Ãêm cuối cuá»™c trưá»ng chinh đầy gian khổ, ngà y mai yết kiến Như Lai để lên kiếp Pháºt, ÃÆ°á»ng Tăng trằn trá»c không sao ngá»§ được. Suốt cuá»™c Ä‘á»i tâm nguyện tá»›i cõi nà y, giỠđây khi sắp trút bá» kiếp ngưá»i, ông bá»—ng thấy lòng day dứt.
Nhiá»u ngà y nay, thân thể ÃÆ°á»ng Tăng đã rã rá»i, đầu óc đầy má»™ng mị, tay biếng lần trà ng hạt. Tâm linh như muốn nÃu chân dừng lại. Máu ông nhức nhối thấm lần cuối qua tim, cứa và o quá khứ Ä‘au xé. Ông nhá»› tá»›i những ngưá»i sinh thà nh ra mình. Tình cha, huyết mẹ tạo nên mà bao nhiêu năm nay ông không má»™t lần thắp hương, không má»™t lần nhắc nhở.
Chặng đưá»ng dà i tá»›i đất Pháºt khiến trái tim ông dần chai sạn. Ông đã quá nhiá»u lần phải lạy lục, cầu khẩn các thần linh thánh lá»›n bé, đã quá nhiá»u lần giẫm đạp lên xác máu yêu ma xa gần, chỉ vá»›i má»™t mục Ä‘Ãch: mau thà nh chÃnh quả. Ông thương ngưá»i. Nhưng đêm nay, trước ranh giá»›i cuối cùng cá»§a cõi Ngưá»i và Pháºt, ông chợt hiểu ra cá»™i rá»… cá»§a tình thương ấy. Má»—i lần cứu giúp con ngưá»i, ông chỉ thầm tÃnh toán như xây thêm cho mình má»™t báºc thang tá»›i Pháºt đà i.
Nhiá»u lần ÃÆ°á»ng Tăng đã tá»± há»i tại sao nước mắt mình ngà y cà ng lạnh giá. GiỠđây ông thầm biết, trên con đưá»ng thỉnh kinh vá» cứu rá»—i ngưá»i Ä‘á»i, ông đã dần dần xa lạ vá»›i con ngưá»i.
Ông trở mình, thở dà i: không là ngưá»i, ta sẽ là ai? Yêu quái cản đưá»ng, biết bao kẻ chÃnh từ trên đây xuống, pháp thuáºt vô biên, ác nghiệt vô cùng. Ta nháºp và o chốn ấy biết rồi thà nh Pháºt hay ma?
ÃÆ°á»ng Tăng chợt nhói trong tim. Ông khẽ rên lên, hai tay ôm ngá»±c. Mở mắt thấy các đồ đệ Ä‘ang đứng bên giưá»ng nhìn ông âu lo. Cả ba hình như Ä‘á»u không ngá»§.
ÃÆ°á»ng Tăng thở hắt: "Không sao đâu. Ta chỉ chợt nhá»› tá»›i ngà y xưa". Nói rồi lại nhắm mắt.
Nghe tiếng Ngá»™ Không: "Xin thầy đừng tá»± dối lòng. Thầy Ä‘ang nhá»› cả kiếp ngưá»i – ÃÆ°á»ng Tăng rùng mình khi giá»ng Ngá»™ Không quá u uất – Con từ đá sinh ra. Coi thưá»ng cả thần thánh, yêu ma, chỉ mong được thà nh ngưá»i. Thầy đã là ngưá»i lại tá»± bá» mình Ä‘i tìm hồn phách khác. Ãêm nay sao khá»i xót xa".
Bát Giá»›i cưá»i khẽ: "Là m ngưá»i có gì vui. Chúng ta đã dốc lòng theo đạo, ngà y mai được lên chốn thần tiên, sung sướng biết bao nhiêu. Thầy đừng luyến tiếc".
Sa Tăng an á»§i: "Thầy trò mình sắp hóa Pháºt mang đạo xuống khai sáng cho loà i ngưá»i. Công quả vÄ© đại lắm".
ÃÆ°á»ng Tăng lắc đầu, nằm im hồi lâu, hai tay vẫn đặt lên tim, mắt vẫn nhắm, nước mắt trà o ra ấm nóng lại. Rồi như trăn trối: "Ta ước gì đêm nay đừng sáng. Ta Ä‘au đớn cho mưá»i mấy năm viá»…n du. Ngá»™ Không Æ¡i! Má»™t Ä‘á»i con mong được thà nh ngưá»i thì bị bắt ép phải theo ta để thà nh Pháºt. Bát Giá»›i tá»± dối mình giác ngá»™ tháºt ra chỉ là đi tìm má»™t chốn hoan lạc má»›i. Sa Tăng rá»i cõi u mê nà y sang cõi hoang tưởng khác mà lại hy vá»ng khai sáng. Còn ta? Không còn là ngưá»i không phải là ngưá»i thì là m sao đồng cảm mà đòi khai sáng, cứu vá»›t con ngưá»i".
Ngá»™ Không sụp xuống nắm tay thầy nghẹn ngà o: "Thầy đã nháºn ra chân lý. Nhưng cháºm quá rồi".
ÃÆ°á»ng vá». Qua sông. Thiên sứ vừa cưá»i vừa chỉ cho ÃÆ°á»ng Tăng thấy thân xác ông Ä‘ang trôi dạt dưới cầu.
Nhưng ÃÆ°á»ng Tăng đã không nghe thấy gì nữa. Ãôi mắt vô hồn.