[thannong]

Thần nông

Chương 5: Thanh chiêm thành(1).


 
Tác giả: Thanh chiêm

Thanh chiêm thành sừng sững bên bờ bắc Sông Thu Bồn. Chiếm một khoảng diện tích rộng lớn khoảng tám trăm trượng.
Về địa thế Thanh chiêm thành có một địa thế hiểm yếu: Nối liền miền núi với biển đông theo hướng Tây - Đông, nằm trên trục giao thông quan trọng nhất là đường thiên lý Bắc - Nam rất thuận lợi cho giao thông, vận tải đường thuỷ cũng như đường bộ, phong cảnh lại diễm lệ phi thường, đất đai phì nhiêu, khí hậu ôn hoà. Phía Nam và phía Đông của Thanh Chiêm thành, có sông Chợ Củi bao bọc, nối liền với cảng thị Hội An, thông ra biển Đông, mặt nước xanh trong, phẳng lờ trên đó đậu hàng trăm thương thuyền lớn nhỏ, cờ hiệu khác nhau rực rỡ suốt mấy dặm.
Thanh Chiêm thành gọi là thành, nhưng không có thành mà chỉ có bờ tre gốc trồng khít rịt nhau, bốn mặt có chừa cổng rộng cho xe ngựa, quan lính vào ra. Mỗi cửa có cổng ra vào bằng gỗ kiên cố.Bề dài mặt Tây- Đông ước tám trăm bước mỗi phía. Các mặt kia chỉ rộng khoảng hai phần ba. Cả ba mặt đều có hồ rộng ngăn cách thành với đồng ruộng, nhà dân. Riêng mặt Tây của thành, có con sông rộng lớn mang tên chợ củi hay Sài Giang.
Về cuối thành mạn Tây Bắc có cái chợ lớn cùng tên với con sông. Chợ Củi (Sài thị ) là nơi bán rất nhiều củi cho ghe thuyền qua lại trên sông và cả thương thuyền lớn của ngoại quốc đình trú tại vùng Trà Nhiêu hay Hội An...Ghe thuyền mua bán tấp nập ở bến củi. Khách lạ dễ dàng tìm thấy tại đây các món hàng lạ, quý trong nước, hàng lạ nước ngoài,...và cũng thường thấy mấy người ngoại quốc đi lại trên đường nói xí lô, xí là " .

Hôm nay ta nặn được chừng này chữ thôi. Ôi tả cái thành thanh chiêm này thật vật vã đó mà !
Chuyện tiếp theo ta sẽ cho hai cha con thằng Nguyễn Sán nhậu "Bê Thui Cầu Mống" uống rượu "Hồng Đào" đó nha! muốn biết chuyện như thế nào chờ ta rảnh rang ta kể tiếp cho nghe

Chuyện tiếp theo là thế này.

Trên phố hàng quán san sát, đường phố giao nhau thông tới bốn cửa thành tuy náo nhiệt nhưng rất có trật tự bởi thế mới có văn:
Sông chợ Củi dập dìu thuyền qua ghe lại, chợ không hai giá, nhà ngủ chẳng cài then
Phố Hội An thạnh mậu, thương buôn tứ hải tụ về, ngoài đường của rơi không ai nhặt…
Thong thả tản bộ trên đường, nhìn người người qua lại tấp nập chuyện trò vui vẻ, thả hồn ngắm cảnh núi sông. Mỗi lần trở lại Thanh chiêm thành Nguyễn Sán lại cảm thán trước vẻ phồn hoa, náo nhiêt tại nơi đây.
Một con đường rộng hơn trăm bộ kéo dài từ cửa Nam đến cửa Bắc trải dài trước mắt. Dọc theo hai bên đường những cây Xoan thẳng tắp chạy dài, in rợp bóng mát, hoa Xoan trắng nhỏ li ti pha màu tím biếc, trông xa, ngỡ như những đám mây trắng nõn đang bồng bềnh trôi giữa mênh mông, hương hoa thoang thoảng làm đắm say lòng người, cảnh sắc như thơ, như hoạ, không thể nói hết bằng lời.
Bất giác Nguyễn Sán ngâm nga:
" Nhàn trung tận nhật bế thư trai
Môn ngoại toàn vô tục khách lai.
Đỗ vũ thanh trung xuân hướng lão
Nhất đình sơ vũ luyện hoa khai."(*)

