Something
Cuối tháng 9. Bỗng dưng, công việc ở văn phòng tư vấn kiến trúc khiến tôi chán ngấy. Những chiếc áo chemise sẫm màu. Những đôi giày đen sạch tinh không tiếng động trên thảm. Các cuộc điện thoại, thoải mái hoặc bí mật, từ các bàn làm việc đan thành tấm lưới trong suốt, bủa vây trên không trung. Nhóm họa viên do tôi điều hành hoàn tất đúng hạn 63 bản vẽ cho một dự án lớn. Vào tuần trước, tôi được tăng lương lần thứ ba. Nhìn bề ngoài, mọi việc ổn thỏa và đáng mơ ước với một kiến trúc sư mới ra trường làm việc chưa đầy hai năm. Tuy nhiên, trong cỗ máy hoạt động đều đặn, chừng như có một bánh xe nhỏ bong khỏi vị trí an toàn vào thời điểm mơ hồ nào đó.
Một buổi sáng, dừng bên cửa sổ, ập đến tôi một ý nghĩ bất thường. Bấm số điện thoại gọi vào văn phòng. Truởng văn phòng dễ dàng tiếp nhận lý do tôi sốt cao vì cảm lạnh. Chẳng cần tôi phải giả vờ ho khan hay thở dốc vào ống nghe, ông ta tự tìm thấy giải thích thỏa đáng: “Tôi hiểu. Tình trạng kiệt sức sau thời gian dài tập trung cao cho công việc!”. “Tôi vắng mặt hai ngày” - Lại một quyết định mau chóng. “Máy tính đã ghi nhận. Kiến trúc sư Phan. Hai ngày. Okay, hãy nghỉ ngơi, anh bạn trẻ!” - Giọng nói đều đều, như âm vọng bình thản của chuỗi thông tin nhạt nhẽo. Ý nghĩ mình là kẻ nói dối trắng trợn xóa mờ cảm giác vui thích với thời gian tự do vừa tìm được. Bản Something tôi mới cài đặt vào mobile thình lình vang lên. Thư muốn gặp tôi. Thật lạ lùng. Bình thường, cô bận rộn đến nỗi chúng tôi chỉ có thể gặp nhau vào buổi tối cuối tuần. “Ừm... Chỉ là đột nhiên sáng thức giấc, em muốn nhìn thấy anh” - Giọng nói trầm mượt thoáng bối rối - “Em có nửa giờ trước khi vào cơ quan”. Dù yêu nhau lâu, chừng như vẫn thật khó khăn với Thư khi phải bộc lộ xúc cảm. Điều này giống như một bí ẩn quen thuộc, nhưng mãi gây kinh ngạc.
Chúng tôi gặp tại quán cà phê cóc gần trường đại học, nơi hẹn quen từ thời sinh viên. Ban ngày, trông Thư thật khác lạ. Dường như là một người khác. Cô ngồi bên tôi, đôi bàn tay làm việc nhiều thả trên đầu gối, gầy guộc như tay trẻ con. Mùa thu. Đôi mắt cô trong hơn. Thảng khi cô ngước nhìn mông lung vào mắt tôi, như tìm kiếm một cái gì chưa nắm bắt được. Mấy lúc như thế, tôi chợt thấy cô đơn và buồn bã.
“Em định nói gì với anh?” - Tôi thử mỉm cười.
Thư nói khẽ: “Có điều gì đó sắp sửa xảy ra với chúng ta, em biết”. Tôi giật mình, lắc đầu. Đồng hồ chỉ tám giờ. “Dù việc ấy tốt hay xấu, hãy gọi cho em”. - Thư ôm tập tài liệu dịch thuật dày cộp ra xe, chạy đến công ty. Tôi đã không hé lộ chút thông tin nào về thời gian tự do của riêng mình. Phải chăng là vấn đề của bánh xe vô hình bong ra khỏi vị trí quen thuộc.
Sau khi trả tiền bữa sáng, tôi gửi xe, đi bộ về khu vực các trường đại học danh tiếng. Bãi giữ xe đông đúc lấn tràn vỉa hè. Những sinh viên năm nhất ngượng nghịu đeo trên vai những cái túi vải mới cứng, to cồng kềnh. Một hai năm nữa, họ sẽ đến giảng đường chỉ mang theo cuốn tập quăn nhàu. Bật cười với ý nghĩ thoáng qua, tôi vấp phải đôi chân đung đưa của một cô gái mặc áo chói mắt màu da cam, in số to tướng cả trước và sau như cầu thủ bóng rổ, ngồi vắt vẻo trên tường rào khá cao. Cô ta nhào xuống, lảo đảo, nhưng mau chóng đứng thẳng trước mặt tôi.
- Xin lỗi! - Tôi thở phào nhẹ nhõm khi thấy nữ sinh viên không bị thương tích.
- Giúp em lên lại chỗ cũ nào! - Cô gái có giọng nói tươi tắn đặc biệt.
Cầm bàn tay mát lạnh của cô, giúp lấy đà, bỗng dưng tôi có cảm giác bị điện giật. Tôi rụt phắt tay lại, choáng váng. Hình như cô gái cũng bị hệt như thế. Cô tựa hẳn vào khoảng tường rêu, kinh hoàng nhìn tôi bằng đôi mắt rộng, cách xa nhau. Tôi xin lỗi một lần nữa, quay lưng chuếnh choáng bước đi. Một ai đó phía sau. Tôi ngoảnh lại đột ngột. Cô gái áo da cam tấp ngay sau bảng quảng cáo trạm chờ xe bus. Tôi đứng im cho đến khi cô ta đành thò đầu ra, bối rối đi về phía tôi.
- Cô muốn gì? - Tôi cau mày
- Không gì cả! - Cô gái mái tóc ngắn trước trán, nhăn nhó kỳ khôi - Tự nhiên em thấy thích đi sau lưng một ai đấy, anh Phan ạ.
- Cô biết tên tôi sao? - Tôi hơi ngạc nhiên.
- Em từng gặp anh một vài lần. Khi anh tốt nghiệp, em đang học năm thứ nhất. Em tên Lưu An. Chúng ta học cùng khoa. Nhưng chắc chắn là anh không bao giờ để mắt đến em. - Cô gái cười, và bắt đầu tiến lại. - Hôm nay lớp em được nghỉ đột xuất vào buổi sáng. Mọi người rủ nhau đi câu. Nhưng những con cá làm em chán ngấy. Hôm nay anh không đi làm? Anh đã hoàn tất dự án chưa? Anh có nhìn thấy tòa nhà cao tầng hình bản mỏng đang xây đằng kia chưa?
Bao nhiêu là câu hỏi. Tôi trả lời lần lượt. Cảm giác khoan khoái nhẹ nhàng khi nói chuyện với một người biết lắng nghe, am hiểu chuyên môn và luôn đưa ra những câu hỏi tò mò thông minh. Giữa một nắm câu hỏi của Lưu An, tôi lờ mờ nhận ra cô ta biết khá rõ về tôi. Tuy nhiên câu chuyện cứ tự nhiên cuốn đi. Phần sau đó của buổi sáng, chúng tôi vào rạp xem phim hài của Pháp, ghé CD shop xem các album mới nhập. Cô thích những đĩa nhạc tôi thích. Cô ta nhắc tên nhân vật trong cuốn sách tôi đọc gần đây. Trùng hợp khác thường. Lưu An không mảy may bận tâm. Cô nheo mắt nói chuyện, không ngừng ngật cổ cười, thoải mái cào mái tóc rối tinh. Sức sống sôi nổi lạ lùng ấy truyền sang tôi, xóa tan cảm giác chán nản, kiệt sức...
Lúc chia tay, Lưu An nói đơn giản: “Chiều nay, em sẽ phone cho anh!” Khi Lưu An biến mất, tôi mới sực nhớ cô ta chưa ghi số điện thoại của tôi. Cái áo cầu thủ bóng rổ in con số 63. Đó là số bản vẽ cần hoàn tất đã ám ảnh tôi suốt ba tháng vừa qua.
Yesterday
Người ta thường nhầm lẫn về xúc cảm của nhau. Khi tôi sợ hãi nói liến thoắng trong bước tiếp cận đầu tiên, có thể Phan nghĩ tôi là một nữ sinh viên hời hợt, nhàn tản và trẻ ranh. Tôi điện thoại cho đàn anh một lần nữa vào chiểu tối, như đã hẹn. Hơi vội vã, Phan hẹn gặp ở quán ăn nhỏ gần trường đại học, lúc 7h. Tôi ngồi bó gối trên sàn, chưa tin sự may mắn có thể giản đơn như thế. Đứng trước tủ quần áo, tôi vô cùng rối trí. Rốt cuộc, tôi chọn bộ trang phục kiểu rock chick - chiếc pull ngắn màu đen in hình Manowar và quần jeans rộng mang cùng sneaker xanh nhạt. Không nữ tính, không khơi gợi, những bộ trang phục cho tôi chút ít tự tin. Giờ đây, mọi thứ đã diễn ra đúng như kế hoạch, tôi nhất định không thể sơ xuất. Suốt buổi ăn tối, tôi bỗng nói rất ít. Mọi ngôn từ, các câu chuyện pha trò hài hước bay biến. Những xúc cảm thoát ra ngoài lớp vỏ tinh nghịch thường ngày, lướt đi nhẹ nhõm và xoay tròn tựa cơn lốc vô hình. Chóng mặt quá, tôi vịn chặt cạnh bàn. Khi mở mắt, gương mặt Phan hướng về tôi. Vầng trán phẳng. Đôi mắt cận thị mang contact lens xám tro. Mái tóc lòa xòa phủ qua vai. “Em ổn chứ?” - Đàn anh chăm chú tìm đôi mắt tôi dưới lớp kính xanh. Tôi gật đầu. Anh chợt nghiêm giọng :
- Bây giờ thì nói đi, Lưu An. Làm thế nào em có được số mobile của tôi?
- Em hỏi qua cậu sinh viên từng làm đàn em phụ vẽ cho anh! - Tôi nói dối khó khăn
- Cậu ta là bạn trai của em, đúng không? - Phan phỏng đoán, cười.
Tôi lắc đầu. Nhưng cố gắng để không khóc. Khoảng hơn 8h, Phan nhận một cú điện thoại. Anh cho biết phải về nhà có việc.
- Nói dối - Tôi kêu lên - Chẳng phải anh nghỉ làm hai ngày đấy!
Phan giật mình. Tôi đón một chiếc taxi về nhà. Đường phố lấp loáng ánh đèn. Một trận mưa nhỏ làm mặt đường óng ánh trơn mướt. Tôi ngồi nép băng ghế sau, khóc nức nở, khịt mũi vào mẩu khăn giấy. Ông lái xe quan sát tôi qua kính chiếu hậu, cất giọng hỏi to: “Này cô nhóc, có việc gì thế”. Nếu bạn là tôi, giây phút ấy bạn cũng sẽ muốn dốc hết với một ai đó, xa lạ cũng được, bí mật suốt ba năm qua. Bắt đầu từ ngày đầu tiên vào trường đại học, tình cờ chạm mặt đàn anh nổi bật. Anh đã mỉm cười với bạn. Nụ cười bảo bạn đừng sợ hãi, cứ học đi, mọi khó khăn sẽ tự tan biến. Một buổi tối bạn chạy qua hành lang lớp trên, bắt gặp đàn anh còn cặm cụi bên bàn vẽ sáng đèn. Bạn nép ngoài cửa, nhìn trộm giọt mồ hôi rất to trên vầng trán tái xanh, lăn xuống mắt kính mờ hơi nóng. Bạn lắng nghe bản rock giao hưởng đàn anh bật lớn trong dàn máy của phòng học. Để từ đó, bạn không chọn nghe một dòng nhạc nào khác. Bao nhiêu điều nhỏ xíu cứ thế dần xâm chiếm bạn. Cho đến một ngày kia, bạn giống như một chiếc tủ mà mở bất kỳ ngăn kéo nào cũng nhìn thấy hình ảnh của anh ta. Nhưng bạn làm gì được chứ? Đàn anh bận rộn. Đàn anh học xuất sắc. Rồi thêm cô bạn gái bỗng xuất hiện. Cô ta ngồi cạnh đàn anh trong quán cóc gần cổng trường, vị trí hàng trăm lần bạn ao ước...
