Vương quốc Hội Tín tuyên chiến với vương quốc Hà Yến. Không chịu thua, vương quốc Hà Yến tuyên chiến lại. Hai bên động quân. Vua Hội Tín là một con Cọp. Vua Hà Yến cũng là một con Cọp. Giang san kề cận, diện tích đất đai không đến nỗi hẹp, thức ăn không đến nỗi thiếu nhưng mộng bá chủ thúc đẩy, hai Cọp dàn trận thế.
Hội Tín dựa vào thế núi. Cọp Hội Tín hội quần thần bàn kế hoạch phòng ngự. Beo đưa ý kiến:
- Tập trung quân nơi cao điểm, giữ chặt chỏm núi này.
Heo rừng xua tay:
- Khỏi cần. Quân địch muốn tràn vào nội địa ta, dại gì húc vào cứ điểm có núi cao hào sâu này?
Cọp gật đầu. Heo rừng tiếp:
- Ðịch quân sẽ tràn theo ngả thung lũng thấp kia. Khi tràn sâu vào nội địa, cắt đứt đường liên lạc chuyển quân của ta thì tự nhiên quân đoàn ở núi cao bị cô lập, chúng không cần đánh mình cũng phải tháo chạy. Lúc đó tổn thất không kể xiết.
Cọp hỏi:
- Vậy có nghĩa là phải tập trung đại quân chống giữ thung lũng?
Heo rừng:
- Muôn tâu Bệ hạ. Thánh ý rực sáng như ánh thái dương. Nhất định là phải chống giữ thung lũng.
Beo tức khí:
- Việc cầm quân kỳ kỳ ảo ảo, thiên biến vạn hóa, dương Ðông kích Tây, có khi buông chỗ mềm mà nắn chỗ rắn.
Chồn Ðèn, Chuột chũi hả miệng nhăn mặt, không hiểu nổi ý nghĩa uyên áo của những từ ngữ chiến thuật. Gấu Ngựa khịt khịt đứng lên:
- Vâng, thì rằng là cũng có kỳ ảo biến hóa. Nhưng kỳ ảo cũng chừng mực, cũng theo đúng luật binh cơ. Có thằng tướng ngu nào lại đâm sầm húc vào một địa hình như vậy? Núi đã cao chớn chở mà hào sâu nằm cạnh. Tiếp theo sau là bãi sình, vũng lầy. Còn có địa thế thiên nhiên nào hiểm trở hơn?
- Hội nghị im lặng, nghe rõ tiếng muỗi vo ve. Muỗi va vào mặt, vào tai Vua Cọp khiến ngài cứ đập túi bụi. Thấy hội nghị không phát biểu thêm, vua Cọp tổng kết:
- Vậy là ta đưa đại binh trấn đóng thung lũng. Xây công sự kiên cố. Bố trí nghiêm nhặt. Tiền đồn mặt núi chỉ để một tiểu đội nghi binh. Các quan tùy chức vụ khẩn trương thi hành. Quyền tổng chỉ huy giao cho Gấu Ngựa tùy nghi điều động các doanh, trấn. Hội nghị bế mạc.
Bên phía Hà Yến, sự việc có phần phức tạp hơn, bởi có Hoàng hậu Cọp Cái lấn vào quốc sự. Nguyên hôm ấy vua Cọp lui vào hậu cung mà mặt Rồng (à quên, mặt Cọp) lộ vẻ ưu tư. Hoàng hậu vấn an thì được nghe Cọp Vua thổ lộ:
- Chưa biết nên giao cho ai chỉ huy cuộc tấn công Hội Tín.
Hoàng hậu nói liền:
- Nên giao cho Tê Giác.
Vua Cọp quay phắt lại nhìn Hoàng hậu:
- Ái khanh nói đùa? Thằng Tê Giác nó có biết gì về quân sự?
- Muôn tâu Bệ hạ, em không nói đùa. Em đã hứa với vợ nó rằng sẽ vận động Bệ hạ giao chức chỉ huy cho thằng chồng.
- Chuyện quân quốc mà ái khanh làm như bếp núc việc nhà.
Nhưng em đã lỡ hứa.
- Ðó là chuyện riêng giữa ái khanh với vợ nó.
- Không phải. Bệ hạ có dính dáng tới.
Mắt Rồng trợn tròn:
- Sao có chuyện lạ? Trẫm đâu có ưa thằng Tê Giác?
- Vợ nó đã hối lộ em cả tháng nay. Bằng thịt nai, thịt Hươu, thịt nai mà Bệ hạ thưởng thức khen ngon.
Vua Cọp than trời. Nhưng sự việc đã lỡ rồi, phải im hơi giấu nhẹm, vừa tìm phương dàn xếp. Nếu để đổ bể tùm lum ra...
