Nữ thần báo oán - Agatha Christie

[khungcodangcap]

Chương X

Những ngày xa xưa

Tám giờ rưỡi sáng hôm sau, có tiếng gõ cửa phòng cô Marple, và một bà đứng tuổi bưng vào một khay trên có ấm trà, một tách sữa, một chén không, và bánh phết bơ.
- Mời cô dùng trà, bà ta vui vẻ. Hôm nay trời đẹp, tôi thấy cô đã mở rèm. Cô ngủ được không ạ?
- Rất tốt, cảm ơn.
- Đoàn tham quan sáng nay đi thăm núi đá Bonaventure. Cô không đi là phải, mệt lắm.
- Tôi rất thích ở đây. Bà Glynne và các cô Bradbury - Scott mời tôi ở chơi đây thật là tốt.
- Các cô ấy cũng rất vui. Có cô ở đây, họ đỡ buồn, chứ cái nhà này bây giờ buồn như chấu cắn.
Bà ta mở rèm thêm cho rộng, rồi đặt một xô nước nóng lên chậu trong phòng rửa mặt.
- Tầng trên có phòng tắm - bà ta giải thích - nhưng chúng tôi mang nước nóng vào đây, để cô khỏi phải trèo thang.
- Quý hóa quá. Chắc bà làm ở đây đã lâu?
- Từ hồi tôi còn trẻ. dạo đó, nhà này có ba người làm: một cô nấu bếp, hai cô hầu phòng. Còn có cả một anh chăn ngựa. Thời ấy sao mà đẹp, nhưng mọi sự đã thay đổi. Vợ ông đại tá chết trẻ, con trai ông thì chết ngoài trận mạc; con gái lấy chồng là người Niu Di Lân, theo chồng sống tít tắp ở đâu. Cũng không được bao lâu, vì chết khi sinh nở, cả con cũng chết. Ông đại tá sống ở đây thui thủi một mình, bỏ bê trễ tất cả. Khi chết, để lại cả khu biệt thự này cho các cháu gái. Cô Clotilde đến đây ở cùng với cô Anthea, rồi bà Glynne sau khi chồng chết cũng đến ở đây luôn.
Bà vú già lắc đầu, thở dài:
- Họ chẳng làm gì mấy để sửa chữa nhà cửa. Không có tiền. Nhưng mấy chị em đều tốt. Cô Anthea không học cao lắm, nhưng cô Clotilde đã qua đại học, nói ba thứ tiếng. Bà Glynne thì rất dễ chịu. Khi bà ấy đến đây ở, tôi nghĩ có lẽ mọi việc sẽ tốt hơn. Nhưng người ta chẳng bao giờ biết tương lai ra sao, phải không cô? Nhà này cứ như là có bùa ma gì đấy.
Cô Marple ngước nhìn bà vú già như dò hỏi.
- Hết chuyện này, tiếp chuyện khác. Tai nạn khủng khiếp ở Tây Ban Nha, mọi người chết hết. Tàu bay mà làm gì , chỉ dễ chết! Vợ chồng người bạn của cô Clotilde chết cả hai trong tai nạn ấy. May mà đứa con gái ở nhà đi học, nên thoát. Cô Clotilde đem về nuôi, coi như con đẻ. Cô ấy đưa nó đi du lịch cả sang Ý sang Pháp. Thật là một cô gái đáng yêu. Không ai ngờ lại xẩy ra chuyện dã man đến thế.
- Xẩy ra chuyện gì?
- Con bé quen một thanh niên trong vùng, mà hai cô Clotilde và Anthea đều biết ông bố, người rất giàu.
- Rồi hai đứa phải lòng nhau?
- Phải. Con bé mê ngay. Thằng bé đẹp trai, khéo nói ...
- Rồi chuyện không đi đến đâu, cô gái tự vẫn, tôi đóan thế?
- Tự vẫn . Bà vú mở to mắt, ngạc nhiên. Ai nói với cô vậy? Không, cô ấy bị giết. Bị bóp cổ chết. Rồi ... Mặt bị đập vỡ đến biến dạng. Cô Clotilde phải ra nhận diện. Từ hôm đó, cô ấy không còn như trước nữa. Người ta phát hiện xác con bé cách đây khoảng ba mươi dặm, trong bụi rậm của một mỏ đá hoang. Và có lẽ đây không phải vụ giết người đầu tiên mà kẻ nào đó đã phạm. Đã có những cô gái khác nữa. Một cô bị mất tích cách đây sáu tháng. Tên bạn trai là một thằng hư hỏng, một con quỷ. Ngày nay, ngươi ta hay nói rằng bọn chúng hành động một cách bộc phát, rằng chúng không chịu trách nhiệm về hành vi. Tôi, thì tôi không tin. Giết người là giết người. Tôi biết trong các dòng họ lâu đời, thường có sự điên loạn. Họ Derwent chẳng hạn. Hai đời, mỗi đời đều có người chết trong trại tâm thần. lại có mụ Paulett, suốt ngày lang thang, tay cầm chiếc vòng kim cương, réo lên rằng mình là Hoàng Hậu Marie - Antoinette, đến nỗi người ta phải bắt giam mụ lại. Nhưng mụ chẳng làm hại ai. Còn tên kia là con quỷ, là hung thủ giết người.
- Hắn có bị sao không?
- Hồi đó, có lẽ nhà nước đã bỏ án tử hình. Hay hắn còn vị thành niên sao đó. Hắn được tuyên bố là có tội, rồi tống đi Bostol.
- Hắn tên gì?
- Michael. Không nhớ hắn họ gì, vì cách đây đã mười năm. Nhưng như là một cái tên Ý. Hình như ngày xưa có một ông họa sĩ có họ na ná . Raffle .... hay Raphael, thì phải.
- Michael Rafiel.
- Đúng rồi! Có lúc, có tin là ông bố rất giàu, đã chạy cho hắn được ra tù, nhưng rồi nghĩ đó chỉ là tin đồn.
Vậy là không phải tự tử, mà bị giết. "Vì tình!", Elizabett Temple đã thốt lên như thế khi cô Marple hỏi người học trò của cô chết vì sao? . Và, ở một khía cạnh nào đó, bà hiệu trưởng nói đúng. Con bé đã yêu, do đó đã đón trước một cái chết oan nghiệt.
Cô Marple rùng mình. Hôm trước, khi đi về làng, cô đã nhác đọc những dòng chữ lớn trên một tờ báo:" Vụ án ở Epsom. Phát hiện xác một cô gái thứ hai. Cảnh sát yêu cầu giới trẻ cộng tác".
Vậy ra lịch sử là một sự lặp lại liên tục. Ai sẽ giúp cho lớp trẻ tránh khỏi đau thương, chết chóc đây? Lớp trẻ ngày nay không biết, không bao giờ biết tự bảo vệ mình ... Hay là họ biết quá nhiều, cho là mình làm được mọi thứ?
* * *
Sáng hôm đó, cô Marple xuống dưới nhà sớm hơn mọi người tưởng, nên chưa có ai. Cô liền ra ngoài, đi dạo trong vườn . Không phải vì cô thích nó, mà cô có linh tinh là có một cái gì cô chưa bắt được. Cô chưa vội gặp ba chị em, vì cần có thì giờ suy nghĩ về những thông tin mà bà vú mau miệng đã cho biết.
Một cửa nách vườn để ngỏ. Cô đi ra ngoài làng, dọc các cửa hiệu tới nhà thờ, có nghĩa trang bao quanh. Cô đẩy cửa rào bước vào. Một số mộ có từ lâu, không đáng chú ý. Các tên họ Prince và Broad lặp lại nhiều lần trên các tấm bia.
Cô Marple sắp đi ra thì thấy lão phu mộ đi giữa hàng bia. Lão kính cẩn nghiêng đầu chào.
- Chào ông ... Thời tiết hôm nay đẹp, phải không ạ? - Cô nói.
- Vâng, nhưng chiều nay chắc mưa.
- Tôi đi một vòng. Ở đây nhiều Broad và Prince nhỉ.
- Ở vùng này, những họ ấy là phổ biến.
