  Xuân Châu đã từng mét má tháºt, lắm phen rồị Há»… Xuân Châu dẫy nẫy, hay phụng phịu  mách vài tiếng, là cầm bằng Thu Trân ăn đòn Ä‘iêu đứng, chẳng được kêu oan hay  ưng gì cả.
 ÄÆ°á»£c đằng chân lên đằng đầu, Xuân  Châu cứ xách khoé gá»i Thu Trân bằng mày tao và theo gương má, mặc tình lấn hiếp,  đày ải Thu Trân như má»™t kẻ tôi đòi ...
 Phải đợi đến lúc Xuân Châu đủ sáu  tuổi, Thu Trân má»›i được tá»›i trưá»ng.
 Xuân Châu đòi Ä‘i há»c, tức thá»i Má  hoan hỉ đồng ý ngay và bắt Thu Trân cÅ©ng phải Ä‘i há»c, để ... hầu hạ Xuân Châụ Từ  việc ôm cặp, xách bình má»±c, đến việc dẫn Xuân Châu Ä‘i đưá»ng, tránh xe cá»™, cả đến  việc canh chừng không để các trò khác gây gá»—, ăn hiếp Xuân Châu ... nhất nhất  Thu Trân phải "chịu trách nhiệm", nếu thiếu sót là bị đòn. Mấy lần Xuân Châu,  không thuá»™c bài, hoặc đùa giỡn trong lá»›p, bị thầy phạt, bị chúng bạn chê cưá»i;  khi vá» nhà, Xuân Châu khóc, đổ thừa hết cho Thu Trân, má đùng đùng nổi giáºn,  đánh chá»i Thu Trân tưng bừng ! ...
 Mẹ bạc đãi, em hiếp đáp, dù là  thống khổ lắm nhưng Thu Trân Ä‘á»u có thể chịu đựng được. Äến như việc cưỡng bách  Thu Trân phải "ở lại" không được lên lá»›p, thì quả là má»™t ná»—i buồn Ä‘au vượt sức  !
 Cuối niên há»c, Xuân Châu kem quá,  không được lên lá»›p, thế là má qui tá»™i Thu Trân không trông nom em, bèn giáng cho  má»™t tráºn đòn nên thân rồi bắt buá»™c Thu Trân cÅ©ng ở lại há»c lá»›p cÅ© vá»›i  em.
 Ức lòng, Thu Trân tuyệt thực phản  kháng, nhưng chẳng mãy may xiêu động chút tình thương nào của mẫu thân, lại bị  đay nghiến:
 - Mầy chết phứt Ä‘i, thành con quỉ  đói, càng tốt ! Äi há»c, là tao cho Xuân Châu Ä‘i há»c, chá»› cái ngữ như mày thì há»c  vá»›i hành gì mà chá»™n rá»™n. Äồ ôn toi, có giá»i cứ nhịn ăn thêm vài ngày nữa coi thá»  !
 Rốt cuá»™c, cố nhiên phần thắng không  thể nghiên vá» má»™t đứa bé. Thu Trân lại phải tiếp tục nhẫn nhục má»i bá», làm kẻ  hầu hạ em, để còn được tiếp tục đến trưá»ng.
 Thấy váºy, thÃm Trương thương tình,  chỉ cho Thu Trân má»™t cách: nhịn ăn quà, dành tiên lén mua thêm sách lá»›p trên, tá»±  há»c được bài nào hay bài nấỵ
 Mặt khác, Thu Trân cÅ©ng nghÄ© được  biện phát "vẹn toàn", là cứ thưá»ng xuyên "gà" cho Xuân Châu làm bài trúng, được  Ä‘iểm cao - ngõ hầu em có lên lá»›p thì chị má»›i khá»i bị ở lại oan uổng  ...
 Thá»i gian chồng chất, há»… Thu Trân  khôn lá»›n thêm được má»™t phần nào, thì tổ mẫu lại già yếu hẳn Ä‘i mấy phần. Càng  ngày bà nằm ở giưá»ng bệnh càng nhiá»u hÆ¡n là Ä‘i đứng ra khá»i phòng, thành thá»  chẳng thể nào chiếu cố, che chở cho Thu Trân được như dạo  trước.
