Má»™t số kiến thức vá» các thuyết cÆ¡ bản cá»§a ngưá»i Hoa
- lúc đầu nguyên thủy không có gì hết thì là Vô Nguyên, hay Vô Cực. Không thể phân biệt Âm Dương.
- Phần nặng chìm xuống, phần nhẹ nổi lên sinh ra Lưởng Nghi. Âm dương riêng biệt, đối kháng nhau. VỠsau khi thuyết Bát quái thịnh hà nh, Lưỡng Nghi còn có một tên khác là Cà n Khôn -Quẻ Cà n thuần Dương, quẻ Khôn thuần Âm.
- Phần nặng nhẹ giao hóan, sinh ra Thái Cá»±c. Âm cá»±c sinh Dương, Dương cá»±c sinh Âm. Sá»± giao hóan cÅ©a Âm Dương Ä‘i theo vòng tròn. Âm thịnh dương tiêu, Âm tiêu Dương trưởng. Vòng tròn Thái Cá»±c là căn bản cÅ©a Äạo Gia. Vá» sau, các nhà huyển há»c khai triển ra những lý thuyết khác nhưng không ra ngòai Âm Dương, Thái Cá»±c. Äồ hình Thái Cá»±c là má»™t vòng tròn, chia là m hai bằng chữ S viết ngược. Mà u Ä‘en trắng đại diện cho Âm Dương. Trong mà u Äen có má»™t Ä‘iểm trắng và ngược lại.
- Với lý thuyết Âm Dương, Thái Cực, cách dùng trong thực tế đã khá hòan chĩnh. (1)
- Chia hình Thái cá»±c ra là m 4 phần là Tứ Tượng. Mổi phần tùy theo chiếm phần nhiá»u hÆ¡n cá»§a yếu tố âm dương là Thái Âm, Thiếu Âm, Thái Dương, thiếu Dương. Không có phần nà o là 100% thuần Dương hay Âm. vì theo lý luáºn là "cô dương tất phù, cô âm tất diệt'.
- Chia đồ hình Tứ Tượng ra là m tám phần sẽ ra căn bản cÅ©a Bát Quái. Mổi quẽ tùy theo vị trà chiếm phần nhiá»u hÆ¡n cá»§a yếu tố âm dương sẻ có nhiá»u hoặc Ãt vạch liá»n -hà o dương- hay vạch đức - hà o âm-. Tên cá»§a tám quẻ gốc là Cà n, khảm, chấn, cấn, tốn, ly, khôn, đòai.
- Vô cá»±c sinh Lưỡng Nghi; Lưỡng Nghi sinh Tứ Tượng; Tứ Tượng sinh Bát Quái; Bát Quái chia nhá» ra là m tám phần ná»a sẽ ra 64 quẻ - biến hóa vô cùng!-
- Thiên tiên bát quái là Cà n, khảm, cấn, chấn, tốn, ly, khôn, đòai.
- Háºu Thiên bát quái là Cà n, đòai, ly, chấn, tốn, khãm, cấn, khôn.
- Hà Äồ là má»™t cách khai triển cá»§a Thiên Tiên Bát Quái,
- Lạc Thư là cách khai triển cá»§a Háºu Thiên bát quái. Lạc Thư có chÃn cung. gồm ba hà ng số, 4 9 2, 3 5 7, 8 1 6. Cách chuyển váºn trong Cá»u Cung gá»i là Lượng thiên XÃch. Äi theo chiá»u nhỠđến lá»›n gá»i là thuáºn, lá»›n qua nhá» là nghịch. Thuáºn nghịch Cá»u Cung bá»™ trong kiếm hiệp là cách di chuyển bứớc chân theo hình Lạc Thư. bắt đầu từ trung cung là số 5, bước qua số 6, 7...nghịch chiá»u là từ 5, qua 4, 3 ....Mổi ô trong Lạc Thư trừ trung cung, dá»u có thể dùng má»™t quẻ trong bát quái. số 9 là quẻ Ly, số 1 là quẻ Khảm. và dụ nói là "bước qua Khảm vị, hồi trung cung" là hai bước qua ô số 1 và 5.