Hôm vua Cọp Hà Yến thiết triều, chương trình nghị sự là tiếp tục thảo luận việc để cử Nguyên soái chỉ huy Ðông chinh. Thừa tướng Voi tâu:
- Thần trộm nghĩ Beo là hơn cả. Uy dũng mà gan dạ, nhảy cao sải mau, luồn lỏi thoăn thoắt nhẹ nhàng, dịch chưa kịp thấy mà hàm răng của Ngài đã ngoạm đứt cổ, mà tay của Ngài đã đập bể sọ.
Mọi con mắt thán phục xoay nhìn về hướng Beo. Ria mép Beo hơi rung rinh. Vua Cọp thì trầm ngâm. Một lát, chậm rãi phán:
- Nhưng Beo chỉ giỏi dạ tập. Nghĩa là tập kích ban đêm. Ban ngày chỉ giỏi ngủ. Thủy chiến lại dở. Lội nước không ra gì.
Nhiều tiếng thì thầm:
- Ðức vua có con mắt Thánh. Biết rõ quần thần như biết bàn tay mình.
Thừa tướng lại tâu:
- Nếu Beo không được thì thần đề cử Heo rừng. Ngài gan dạ khét tiếng. Kẻ thù dẫu to lớn, cũng húc luôn, tới đâu thì tới. Ðến Sư Tử mà cũng phải né. Mà phàm dụng binh, mình sợ nó thì nó không sợ mình, mình không sợ nó thì nó trở lại sợ mình.
Vua Cọp gật gù:
- Hữu dõng nhưng tiếc thay, lại vô mưu. Tổ tiên ta xưa cũng chỉ vì vô mưu mà bị thằng người ta nó trói vô gốc cây nó đốt. Những nét vằn trên lưng còn ghi cái nhục. Heo rừng lại bị nhãn lực kém. Ði thị sát trận địa, chẳng lẽ lại phải cầm kính lúp bò sát xuống mà nhìn?
Nhiều tiếng thì thầm:
- Trí tuệ Ðức vua thật mẫn tiệp. Ứng đối lanh hơn cả Trương Nghi, Tô Tần.
Hội nghị bế tắc. Sau hai phút im lặng, Vua Cọp đằng hắng:
- Không có ai đề nghị thêm thì trẫm đề cử Tê Giác.
Cử tọa rào lên, lao xao như có cơn gió thổi qua rừng cây. Vua Cọp chậm rãi nhấn mạnh từng tiếng:
- Tê Giác tuy xưa nay chưa lập công trận, nhưng xét dũng lực thì không thua Heo rừng, điềm đạm ít ba hoa thì không thua Gấu Ngựa. Còn lội nước thì hơn hẳn Beo.
Thừa tướng quì xuống – Nhưng mắt Tê Giác không sáng hơn mắt Heo rừng:
Vua Cọp:
- Kẻ trí đâu phải chỉ nhìn bằng mắt? Mắt thịt đâu đủ để phản ảnh sự thật? Còn cần cặp mắt vô hình của Trí tuệ.
Ðã quì sẵn, thừa tướng tâu luôn:
- Cũng không hơn Beo về tài nhảy cao, sải mau.
Vua Cọp cười lạt:
- Nhảy cao sải mau để làm gì? Ðó mới là điều đáng nói. Nếu để chạy trốn thoát thân thì Khanh có còn khen nữa không?
Thấy giọng Vua hơi xẳng, nhưng bởi mình đã đề cử Gấu Ngựa nên vì uy tín, Thái sư phải khúm núm thưa:
- Thần trộm nhớ có nhiều lần ngài Tê Giác cũng đào củ trộm nơi vườn của Lão tiều phu.
Vua Cọp nhã nhặn:
- Nhưng không bị bắt gặp. Không bị nện gậy trên lưng.
Thấy ý vua đã rõ, quần thần không nói nữa. Vậy là sắc chỉ phong Tê Giác làm Nguyên soái được vua ký liền đó, dấu son đỏ đóng liền đó, và Tê Giác được mời lên lãnh ấn.
Thị vệ oang oang hét:
- Kính mời Nguyên soái Tê Giác lên điện. Mời Nguyên soái lên điện.
Nhưng Tê Giác cứ đứng yên, mặt ngẩn ra như người đang tính chuyện buôn bán làm ăn. Ðiếc tới cở đó. Phải đợi tới lúc Ngựa Vằn lén đá một cái mạnh vào mông mới giật mình, chậm chậm quay lại:
- Cái... gì? Bãi trào... rồi hả?
Ngựa vằn phải vội cúi mặt xuống nín cười. Rồi kề miệng vào tai hét:
- Lên điện để lãnh ấn.
