ai hát giữa rừng khuya
Ai Hát Giữa Rừng Khuya
HẠT Äá»’NG GIAO Khi chuyến tà u Hà Ná»™i - Vinh ghé má»™t phút tại ga Äồng Giao để trút xuống má»—i má»™t ngưá»i hà nh khách và má»™t kiện hà ng, thì kim đồng hồ nhà ga chỉ đúng 7 giá» 55 phút. Trá»i hôm ấy là má»™t vòm trá»i Ä‘en tối; mưa phùn rả rÃch phá»§ kÃn không gian bằng má»™t tấm mà n ảm đạm; khà háºu nặng nỠẩm thấp; quang cảnh bốn bá» lạnh lùng bà máºt, chung quanh nhà ga Ä‘á»u là đồi núi từng cây, khiến cà ng tăng thêm vẻ hoang vu rùng rợn.
Chá»— đó, xưa kia là má»™t khu rừng sâu thẳm, ở và o má»™t nÆ¡i đồi núi hiểm hóc, chỉ có thể là m sà o huyệt cho lÅ© giặc cỠẩn nấp, hoặc là m trưá»ng mai phục cho hai đạo quân Chúa Nguyên và Chúa Trịnh khi Bắc Nam xung đột binh Ä‘ao. Chá»— đó ở chÃnh giữa khoảng giáp giá»›n hai xứ Bắc và Trung kỳ, nó chia rẽ bá» cõi hai kỳ bằng ba từng núi liá»n nhau, vì cá»› ấy tục thưá»ng gá»i là đèo Tam Äiệp.
Ai đã từng Ä‘i xe lá»a từ Thanh Hóa ra Ninh Bình, chắc cÅ©ng đã để ý đến má»™t quãng đưá»ng sắt gáºp ghá»nh, hiểm trở, có lắm Ä‘oạn khúc khuá»·u, má»—i lợt xe Ä‘i qua lại ngá»a nghiêng lúc lắc phải ghìm bá»›t đà lại, là m cho hà nh khách khó chịu má»—i khi nghe tiếng nghiến kèn kẹt cá»§a bánh xe ép chặt trong máy hãm , giữa khi thân thể thì bị rung chuyển vì con tà u quằn quại, lợn ngùng ngoằn như con rắn uốn éo trên má»™t con đưá»ng hẹp hòi, đục ở giÅ©a núi. Ló đầu ra ngoà i cá»a sổ để nhìn phong cảnh, ta chỉ thấy mặt đá trÆ¡ trÆ¡, dá»±ng cao như bức tưá»ng, và toà n thị là má»™t thứ sáºy khẳng khiu, má»c ở ven sưá»n đá. Má»™t khi tà u chui qua khá»i núi ra tá»›i nÆ¡i đất phẳng thì lại chỉ là má»™t khoảng đất mênh mông bát ngát lởm chởm những đá, trên má»c xanh um kÃn mÃt những thứ cây nhá» không tên tuổi, lan rá»™ng khắp vùng; trông bụi không ra bụi, đồng không ra đồng, chỉ thuần má»™t mà u xanh thẫm, không thấy mặt đất đâu nữa. Thứ cây đó chả hiểu là những loại gì, nó thấp lè tè, quá mặt đất độ hÆ¡n ná»a thước, má»c chen lẫn vá»›i lau và sáºy, vá»›i cá», vá»›i rêu, biến quãng bình địa ra má»™t khu hoang vu xanh thẫm, rừng cây không ra rừng cây, ná»™i cá» chẳng ra ná»™i cá». Trong muôn và n thứ cây đó, thứ má»c nhiá»u nhất là cây săng, cây sim ; có thứ lại có hoa trắng và hoa tÃm, Ä‘iểm má»™t nét diá»…m lệ trên vẻ trÆ¡ tẻ cằn cá»—i cá»§a ngà n lau.