- Nếu lấy phần ở giá»a cÅ©a Tứ Tượng, là m má»™t phần riêng, âm dương trung hòa sẽ ra yếu tố NgÅ© Hà nh. Kim, má»™c, thá»§y, há»a, Thổ. Hà nh thổ ở giá»a, Há»a, thá»§y trên dưới; Kim, Má»™c hai bên. Yếu tố sinh khắc cÅ©a NgÅ© Hà nh là má»™t cách khai triển khác cÅ©a âm dương tương sinh tương khắc. Lý thuyết NgÅ© Hà nh có thể khai thác, dung hợp đươc nhiá»u yếu tố như mà u sắc-bạch Kim, thanh Má»™c, hắc Thá»§y, xÃch há»a, kim má»™c; mùi vị, âm thanh- cung, thương, giốc, chá»§y, vá»§-, thiên nhiên- phong, vân, thá»§y, há»a,...- mà lý thuyết Bát Quái, Thái Cá»±c chưa hòan tòan dung hợp được. Lưởng Nghi, Bát Quái, Ngá»§ Hà nh Ä‘i song song trong cách ứng dụng, bổ sung cho nhau nhưng không há» tương phản vì tất cả Ä‘á»u từ căn bản âm dương mà ra.
1- Mình sẽ trình bà y cách áp dụng những lý thuyết nà y trong phần áp dụng cÅ©a thiên, địa, nhân. là thiên văn, dịa ký và kinh lạc, y há»c trong các bà i khác. Bạn sẽ cần kiến thức vá» lý thuyết Kinh lạc, lục phá»§, ngÅ© tạng, phương dươc... nếu muốn Ä‘i xa trong ngà nh dịch thuáºt. Kinh Lạc- dịch Kiếm Hiệp : Những danh từ chuyên môn trong lý thuyết Kinh Lạc thưá»ng thấy trong truyện kiếm hiệp.
Kỳ kinh bát mạch: gồm Nhâm, Äốc, Dương duy, Âm duy, Dương Kiá»u, Âm Kiá»u, Xung và Äá»›i mạch. Nhâm mạch từ dưới môi, Ä‘i qua Äan Äiá»n- dưới rốn ba phân- đến phÃa trước cá»§a Háºu môn. Äốc mạch từ sau Háºu môn Ä‘i vòng phÃa sau lưng qua Mệnh môn-thắc lưng ở xương sống-lên Bách há»™i -đỉnh đầu- xuống phÃa trên môi.
Trong thuáºt váºn khÃ, tiểu chu thiên là dẩn khà từ má»§i, qua miệng qua Nhâm mạch xuống Äan Ä‘iá»n, vòng ra Äốc mạch, lên tá»›i Huyệt Phong Trì -sau ót- Ä‘i ra má»§i - không qua Bách há»™i- là xong má»™t Tiểu chu thiên. Äại chu thiên là qua Bách há»™i, xuống má»§i. Chiá»u dẩn khà luôn luôn từ Nhâm qua Äốc mạch. Bát Mạch nối vá»›i 12 chÃnh kinh ở Giao Há»™i huyệt.
Nguyên tắc cá»§a luyện khà là thu hút tinh hoa nháºt nguyệt, âm duÆ¡ng qua hai lổ má»§i - âm dương- là m chân khà trong cÆ¡ thể mạnh lên, chứa ở Äan Äiá»n. Âm sương song khà trong cÆ¡ thể cà ng mạnh thì ngưá»i cà ng it bịnh há»an và trưá»ng thá». Thuáºt luyện Ä‘an ngà y xưa dùng các khóang chất...là m tăng tÃnh âm dương trong cÆ¡ thể. Há» tin rằng nếu lưỡng khà âm dương rất mạnh, Ä‘an diá»n có ná»™i đơn thì con ngưá»i trở nên trưá»ng sinh bất tá».