- Hả! Lên điện nào? Lãnh cái ấn gì? Sao mày không lên lãnh?
Thấy chậm quá và thấy cử tọa đã rúc rích nhiều tiếng cười, Thừa tướng phải xuống kéo Tê Giác lên. Y như thầy giáo dẫn một tên học trò lười biếng đem lên bảng đen để phạt đòn.
Mọi thủ tục trao ấn, lãnh ấn, chúc từ, diễn từ, huấn từ, thổi kèn, vỗ tay... được tiến hành tuần tự, không thành công mỹ mãn lắm, nhưng cũng đầy đủ.
Bãi trào.
Trên các nẻo đường, ý kiến rào rào:
- Trời ơi! Bửa nay tôi mới biết ổng. Té ra ổng điếc còn hơn cái cán cuốc.
- Rồi làm sao mà ra trận? Chẳng lẻ khi nghe địch quân ào ạt hô “xung phong” ổng lại tưởng cận vệ mời... đi tắm?
- Chà chà! Cái điệu này khó chơi rồi ta! Ổng ấm ớ nói đâu có ra câu ra cú. Rồi làm sao mà hiệu triệu binh sĩ, mà trình bày chiến thuật, mà đúc kết kinh nghiệm?
- Ổng bưng cái ấn cũng không nên thân nữa. Cúi chào cũng không biết cách chào. Ði quay lui thì đâm sầm vào ông Thừa tướng, thiếu điều ông này ngã chổng gọng.
- Mà ổng hồi giờ có học được chút vỏ nghệ nào đâu? Không chừng ổng còn lộn vỏ nghệ với vỏ gừng... Vỏ riềng và dám ổng nói tối nào cũng ngồi gọt vỏ nghệ để vợ ổng bôi mặt trị mụn.
Vậy đó, sơ lược hình ảnh sự tín nhiệm của quần thần dành cho Nguyên soái.
Khi được tin lành. Tê Giác vợ chọn một đứa cháu thông minh lanh lợi bắt đi theo sát Nguyên soái để nhắc chừng. Ngài phải làm gì vào giờ nào, vào trường hợp nào. Nguyên soái phu nhân đã dự phòng mọi việc, nghĩ trước mọi cách giải quyết. Tiếc rằng bà không biết chữ để viết những lời dạy bảo chồng thành một cuốn cẩm nang bắt đem theo.
Ngày xuất quân. Các đội ngũ chỉnh tề dàn hàng. Nguyên soái lên đứng ở gò cao, hiệu triệu. Thằng cháu đóng vai hầu cận đứng cạnh nhắc chừng.
- Cúi đầu chào... Quay qua trái, chào... Quay qua mặt, chào... Ngước mặt lên.
Nguyên soái làm y theo.
- Bây giờ nói “Hỡi binh sĩ! Sau những ngày...
- Hỡi binh thĩ! Thau những ngày...
Chết nữa! Lại còn nói ngọng nữa! Vậy là cả sân cười ré lên, cười hô hố, cười ngả nghiên. Thú rừng đâu có biết xã giao ý tứ như người?
- Hôm nay chúng ta đồng cương quyết siết chặt hàng ngũ tiến lên...
- Hôm nay chúng cương đồng chặt quyết lên tiến lên...
- Ðập tan thành lũy, Dượng đừng quất đuôi trúng mặt cháu – đánh đuổi...
- Ðạp thành lũy dượng đừng quất đuôi...
Cả sân lại ré lên cười. Nguyên soái biết mình vừa nói bậy nên đổ quạu, đứng khựng không nói nữa. Rồi bất ngờ hét to:
- Thôi, không nói nữa. Tiến lên! Nhào đại vô! Theo tao!
Nói xong, đâm đầu chạy trước, chạy thẳng về phía thành lũy nơi đầu núi. Ðội ngũ ngơ ngác nhưng cũng lật đật rầm rầm chạy theo chủ tướng.
Các đại thần ra tiễn chân vội vàng chạy theo kêu lại, nhưng tiếng ào ào như thác đổ làm sao nghe được? Sao lại tấn công vào đồn lũy ở đầu núi? Ban tham mưu đã họp, Vua Cọp đã chỉ thị rõ là đại quân phải tiến chiếm thung lũng rồi mà. Hôm đó Nguyên soái cúi đầu nhận lệnh, một điều dạ vâng, hai điều dạ vâng, té ra là Nguyên soái điếc đặc, chỉ nghe tiếng được tiếng mất chớ gì? Nguy chưa? Có ai dại đem cả đại quân đi nạp mạng kiểu này?