Từ mấy năm nay, có má»™t ông hà o phú được nhà nước cho phép khai khẩn chốn hoang vu đó để là m đồn Ä‘iá»n. Nhưng dáng chừng sá»± khai hoang khó khăn quá, nên nhà hà o phú kia đà nh bó tay chịu thua Tạo hóa, chỉ để lại trên đưá»ng sắt má»™t tấm biển báo hiệu cho công chúng biết đất Äồng Giao là nÆ¡i sắp thà nh ấp nay mai. Ai Ä‘i qua Äồng Giao mà chẳng thấy tấm biển gá»— to, đứng sừng sững trên ngà n cá» xanh đã mấy năm nay, trên có má»™t hà ng chữ Ä‘áºp mạnh và o đồng tá» ngưá»i quá khách: "Concession Nguyá»…n Văn X... "
Sá»± mở mang khu đất rá»™ng giáp vá»›i đưá»ng sắt ở vùng Äồng Giao hẳn phải là má»™t công trình vÄ© đại, mà trong má»™t thá»i gian ngắn ngá»§i, sức ngưá»i khó ná»—i là m xong. Muốn cho bãi đất hoang thà nh khoảng đồng phì nhiêu phong phú, tất phải bá» ra mặt số tiá»n ức vạn, má»™t là để phạt hết cây hoang cá» xấu, hai là để san bằng mặt đất, vạt cho hết lượt sá»i đá gồ ghá». Công trình ấy cÅ©ng đủ nuốt hết má»™t gia sản khổng lồ, huống lại còn phải xây nhà cá»a, nuôi súc váºt và trồng trá»t! Có lẽ cÅ©ng vì thế nên nhà hà o phú kia đà nh nhẩn nha là m việc, không thể tiến hà nh công cuá»™c khai khẩn má»™t cách mau chóng hÆ¡n nữa.
Ấy là chưa nói vá» khà háºu xứ Äồng Giao, ai đã ở vùng ấy độ dăm bảy tháng ắt phải rùng mình ghê sợ, má»—i khi nói vá» thá»§y thổ miá»n giáp giá»›i Bắc Trung kỳ. Äó là tổ sốt rét rừng, dẫu uống ký-ninh đến Ä‘iếc tai cÅ©ng khó lòng tránh khá»i. Khà háºu thá»±c là kỳ quặc: tuy ở và o miá»n gần bể, mà Äồng Giao vá» phương diện thá»i tiết cÅ©ng chả khác gì những chá»— ở mạn thượng du, và có lẽ còn độc hÆ¡n các tỉnh ly vùng thượng du nữa. Äêm thì lạnh buốt phải đắp chăn tá»›i sáng, ngà y lại nóng bức như giữa mùa hè. Sống trong bầu hà n thá» tương xung đó, phải có xương đồng da sắt má»›i tránh khá»i sá»± á»m Ä‘au quặt quẹo. Buổi sáng, tám giá», sương trắng như sữa, đặc như khói, còn phá»§ kÃn non sông cây cá»; mãi đến khi mặt trá»i lên cao lắm má»›i tan dần. Chiá»u tá»›i, và o khoảng bốn năm giá», sương đã bắt đầu rá» xuống rồi tụ lại, chỉ chốc lát là phong cảnh bị chìm đắm trong má»™t bức mà n trắng đục, ẩm thấp, khiến ngưá»i Ä‘i trong năm bước khó lòng trông thấy mặt nhau. Trong vụ quà xuân, má»—i khi có mưa râm rả rÃch, sá»± nặng nỠướt át cà ng tăng gấp bá»™i, trá»i thu má»™t mà u tiêu Ä‘iá»u xám đục, đất thì vắng lạnh đìu hiu, phong cảnh thá»±c là thê lương ảm đạm. Có lẽ vì vùng Äồng Giao ở cao hÆ¡n mặt bể, lại có các rừng núi bao bá»c, nên tuy không xa đồng bằng mấy, mà khà háºu thá»i tiết khác hẳn các miá»n ở đồng bằng. Quanh năm không khà bao giá» cÅ©ng đầy hÆ¡i nước; sá»± ẩm thấp không là m sao tả xiết; cá» hoang rêu lạ tha hồ được tươi tốt những áo quần đồ đạc thì luôn luôn phải hÆ¡, phải sấy, nếu không ắt bị mốc bị mục má»™t cách mau chóng lạ thưá»ng.
Äem so sánh các tỉnh rải rác trên quãng đưá»ng thiên lý chạy từ Hà Ná»™i đến Huế, thì có lẽ hạt Äồng Giao là chá»— độc địa hÆ¡n cả. Sở dÄ© nước độc, tại vì bốn chung quanh hạt toà n là rừng rú, ngà n ná»™i, truông sáºy bãi lau; nhưng lá cây mục nát từ thá»§a xưa còn chồng chất cả trên mặt đất, trong lòng suối, khiến nước xanh lè như mà u rêu, hoặc đục váng lên như nước ao tù.