Khi cÆ¡ thể có hiện tượng bất quân bình cá»§a hai yếu tố âm dương - âm dương bất Ä‘iá»u hòa- sẻ sinh ra bịnh. Tùy theo vị trà nà o bất thưá»ng, tạng phÅ© tương ứng sẻ hiện ra dấu hiệu bất thưá»ng.
Ngá»§ Tạng : Tâm, Can, Tỳ, Phế, Tháºn.
Lục Phá»§: Tiểu trưá»ng, Äởm, Vị, Äại trưá»ng, Bà ng quang và Tam tiêu.
NgÅ© Tạng Lục Phá»§ liên hệ âm dương, lý biểu vá»›i nhau thà nh từng cặp. Tạng là Can, Phá»§ là đởm. Tãng là Phế, phá»§ là Äại trưá»ng. Và dụ, phế nhiệt thì sinh táo bón-Äại trưá»ng là biểu cá»§a Phế lý-. Tháºn nhiệt thì tiểu gắt -Tháºn là lý, là tạng cá»§a phá»§ Bà ng quang là biểu-.
Äồ hình Thái cá»±c nếu được vẻ trên thân ngưá»i sẽ là m rõ sá»± liên hệ âm dương cÅ©a kinh lạc, tạng phá»§. PhÃa trên là dương, phÃa dưới là âm. Vì váºy các đưá»ng kinh phÃa trên sẻ là dương, dưới là âm. Trái là dương, phà i là âm. Hình Tứ Tượng là m rõ hÆ¡n yếu tố âm dương cÅ©a các đưá»ng kinh mạch.
Tháºp nhị chÃnh kinh gồm 12 đưá»ng kinh- chạy dá»c theo cÆ¡ thể-, mổi kinh có hai nhánh, trái, phải- chú ý kinh phÃa trên -Thá»§/tay- là Dương, phÃa dưới - Túc/chân- là âm. Trái là dương, phải là âm. Từng kinh tứơng ứng vá»›i yếu tố âm Dương cá»§a tứ tượng -Thiếu âm, quyết âm, Thái âm. Thiếu dương, Dương minh, Thái dương-.
Thủ Thiếu Dương Tam Tiêu Kinh.
Thá»§ Dương Minh Äại Trưá»ng Kinh.
Thá»§ Thái Dương Tiểu Trưá»ng Kinh.
Thủ Thiếu Âm Tâm Kinh.
Thủ Quyết Âm Tâm Bà o Kinh.
Thủ Thái Âm Phế Kinh.
Túc Thiếu Âm Tháºn Kinh.
Túc Quyết Âm Can Kinh.
Túc Thái Âm Tỳ Kinh.
Túc Thiếu Dương Äởm Kinh.
Túc Dương Minh Vị Kinh.
Túc Thái Dương Bà ng Quang Kinh.
Mổi đưá»ng kinh dá»u có liên hệ đến Tạng hoặc Phá»§. Kinh nối vá»›i tạng là kinh âm, kinh nối vá»›i phá»§ là kinh dương. Các huyệt trên đưá»ng kinh Ä‘á»u có tÃnh năng hoặc Ä‘iá»u trị -là m quân bình âm dương-, hoặc là thống huyệt báo hiệu phá»§ tạng liên hệ có vấn Ä‘á». Và dụ, nếu Phế Tạng có vấn Ä‘á», thì Trung Phá»§, XÃch trạch, Hợp cốc-Äại trưá»ng kinh biểu lý vá»›i Phế kinh- khi bấm và o thì Ä‘au nhói; Can tạng có vấn Ä‘á», huyệt Kỳ môn sẽ có dấu hiệu Ä‘á», Ä‘en, sưng há»Äƒc nóng.
