Thá»±c ra ngẫm nghÄ© kÄ©, Ä‘iá»u đó đã sá»›m được báo trước bằng những Ä‘iá»m báo, ám thị, dấu vết khắp nÆ¡i.
Äêm trăng thanh lạnh lẽo, khắp ngõ nhá» bao trùm không khà bấ tưá»ng. Hôm đó, ở nhà ngưá»i dì, anh uống nhiá»u rượu hÆ¡n bình thưá»ng, nên có vẻ phấn khÃch. Khi anh run run nâng cặp đùi tôi lên và tách ra, dần ngưá»i lên vẻ quyết Ä‘oán, tôi lim dim nhìn lên chiếc đồng hồ Ä‘iện để đầu giưá»ng - chữ số La Mã đỠmá» hiển thị mưá»i hai giá» mưá»i ba phút.
Mưá»i ba phút, lại và o giá» Tý, đây dưá»ng như là thá»i khắc dá»… dà ng là m thế giá»›i tinh thần rối loạn. Vì thế, sau đó má»›i xảy ra cảnh suốt Ä‘á»i không thể quên...
Thực ra, nà o chỉ dừng lại ở khó quên, nghĩ lại còn thấy tủi nhục vô cùng.
Váºn mệnh luôn bất công, tạo váºt xưa nay bất nhân.
Tôi vốn là má»™t cô nhi, má»™t cô nhi không xuất xứ. Ngưá»i cha là m nghá» y mãi đến trước lúc lâm chung má»›i nói vá»›i tôi rằng:
- Con được vớt từ dưới nước lên.
Hôm đó, ông Ä‘i Phùng Trang nom bệnh cho má»™t bà già liệt giưá»ng đã nhiá»u năm. Ông cầm chiếc dù giấy, đội mưa Ä‘i. Mưa liá»n ba ngà y đêm, giống như suối nước mắt tuôn mãi không thôi, sông, hồ, ruá»™ng vưá»n nÆ¡i nà o cÅ©ng lênh láng nước. Khi ông trở vá», mưa đã ngá»›t được mấy canh giá», chỉ còn lất phất mưa bụi. Äến bá» kênh đầu Tây Trang, phát hiện bá» Ä‘áºp đã chìm trong dòng nước đỠngầu, ông đà nh tháo giầy ra cầm tay, vén cao quần, kẹp ô và o nách, vắt chéo hòm thuốc lên vai (trong đó có má»™t cái gối dùng để kê tay bắt mạch, má»™t chiếc bút lông, má»™t há»™p má»±c và mấy tá» giấy đã ố và ng). Bá» Ä‘áºp nà y ông đã Ä‘i mòn chân, bằng cảm giác cá»§a mình ông biết sẽ có má»™t số chá»— trÆ¡n, ông bấm ngón chân lên ná»n đê, ngưá»i ngả vá» trước để kháng sức đẩy cá»§a dòng nước, dò dẫm từng tý từng tý qua kênh. Chỉ còn độ dăm sáu bước sẽ tá»›i bá» bên kia, như ma xui quá»· khiến, ông liếc nhìn lên phÃa phải - má»™t chiếc cháºu rá»a chân bằng gá»— nho nhá» Ä‘ang xoáy tròn theo dòng nước trôi dạt vá» phÃa ông. Ông trượt chân, chẳng kịp nghÄ©, vÆ¡ luôn chiếc cháºu gá»—. SÆ¡n dầu mà u cưá»m bên ngoà i cháºu gá»— tròn tròn đã loang lổ, má»™t tà u lá sen xanh mướt phá»§ lên trên cháºu. Khi kéo tà u lá ra, ông bá»—ng rùng mình - trong cháºu là má»™t đứa trẻ vẫn Ä‘ang ngá»§ ngon là nh , má»™t đứa trẻ trong cái yếm chẳng hay biết gì trước hiểm nguy cá»§a cÆ¡n hồng thuá»·, trước nhân thế.