- Có cả mộ một em bé gái. Nhìn mộ trẻ con, thật buồn.
- Bà muốn nói đến cháu Mélanie Price? Cháu mới lên bốn, bị xe cán chết lúc cháu chạy ngang đường đi mua kẹo. Thời nay, với những tay lái xe như điên, thì tại nạn thế là thường.
- Vâng, nhiều người đã chết đã đành. Già, yếu mà chết đi một nhẽ, nhưng còn những cái chết khủng khiếp, trẻ con bị xe cán, con gái bị ám sát. ...
- Phải, phần lớn là những đứa con gái dại dột. Mẹ chúng bận túi bụi, không có thì giờ dạy dỗ, canh chừng. Bà ở Lâu đài Cổ thì phải? Bà đi trong đoàn du lịch.
- Vâng, nhưng một số buổi tham quan rất mệt cho người già như tôi. Ông Rafiel, một người bạn, đã báo cho các cô Bradbury - Scott là tôi sẽ đi qua, nên các cô có lòng tốt mời tôi về nhà chơi đã hai hôm.
Cái tên Rafiel, cô Marple cố tình gài vào câu chuyện, không có nghĩa lý gì với lão phu mộ. Cô nói tiếp:
- Bà Glynne cùng với cô chị và cô em đối với tôi rất tốt. Họ chắc ở đây đã lâu?
- Không lâu lắm. Khoảng hai chục năm. Ngôi nhà là của đại tá Bradbury - Scott. Ông ấy chết năm bảy mưoi tuổi, vợ, con trai đều chết trước ông. Và ông phải để lại nhà cho các cô cháu, tất nhiên.
Ông lão quay về với công việc của mình, và cô Marple bước vào nhà thờ, vần trán đăm chiêu. Cô đã bắt được vào con đường đúng chăng? Một vài sự việc có vẻ đã khớp lại, nhưng bức tranh chung hãy còn mù mờ. Một cô gái bị ám sát - thực ra là nhiều cô - một số thanh niên - ngày nay người ta thường gọi là "bọn trẻ " - được cảnh sát tạm giữ để "giúp vào công cuộc điều tra". Song vụ việc cô quan tâm xảy ra đã mười hai năm, liệu cô có thể làm sáng tỏ?
Nhất thiết cần phải có những thông tin khác nữa từ Elizabett Temple. Cô nguyên hiệu trưởng này đã kể có một cô gái từng đính hôn với Micheal Rafiel. Thế mà mấy chị em bà Glynne có vẻ như không biết chuyện nay.
Một cảnh tượng quen thuộc hiện lên trong óc cô, một việc vẫn thường xảy ra. Bắt đầu giống nhau: cô gái gặp chàng trai, rồi mối quan hệ tiếp diễn. Cho đến một hôm, cô gái bỗng nhận ra mình có thai. Cô nói với người yêu, yêu cầu kết hôn. Nhưng thường thì chàng trai không tính đến kết cục ấy, hoặc chàng đã chán nàng, hoặc chàng đã có một cô khác. và chàng nghĩ cách giải quyết vần đề bằng bạo lực; chàng bóp cổ nàng, và làm biến dạng khuôn mặt để không ai nhận ra.
Cô Marple đưa mắt nhìn quanh ngôi nhà thờ nhỏ. Nơi đây thiệt yên bình, khó có thể nghĩ rằng cái ác luẩn quẩn đâu đây. Cô bỏ chiếc ghế dài đang ngồi, đứng dậy, đi ra, man mác nhớ lại cái cảm giác bồn chồn của cô lúc đi quan khu vườn của Lâu đài Cổ. Rõ ràng là ba chị em phải biết một điều gì trong đó!
Cô lại nghĩ tới Elizabett Temple. Ngày mai, cô sẽ phải hỏi chuyện cô ta lần nữa. Cô lên đường trở về lâu đài, nghĩ bụng:"Sáng nay không thu lượm được gì cả.
Bà Glynne đứng ở hàng rào, chạy đến đón cô:
- Ồ, cô đây rồi! Nếu biết là cô muốn đi chơi, tôi đã dẫn cô đi xem các nơi trong làng.
- Tôi chỉ đi dạo một chút tới nhà thờ. Tôi hay chú ý đến các nhà thờ: nhiều khi chúng có những tấm bia rất hay. Nhà thờ này chắc mới trùng tu vào thế kỷ trước?
- Phải. Nhưng nó không thuộc loại cổ lắm. Vậy ra cô quan tâm đến kiến trúc tôn giáo?
- Không hẳn. Bà còn lạ gì, trong một làng nhỏ như chỗ tôi ở, mọi sự đều châu tuần quanh nhà thờ. Ít nhất là như thế hồi tôi còn trẻ, bây giờ có thể hơi khác. Bà có lớn lên ở vùng này?
- Trước, chúng tôi ở Little Herdsley, cách đây chừng ba mươi dặm . Cha tôi là thiếu tá pháo binh hưu trí, và thỉnh thoảng đến thăm ông chú tôi. Sau khi ông chú mất, chị Clotilde và em Anthea đến đây ở. Lúc đó tôi còn theo chồng, ở nước ngoài. Chúng tôi sống năm năm ở Ấn Độ, rồi nhà tôi mất ở đó. Trở về Anh, tôi mua một ngôi nhà nhò ở Hampton Court, London. Và tôi hoạt động cho những tổ chức từ thiện.
- Như vậy cũng bận.
- Đúng thế. Song gần đây, tôi nghĩ phải về đây ở nhiều hơn, vì lo cho hai chị em.
- Lo sức khoẻ của hai cô?
- Một phần. Clotilde vẫn tráng kiện, nhưng tôi lo cho Anthea. Em nó đôi khi là lạ thế nào. Ví dụ, hay đi thơ thẩn những đâu đâu, đến mức không còn biết mình đang ở chỗ nào nữa. Có lúc, lại hay băn khoăn nhiều về cái vườn. Cứ bâng khuâng nhớ nhớ lại ngày xưa, muốn sửa sang lại. Chị Clotilde đã nói rồi, không thể sửa được lúc này, em nó cứ luôn mồm nhắc nhà kính, rồi nho, đào có từ ngày xưa.
- Và cây vòi voi nữa, chắc thế.
- Vâng. Em nó cũng muốn có một bồn hoa đẹp nữa, nhưng làm sao mà thực hiện được.
- Tình huống ấy hẳn gây cho bà khó khăn.
- Vâng, nói gì thì nói, nó không chuyển. Ví dụ hôm nọ, lúc mới đến, tôi được biết Anthea đã liên hệ với một hãng lớn nhằm làm lại vườn, xây lại nhà kính. Chị Clotilde không biết gì, nên rất bực tức khi nhìn thấy bản dự toàn trên bàn Anthea. Dĩ nhiên, chị ấy đã tỏ ra rất nghiêm khắc, kiên quyết.
- Đúng là trên đời không có việc gì đơn giản - cô Marple nhận xét. À mà, sáng mai tôi phải đi sớm, nhập lại với đoàn.
- Hy vọng phần còn lại của chuyến đi không đến nổi quá vất vả với cô.
- Không sao đâu. Mai, đoàn đi thăm Stirling - Sainte - Marie hình như không xa lắm. Ở đó có một lâu đài và một nhà thờ đáng xem. Sau hai ngày nghỉ ngơi vừa rồi, tôi chắc sẽ khoẻ.
Hai người đi vào nhà - Bà Glynne loan báo:
- Cô Marple ra thăm nhà thờ.
- Nó chẳng có gì đặc biệt, Clotilde đáp. riêng tôi thấy các kính ghép màu rất xấu. Ông chú cho phần trách nhiệm vào đó, ông thích những màu lòe loẹt như thế.
Sau bữa ăn trưa, cô Marple lên phòng nghỉ, gần bữa ăn chiều mới xuống. Buổi tối mọi người nói chuyện linh tính, cuối cùng cô lên đi ngủ với cảm giác thất bại. Dường như cô vừa tham gia một buổi đi câu, mà cá không chịu cắn câu. Cũng có thể tại không có cá. Hay là tại cô chưa biết chọn mồi nhử thích hợp