NgÅ© Du huyệt: Từ khi thuyết NgÅ© Hà nh du nháºp và o thuyết kinh lạc. Năm huyệt trong 12 chÃnh kinh, từ ngòai, và o trong -ở tay chân- được đặc tên là Tỉnh, Vinh, Du, Kinh, Hợp mang tÃnh chất Ngá»§ Hà nh. Dùng lý luáºn tương sinh, tương khắc cÅ©a NgÅ© Hà nh, châm cứu ở 5 huyệt nà y có thể thay thế châm cứu các huyệt khác trên cùng đưá»ng kinh. Äã có lúc thuyết NgÅ© Du huyệt gần như thay thế cách châm cứu cổ truyá»n trong khi Ä‘iá»u trị.
Các kinh Âm khởi đầu bằng hà nh Má»™c (Má»™c, Há»a, Thổ, Kim, Thá»§y).
Các kinh Dương khởi đầu bằng hà nh Kim (Kim, Thuá»·, Má»™c, Há»a,Thổ).
Biệt Kinh: mổi chÃnh kinh Ä‘á»u có má»™t biệt kinh, rẻ nhánh từ chÃnh kinh. Tên cá»§a Biệt kinh y như chÃnh kinh, có thêm chá» Biệt ở đầu. và dụ Biệt Túc Thái Dương Bà ng Quang Kinh là biệt kinh cá»§a Túc Thái Dương Bà ng Quang Kinh.
Lạc Kinh: -chạy ngang theo cÆ¡ thể-, cả phÃa trong sâu trong gân thịt, lẩn phÃa ngòai dưới da. gồm 15 lạc kinh, 12 nối vá»›i chÃnh kinh; 2 nối vá»›i Nhâm, Äốc; 1 nối vá»›i Tỳ.
Lý thuyết kinh lạc đã khá hòan chÄ©nh từ những thư tịch cổ. Gần đây, các thư tịch vá» Y há»c có khá nhiá»u Ä‘iá»u bổ xung như tìm ra những huyệt má»›i, Nguyên, Lạc Huyệt . Bổ túc lý thuyết biểu lý do sá»± phối hợp vá»›i gỉai phẩu, sinh há»c. Kiên thức vá» lý thuyết huyệt vị cho dịch giả kiếm hiệp dưá»ng không cần thiết lắm.
Hoa Y - dịch Kiếm Hiệp :Khoảng năm 18 tuổi, -bên Úc- vừa có bằng lái xe xong, có chổ vô đại há»c, mình cần tiá»n mua xe lái Ä‘i há»c. bèn liá»u mạng nháºn dịch má»™t má»› sách tiếng Hán qua Anh. Sách vá» Y há»c cổ truyá»n, thiên văn, địa Lý..., sách scan -cở 100 dpi- từ bản viết tay mà ai đó dấu được từ thá»i bà nh cổ nà o đâu đó. Trá»i ạ, mình há»c bên Úc từ năm 6 tuổi, không có cách gì hiểu nổi đống lý thuyết kỳ dị nà y.
Mình bá» ra suốt hÆ¡n má»™t năm, -trừ lúc bất khả kháng như thi cá»- còn mổi ngà y từ trưá»ng -Monash ở Clayton-lái vá» nhà - Doncaster- cho ba má thấy mặt là vù qua tiệm Äông Y cÅ©a má»™t Y Sư nổi tiếng từ HongKong di dân qua Úc ở BoxHill. Ông nà y tiên phong đạo cốt, thiên văn, địa lý, y há»c... môn nà o cá»§ng tinh thâm. Mình ở dược phòng, há»c thuốc bắc, châm cứu bắt mạch tứ tung rồi Ä‘em đống sách ra nhá» giải thÃch, là m sư phụ mừng quýnh tưởng tìm ra ngưá»i hiếu há»c.
