I. Sơ lược vỠhoà n cảnh lịch sỠtruyện kiếm hiệp đến Thục Sơn Kiếm hiệp truyện
Trong sá»± phát triển cá»§a văn há»c Trung Quốc, võ hiệp tiểu thuyết chân chÃnh bắt nguồn các tiểu thuyết truyá»n kỳ Ä‘á»i ÄÆ°á»ng, từ đó các tác phẩm nổi tiếng như Cầu Nhiêm Khách, Nhiếp Ẩn Nương, Côn Lôn Nô Äẳng Hiệp Khách ra Ä‘á»i. Sau khi trải qua hai triá»u Tống Nguyên quá độ, đến Ä‘á»i Minh xuất hiện Thá»§y Há» truyện nổi tiếng, văn hóa võ hiệp được đẩy mạnh thà nh cao trà o. Võ hiệp Ä‘á»i Thanh xuất hiện những phát triển má»›i, dần dần tách ra hai phái kì huyá»…n (tiên hiệp) và kÄ© kÃch (võ hiệp truyá»n thống). Tiên hiệp có "Thất kiếm tháºp tam hiệp" là m đại biểu, há» phát dương phong cách võ hiệp Ä‘á»i ÄÆ°á»ng. Nhân váºt táºp trung và o dạng Tiên Pháºt thần bÃ, kỹ xảo cá»§a bá»n há» là các loại pháp thuáºt và phi kiếm pháo bảo có thể giết ngưá»i ngoà i ngà n dặm. Võ hiệp truyá»n thống có các tác phẩm nổi tiếng như Thất Hiệp NgÅ© NghÄ©a và VÄ©nh Khánh Thăng Bình toà n truyện. Trong các tác phẩm nà y, nhân váºt Ä‘á»u là các hiệp khách trần gian, bản lÄ©nh cá»§a bá»n há» cÅ©ng chỉ là mưá»i tám ban võ nghệ mà thôi. Cuối Ä‘á»i Thanh đến thá»i kỳ Dân quốc (sau 1912), xuất hiện Vương Äá»™ Lư, tác phẩm cá»§a ông thông thưá»ng được quy vá» Hải phái (kiểu Thượng Hải), bắt đầu cải tạo võ hiệp, Ä‘em kết hợp vá»›i lịch sá», miêu tả cÅ©ng tinh tế hÆ¡n. Nhưng thá»±c sá»± cao trà o võ hiệp ở thá»i kỳ Dân quốc cÅ©ng là nhá» có Hoà n Châu Lâu Chá»§ và Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp truyện cá»§a ông.
Hoà n Châu Lâu Chá»§ có má»™t khối lượng tác phẩm đồ sá»™, có ảnh hưởng rất lá»›n đến các tác giả Ä‘i sau như Lương VÅ© Sinh, Kim Dung, Cổ Long. Trên tuần báo à châu, Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp truyện được bình bầu đứng thứ năm mươi lăm (55) trong số má»™t trăm tiểu thuyết Trung văn hay nhất thế ká»· hai mươi, nằm trên Sở Lưu Hương truyá»n kỳ cá»§a Cổ Long đứng hạng tám mươi tư (84), Bạch Phát Ma Nữ cá»§a Lương VÅ© Sinh xếp thứ tám mươi bảy (87). Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp truyện là tác phẩm nổi danh nhất cá»§a Hoà n Châu Lâu Chá»§, cÅ©ng là má»™t trong những bá»™ dà i nhất, tuyệt đối có thể được coi là má»™t tác phẩm bất há»§. Äặc Ä‘iểm lá»›n nhất cá»§a ông là sá»± kết hợp hoà n mỹ giữa thần ma và võ hiệp.
II. Sơ lược vỠtác giả
Hoà n Châu Lâu Chá»§ vốn tên là Lý Thiện CÆ¡ (28 tháng 2 năm 1902~tháng 2 năm 1961), sau đổi là Lý Thá» Dân. Sau năm 1949 lại đổi là Lý Hồng. Ông là ngưá»i ở Trưá»ng Thá», Tứ Xuyên, xuất thân trong thế gia là m quan. Bố là Lý Nguyên Phá»§ từng là m Tri phá»§ Tô Châu, má»™t quan thanh liêm. Thuở nhỠđược theo cha du lịch các nÆ¡i, Ä‘i khắp Nam Bắc Trưá»ng Giang. Sau khi cha ông qua Ä‘á»i, gia đình xuống dốc, chưa hết Trung há»c ông đã phải bá». Ngà y sau tá»a sáng rá»±c rỡ tại văn đà n Trung Hoa, Ä‘á»u nhỠông tá»± há»c thà nh tà i. Ông từng nháºm chức Trung văn bà thư trong quân Phó Tác NghÄ©a*, sau được phục hồi chức bà thư cục trưởng Ä‘iện thoại Thiên Tân. Ông từng là m ngân hà ng gia nghiệp dư và cả gia sư. Năm 1932 trên Thiên Phong báo ở Thiên Tân có đăng truyện dà i kỳ Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp truyện và nhanh chóng trở nên nổi tiếng. Trước lúc lâm chung ông còn hoà n thà nh trưá»ng thiên tiểu thuyết "Äá»— Phá»§" bằng cách Ä‘á»c cho ngưá»i khác viết, hai ngà y sau thì qua Ä‘á»i.