 Cho đến năm Thu Trân lên 11 tuổi  .
 Vào má»™t chiá»u đông giá rét, bịnh  trạng tổ mẫu trở nên trầm trá»ng.
 Thu Trân quì phục bên giưá»ng, khóc  thút thÃt. Trong khi đó, thân mẫu và Xuân Châu đứng dang xa xa ngoài cá»a buồng  ngó vào, vì sợ đến gần bị truyá»n nhiá»…m. HỠđứng nhìn như thế má»™t lát, rồi êm êm  rút luị
 - Thu Trân, con đừng khóc ! Ná»™i đã  già trên bảy mươi rồi, dẫu có chết cÅ©ng là sá»± thưá»ng ...
 Äá»™t nhiên tổ mẫu hồi tỉnh. Nhưng  chỉ nói được bấy nhiêu đã mòn hÆ¡i, phải ngừng lạị Bà run rẩy bàn tay gầy trÆ¡  xương vuốt tóc Thu Trân và ão não bi thương, tiếp:
 - Thu Trân ! Ná»™i tá»± biết sắp chết.  Từng tuổi này, ná»™i chết, là yên phần nộị Lẽ ra, ná»™i đã theo ông bà từ mưá»i năm  trước rồi, nhưng vì nghÄ© thương con cÆ¡ khổ mà ná»™i nhắm mắt không đành. Phải chi  ná»™i được thấy con trưởng thành, được chứng kiến cái ngày con có chồng, nên gia  nên thất, sống vui vẻ hạnh phúc, thì ... Ná»™i rất sung sướng mà chết, vÄ©nh viá»…n  mãn nguyện mà chết.
 Nghe qua lá»i tổ mẫụ Thu Trân càng  thêm nát dạ tan lòng, liá»n bấu chặt cánh tay khô đét cá»§a bà và oà khóc to  lên:
 - Nội! ... Nội ơi! ... Nội không  thể chết ! ... Con ... con cần có nội! ...
 - Phải rồi, ná»™i cÅ©ng chưa muốn  chết, ná»™i còn muốn thấy con khôn lá»›n nên ngưá»i, nhưng ...
 Bà hÃt vào má»™t hÆ¡i dàị Tiếng bà  bá»—ng bá»›t run và rõ ràng hÆ¡n:
 - Thu Trân ! Nội không thể lừa dối  con và tự dối gạt mình, Nội biết là chẳng còn sống được bao lâu nữa; có lẽ nội  đêm nay, hay đến sáng mai, nội sẽ vĩnh biệt con ...
 Thu Trân lại khóc nức  nở:
 - Ná»™i đừng nói váºy ná»™i Æ¡i ! Con tin  là ná»™i sẽ khá»i bịnh và mạnh khoẻ như thưá»ng. Ba con đã Ä‘i rước bác sÄ©, sắp vá»  tá»›i rồi đó !
 Tổ mẫu mấp máy môi nhưng thốt không  thành tiếng. Bà thở hào hễn.
 Thu Trân chỉ đành biết khóc, chớ  chẳng biết làm sao hay nói gì trước tình cảnh nàỵ
 Thở dốc má»™t lúc, tổ mẫu chợt mở mắt  ra và yếu á»›t chỉ tay ra phÃa cá»a buồng, bảo:
 - Con đóng cá»a, cái cẩn tháºn, rồi  lại đây nghe ná»™i nói chuyện nầy, đừng để má con biết.
 Thu Trân rất đổi khẩn trương, mau  mau làm theo lá»i bà, Ä‘oạn đến quì sát bên giưá»ng.
 Tổ mẫu cố nén mệt nhá»c,  há»i:
 - Thu Trân, con có hiểu vì lẽ gì mà  má con không thương con hay không ?
 Thu Trân hoang mang lắc  đầụ
 Tố mẫu buồn  bã:
 - Suốt tám chÃn năm nay, ná»™i nghe  theo lá»i ba con, đã cố che giấu, không cho con biết má»™t sá»± tháºt.. GiỠđây, trước  khi nhắm mắt lìa trần, ná»™i thấy không thể che giấu con nữa, vì lúc ná»™i chết rồi,  con vẫn không được ai nói cho rõ sá»± tháºt thì ná»™i làm sao yên dạ chốn suối  vàng.