Ông nà y xa xứ tìm ngưá»i nói tiếng Quảng Äông, cÅ©ng không có con cái, nên có ý thÃch mình, dốc lòng dạy, thứ gì cÅ©ng dạy, cả những thứ xương xóc như Tý Ngá» lưu trú, Linh Quy, Thái Tố, Bốc dịch, Mai Hoa, Äá»™n Giáp mà cÅ©ng ráng nhồi nhét vô đầu há»c trò. Thầy dạy mưá»i, há»c trò há»c được má»™t hai thì cÅ©ng quý rồi. Äằng nà y đúng là nước đổ lá sen, trôi tuốt.
Há»c trò đầu óc tối tăm, há»c riết không thà nh. lòng chỉ muốn tìm ra đầu mối trong đống lý thuyết lùng nhùng hÆ¡n là muốn kế nghiệp cÅ©a vị sư phụ nà y. Cuối cùng ra thì há»c gì cÅ©ng trả thầy hết trÆ¡n. Chỉ có hiểu rá» hÆ¡n má»™t chút vể những lý thuyết cổ. Chỉ dùng trong việc dịch sách mà thôi. Sorry sư phụ!.
Cần nói rá» như váºy để nhấn mạnh là posting nà y không phải là bà i nghiên cứu, mà là dịch giả definition chỉ để là m dể dà ng hÆ¡n cho ngưá»i dịch là m quen vá»›i Hoa Y khi gặp phải câu, chá» có liên hệ. Hoa Y đòi há»i tÃnh thá»±c hà nh rất cao. Không có thầy dạy từ chút. Tá»± há»c khó thà nh.
--------------------------------
Khi cÆ¡ thể có hiện tượng bất quân bình cá»§a hai yếu tố âm dương - âm dương bất Ä‘iá»u hòa- sẻ sinh ra bịnh. tùy theo vị trà nà o bất thưá»ng, tạng phÅ© tương ứng sẻ hiện ra dấu hiệu bất thưá»ng.
Y sư sẽ qua cách chuẩn bịnh gồm văn-nghe-, vấn-há»i-, vá»ng-nhìn-, thiết-chuẩn mạch- tìm ra nguyên nhân - tạng phá»§-, triệu chứng- biểu lý-, rồi dùng cách thÃch hợp-châm cứu, án ma pháp, dược thảo, thá»±c phẩm...- là m quân bình âm dương.
- à niệm chÃnh vá» Äông Y là điá»u chỉnh, là m quân bình sá»± xáo trá»™n cá»§a Âm Dương trong cÆ¡ thể ngưá»i bịnh. Sá»± Ä‘iá»u trị do đó không có tÃnh tiêu diệt triệu chứng.
- Văn là nghe, tiếng ngưá»i bịnh khan, yếu.., cho biết tinh trạng sức khá»e.
- Vấn, Há»i ngưá»i bịnh trong Hoa Y rất quan trá»ng, Y sư há»i cả thá»±c phẩm, bà i tiết, sinh há»at để loại trừ hoặc xác định những triệu chứng là hư chứng hay thá»±c chứng.
- Vá»ng là nhìn, cÆ¡ thể ngưá»i vá»›i hình Thái Cá»±c án lên trên sẻ có sá»± đối ứng y như hình Thái Cá»±c trên khuông mặt. Nhìn mặt bịnh nhân, Y sư có thể nhìn thấy tạng phÅ© nà o bất thưá»ng. và dụ mắt là khai khiếu cÅ©a Can, mắt Ä‘á», và ng là gan bịnh. Má má»§i là khai khiếu cá»§a Phế, má nám Ä‘en, má»§i đỠ...là phế bịnh....
- Thiết là bắt mạch. có Y Sư coi mạch trước, rồi mới nhìn, hòi, nghe để kiển chứng suy đoán của mình từ bắc mạch mà tìm ra.
- Chứng có phân biệt hư thá»±c. Và dụ ngưá»i trẽ sinh mụt nhá»t, da ngâm, tiếng vang, lưởi Ä‘á», mạch Hồng hay Huyá»n, phân cứng, nước tiểu và ng thì là Thá»±c nhiệt; vị thuốc có thể dùng như Khổ sâm, hòang liên. Nếu da nhợt, tiếng nói yếu, lưởi trắng, mạch Vi hay Há»at, phân má»m, nứớc tiểu trong thì là Hư nhiệt. Không thể dùng Hòang Liên.