Tôi đã kể gần như tất cả với người tài xế xa lạ, buồn bã nhìn ra mặt đường. Ông tài xế cho xe chạy chầm chậm, chợt lên tiếng: “Tình thế tồi tệ thật! Tuy nhiên, nếu yêu một ai đó, hãy để người ta biết. Có thể không được đáp lại. Nhưng mai sau, cháu sẽ không bao giờ hối tiếc...”
Về đến nhà lúc 9h, tôi tự nhủ sẽ làm xong các bài tập phần mềm ACAD mới. Buồn rầu hay dằn vặt đến đâu, thật điên khùng nếu buông lơi học hành. Trước khi tắt máy, tôi nảy ra ý định vào net. Một người đang online. Là Thư.
Tôi làm quen chị ta cách đây hai năm. ước muốn được biết thông tin về đàn anh khiến tôi liều lĩnh. Một tuần bốn lần, cả hai chat với nhau những chuyện nhỏ. Cũng có khi tôi và chị ta gặp nhau ở thư viện ngoài trường. Thư giản dị, hơi lơ đễnh. Thật kỳ quặc. Thư không mảy may nghi ngờ điều gì ẩn sau chuỗi tò mò bất tận của tôi. Như lúc này, khi tôi thăm dò chị có gặp Phan không, câu trả lời hiện nhanh trên màn hình: “Đã gặp lúc sáng sớm”. “Thời gian cả hai dành cho nhau quá ít?” - Tôi nhận xét. Thư đáp: “Tôi xem tình yêu là một phần, chứ không phải tất cả đời sống. Nó quan trọng, nhưng đừng để nó làm tổn thương. Sức lực cần chia vào nhiều việc khác”. “Chị không sợ một kẻ lạ xen vào?”. Dấu hiệu nụ cười: “Kẻ lạ là ai?”. Tôi chấm dứt cuộc trò chuyện. Câu hỏi cuối cùng của Thư treo lơ lửng. Rõ ràng trò chơi tôi tự xếp đặt đang trở nên nguy hiểm.
Let it be
Gió bỗng lùa về bầu trời thành phố những vệt mây vàng đồng. Chúng như từ phương Bắc xa xăm, một cánh rừng đã chín, bắt đầu tán sắc rực rỡ lên trời cao. Không khí dịu xuống, đôi khi buổi sáng lạnh đến đau nhói. Tôi không cho phép mình ốm. Có quá nhiều thứ phải làm và suy nghĩ.
Rắc rối bắt đầu vào thời điểm hai ngày Phan được nghỉ việc ở văn phòng. Ai cũng có đôi lúc gặp vấn đề với công việc, cần khoảng khắc thay đổi, được ở một mình, suy nghĩ về thời gian sống và những điều quan trọng cần thực hiện. Tuy nhiên, sự im lặng, gần như che giấu những vấn đề của anh làm tôi tổn thương. Phải chăng mối quan hệ của chúng tôi, sau thời gian gắn bó, đang dần dần mất màu. Khi biết nguy hiểm đâu đây mà không tìm thấy cách hóa giải, nguy hiểm sẽ đến, gõ cửa vào một buổi sáng không chờ đợi.
Cuối cùng, cô bạn Lưu An đã hành động. Một khi hành động, cơ hội sẽ mở ra. Trong tình yêu, lợi thế không dành cho riêng ai. Một dây ràng buộc, sự gần gũi nhiều năm có thể tan biến chỉ sau cuộc chạm mặt tình cờ với một cô gái xa lạ, cạnh bức tường rêu của trường đại học. Quả rất lạ lùng. Nhưng sự thật là thế. Tôi lờ mờ nhận ra mối quan tâm khác thường của Lưu An thông qua tôi để hướng tới Phan từ hơn một năm trước. Thoạt tiên tôi buồn cười. Hơi khó chịu. Trong thời gian dài, tôi vẫn vững tin mình có thể kiểm soát tình thế. Tuy nhiên, đến lúc một điều gì đó đột nhiên trượt ra ngoài đường ray.
Trưa thứ bảy. Sau khi gửi đi xong các tài liệu dịch thuật, tôi online. Lưu An lập tức kết nối. Cô đề nghị gặp tôi, có một vài chuyện cần nói. Cô bạn nhỏ, cô muốn rà soát phản ứng của tôi? Cô cho rằng tôi vẫn chưa biết gì? Tôi bình thản cho biết có thể gặp nhau ở khu vườn thư viện trong nửa giờ nữa. Ở đó, luôn có người qua lại. Ít nhất, tôi không phạm sai lầm có thể nuối tiếc sau này. Lúc tôi đến, Lưu An đã chờ tôi ở băng ghế giữa thảm cỏ. Hoàn toàn khác biệt tôi hình dung, không có sự ngạo mạn hay tia nhìn thô bạo. Chỉ là cô gái trẻ ngồi so vai, tràn đầy sợ hãi lẫn âu lo.
- Bí mật cần tiết lộ là gì? - Tôi mỉm cười.
- Em xin lỗi làm chị tổn thương. Nhưng thật kinh khủng nếu lừa dối người khác, vì bất cứ lý do nào. Hãy nghe em nói... - Ánh sáng trong đôi mắt xa nhau của Lưu An chao đảo thật đáng sợ.
Những câu nói không trình tự buột ra. Hầu hết sự thật tôi đều đã biết, qua lời bạn bè, qua việc tự liên kết các sự kiện rời rạc. Nhưng khi chiếu rọi dưới cái nhìn của người đối diện, chúng bỗng nhọn hoắt như những mũi kim làm tôi tê liệt. Bộ phim hài pháp. Bộ prorock mới của Manowar. Cái siết tay nóng hổi dưới mái hiên ướt mưa. Cảm xúc mạnh mẽ tỏa sáng.... Tôi bỗng thốt lên: “Đừng nói nữa. Làm ơn!”. Cô gái im lặng, gò má trắng bệch, bàng hoàng.
Phan đến, theo yêu cầu của tôi qua điện thoại. Nhận ra tôi và Lưu An ngồi cạnh nhau, anh hơi ngạc nhiên, nhưng không bất ngờ. Cần lập tức tránh xa tình thế khó xử ủy mị. Tôi tiến về phía anh: “Anh sẽ đi cùng cô ấy, phải không?”. Phan gật đầu. “Tại sao?”. “Vì anh cần được thay đổi, cần yêu, cần cảm nhận cuộc sống theo cách nó đang diễn ra. Từ lâu, chúng ta đã chẳng còn hi vọng về nhau nữa. Em biết điều ấy, phải không?”. Tôi ngồi im. Giống như tất cả các cơn gió mùa thu cô đặc lại, đặt lên vai tôi. Phan đến gần Lưu An, cúi xuống cầm tay cô, rời khỏi khu vườn yên tĩnh.
Giống như con hươu, sau khi sập bẫy thói quen của chính mình, tôi cần nhỏm dậy và tiếp tục cuộc chạy trên trảng cỏ rộng lớn. Thỉnh thoảng, giữa công việc bận bịu, tôi nghe lại Beatles. Có khác thường không khi mùa thu, bỗng nhiên tôi tìm thấy trong những ca khúc quen thuộc ẩn ý giản dị nhói đau, và cả những mách bảo sáng suốt, hy vọng.
1.
Ban mai xám xanh ngày thứ bảy. Một chiếc thang dây được thả xuống giữa bức tường tòa nhà lớn bên kia đại lộ.
Nhìn qua cửa sổ, Vinh đã không biết sự hiện diện của bức tường, từ khi anh chuyển đến sống nơi này. Vì nó có sẵn. Hoặc tại bức tường trắng, rộng và không phản chiếu. Cái thang giống như bộ xương sống màu nâu thẫm, đột ngột đẩy khoảng trống vô hình vào tầm quan sát của mắt.
Vinh rời giường, đứng im bên cửa sổ và hút thuốc. Làn không khí lạnh buốt tháng hai làm các hình thù co lại, hơi méo mó. Mọi thứ sạch sẽ, nhẵn nhụi. Những đường nét đô thị tẻ nhạt nhưng cũng thật tuyệt. Vinh búng mạnh đầu mẩu thuốc. Đốm sáng đỏ bay theo đường vòng cung, như một con đom đóm hoảng hốt, rồi tắt ngấm. Anh rót một cốc to từ máy pha cà phê, quay về ngồi ở mép giường.
Điện thoại màu trắng rung nhẹ dưới thảm. Mất một lúc, Vinh mới nhận ra giọng An, trong suốt, không ngái ngủ. Cô xin lỗi đêm qua bỏ về không để lại tin nhắn. Em nghĩ không cần thiết đánh thức anh lúc hai giờ sáng. Dù sao anh cũng đã giao em chìa khóa nhà. Cười khẽ. Sau đó, cô hỏi kế hoạch cho những ngày nghỉ cuối tuần. Vinh im lặng. Anh không dự định gì cả. Đầu dây bên kia lặng đi, lùi xa. “Em sẽ qua anh bất cứ lúc nào, được không?” - Lời đề nghị thẳng thắn phảng phất sợ hãi.
“Ừ!” Vinh đáp. Anh ngoảnh nhìn phía trong giường.
Đêm qua, sau khi đi nghe hòa nhạc, họ cùng về nhà anh, uống đôi chút, lại nghe nhạc, rồi ngủ. Khoảng nệm An nằm còn mờ dấu. Thật lạ lùng, thế mà anh đã quên bẵng, tựa hồ buổi tối dịu dàng đêm qua chưa từng đến. Và ngay chính An, cũng chưa từng có mặt trong cuộc đời anh.
“Xảy ra chuyện gì ư? Anh làm sao ư?” - Giọng cô gái vang lên to hơn, như bị cào xước. “Không gì cả!” - Vinh uống cạn cốc cà phê, gác ống nghe. Cảm giác bứt rứt vô cớ vẫn đeo bám. Anh vào phòng tắm, mở nước, chăm chú quan sát gương mặt trống rỗng phản chiếu trong gương, đột ngột nhúng đầu vào bồn rửa đầy tràn.
Đồng hồ điểm tám giờ. Vinh tìm thấy cái mobile đêm qua đánh rơi sau bàn ngủ. Anh bật lại mobile. Cảm giác nhẹ nhõm lan tỏa. Sống trong mối liên kết rộng khắp với thế giới bên ngoài đem lại niềm tin.
Rót thêm một cốc cà phê nữa, Vinh ngồi vào PC. Lần lượt các hộp thư được mở lên. Ngoài đống bulk vô số, không tin tức gì đáng kể. Ở hộp thư sau chót, hiếm khi anh kiểm tra vì địa chỉ rất cũ, thông báo có thư mới. Vinh mở hú họa. Một cái tên hiện ra. Mất lúc lâu, anh mới hiểu rõ tình thế của mình. Hoan cho biết cô ta về nước hơn một tháng, hiện ở cùng thành phố với anh. Thời điểm về nước, cô đã nghĩ giữa hai người không có gì để trao đổi. Tuy nhiên giờ đây, khi các vấn đề của cô ta, và của anh, đều được sắp xếp vào những ô ngăn kéo ổn thỏa, thì một số nguy cơ tổn thương xưa cũ không còn quan trọng. Và việc gặp lại nhau, dưới lớp vỏ bọc mới, có thể xem như cảm giác khám phá dễ chịu, giữa những người quen biết cũ, sáng suốt và biết lãng quên. Cuối e-mail, Hoan cho anh số mobile mới.
Vinh đọc lướt, bỏ qua ý định lưu giữ. Không nên lặp lại kinh nghiệm nguy hiểm.
Đóng nhanh các hộp thư điện tử, anh chuyển sang tìm kiếm tài liệu đối chiếu cho bản thiết kế mặt ngoài tháp thí nghiệm bằng kính và kim loại, do hãng dược phẩm Đức đặt hàng, một dự án theo phong cách biểu hiện, căng thẳng nhưng thật sự quyến rũ.
Hơn 10 giờ, Vinh nghỉ giải lao, nhấp nốt chỗ cà phê nguội. Bất giác, dãy số mobile hiện trước mắt anh, rõ đến mức như được khắc vào võng mạc bằng mũi dao nhọn.
