Vân Thù hừ lạnh một tiếng rồi cao giọng ngâm: “Tương Phàn tứ tái lộng kiền qua, bất kiến ngư ca, bất kiến tiều ca, thí vấn như kim sự như hà? Kim dã tiêu ma, cốc dã tiêu ma. Thác Chi bất dụng vũ bà sa, xú dã năng đa, ác dã năng đa! Chu môn nhật nhật mãi chu nga, quân sự như hà? Dân sự như hà?”
Dịch nghĩa:
Tương Phàn tứ phía động can qua, chẳng thấy tiếng ngư dân hát, tiếng tiều phu ca. Thử hỏi bây giờ chuyện ra sao? Vàng cũng thành không, cốc cũng thành không. Thác Chi không cần nhảy múa, xấu cũng có thể có nhiều, ác cũng có thể có nhiều! Nhà giàu ngày ngày mua son phấn, quân sự ra sao? Dân sự ra sao?” (Thác Chi vũ: một điệu múa cổ truyền có nguồn gốc từ Tây Vực, lưu truyền rất rộng rãi ở đời Đường)
Dịch thơ:
Bài này là của bạn Hậu:
Tương Phàn bốn phía động can qua
Chẳng thấy ngư tiều cất tiếng ca
Người xưa chẳng biết còn hay mất?
Bạc vàng thức uống chẳng ngó qua!
Thác Chi người hỡi đành để ngỏ
Xấu ác người đời cứ phô ra
Lũ giàu sang ngập chìm nhung lụa
Chính sự, dân đen chẳng ngó màng
Còn đây là của I&M:
Tương Phàn ơi, bốn phía can qua
Chẳng thấy tiều, ngư tiếng hát ca
Muốn hỏi thế gian sao thảm thiết
Vàng không, thóc gạo cũng lùi xa
Thác Chi điệu ấy còn đâu múa
Gian, xấu nơi nơi lắm ác tà
Giàu có đắm chìm son phấn lụa
Quân, dân thế sự biết ra sao?
Bài từ này nói rõ ràng sự thờ ơ không quan tâm tới sự an nguy trên tiền tuyến của giới quyền quý hậu phương, vẫn sống mơ mơ màng màng, tham hoang vô sỉ. Sau khi được Vân Thù ngâm lên, mọi người trên cầu nổi đều có thể nghe thấy, từ Lữ Đức trở xuống, tướng sĩ Tống quân đều lộ ra thần tình tuyệt vọng. Cận Phi thấy tình thế không hay bèn tức giận nói: “Vân Thù, bài từ sai lệch này chẳng qua là những lời tào lao của văn nhân Cùng Toan, đâu có chính xác, sao có thể nói ra làm loạn lòng quân?” Vân Thù hừ lạnh một tiếng quay đầu đi.
Lữ Đức lắc đầu cảm thán: “Thôi, những chuyện này vốn không hỏi cũng biết, các hạ đừng tức giận!” Nói đoạn nhìn về phía quần hào lên tiếng: “Các vị dùng sức của mấy nghìn người lập nên công lao của mấy chục vạn đại quân, đúng là đáng để kinh ngạc, đáng để kính phục, các phụ lão ở Tương Phàn cảm kích vô cùng. Các vị hào kiệt, xin nhận của Lữ Đức một lạy.” Nói xong bèn như muốn quỳ xuống. Cận Phi cả kinh, vội vàng tiến lên đỡ lấy: “Đại nhân đừng như vậy, ngài tử thủ Tương Phàn, dựa vào hai thành trì nhỏ bé này chống lại hai chục vạn quân Nguyên mới đáng khiến người ta kính phục vô cùng.“ Lữ Đức cũng chỉ là làm bộ vậy, đã liệu trước đối phương nhất định sẽ đến đỡ. Lúc này bèn đứng dậy luôn, cười lên ha hả, truyền lệnh mở đại yến mừng công. Lần này nghĩa quân mang theo rất nhiều giáp trụ và lương thảo, bách tính trong thành vô cùng mừng rỡ, trong thành đốt đèn hoa, vui mừng một trận.