Những cây cá» thưá»ng hay giữ lấy hÆ¡i nước, không cho tan Ä‘i, lại nhuốm các khà độc ở đất bốc lên, thu tất cả bao nhiêu những nguồn ám chướng và o lòng rừng rú. Gia dÄ© trong rừng, bóng mặt trá»i không lá»t và o được, lá cây cổ thụ rá»m rà che lấp hẳn ánh nắng, hóa nên sá»± ám chướng thiêng niên vạn đại cÅ©ng cha tiêu. Lá cây, khi rụng xuống, xếp lên thà nh khối, lâu ngà y mục dần, biến ra má»™t tảng đất Ä‘en hôi thối, có khi rÆ¡i và o nước, hoặc ngấm và o mạch nước, đầu độc cả các suối, các ngòi. Dân cư bởi thế, không tà i nà o tránh khá»i bệnh táºt, vì ai ai cÅ©ng Ä‘á»u phải lấy nước là m má»™t sá»± cần thiết cho cuá»™c sinh hoạt thưá»ng ngà y.
Äấy, chỉ xem qua như thế ta cÅ©ng đủ thấy đất Äồng Giao là má»™t vùng ám chướng; mà không những hạt ấy chỉ độc địa ở khà háºu, chỉ buồn tẻ cằn cá»i ở phong cảnh, nó lại còn dữ dá»™i tà n ác á» chá»— rùng núi bụi bá» chứa đầy các loà i mãnh thú sinh hoạt má»™t cách hùng cưá»ng phồn thịnh trong vẻ phồn thịnh cua cá» cây.
Bởi địa thế hiểm hóc, Äồng Giao đã là m trưá»ng thà nghiệm cho muôn ngà n tấn bi kịch khá»§mg khiếp. Nà o là cướp bóc, chém giết, nà o là hãm hiếp, giam kìm vân vân... Những trò thương tâm ấy Ä‘á»u là cá»§a loà i ngưá»i tranh cạnh vá»›i loà i ngưá»i, mà diá»…n ra, nó không có tÃnh cách lạ lùng cho lắm. Thê thảm bi đát hÆ¡n ấy là sá»± mãnh thú, vì đói ăn bắt loà i ngưá»i cấu xé ra từng mảnh, xác thì dùng để lót dạ, mà hồn thì đà y Ä‘á»a và o kiếp nô lệ ma trà nh. Má»™t câu chuyện trong muôn ngà n chuyện hổ hại ngưá»i, tình cá» khi đặt chân lần đầu trên đất hạt Äồng Giao nà y tôi đã được nghe thuáºt lai.
Bạn hãy theo tôi xuống tà u và o ga má»™t chút, rồi chúng ta sẽ cùng Ä‘i tá»›i đầu Ä‘á». Hôm đó, trá»i mưa rả rÃch, lại tối Ä‘en như má»±c, dẫu vừa má»›i tám giỠđêm. Quang cảnh nhà ga trông quạnh hiu hoang vắng, sá»± buồn sá»± lạnh thấu trá»i rÆ¡i và o táºn đáy tâm hồn. Tà u huýt còi rồi nặng ná» lăn bánh trên con đưá»ng sắt, chui và o bóng tối cháºp chùng. Tôi ngẩng trông trá»i, mưa phăn tạt và o mặt tỉnh táo ra đôi chút. Má»™t mình thui thá»§i, tôi xách va ly thất thểu trên vỉa đưá»ng ẩm thấp, Ä‘i và o cá»a ga.
Cá»a ga hé mở có má»™t cánh. Má»™t ngưá»i thư ký, gầy gò trong chiếc áo the lụng thụng, giÆ¡ tay đón lấy cái vé tôi trao. Tôi cÅ©ng chả buồn nhìn xem ông ta già hay trẻ và mặt mui thế nà o. Vả lại tối lắm.
Bước và o mé trong ga. tôi thấy ấm áp dá»… chịu. Anh sáng các ngá»n đèn dầu tây tá»a ra má»™t cách dịu dà ng trong gian phòng hẹp vắng bẩn thỉu, trên tưá»ng có tranh ảnh cá»§a sở há»a xa xuất bản, ở má»™t góc lại có má»™t cái cân to.
Tôi còn đương bà ng hoà ng ngần ngại , ở bóng tối bá»—ng đâu nhô ra má»™t ngưá»i vạm vỡ, mÅ© dạ đội sụp lấy trán, áo tÆ¡i mưa bá»c kÃn cả ngưá»i. Chà ng lá»±c sÄ© ấy ra nắm lấy tôi, rồi nhe ngay bá»™ răng trắng nhỡn.
