Cách xỠtrà khi có cơn đau thắt ngực
CÆ¡n Ä‘au tim (còn gá»i là cÆ¡n Ä‘au thắt ngá»±c) là chứng Ä‘au ở vùng bụng trước tim do thiếu mà u cục bá»™ nhất thá»i ở cÆ¡ tim. Thưá»ng do co thắc động mạch và nh đã bị xÆ¡ là m hẹp từ trước.
CÆ¡n thưá»ng xảh ra ở lứa tuổi 40-50, nam bị nhiá»u hÆ¡n nữ, thưá»ng xảy ra khi gắng sức: Ä‘i bá»™, lên cầu thang, lên dốc, lao động chân tay, hoặc khi xúc động mạnh do lo sợ, hổi há»™p, căng thẳng, tắm nước lạnh, sau má»™t bữa ăn quá nhiá»u …
Cơn đau cũng có thể xuất hiện lúc nằm nghỉ, ban đêm. Cơn đau tự nhiên xảy ra không do gắng sức.
Biểu hiện lâm sang của cơn đau thắt ngực
Vị trà đau thưá»ng sau xương ức, đột ngá»™t là m bệnh nhân Ä‘ang gắng sức phải ngừng lại ngay. Bệnh nhân có cảm giác tức ngá»±c như có gì bóp, có gì đè chen sau xương ức hoặc phÃa bên quả tim. Hoặc Ä‘au lan lên hai vai, lên hai bên quai hà m dưới ra phÃa trong tay trái, lên cổ. Trưá»ng hợp không Ä‘iển hình, cÆ¡n Ä‘au xuất hiện bên phải, ở vùng thượng vi mà có khi nhầm là cÆ¡n Ä‘au dạ dà y cấp. CÅ©ng có khi Ä‘au ở bả vai, cổ tay và cổ.
TÃnh chất Ä‘au có khi như dao đâm hoặc trái lại không Ä‘au mà chỉ có cảm giác tức ngá»±c, khó thở, nghẹn thở, có váºt gì chèn ép ở cổ, bá»ng rát ở trước tim, hướng lan cÅ©ng khác, có khi xuống thượng vị hoặc ra sau lưng. Ngưá»i bệnh bồn chồn, hốt hoảng, lo sợ có cảm giác sắp chết đến nÆ¡i không dám cỠđộng vì sợ cÆ¡n Ä‘au dữ dá»™i thêm. Thá»i gian Ä‘au kéo dà i từ và i giây đến 10, 15 phút.
Nếu cÆ¡n Ä‘au kéo dà i hÆ¡n ná»a giá» phải coi chừng có thể bị nhồi máu cÆ¡ tim. CÆ¡n Ä‘au khá»i rất nhanh, bệnh nhân có thể Ä‘i lại được bình thưá»ng nhưng nếu bệnh nhân gắng sức nữa, cÆ¡n Ä‘au lại tái phát.
Cơn đau có thể xuất hiện thưa hay mau, nhưng cà ng mau cà ng kéo dà i thì tiên lượng cà ng xấu đi.
Trong thá»i gian có cÆ¡n Ä‘au như trên, đôi khi nghe tiếng tim bình thương, huyết áp bình thưá»ng, không khó thở, không đánh trống ngá»±c, duy chỉ có Ä‘iện tim là thay đổi trên má»™t số song như song T det hay âm (ở 50% trưá»ng hợp).
Nên là m gì khi có cơn đau thắt ngực?
Khi Ä‘ang Ä‘au, bệnh nhân cần phải đứng im, ngừng má»i cỠđộng, nếu Ä‘ang ở nhà hoặc không phải trong bệnh viện thì cần nằm yên, hoặc theo tư thế ná»a nằm ná»a ngồi, tránh di chuyển, thưá»ng chỉ nghỉ ngÆ¡i như váºy cÅ©ng có thể hết Ä‘au, nhưng nếu Ä‘au nặng lên thì cần phải dùng thuốc và đi bệnh viện ngay.
Thuốc Ä‘iá»u trị má»—i lần Ä‘au có thể ngáºm nitroglycerin dưới lưỡi hoặc amyl nitrit (loại ống 1ml chứa 3 giá»t), khi lên cÆ¡n chỉ việc bẻ má»™t ống cho bá»c và o miếng gạc để ngá»i. Thuốc tác dụng nhanh nhưng hiệu lá»±c cÅ©ng rất ngắn. Hiện nay có má»™t số thuốc cÅ©ng tác dụng nhanh được đựng trong bình xịt, hoặc loại dán như dán cao và o vùng tim. CÆ¡ chế tác dụng cá»§a chúng là giãn động mạch và nh, nhưng cÅ©ng hạ huyết áp ngoại biên nên giảm công cá»§a tim và cÅ©ng là m giảm nhu cầu oxy ở tim.
Äiá»u trị lâu dà i bằng các loại thuốc giãn mạch khác như: lenitral, isosorbit, tildiem, vasterel … hoặc bằng phẫu thuáºt động mạch và nh, khoét mảng xÆ¡ vữa động mạch, bắc cầu nối, nong động mạch và nh.
Lá»i khuyên dà nh cho ngưá»i bệnh Ä‘au thắt ngá»±c
Ngưá»i Ä‘au thắt ngá»±c không cần nghỉ ngÆ¡i tuyệt đối nhưng cần hạn chế lao động chân tây và trà óc, tránh gắng sức, nhất là gắng sức đột ngá»™t, Ä‘i bá»™ nhanh, lên dốc, lên cầu thang, ngược gió …, tránh lạnh, tránh gió lùa, không được tắm đêm, sống Ä‘iá»u độ, có giá» giấc nghỉ ngÆ¡i, tránh là m việc ngay sau bữa ăn. Táºp thể dục nhẹ, Ä‘i bá»™ ngắn và cháºm nhưng không chÆ¡i thể thao nặng như táºp tạ. karate, tennis, chú trá»ng giải trÃ, nghe nhạc …
Không hút thuốc lá vì thuốc lá là nguyên nhân xuất hiện cÆ¡n Ä‘au, hạn chế cà phê đặc và nước chè đặc vì nó gây mất ngá»§. Không nên ăn những bữa quá thịnh soạn, không uống rượu. Ä‚n hạn chế chất có nhiá»u lipid và cholesterol như mỡ động váºt, bÆ¡, lòng đỠtrứng, óc, gan, tháºn và nên dùng dầu thá»±c váºt thay mỡ động váºt.
Theo Sức Khá»e & Äá»i Sống
|