Trong tình thế khẩn cấp đó, ông vá»™i vã ôm lấy chiếc cháºu, ô dù, giâỳ cÅ©ng chẳng thiết, vá»™i vã vượt lên bá», há»›t hải bổ vá» nhà .
Bấy giỠông đã quá năm mươi, không vợ, không con. Trước kia ông đã từng có má»™t ngưá»i vợ đẹp, nhưng chÃnh những năm tháng ngá»t ngà o nhất bà đã bỠông Ä‘i bởi chứng bệnh thương hà n. Lúc nà y, ông đã là má»™t thầy lang nổi tiếng khắp vùng, lại có y đức, cứu sống biết bao ngưá»i. Cho nên, khi ẵm tôi từ chiếc cháºu gá»— lên, ông trà n đầy niá»m tin rằng trá»i đã ban ân, xót thương và bù đắp cho ông. Äặc biệt, khi biết tôi là má»™t bé gái, ông đã ngá» rằng có lẽ tôi chÃnh là ngưá»i vợ yêu đầu thai chuyển kiếp.
Äể có thể nÃu giữ tôi lâu dà i, không để cho tôi phiêu dạt trong nhân thế, ông đã khổ tâm gắn cho tôi cái tên: Thạch Ngá»c.
Ông muốn tôi là đá, là ngá»c, mà không phải là nước, không phải là gió, không phải là mây, không phải là mưa, cà ng không phải phiêu dạt tứ phương, rá»i xa ông ná»a bước.
Nhưng rồi, má»™t ngà y tám năm sau, ông dứt khoát rá»i bá» tôi, để lại mình tôi bÆ¡ vÆ¡ phiêu bạt trên cõi Ä‘á»i.
Tám tuổi, bấy giỠtôi mới biết mình vừa tròn tám tuổi, cái tuổi mẫn cảm, yếu đuối, và cần tình yêu của bố, của mẹ xiết bao!
Ông vốn muốn dùng tên, dùng đá, dùng ngá»c, dùng hình ảnh chìm nặng nhất, rắn chắc nhất, khó lay động nhất trên thế giá»›i khoác lên ngưá»i tôi, trói lấy tôi, không để tôi lại phiêu bạt trên thế gian. Không ngá» rằng, cái tên ông đặt cho, lại là và o tấm bùa khoác lên ngưá»i tôi, khi ông không còn, tấm bùa có còn linh nghiệm?
Tôi đã trôi tới thì sẽ dạt đi.
Cha tôi đã dùng má»™t dải lụa trắng cáo biệt cõi Ä‘á»i nà y.
Hôm trước, ông đổ bệnh vì những cuá»™c phê đấu liên tục, miệng khát khô, ông bảo tôi mang má»™t tô nước lạnh tá»›i giưá»ng. Tôi đặt bát nước xuống, quỳ bên ông, hai tay sá» nắn đôi chân đầy thương tÃch, già n giụa nước mắt, không đừng được bèn há»i:
- Cha, vì sao hỠlại đối xỠvới cha thế nà y?
Ông không trả lá»i ngay mà giÆ¡ cánh tay khẳng khiu, quệt dòng nước mắt già n giụa cho tôi. Mãi sau, ông nói:
- Tiểu Ngá»c, con còn bé quá, không hiểu được Ä‘iá»u nà y... Nói chung là cha sai, không oán nổi ngưá»i khác, ngay từ đầu đã sai. Cha không nên sinh ra trong gia đình phú nông, cà ng không nên Ä‘i há»c nghá» thuốc là m gì. Như má»™t bà i văn, mở bà i đã lạc Ä‘á», cho nên cái gì cÅ©ng sai...
Cuối cùng thì cha đã là m sai cái gì? Bấy giá» tôi còn chưa tháºt hiểu rõ, hôm nay trong lòng vẫn còn ăm ắp những hoà i nghi.