 - Nội ! Ấy là vụ gì, xin nội mau  cho con biết ?
 - Thu Trân con ! Ngưá»i mà con vẫn  kêu bằng má hiện tại, tháºt ra không phải là mẹ ruá»™t cá»§a con đâụ Mẹ ruá»™t cá»§a con  đã mất vì bạo bịnh ngày từ ngày con má»›i tròn má»™t tuổị Má hiện tại cá»§a con chỉ là  kế mẫu, nên sanh ra riêng tây, Ãch ká»·, chỉ biết yêu thương con gái ruá»™t cá»§a y mà  thôị
 Äiá»u thắc mắc, hoài nghi trong lòng  Thu Trân bấy nhiêu lâu, đến bây giá» má»›i được giải đáp to tướng. Tuy nhiên Thu  Trân không cảm thấy Ä‘au xót, tiếc rẻ chút nào khi nghe nói ngưá»i đàn bà ấy không  phải là mẹ ruá»™t cá»§a mình, mà chỉ lấy làm lạ má»™t Ä‘iá»u:
 - Nhưng vá»›i dụng ý chị Ná»™i vá»›i ba  phải giấu con sá»± tháºt đó ?
 - Dụng ý chánh yếu, hoàn toàn là  thương con. Lúc mẹ ruá»™t con mất, con còn quá nhá», chưa biết nói, chưa biết Ä‘i gì  cả ... Kế mẫu cá»§a con nguyên là em bà con bạn dì vá»›i mẹ ruá»™t con, lúc ấy tá» ra  rất thương yêu con, thưá»ng bồng ẵm, chăm sóc con, như tình mẹ ruá»™t váºá»µ Thấy thế,  ná»™i vá»›i ba con má»›i chá»n y làm kế mẫu con, để cho con đừng bao giá» phải buồn khổ  vì cảnh mất mẹ Dịp má»›i rước kế mẫu con vá», Ba con cẩn tháºn má»i đông đủ quyến  thuá»™c và thân hữu đến dá»± má»™t tiệc rượu, để chánh thức yêu cầu há» vá» sau tuyệt  đối chá»› hé lá»™ cho con biết chuyện mẹ ruá»™t, mẹ ghẻ làm gì, ngõ hầu giúp con Ä‘inh  ninh vẫn có mẹ, mà không nảy sinh mặc cảm sầu não, không bị ảnh hưởng bất lợi  trong cuá»™c Ä‘á»á»‹
 Thấu rõ bấy nhiêu sá»± tình, Thu Trân  cảm thấy tình thương cá»§a tổ mẫu và phụ thân đối vá»›i mình quá ư cao cả, vÄ© đạị  Thu Trân muốn la lên tháºt to lá»i ca tụng, sùng bái, nhưn gkhông biết nên nói thế  nào cho suôi câu, rốt lại chỉ khẩn thiết nhìn tổ mẫu, khẽ  thốt:
 - Ná»™i Ä‘ang mệt mà nói nhiá»u quá,  không nên. Ná»™i nằm yên, nghỉ cho khoẻ cái đã ...
 - á»’, không há» gì ! ná»™i hết mệt rồi,  lại nghe tinh thần rất phấn chấn. A ! Có lẽ Ná»™i sắp khá»i bệnh cÅ©ng nên, chả cần  uống thuốc làm chị
 Quả nhiên sắc diện bà Ä‘ang trở nên  hồng hào hằn lên; những nét má»i mòn cá»§a bệnh hoạn, tá» vong chợt tan biến  hết.
 Äây vốn là hiện tượng "hồi quang  phản chiếu" ở ngưá»i bệnh sắp chết. Nhưng Thu Trân đâu hiểu, lại mừng  rỡ:
 - Ná»™i khoẻ tháºt rồi ! Hay quá ! Äể  con rót nước ná»™i uống nhé !