- Tôi đợi anh đã lâu. Sao tà u cháºm thế?
Tôi má»›i nháºn ra đó là Trần Văn Thá»§y, bạn tôi, má»™t nhà thầu khoán to hiện đương dở công việc xây đắp nhà cá»a và đưá»ng sá ở mạn Äồng Giao. Anh Thá»§y thấy tôi mừng quýnh như kẻ được và ng, vá»™i kéo tói xá»nh xệch ra khá»i ga, đẩy tôi lên xe ô tô, mở máy chạy vèo vèo trên con đưá»ng đá vụn. Tôi ngồi trên xe, chỉ nhìn thấy má»™t vùng vô định, lá» má» u ám, không còn nháºn rõ sá»± gì. Duy chốc chốc lại nghe tiếng sá»i bắn và o thà nh xe, kêu rắc rắc, và luôn luôn bên tai tiếng động cÆ¡ xoay chuyển Ä‘á»u Ä‘á»u. Má»™t ná»a giá» như thế, xe ngừng lai. Bạn tôi bấm đèn "pile" rá»i sáng, đưa tôi và o má»™t tòa nhà .
Trá»i tối lắm, tôi cÅ©ng chả biết nhà ấy lợp bằng ngói hay bằng gồi, tiến và o thì thấy ná»n nhà cao ráo, phòng ốc rá»™ng rãi, tưá»g tuy bằng rÆ¡m và phên trát vữa, nhưng có cá»a kÃnh cứa chá»›p chắc chắn, mé trên thì cÅ©ng có trần như các nhà tây. Trong nhà có ghế xa lông rÆ¡m và dăm bá»™ phản, cùng má»™t bá»™ bà n ăn. Bà i biện rất sÆ¡ sà i, song thá»±c là ngăn nắp và sạch sẽ, thoạt má»›i và o ai cÅ©ng phải vò Ä‘oán chá»§ nhân là má»™t kẻ là m ăn cẩn tháºn, ưa sá»± thá»±c tế mà ghét thú xa hoa. Trên tưá»ng, quét vôi trắng toát, chả có tranh ảnh gì cả. Gian giu?a, thì thấy treo má»™t khẩu súng trưá»ng hai nòng và ba thứ khi giá»›i ta; má»™t thanh mã tấu, hai thanh quất và má»™t cái ná». Thế là hết. Các đồ trang hoà ng chỉ có thế, còn thì trÆ¡ trụi mạt tưá»ng không.
Nhưng ta cÅ©ng chá»› nên vì thấy vẻ sÆ¡ sà i đó mà vá»™i liệt chá»§ nhân và o hạng ngưá»i chỉ có óc buôn bán, không có óc mỹ thuáºt. Thá»±c ra, Thá»§y là má»™t thiếu niên rất chuá»™ng văn chương, âm nhạc; sở dÄ© chà ng chịu sống trong cảnh trÆ¡ tẻ như thế chì bá»i chà ng muốn theo đúng chà hướng cá»§a cha, muốn tá»± buá»™c mình luôn luôn phải nghÄ© đến sá»± là m ăn để là m thà dụ cho đứa con thÆ¡ và cho vợ. Cái nhà ở Äồng Giao nà y, chả qua chỉ là chá»— sống tạm bợ mà thôi, hà tất phải vẽ vá»i trang hoà ng, bà y biện mỹ lệ là m gì cho tốn. Có quen Thá»§y lâu ngà y, có Ä‘i sâu và o tâm lý chà ng, má»›i có thể hiểu chà ng là má»™t nhân váºt dá»… xúc cảm, dá»… mÆ¡ má»™ng, dẫu bá» ngoà i chà ng cố hết sức nén đè các tÃnh tình nhu nhược cá»§a mình Ä‘i.
Tlhoạt vừa tới nơi, tôi đã thấy trên bà n bà y sẵn bát đũa và các món ăn nghi ngút. Có một sự là m tôi chú ý nhất, ngạc nhiên nhất, nhưng cũng vui thú nhất: ấy là một bộ khay đèn sáng loáng, rất tươm tất bà y trên một cái sạp gụ Ở góc phòng.
Trước khi xuống chi vá»›i Thá»§y, tôi đã sắp sẵn trong va-li đủ các khà cụ cho sá»± nghiện hút cá»§a tôi rồi. Tôi vẫn biết bạn không ưa thuốc phiện mà chỉ trá»ng thể thao săn bắn nên chắc rằng anh chả để ý gì đến sá»± tìm kiếm khay đèn cho tôi. NgỠđâu anh chu đáo quá! là m cho tôi vừa cảm kÃch vừa hổ thẹn nghÄ© đến tình bạn đối vá»›i mình lại quà mến bạn biết bao!