- Bịnh có phân Hà n Nhiệt, tùy chứng hư thá»±c mà dùng thuốc bổ hay tả. Giả nhiệt thì bổ dương chứ không được tả. Thá»±c nhiệt có khi bổ âm, có khi tả há»a.
- Chá»a bịnh có phân biệt chá»a ngá»n, hay chá»a gốc. Chá»a ngá»n là trị triệu chứng, và dụ táo bón thì cho thuốc nhuáºn trưá»ng như Ba Äáºu, đại hòang..; ho có đà m thì cho thuốc tiêu đà m giãm ho như Tiêu khương, Bán Hạ... Tóm tại chá»a ngá»n giống như nhức đầu thi uống thuốc nhức đầu... Chá»a gốc là tìm ra nguyên nhân - PhÅ© Tạng- và châm cứu hay cho thuốc thÃch hợp. Và dụ tháºn suy -âm tháºn- thì dùng Lục Vị địa hòang. Dương tháºn suy thì dùng Bát vị địa Hòang.
- Trong mổi bà i thuốc Ä‘á»u có tÃnh phối hợp theo Quân - chá»§ vị-, Thần -Hợp vị-, Tá - há»an vị-, Sứ - dẩn dược-.
- Số vị thuốc trong thang thuốc phà i theo Cơ hay Ngẩu - lẻ, chẳn -, và dụ thuốc bổ không được dùng số lẻ.
- Tùy theo thá»i tiết, khà háºu, phong thổ, nam ná», lảo ấu, thể chất, thuốc sẻ có sá»± lá»±a chá»n bổ, tả, tiêu, thanh, giải, khá»... Và dụ mùa đông khà háºu lạnh, thuốc có hà n vị hay công phạt phải giảm liá»u lượng hay thêm Tá vị. Cùng má»™t bịnh, nhưng tùy cÆ¡ thể mạch tượng cÅ©a ngưá»i bịnh, thuốc sẻ không giống nhau. Phương dược gia truyá»n thưá»ng chỉ hiệu nghiệm cho ngưá»i trong gia đình vì chổ ở, thá»±c phẩm, sinh há»at, di truỳên giống nhau.
- hai tay đêu có mạch: từ cổ tay đếm và o. quan, xich, thốn. Bá»™ thốn cÅ©a hai tay tương ứng vá»›i âm tháºn và dương tháºn; bá»™ xich là can và vị; bá»™ quan cho Tâm và Phế. Äể tay nhấn nhẹ xem mạch phù. Mạch phù tương ứng vá»›i Lục Phá»§. Nhấn tay xuống sâu hÆ¡n xem mạch trầm. Mạch trầm tương ứng vá»›i NgÅ© tạng và Tam tiêu. Sáu bá»™ vị trên hai cổ tay, phù trầm, có thể xem 12 kinh tướng ứng vá»›i phá»§ tạng. 12 bá»™ mạch trùng vá»›i 12 cung trong lý thuyết Tá» Vi theo ká»· thuáºt coi mạch Thái Tố -chuẩn mạch xem bịnh, xem cả số mạng, chá»a được bịnh hay không, lúc nà o bịnh lui...-.
Tháºp Lục chÃnh mạch: 16 mạch chÃnh trong khoa chuẩn mạch như hồng, huyá»n, tế, há»an, vi, sáp, súc, nhược, trầm, trì, há»at,...
Nhất tức tứ chÃ: Má»™t lần hÃt thở cÅ©a Y sư, mạch ngưá»i bịnh nhảy 4 lần là trung bình. Nhanh cháºm hÆ¡n nhiá»u là bất thưá»ng. Bây giá» xem đồng hồ mà đếm thì mau hÆ¡n, ngồi thở ra thở vô, bịnh nhân chưa có gì thì thầy thuốc đã mệt chết rồi.