Vinh đứng trước cửa sổ, hút thuốc. Các làn khói trở lại bình thản. Anh nhìn chăm chú bức tường ban sáng. Khoảng tường trắng lóa, phẳng mịn, không một vết nứt hay ố nước mưa.
Thật lạ lùng, sự trống rỗng bắt đầu từ vẻ hoàn hảo. Anh đưa ra một vài phỏng đoán về sự xuất hiện của chiếc thang dây.
2.
Một tuần trôi qua trong yên tĩnh.
Đều đặn các chiều tối, từ văn phòng đại diện hãng dược phẩm, nơi An làm nhân viên dịch thuật, cô ghé qua nhà Vinh. Đúng sáu giờ, cô có mặt, dọn dẹp nhà cửa, xếp vào tủ đá theo thứ tự chuẩn xác những gói thực phẩm đông lạnh bọc trong lớp nylon xanh nhạt, mua từ siêu thị, sau đó nấu vài món trong căn bếp rộng và đợi anh về.
Thỉnh thoảng, bước qua dãy hành lang, anh bắt gặp An quay lưng, tựa trán vào ô kính gần bếp. Cánh tay cô vòng qua đầu, các ngón xòe rộng, gần giống một dáng vẻ kêu cứu câm lặng. Vinh luôn nhớ về cô trong tư thế chính xác ấy, chứ không phải gương mặt hay hơi thở run rẩy khi cô nép sát vào anh trong những đêm tháng hai giá lạnh.
Nghe tiếng chân Vinh, cô sẽ quay lại, cười. Nụ cười dịu dàng như một bông hoa xanh lơ trôi bồng bềnh trong những căn phòng.
Bữa cơm trôi qua trong im ắng. Tìm điều gì để nói thật khó khăn. Ngoài ô kính, một chiếc phi cơ vừa bay qua, bỏ lại hai vệt khói mỏng xám trắng trôi song song, hình dáng chiếc thang dây giăng ngang khoảng trời màu thép.
Vinh lên tiếng :
- Em có muốn trèo thử chiếc thang kia không, nếu được?
- Không.
- Em sợ ư?
- Nhiều thứ để sợ hơn. Nhưng bất ổn là cảm giác không dễ chịu, dù ngắn ngủi.
- Đúng rồi.
- Tại sao chúng ta ưa thích đặt ra các câu hỏi nguy hiểm để rồi kinh hoàng?
- Ít ra, nó khiến người ta nghĩ mình không hèn nhát. - Vinh hơi so vai.
Tia mắt An ngờ vực xuyên qua khoảng không trên đầu anh.
Sau bữa tối, cô thu dọn chén bát, trả mọi thứ về trật tự sạch bong quen thuộc. Vinh ngồi vào PC, tiếp tục tìm kiếm số liệu đối chiếu cho tòa tháp bằng thép và kính xanh. An quỳ bên mép giường, đặt vào máy album xưa cũ của Lewis Allen. Giai điệu bài Strange fruit trầm mượt chơi trên double bass lặp đi lặp lại. Đó là bản nhạc họ từng nghe, tối đầu tiên bên nhau. Vinh hỏi: “Tối em có ở lại đây không?” An thì thầm: “Anh muốn được một mình?”. Anh gật đầu và chăm chú làm việc. Không một tiếng động, An khép cửa, rồi cô biến mất vào khoảng tối.
Những biến động nhịp điệu uể oải, dài dặc đến phát điên của Lewis Allen rốt cuộc cũng chấm dứt. Rời mắt khỏi màn hình, Vinh bàng hoàng, lao đến cửa sổ, va mạnh vào khoảng kính đóng chặt. Mặt trời lúc mười một giờ khuya. Ánh nắng kỳ dị xâm chiếm toàn bộ khoảng không bên ngoài ô cửa. Hệt như vạn vật bị nhúng vào thứ nước quả dầm dậy men, vàng sóng sánh. Nhưng chỉ là ánh sáng nhân tạo đặc biệt của một ngọn đèn đường vừa lắp đặt.
Khoảng tường đối diện, dưới hiệu ứng nguồn sáng cao áp, hiện ra một châu Phi tỏa sáng, chói chang. Phải rất lâu, Vinh mới nguôi choáng váng vì hình ảnh tình cờ của khoảng sơn chưa hoàn tất trên tường. Châu Phi. Với vịnh Ghinê giật mình lõm sâu. Đường thẳng muộn phiền dọc theo biển Đỏ. Và mũi Hảo Vọng cong nhẹ thờ ơ. Miền đất của những mơ mộng bí ẩn đang thở phập phồng...
Vinh chùi hơi ẩm làm mờ kính. Vào một thời điểm nào đó trong đời, anh từng đọc hàng chồng sách, xem vô số tranh ảnh về châu Phi. Bao nhiêu người đã đi qua. Những tình cảm không trở lại. Bao nhiêu thời gian đã mất trong đời kể từ ngày ấy...
Một điều gì như cú đấm mạnh. Khi nhấc điện thoại và bấm số mobile của Hoan, Vinh vẫn không thể rời mắt khỏi khoảng tường có chiếc thang dây. Một châu Phi tỏa sáng trong bóng đêm tháng hai lạnh giá phương Bắc.
3.
Giống như số ít người mà Vinh từng biết, đến một giai đoạn nào đó trong đời, mọi thứ ở Hoan hoàn toàn thay đổi, không báo trước, không giải thích. Cái buổi chiều cuối cùng bốn năm trước, không, có thể lâu hơn thế nữa, Hoan đột ngột hẹn gặp anh ở một quán cà phê nhỏ gần viện Nghiên cứu kiến trúc. Bức tường kính bọc quán vào bầu không khí im ắng, tựa bể cá hàn kín, bơm căng nước.
Thoáng sốt ruột, Vinh hỏi cô vì lẽ gì hẹn gặp bất thường. Hoan cười rạng rỡ: “Chúng ta chia tay, anh nhé. Đến lúc rồi”. Lặng đi hồi lâu, anh thốt lên khó nhọc: “Cũng được!”. “Gần đây, em tự hỏi mối quan hệ chúng ta rồi sẽ đến đâu. Nếu thấy bất ổn, thì nên dừng lại!” “Bất ổn nằm ở chỗ nào?” “Sau khi tốt nghiệp đại học, em có một chỗ làm tốt. Anh luôn bên em. Những thứ trước kia thèm muốn em cũng đã tìm được. Không có gì phải phàn nàn. Nhưng sau này, em lờ mờ cảm thấy em đang thiếu một thứ gì đó, rất quan trọng. Và em muốn biết điều ấy là gì. Tất nhiên là phải tìm kiếm...” Vinh hơi khó chịu: “Tình yêu có liên quan gì ở đây?” Duỗi thẳng cánh tay trên mặt bàn, Hoan đáp chậm rãi: “Tình yêu cũng là một thói quen”. Vinh im lặng, chấm dứt các câu hỏi nặng nề.
Hai tháng sau, Hoan quyết định nộp đơn cho một vị trí nhỏ tại văn phòng đại diện công ty đóng ở Nga. Đó là thời điểm thực sự khó khăn. Vinh sống trong cảm giác cô độc và bị lãng quên. Cái buổi chiều ngồi trong quán cà-phê mùa thu thường xuyên quay trở về, nhói đau.
Anh tìm thấy gì ở Hoan? Chắc chắn, có nhiều phụ nữ đẹp hơn, thông minh và tỏa ra tình yêu sâu đậm hơn cô. Nhưng, phải chăng, tính lơ đãng, các câu nói bất thường hay cái thói làm hỗn loạn mọi thứ của cô ta cũng là một sức mạnh không cần cố gắng?
Suốt thời gian dài, một vài phụ nữ lần lượt đến với anh, sống thời gian ngắn rồi chia tay. Mọi thứ không bỏ lại tăm tích. Giữa năm ngoái, anh gặp An, trong hội thảo kiến trúc quốc tế. Hiền dịu, nhạy cảm, An mang lại cho anh hơi ấm an toàn.
Họ không đả động đến tình yêu hay sự chung sống dài lâu. Đôi lần, Vinh nghĩ anh thật sự cần An. Nhưng, một châu Phi đã hiện ra từ khoảng trắng vô hình. Và Hoan trở về. Cô ta muốn gặp anh. Luôn là như vậy, vào thời điểm không thể đoán trước, sẽ xảy ra chuyện gì đó, xô lệch các dự định tốt lành.
Quán cà phê cũ. Vinh đến sớm, đưa mắt nhìn quanh. Chẳng có gì làm bận tâm hay mệt mỏi nữa, anh tự nhủ. Tuy nhiên, khi vỉa hè hiện ra mái tóc ngắn rối tung lên dưới cơn gió tháng hai, khi cánh tay gầy rắn chắc và nóng ấm xuyên qua làn không khí giá buốt chạm vào tay anh, cảm giác choáng váng đột ngột xâm chiếm.
Đôi mắt to màu xám tro soi thẳng vào mắt Vinh: “Em nhớ anh khủng khiếp...” “Hoan, em đã về. Thật vậy!” - Vinh thì thầm. Họ ngồi bên nhau, tay nắm chặt tay. Như thời mới yêu, trong sáng, chân thành. Như chưa bao giờ xa cách, chưa buồn bã và chưa già đi.
Hoan lên tiếng phá vỡ im lặng: “Tháng sau em nhận công việc mới tại Nam Phi. Em gặp anh, vì em muốn anh đi cùng em. Suốt năm năm sống ở Nga, em luôn tự hỏi tại sao ngày ấy đã không can đảm đòi anh đi cùng...”. Người đàn ông trẻ lặng đi. “Anh có muốn đến nơi ấy không?” - Bàn tay ấm áp tin cậy siết nhẹ lòng tay anh. “Có!” - Vinh đáp. Tình yêu. Cơ hội mong manh. Anh có nó. Đánh mất nó. Rồi buổi sáng bất thường, nó trở về.
Trong niềm xúc động sâu xa, Vinh nghĩ về sự trùng hợp lạ lùng. Anh sẽ đến châu Phi. Châu Phi hiện ra từ bức tường vô hình, tỏa sáng, như dấu hiệu tiên đoán thông minh và chất đầy sướng vui.
4.
Trong các giấc mơ gần đây, Vinh thường bắt gặp một Nam Phi ngày càng rõ rệt hơn. Các địa danh xa xôi Pretoria, Cape Town hay Johannesburg dần dần trở nên gần gũi, tựa như âm vọng say mê từ những đoạn nhạc Kwela của người Afrikaans dội vào giấc ngủ khuya, lặp đi lặp lại không mệt mỏi.
Có đêm, Vinh nhìn thấy anh xuyên qua vùng duyên hải mênh mông trên chiếc xe cũ, dừng ở một cửa biển gần Cape Town và lặng ngắm mặt trời mọc lên từ Đại Tây Dương trong buổi ban mai ấm áp. Khi tỉnh dậy, dư vị mằn mặn của muối biển và âm vang của còi tàu băng ngang mũi Hảo Vọng như vẫn còn váng vất.
Đời sống bỗng trở nên điều gì thật đáng giá. Viễn cảnh chuyển dịch thoát ra khỏi nếp quen nhàm chán khiến mọi thứ biến hình từng ngày.
Xếp qua một bên các bản vẽ thiết kế ngôi tháp thí nghiệm bằng thép và kính, Vinh hối hả lùng kiếm trên net một vài cơ hội việc làm của một công ty xây dựng nào đó ở Nam Phi. Ngay cả việc tìm kiếm ngỡ như vô vọng này cũng ẩn giấu trong nó sức thách đố đầy quyến rũ.
Tại phòng tư vấn Vinh làm việc, đồng nghiệp hỏi thẳng liệu anh có say rượu hay điên rồ dùng ma túy loại nhẹ hay không. Vinh thản nhiên: “Không lâu nữa, tôi sẽ rời bỏ công việc nơi đây”. Đôi mắt lồi ra của người đối diện tô đậm trong anh cảm giác khoan khoái.