Ä‚n cÆ¡m có Lệ Thi, vợ Thá»§y, cháu Thu Nhi, con gái Thá»§y, bạn tôi và tôi chuyện trò vui vẻ, ăn ngon quá, đồ ăn hết nhẵn, vì Thá»§y ăn khá»e như hùm. Giữa chốn đồng rừng u tịch nà y, vợ và con gái Thá»§y tá»±a như lai đóa hoa thà nh thị, lạc loà i và o bãi tho má»™c xanh um cá»§a đồi núi, ngõ hầu Ä‘em đến cho kẻ bị đà y và o nÆ¡i hoang vắng má»™t chút hương thÆ¡m cá»§a chốn náo nhiệt phồn hoa. Vợ con Thá»§y tức là cái mục gia cá»§a chà ng, cái mục gia mà má»—i lần quá mệt nhá»c ưu tư, chà ng quay vá» ngắm nghÃa thì kluây hẳn ná»—i lo sầu lao khổ. Có ở má»™t chá»— xa xôi lạ ngưá»i lạ đất, ở má»™t chá»— mà "lau già trút vá» nẩy mầm quanh hiên", thì má»›i biết bà n tay má»m mại cá»§a ngưá»i đà n bà và tiếng nói lÃu lo cá»§a đứa trẻ con, thá»±c quả rất cần thiết cho sá»± sinh hoạt thưá»ng ngà y. Mất hai thứ quà báu ấy cuá»™c Ä‘á»i dá»… tẻ dá»… chán lắm, và , má»—i lần phải xông pha những cuá»™c khó khăn để đạt tá»›i công danh hay phú quÃ, thì không là m gì có sá»± khuyến khÃch thiết tha tâm trà để bá»n lòng gắng sức tiến lên.
Trong Ä‘á»i kẻ anh hùng, Ä‘em toà n thân thá» má»™t quan niệm siêu quần, có lẽ vợ con là má»™t Ä‘iá»u trở ngại cho chà khÃ. Nhưng trong Ä‘á»i má»™t kẻ sống má»™t cách tầm thưá»ng bình dị thì sá»± thiếu vợ con quả là má»™t ná»—i buồn rầu, má»™t động lá»±c là m trở ngại sá»± tấn tá»›i trên đưá»ng sinh hoạt.
Bá»›i thế, đối vá»›i Thá»§y, tôi thấy ngay rằng anh Ä‘em vợ con cùng ra ở Äồng Giao là má»™t Ä‘iá»u chà lý, dẫu rằng khà háºu thá»§y thổ ở đất nà y không được là nh như ở đồng bằng. Song le, vì anh khéo giữ gìn, ăn ở đúng phép vệ sinh, nên cả nhà anh Ãt bị á»m Ä‘au quặt quẹo; vợ con anh trông Ä‘á»u khá»e mạnh cả, không đến ná»—i mặt bá»§ng da chì như phần nhiá»u dân ở nước độc rừng thiêng.
CÆ¡m nước xong, cả hai vợ chồng bạn và đứa con thÆ¡ theo gót tôi cùng lại sáºp gụ Ở góc phòng, bốn chúng tôi quây quần chung quanh bà n đèn, nói chuyện vá»›i nhau như há»p chợ. Lệ Thi tá»± tay rót nước lá»c ra ấm, đặt lên đèn cồn, Ä‘un má»™t ấm nước sôi. Rồi lại tá»± tay nà ng lấy cốc lấy đưá»ng, pha cho hai anh em tôi má»—i ngưá»i má»™t cốc cà phê rõ đặc.
- Hút thuốc phiện có hãm cà phê đắng má»›i thú vị, em nghe cáºu em ngà y trước vẫn nói như váºy. Ở đây tuy có cà phê nhưng tá»± rang lấy không được ngon lắm, bởi thế thứ cà phê nà y, em phải gá»i mua từ Hà Ná»™i xuống đây. Nhà em uống quen rồi, cứ gần hết em lại vá»™i nhắn mua cho kỳ được, nếu không cn nghiện ông ấy lên, ông ấy ray rứt cho đến khổ! Ấyy nghiện cà phê còn như thế, nghiện thuốc thì đến thế nà o?... Nhưng mà ... anh thá» uống xem có phải đúng Moka hảo hạng đó không?