Dịch thơ:
Suốt ngày nhàn nhã khép phòng văn
Khách tục không ai bén mãng gần
Trong tiếng cuốc kêu xuân đã muộn
Đầy sân mưa bụi nở hoa xoan.
- Mưa hoa! Thật là đẹp Quang thế reo lên rồi vương tay hứng lấy những cánh hoa Xoan.
- Thế nhi! à con có biết đặc sản ở Thanh chiêm thành này là gì không?
- Con biết rồi đó là bê thui Cầu Mống.
- Ha ha ha. Vậy chúng ta không thể bỏ qua món đặc sản này rồi phải không con trai!
- That's right .ok Man.
( Mấy chữ ở trên nó cổ xưa quá đỗi, ta chêm mấy chữ này vào để cho nó cân bằng đấy mà.)
Cha con Nguyễn Sán bước vào một hàng quán nhiệt náo, sau một hồi khó khăn chen chúc, hai người mới tìm được một chiếc bàn trong góc. Rất nhanh, một đĩa rau sống, một đĩa chuối chát khế cùng hai chén mắm nêm chồng lên hai chiếc chén không, được người phục vụ bê lên.
- Cho hai phần ăn cùng một bầu rượu Hồng Đào. Nguyễn Sán gọi.
- Vâng, khách quan chờ một lác.
Không cần gọi nhiều, chỉ gọi số phần ăn là đủ thông tin vì tất cả hàng quán ở khu phố này chỉ bán một món duy nhất đó là bê thui. Bê Thui cầu mống, Mì quảng phú chiêm như đã gắn liền với tên làng tên xứ.
Không phải ngẫu nhiên mà bê thui cầu mống, mì quảng phú chiêm được người người biết đến như là biểu tượng của xứ Quảng mà tự chính hương vị của món ăn đã khẳng định được giá trị của mình trong lòng thực khách.
Không nói đến mì quảng phú chiêm chỉ riêng món bê thui cầu mống ta cũng thấy được sự cầu kỳ trong đó.
Nghệ thuật thui bê gần như là một bí truyền và rất ít người biết được, vì yêu cầu đặc biệt của nó. Trước hết, dù được thui bằng rơm rạ, nhưng miếng thịt bê khi đưa ra khỏi lò phải đạt đủ hai tầng thịt tái, chín rõ rệt; còn bì (da) thì phải chín để có độ trong suốt, đồng thời lại giòn mềm vừa phải. Không đạt được một trong các yếu tố trên là coi như thất bại.
Nước chấm đúng điệu thì phải mua cá cơm nguyên chất từ các làng chài của Cửa Đại, gạn ép xác, lọc lấy nước rồi chế biến, cho ớt, tỏi giã nhuyễn, gừng, chanh, mè rang, bơ đậu phộng, hạt điều...tổng cộng mười mấy thứ cho vào trộn đều.
Trái chuối sứ phải không non lắm mà cũng không già lắm .
Bánh tráng cuốn phải là bánh tráng của làng Phú Chiêm. Được làm từ gạo trộn với hành, tiêu, tỏi, mè trắng.
Rau thì có rau húng quế, rau đắng, giá đỗ, diếp cá, cải con, rau cần, tía tô, xà lách... lấy từ làng Trà Quế nổi tiếng .
Cắn một miếng thịt bê cảm nhận vị ngọt ngọt của thịt, vị the cay của ớt cùng hương vị của muời mấy thứ gia vị trong nước chấm làm cho Quang Thế cảm giác ngất ngây.
- Thật là ngon à nha! Quang Thế thích thú kêu lên.
- Vị huynh đệ này, lúc này nếu cậu mà làm một hớp rượu Hồng Đào nữa, cậu có thể nói rằng bản thân đã được thưởng thức món ngon nhất thiên hạ rồi đó. Một người trung niên ngồi bàn bên cạnh châm chọc Quang Thế.
- Thế Nhi còn nhỏ chưa thể uống rượu được. Quang Thế bẽn lẽn nhìn cha nó.
- Cái gì mà còn nhỏ chưa thể uống rượu được. Ta thấy một khi ngươi lớn chắc ngươi cũng lén ta mà làm vài bầu Hồng Đào. Nguyễn Sán trừng mắt nhìn Quang Thế.
- Hây! đến lúc đó ngươi lại hận ta sao không cho ngươi uống sớm hơn một chút, chi bằng lúc này ngươi cứ làm một hớp đi!
- Khoan đã huynh đài, thằng bé còn nhỏ sao huynh lại cho nó uống rượu cơ chứ! ta chỉ nói đùa một câu thôi mà, huynh làm vậy ta thấy mình thật không phải.
- Chuyện cha con ta, ta tự biết, không phải là do huynh. Huynh cứ nhìn cặp mắt láo liên của nó kìa. Mai mốt nó mà không uống trộm một hớp Hồng Đào mới là lạ. Vả lại một thương nhân như ta lấy thương thuyền làm nhà, lênh đênh cùng sóng nước, một năm chưa về nhà một lần, sự trưởng thành của Thế Nhi ta cũng chỉ có thể cậy nhờ Gia gia(ông nội), và các bá phụ (ông bác) của nó mà thôi. Lúc này đây, ta chỉ muốn để lại trong lòng nó một kỷ niệm về cha nó mà thôi. Tuy việc này không được hay ho cho lắm. hà, nói rồi Nguyễn Sán thở ra một hơi đầy tâm sự.
- Nhưng rượu này mạnh đấy.
- Ha. ha .ha. huynh nhìn cái mặt đỏ gay vì rượu của cu cậu kìa, ta mới ừ một tiếng nó đã tu một hơi rồi, cái tội láu táu, tưởng rượu nó ngon như thịt bê sao... ha ha ha..tởn chưa con !
- Ha. ha .ha. huynh thật là ...
(*) Mộ xuân tức sự - Nguyễn Trãi.
Quang Thế uống rượu, rồi chyện gì sẽ xảy ra với cậu. Nguyễn gia trang có gì khác lạ so với gia tộc khác...những chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo. Ta cũng muốn kể tiếp cho các độc giả nghe nhưng ta bận rồi! hẹn các độc giả ở chương sau vậy.