Trong tứ đại gia Dân quốc võ hiệp tiểu thuyết Bắc phái, ngưá»i đầu tiên khiến độc giả mê mệt, nhưng cÅ©ng chịu sá»± phê bình nhiá»u nhất từ giá»›i bình luáºn, rồi được xưng là "hoang đản chà cá»±c" chÃnh là Hoà n Châu Lâu Chá»§.
III. Tóm tắt nội dung
Tiểu thuyết xoay quanh phái Nga My chÃnh nghÄ©a, kể vá» kinh lịch há»c nghệ và trảm yêu trừ ma cá»§a Nga My đệ tá», đặc biệt vá» các nhân váºt Tam Anh, Nhị Vân, Thất Ải và tứ đại đệ tá». Những ngưá»i nà y Ä‘á»u là đệ tá» cá»§a phái Nga My, bá»n há» Ä‘á»u còn rất trẻ, trong quá trình xuất ngoại tu hà nh, bá»n há» không ngừng gặp các kỳ ngá»™, tìm được rất nhiá»u kì trân dị bảo, bản lÄ©nh cÅ©ng cà ng ngà y cà ng cao cưá»ng. Trong đó lại lấy Lý Anh Quỳnh (má»™t trong Tam Anh) là m nhân váºt chÃnh, miêu tả chi tiết nà ng ta từ má»™t nữ tá» bình thưá»ng, trải qua vô số cÆ¡ duyên xảo hợp, tìm được Tá» DÄ©nh kiếm cá»§a Trưá»ng My chân nhân, thu phục Thần Ä‘iêu Pháºt nô (con chim thần hầu Pháºt) và tinh tinh Viên Tinh, ăn rất nhiá»u thứ quả mà u đỠhiếm thấy, lại tìm được nÆ¡i tiá»n bối tiên nhân lưu lại bảo váºt, gồmThái Thanh Thần Diá»…m Soái Äâu há»a và Äịnh châu cá»§a Bạch My hòa thượng. Cuối cùng lại nháºn được má»™t giáp (sáu mươi năm) công lá»±c cá»§a ngưá»i bạn thân nhất kiếp trước là Thánh cô. Tóm lại rốt cuá»™c nà ng ta trở thà nh nhân váºt kiệt xuất nhất trong đám háºu bối phái Nga My, bởi váºy các tiá»n bối cao nhân đối vá»›i các kỳ ngá»™ cá»§a nà ng Ä‘á»u vô cùng tá»± hà o. Mạch truyện xoay quanh đám tiểu bối nà y và cuá»™c so kiếm lần thứ ba ở Nga My. Trong truyện luôn nói sẽ sá»›m bắt đầu cuá»™c giao tranh chÃnh tà hay cuá»™c so kiếm lần thứ ba ở Nga My. Lần so kiếm đó là lần tá»· thà cuối cùng cá»§a các nhân váºt chá»§ chốt hai bên chÃnh tà , tất cả ân oán Ä‘á»u được kết thúc và o lúc nà y, là m rõ các oán cừu trong quá khứ. Tác giả cÅ©ng thưá»ng ranh mãnh hé lá»™ má»™t chút kết quả khiến tâm lý độc giả luôn nghÄ© vá» trưá»ng đại chiến ấy. Truyện đỠcáºp má»™t vấn đỠkhác nữa là đại kiếp thần tiên năm trăm năm trước, tác giả cho rằng những ngưá»i không trở thà nh Kim tiên như Tán tiên, Äịa tiên Ä‘á»u phải không ngừng trải qua thiên tai đại kiếp. Bởi váºy trong truyện rất nhiá»u tiá»n bối cao nhân Ä‘á»u sắp chuẩn bị đến Tam Kiếp, mà phái Nga My đúng là không ngừng trợ giúp những Tán tiên chÃnh nghÄ©a khác phái, tránh cho há» gặp tai há»a trong Tam Kiếp. Trong truyện có má»™t số tiá»n bối rất đặc sắc như Quái Khiếu Hoa Lăng Hồn, Tung sÆ¡n nhị tẩu, Äà Thần Ất Hưu, Tà ng Linh tá», vân vân. Vì dà i đến năm