Hôm đó thá»±c là ngà y há»™i. Nà o là Lệ Thi, nà o cháu Thu Nhi, nà o Thá»§y, nà o tôi, cứ cướp lá»i nhau mà nói, nói đến chá»— vui quá lại cưá»i ầm lên. Tôi hút bữa thuốc phiện đêm ấy sao mà không thấy đủ, dẫu rằng thứ tôi hút là má»™t thứ "thuốc Mẹo" cÅ© kỹ đã có váng mốc, mà bạn tôi Ä‘em tá»± Là o vá» rồi giấu Ä‘i để dà nh cho tôi đã hÆ¡n má»™t năm nay. Thì ra vừa hút vừa nói, thuốc phiện Ä‘i đâu mất hết. Tôi cứ nằm dà i hút mãi, tiêm xong lại hút, hút lại tiêm, không có ai là bạn "đối hấp" cả.
Lệ Thi nói chuyện chán quay và o quấy nhiá»…u bà n đèn, đòi tiêm cho tôi hút. Thá»§y vá»™i và ng gạt Ä‘i, nhưng tôi lại chiá»u ý, đến ná»—i thuốc phiện rÆ¡i vãi ra khay tứ tung nhoe nhoét, dÃnh hà ng tảng và o nhÄ© tẩu, và rá» xuống tắt cả đèn. Có đến thế nà ng má»›i chiu thôi, dắc con Ä‘i ngá»§. Chỉ còn hai anh em chúng tôi nằm đối diện nhau cạnh bà n thá» Phù dung nữ chúa mà thói. Thá»§y đứng dáºy bá» mà n xuống cho đỡ muá»—i.
Äêm lúc ấy đã khuya. Chim rừng queng quéc báo hiệu đầu giá» Tý. Bạn và tôi buổi nà y không đà m đạo nữa, cùng nằm yên hưởng thú tinh mịch cá»§a canh trưá»ng. Chúng tôi hiểu rằng nói chuyện vá»›i nhau vô Ãch; đã là đôi bạn tri giao thân thiết, thì nhiá»u khi ká» bên nhau cÅ©ng đủ rồi. Chúng tôi được gần ká» nhau được thấy mặt nhau, còn gì sung sướng khoan khoái hÆ¡n nữa? Tá»™i gì Ä‘em lá»i nói phá tan sá»± khoan khoái ấy Ä‘i. Trong cái êm Ä‘á»m quạnh quẽ, tình thân yêu qui mến còn nồng nà n hÆ¡n lúc nói cưá»i. Có biết nằm yên để lẳng lặng nhìn nhau, đó má»›i thá»±c là tương ái đến tá»™t Ä‘iểm. Mà có khi lại không cần nhìn nhau nữa; má»—i ngưá»i nhắm mắt mÆ¡ mà ng má»™t lối , miá»…n là đá»u có tÃn ngưỡng rằng cả hai cùng được gần nhau. Thế là đủ, trong tất cả cuá»™c Ä‘á»i thân thiện cá»§a Thá»§y và tôi, chúng tôi tương tri nhau ở chá»— ấy hÆ¡n cả.
Tôi bấy giá» má»›i thấy thuốc Mẹo thấm và o gân cốt, trong ngưá»i nhẹ nhà ng êm ái, say sa má»™t cách rất dịu dà ng, chỉ muốn lÆ¡ mÆ¡ nằm Ä‘iá»m tÄ©nh bên khay đèn mãi mãi, đừng bao giá» phải dáºy nữa.
Thá»±c là má»™t thú vị ngây ngất, êm Ä‘á»m và huyá»n ảo , không tà i nà o tả rõ được. Trong lúc bà ng hoà ng, yên chà rằng có bạn ở bên cạnh, và cÅ©ng đương trầm ngâm mÆ¡ má»™ng như mình, tôi cứ yên lặng nghÄ© quanh nghÄ© quẩn hết xa đến gần, thức cÅ©ng không phải thức, mà ngá»§ thì không ngá»§ được, linh hồn ná»a tỉnh ná»a mê, phiêu diêu phảng phất, Ä‘i sâu và o cá»i Yên Hà . Bất giác tôi nghÄ© đến đôi câu đối khắc trên yên dá»c tẩu cá»§a tôi, tôi bèn ngâm váng lên má»™t cách rất tá»± nhiên, nhưng thá»±c quả là vô lý.