Linh Quy bát Pháp: Phương pháp châm cứu dùng chỉ Kỳ kinh Bát mạch.
Tý Ngá» Lưu Trú: Phương pháp châm cứu dá»±a trên ngà y, giá».
Cá»u Trùng thiên
Cá»u Trùng Thiên: 1. Thái Âm, 2. Thìn Tinh, 3. Thái Bạch, 4. Thái Dương, 5. Huỳnh Hoặc, 6. Tuế Tinh, 7. Äiá»n Tinh, 8. Liệt Túc, 9. Tông Äá»™ng.
Thiên Cá»±c: các sao xoay chung má»™t Ä‘iểm không di động gá»i là Thiên Cá»±c, và vì ở phÃa Bắc nên gá»i là Bắc Thiên Cá»±c. Thiên Cá»±c còn được gá»i là Trung Thiên.
Tam Viên: Ba khu vực bao quanh Thiên Cực, từ trong ra ngoà i là TỠVi, Thái Vi, Thiên Thị.
Cá»u Trùng: ChÃn khu vá»±c lấy tâm là Thiên Cá»±c gồm Tam Viên, Nhị tháºp bát Tú, Thiên Cương Äịa sát.
Thiên Cương Äịa sát: những chòm sao không đựơc liệt và o nhóm nà o thì gồm và o trong nà y. Không phà i chỉ có có 36 thiên cang và 72 địa sát.
Nhị Tháºp Bát Tú: chia là m bốn nhóm trong khu vá»±c tứ tượng.
- Thanh Long (Giác, Cang, Äê, Phòng, Tâm, VÄ©, CÆ¡);
- Huyá»n VÅ© (Äẩu, Ngưu, Nữ, Hư, Nguy, Thất, BÃch);
- Bạch Hổ (Khuê, Lâu, Vị, Mão, Tất, Chủy, Sâm);
- Chu Tước (Tỉnh, Quỷ, Liễu, Tinh, Trương, Dực, Chẩn).
Tứ tượng: Thanh Long, Huyá»n VÅ©, Bạch Hổ, và Chu Tước. Lưu ý mà u sắc cá»§a mổi con thú-tương ứng vá»›i khu vá»±c-, Tứ tượng chia bầu trá»i ra là m bốn khu vá»±c theo thứ tá»± đông bắc tây nam. Nhị tháºp Bát Tú nằm trong Tứ Tượng.
Cá»u châu: 9 châu cổ đại là Ký, Duyện, Thanh, Từ, Dương, Kinh, Dá»±, Lương, Ung.
NgÅ© phục: 5 khu vá»±c lấy kinh đô là m tâm tÃnh ra: 1-Äiện phục- NÆ¡i vua ở, 2-Hầu phục -quan ở, 3-Tuy phục- dân và lÃnh-, 4- Yêu phục-dân nghèo-, 5-Hoang phục-dân tứ xứ-.
Cá»u Diệu:Thái Dương tinh, Thái Âm tinh, Kim tinh, Má»™c tinh, Thá»§y tinh, Há»a tinh, Thổ tinh, La Hầu tinh, Kế Äô tinh.
Thất Diệu: 7 sao gần nhất trong Cá»u Diệu là Thái Dương tinh, Thái Âm tinh, Kim tinh, Má»™c tinh, Thá»§y tinh, Há»a tinh, Thổ tinh.
Hòang Äạo: đưá»ng Ä‘i cÅ©a mặc trá»i.
Bạch Äạo: đưá»ng Ä‘i cÅ©a mặt trăng.