Một chiều giữa tuần, 6 giờ anh về nhà, An đã đến. Cô vẫn mua thực phẩm đông lạnh và xếp vào tủ đá. Lần theo các bao nhựa căng phồng như những bông hoa xanh lơ bay rải rác trên sàn, Vinh vào bếp. Anh hoảng hốt kéo mạnh khỏi đầu An một cái bao lớn vốn dùng để đựng táo. “Anh đừng sợ. Em chỉ thử cảm giác ngột ngạt trong giây lát!” - An nói đều đều. “Hứa với anh là em sẽ không hành động điên rồ!” - Vinh thoáng run sợ. Cô gật đầu, sau đó ra về, đặt chìa khóa nhà anh trên mặt bàn. Đó là chi tiết duy nhất làm bức phác thảo rộng lớn mang tên châu Phi u ám thoáng qua.
Hoan đang tự học thêm tiếng Afrikaans. Họ thường hẹn nhau ở một quán cà phê bất kỳ. Cô đọc cho Vinh nghe từng mẫu câu ngắn, bật cười, lắng nghe ngân vang của những nguyên âm khoái trá rung trên đầu lưỡi. Các tập sách tìm được từ thư viện ngày càng mang tới hình ảnh châu Phi sắc nét, rõ ràng hơn.
Một sự phấn khích kỳ dị cả hai cùng chia sẻ khi đắm mắt vào những bức vẽ khắc trên núi đá Drakensburg của thổ dân, nụ cười mơ hồ tỏa ra từ các cô gái da màu lai Trung Hoa, ánh nhìn lạnh cóng kim loại của các võ sĩ da đen trên hè phố...
“Em đã xem kỹ bản đồ Johannesburg. Nơi chúng ta ở nằm trong khu vực người Hoa. Đó là một cuộc sống hoàn toàn khác...” Hoan thường nhắc đi nhắc lại điều ấy.
Tuy nhiên, đôi khi Vinh bồn chồn. Cho tới lúc này, anh vẫn chưa tìm thấy công việc nào khả dĩ ở nơi sắp đến.
Một buổi chiều, khi Hoan bàn bạc đến hộ chiếu và vé máy bay, Vinh nói với cô về nỗi âu lo. Cô nhìn sâu mắt anh: “Chúng ta cùng đến châu Phi. Anh dám phiêu lưu không?” “Có lẽ anh nên nghĩ kỹ hơn về điều này!” - Bỗng nhiên Vinh cảm thấy rất lạnh. Giọng Hoan tỉnh táo: “Những điều chưa biết phía trước, việc chia tay với ngôi nhà tiện nghi, công việc ổn định hiện thời làm anh sợ ư?” Vinh lặng thinh. Hoan quay về bài học tiếng Afrikaans, đọc khe khẽ. Goeie dag... Goeie dag... “Cụm từ ấy nghĩa là gì?” - Vinh đột ngột cắt ngang. Cô gái ngước nhìn lên, nhợt nhạt: “Chúc một ngày tốt lành”.
5.
Cuối con dốc, các đỉnh cây cổ thụ đung đưa chậm rãi. Xe bus dính đầy mưa và vẩy lá rụng, như con vật to lớn, chuyển động rụt rè trong cánh rừng của những tòa nhà màu vàng thuộc địa. Những con người hối hả, không một tiếng động, chạy xuyên qua vệt đường xanh vert.
Vinh về nhà. Anh chờ đợi một tiếng động hay mùi vị nào đó tỏa ra từ bếp. Nhưng không gì cả. Máy pha cà phê rầm rì. Nhạc mobile rung lên khe khẽ. An gọi.
Vinh thở mạnh, mở máy :
- Em qua đây với anh, được không? - Em gọi để nói về việc chia tay.
- Anh không bay sang châu Phi nữa. Em không cần bỏ đi...
- Thật ư? - An thì thầm sau hồi lâu im lặng - Rốt cục, chúng ta không can đảm.
- Ừ.
- Đôi khi em tự hỏi những kẻ như anh và em thật sự cần gì?
- Nghĩ nhiều về những điều đó chẳng đến đâu. Vì chúng ta không làm gì cả...
Vinh đi qua các phòng, mở đèn, chờ An quay trở lại. Sau đó, anh đứng bên cửa sổ nhìn qua khoảng tường. Sợi thang dây của người thợ sơn đã biến mất. Bức tường được phủ kín lớp sơn chống thấm. Màu xám ghi bình thản, như làn nước biển mùa đông dày đặc, nhấn chìm châu Phi vàng rực, chói chang.
Nhiều năm sau, đôi khi Vinh nhắm nghiền mắt. Cái tháng hai lạnh lẽo năm đó giống như một trận gió. Sự thật thì gió không mạnh, nhưng nó để lại các dấu vết sống động kỳ lạ. Trong khoảng lõm tối đen của ký ức, một châu Phi chậm rãi quay trở lại, tỏa sáng đắm say, khiến anh gần như kiệt sức. Xuyên qua làn ánh sáng đỏ thắm ấy, Hoan bước đến gần anh, đôi mắt to màu xám tro hơi buồn rầu, không ngừng tìm kiếm và chờ đợi.
Khi mở mắt ra, Vinh lờ mờ nhận ra Hoan đã lấy đi một điều gì đó, khiến anh vô cùng cô đơn. Thường khi ấy thì đêm đã rất khuya.
Sinh đôi nhưng anh trai em gái. Anh hai tên Nhô, cao kều, cận thị, suốt ngày dí mũi vào màn hình vi tính hoặc một quyển sách dày cộp, tai đeo headphones nghe rock. Điểm duy nhất em gái giống anh là gầy kheo khư, còn lại khác biệt hoàn toàn. Đôi mắt Chi sẫm đen, tò mò, không có gì thoát khỏi cái máy ghi hình to tướng ghê gớm ấy. Khuôn miệng nhỏ Chi hồi bé dễ thương, giống như trái sơ-ri thế nhưng giờ đây tất tật những gì được phát ra từ trái sơ -ri đó đều trở nên lạc sự thật và đầy nguy cơ khiến thằng Nhô ít nói bị trừng phạt – trừng phạt oan uổng. Từ lúc bé xíu xiu, anh em sinh đôi đánh nhau như cơm bữa. Các trận giao chiến kinh hoàng. Thường khi người lớn gỡ được cặp giò hoặc hàm răng của con em bách chiến bách thắng ra khỏi cần cổ thằng anh nằm bẹp dí dưới đất, cả hai đứa đều không thể nhớ nổi điều gì khiến trận đấu nổ ra. Về sau, Nhô luyện được tính nhẫn nhịn. Cậu tự nhủ chỉ vài năm nữa, khi nhỏ em quái vật lớn lên, cậu sẽ xui người nhà gả quách nó cho thằng Củn mập, con bà bác sĩ gần nhà vẫn hay rối rít ngợi khen sự “toàn diện” hiếm có khó tìm của con Chi khiến mắt mẹ sáng ngời lên như bật đèn, thằng Củn cười toe toét một cách ngốc ngếch còn mặt con Chi vênh váo như cán chổi. Thế nhưng ngày ấy chưa kịp tới mà mọi chuyện chuyển hướng “bi thảm” hơn, khi cả hai anh em vào học cấp ba...
Anh Hai đỗ vào trường chuyên khoa Tin. Nhỏ Chi lên hệ trung cấp piano, theo học văn hóa luôn trong nhạc viện. Tưởng thở phào vì chỉ phải chịu đựng sự quấy nhiễu của nhỏ em buổi tối mà thôi, nhưng bất ngờ bà mẹ đã biến chiếc cúp 81 - Phần thưởng cho việc trúng tuyển vào trường chuyên thành một gánh nặng tai họa đặt lên vai ông anh số phận đen đủi. Hàng ngày, thay vì thư thả tàn tàn lướt xe máy tới trường, Nhô phải dậy sớm, chở nhỏ em vào Nhạc viện và xế trưa, vừa tan học, cậu ta phải đến đúng boong giờ đón nó về. Thoạt đầu, thằng anh giãy nãy, bảo nhỏ Chi hãy tự đạp xe như xưa nay vẫn thế hoặc nếu không, nó nhường luôn cái 81 cho con em, phần nó chạy cái địa hình cũng được. Vừa nghe thoáng qua đề xuất trên, bà mẹ hốt hoảng tưởng tượng ra hàng đống tai nạn mà con bé em sẽ gặp phải giữa tình hình đường phố bát nháo hiện nay, mắt rơm rớm: “Con có tim không hả Nhô?”. Thằng anh nín thinh thầm nghĩ giá mà trái tim làm bằng cao su chứ đừng yếu mềm kín đáo thế này, con em nghiệp chướng sẽ chẳng có cơ làm đời nó te tua thêm lần nào nữa. Tay nhỏ Chi gõ đàn ùng oàng như sa mưa giông, nhưng một cách lén lún, cặp mắt bự của nó le lé ngó trộm ông anh đang tiu nghỉu như mèo cắt tai, trông gian ơi là gian. Kể từ đó, các buổi trưa nóng nực rồi cả các chiều mưa tầm tả, Nhô đứng chóc ngóc trước cổng Nhạc viện chờ tha nhỏ em về. Ngồi tò ho yên sau, con em nhìn ngang nhìn dọc, bình luận linh tinh hết thảy những gì lọt vào” máy quay”. Thằng anh ậm ừ cho qua chuyện. Khi bắt đầu hiểu biết về việc vận hành một cái xe có gắn động cơ, bỗng dưng nhỏ Chi “mọc” ra nỗi ham thích đều khiển thằng anh cách luồn lách và chạy nhanh trên đường. Nó túm chặt lưng áo anh, ra hàng đống mệnh lệnh: “Chạy vượt cái phích đỏ mau lên!” Hoặc: “Đừng hèn nhát chạy sát lề như thế, hãy làm cho hai thằng đầu dế kia bị chóng mặt đi!”... Mới đầu Nhô nhẫn nại làm theo, tuy nhiên sau một phen cả hai đo đường vì bị cái xích lô húc phải thì nó bỏ ngoài tai những gì con em hò la, vặc lại: “Mày ngon thì tự lái đi, đừng lái tao nữa!”. Con nhỏ ngồi sau nín re, tới khi xe ngừng trước cổng thì thằng anh mới phát hiện ra nước mắt nước mũi nó chảy ròng ròng. Bà mẹ thảng thốt nhảy bổ ra, xót xa :
- Ai làm gì con thế?
- Anh Hai chạy ẩu ngoài đường. Con sợ quá nhắc chừng, ảnh còn quay lại nhéo con nữa đó mẹ... - Chi nức nở vu vạ, chìa cho mẹ con vết đỏ bầm trên chiếc tay.
Khi Nhô còn đang trố mắt sững sờ thì một gọng kìm đã kẹp chặt tai cậu, xoắn mạnh đến nỗi mắt cậu đổ sao. Tới lúc hiểu ra con em đã tự “hành xác” để giá họa cho kẻ khác thì Nhô không kịp thanh minh nữa. Mẹ đã dẫn Chi vào nhà, chùi mặt cho nó và hứa không bắt nó tập đàn buổi tối. Nhô thở dài. Điều đó đồng nghĩa với việc tối nay quái vật sẽ dành máy vi tính để chơi game. Cậu lầm bầm: “Đồ khô cá sặc đáng ghét!”. Bà mẹ bất giác nghe được câu nói lén, không nổi giận bênh vực, chỉ nhìn Nhô bằng cặp mắt buồn lạ lùng: “Con thương em hơn nữa, được không?”. Thương hơn nữa ư? Thật khủng khiếp! Thà bảo cậu nuốt chửng một con cóc xem chừng còn dễ thi hành.