Lúc này, trong Khâm Sát đại doanh lại vang lên tiếng khóc rầm trời. Nguyên quân dùng thi thể Tống quân trao đổi lấy thi thể của mấy người bọn Hợp Xi Nhan. Hơn hai nghìn Khâm Sát quân ôm lấy những thi thể bừa bộn của đồng bào, khóc rống lên như những đứa trẻ. Lương Tiêu trong lòng cảm thấy thê lương không nỡ nhìn xuống, ra khỏi Khâm Sát doanh. Nghĩ đến A Tuyết, đang muốn tới doanh trại của A Lý Hải Nha thăm nom, đột nhiên thân binh của A Thuật chạy tới truyền hắn vào soái trướng.
Lương Tiêu lên ngựa đi đến trước đại soái trướng trung quân, thấy có hơn mười lạt ma đang ngồi giữa khoảng đất trống trước trướng, tay cầm ống tròn, miệng niệm kinh văn, mấy chục ngọn đèn đang đốt bằng một loại dầu kì lạ phát ra những hương vị đặc biệt. Lương Tiêu trước kia cũng thấy qua những nghi thức này, biết bọn họ đang siêu độ vong linh, lòng không ngừng suy nghĩ: “Người sau khi chết còn có vong linh không? Nếu như cha, Tam Cẩu trên trời linh thiêng, liệu có nghe được lời ta nói, nhìn thấy việc ta làm không?” Nhưng nghĩ tới chuyện quỷ thần chỉ là vô căn cứ, buồn bã thở dài một hơi, tiến vào trong trướng.
Soái trướng rất lớn, có hai ngon đèn mỡ trâu đang thắp nhưng vẫn mờ mịt. Mọi người đều ngồi xếp bằng bên trong, liếc mắt nhìn qua, thấy đều là trọng thần đại tướng. Chúng nhân nhìn thấy Lương Tiêu bước vào thì đều liếc xéo. Lương Tiêu hành lễ xong, Bá Nhan gật đầu nói: “Ngươi ngồi phía sau Lan Á hỏa giả (1).” Lương Tiêu đưa mắt nhìn đi, thấy Lan Á ngồi ở sau cùng bên trái, ngồi bên cạnh nàng là một lão giả người hồ mắt xanh, râu đen, đầu quấn khăn trắng, trường bào trắng xóa. Lan Á thấy hắn đến, thần sắc lãnh đạm. Lương Tiêu cũng không nói gì, xếp bằng ngồi xuống.
Chúng nhân lặng yên không nói, không khí trong trướng vô cùng trầm trọng. Qua một hồi, Bá Nhan mới từ từ cất tiếng: “Hiện nay xích sắt đã đứt, viện quân cũng đã vào thành, lông cánh của Phàn Dương thành cũng cứng, các ngươi không có gì để nói sao?” A Thuật liền nói: “Đều là do tôi chỉ huy sai lầm, xin nguyên soái trách tội.” Bá Nhan hừ lạnh một tiếng: “Trương Hoằng Phạm thua còn có thể chấp nhận! Đối phương có trận pháp đặc biệt, ngươi chưa nhìn qua, chẳng thể phá giải. Nhưng Khâm Sát quân thì sao? Những người râu rậm mắt xanh đó đã bị ngươi chiều chuộng thành ra sao rồi? Trong cổ họng chúng đều bị mắc xương trâu, không cúi xuống được nữa rồi? Hợp Xi Man đó, đường đường thiên phu trưởng, không ngờ lại bị mỡ trâu che mắt, không chịu nghĩ ngợi gì đã xông vào Tương Dương. Nếu Tương Dương dễ đánh như vậy chúng ta cần gì phải phí nhiều công phu để vây khốn thế? Hắn cho rằng hắn là ai, là Thành Cát Tư Hãn sao?”