Rất nhiá»u sá»± việc năm tám tuổi ấy, nay nhìn vá» má» mịt, chẳng còn vết tÃch gì. Cái gá»i là "tuổi thÆ¡ giữ lại bỠđê, giấc mÆ¡ ngá»t ngà o vùi trong giếng cạn; bá»—ng ngoảnh đầu nhìn lại, tâm nguyện nay đã tan tà nh..." Trong hồi ức tương đối rõ rà ng cá»§a tôi là trước khi từ giã cõi Ä‘á»i cha đã lê lết tấm thân bệnh táºt đưa tôi đến nhà ngưá»i cô trên huyện.
Cô là chị hai cá»§a cha tôi, đã há»c xong tiểu há»c, xót xa trước cảnh tà n sát vô cùng vô táºn trong thá»i binh loạn, lại bị vị hôn phu bá»™i ước, má»i suy tÃnh Ä‘á»u lỡ là ng, cô bèn xuất gia và o chùa trên huyện, sau giải phóng bị cưỡng chế hoà n tục, được bố trà là m trong xưởng dệt đồ lót, nhưng từ đó cô không lấy chồng.
Lên huyện trước hết phải đến bến xe Tần Trang, cách nhà độ bảy tám dặm, toà n đưá»ng đất. Cha Ä‘i trước, vai khoác tay nải, trong đó có quần áo cá»§a tôi, và vòng tay bạc, dây chuyá»n bạc, vòng cổ bạc hồi nhá» tôi đã từng Ä‘eo.
Cha con tôi băng qua ngõ lá»›n, xuống cầu, rồi lại rẽ qua ruá»™ng hà nh xanh mÆ¡n mởn, mấy ngưá»i phụ nữ mặc áo xanh, quấn khăn trắng Ä‘ang nhặt cá». Chợt tôi nhìn thấy ngưá»i phụ nữ mặc áo cánh hoa ngay phÃa trước ngừng tay, vươn thẳng ngưá»i nhìn cha con tôi. Tôi bắt gặp ánh mắt ấy, bá»—ng ngây ngưá»i, trượt ngã xuống bá» ruá»™ng. Cha vá»™i vã xốc tôi lên, sốt sắng há»i tôi có há» hấn gì không. Tôi lắc đầu, lại thấy ngưá»i phụ nữ đó rẽ lúa, bước nhanh tá»›i chá»— tôi, đầu tiên cô ta giúp tôi gợt bá» bùn đất bám trên ngưá»i, rồi lôi từ trong dải yếm ra chiếc bánh ngô và ng ươm, nhét và o chiếc cặp há»c sinh cá»§a tôi. Tôi chẳng biết phải là m thế nà o, vá»™i vã chặn miệng cặp lại, nhưng thấy cha tôi gáºt đầu đồng ý thì má»›i chịu nháºn. Ngưá»i phụ nữ rất phấn khởi, hai tay cứ nắn nắn trước ngá»±c, ngá»› ngẩn nhìn tôi cưá»i. Cô ta có nước da trắng, khi cưá»i trông rất xinh, bên má có hai lúm đồng tiá»n, giống hệt tôi. Lúc ấy, mấy ngưá»i nông dân trên ruá»™ng dừng tay, vươn ngưá»i, ánh mắt lạ lẫm nhìn chúng tôi thăm dò. Cha vá»™i vã dắt tay tôi, hấp tấp bước Ä‘i.
Cuối cùng cha con tôi cÅ©ng Ä‘i hết bá» ruá»™ng, vượt qua cánh đồng, lên mặt đê. Tôi ngoái đầu nhìn lại, ngưá»i phụ nữ kia vẫn đứng như trá»i trồng, ánh mắt si dại dõi theo chúng tôi.
- Cha, bà kia vẫn nhìn cha con mình kìa.
Tôi nói.
- Äừng để ý, ngưá»i đà n bà mất trà ấy mà .
- Bà mất tr� Sao cha biết?
Tôi rất ngạc nhiên.
-Cha đã từng nom bệnh cho bà ấy.
Cha tôi nói, sắc mặt bỗng chốc sầm lại.
Lúc ấy tôi nà o có biết, váºn mệnh bất hạnh cá»§a tôi cÅ©ng bắt đầu được gây dá»±ng từ ngưá»i đà n bà bất hạnh nà y.