 - Tổ mẫu hớp vài ngụm nước, đoạn  tiếp nối câu chuyện:
 - Äấy, dụng ý buổi đầu cá»§a ba con  hoàn toàn tốt đẹp như thế, lại được kế mẫu con nhiệt liệt tán thành. Ná»™i cÅ©ng  lấy làm bằng lòng, Nào ngá» ... chỉ được má»™t thá»i gian ngắn thôi, thì sá»± thể bắt  đầu thay đổi hẳn. Từ ngày kế mẫu con hạ sinh bé Xuân Châu, tâm tịa liá»n biến  chuyển, trắng trợn quên Ä‘i lá»i hứa, chẳng những không còn coi con là con ruá»™t  nữa, lại đối xá» khắc nghiệt, tàn tệ như ngưá»i dưng kẻ lạ, như hạng tôi đòi! ...  Ná»™i tháºt chẳng hiểu nổi, lòng dạ con ngưá»i sao mà Ãch kỹ, bạc bẽo đến thế  ?
 Thu Trân nghe tâm can Ä‘au nhói, tá»±a  hồ bị mÅ©i dao nhá»n đâm thẳng vào, cứ khóc lóc nức nở, chẳng thốt nên  lá»á»‹
 Tổ mẫu rung giá»ng,  há»i:
 - Thu Trân! Con có oán háºn ba con  không ?
 Thu Trân vội đáp qua tiếng  khóc:
 - Không ! Con không oán háºn  ...
 - Thế con có giáºn ná»™i đã giấu gạt  con không?
 - Con chỉ háºn số phần con, sao  chẳng chết theo mẹ con từ thưở bé cho rồi ! ... Ná»™i mưá»i năm rồi, ná»™i đã là mẹ  ruá»™t con; con không thể thiếu vắng ná»™i, nếu ná»™i có mệnh hệ nào, thì con quyết  theo ná»™i ...
 Gương mặt già nua co rúm lạị Bà đã  khóc. Nhưng sức cùng lực kiệt, bà khóc không thành tiếng và cũng không còn nước  mắt để chảy nữạ Hình thái này, trông càng thảm khổ vô vàn.
 Ngay lúc ấy, bá»—ng có ngưá»i gá»i bên  ngoàị
 Thu Trân vá»™i ra mở cá»a buồng, thấy  kế mẫu Ä‘ang đưa ngưá»i cô ruá»™t cá»§a Thu Trân đến.
 Lo lắng ra mặt, bà cô há»i  g^'p:
 - Thu Trân, bà nội ra sao  ?
 Thu Trân mÃm môi không đáp, đôi mắt  mÆ¡ to mà lệ nóng trào tuông tầm tã.
 Bà cô cuống quÃt, chạy vụt vào bên  giưá»ng.
 Kế mẫu Thu Trân vẫn đứng xa xa  ngoài cá»a, chẳng buồn đến gần để an á»§i ngưá»i bệnh má»™t lá»á»‹ Äã váºy, khi Xuân Châu  bất thần xông vô, cốt xem tổ mẫu má»™t chút cho thoả tánh hiếu kỳ, cÅ©ng liá»n bị kế  mẫu nghiến răng, lưá»m mắt, kéo xỉnh rạ Thu Trân bất bình cá»±c độ, suýt chút nữa  đã gào lên má»™t câu nguyá»n rũạ
 Chợt nghe tổ mẫu gá»á»‹ Thu Trân mau  mau sà đến cạnh giưá»ng. Tổ mẫu vừa thở vừa ráng dặn dò:
 - Thu Trân ! Nội đã nói với cô của  con rồi đấỵ Giả sỠkế mẫu con cứ hành hạ đến mứa hết chịu nổi, con ... con có  thể trốn qua nhà cô còn mà ở ... Cô con sẽ nuôi con, lo lắng tương lai cho con,  sẽ coi con là con ruột ... đừng sợ gì hết ... hãy vững lòng, nghe con !  ...
 Thu Trân không còn đè nén được nữa,  khóc rống lên.
 Bà cô ôm Thu Trân vào lòng, cũng  nức nở.
 Äồng hồ trên tưá»ng rá»i rạc buông  ngân mưá»i tiếng thê lương ...