Trong khi các đại thần binh cơ đầy óc, mưu lược đầy bụng đang than trời thì Nguyên soái Tê Giác cứ hùng hục chạy tới, gặp vũng sình thì nhào xuống lội qua, lặn hụp nhớp nháp, bùn bắn tứ tung. Cả một bầy Tê Giác dưới trướng cũng ùn ùn làm theo, khiến trận địa đối phương rối loạn. Có ai ngờ bị tấn công kiểu này? Có chuẩn bị đối phó gì đâu? Kết quả tất nhiên phải là mạnh ai nấy chạy thoát thân.
Nguyên soái và đoàn quân tha hồ mà rượt theo, mà húc, mà dậm, mà ủi, mà chà xát, rồi sẵn đà cứ rượt, rượt xa, rượt sâu vào hậu phương. Ðội ngũ địch quân đang ở thung lũng được tin cấp báo, sợ quá, tan rã trong nháy mắt, phần ai nấy chạy, sợ bị bọc hậu. Trong khi nguyên soái Ngài nào có biết bọc hậu là gì! Ngài chỉ biết chạy càn trước mặt, gặp gì phá nấy. Ðức vua Cọp Hội tín cùng triều thần được hung tin phải gấp gáp phò hậu cung mà chạy bán mạng.
Ðến trưa tròn bóng, Nguyên soái Tê giác mới thấm mệt, dừng lại thở. Toàn một vùng đất đai rộng mà Ngài đã chạy qua, coi như là đất đai đã chiếm được. Còn có chiến thắng nào hiển hách hơn? Trong lịch sử của vương quốc Hà yến có vị tướng nào chiến tích lừng lẫy hơn?
Trong đại lễ mừng chiến thắng, Nguyên soái được đón tiếp như một vị anh hùng. Tiếng hoan hô vang dậy. Nhưng nguyên soái cứ lùi lũi bước tới, không ngó ngang ngó ngửa như một tên xu thời gặp may khác. Người ta khen:
- Tài cao mà đức trọng.
Vua Cọp bước xuống ngai nghênh tiếp, tỏ lòng ân cần. Nguyên soái cứ nghểnh đực cái mặt không biết phủ phục lạy tạ. Người ta khen:
- Xương sống của người quân tử không có pha cao su.
Vua cọp dịu dàng hỏi:
- Khanh có thể tóm tắt nguyên lý chỉ đạo chiến dịch vừa rồi?
Nguyên soái “ờ... ờ” một hồi lâu rồi vụt miệng:
- Nhào tới.
Thái sư vội vàng đỡ lời:
- Hiền huynh có thể rút ra từ chiến thắng lừng lẫy vừa rồi một quy luật mới về “công đồn đả viện”? Bởi rõ ràng chiến thuật vừa rồi của hiền huynh rất độc đáo.
Nguyên soái lại “ờ... ờ” rồi, lần này thì biết mĩm cười:
- Dạ... nhào tới
- Thừa tướng thấy mình cũng cần khen một tiếng lấy lòng:
- Nhưng thưa đại huynh, tuy cũng là nhào tới, nhưng có ba, bảy đường nhào tới. Cái nhào tới của đại huynh đây là thứ nhào tới bằng vàng, bằng ngọc, bằng kim cương.
Nguyên soái ngẩng mặt không hiểu Thừa tướng muốn nói gì. Nhưng khi Thừa tướng dứt lời. Nguyên soái cũng biết bắt chước nghiêng mình mà nói được bốn tiếng:
- Thì cứ... nhào tới.
Vua Cọp ra lệnh nữ nhạc tấu khúc “Ðăng đàn” và mời các quan dự yến. Tiền hung hậu kiết, mọi việc tưởng dở mà lại hóa hay, đó là nhờ hồng phúc của Tiên vương Cọp Hà yến vốn ăn hiền ở lành.
Mọi người yến ẩm vui ca, không ai ngờ cái khổ đang rơi nhằm Thái sử Cồng Cộc. Ngài Thái sử nhúng cái mỏ dài vào bình mực nhiều lần, nhíu mày tập trung suy nghĩ nhiều giờ mà chịu không biết nên chấp bút ra sao để tường thuật chiến công rực rỡ của Tế Giác. Nói là Ngài cứ hùng hục nhào tới, chẳng có chiến thuật, chiến lược gì ráo trọi, vậy mà thành công, một trường hợp ‘chó ngáp trúng ruồi’? Hay phải tô điểm vẽ vời sao cho mỗi bước tiến bước thoái như đều đã được nghiên cứu kỹ lưỡng, tuyệt vời?
Ngài Thái sử cứ như vậy loay hoay cân nhắc, chấm mực liên tiếp bằng cái mỏ nhọn mà Ngài dùng làm bút, cái mỏ cứ gõ “cốc... cốc” cơ hồ làm lủng cả đáy bình mực.