triệu chữ nên tác giả có thể toà n diện triển khai miêu tả, Ä‘iá»u đó khiến cho tác phẩm có phần lá»™n xá»™n, thưá»ng thưá»ng hai mạch truyện kết nối vá»›i nhau rất lâu má»›i bắt đầu, ở giữa tác giả bắt đầu chạm rãi thong thả kể vá» lai lịch bối cảnh cá»§a nhân váºt chÃnh sắp xuất hiện, mà ở lá»i giá»›i thiệu ấy, tác giả cÅ©ng thưá»ng thưá»ng bắt đầu từ khi nhân váºt đó sinh ra. Cho nên độc giả nóng nảy thiếu kiên nhẫn có lúc tháºt sá»± thấy rất chán nản. Äiểm đáng tiếc chÃnh là hai mạch truyện ấy Ä‘á»u không kết thúc, bởi vì khi tác giả chuẩn bị tiếp tục viết thì cả nước giải phóng, do hoà n cảnh chÃnh trị lúc ấy, tiểu thuyết như váºy đương nhiên không dám viết tiếp. Vì váºy sau năm triệu từ, vẫn còn vô số nghi vấn và chi tiết dang dở, khi ta Ä‘á»c sẽ thưá»ng xuyên liên tưởng đến Hồng Lâu Má»™ng cá»§a Tà o Tuyết Cần. Cả hai Ä‘á»u là kiệt tác không hoà n thà nh, nhưng Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp truyện vì không nổi tiếng như Hồng Lâu Má»™ng, cÅ©ng không có truyện tiếp theo, thá»±c là má»™t Ä‘iá»u đáng tiếc. Ở Trung Quốc tiểu thuyết như váºy tháºt sá»± rất khó tìm được trà o lưu xã há»™i thừa nháºn và hoan nghênh.
IV. Äặc Ä‘iểm tác phẩm
Bá»™ tiểu thuyết nà y còn có má»™t đặc Ä‘iểm mà văn chương hiện đại không thể so sánh được. Vì tác giả vốn là má»™t văn nhân truyá»n thống, cho nên phong cách viết luôn toát lên kiểu đó, cho dù là miêu tả nhân váºt hay cảnh sắc, cÅ©ng Ä‘á»u mang phong cách hoa lệ vá»§a cổ văn truyện thống. Äối vá»›i độc giả yêu thÃch sắc thái cổ văn, Ä‘á»c hết bá»™ tiểu thuyết nà y thá»±c sá»± có thể nói là má»™t loại hưởng thụ. Bản lÄ©nh cá»§a Hoà n Châu Lâu Chá»§ vẫn là hiểu má»™t cách thấu triệt truyá»n thống Nho ThÃch Äạo tam giáo, cho nên pháp thuáºt và pháp bảo trong truyện Ä‘á»u có tên mỹ lệ và công dụng bao hà m tinh thần tam giáo. Tá»· như Bát Bá»™ Thiên Long kiếm, Lôi Âm bạt, Äịnh Châu thần quang, Pháºt Há»a Tâm đăng cá»§a Pháºt gia; Cá»u Thiên Tháºp Äịa Tị Ma toa, Tá» Yên sừ, Thanh Linh tá»§y, Hồng Dục đại, pháp bảo Liên Tà Ma cá»§a Äạo gia; tất cả Ä‘á»u tháºp phần lợi hại, hay như NgÅ© Quá»· Cạch Cốt chùy, Hóa Huyết thần Ä‘ao, vân vân. Bá»™ tác phẩm nà y đối vá»›i các tác giả trưá»ng phái vÅ© hiệp má»›i Ä‘á»i sau mà Cổ Long, Kim Dung, Lương VÅ© Sinh là m đại biểu có ảnh hưởng rất lá»›n, tá»· như những cái tên quen thuá»™c Hà ng Long tháºp bát chưởng, Äà n Chỉ thần thông, Bạch Phát long nữ. Tóm lại bá»™ sách nà y tuyệt đối là má»™t tiểu thuyết võ hiệp đỉnh cao, xứng đáng là má»™t tuyệt tác đồ sá»™ bất há»§.