Một điều lạ lùng, lạ lùng đến mức một thằng con trai thờ ơ như Nhô cũng ngờ ngợ nhận ra là con Chi quá gầy gò. Khi mà tụi con gái cùng tuổi anh em nó đều lớn phổng lên, trông lạ hẳn đi thì đứa em gái của Nhô vẫn chẳng khác gì nhiều năm trước, chỉ có điều nó dài thượt ra và những bộ áo quần nó mặc - dù mẹ rất chăm chút chọn kiểu - luôn khiến người ta để tâm hơn sự còm nhom đặc biệt của đứa con gái 16 tuổi. Hôm chương trình nhạc thính phòng phát trên truyền hình có nhỏ Chi biểu diễn, nhà náo loạn. Mẹ gọi điện thoại qua nhà bác sĩ mẹ thằng Củn mập, đầy tự hào thông báo giờ phát sóng và nhắc đi nhắc lại tên bản nhạc ê-tuýt, ê-toát gì đó mà con nhỏ sẽ chơi. Khi nhỏ Chi vừa hiện lên màn hình, bà mẹ bật cửa phòng Nhô, lôi xềnh xệch cậu con tới trước màn hình TV, giựt khỏi tay nó cái headphones, hoan hỉ: “Ra xem em diễn, nhanh đi con!”. Nhô hét toáng lên nó phải giải cho xong bài tập nhưng chừng như mẹ chẳng hiểu gì cả, cứ nắm chặt tay Nhô, bàn tay nóng hổi run nhè nhẹ. Anh Hai nhìn lơ láo lên màn hình, nghe bản nhạc rối rắm không lời, chẳng hiểu gì ráo, chỉ thấy con em quen thuộc hàng ngày tối nay lên “tàng hình” trông càng... xấu tệ. Ai đời gì mà cặp mắt to tướng của nó chẳng thèm nhìn vào quyển sách nhạc mở trước mặt, lại ra vẻ xa xăm mơ màng cứ như một con cá vàng vừa được ăn no. Tay nó lướt trên phím đàn mới gớm chứ, luyện bài quá chừng điếc tai ông anh mà... hàng đống ý nghĩ chê bai cứ ngọ nguậy trong đầu Nhô nhưng vì có mẹ và trái sơ-ri chua ngồi gần nên thằng anh im tịt. Tuy nhiên, khi bản nhạc dài ngoằng chấm dứt và người nhà vỗ tay òa lên, không nhịn nổi nữa, thằng anh buông thõng một câu :
- Ơ, sao con Chi nhà mình mặc lộn áo dài của bà nội thế kia? - Cả nhà giật bắn người.
- Đâu nào? Cái thằng Nhô chỉ nói tầm bậy. Em nó xinh thế kia mà...
- Chắc vậy - Nhô tỉnh rụi - Có lẽ vì con chưa từng thấy đứa con gái nào mặc áo giống... Bao Công như thế bao giờ, thiếu mỗi cái niềng xe đạp làm đai thôi.
Con em nhìn sang mẹ, mắt lại ướt nhoèn, sụt sịt. Thế nhưng chưa gào váng lên cầu cứu như thường khi thì thật đột ngột, nó ngã quay ra đất, toàn thân trắng bệch, như thể tất cả máu trong người nó cạn kiệt, thình lình. Mẹ, thật kỳ lạ, không hoảng loạn lên như lẽ ra, chỉ nhìn qua Nhô, ra lệnh bằng giọng nói buốt lạnh :
- Con điện thoại sang nhà mẹ thằng Củn, nhanh lên!
Nhô run rẩy bấm số, nghe thằng Củn vô duyên tệ cười hi hi trong máy :
- Chi hả? Chi đàn hay mê ly luôn đó nghe.
- Không phải Chi, cho gặp bác sĩ đi!
- Á! - Thằng Củn hét lên, tức thời giọng nói trầm đục của bà bác sĩ thay chỗ - Đặt con bé vào chỗ thoáng! Tôi qua ngay...
Bác sĩ sang, cùng người lớn ở trong phòng con Chi lâu. Một lúc sau khi mọi việc vẻ như tạm ổn, nhỏ em lò dò chui ra. Thằng anh liếc sượt qua, nhăn mũi :
- Sao vậy?
Nhỏ em lè dài lưỡi, không thèm trả lời. “Hừ! Chỉ có tài giả bộ làm mọi người hết hồn là chẳng ai bằng!”. Hôm sau chủ nhật, con em được mẹ dẫn đi chợ, bí bí mật mật tha về một gói kín bưng, nho nhỏ. Tuần sau, Nhô vẫn chở nhỏ Chi đi học trên Nhạc viện ngày hai buổi như lệ thường. Nó cảm thấy con em bỗng dưng có gì đó vênh váo không chịu được. Con nhỏ ngồi thẳng đằng yên sau, thôi đưa ra các mệnh lệnh ngu ngốc. Mấy thằng con trai đi cùng chiều hay đưa mắt nhìn hai anh em, cười một cách ngớ ngẩn rồi rồ ga chạy mất tăm. Thằng anh càu nhàu: “Mày làm trò gì mà tụi kia cười chọc quê vậy?”. “Ai mà biết! Chắc tụi nó thấy em dễ thương đó thôi” - Giọng con em chua loét. Ít lâu sau, một hôm thằng anh tranh thủ bỏ mấy cái áo trắng vô máy giặt chung với đồ nhà. Cái máy đang ngon trớn chạy êm bỗng dưng lọc xọc, gõ cồng cộc rồi dừng phắt lại. Nhô dỡ hết áo quần đầy xà - bông ra chậu, xả nước, tìm cách sửa máy một mình. Lúc nó sắp sửa tháo tung hộp máy thì phát hiện trong thùng giặt có một số khung sắt hình bán nguyệt. Mồ hôi ướt đẫm trán Nhô. Cái chi tiết máy ở đâu long ra nó chưa từng thấy? Sau hồi lâu đánh vật với chiếc máy giặt gần như tháo tung, Nhô thò đầu vào phòng khách, nơi nhỏ Chi đang trổ tài đánh piano trước khách quý là bà bác sĩ và thằng Củn mập, chìa ra mấy cái vòng sắt mảnh khảnh bí mật, hỏi tuyệt vọng :
- Mẹ ơi, mấy chi tiết máy này gắn vào đâu mẹ biết không?
Trong khi hai bà mẹ cùng đỏ bừng mặt một cách kỳ lạ thì nhỏ Chi tuột khỏi ghế, úp mặt trong lòng tay rồi chạy vụt ra khỏi phòng. Chỉ có thằng Củn mập ngoác mồm ra cười như một cánh rừng đầy khỉ: “He he, có thế mà cũng không biết. Đó là gọng sắt trong mấy các áo đồ gian đồ giả của tụi con gái đó. Tui giặt đồ cho má lượm được mấy thứ này hoài chứ gì...”. Ở phòng kế bên, tiếng con Chi khóc váng lên, tức giận và xấu hổ. Nhô tẽn tò chuồn ra sau bếp. Hồi lâu suy nghĩ, nó cảm thấy thật khoái trá. Lần đầu tiên đã làm cho con em quái quỷ “co vòi”, cái điều mà bao nhiêu nỗ lực xưa nay nó không thể thực hiện được. Hừ, bày đặt học đòi làm người lớn...
Khi sắp học xong lớp 10 thì con Chi phải nhập viện. Mẹ bảo nó bị bệnh máu trắng. Con em bắt đầu gầy đi, tất cả mõm xương dường như muốn đâm xuyên qua lớp da mỏng mảnh trắng xanh. Nó nằm im trên giường bệnh, đột nhiên như một người khác hẳn, im lặng, nghe lơ mơ mấy bản nhạc cổ điển từ cái headphones mà ông anh Hai cho mượn. Thằng Củn hay ghé thăm, dẫn Chi đi tha thẩn trong vườn. Nhô nhìn quang cảnh tĩnh lặng và xa vời đó, tự nhủ mình có lẽ sẽ chẳng bao giờ còn dịp đối xử tốt hơn với con em sinh đôi, cái đứa mười mấy năm nay vẫn là nguồn gốc bao nỗi khốn khổ của nó... Mẹ ngồi trong góc phòng, bất động. Bà biết hết, từ lâu, nhưng bà giữ bí mật, để bọn trẻ con được lớn lên, được sống tự nhiên như những đứa trẻ khác... Nhô đi học, đi chơi một mình, nhưng sự tự do không dễ chịu như nó vẫn ao ước.
Bà bác sĩ mang vào một túi hồ sơ. Mẹ và bác sĩ ngồi xem tài liệu, trao đổi thầm thì, thi thoảng nhìn nhanh về phía Nhô. Tối hôm ấy, khi cậu ngồi trước máy tính, nghe đi nghe lại Don’t cry của Guns N Roses, mẹ khẽ gọi cậu ra ngoài. “Có một hy vọng cuối cùng để cứu em. Tất cả chỉ còn dựa vào con...”. Nhô thở nhè nhẹ: “Mẹ nói đi!”. “Nếu con cho em tủy sống, có thể thay đổi tình hình - Mắt mẹ trở nên trong suốt - Nhưng làm điều đó rất đau, rất đau Nhô ạ...”. Nhô lặng đi. “Khi nào thì con có thể vào bệnh viện làm xét nghiệm hả mẹ?” - Giọng Nhô bỗng thật trầm. Mẹ thì thầm: “Ngày mai...”. Những giọt nước chảy dài từ đuôi mắt Nhô, nó không bao giờ khóc cả. Thế mà những viên nước mắt ngoài mong muốn cứ lăn đi, ấm nóng, dịu dàng, hy vọng.
Gã tóc nâu đứng chếch ngưỡng cửa, đầu thuốc lá lóe sáng khi gã rút từ dưới áo ngắn khẩu súng lục, điềm tĩnh nheo mắt ngắm bắn hai phát. Người trúng đạn vẫn ngồi trên yên cho tới khi con ngựa rống lên một tiếng thảm thiết, ngã lăn ra đất hất theo người kỵ mã xấu số. Anh ta nằm ngửa, cặp mắt mở hé phản chiếu ánh mặt trời. Một nhánh hoa dại đu đưa trước gương mặt dần dần bình thản. Người kỵ mã gượng hé mắt lần nữa, cười nuối tiếc, thì thào: “Số phận an bài. Nhưng đời đẹp quá!” Các vệt mây trắng và dòng chữ cuối phim chạy dọc màn ảnh. Những người trong phòng chiếu lục tục đứng dậy, tiến về ô cửa sáng.
Cô gái đi cùng khoác nhẹ tay Vinh. Dư vị u hoài từ bộ phim vương vất trong anh: đồng cỏ hoang, ngựa, các cuộc sống lang bạt ngắn ngủi. Ra khỏi rạp, Vinh mới tìm thấy một câu khả dĩ: “Em thích bộ phim chứ?” An mỉm cười, giọng hơi khàn của người nhiễm lạnh: “Em sẽ không quên buổi chiếu này...” Rất nhiều lúc trong cuộc sống, đoạn cuối bộ phim cao bồi hiện ra trước mắt Vinh, và âm vọng tiếng An lặp lại câu thoại kỳ lạ: “Số phận an bài. Nhưng đời đẹp quá...”
* * * * *
Ở bất cứ đâu, những phòng chờ sân bay càng về khuya càng trở nên trống rỗng. Tiếng ầm ì ngoài đường băng khiến các khối không khí giao động mạnh, như thể cả thế giới chao đảo bay trong khoảng không ướt át thốc đầy gió. Giọng nói trên loa vang lên đột ngột cho biết máybay vừa tiếp đất an toàn. Cho tới khi hành khách mệt mỏi cuối cùng ra khỏi trạm kiểm soát, vẫn chưa thấy người cộng sự xuất hiện. Vinh lo lắng vòng qua mấy cây cột. Anh đón một cộng sự chưa biết mặt bay ra từ phương Nam. Cô gái mảnh khảnh ngồi trên cái va-li xanh da trời, mớ tóc thẳng vén qua tai. Vẻ như cô ta không còn trông đợi gì cả. Vinh tới gần, hỏi: “Chuyến vừa rồi có ai bỏ bay, tên An, cô biết không?” Cô gái lắc đầu: “Không rõ. Nhưng tôi cũng tên An...” Cảm giác ngạc nhiên vì nhầm lẫn tai hại. Tuy nhiên Vinh chỉ nói đơn giản: “Xin lỗi. Thật khó nhận ra cô là người cần đón”. “Có hề gì. Nhiều người nghĩ tên tôi như đàn ông”. - An đáp.