Cao ngá»a gia san, hô hấp vân yên hà m bán tháp;
Ấn cư cầu chÃ, trù mâu phong vÅ© đối cô đăng...
Bạn tôi có lẽ đương lim dim ngá»§, giáºt mình tỉnh dáºy. Nhìn đồng hồ, bấy giá» và o khoảng hÆ¡n má»™t giỠđêm, đầu giá» sá»u. Thá»§y vá»›i tay lấy cốc cà phê, ghé lên mồm uống má»™t há»›p nhá». Tiếng cùi dÄ©a sắt đụng và o thà nh cốc leng keng.
Liá»n lúc ấy, xa lắm, xa lắm, tôi thoáng nghe tiếng Ä‘á»n ca não nuá»™t. Tôi lắng tai chú ý. Im lặng. Chỉ có tiếng mưa tuôn rả rÃch, tiếng gió phả vì vèo, tiếng trùng than dế khóc, và chốc chốc, tiếng má»™t con chim rừng kêu quạc quạc trên ngà n. Tôi lại ngả đầu xuống gối.
Bá»—ng đâu, má»™t nhịp đà n hát lại văng vẳng lá»t và o tai tôi, nhá» lắm, xa lắm, tưởng chừng ở cõi vô hình đưa lại. Dưới mãnh lá»±c cá»§a Phù dung, xúc động hết giác quan cá»§a tôi khi say khói, tai tôi nghe thÃnh má»™t cách lạ thưá»ng. Tôi áp tai xuống phản.
Thì nà y, không còn sai nữa, rõ rà ng có tiếng hát ở đâu đây? Tôi hết sức lắng nghe. Từng quãng má»™t, như xa như gần, như khoan như nhặt, âm thanh kia réo rắt từng hồi. Cà ng ngà y nghe cà ng quen, cà ng rõ. Má»™t chốc, tiếng Ä‘á»n ca ngừng bặt, rồi lại tá»a ra; nhưng ước chừng gợn dư âm kia ở mãi ngá»n đồi, chân ải, ở má»™t vùng xa nhà bạn tôi đến dăm bảy trăm thước, không biết xuất phát từ hướng nà o. CÅ©ng có lúc, nhá» sức gió bạt sang, nghe rõ ná»a câu, và i Ä‘iệu; lại có khi gió quay Ä‘i chiá»u khác, chỉ nghe lá» má» văng vẳng mà thôi.
Tôi chú ý đến ná»a giá», má»›i Ä‘oán được giá»ng hát kia là giá»ng cô đà o hát nói. Bởi lẫn trong đà n hát, má»™t đôi khi nghe thoáng có nhịp phách chấm câu. Thôi, Ä‘Ãch thị rồi! Có lẽ quanh vùng đây, có nhà hà o mục, tổng lý nà o được sắc ăn khao, vui mừng nên đặt ra trò tiêu khiển thanh cao nhã đạm ấy. Nếu không phải thế thì trong hạt nà y là m gì có cái cá»§a hiếm, giống những nÆ¡i xa hoa phồn thịnh, tức là cái thú cô đầu?
NghÄ© thế, tôi ngồi nhá»m lên, vá»›i tay gá»i bạn:
- Nà y Thá»§y, ở đây có nhà nà o đặt tiệc ăn mừng không? Bạn tôi mắt nhắm mắt mở, choà ng thức dáºy, vá»›i lấy cốc cà phê há»›p nốt mấy ngụm cặn cuối cùng. Xong ml há»i tôi:
- Cái gì thế? Anh không hút nữa à !
- Tôi thôi hút đã lâu; tôi muốn há»i ở đây có nhà tổng lý nà o được sắc ăn khao mà hát xướng om sòm lên thế?
- Là m gì có ăn khao, là m gì có hát xướng! Chả qua vì say thuốc phiện anh ù tai đấy mà thôi.
- Nói lạ! Rõ rà ng, tôi lắng đến ná»a giá», có tiếng hát đà o văng vẳng, nên má»›i tư ởng rằng quanh vùng nà y có tiệc ăn khao...
- Anh nghe thấy tiếng hát ư? Thế thì anh có phúc tháºt! Tôi ở đây đã mưá»i mấy tháng trá»i , mà cả hai vợ chồng, chả đứa nà o nghe thấy gì cả!
- Anh nói cái gì tôi không hiểu? Nghe cái gì?
- Nghe hát.
- Hát gì? Hát cô đà o...
- Cô đà o ở đâu?
- Ở trong rừng?
- Sao lại ở trong rừng?