V. Biên niên hệ thống các tác phẩm của Hoà n Châu Lâu Chủ
1932
Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp truyện (50 táºp 309 hồi 410 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Vì hoà n cảnh chÃnh trị mà không hoà n tất, sau chuyển thà nh "Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp háºu truyện".
1934
Man Hoang Hiệp Ẩn (5 táºp 25 hồi 40 vạn từ ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1935
Thanh Thà nh Tháºp Cá»u Hiệp (25 táºp 107 hồi 230 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1938
Biên Tắc Anh Hùng Phổ (1 táºp 5 hồi 9 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Vân Hải Tranh Kỳ Kà (11 táºp 24 hồi 96 vạn từ), chưa hoà n thà nh, chuyển sang "Binh Thư Hạp". Tiểu thuyết võ hiệp.
1941
Luân Äá» (1 táºp 6 chương 6 vạn từ): Tiểu thuyết xã há»™i.
1943
Cao Lan Dị Nhân truyện (2 táºp 4 hồi 15 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Thiên SÆ¡n Phi Hiệp (3 táºp 9 hồi 20 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1946
Võ Äang Dị Nhân truyện (1 táºp 2 hồi 7 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Liá»…u Hồ Hiệp Ẩn (6 táºp 13 hồi 36 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Nga My Thất Ải (3 táºp 9 hồi 17 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1947
Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp tân truyện (4 táºp 8 hồi 29 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Lãnh Hồn Dục (2 táºp 13 hồi 27 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Bắc Hải đồ ký (2 táºp 4 hồi 12 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Hổ Trảo SÆ¡n Vương (1 táºp 4 hồi 4 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Hiệp Cái Má»™c Tôn Giả (1 táºp 4 hồi 6 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Hắc Hà i Nhi (3 táºp 6 hồi 19 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1948
Thanh Môn Tháºp Tứ Hiệp (4 táºp 20 hồi 28 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Quan Trung Cá»u Hiệp (5 táºp 10 hồi 6 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Vạn Lý Cô Hiệp (2 táºp 5 hồi 13 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Äại Mạc Anh Hùng (6 táºp 12 hồi 35 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Äại Hiệp Äịch Tá» (12 táºp 13 hồi 59 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Trưá»ng My Chân Nhân chuyên táºp (6 táºp 24 hồi 30 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp. Chưa hoà n thà nh.
Chinh Luân Hiệp Anh (4 táºp 24 chương 29 vạn từ): Tiểu thuyết xã há»™i.
Thục SÆ¡n Kiếm Hiệp háºu truyện (5 táºp 20 hồi 25 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp. Chưa hoà n tất.
Nữ Hiệp Dạ Minh Châu (5 táºp 10 hồi 25 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1949
Võ Äang Thất Nữ (1 táºp 4 hồi 5 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Lá»±c (8 táºp 41 hồi 40 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Binh Thư Hạp (12 táºp 24 hồi 61 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp. Chưa hoà n tất.
SÆ¡n Tứ Hữu (9 táºp 39 hồi 45 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Äá»™c Thá»§ Cái (14 táºp 58 hồi 68 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1950
Hắc Mã NghÄ© (7 táºp 29 hồi 32 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Hắc Sâm Lâm (11 táºp 36 hồi 55 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Tá»u hiệp thần y (1 táºp 4 hồi 5 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp. Chưa hoà n tất.
Thiết Äịch Tá» (7 táºp 28 hồi 35 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Dá»±c Nhân Anh Vô Song (6 táºp 24 hồi 30 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp. Chưa hoà n tất.
1951
Quyá»n Vương (3 táºp 13 hồi 15 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
Bạch Khô Lâu (2 táºp 8 hồi 10 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1956
Nhạc Phi truyện (1 táºp 20 hồi 17 vạn từ): Tiểu thuyết lịch sá».
1957
Kịch Mạnh (1 táºp 7 hồi 7 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1958
Tháºp NgÅ© Quán (1 táºp 14 hồi 14 vạn từ): Tiểu thuyết truyá»n kỳ.
Du Hiệp Quách Giải (8 hồi 7 vạn từ): Tiểu thuyết võ hiệp.
1960
Äá»— Phá»§ (1 táºp 11 hồi 9 vạn từ): Tiểu thuyết lịch sá».
Chú thÃch
* Phó Tác NghÄ©a: Thá»§ lÄ©nh quân sá»± ở miá»n Bắc Trung Quốc đánh nhau vá»›i ngưá»i Nháºt những năm 1930-1940, năm 1949 đầu hà ng và dâng Bắc Kinh cho phe Cá»™ng sản.