Taxi chở họ vào thành phố. Cô gái lẩm bẩm trong bóng tối: “Ban nãy tôi cứ nghĩ máy bay đi lạc...” Anh đưa cô ta mảnh khăn chùi mắt. Các mẩu thông tin rời rạc giữa họ xóa mờ cảm giác xa lạ. An vừa ra trường nhưng làm thiết kế đã ba năm. Chưa bao giờ cô đi xa. Vinh là trưởng phòng, phụ trách thiết kế đồ họa. Anh sẽ liên hệ mật thiết với người cọâng sự này, theo yêu cầu công việc. “Hãng đang phát triển. Việc chúng ta sẽ nhiều và nặng - Anh nói bình thản - Cô kham nổi chứ?” Ánh tự hào lan trên mặt An: “Tôi 23 tuổi rồi!” “Bằng vợ sắp cưới của tôi. - Vinh nhận xét - Nhưng cô ấy can đảm hơn cô nhiều...” Cô gái cười. Nụ cười trong trẻo giữa bóng tối mùa thu khiến Vinh bàng hoàng. Xe vào nội ô. Những mái ngói trĩu nâu. Loáng thoáng cây như người xanh tái mất ngủ. Tất cả bao phủ bởi vô số làn gió dính nước. Khi taxi đỗ trước khách sạn, cô thảng thốt: “Mùi gì thế?” Vinh hiểu ra: “Hoa sữa. Cô sao vậy?” An cho biết hơi khó thở rồi đẩy va-li vào thang máy cổ, cảm ơn Vinh đã tới đón và đóng chốt, chậm rãi bốc lên cao sau dãy chấn song cũ xưa.
Hai tuần tiếp sau Vinh không nói chuyện riêng với An. Cô ngồi giữa các nhân viên đồ họa, làm quen một số yêu cầu thiết kế chuyên biệt, viết chương trình làm việc phối hợp cho văn phòng đại diện ở phương Nam. Một cách kín đáo, người chung quanh cười giọng nói du dương cùng cử chỉ hơi khác thường nơi An. Sáng An tới hãng sớm, áo khoác cũ, tha cái túi lớn đựng bản vẽ. Hết giờ, cô chạy đón xe bus về khách sạn tồi tàn.
Một buổi chiều rời văn phòng muộn, Vinh phóng sượt qua cô gái xanh cóng vì gió. Anh dừng lại, gọi: “Đi uống chút gì chứ?” Cô giữ khoảng cách lặng re sau anh. Cơn mưa ngắt quãng từ sáng đến giờ tạnh hẳn. Những vệt mây ướt sũng tan ra thành làn hơi xam xám. Đám lá khô như tờ báo cũ vụn vỡ cuốn tung theo gió... Mùa đông lờ mờ phía chân trời. “Bây giờ cô thích nghe gì?” - Vinh chợt hỏi. “Rock - An thở dài - Mấy tuần tôi chưa nghe nó”. Họ vào phố trung tâm, lên gác một ngôi nhà cổ, luồn vào căn phòng đầy người. Còn hai ghế ở ban-công nhìn xuống mặt hồ lặng im xanh. Các bản ballad giống dòng nước màu hổ phách xuyên qua các câu chuyện. An uống cốc cà phê to, bối rối trả lời vài câu hỏi từ Vinh. Cô không tự tin. Cô có vài bạn thân. Ở trong kia cô sống một mình...
- Anh gần kết hôn ư? - An hỏi khẽ.
- Hai tháng nữa - Vinh bật cười - Vợ của tôi rất đẹp, giỏi nữa. Cô thấy lạ ư?
Cô gái lắc đầu :
- Sống với một người, điều ấy thật đáng kể.
Vinh cười to hơn. An co lại, gương mặt ửng đỏ.
- Cô yêu ai bao giờ chưa? - Vinh tò mò.
Không có trả lời. Bản ballad dâng cao trong quán tối. Lúc xuống cầu thang, điều gì xui khiến anh cầm cánh tay An buông lơi?
Họ đi bộ chậm rãi đường quanh hồ. Gió mỏng. Một cơn mưa không nhìn thấy, chỉ ướt. “Mùa lạnh thích quá!” - Cô gái thì thào, rồi run run nắm chặt bàn tay anh. Hơi thở nhẹ. Nụ cười yên tĩnh tinh khiết. Trạng thái tự do. Tuổi trẻ. Kinh nghiệm non nớt... Nhưng cùng chuỗi xúc cảm tha thiết ấy, sự trống trải mọc lên trong Vinh. Anh biết đừng làm sai lạc thứ tự đã xếp đặt trong cuộc sống. Gắn bó với một người là trò chơi nguy hiểm... Hồ như đọc được dòng suy nghĩ im lặng, An rùng mình, khẽ khàng: “Tuần sau tôi bay về thì hơn. Công việc tạm ổn rồi”. Họ lên xe. Chẳng có vấn đề gì được đặt ra. Nhưng tất cả bắt đầu thay đổi...
Những ngày mùa đông, trời xám xanh như bọc thép. Các trận gió tràn về làm huyên náo mọi đỉnh cây cả đêm và ngày. Không khí lạnh buốt đầy hơi ẩm. Vinh đưa người cộng sự tới trạm xe hàng không, từ đấy cô sẽ ra sân bay một mình. Trạm chờ vắng hoe. Ông tài xế ngồi quán chè chén ven đường rít thuốc lào, bảo nửa giờ nữa xe mới chạy. Vinh điện thoại hoãn giờ họp chiều, ở lại với An những phút cuối cùng. An ngồi im dưới tấm bạt, nhìn mưa lưa thưa trên các chùm dâu gia xoan chảy xuống ngói cũ. Nhận ra cô gái run rẩy dưới áo khoác mỏng, Vinh phóng vội về nhà, tìm thấy một áo bông chần nằm cũ đáy rương. Áo bông chần quả trám đỏ, gấu cũng cạp điều. Anh mua cho An thanh kẹo lạc và nhắc cách thức phối hợp công việc. An gật đầu, đôi mắt xám tro tựa hai mặt hồ thảng thốt. Họ bồn chồn, cùng dự đoán sự lãng quên nay mai. Người ra trạm xe đông dần. Cô gái trùm tấm áo cổ xưa kỳ dị, lên xe, vẫy Vinh. Tài xế nhấn hồi còi buồn rầu, cho xe lăn bánh.
Cuối năm ấy, Vinh làm đám cưới với người vợ anh đính hôn, theo đúng trình tự được nhìn thấy trước.
* * * * *
Trong suốt 12 tháng họ hầu như không gặp nhau. Thi thoảng qua điện thoại, An trao đổi công việc bằng giọng nói lơ đãng, như quãng thời gian bất ổn kia chưa từng tồn tại giữa hai người. Mọi thứ trôi đi bình thường, Vinh đổi lên ngôi nhà lớn khu trung tâm. Vợ anh trầm tĩnh, chu toàn mọi việc và vừa sinh một con gái. Lâu lâu anh bay ra nước ngoài, thực hiện chương trình quảng cáo đặt hàng. Cuộc sống không có gì phàn nàn. Tuy nhiên một buổi sáng, băng ngang gác quán năm trước từng ngồi với An, đoạn ballad quen thuộc tình cờ vướng vào tâm trí Vinh. Các hình ảnh An dội vào ký ức Vinh như sóng biển. Từ cô, anh thấm đầy tình yêu cuộc sống lạ lùng, nỗi khao khát làm việc, lòng tự trọng đến e ngại làm tổn thương người khác. Tuy nhiên các ý thức ấy không bền trước thói quen thỏa hiệp của cuộc sống. Rốt cuộc, anh phó mặc thời gian của mình cho đủ thứ ngẫu nhiên... Bản nhạc vẫn tỏa ra từ căn gác. Nỗi nhớ An lớn dậy bất thần, cồn cào. Anh rút điện thoại bấm số văn phòng trong Nam. An ở đầu dây. Sự im lặng thông hiểu kinh ngạc. Vinh cho biết tối mai anh bay vào. Cô không nói gì...
“Anh cần em biết bao!” Vinh thốt lên khi nhánh dâu da xoan mảnh dẻ mặc áo bông chần đỏ ùa tới, nhớ nhung, ấm áp nép vào anh ở ga đến sân bay.
... Không ai biết mối quan hệ bí ẩn giữa họ. Từ phương Bắc thi thoảng Vinh điện thoại vào cho An, cô trả lời máy, không lúc nào không xúc động. Cô không than phiền về nỗi cô đơn, không đặt ra những câu hỏi khiến anh cảm thấy phiền toái. Một cách tinh tế, cô chưa bao giờ đả động tới vợ hay con gái anh, như thể họ thuộc về một thế giới hoàn toàn khác và anh thường xuyên sống nơi ấy là điều thật bình thường. Với cả sự xa cách và gần gũi, giữa hai người chầm chậm đan nên mối cảm thông, sự tận tường tâm hồn và cả nỗi xót thương nhau đến thắt đau. Những sáng hiếm hoi cùng ngồi trên vỉa hè thành phố uống cà phê, An nói với anh về công việc, các sự cố vụn vặt mà cô vượt qua ổn thỏa, rồi nhẹ nhàng: “Chẳng nên buộc mình vào mối phụ thuộc làm gì, phải không?” Vinh nhìn mắt cô, thử mỉm cười: “Có ai đấy ngỏ lời với em ư?” An lắc đầu. Những lúc như thế anh thương cô xiết bao. Cô không bao giờ gọi điện cho anh, để tránh mọi nghi ngờ. Các vấn đề cuộc sống cô tự giải quyết. Có lần Vinh liên lạc văn phòng trong Nam hỏi một bản mẫu trễ hạn, người ta cho biết cô ốm đã ba ngày. Gọi về nhà, cô chỉ nói: “Em sốt, thường thôi...” “An này - Anh nói khó nhọc - Giá như anh ở cạnh em bây giờ!” “Không cần phải như vậy đâu” - Cô thầm thì, cười, rồi lặng lẽ khóc. Cuộc sống họ hồ như thẫm màu. An còn trẻ, đã là nữ thiết kế hàng đầu trong hãng, thời gian phía trước còn nhiều hy vọng, thế mà vì mối liên hệ bất an, cô bỏ qua bao nhiêu cơ hội hạnh phúc. An hỏi: “Ngoài ấy ra sao?” Vinh kể cho cô nghe làn không khí tươi tắn có thể uống đầy phổi, dưới những tán cây vẫn mát lạnh khi ngoài phố nắng hoe, màu lá óng xanh lần cuối trước khi ngả vàng... “Anh đừng kể nữa - Cô run lên bên đầu dây - Em bỗng chẳng biết làm gì.” Họ cùng im lặng. Hoàn cảnh buồn rầu khiến cả hai trở nên lặng lẽ. Họ cảm thông với những bất thường chung quanh, ít than phiền. Vinh thực hiện các dự án, đi từ thành công này sang thàng công khác. An thường vẽ những phác thảo bám đầy ý tưởng kỳ lạ. “Ở lẽ nào đấy em biết ơn cuộc sống - Một lần cô nói với Vinh - Nhiều khi em hạnh phúc.” Câu nói giản dị khiến Vinh xúc động sâu xa, tới mức anh chẳng thể nghĩ rằng sự thể cần thay đổi.
Những đợt công tác được thầm lặng trông chờ. Tuy nhiên mỗi lần bay vào, anh nhận ra gương mặt An đang trở nên giống đầu tượng nữ được đẽo gọt tinh tế, định hình. Đó là sự thanh mảnh kín đáo, như thể An thận trọng tự cất mình vào khoảng không hẹp bằng vẻ gầy gò lạ lùng. Chỉ có đôi mắt vẫn vậy, trong sáng, chân thành. Một lần cùng dự họp ở phương Nam, Vinh nhận ra nhiều người lưu tâm cô. Lúc về anh bảo An điều trên, cô dịu dàng: “Anh biết không, các nhận xét như vậy khiến em thấy mình khốn khổ. Em tự do, vậy là ổn. Anh đừng nhắc những chữ thiệt thòi hay vô vọng. Chúng làm cho quan hệ của anh và em đặt dưới ánh sáng tồi tệ...” Anh giữ cô trong tay. Tinh mơ thức giấc đột ngột, anh cảm thấy An ngồi bên cửa sổ tối om, mảng thẫm của áo bông khoác hờ trên đôi vai trần ánh đỏ cô độc. Còn lâu mới có tiếng đường phố. Sự yên tĩnh thấm vào khoảng không giữa họ. “Em nghĩ gì vậy?” - Vinh gọi. “Không gì cả - An bất động - Anh ngủ thêm đi. Chiều ra sân bay...” Thời gian còn lại trong buổi sáng An đề nghị đi xem phim cao bồi. Trong rạp chiếu, cô chăm chú nhìn màn ảnh, căng thẳng, có lúc cười to. Vinh linh cảm điều bất ổn. Sau khi chia tay, anh về khách sạn sửa soạn hành lý bay. Mối quan hệ của họ bình lặng nhưng bắt đầu nhuốm âu lo, hồ như vì một bộ phim.
