08-09-2009, 11:04 PM
|
|
Guest
|
|
Bài gởi: n/a
Thời gian online:
|
|
Một bàn toán dân gian lắt léo: Tại sao thiếu 1 ngàn?
Trích:
Hỏi: Cám ơn báo KTNN đã giải đáp thắc mắc của tôi về định lý “Câu cổ huyền” trong số 644 (1). Vừa rồi có người đố tôi một bài toán dân gian nội dung đơn giản mà rất ngộ nghĩnh. Tôi thấy cách lý luận của bài toán thật là vô lý mà lại không bẻ được. Bài toán như sau:
Có ba người bạn, mỗi người góp 10 ngàn đồng vào tiệm để ăn. Ăn xong hết cả thảy 25 ngàn. Chủ quán thối lại 5 ngàn. Ba người thấy không thể chia đều 5 ngàn cho ba người được nên tặng cho người bồi bàn 2 ngàn. Còn lại 3 ngàn, mỗi người chia được 1 ngàn. Như vậy, mỗi người tiêu hết 9 ngàn, (vì mỗi người bỏ ra 10 ngàn và còn lại 1 ngàn). Đi đường họ tính lại, thấy mình tiêu hết 27 ngàn (3x9=27), và cho người bồi bàn 2 ngàn. Như vậy, tổng số tiền là 29 ngàn; 27+2=29, trong khi họ bỏ ra 30 ngàn. Thử hỏi 1 ngàn mất đi đâu?
Không biết báo KTNN có thể giải hộ cho tôi không? (Ông Nguyễn Bình – TP Huế)
Trả lời: Đây là bài toán dân gian lý thú. Cái ngộ nghĩng của bài toán nằn ở chỗ lý luận lắt léo, chứ 1 ngàn kia không mất đi đâu cả. Mới nghe thì rất hợp lý, song thật ra đây là lý luận kiểu “mập mờ đánh lận con đen” nên dễ gài bẩy người nghe. Ba người ăn hết 25 ngàn, cho người bồi bàn 2 ngàn và còn lại 3 ngàn thì rõ ràng tổng số vẫn đủ 30 ngàn” 25+2+3=30.
Vậy thì tại sao cách lý luận trên thì tổng số chỉ có 29 ngàn? Đúng là mỗi người tiêu hết 9 ngàn vì họ bỏ ra 10 ngàn và chỉ còn lại 1 ngàn. Như vậy cả ba tiêu hết 27 ngàn. Song chúng ta không thể đem 27 cộng với 2 để thành 29, rồi nêu thắc mắc sao lại mất 1 ngàn, bởi vì 2 ngàn đó đã được tính trong số 27 rồi! Lý do là vì có cho bồi bàn 2 ngàn mới tiêu hết 27 ngàn (25+2=27).
Thỉnh thoảng mục Chuyện Đông chuyện Tây nhận được những bài toán như vậy là điều rất lý thú. Rất mong nhận thêm được những bài toán dân gian khác của ông.
(KTNN số 648, ngày 10.08.2008)
|
|