A Thuật mồ hôi tuôn ra như mưa, chẳng dám nói gì. Sử Thiên Trạch đứng dậy mở lời: “Đại nguyên soái, để tôi nói mấy câu. Khâm Sát quân tuy ngang ngược kiêu ngạo, nhưng cũng có những chỗ lợi của nó. Đối thủ mỗi lần gặp phải khí thế đó, tự nhiên ba quân bị mất khí thế, không đánh mà tan; A Thuật đại nhân dung túng bọn họ là không muốn làm bọn họ mất đi cái khí thế dũng mãnh đó mà thôi.” Bá Nhan suy nghĩ một chút rồi gật đầu nói: “Ngươi nói cũng có đạo lý! A Thuật, ngươi đứng dậy đi!” A Thuật lúc này mới ngồi về nguyên vị. Bá Nhan nói: “Binh pháp của người Hán nói: ’Kiêu binh tất bại’, tuy không phải hoàn toàn chính xác nhưng cũng rất có đạo lí. Binh sĩ có thể kiêu ngạo, nhưng tướng lĩnh thì phải bình tĩnh. Binh sĩ xung phong sát địch tất phải có khí thế mạnh mẽ, nhưng tướng quân lại cấn phải tỉ mỉ xem xét, trong loạn cục phải tìm ra cơ hội chiến thắng kẻ địch.” A Thuật gật đầu công nhận. Bá Nhan lại hỏi: “Hiện nay Khâm sách quân còn lại bao nhiêu?”
A Thuật nói: “Theo như bách phu trưởng Lương Tiêu kiểm kê, còn hai nghìn hai trăm ba mươi sáu người.” Bá Nhan nói: “Hiện nay đại quân tụ tập, binh mã bộ hạ của ngươi càng ngày càng đông, cũng càng ngày càng không chuyên tâm rồi. Thường có lời rằng, một người khi giết trâu thì không thể đi xe lông cừu được! Thất bại ngày hôm nay chính là như vậy, nếu ngươi tự mình dẫn quân thì sao có thể thua như vậy? Ừm, Ngươi có nhân tuyển thích hợp chỉ huy đội quân râu rậm chưa?” A Thuật lặng yên không nói. Bá Nhan lại hướng về các tướng hỏi: “Ai có thể thống lĩnh bọn họ?” Nhất thời trong trướng không có tiếng động nào, Sử Thiên Trạch khẽ ho một tiếng rồi nói: “Khâm Sách quân cậy công tự phụ, bài trừ người ngoài. Đừng nói tướng lĩnh Sắc Mục, cho dù là tướng lĩnh Mông Cổ bình thường thường cũng không thể làm cho bọn họ phục tùng. Trừ phi là những bậc anh kiệt Mông Cổ công lao cái thế như đại nguyên soái hay A Thuật đại nhân, mới có thể chỉ huy bọn họ.” A Thuật tiếp lời nói: “Chắc gì đã là thế, đám kỵ binh này tuy kiêu ngạo nhưng lại khâm phục cường giả, rất thích nói đến nghĩa khí. Nếu có người có thể dùng bản sự chế phục bọn họ, lại có ân cứu mệnh với bọn họ, chế ngự bọn họ cũng dễ như trở bàn tay thôi.”
Chúng nhân nghe đến sững sờ, nhao nhao nhìn vào Lương Tiêu. A Thuật đứng dậy, cao giọng nói: “Tôi đề cử bách phu trưởng Lương Tiêu đảm nhận thống soái Khâm Sách quân.” Lương Tiêu nghe xong thì cả kinh, trong trướng lại càng ồn ào, đại tướng quân A Lạt Hãn Cao cất tiếng: “Sao có thể như vậy? Y vừa tới được một tháng.” Lưu Chỉnh cũng lên tiếng: “Kinh nghiệm của y quá ít, hôm nay tuy lập được đại công nhưng để làm thống soái một quân thì vẫn còn chưa đủ.” Sử Thiên Trạch cũng trầm giọng nói: “Không sai, y tuổi còn quá nhỏ, khó đảm đương trọng trách.” Nhất thời trừ A Thuật và A Lý Hải Nha ra, gần như mọi người đều nói là không được. Nguyên do rất đơn giản, các tướng thân kinh bách chiến, công lao vô số mới có được địa vị ngày hôm nay. Lương Tiêu chẳng qua chỉ vừa mới tới, luận về tư cách có lau giầy cho bọn họ cũng không đáng, làm sao có thể làm thống soái của đạo kị binh tinh nhuệ nhất trong Nguyên quân được? Như vậy mà nói há chẳng phải là cá chép vượt long môn, cùng với những trọng thần danh tướng ở đây ngồi ngang hàng hay sao. Tự nhiên ai cũng không thể cam tâm rồi.