* * * * *
Rất nhiều lúc trong cuộc sống Vinh, âm vọng tiếng An lặp lại câu thoại bí ẩn: “Số phận an bài. Nhưng đời đẹp quá...” Giải pháp giản dị nhất thường là giải pháp hiếm khi nghĩ tới. Hình ảnh gã tóc nâu và người trúng đạn ngã ngựa trong bộ phim thường xuyên trở về trong tâm trí Vinh, như một dấu hiệu đầy ám chỉ. Anh là ai, do đâu anh luôn nhận từ cuộc sống bao nhiêu ân huệ. Còn vì anh và sự gắn bó vô vọng với anh, tuổi trẻ của An đang nhạt phai? Anh quan tâm tới cô nhiều hơn, dự định cuối năm thu xếp chuyến du lịch. Khi nghe anh bàn, An thờ ơ: “Tại sao phải như vậy?” Câu hỏi tựa mũi dao am tường. Thi thoảng họ thử nói về một cuộc chia tay giả định. Câu chuyện bỏ lửng lưng chừng...
Những người thiết kế bỗng xôn xao về một đồng nghiệp ở văn phòng đại diện sáng nay đã nghỉ việc. Là An. Các nỗ lực liên lạc riêng của Vinh đều thất bại. Vinh giữ vẻ bình thản bề mặt, giải quyết các vấn đề công việc êm xuôi. Chỉ đến tối, khi ngồi ở quán gác quen, anh sắp xếp lại các dữ kiện. Nghĩ tận cùng, phải chăng anh vẫn thầm mong một ngày trở về cuộc sống an toàn, cắt lìa các bận tâm buồn bã? Còn An lại đọc được suy nghĩ chìm sâu... Vinh cảm thấy ngột ngạt, dù bên hồ gió thổi mạnh. Điện thoại. Giọng nói An vang lên đột nhiên :
- Em vẫn bình thường. Chẳng có gì phải lo âu cả...
- Tại sao lại thế? - Gần như Vinh hét lên.
- Em không biết - Giọng nói bắt đầu lùi xa, mơ hồ - Phần quan trọng nhất chúng ta thuộc về nhau, nhưng tất cả còn lại thì không.
Vinh rời quán. Gió vẫn không ngưng thổi rỗng các vòm cây mùa đông. Cuộc sống ngày mai phẳng lặng. Và An, với những ô quả trám trống không, cô cũng khởi sự cuộc sắp đặt khác. Mọi việc lại vào trình tự mong muốn. Thế nhưng từ sâu thẳm, Vinh biết một mảnh cuộc sống anh - cái phần chân thành, đẹp đẽ và bị cấm đoán - đã không còn nữa.
Nhánh hoa dại bình thản đu đưa. Nó có nhìn thấy mảnh trời xanh lơ trong mắt người cao bồi mặc áo bông chần đỏ trúng đạn không?
Ký ức vẫn lưu giữ trong Vĩnh dư vị êm đẹp khoảng thời gian hai năm trước, ngày họ mới quen. Các buổi trò chuyện gấp gáp đầy ắp chi tiết hài hước. Hoặc đôi khi, một cuộc hẹn hò đột xuất gây cảm động. Vĩnh 32 tuổi, chuyên viên thiết kế bộ nhớ flash MCU cho hệ thống điện tử dùng trong xe hơi.
Việc cung cấp những hệ thống giải pháp kỹ thuật đòi hỏi đầu óc sáng suốt, và khả năng lãng quên mau chóng những gì thuộc về ngày hôm qua. Di chuyển và sống qua nhiều nơi chốn, anh học được khả năng phòng vệ, tự ngăn cách trước những kẻ xa lạ làm phiền nhiễu, dễ dàng thích ứng nhiều loại hoàn cảnh. Càng về sau, anh càng vững tin vào một thế giới có thể kiểm soát. Ở một lẽ nào đó, Vĩnh biết anh an toàn. Hầu hết các điểm mấu chốt trong cuộc sống đời anh dường như đã lập trình sẵn, một cách hoàn hảo.
Anh gặp San trong bữa tiệc buffet xã giao. Ngồi khuất trong góc phòng, gần các nhạc công, cô gái trẻ giữ ly coktail xanh lơ bằng những ngón tay mảnh khảnh hiếm thấy. Cô ta ăn liên tục ba con tôm tẩm bột và những bánh ngọt bé bằng đồng xu. Khi San ngước nhìn, đôi mắt to màu xám tro đang chuyển sang màu sắc kỳ dị của thứ rượu pha. Bằng trực cảm sáng rõ, Vĩnh biết đây chính là người anh cần. Anh bắt chuyện với cô ta. San miễn cưỡng trả lời, tung ra một nắm thông tin mù mờ.
Về sau, có thể do tác động từ cốc rượu ngọt, San dễ chịu hơn. Cô nói đều đều như máy về một phần mềm đồ họa nào đó. Vĩnh ngờ vực San thuộc về những kẻ phi thực tế vẫn còn rơi rớt trong vài ngóc ngách của thế giới này. Designer cao cấp thiết kế nhân vật cho phim hoạt hình, cô gắn bó với thế giới ảo nhiều hơn mức cần thiết của lòng mề say nghề nghiệp. Vĩnh tức khắc hút vào câu chuyện. Mọi thứ, dù tầm thường nhất, khi lọc qua mắt San đều bị khúc xạ, nở phồng lên và biến hình: Bầu trời vô tận, nhiều lớp trong suốt tạo nên bởi vô vàn những hạt li ti tinh khiết xanh lơ. Cô ta nói về mấy đóa cúc dại vớ vẩn nào đó hệt như bông hoa kỳ bí, có mùi hương ngạt thở tìm thấy trong rừng mưa Amazon. Ảo giác điên rồ có thể chấp nhận được của mẫu người cô độc, bị chấn thương vì khối lượng công việc khổng lồ, Vĩnh tự nhủ.
Sau buổi tiệc xã giao nhàm chán, anh đưa cô đi xem phim. Bên trong rạp tối om, mặt sàn dâng lên hơi ẩm thấp mù mịt. Một bộ phim 3D dài lê thê, đầy rẫy tình tiết phi lý nhưng khiến San hưng phấn. Mắt dán lên màn hình, cô để mặc anh cầm những ngón tay xanh biếc đưa lên môi hôn nhẹ. Cô ngoảnh sang Vĩnh, đột ngột cười: “Anh muốn hôn lên trán em, đúng không?”. Vĩnh bàng hoàng. Anh hôn cô, hay đúng hơn, chậm rãi làm theo chỉ dẫn của cô. Anh nhận xét: “Chúng ta chờ nhau đã rất lâu!”. “Hẳn là vậy!” - cô gái gật đầu, đồng ý dễ dàng. Sau đó họ im lặng xem phim, không nói gì thêm.
Theo thời gian, vệt sáng mê hoặc bao phủ tình yêu giữa họ nhạt mờ. Có thể bắt đầu vào thời điểm San chuyển đến ở cùng anh. Những chi tiết khôi hài cảm động xếp vào nhịp sống quen thuộc trở nên bình thường như mọi điều bình thường. Họ chia sẻ với nhau bản tin thời tiết, cách bài trí nội thất kiểu mới, những bộ phim đang công chiếu, các đĩa nhạc đang được ưa chuộng...Từng chút một, hàng ngàn chi tiết vụn vặt tích tụ, khiến họ giống như hai vũng nước sau mưa, yên tĩnh và thăng bằng, nhưng không còn nghe thấy âm thanh của nhau. Đôi khi, Vĩnh tự hỏi anh còn muốn gì hơn nữa. Chẳng phải trạng thái yên bình và một cuộc sống không biến động là điều anh cố gắng xếp đặt đấy ư. Thảng hoặc, anh gợi ý về một đám cưới cần thiết, việc sống chung lâu dài, và có thể sinh con. Con người xám tro mắt cô lấp lánh đầy lân tinh. Mấy lúc như thế, Vĩnh không khỏi cảm thấy nặng nề :
- Em vừa lòng với tình trạng bấp bênh? Sao em không đặt ra điều kiện nào. Em im lặng suốt, đến nỗi anh cảm thấy em cũng không muốn anh nữa...
- Chúng ta sẽ thay đổi khi cần thay đổi. Sống được với nhau gần hai năm qua là vì mình không có ràng buộc nào cả. Chẳng phải anh luôn biết rõ điều ấy hơn em?
- Sắp tới chúng ta nên đi đâu đó - Vĩnh thừa nhận - Sau đó sẽ tính tiếp.
- Vậy cũng được.
Cửa sổ kính phòng làm việc họ mở hé, đôi lúc đập nhẹ vòa khung gỗ. Vệt sáng phản chiếu mặt trời hoàng hôn quệt mạnh trên tường rồi biến mất, như một con cá chép đỏ thắm bay vọt lên, bắn vào không gian những hạt nước lạnh toát trước khi lặn xuống mặt hồ rỗng sâu thẳm.
Sân bay về đêm biến thành một khối vuông căng phồng, như sắp vỡ tung bởi thứ ánh sáng trắng dồn nén bên trong. Giọng đọc thông báo âm oang trên những cái loa vô hình tô đậm cảm giác lạnh và căng thẳng. Trên các băng ghế, nhiều gương mặt ngái ngủ thờ ơ. Tại quầy check in, Vĩnh đã gửi đi chiếc vali lớn, bên trong lèn đầy quần áo ấm của hai người. Sau đó anh mua gói thuốc lá, tìm hai chỗ ngồi bên khu vực hút thuốc, đốt một điếu, hoàn toàn bình thản. San ngồi bên anh, nhìn mặt đồng hồ điện tử treo trên lối ra máy bay, chăm chú đếm thời gian trôi qua. “Sao chúng ta không gửi nốt món này?” - Vĩnh đưa mắt nhìn cái vali vuông màu đen San để dưới chân. Cô hơi bối rối: “Máy ảnh, laptop và vài quyển sách. Em sợ lạc những thứ ấy!”. Vĩnh nhíu mày, chiếc khóa số trên vali lóe lên tia sáng lạnh.
Vĩnh đốt điếu thuốc khác, đọc lướt guide book về các tỉnh phía bắc đảo Nhật Bản. Những chuyến bay vô số theo yêu cầu công việc từ lâu khiến Vĩnh vô cảm. Lần này thì khác. Ngoài cuộc họp thường niên tại trụ sở công ty ở Nhật, anh tranh thủ đưa San đi theo du lịch. San chưa từng ngồi máy bay, cũng chưa bao giờ ra nước ngoài nên chưa có passport. Thật kỳ quặc là San nói tiếng Anh gần như hoàn hảo, biết rõ các vùng đất trên thế giới, với đủ chi tiết vặt vãnh. Hình như cô thu nhặt chúng thông qua việc ngấu nghiến sách vở đủ loại và xem game show truyền hình.
Vài khám phá nho nhỏ trên làm Vĩnh thoáng buồn. Họ sống cùng nhau, nhưng biết về nhau quá ít. Viễn cảnh bay đến Nhật mùa đông khiến San phấn khích. Dò xem cặn kẽ bản đồ vùng Sapporo, cô nói rành rọt về món mì miso, cá nướng với đậu và các loại tương hạt cải của xứ tuyết. Thế nhưng, mấy thủ tục đơn giản để có thể xuất cảnh thì San không hề biết mảy may. Vĩnh vội vã lo hộ chiếu và xin visa cho San. Các tối sau này, anh trở về nhà sớm hơn thường lệ. San ngồi trên giường, ngập trong đống quần áo xới tung, gương mặt đỏ ửng lấm tấm mồ hôi, nụ cười hào hứng như đứa bé con khiến Vĩnh xúc động. Giá như biết một chuyến du lịch làm cô hạnh phúc thế, anh đã thu xếp đưa cô đi từ lâu.