- Ở trong rừng nghĩa là ở trong rừng, chứ sao!
- Thằng cha nà y nói vô lý! Cô đà o nà o lại có thứ cô đà o ở trong rừng?
- Thế mà ở trong rừng mới lạ chớ!
- Thôi, hẳn có sự bà hiểm gì ở chỗ nà y rồi, chớ không sai! Anh Thủy ôi! Anh là m ơn kể cho đệ nghe với nà o!
- Dá»… chá»a, anh có gì biếu, tôi má»›i kể cho mà biết; chứ dá»… thưá»ng má»—i lần anh muốn thá»a chà tò mò hiếu sá»±, thì anh cứ việc Ä‘ang đêm hôm dá»±ng cổ tôi dáºy, là tôi phải kể hầu anh nghe đấy ư?
- Tôi lạy anh. Hễ anh kể tôi nghe, mà tôi viết được thà nh sách, thì quyển sách ấy sẽ riêng tặng anh, Lệ Thi và cháu Thu Nhi! Thế là món quà quà nhất của tôi đó!
- Ừ , thì được, nhng mà hãy thong thả má»™t chút. Äể tôi đánh thức Lệ Thi dáºy, bảo Ä‘un nước pha má»™t cốc cà phê đặc uống cho tỉnh táo đã, nhiên háºu má»›i kể được cặn kẽ cho anh nghe.
- Thôi để tôi pha hầu, hà tất phải là m tội Lệ Thi như thế.
- Không được! Chỉ có vợ tôi pha tôi uống má»›i ngon thôi, vì nó biết tÃnh tôi rồi. Bao nhiêu nước, bao nhiêu đưá»ng, lại chỉ được lá»c ná»a cốc thôi, còn thì pha thêm nước sôi, nếu không, uống sẽ đắng mà không thÆ¡m. Lệ Thi! Còn thức đấy không? Dáºy anh mượn tÃ!
Lệ Thi trong mà n bước ra, vừa Ä‘i vừa vấn tóc. Dưới ánh đèn lá» má», trông nà ng ban đêm đẹp quá. Nà ng lịch kịch Ä‘un nước, pha hai cốc cà phê. Và nà ng lại rót mÃa đưá»ng chèo chất đầy má»™t dÄ©a cho chồng hãm giá»ng và bạn hãm thuốc.
ÄÆ°Æ¡ng khi chỠđợi, Thá»§y uống há»›p cà phê đầu thì cho lòng hiếu kỳ cá»§a tôi được mãn nguyện, và muốn cho câu chuyện đợm thêm vẻ ná»—ng nà n đằm thắm, tôi lại khêu to đèn tiêm thuốc hút nữa, khiến cho thá»i gian chung quanh mình cÅ©ng bá»›t phần ảm đạm, nặng ná».
Tiếng nước réo mãi không sôi là m tôi sốt ruá»™t. Lệ Thi quay và o buồng đắp kÃn chăn cho con bé cháu, xong quay ra giắt mà n cho chúng tôi cẩn tháºn rồi yểu Ä‘iệu ngoan ngoãn ngồi thu hình sau lưng chồng, góp thêm trong quãng u tịch cá»§a đêm trưá»ng má»™t cái bóng dịu dà ng bên hai chiếc bóng cứng cá»i cá»§a tôi và Thá»§y.
Ngoà i thá»m, tiếng trùng than dế khóc ầm Ä© tỉ tê như má»™t khúc nhạc rầu rÄ© êm Ä‘á»m. Và i chiếc lá khô, thỉnh thoảng bị gió bạt lìa khá»i cà nh, xà o xạc rÆ¡i xuống mặt sân gạch. Gió từng luồng nhẹ, chốc chốc rúc và o khe cá»a, rên lên má»™t tiếng não nùng như tiếng thở dà i. Mưa, nghe chừng đã tạnh, nên không có tiếng tà tách rả rÃch trên vỉa hè nữa. Vạc, hà ng dãy, xé không trung bằng những tiếng ri rắc, ngắn ngá»§i không há» có gợn dư âm.
Lệ Thi vươn tay qua mình chồng, lấy cái lá»c cà phê bá» ra ngoà i. Thá»§y há»›p được và i há»›p nước nóng, bấy giá» má»›i đằng hắng và i cái bắt đầu nói chuyện.
Bóng Lệ Thi vẽ lên mà n một cái hình thiếu phụ mơ mà ng.
Last edited by Lythongcz; 16-11-2008 at 07:31 PM.
|