A Thuật đợi các tướng lĩnh trong trướng yên ổn trở lại mới cười lạnh nói: “Vậy thì tốt thôi! Các vị đều nói không được. Ta hỏi các vị, ai có thể dùng sáu người sáu ngựa xung phá trùng vây của ba nghìn Khâm Sách quân? Ai có thể chấn chỉnh lại Khâm Sách quân trên bờ vực thất bại đây? Ai có thể nhận biết thủy trận mà hôm nay Tống quân sử dụng đây?” Y nói đến đây, liếc mắt nhìn Lan Á rồi khẽ cười nói: “Ai có thể đứng ngoài trăm bước bắn đứt một sợi kim tuyến trên hạt minh châu đây?” Lan Á lườm Lương Tiêu một cái, trên gò má trắng như tuyết lộ ra thần sắc giận giữ.
Trong trướng không một tiếng động, mọi người đều nhìn nhau. A Thuật lại cao giọng nói: “Nếu có người tự nhận là mình có thể làm được hai điều trong đó ta sẽ thu lại những lời vừa rồi.” Trong trướng nội vẫn không hề có một tiếng động. A Thuật ánh mắt sáng ngời, lại hướng về chúng nhân nói: “Người Hán có một câu rằng: Người làm đại sự thì không câu nệ tiểu tiết. Chúng ta muốn đánh bại quân Tống thì không nên câu nệ tiểu tiết. Công lao đều là ngày trước lập nên, các vị thân kinh bách chiến, hôm nay không phải cũng thất bại sao? Khi ta đảm nhận chức vạn phu trưởng, tuổi tác có hơn kém y bao nhiêu, công lao của ta bây giờ ít hơn các vị sao?”
Chúng tướng nhất thời im lặng, hàng mi dầy của Bá Nhan giãn ra, y nói: “A Thuật nói rất đúng! Ta tán thành ý kiến này!” Ngay sau đó liền cao giọng nói: “Lương Tiêu nghe lệnh!” Lương tiêu lập tức đứng dậy. Bá Nhan nói: “Ta lệnh cho ngươi đảm nhận chức Vạn phu trưởng của Khâm Sách quân, nếu thống lĩnh tốt, chiến công đủ lớn ta sẽ khởi tấu với thánh thượng, chính thức lệnh cho ngươi làm thống soái của Khâm Sách quân.” Lương Tiêu tính tình bướng bỉnh ngoan cố, mọi người đồng loạt phản đối càng làm trỗi dậy ngạo khí của hắn, cho nên lập tức chắp tay vui vẻ nhận lời.
Phân phó Lương Tiêu xong, Bá Nhan lại ngồi xuống nói: “Hiện nay Tống quân lại thêm lực lượng, quân ta không thể đánh lâu, chư vị có cách nào phá thành không?” A Lý Hải Nha nói: “Phải đợi chế tạo xong ‘Hồi Hồi pháo’ mới có thể tiếp tục công thành.” Bá Nhan ánh mắt thay đổi nhìn sang lão giả mắt xanh nói: “Trát Mã Lỗ Đinh (2), chế tạo đại pháo cần mấy ngày nữa.” Trát Mã Lỗ Đinh nói: “Cái này tôi cũng không rõ ràng lắm, thầy của tôi, Hiền minh giả chi vương, hỏa giả Nạp Tốc Lạp Đinh (3) sau khi vẽ ra tấm sơ đồ này thì chưa từng chế tạo qua, nhưng theo lời người nói cỗ máy đánh thành đáng sợ nhất này bắn được xa nhất, công phá mạnh nhất, cho dù tường thành kiên cố thế nào cũng có thể phá hủy.”
Chú thích:
(1): Bắt nguồn từ tiếng Ả Rập và Ba Tư, là cách xưng hô tôn kính với những nhà giáo học đời sau của giáo tổ Islam giáo.
(2): Một nhân vật có thật, người Tây Vực, đến Trung Quốc vào cuối đời Tống đầu đời Nguyên.
(3): Nasraddin, một nhà hiền triết, số học gia, chính trị gia Trung Á.