Mưa lớn. Trong làn nước dày đặc bên ngoài bức tường kính, những vệt đen vàng sậm nhấp nháy, chao đảo dữ dội. Các đợt gió liên tục đổi chiều xóa nhòa hình khối các cụm nhà và những chiếc máy bay rải rác ngoài đường băng. San ngoảnh sang Vĩnh. Anh khoác nhẹ lên vai cô, trấn an: “Mươi phút nữa sau khi cất cánh, máy bay sẽ ra khỏi vùng mưa bão”. Tiếng loa yêu cầu hành khách đáp chuyến bay đi Nhật ra cổng, lên đường dẫn vào máy bay. Vĩnh thoáng khó thở. San kéo chiếc vali nhỏ, rảo bước trước một quãng. Bất chợt cô dừng giữa lối đi, chờ đợi, mặt không gợn chút mệt mỏi. Anh bước kịp San, nhấc lên chiếc vali và cùng cô rảo bước.
Máy bay cất cánh. Trong khoang, hơi lạnh máy bay là giữa giữa các lối đi. Vĩnh mở màn hình trước mặt, bấm nút chọn hú họa một phim. Bộ phim 3D với các tình tiết phi lý anh và San từng xem vào ngày họ quen nhau. Sự trùng hợp lạ lùng. Áp mặt vào ô kính, xuyên qua làn mưa ảm đạm, San nhìn ra ngoài trời tối đen. Tĩnh mịch. Thi thoảng mới vẳng đến tiếng động cơ rít lên khe khẽ. Hành khách vặn nhỏ đèn, đắp chăn, chìm vào giấc ngủ. Sự yên ắng bao trùm. Có một lúc, Vĩnh đọc được cảm giác sợ hãi trong San, nỗi kinh hoàng khi ở bên trong một vật thể đơn độc, lao giữa bóng đêm vô tận. Anh cầm bàn tay cô, siết nhẹ, thì thầm:
- Ngủ một chút đi, thương yêu!
- Có gì đó bất ổn ngoài kia. - Đôi mắt xám tro căng thẳng.
- Không có gì hết.
Vĩnh đổi chỗ cho cô. Cài lại khóa an toàn. Anh đóng sập cánh cửa, che ô kính. Mọi phiền toái đã được cắt đứt. Anh đọc tài liệu thêm một chút nữa rồi nhắm mắt. Hơi thở San nhè nhẹ, nhưng rõ ràng cô không ngủ. Khoảng nửa đêm, đèn bỗng sáng bất thường. Máy bay đột ngột chao nghiêng. Các tiếp viên túa ra, bước nhanh trên lối đi. Hành khách tỉnh giấc: “Chuyện gì vậy?” - Vĩnh hỏi. Nữ tiếp viên mỉm cười căng thẳng: “Xin ngồi yên và thắt dây an toàn. Chỉ là máy bay rơi vào một vùng xoáy bất ổn, thưa ông”. Khi phát âm từ “vùng xoáy”, cô ta thoáng nghẹn lời. Đột nhiên, nữ tiếp viên ngã sấp về phía trước. Máy bay rung lắc dữ dội. Cảm giác điên cuồng lao xuống vực thẳm. Vài tiếng thét nghẹn ngào từ phía dưới đuôi máy bay dội lên. San ngồi im, mắt mở to, nhưng không nhìn gì cả.
- Đừng sợ! - Vĩnh nói khẽ.
- Em không sợ đâu! - cô ngoảnh sang anh thì thầm.
- Sẽ sớm qua thôi!
- Vâng, chắc là vậy. Nhưng, dù chuyện gì xảy ra, cũng không có gì đáng tiếc.
Cũng như anh, San hiểu chẳng có gì nghiêm trọng, nên cũng chẳng có gì quá tha thiết trong cuộc đời này. Máy bay lại lao lên, dốc ngược. Áp suất gần như biến mất. Không khí dồn nén trong các lá phổi, khiến anh như sắp vỡ tung. Mặt nạ dưỡng khí bung xuống, lơ lửng trước mặt. Bỗng, trạng thái cân bằng trở lại, cũng đột ngột như khi nó biến mất. Có một tiếng lắc rắc nhẹ. Khoang hành lý ngay phía trên chỗ ngồi San bật nắp. Chốt khóa gãy, Vĩnh chỉ kịp nhìn ổ khóa lóe lên tia sáng lạnh, khi chiếc vali đen cỡ nhỏ của họ rơi thẳng lên đầu San, khiến cô ngất đi.
Máy bay transit ở Hong Kong. Vĩnh và một nhân viên hàng không đưa San thẳng đến bệnh viện cấp cứu. Tình hình không có gì rõ ràng. San tỉnh lại sau 6 tiếng. Cô không rên la, không phàn vì chuyến bay bỏ dở giữa chừng. Cô chỉ yêu cầu được tháo dải băng đen khỏi mắt. Vấn đề là chẳng có dải băng nào cả.
Về sau này, Vĩnh thường tự hỏi, thời điểm khó khăn đó, anh hay San kinh hoàng hơn? San tức khắc hiểu ngay tai họa cô đang mắc kẹt. Im lặng, thậm chí cô còn mỉm cười, nụ cười nhợt nhạt dửng dưng, treo lơ lửng theo suốt chuyến bay về nhà. Bác sĩ cho biết một khối tụ máu nhỏ đè lên thần kinh thị giác. Bất kể lúc nào, cô cũng có thể chấm dứt tình trạng này. Nhưng nó cũng có thể kéo dài không hạn định. Mất khoảng một tuần, để San quen với tình thế mới. Cô đi men theo các đồ đạc trong căn nhà rộng. Cô bắt đầu thành thạo việc tiếp xúc của ngón tay và lòng bàn tay, tập lắng nghe, khám phá bí ẩn của thuật định hướng bằng mùi hương.
Vĩnh biết, mọi thứ trở nên hết sức khó khăn với một người vốn dĩ làm việc và xây dựng thế giới chung quanh bằng các hình ảnh thị giác. Có lần, về nhà sớm, anh nhận ra cô đi lang thang trong vườn, đặt chân lên chính xác trên từng phiến đá viền theo hồ cá. Giống như một đứa trẻ vô tư lự, hơi lơ đãng, đốm tóc hung màu sẫm của San khuất sau tán lá, lúc ẩn lúc hiện, di chuyển từ điểm này sang điểm khác, từ vệt nắng này sang vệt nắng khác...Vĩnh bỗng quên mất cô mù lòa. Khi anh cất tiếng gọi, cô giật mình, trượt chân, ngã thẳng xuống hồ. Máu dưới da Vĩnh đông cứng lại. Chưa bao giờ anh khiếp đảm như thế.
Mọi việc được sắp xếp lại, bắt đầu từ đi vào nếp quen. Việc San mù lòa được giữ kín ở mức có thể. Công ty chế tác phim họat hình cho cô nghỉ không lương nửa năm. Vĩnh duy trì mọi thứ như cũ, giảm thiểu mọi dấu hiệu khiến San nặng nề. San chỉ yêu cầu một việc duy nhất. Cô vẫn muốn cảm giác rành rẽ về mọi thứ hiện diện, cả gần và xa, bằng đôi mắt anh. Dần dần, Vĩnh nhận ra anh đang nhìn mọi thứ chung quanh một cách khác hẳn: Chúng được quan sát chính xác đến từng chi tiết, nổi rõ như chạm lên võng mạc bằng mũi dao nhọn. Hệt như anh không còn là anh nữa. Mà San đang sử dụng đôi mắt của anh, theo ý muốn của cô ta. Họ nói chuyện với nhau nhiều hơn. San chăm chú lắng nghe, đôi mắt hướng về anh, thu hút ánh sáng bên ngoài mà không thể hắt ra chút từ bên trong. Một con mắt không có cái nhìn. Vĩnh thoáng rùng mình. San đưa tay chạm nhẹ gương mặt anh :
- Anh sợ em, đúng không?
- Ừ. Một chút thôi.
San lặng lẽ khóc. Vĩnh cảm thấy nặng nề khủng khiếp. Anh ra khỏi nhà, đi ngược lên phố. Anh ghé vào một tiệm đĩa nhạc, uống cà phê, rồi lại đi mãi đến chiều tối. Trận mưa ấp đến, dữ dội như hôm anh và San chuẩn bị lên máy bay. Anh vội vã xuyên qua mưa, rảo bước về nhà. Những người đi ngược chiều đột nhiên giống những bóng đen cao vút, lướt ngang qua anh như các thân cây biến đi. Vĩnh chạy. San vẫn đứng bên kia cửa sổ, kiên nhẫn. “Anh về rồi đây!” - Vĩnh nói to.
Cô nắm tay anh, thở nhè nhẹ. Họ ăn vội bữa tối, bỏ qua các chương trình thời sự trên TV, vào giường sớm. Bỗng dưng, vẻ lơ đãng nơi San tan biến. Cô sống động khác thường. Làn da trắng mơ trong bóng tối. Ánh trăng phản chiếu vào mắt, lấp lánh như đom đóm mùa thu. Những ngón tay bấu chặt vào anh, tột cùng kinh hãi, tột cùng cô độc. Tất cả thấm đẫm sinh khí khác lạ. Đêm không lạnh, nhưng San nép sát anh mãi, kiếm tìm một thứ gì đó. Giữ cô trong tay, anh áp môi lên vầng trán phẳng. Chuyển động chậm rãi, yên ả. Hệt như anh đang đi xuyên qua một đường hầm xanh dịu, bất tận. San thở nhẹ, nghiêng đầu gối lên cánh tay anh.
Ngoài cửa sổ, vài vệt mây như đan lên nền trời tím thẫm. Họ thoáng nghe âm thanh rì rầm vẳng đến của những chiếc xe tải. Rồi đột nhiên, nối lên tiếng kêu của một con nhạn biển lạc qua thành phố. Tất cả những thứ ấy vừa có thật, vừa đáng nghi hoặc, khiến thế giới xung quanh họ chậm rãi biến hình thành một bức tranh trên tấm vải vẽ khổng lồ.
Cuối tháng mười hai, một bác sĩ nhãn khoa khám và đồng ý thực hiện phẫu thuật. Cô có thể tìm lại ánh sáng. Nhưng cũng có thể mù vĩnh viễn. Chẳng có gì chắc chắn cả. San lảng tránh nói về cuộc phẫu thuật. Nhưng các đòi hỏi của cô với Vĩnh gắt gao hơn. Nghe mô tả hình khối, đường nét về người hay vật nào đó, cô thường hét lên, yêu cầu anh dừng lại. Cô muốn hình dung nó thật chi tiết, thật rõ nét. Bàn tay cô run bắn lên như phát sốt. Cách duy nhất chống cự với nỗi tuyệt vọng của cô là những câu chuyện bịa đặt.
Mọi thứ quanh Vĩnh chao đảo. Anh chẳng có gì để bám vào, giúp anh có một chỗ tựa và định hướng. Sự mù lòa của San buộc anh phải nhìn theo cách khác. Anh nhận ra mọi thứ bấy lâu nay không đúng như anh tưởng. Chẳng có gì rõ ràng. Tất cả đều chập chờn. Một thế giới không thể kiểm soát. Các lập trình đầy biến cố không ngờ. Và vì thế, anh không hề an toàn. Khám phá này thoạt tiên làm anh tức giận ngạt thở. Sau đó, cảm giác buồn bã xâm chiếm. Nhưng anh thấy dễ chịu hơn.
Có một lần, San đột ngột nhắc đến chuyến du lịch. Theo quy ước mơ hồ, sau tai nạn của San, họ lảng tránh hết thảy những gì gợi nhớ chuyến đi dang dở. Nhưng giờ đây, họ nói về nó dễ dàng. Cô mỉm cười :
- Em đã rất tiếc. Nhưng sau này, em hiểu, mù lòa cũng là cách của Chúa muốn em thay đổi, phải nhìn lại cuộc sống bằng cách khác.
- Bằng chính anh?
- Em không rõ. Nhưng em biết anh thương yêu em.
- Ừ.
- Anh sẽ đưa em đến bệnh viện, ngồi chờ khi em làm phẫu thuật chứ?
- Được rồi. Sau đo, ta sẽ mau vé máy bay, du lịch. Không nên ở một chỗ lâu quá.
- Sẽ bay về phương Bắc. Khi lên máy bay, em sẽ nắm tay anh.
- Ừ.