[khungcodangcap]

Chương XI

Tai nạn

Sáng hôm sau, bà vú Janet mang trà lên cho cô Marple lúc bảy giờ rưõi, để cô có thì giờ sắp xếp, chuẩn bị hành lý. Cô vừa đóng chiếc va li nhỏ thì có tiếng gõ cửa, và Clotilde vào, vẻ bối rối:
- Cô Marple ơi, dưới nhà có một thanh niên muốn gặp cô. Tên là Emlyn Price. Nghe đâu đã xảy ra tai nạn.
- Tai nạn? Xe gặp tai nạn giao thông? Có ai bị thương không?
- Không, không. Việc xảy ra trong buổi tham quan hôm qua. Có một lối mòn dẫn lên di tích trên đỉnh vách đá Bonaventure, nhưng có một lối khác đi qua cồn cát cũng tới. Chắc là đoàn đi tản mát thành nhiều nhóm. Đường khá dốc, và đã xảy ra đá lở rơi vào một người đi phía dưới.
- Trời! Người bị thương là ai?
- Một bà tên là Temple.
- Cô Temple? Ôi ! Ngán quá! Tôi đã nói chuyện lâu với cô ấy. Cô nguyên là hiệu trưởng trung học, về hưu.
- Vâng. Tôi biết rõ. Cô ấy phụ trách trường trung học Fallowfiel, trường khá danh tiếng. Nhưng tôi không biết cô ấy tham gia đoàn du lịch.
Cô Marple dẹp va li sang một bên:
- Để tôi xuống gặp cậu Price.
Chàng trai đứng đợi trước cửa. Sáng nay cậu mặc Bludông da, quần xanh ngọc thạch. Tóc bù xù hơn mọi khi. Cậu nói luôn, không rào đón:
- Tai nạn tệ hại. Chắc cô Bradbury - Scott đã kể qua với cô. Đó là cô Temple. Tôi không rõ chuyện xảy ra thế nào, hình như là đá lở lăn xuống dốc lao vào cô, lúc cô đang đi ở lối mòn phía dưới. Cô đã được chở đi bệnh viện tối qua, tình hình có vẻ trầm trọng. Tất nhiên, cuộc tham quan hôm nay phải hủy bỏ, mọi người ở khách sạn cho đến mai. bà Sandbourne đang ra bệnh viện để nắm tin tức mới nhất. Bà ấy hẹn gặp mọi người ở Lợn lòi Vàng lúc mười một giờ, tôi nghĩ cô cũng muốn có mặt ở đó.
- Nhất định rồi. Tôi theo anh.
Cô quay lại để chào từ biệt Clotilde , và cả bà Glynne vừa mới đến.
- Rất cảm ơn bà và hai cô. Tôi rất vui được ở hai ngày tại đây. Nghỉ ngơi rất tốt. Thế mà lại xảy ra cái tai nạn này!
- Nếu cô muốn ở lại một đêm nữa, bà Glynne nói, chắc là ...
Bà đưa mắt nhìn Clotilde. Nhưng cô Marple có cảm tưởng cô này vừa khẻ lắc đầu và trừng mắt với bà em, tỏ vẻ không đồng tình. bà Glynne liền nói chữa:
- Nhưng, chắc là cô muốn trở về với các bạn đồng hành hơn.
- vâng, tôi nghĩ như thế là hơn. Tôi phải hỏi câu chuyện ra sao, mình giúp ích được gì. Biết đâu đấy. Một lần nữa, xin cảm ơn .
Emlyn Price đỡ va li của cô Marple, và hai người ra đi.
- Tội nghiệp cô Temple! Hy vọng thương tích không nặng.
- Tôi sợ là nghiêm trọng đấy. Nhưng ta phải đợi bà Sandbourne về mới biết được. Bệnh viện Carristown cách đây tám dặm.
Về tới khách sạn, họ thấy mọi người đều tập trung ở phòng khách, đang nhấp cà phê với bánh ngọt.
- Ôi ! bà Butle nói, thật là buồn, giữa lúc chúng mình đang vui vẻ. Thế mà tôi cứ tưởng cô Temple chân còn vững lắm! Mọi việc không tài nào đoán trước, có phải không, anh Heny?
- Đúng vậy. Và tôi nghĩ không biết ta có nên tiếp tục chuyến du lịch này nữa không. Nếu tai nạn này có ... hậu quả tai hại, tất người ta sẽ điều tra, và ...
- Henry, anh đứng nói chuyện gở?
Cô Cooke chen vào:
- Tôi nghĩ là ông Butler hơi bi quan đấy. Mọi việc đâu đến nỗi bi thảm đến thế.
Ông Caspar cất giọng lơ lớ:
- Không, nghiêm trọng đấy. Hôm qua, tôi đã nghe hết, lúc bà Sandbourne nói chuyện diện thoại với bác sĩ. Cô Temple bị chấn thương sọ não, và một chuyên gia giỏi sẽ xem xét để có phẩu thuật được không.
- Trời ! Cô Lumley thở dài thường thượt, Mildred ơi, ta phải về nhà thôi. Để tôi đi xem giờ tàu ...
- Không việc gì phải hốt hoảng thế, bà Riseley - Porter lên tiếng, đầy uy quyền, Joanna, cháu vứt ngay mẩu bánh này vào sọt rác. Không ăn nổi, cả chỗ mứt này nữa.
Cô gái cầm lấy mẫu bánh:
- Cháu đi ra ngoài một lát với anh Emlyn, được không? Ngồi đây mà chờ đợi cũng chẳng ích gì.
- Phải, cháu đi ra ngoài thì hơn, cô Cooke nói.
- Đúng thế - Cô barrow phụ họa, trước khi bà Riseley - Porter kịp mở miệng.
Dùng xong cà phê và bánh, ai nấy bắt đầu thấy lúng túng. Khi có tia họa xảy ra, thật khó biết mình phải xử sự thế nào. Cô Cooke và cô Barrow đồng loạt đứng lên, tuyên bố phải ra phốb mua sắm.
- Tôi muốn gửi hai, ba cái bưu thiếp và hỏi xem giá tem gửi đi Trung Quốc là bao nhiêu - cô Barrow nói:
- Còn tôi đi mua len, cô Cooke thêm. Với lại ở đầu chợ bên kia có một tòa nhà đáng xem. Đi ra ngoài thoáng đãng, dễ chịu hơn.
Vợ chồng đại tá Walker cũng đứng lên, mời vợ chồng ông Butler cùng đi một vòng. Tất cả rời phòng khách . Emlyn Price đã lỉnh đi từ lúc nào, chạy theo Joanna. Bà Riseley - Porter cố giữ cháu gái ở lại không được, tuyên bố cứ ngồi ở phòng khách, yên tĩnh, dễ chịu hơn. Ông Carter đi theo các bà. Còn giáo sư Wanstead quay lại với cô Marple:
- Có lẽ tốt nhất là ta lên ngồi sân thượng. Cô nghĩ sao?
Cô Marple cảm ơn và đứng dậy. Đến lúc này, cô chưa nói chuyện mấy với giáo sư, vì phần lớn thời gian - kể cả khi ở trên xe - ông đều cắm đầu đọc sách.
Trên sân thượng không có ai. Hai người ngồi xuống những chiếc ghế mây rộng. Giáo sư mở đầu:
- Nếu tôi không lầm, cô là cô Marple?
- Vâng, chính tôi.
- Thế là đúng, theo những điều mô tả về cô.
- Mô tả tôi?
- Ông Rafiel đã kể với tôi về cô. Giáo sư hạ giọng.
- Ồ ! Ông Rafiel?
- Cô lạ lắm sao?
- Hơi lạ ... Tôi không ngờ ...
Giáo sư im lặng một lúc lâu, rồi mới nói:
- Ông ấy đã thu xếp để cô tham gia chuyến du lịch này.
- Thú thật, tôi rất ngạc nhiên, khi biết ông đã giữ một chỗ trong đoàn cho tôi. Chứ tôi làm sao có tiền để đi như thế này. Thế mà bây giờ chuyến đi lại gặp trục trặc ...
- Theo cô , chuyện này thật bất ngờ?
- Thưa giáo sư, ông định nói gì cơ?
Wanstead mỉm cười:
- Ông Rafiel đã nói khá nhiều về cô. Ông ấy gợi ý tôi cũng nên đi chuyến này và ... quan tâm đến cô, tạm nói như thế.
- Quan tâm đến tôi? Vì lý do gì?
- Để bảo vệ cô, tôi đoán thế. Ông ấy muốn là không có chuyện gì phiền toái xảy đến với cô.
- Nhưng cái gì có thể xảy ra, ông nói được không?
- Có thể giống như cái đã xảy ra với cô Temple.
Đúng lúc ấy Joanna Crawford rẽ lối góc khách sạn, đi qua trước sân thượng, tay cầm rổ thức ăn. Cô ngạc nhiên nhìn hai người, ngoắc đầu ra hiệu rồi đi ra phố. Đợi cô đi khuất, giáo sư nói tiếp:
- Một cô bé nhí nhảnh. Lúc này, cô ta cam chịu là vật đầu sai của bà dì uy thế, nhưng chẳng mấy lâu nữa cô ta sẽ đến tuổi nổi loạn.
Cô Marple lúc này ít quan tâm đến sự nổi loạn của Joanne, hỏi lại:
- Lúc nẫy, ông định nói gì?
- Vấn đề này, ta phải bàn luận dưới ánh sáng những sự việc mới xảy ra.
- Ông muốn nói về tai nạn của cô Temple?
- Phải. Nếu tạm coi đó chỉ là tai nạn.
- Nhưng ông cho không phải là tai nạn?
- Dù sao, có khả năng như vậy.
- Phần tôi, tôi không biết gì hết - cô Marple ngập ngừng đáp.
- Tất nhiên,vì cô không có mặt tại chỗ. Hay là cô đang bận việc nơi khác?
- Tôi không hiểu rõ ông nói gì.
- Cô thận trọng đấy, và như thế là đúng.
- Tôi có thói quen như thế.
- Thói quen thận trọng?
- Không hẳn như vậy. Tôi chỉ định ra quy luật là: cái gì người ta nói, phải xem xét kỹ đã.
- Chỗ này, cô lại đúng. Nói cho cùng, cô không biết gì về tôi. Cô chỉ biết tên, đọc trong danh sách các hành khách thích tham quan. Lâu đài và vườn. Mà có lẽ cô thích vườn hơn.
- Có thể.
- Có những người khác cũng quan tâm đến vườn.
- Hoặc họ nói thế.
- A? Cô đã nhận ra điều ấy? Cô biết đấy, lúc đầu, vai trò của tôi là quan sát cô, nhìn xem cô làm gì và sẵn sàng can thiệp nếu xảy ra chuyện gì ... bất ưng. Nhưng tình hình đã hơi biến chuyển. Nay cô phải quyết xem tôi là đồng minh của cô, hay thù địch.
- Có lẽ ông nói phải. Song ông chưa cho tôi biết gì để tôi có thể đánh giá. Chắc ông phải là bạn thân của ông Rafiel?
- Không hẳn. Tôi chỉ gặp ông hai lần, một lần trong hội đồng quản trị của một bệnh việnn lần nữa trong một cuộc họp nào đó. Nhưng ông đã nghe nói về tôi, tôi cũng biết hoạt động của ông. Nếu nói rằng tôi có chút uy tín trong nghề nghiệp của mình, sợ rằng cô cho rằng tôi là người thiếu khiêm tốn....
- Không đời nào. Tôi nghĩ là ông nói đúng sự thật. Tôi đoán ông theo ngành y , có phải không?
- Không. Tôi có bằng thầy thuốc, song lại chuyên về bệnh lý tâm thần. Tôi nghiên cứu một số vấn đề liên quan đến pháp chế ngành y. Nói cách khác, tôi quan tâm đến các loại tội phạm khác nhau, về vấn đề này, tôi đã viết một số sách gây tranh luận.
- Nếu vậy, ông có thể giải thích một số chi tiết mà ông Rafiel đã không nói rõ với tôi.
- Tôi biết cô gặp ông Rafiel ở Antilles, hai người đã có lúc cộng tác với nhau.
- Ông ấy cũng nói chuyện đó ?
- Có. Ông ấy khẳng định cô có sự thính nhạy đặc biệt với các vụ án.
- Nói thế thì lạ quá, không đúng đâu.
- Tôi thì không cho là lạ. Vả lại, ông Rafiel là người thông minh, sắc sảo, ông ấy không nhận lầm người. Và ông ấy cho là cô giống ông ở điểm đó.
- Tôi không tin. Một số ngưòi gợi tôi nhớ đến người khác mà tôi biết, do đó đôi khi tôi đoán trước được cách xử sự của họ trong những hoàn cảnh nhất định. Nhưng lúc này, tôi hoàn toàn đi trong tối đen, và không thể tin ông Rafiel cố tình muốn như thế.
- Ông ấy muốn cô tiếp cận với các sự việc mà không hề thiên kiến.
- Vậy ông cũng lại không nói gì nữa sao? Cô Marple đột nhiên kêu lên với vẻ bực tức. Ông không thấy rằng như thế là vượt quá giới hạn cho phép sao?
- Cũng phải - Giáo sư mỉm cười, công nhận. Vậy tôi xin kể một số việc, xem có soi sáng cho cô chút nào không?

[khungcodangcap]

Chương XII

Đôi khi tôi giữ vai trò cố vấn trong một số việc của Bộ Nội Vụ, nên có tiếp xúc với nhiều cơ quan, trong đó có những nơi giam giữ một số loại tội phạm. Thường sau khi xảy ra án mạng, họ mời tôi đến để hỏi ý kiến. Nhung cũng có khi , tôi được chính giám đốc những nơi ấy mời đến để tham khảo. Một trong những người đó, đồng thời cũng alé bạn cũ, mới đây đã gọi đến tôi. Ông ta trình bày sự lo lắng do một tù nhân gây ra cho ông. tên này, lúc xảy ra vụ việc cách đây nhiều năm, còn rất trẻ. Và ông kia lúc đó chưa làm giám đốc. Song, thời gian càng trôi, ông càng nghi hoặc. Tay thanh niên thì rõ ràng là không tốt .... gọi hắn là gì cũng được, không thiếu từ tồi tệ, khinh miệt. Là tội phạm, điều ấy thì rõ: hắn đã tham gia băng đảng, đã ăn cắp, biển thủ, lừa đảo, làm giấy tờ giả. Tóm lại, ai là cha một đứa như thế thì vô cùng thất vọng.
- Có lẽ tôi hiểu ông.
- A? Cô hiểu?
- Có phải ông định nói con trai ông Rafiel?
- Cô đoán không sai. Cô biết gì về ông ta?
- Không. Đến hôm qua tôi mới biết ông Rafiel có con trai như thế. Chắc là đứa duy nhất.
- Phải. Nhưng ông còn hai đứa con gái. Cô thứ nhất chết năm mười bốn tuổi, cô thứ hai lấy chồng nhưng không có con. Vợ ông Rafiel mất lúc còn trẻ, hẳn ông rất buồn, tuy không bao giờ để lộ ra. Ông yêu quý các con đến mức nào? Tôi không biết. Nhưng vì chúng, ông ta có thể làm mọi thứ có thể làm . Nhưng đó là một con người khó hiểu, chỉ nghĩ đến kiếm tiền. Dù sao thì với anh con trai, ông đã cố hết sức. Ngay lúc còn học ở trường, anh ta đã được bố can thiệp, thoát khỏi nhiều rắc rối. Sau này, ông bố cũng mấy lần cứu con khỏi bị truy tố. Nhưng cuối cùng, anh ta đã bị bắt và bị kết án tù vì tội cưỡng hiếp. Sau đó, một vụ thứ hai nữa, nghiêm trọng hơn, anh ta lại ra tòa.
- Tôi nghe nói anh ta đã giết một cô gái.
- Anh ta bắt cóc cô, và một thời gian sau, người ta mới tìm thấy xác. Bị bóp cổ, rồi bị đập nát mặt, để không ai nhận ra.
- Kinh khủng . Tôi chúa ghét loại tội phạm này, và nếu ông định kể để tôi thương hại hắn, thì không bao giờ. Tôi không thể chịu được những kẻ hèn hạ đang tâm làm những việc dã man như thế.
- Cô nói vậy, tôi rất đồng tình. Nhưng, trong trường hợp đặc biệt này, ông giám đốc nhà tù - một người có kinh nghiệm - lại đi đến kết luận: hắn không phải kẻ giết người. Ông ấy công nhận hắn là một kẻ xấu lỳ lợm, không thể cứu chữa. Nhưng đống thời, ông cho rằng bản án dành cho hắn là rất sai lầm. Ông không tin hắn đã giết cô gái, và đã xem kỹ lại các báo cáo của cảnh sát. Cậu ta quen biết nạn nhân. Thấy họ đi với nhau nhiều lần, có thể cô ta là người yêu nữa. Xe của cậu ta đậu gần đấy, bản thân cậu ta bị người ta nhận mặt. Vụ việc như thế, xem như đã rõ. Song, bạn tôi không hài lòng, ông muốn nghe không chỉ ý kiến cảnh sát, mà cả của thầy thuốc. Vì thế ông ta khẩn khoản yêu cầu tôi gặp và nói chuyện với cậu ta....
- Và ông đã nhận lời ....
- Vâng. Tôi đã gặp đối tượng, đã nói chuyện, lúc nhẹ lúc sẵng để xem hắn phản ứng thế nào, đã bàn với hắn rằng hiện nay luật pháp có một số thay đổi, có thể nhờ luật sư xem xét lại một số điểm có lợi cho hắn. Cuối cùng, tôi đã bắt hắn làm một số trắc nghiệm như ngày nay chúng tôi thường làm.
- Và đến kết luận ra sao?
- Theo tôi, bạn tôi có lý. Tôi nghĩ Michael Rafiel không giết người.
- Thế còn cái vụ đầu tiên hắn phạm trước đó?
- Đúng là vụ ấy đã làm hại hắn. Đã có tiền sự thì dễ bị tòa thành kiến. Phần tôi, đã có điều tra riêng. Hắn đã tấn công một cô gái, thậm chí cưỡng hiếp, nhưng hắn không định bóp cổ chết. Hơn nữa, qua kinh nghiệm nhiều vụ tương tự, tôi không cho là không có chuyện cưỡng hiếp. Cô lạ gì, con gái thời nay hay dùng từ ấy để chỉ một việc hoàn toàn tự nguyện! Mà cô gái ấy còn đi với nhiều đứa con trai khác, chắc không chỉ trong giới hạn của tình bạn.
- Rồi ông làm gì?
- Tôi liên hệ với ông Rafiel, yêu cầu được gặp để nói về đứa con trai. Tôi nói lại tất cả, song cũng chỉ rõ là hiện nay chúng tôi không có bằng chứng gì, nên không thể đòi tòa xử lại. Nhưng tôi cũng không giấu giếm ý nghĩ của tôi cho rằng đây là một vụ xử oan. Tôi gợi ý ông nên cho tiến hành một cuộc điều tra, tốn tiền đấy, nhưng chỉ có thế mới làm rõ được một số tình tiết mới.
- Và tình cảm của ông ấy đối với con trai thế nào?
- Tôi phải nói rằng ông ấy tỏ ra hết sức thẳng thắn, trung thực, dù rằng ....
- Dù rằng ông ấy tàn nhẫn.
- Vâng, đúng thế. Ông ấy tàn nhẫn, nhưng công bằng, chính trực. Ông ấy nói đại khái như sau: " Từ lâu tôi biết rõ bản chất thằng con tôi, và tôi không cố gắng để nó thay đổi, vì biết là không thể được. Đó là một thằng tồi tệ, xấu xa và bất lương, và không ai có thể uốn nó đi theo đường ngay. Do đó tôi cũng ngán và mặc kệ nó, dù về mặt pháp lý tôi vẫn chú ý. Khi nào có thể được, tôi đều làm hết sức để bênh vực nó. Giờ đây, sức tôi đã yếu, nhưng nếu đúng là nó bị kết án sai, thì nó phải được trả lại tự do. Nếu là một kẻ khác giết cô gái đó, tôi muốn vấn đề phải được làm sáng tỏ, và công lý phải lên tiếng. Nhưng tôi đang yếu, sống chẳng còn bao lâu, có khi chỉ tính bằng tháng, bằng tuần." Tôi liền đề nghị ông nên thuê luật sư, nhưng ông cắt lời, nói ngay: " Ông có nhờ họ thì nhờ, nếu ông muốn, nhưng họ chẳng làm gì được đâu. Có lẽ thời gian ngắn ngủi còn lại, tôi phải dự tính một cái gì vậy. Tôi ủy quyền hoàn toàn cho ông, và để giúp ông, tôi sẽ thử nhờ đến sự cộng tác của một người". Ông ấy đưa tôi một số tiền để chi phí khi cần, và viết tên cô lên tờ giấy. " Tôi không cho ông địa chỉ của cô Marple, ông nói tiếp, vì tôi muốn ông làm quen với cô ấy trong những hoàn cảnh do tôi chọn lựa". Rồi ông nói đến chuyến du lịch này, bảo sẽ giữ cho tôi một suất. Ông nói thêm:" Cô Marple cũng sẽ đi chuyến này, ông sẽ làm quen, coi như gặp gỡ tình cờ". Tôi phải tự chọn lúc nào thích hợp để tự giới thiệu với cô. Nhưng tôi cũng có thể không lộ mặt nếu tôi thấy làm thế có lợi hơn. Tôi liền yêu cầu ông kể nhiều hơn về cô, nhưng ông từ chối. Ông chỉ nói là cô biết đánh giá con người và có năng khiếu nhận biết đâu là cái ác.
Cô Marple ngỡ ngàng một lúc. Giáo sư hỏi:
- Cô có thấy là ông ấy nói đúng?
- Cũng có thể. Giống như một số người có mũi thính, ngửi thấy được mùi khí lạ từ rất xa. Tôi có một bà cô, cô ấy tự cho mình có tài biết ai nói dối, ai không.
Cô Marple kể lại tất cả những gì diễn ra từ lúc cô gặp các luật sư của ông Rafiel, cho đến hôm cô về nghỉ tại Lâu đài Cổ.
- Bà Glynne cùng cô chị và cô em có vẻ là những người rất bình thường - cô nói - không có gì đặc biệt. hình như họ không biết nhiều về ông Rafiel. Tôi đã chuyện trò với họ, nhưng không đạt được điều gì.
- Vậy cô không biết thêm gì trong thời gian ở Lâu đài ?
- Tôi chỉ biết đúng những điều ông vừa nói nói, nhưng là do bà vú già nói. Bà ấy nói đến cô gái bị ám sát, và nói thêm cảnh sát tin chắc là con ông Rafiel là thủ phạm, và còn cho rằng anh ta còn phạm nhiều tội trước nữa.
- Cô có cho rằng ba chị em - hoặc ít nhất một trong ba người - có dính dáng đến vụ đó?
- Không. Clotilde là người đỡ đầu cô gái, cô gái ấy rất yêu nó.
- Có thể họ biết còn có một anh con trai khác.
- Nếu vậy, thì ta phải tỉm ra anh chàng đó.
- Thời gian cô ở đó, không xảy ra chuyện gì bất thường?
- Không hẳn. Cô út tự cho mình là giỏi vườn tược, thực ra không thuộc tên tất cả các loại cây và hoa. Tôi đã thử gài bẫy cô ta, nên biết chắc như vậy. và điều ... Ông có để ý hai cô Cooke và Barrow?
- Hai bà cô già cùng đi với nhau, phải không?
- Phải. Tôi phát hiện một điều lạ ở cô Cooke - nếu đúng đó là tên cô ấy.
- Cô ấy còn có tên khác?
- Có vẻ như thế. Một hôm cô ta đi qua nhà tôi, ở Sainte- Marie - Mead, trong lúc tôi thơ thẩn ngoài vườn, cô ấy chào tôi, nói mấy câu, rằng cô ấy ở nhà bà Hastings - mà tôi chưa nghe tên bao giờ - rằng cô làm vườn cho bà ấy. Nhưng chắc chắn đó là những lời nói dối, vì cô ấy không biết gì về vườn tược.
- Theo cô, tại sao cô ấy đến Sainte - Marie - Mead?
- Tôi không biết. Chỉ biết rằng, cô ta để tóc mỗi lúc mỗi khác, trước đây tóc đen chứ không vàng, và lúc đó tự xưng là Barlett. Lúc tôi gặp lại trong xe, tôi không nhận ra ngay, chỉ thấy khuôn mặt quen quen. Sau đó tôi mới nhớ ra. Cô ta nhận có đến Sainte - Marie - Mead, nhưng chối là không biết tôi. Nhưng tôi thì có thay đổi gì đâu.
- Qua đó cô rút ra kết luận gì?
- Cô ấy đi qua lúc đó cốt để trông thấy tôi, nhằm sau này sẽ nhận được mặt tôi.
- Nhưng để làm gì?
- Nào tôi biết. Tôi chỉ thấy hai khả năng, trong đó một không lấy gì làm vui.
Hai người im lặng một lúc lâu, rồi giáo sư Wanstead cất tiếng:
- Tai nạn xảy ra với cô Temple cũng rất đáng ngờ. Trong khi đi đường, cô đã chuyện trò gì chưa?
- Rồi. Và tôi định phải gặp cô nữa, khi cô ấy khá hơn. Hy vọng cô sẽ cung cấp nhiều chi tiết khác về cô gái bị giết, vì cô này đã từng là học trò của cô Temple.
Trong lúc chăm chú chuyện trò với giáo sư, cô Marple vẫn nhìn ra ngoài phố, dọc khách sạn.
- Kìa, kia là cô Anthea - cái người cầm một bọc to ấy. Chắc cô ra bưu điện.
- Cô ấy trông có vẻ kỳ lạ, với bộ tóc bù xù xõa xuống đầu.
- Đúng. Lúc mới gặp; tôi liên tưởng ngay đến một Ophélie đang về già.

[khungcodangcap]

Chương XIII

Chiếc áo thun ô vuông

Bà Sandbourne trở về vào giờ ăn trưa. Những tin tức bà mang về không vui. Cô Temple vẫn chưa hồi tỉnh, và cũng không thể chuyên chở được trong vòng vài ngày.
Sau khi thông báo như thế, bà trở lại côg việc của người phụ trách đoàn, tuyên bố chuyến du lịch tiếp tục như bình thường vào sáng mai, ai muốn trở về London thì bà sẵn sàng cung cấp giờ tàu để tùy định liệu. Còn chiều hôm nay, sẽ chia thành nhiều nhóm đi chơi gần, bà sẽ lo xe cộ.
Ra khỏi phòng ăn, giáo sư Wanstead kéo cô Marple ra chỗ vắng:
- Trừ khi cô muốn nghỉ chiều nay, nếu không, một giờ nữa tôi sẽ đón cô. Quanh đây có một nhà thờ khá đặc biệt, cô xem chắc sẽ thích.
- Xin vui lòng.
* * *

- Cô sẽ đi xem nhà thờ, và một làng nhỏ rất lạ - giáo sư nói.
- Ông tốt quá.
Cô Marple nghĩ là ông quan tâm chu đáo đến mình, chịu khó dẫn mình đi thăm đây đó, hấp dẫn hơn.
Ngồi trong chiếc xe thuê, thỉnh thoảng cô lại liếc mắt nhin người đồng hành. Xe đi qua làng, ra tới một con đường nhỏ, vòng vèo ven các ngọn đồi. Giáo sư quay lại nói:
- Thực ra chúng ta không đi xem nhà thờ.
- Tôi cũng bắt đầu ngờ ngợ. Vậy ta đi đâu?
- Bệnh viện Caristown.
- Cô Temple điều trị ở đó, phải không?
- Phải. bà Sandbourne mang về một bức thư của ông giám đốc, và tôi vừa liên lạc bằng điện thoại với ông ấy.
- Cô ấy thế nào?
- Không tốt lắm, và tôi e là khó khỏi. Cô vẫn chưa tỉnh, nhưng rất có thể có những thoáng chợt tỉnh táo.
- Tại sao ông đưa tôi đến đó? Tôi không quen thân, mới chỉ gặp nhau lần đầu trong chuyến đi này.
- Tôi biết. Nhưng trong một lúc chợt tỉnh, cô ấy đã yêu cầu gặp cô.
- Sao có chuyện ấy nhỉ? Mới quen sơ sơ. Tuy vậy, nếu cô ấy chết thì tôi rất buồn, vì cô ấy có vẻ là một phụ nữ đáng quý. Hình như cô chuyên về toán, nhưng có hiểu biết rất rộng, và là một nhà giáo dục thực sự đúng với ý nghĩa của nó. Tuy đã nghỉ hưu, cô vẫn còn uy tín trong giới giáo. Cái tai nạn chết tiệt ... Nhưng chắc ông chẳng muốn nhắc lại nó nữa ?
- Trái lại, tôi còn thông báo cho cô những tình tiết. Như đã biết, cô Temple bị một tảng đá rơi từ trên đường dốc lao xuống đường mòn phía dưới. Đành rằng việc này thỉnh thoảng vẫn xảy ra. Tuy nhiên, có người đã nói với tôi rằng trong tai nạn này có một điểm lạ lùng.
- Ai nói?
- Joanna Crawford và Emlyn Price. Cô gái có cảm giác rõ ràng - nếu không nói là chắc chắn - rằng có một người nào đó trên mỏm đá cao. Cô đang cùng Emlyn leo con đường hẹp chạy quanh đồi, đến một chỗ ngoặt chợt trông thấy một bóng người in trên nền trời. Người lạ - cô không phân biệt được rõ là đàn ông hay đàn bà - đang cố đẩy một hòn đá to đã bắt đầu lung lay, rồi rơi hẳn ra và lăn xuống dốc. Cô Temple lúc đó đang đi ở đường dưới, đúng chỗ tảng đá rơi.
- Joanna không thể xác định bóng người đó là đàn ông hay đàn bà?
- Không. Cô ta chỉ khẳng định người đó mặc chiếc áo thun kẻ ô vuông nhỏ và đen. Hơn nữa, người này đã quay lại ngay và biến mất trong rừng đá. Cô ta nghĩ có thể là đàn ông, nhưng không chắc.
- Cô ta có cảm tưởng là một vụ mưu sát cô Temple?
- Càng nghĩ cô ta càng tin như thế. Cậu Price cũng cùng một ý kiến.
- Chắc ông chưa có một ý niệm gì về lai lịch người lạ đó?
- Chưa. Họ cũng không. Có thể là một người trong đoàn, cũng có thể là người nào khác biết là đoàn dừng ở đây và lợi dụng cơ hội để tiến hành mưu sát. Ngày nay bọn sùng tín bạo lực không ít, hoặc là một kẻ thù bí mật;
- Kẻ thù bí mật. Nghe có vẻ ly kỳ.
- Đúng vậy. Ai có thể đang tâm giết một cô hiệu trưởng đang kính? Ta phải tìm lời đáp cho câu hỏi ấy. Có thể cô Temple sẽ chỉ dẫn cho ta tìm đúng đường . Có thể cô ấy đã nhận được mặt cái kẻ đứng trên đầu mình trong lúc cô đang leo dốc. Cô ấy cũng có thể cho biết ai là người muốn hại mình.
- Khó lắm.
- Đành thế. Nhưng nghĩ cho kỹ, hiệu trường là người tiếp xúc với nhiều loại người. Một số đông học sỉnh đã qua tay cô ấy, do đó cô có thể biết nhiều chuyện. Ví dụ, những chuyện tình vụn trộm của các cô gái, mà cha mẹ không biết. Từ hơn chục năm nay, chuyện ấy là thường. Người ta nói con gái ngày nay vào đời sớm hơn xưa. Về mặt sinh lý, điều đó đúng. Nhưng ở một khía cạnh khác, họ lại chậm trưởng thành. Thế nhưng, giống hệt trẻ con, họ lại muốn được coi là người lớn, muốn được tự do làm những điều mà cho là của người trưởng thành. Chính cách xử sự đôi khi dẫn đén bi kịch.
- Ông định nói trường hợp cụ thể nào?
- Không. Tôi chỉ nghĩ, khó lòng cô Temple lại có một kẻ thù riêng, một kẻ thù quyết liệt đến mức phải giết cô. Tôi nghĩ .....
Giáo sư ngừng lời, nhìn côMarple.
- Cô đặt giả thuyết gì không?
- Không. Nhưng tôi hiểu ý kiến của ông rồi. Theo ông, cô Temple có thể là người biết một bí mật gì nguy hại cho người thứ ba...
- Vâng. Đúng như thế.
- Nếu vậy, ta có thể gaỉ thử là một người nào đó trong đoàn đã nhận ra cô ấy. Cô ấy thì không nhận ra "kẻ thù", vì nhiều năm đã trôi qua từ khi gặp nhau lần đầu. Nhưng ... ta hãy trở lại chiếc áo thun ô vuông.
- Cô có ý kiến gì?
- Theo mô tả, đó là một cái áo đặc biệt. Đặc biệt đến mức Joanna chú ý ngay và nhớ ngay.
- Điều ấy gợi cho cô suy nghĩ gì?
- Gợi cho tôi nghĩ đến một lá cờ - cô Marple đáp, vẻ mơ màng. Một cái áo mà người ta không thể không chú ý, phải ghi nhớ, nhận ra ngay ...
- Tôi hiểu cô định nói gì rồi.
- Khi ta mô tả một người nhìn từ xa, điều đầu tiên được chú ý, là quần áo. Ví dụ: mũ bê rê đỏ, áo khoác tím, áo vét da, áo thun ô vuông đỏ và đen. Những cái đó rất dễ nhận và người nào đã mặc nó một lúc nhất định rồi cởi nó ra , đốt nó đi, vứt nó vào sọt rác, hoặc gói vào rồi đem gửi bưu điện, thì hắn lại trở lại quần áo bình thường, không ai nhận ra. Vậy chiếc áo thun ô vuông đã được ai đó cố tình mặc lúc xảy ra tai nạn với cô Temple.
- Lập luận có vẻ đúng, nhất là trường trung học Fallowfiel cách đây không xa, khoảng mười lăm dặm. Vùng này có thể nói là lãnh địa của cô Temple, cô quen biết nhiều người ở đây, và chắc chắn ai cũng biết cô.
- Như vậy phạm vi tìm tòi của chúng ta càng thêm rộng. Tôi cho nhiều khả năng kẻ phạm tội là đàn ông. Tảng đá, nếu đúng là bị cố tình bẩy ra, đã lao xuống rất chính xác, phải là đàn ông mới làm được. Như đã nói lúc nẫy, người nhận ra cô Temple, có thể là người trong đoàn du lịch ngồi trong xe, song cũng có thể bị ai đó bắt gặp ngoài phố. Một cô học trò cũ chẳng hạn, mà cô không nhớ vì qua lâu ngày. Nhưng cô học trò thì phải nhận ra cô hiệu trưởng cũ, và một phụ nữ sáu mươi tuổi thì cũng không khác lắm so với lúc năm mươi hay năm nhăm. Cô học trò đó biết là cô hiệu trưởng nắm được bí mật gì của mình, có thể gây hại, thậm chí là mối nguy nghiêm trọng với mình. Tiếc rằng tôi không thuộc vùng này lắm. Ông có hơn gì tôi về mặt này không?
- Tiếc rằng tôi cũng không. Và nếu không gặp cô, tôi còn mù mờ hơn. Vậy cô không biết chính xác cô đến nơi đây để làm gì. Thế mà ông Rafiel lại thu xếp cô đến đây, và chúng ta gặp nhau. Chúng ta đã dừng chân nhiều nơi, nhưng ông ấy muốn ta gặp nhau ở đây, và để cô qua hai ngày ở Lâu đài Cổ. Điều ấy có lý do gì cụ thể?
- Chắc ông ấy mong tôi nắm được một số sự việc đến nay chưa biết.
- Về những vụ án mạng từng xảy ra ở đây những năm qua? - Giáo sư hỏi với vẻ nghi ngờ. Thực ra ở vùng này các sự việc xảy ra cũng không khác gì các nơi khác ở khắp nước Anh, và thường đã xảy ra là xảy ra hàng loạt. Một cô gái bị tấn công và bóp cổ chết, rồi đến một cô khác cũng bị như thế cách đó không xa, rồi một cô nữa chết trong hoàn cảnh tương tự. Người ta thông báo có hai cô gái bị mất tích, ở Jocelyn - Sainte - Marie. Một là cái cô thường thấy cặp kè với Michael Rafiel, sáu tháng sau mới tìm thấy xác cách đây ba mươi dặm.
- Còn cô thứ hai?
- Là Nora Broad. Cô này luôn bị bọn con trai quấy nhiễu. Xác vẫn chưa tìm ra, nhưng chắc sẽ có ngày. Có trường họp phải hai mươi năm sau mới thấy. Nhưng ta đến Carristown rồi, bệnh viện kia.
Cô Marple đi theo giáo sư Wanstead. Một cô thường trực ngồi sau quầy đứng lên đón họ:
- Ồ! Giáo sư đây rồi. Còn đây chắc là cô Marple? Cô y tá trưởng Barker sẽ đưa các vị đi.
- Cô Temple ra sao?
- Hình như không khả quan. Song để tôi giới thiệu các vị với cô Barker, cô ấy rõ hơn tôi.
Y tá trưởng là một phụ nữ cao, gầy, mắt sắc, giọng nghiêm nghị:
- Tôi cần nói trước vài điều với cô Marple. Bệnh nhân vẫn còn hôn mê, chỉ có vài thoáng hơi tỉnh. Lúc đó, cô ấy nói được vài từ, không thể yêu cầu hơn. Chắc giáo sư đã nói cô biết là trong một lúc hồi tỉnh ấy, bệnh nhân đã gọi tên cô. Và nói tiếp:" Tôi muốn gặp". Sau đó lại rơi vào vô thức. Bây giờ tôi yêu cầu các vị ở lại một thời gian trong phòng bệnh để đón lúc nào cô ấy tỉnh và nói gì. Vì các vị không phải họ hàng gần, tôi xin được nói thẳng: tình hình bệnh nhân tiến triển xấu, ngày càng yếu đi, thậm chí có thể không tỉnh lại lần nào nữa. Tuy nhiên, cứ nên có người trực bên cạnh, phòng có lúc bệnh nhân tỉnh và muốn nói. Không nên có nhiều người. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn bố trí một cô y tá thường xuyên có mặt, nhưng ngồi một chỗ bệnh nhân không nhìn thấy. Nếu bệnh nhận tỉnh dậy, chỉ thấy một người, lại là người quen biết và cô ấy đang chờ đợi, thì sẽ yên tâm hơn. Tôi nói vậy, các vị đã rõ chưa?
- Rõ rồi. Vâng, tai tôi hơi nặng, không nghe rõ như trước, nhưng nếu ngồi sát giường, chắc sẽ nghe được những gỉ cô Temple nói.
- Tốt. Nếu giáo sư Wanstead ở lại trong phòng chờ dưới nhà, chúng tôi sẽ gọi ông khi cần thiết. Nào, bây giờ cô Marple theo tôi ....
Phòng bệnh nhân hẹp, sáng mờ mờ. Elizabeth Temple nằm trên giường như một bức tượng. Tuy nhiên, cô không có vẻ đang ngủ. Cô y tá cúi xuống một lát, rồi ra hiệu cho cô Marple ngồi xuống ghế kê sát đầu giường bệnh nhân. Rồi cô ta lặng lẽ đi thẳng ra cửa, một cô y tá trẻ, ngồi sau bức bình phong, thò đầu ra. Y tá trưởng dặn:
- Cô Edmond, nếu cần thì gọi tôi, còn bây giờ, hãy giúp cô Marple.
Cô Marple ngồi vào ghế, mắt chăm chăm nhìn bệnh nhânlòng băn khoăn không rõ có đạt được gì không.
Mười phát trôi qua, rồi hai mươi phút. Nửa tiếng. Đột nhiên giọng cô Temple thốt lên, khe khẽ và hơi khàn, nhưng rõ:
- Cô Marple?
Elizabeth Temple mở mắt, nhìn người ngồi đầu giường:
- Cô khoẻ .... cô Marple?
- Khoẻ.
- Henry thường nói về cô.
- Henry?
- Henry Clithering, bạn tôi.
- Tôi có quen ông ấy, cô Marple nhẹ nhàng đáp.
- Tôi nhớ ra tên cô ... khi xem danh sách hành khách. Và tôi nghĩ cô có thể giúp chúng tôi tìm ra sự thật. Rất quan trọng, tuy việc xảy đã lâu.
Giọng người bệnh hơi lả đi, mắt nhắm hờ. Cô y tá đi ngang phòng, cầm chiếc cốc trên bàn đặt lên môi người bệnh. Cô Temple nhấp một ngụm, rồi gật đầu ra hiệu đã uống đủ. Cô y tá đặt cốc, trở về chỗ. Cô Marple:
- Nếu tôi giúp được gì, xin sẵn sàng.
- Cảm ơn.
Cô Temple nhắm nghiền mắt đến hai, ba phút, rồi lại mở.
- Ai? Cần phải biết. Cô hiểu tôi định nói ai?
- Tôi đoán. Một cô gái bị giết. Nora Broad?
Cô Temple khẽ chau mày:
- Không, cô khác kia. Verity Hunt.
Rồi im lặng. Rồi:
- Cô Marple, cô nhiều tuổi hơn lúc Henry nói về cô. Nhưng cô vẫn có khả năng tìm ra sự thật chứ?
Cô Temple hơi cao giọng, nói tiếp:
- Cô nói đi ..... tìm được? Tôi không còn bao lâu nữa, tôi biết ..... có thể nguy hiểm cho cô. Nhưng cô sẽ tìm ra, chứ ?
- Với sự giúp đỡ của Chúa, tôi sẽ tìm ra sự thật.
Mắt cô Temple lại nhắm nghiền, trên môi thoáng một nụ cười.
- Tảng đá to, cô lẩm bẩm. Tảng đá của thần chết ...
- Ai đẩy xuống?
- Không biết. Không quan trọng .... Chỉ cần Verity.
Thân hình người bệnh doãi dần ra:
- Vĩnh biệt. Nhờ cô cố gắng ...
Đôi mắt lại nhắm. Cô y tá lại gần, bắt mạch. Rồi ra hiệu cho cô Marple đi theo ra ngoài.
- Cô ấy đã hết sức rồi, và chắc sẽ không hồi tỉnh lại ngay. Có thể không bao giờ nữa .
* * *
- Cô biết được điều gì không? Giáo sư hỏi, khi bước lên xe cùng cô Marple.
- Một cái tên, Verity. Đúng tên cô gái là như thế?
- Phải. Verity Hunt.
* * *
Một giờ rưỡi sau, Elizabeth Temple chết.

[khungcodangcap]

Chương XIV

Ông Broadribb tự hỏi

- Ông đọc Thời báo sáng nay chưa? - Ông Broadribb hỏi.
Ông Schuster đáp là ông đọc Điện tín, không đọc Thời báo.
- Thế thì tờ ấy chắc cũng đăng tin. Cô Elizabeth Temple, tiến sĩ khoa học, đã chết.
Ông Schuster chợt tỏ vẻ chú ý. Ông Boadribb nói tiếp:
- Là hiệu trưởng trường trung học Fallowfiel. Hẳn ông đã nghe nói về Fallowfiel.
- Tất nhiên. Trường nữ trung học loại sang, cực kỳ đắt tiền. Tôi còn biết cô Temple là hiệu trưởng, nhưng đã nghỉ hưu cách đây sáu tháng. Báo hồi ấy đã đăng. Báo còn nói về người hiệu trưởng mới, một phụ nữ trẻ - băm nhăm, bốn mươi thì phải - có chồng, tư tưởng rất tân tiến. Dạy học sinh cả cách trang điểm, và cho phép chúng mặc quần dài.
- Hừm! Ông Broadribb hầm hừ, vẻ không bằng lòng. Với phương pháp như thế, chắc gì đã gây được tiếng tăm bằng cô Temple. Cô này đúng là người có uy tín, phụ trách nhà trường từ lâu.
- Thế thì sao? Ông Schuster hờ hững. Ông không hiểu tại sao đồng sự lại quan tâm một hiệu trưởng quá cố đến thế.
- Cô ấy đi trong đoàn du lịch bằng xe ca ...
- À, xe ca! Tôi không bao giờ cho người nhà đi loại phương tiện ấy. Tuần trước ở Thụy Sỹ, một chiếc bị nạn, hai mươi người bị thương. Thật không hiểu họ đào tạo lái xe ra sao!
- Đây là xe của công ty Lâu đài và vườn hoa danh tiếng.
- Ơ ... có phải chính là đoàn có cô Marple đi, người mà ông Rafiel bảo trợ?
- Chính thế.
- Cô ấy không làm sao chớ?
- Theo tôi biết thì không. Không phải tai nạn giao thông. Khách tham quan đang trèo một dãy đồi khá dốc thì đá bên trên rơi xuống, làm cô Temple bị thương. Cô được đưa đi bệnh viện và chết ở đó.
- Thật không may.
- Tôi đang tự đặt một số câu hỏi, vì tôi chợt nhớ là cô gái ấy đã học trường Fallowfiel.
- Ông nói cô gái nào vậy?
- Cô gái mà Micheal Rafiel giết. Tôi nhớ lại một số tình tiết có vẻ như có liên quan tới vụ này. Giá ông Rafiel cho mình tin tức cụ thể hơn.
- Ông thấy liên quan ở chỗ nào? Ong Schuster chợt tò mò.
- Cô gái ấy - tên là Verity Hunt, nếu tôi nhớ đúng - là một trong số cô gái bị ám sát thời đó, sáu tháng sau mới tìm thấy thây thể ở một nơi cách làng chừng ba mươi dặm. Con bé bị bóp cổ rồi đập nát mặt, nhưng nhờ quần áo, chiếc túi xách, đồ nữ trang, người ta mới nhận ra.
- Vì vụ ấy mà Michael Rafiel bị kết án?
- Phải. Người ta còn nghi là hắn giết ba cô gái khác trong năm trước, nhưng thiếu chứng cớ, nên chỉ xử hắn về tội giết Verity Hunt. Trước đó hắn đã có tiền sử về tội hãm hiếp. Thực ra thời nay ta hiểu tù ấy nghĩa là gì. Một cô gái rủ con trai về nhà mình trong khi bố mẹ đi làm vắng nhà, rồi khêu gợi cho đến khi điều tất yếu xảy ra. Sau đó, bà mẹ dặn con gái cứ coi đó là cưỡng hiếp. Nhưng thôi ... vấn đề không phải ở đó. Tôi đang băn khoăn không biết cái mà ông Rafiel nhờ cô Marple điều tra có phải là liên quan đến Michael.
- Nhưng hắn ta đã bị coi là thủ phạm và bị tù chung thân rồi?
- Phải. Chuyện lâu rồi ....
- Và Verity Hunt học ở trường mà cô Temple làm hiệu trưởng? Nhưng lúc cô ta bị ám sát, chắc đã thôi học rồi.
- Đúng. Lúc đó cô ta vừa mười tám, mười chín, và ở nhà bố mẹ. Hay ở nhà bạn, tôi không rõ. Một cô gái mà người ta thường nói:" Tính khí nhu mì, nhút nhát, không bao giờ dám đi chơi với người lạ, không có bạn trai". Nhưng thực ra, có bao giờ bố mẹ biết con gái có bạn trai hay không, chúng nó giấu rất kín. Còn thằng Michael, nghe nói, cũng lắm cô gái theo lắm.
- Người ta tin chắc hắn phạm tội?
- Không nghi ngờ một chút nào. Ra tòa, hắn nói lung tung, toàn những điều gian dối, luật sư khuyên hắn im đi thì hơn. Một số bạn của hắn đến khai nhằm để hắn có chứng cớ ngoại phạm, nhưng không lời khai nào có cơ sở, nên cuối cùng hắn bị kết tội.
- Thế ý kiến riêng của ông thế nào?
- Ồ! Tôi không ý kiến gì. Tôi chỉ tự hỏi cái chết của cô hiệu trưởng có dính gì đến vụ ấy không?
- Làm sao mà ông cho có mối liên quan?
- Ông biết không, khi tảng đá rơi từ trên cao xuống trúng một người, không phải luôn luôn là tác phẩm của tạo hóa. Theo tôi biết, đá luôn luôn có xu hướng nằm nguyên tại chỗ.