Hòang Äạo và Bạch Äạo cá»™ng lại là m 28 cung. có khi Hòang Äạo chiếm nhiá»u cung hÆ¡n, có khi Ãt hÆ¡n tùy theo tháng trong năm. mổi cung tương ứng vá»›i sá»± di chuyển cá»§a chân khà qua các đưá»ng kinh trong cÆ¡ thể trong má»™t ngà y. và dụ ngà y BÃnh, giá» Sá»u, theo lý luáºn Tý Ngá» Lưu trú chân khà sẽ di chuyển đến má»™t huyệt Thái Xung châm cứu và o sẽ có công hiệu hoặc bổ hoặc tả gấp nhiá»u lần hÆ¡n.
Tháºp Nhị Thứ: Äá»i sau chia bầu trá»i ra 12 vùng láºp nhóm sao thà nh má»™t hệ thống khác. Tên đặc theo tháºp nhị chi.
Bắc đẩu thất tinh: Tên thông thừơng cá»§a bảy ngôi sao trong chòm sao Äẩu ở hướng bắc.
Tháºp Can: Giáp, Ất, BÃnh, Äinh, Máºu, Ká»·, Canh, Tân, Nhâm, Quý.
Tháºp nhị chi: TÃ, Sá»u, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngá», Mùi, Thân, Dáºu, Tuất, Hợi.
- Giá» trong ngà y chia theo 12 chi. Giá»a trưa là giá» Ngá». Ná»a đêm là giá» Tý.
- Ngà y tÃnh theo can.
- Tháng tÃnh theo chi.
- Năm đựơc gá»i theo Can-Chi thà nh từng đôi như năm Giáp Dần, Giáp Tý.
- Hoa Giáp: Tên khác cũa Can Chi.
- mổi 60 năm sẻ có má»™t năm Giáp Tý, gá»i là Lục Tháºp Hoa Giáp.
Có và i ngá»™ nháºn trong khi dịch từ Hoa-Việt có liên hệ đến Thiên văn há»c cổ. Và dụ
- Cá»u trùng Thiên và Cá»u Trùng: ChÃn tầng trá»i -ý niệm cá»§a Ấn Äá»™ du nháºp qua- và chÃn từng từ ngòai và o trong trong chung quanh Thiên Cá»±c.
- Năm: Mình tùng thấy có ngưá»i dịch lẩn sáng tác viết là năm Giáp Sá»u và Nhâm Dáºu, không có năm kiểu nà y.
- Nhị tháºp bát tú là 28 ngôi sao. thá»±c ra là 28 chòm sao. Chùm sao Khuê có tá»›i 16 sao.
- Tứ tượng là sao như 'nhìn sao Thanh Long, Bạch Hổ chiếu sáng'. Thá»±c ra Tứ Tượng là khu vá»±c được chia bằng hai đưá»ng ngang, dá»c qua Thiên Cá»±c chia bầu trá»i là m 4 Äông tây nam bắc. Không phà i má»™t sao. à niệm Tứ Thú nà y còn được dùng trong ngà nh Äịa Lý. Má»™t thế đất đắc địa -cả Dương lẩn Âm trạch- phải có đũ yếu tố Ngá»§ Hà nh qua Thanh long - phÃa trái-, bạch hổ - tay phải, Chu tước - phÃa trước-, Huyá»n vÅ© - phÃa sau-. Nhưng không liên hệ trá»±c tiếp đến phương hướng mà là hình dáng. Và dụ hà ng cây bên trái cÅ©a nhà cần thẳng hà ng tương ứng vá»›i dạng Thanh Long. Ghế đôn, và cây kiển bên phà i nhà đặt theo đưá»ng cong chỉ và o má»™t cây lá»›n -hình như cánh tay co phÃa trước ngá»±c- dạng cÅ©a bạch hổ nằm.(1)
- Chùm sao Khuê. Câu nà y "nà ng là nhà khuê tú, tên gá»i là Äông BÃch", Äông BÃch không phà i là tưá»ng phÃa đông, mà khuê tú cÅ©ng không phà i nhà già u. Chòm sao Khuê tượng trưng cho văn há»c. Äông và BÃch là hai ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Khuê.
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y: