21-09-2008, 03:00 PM
Anh Khùng Trốn Viện
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
Khó khăn cuá»™c Ä‘á»i và Trách nhiệm của con ngÆ°á»i - Ven. Dr K. Sri Dhammananda
Ven. Dr K. Sri Dhammananda
Khó khăn cuá»™c Ä‘á»i và Trách nhiệm của con ngÆ°á»i
Dịch giả : ThÃch Tâm Quang
Phần 1
Nguyên tác: "Problems and Responsibilities"
Bạn có lo lắng không? Bạn có Ä‘au khổ không? Nếu có, xin má»i bạn Ä‘á»c cuốn sách nhá» nà y để mở rá»™ng tầm hiểu biết hÆ¡n vá» những vấn Ä‘á» bạn phải đối phó. Cuốn sách nà y để cống hiến cho bạn và cho những ai lo lắng.
SỢ HÃI VÀ LO LẮNG
Sợ hãi và lo lắng phát sinh từ ý niệm ảnh hưởng bởi những Ä‘iá»u kiện trần thế, bắt nguồn từ tham dục và luyến ái. Tháºt ra, Ä‘á»i sống giống hệt nhÆ° má»™t cuốn phim Ä‘ang quay mà trong đó tất cả má»i thứ (hình ảnh) Ä‘á»u chuyển Ä‘á»™ng, thay đổi không ngừng. Không má»™t thứ gì trên thế gian nà y trÆ°á»ng cá»u và thÆ°á»ng còn. Những ngÆ°á»i trẻ, khá»e mạnh sợ hãi bị chết non. Những ngÆ°á»i già yếu bệnh hoạn, lo lắng phải kéo dà i cuá»™c sống. Äứng ở giữa là những kẻ tham đắm dục lạc quanh năm.
Niá»m vui được hoan lạc hình nhÆ° qúa ngắn ngủi. Niá»m sợ hãi vì không được hoan lạc tạo lo âu hình nhÆ° không bao giá» chấm dứt. Những cảm nghÄ© nà y tháºt ra rất bình thÆ°á»ng. Cuá»™c Ä‘á»i lên bổng xuống chìm diá»…n tiến vói bản ngã hay cái "tôi" không thá»±c tế chẳng khác nà o trò múa rối trên giây. NhÆ°ng trà óc con ngÆ°á»i tá»± chÃnh nó má»›i là tối thượng.
Huấn luyện trà óc, nói một cách khác mở mang trà tuệ là bước đầu tiên để chế ngự tâm hồn hoang mang.
Äức Pháºt dạy:
"Từ tham dục nẩy mầm đau khổ
Từ tham dục nẩy mầm sợ hãi
Với Ngà i thoát vòng tham dục
Không còn đau khổ, không còn sợ hãi."
Tất cả luyến ái Ä‘á»u Ä‘i dến cuối cùng là phiá»n muá»™n. Cả nÆ°á»›c mắt lẫn những lá»i chà o từ biệt dà i dòng cÅ©ng không chấm dứt được cái vô thÆ°á»ng của Ä‘á»i sống. Tất cả má»i việc kết hợp đó Ä‘á»u không vÄ©nh viá»…n.
Gìà trẻ Ä‘á»u Ä‘au khổ trong cuá»™c sống hiện tại. Không ai có thể tránh khá»i. Nhiá»u thiếu niên lá»›n lên trong Ä‘au khổ. Chẳng phải nhÆ° con ếch (ngồi đáy giếng) hay con nòng ná»c (duá»›i nÆ°á»›c), cÅ©ng vẫn rất dá»… hiểu là thiếu niên thiếu kinh nghiệm trong việc thiết láºp được mối tÆ°Æ¡ng quan tốt đẹp vói ngÆ°á»i khác phái. Các chà ng trai nà y khoe sắc đẹp để gây ấn tượng cho ngÆ°á»i khác phái hãnh diện cho rằng mình là đối tượng của dục tình. Cả hai Ä‘á»u thiếu thái Ä‘á»™ thá»±c tế nhÆ°ng há» nghÄ© là hỠđã trưởng thà nh. Há» sợ hãi có thái Ä‘á»™ bình thÆ°á»ng chân tháºt vì há» sợ bị chế nhạo. Thái Ä‘á»™ cÆ° xá» nhÆ° váºy có tiá»m lá»±c Ä‘i đến lợi dụng. Sợ hãi bị gạt bá» cÅ©ng nhÆ° lo lắng giá trị bản ngã bị suy giảm. Tình yêu không được đáp ứng là m tan vỡ trái tim của thanh thiếu niên vì lẽ há» cảm thấy chÃnh hỠđã tá»± đánh lừa há». Äôi khi má»™t và i thiếu niên đã tá»± váºn. Những vết thÆ°Æ¡ng tình cảm trên có thể tránh được nếu Ä‘á»i sống được nháºn thức đúng vói thá»±c tế. NgÆ°á»i trẻ phải được dạy dá»— theo hÆ°á»›ng Ä‘i của Pháºt Giáo để há» có thể truởng thà nh chÃn chắn, đúng Ä‘uá»ng hÆ°á»›ng.
"Dù ở đâu Ä‘i nữa, sợ hãi phát xuất, thì cÅ©ng chỉ phát xuất nÆ¡i ngÆ°á»i mất trà điên khùng và không bao giá» phát xuất nÆ¡i ngÆ°á»i khôn ngoan." Äó là lá»i Äức Pháºt dạy. Sợ hãi không ngoà i là má»™t trạng thái của tâm thần. Trạng thái tâm thần cần phải được chế ngá»± và hÆ°á»›ng dẫn. Tạo hóa phú cho con ngÆ°á»i có thể kiá»m chế tuyệt đối má»™t Ä‘iá»u, đó là tÆ° tưởng Tất cả má»i thứ mà con ngÆ°á»i tạo ra phát xuất từ má»™t dạng thức của tÆ° tưởng. Äó là cái chìa khóa giúp cho ta hiểu được nguyên lý để trấn áp Ä‘uợc sợ hãi.
Má»™t nhà cÆ¡ thể há»c Anh nổi tiếng có lần được há»i bởi má»™t sinh viên vá» phÆ°Æ¡ng cách hữu hiệu nhất để chữa trị bệnh sợ hãi, đã trả lá»i: "Hãy cố gắng là m má»™t Ä‘iá»u thiện gì cho má»™t ngÆ°á»i nà o đó". NgÆ°á»i sinh viên hết sức ngạc nhiên vá» câu trả lá»i nà y nên yêu cầu giảng thêm cho sáng tá» vấn Ä‘á» . đã được vị thầy há»c nà y giải thÃch: "Bạn không thể nà o có thể có hai tÆ° tưởng chống đối nhau cùng má»™t lúc trong đầu óc. TÆ° tuởng nà y đến thì tÆ° tưởng kia Ä‘i. Nếu chẳng hạn tâm trà bạn Ä‘ang hoà n toà n báºn bịu vá»›i niá»m mong Æ°á»›c không vị ká»· để giúp đỡ má»™t ngÆ°á»i nà o đó, bạn không thể cùng má»™t lúc chứa chấp niá»m sợ hãi trong đầu óc bạn".
"Lo âu là m cạn khô máu nhanh hÆ¡n là tuổi già ". Sợ hãi và lo lắng vừa phải là bản năng bảo vệ tá»± nhiên. NhÆ°ng sợ hãi triá»n miên không hợp lý, kéo dà i là kẻ thù tà n nhẫn của cÆ¡ thể con ngÆ°á»i. Chúng là m trở ngại cho sá»± hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng của cÆ¡ thể.
GIỮ VỮNG TINH THẦN
Tâm trà của con ngÆ°á»i ảnh hưởng sâu Ä‘áºm đến cÆ¡ thể. Tâm trà có nhiá»u tiá»m năng là má»™t vị thuốc để chữa trị mà cÅ©ng có thể là má»™t loại Ä‘á»™c dược cho cÆ¡ thể. Khi tâm trà xấu xa, có thể giết má»™t chúng sanh, nhÆ°ng khi tâm trà điá»m tÄ©nh, chuyên cần Ä‘em lợi Ãch cho con ngÆ°á»i. Khi tâm trà được táºp trung và o những tÆ° tưởng là nh mạnh, há»— trợ bởi sá»± cố gắng và hiểu biết chÃnh đáng, tác dụng phát xuất rất rá»™ng lá»›n. Tâm trà thanh tịnh, tÆ° tưởng là nh mạnh Ä‘Æ°a đến má»™t cuá»™c sống khá»e mạnh, thoải mái.
Äức Pháºt dạy: "Không có kẻ thù nà o là m hại chúng ta bằng tÆ° tưởng của chÃnh chúng ta vá» tham dục, đố kỵ, ganh ghét vân vân...".
Má»™t ngÆ°á»i không là m sao Ä‘iá»u hợp tâm trà mình cho thÃch đáng đối vá»›i hoà n cảnh thì chẳng khác nà o nhÆ° đã chết. Hãy quay tâm trà và o ná»™i tâm và cố gắng tìm thấy lạc thú trong lòng.
Chỉ khi tâm trà được kiá»m chế và hÆ°á»›ng dẫn đúng cách, nó sẽ trở nên rất hữu Ãch cho chÃnh sở hữu chủ và cho xã há»™i. Má»™t tâm trà phóng túng không kiá»m chế được sẽ nguy cÆ¡ cho chÃnh sở hữu chủ và ngÆ°á»i chung quanh. Tất cả sá»± tà n phá reo rắc trên thế giá»›i là do sá»± tạo thà nh loại ngÆ°á»i mà tâm trà không Ä‘uợc huấn luyện, kiá»m chế, cân nhắc, thăng bằng.
Bình tÄ©nh không phải là suy nhược. Má»™t thái Ä‘á»™ bình tÄ©nh luôn luôn thấy nÆ¡i con ngÆ°á»i có văn hóa. Chẳng khó khăn gì cho má»™t ngÆ°á»i giữ được bình tÄ©nh trÆ°á»›c những sá»± thuáºn lợi, nhÆ°ng giữ được thái Ä‘á»™ bình tÄ©nh khi gáºp việc bất ổn thì thá»±c sá»± là khó. ChÃnh vì đức tÃnh khó khăn ấy má»›i đáng đạt cho được vì thá»±c hiện sá»± bình tÄ©nh và là m chủ lấy mình, con ngÆ°á»i đó tạo Ä‘Æ°á»c má»™t nghị lá»±c sung mãn.
TIẾNG NÓI CỦA THIÊN NHIÊN
Con ngÆ°á»i hiện đại không nghe tiếng nói của thiên nhiên vì báºn bịu vá»›i lòng ham muốn váºt chất và lạc thú. Hoạt Ä‘á»™ng tâm thần của ngÆ°á»i đó qúa mải mê vá»›i những thú vui trần tục nên đã chểnh mảng không lÆ°u ý tá»›i sá»± cần thiết của chÃnh tâm trà mình. Thái Ä‘á»™ bất thÆ°á»ng của con ngÆ°á»i hiện đại dẫn ngay đến kết quả trong má»™t nháºn định sai lầm vá» Ä‘á»i sống trên thế gian và vá» mục Ä‘Ãch tối háºu của cuá»™c Ä‘á»i. Äó là nguyên nhân của tất cả các mối thất vá»ng, lo âu, sợ hãi, bấp bênh trong hiện tại.
Nếu má»™t ngưòi tà n bạo và độc ác, sống trái vói định luáºt thiên nhiên và vÅ© trụ, hà nh Ä‘á»™ng, lá»i nói và tÆ° tưởng của ngÆ°á»i nà y sẽ là m ô nhiá»…m bầu khà quyển. Thiên nhiên bị lạm dụng sẽ không thá»a mãn nhu cầu cho con ngÆ°á»i mà còn dà nh cho con ngÆ°á»i tà n phá, mâu thuẫn, truyá»n nhiá»…m và thiên tai thảm há»a.
Nếu con ngÆ°á»i sống hòa hợp vá»›i định luáºt thiên nhiên, có má»™t cuá»™c sống chÃnh đáng, thanh tịnh bầu khà quyển qua những giá trị của đức hạnh, Ä‘em lòng từ bi tình thÆ°Æ¡ng đến cho chúng sanh, con ngÆ°á»i đó mang hạnh phúc đến cho nhân loại. Má»™t ngưòi tháºt sá»± yêu chuá»™ng hòa bình sẽ không vi phạm tá»± do của kẻ khác. Tháºt là sai trái khi nhiá»…u loạn hay lừa gạt ngÆ°á»i khác.
Bạn có thể là ngÆ°á»i rất Ä‘a Ä‘oan công việc nhÆ°ng bạn hãy dà nh má»™t và i phút trong má»™t ngà y để thiá»n định hay Ä‘á»c sách có giá trị. Thói quen nà y sẽ giúp cho bạn khá»i phiá»n não và mở mang tâm trÃ. Tôn giáo Ä‘em lợi lạc cho bạn, cho nên bổn pháºn của bạn là phải nghÄ© đến tôn giáo. Hãy dà nh thì giỠđể tham gia các cuá»™c há»™i há»p trong bầu không khà tôn giáo. Dù chỉ Ãt phút sống vá»›i các vị hÆ°á»›ng dẫn tinh thần tạo được các kết quả tốt.
BỆNH TÂM THẦN VÀ KHUYNH HƯỚNG TỘI ÃC
Việc gia tăng các loại bệnh tâm thần và nhiá»…u loạn là bệnh được báo nguy nhất trong tất cả các thứ bệnh của thá»i đại tiá»n tiến. Cà ng ngà y cà ng có nhiá»u ngÆ°á»i bị bệnh tâm thần trên thế giá»›i,đặc biệt tại các quốc gia giầu có.
Trong nhiá»u trÆ°á»ng hợp, yếu tố gây tá»™i ác trong xã há»™i của chúng ta được ghi nháºn là do các bệnh tâm thần. Kết quả khẳng định tiên Ä‘oán bắt nguồn trá»±c tiếp từ công trình khảo cứu của Freud, là việc xác nháºn những kẻ gây tá»™i ác và phạm tá»™i là những ngÆ°á»i bị bệnh thần kinh; những ngÆ°á»i nà y cần được chữa trị hÆ¡n là bị trừng phạt. Nhìn và o vấn Ä‘á» vá»›i quan Ä‘iểm rá»™ng rãi đó là căn bản của tất cả má»i cải cách trong xã há»™i "cấp tiến" phải thay thế hình phạt bằng sá»± giáo dục cải tạo.
BIẾT NGƯỜI LÃNG GIỀNG CỦA BẠN
Khi chúng ta không nhìn thấy cuá»™c sống của ngÆ°á»i khác ra sao thì chúng ta không thể há»c há»i được cách sống . Du lịch là má»™t hình thức tốt nhất của giáo dục. Tiếp xúc vá»›i những ngÆ°á»i lạ lòng chúng ta cảm thấy có thiện cảm nhiá»u hÆ¡n. Sá»± thiếu khoan dung thÆ°á»ng phát xuất từ không thấu triệt được nhu cầu cÅ©ng nhÆ° cách suy nghÄ© của má»™t con ngÆ°á»i khác.
NGƯỜI KHÔNG HẠNH PHÚC
Äức Pháºt daỵ con ngÆ°á»i không hạnh phúc là do lòng ham muốn vị ká»·: dùng tiá»n bạc để mua nhiá»u lạc thú, nhiá»u quyá»n thế hÆ¡n ngÆ°á»i khác, và quan trá»ng hÆ¡n tất cả là sống mãi mãi, cả đến khi sau cái chết! Ham muốn những dục vá»ng trên là m con ngÆ°á»i Ãch ká»·. Những ngÆ°á»i nà y chỉ nghÄ© đến mình, không lÆ°u ý đến những gì sẩy ra cho ngÆ°á»i khác Khi những ứơc vá»ng không đạt được, há» trở nên bồn chồn và bất mãn. Con Ä‘Æ°á»ng duy nhất để tránh sá»± ray rứt bất an ấy là quét sạch lòng ham muốn, nguyên nhân tạo ra. Việc đó tháºt khó khăn; nhÆ°ng khi con ngÆ°á»i đạt được, sẽ trân trá»ng nó.
THỜI GIAN SẼ CHá»®A LÀNH CÃC VẾT THÆ¯Æ NG
Phiá»n muá»™n trôi qua. Cái đã là m cho bạn phải rÆ¡i lệ, rồi cÅ©ng quên Ä‘i. Bạn có thể nhá»› lại bạn đã khóc, nhÆ°ng tại sao bạn phải khóc nhÆ° váºy chứ! Chúng ta lá»›n lên qua dòng Ä‘á»i, chúng ta thÆ°á»ng ngạc nhiên tại sao Ä‘ang đêm chúng ta sá»±c tỉnh, nghÄ© đến những việc là m cho chúng ta lo ngại ban ngà y và là m sao chúng ta còn nuôi dưỡng lòng oán háºn má»™t ngÆ°á»i nà o đó và tại sao những ý tưởng nhÆ° váºy còn vÆ°Æ¡ng vấn trong đầu óc chúng ta. Chúng ta có thể nổi cÆ¡n thịnh ná»™ lúc bị kÃch thÃch vì má»™t Ä‘iá»u gì đó, và sau nà y khi tá»± há»i cái gì đã khiến cho ta nóng giáºn nhÆ° váºy và ngạc nhiên khi hiểu rõ được chúng ta đã phà thì giá» và năng lá»±c và o đấy. Lẽ ra chúng ta ngÆ°ng hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° trên thì trạng thái không hạnh phúc sẽ qua Ä‘i và bắt đầu nghÄ© đến Ä‘iá»u gì khác là nh mạnh hÆ¡n.
Phiá»n muá»™n của bạn đến thế nà o Ä‘i nữa, dù bạn có thể cảm thấy Ä‘au buồn đến thế nà o Ä‘i nữa, thá»i gian cÅ©ng hà n gắn được các vết thÆ°Æ¡ng nà y. NhÆ°ng chắc chắn phải có má»™t Ä‘iá»u gì đó mà chúng ta có thể là m được để chúng ta khá»i phải buồn Ä‘au ngay từ lúc đầu. Tại sao chúng ta phải để việc nà y việc kia hay phiá»n muá»™n tiêu hao năng lá»±c của chúng ta và là m chúng ta không hạnh phúc? Câu trả lá»i là không phải các phiá»n muá»™n đó đâu. ChÃnh là tá»± chúng ta là m cho chúng ta không hạnh phúc mà thôi.
Có thể là bạn gặp má»™t và i Ä‘iá»u khó khăn nÆ¡i bạn là m việc, tuy nhiên bạn không nên mang bầu không khà xấu tại đó vỠô nhiá»…m căn nhà bạn. Bạn phải hiểu rằng những khó khăn ấy phải chấm dứt. Giải đáp có thể tìm thấy khi đạt được giải thoát khá»i những ham muốn vị ká»· của bạn bằng cách loại trừ tất cả sá»± hồ đồ và ngu muá»™i.
Bất cứ lúc nà o khi chúng ta thất bại trong việc tìm kiếm má»™t giải pháp cho vấn Ä‘á», chúng ta có khuynh hÆ°á»›ng tìm má»™t bung sung để trút lên những hoảng hốt của chúng ta. Chúng ta không chuẩn bị để chấp nháºn các nhược Ä‘iểm của mình. Tháºt là dá»… dà ng đổ lá»—i cho kẻ khác. Tháºt ra, có má»™t số ngÆ°á»i thÃch thú là m nhÆ° váºy. Äó là má»™t thái Ä‘á»™ áp dụng hoà n toà n sai quấy. Chúng ta không nên Ä‘em sá»± bá»±c bá»™i của chúng ta đến cho ngÆ°á»i khác. Chúng ta nên hết sức mình chấp nháºn khổ Ä‘au và bình tÄ©nh giải quyết các khó khăn của chúng ta. Chúng ta phải chuẩn bị để đối đầu vá»›i bất cứ những khó khăn nà o đến vá»›i chúng ta.
BẦU KHÔNG KHà LÀNH MẠNH
Những lá»i đùa cợt và phê bình chẳng ngá»t ngà o gì nhằm thẳng và o bạn, phải được bạn là m cho chệch hÆ°á»›ng trong niá»m hoan há»·. Äó là cách duy nhất để tránh thù háºn vá»›i bất cứ ai. Không giữ được bình tÄ©nh trong lúc thi đấu có thể là m cho tinh thần bạn căng thẳng. Bạn sẽ thua cuá»™c lẽ ra phần thắng vá» bạn. Bạn cÅ©ng là m những ai Ä‘ang xem cuá»™c đấu mất vui.
Không có má»™t cách nà o bạn có thể thay đổi má»™t ai trên thế gian nà y theo Ä‘Æ°á»ng lối của bạn suy nghÄ©. Không thể nà o được cả đến khi Ä‘Æ°á»ng lối đó là điá»u mong Æ°á»›c. Nếu tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u dồng ý vá»›i bạn thì thế giá»›i nà y rồi chẳng mấy chốc chẳng còn ý kiến nữa.
Có nhiá»u cách để sá»a má»™t ngÆ°á»i khi ngÆ°á»i nà y sai. Nếu bạn phê bình, trách cứ và sá»· vả ngÆ°á»i ấy trÆ°á»›c công chúng, bạn sẽ bị là m nhục và không sá»a được ngÆ°á»i đó. Phê bình chắc chắn sẽ tạo thêm nhiá»u kẻ thù. Nếu bạn có thể tá» ra lo lắng cho tÆ°Æ¡ng lai của ngÆ°á»i đó bằng những lá»i lẽ dịu dà ng, ngÆ°á»i đó, má»™t ngà y nà o đó, sẽ cảm Æ¡n bạn.
Không bao giá» nên dùng những lá»i lẽ thô lá»— hay những lá»i lẽ thiếu nhã nhặn trong bất cứ lúc nà o bạn muốn giải thÃch quan niệm của bạn để giải quyết vấn Ä‘á». Ngoại giao, khéo léo, lịch sá»± và lá»… Ä‘á»™ không là m buồn ai cả, tháºt ra mang lại nhiá»u lối thoát.
Không nên cảm thấy ở vị thế chống đỡ khi những yếu Ä‘iểm của bạn được nêu lên. Lầm lá»—i của bạn là những biển chỉ Ä‘Æ°á»ng tiến tá»›i sá»± há»c há»i để hoà n bị hÆ¡n. Khi má»™t ngÆ°á»i không kìm hãm được nóng giáºn, kẻ đó sẽ thốt ra rất nhiá»u Ä‘iá»u không nên nói. Không bao giá» phanh phui bà máºt riêng tÆ° của ngÆ°á»i bạn cÅ© dù bạn tức giáºn ngÆ°á»i bạn nà y đến thế nà o bây giá» Ä‘i nữa. Bạn sẽ bị giảm giá trị của mình trong tiến trình và những ngÆ°á»i kia chẳng bao giá» còn nhìn nháºn bạn là má»™t ngÆ°á»i bạn tốt từ đó trở Ä‘i. Há» sẽ nghÄ© rằng bạn có thể lại là m giống nhÆ° váºy nhÆ° bạn đã là m hại ngÆ°á»i bạn cÅ©: Chẳng còn ai tin bạn cả.
HÃY CAN ÄẢM Äá»I ÄẦU VỚI NHá»®NG LỜI PHÊ BÃŒNH
Máºt ngá»t sanh bệnh, đắng cay giã táºt. Tán dÆ°Æ¡ng thì Ä‘Æ°á»ng máºt, nhÆ°ng tán dÆ°Æ¡ng thái qua tạo thà nh bệnh; phê bình giống nhÆ° viên thuốc đắng chữa khá»i bệnh. Chúng ta cần phải có can đảm, hoan hỉ nháºn lá»i phê bình và không sợ hãi gì lá»i chỉ trÃch cả.
"Táºt xấu ta nhìn thấy nÆ¡i ngÆ°á»i khác
Là phản ảnh bản tÃnh của chÃnh ta".
Cuá»™c sống của con ngÆ°á»i, hoà n cảnh và thế gian phản ảnh tÆ° tưởng và niá»m tin của chÃnh mình. Tất cả má»i ngÆ°á»i là tấm gÆ°Æ¡ng cho chÃnh há», cho Ä‘au Ä‘á»›n, cho bệnh hoạn và cho tất cả.
HẠNH PHÚC VÀ CHỦ NGHĨA VẬT CHẤT
Nhiá»u ngÆ°á»i tin rằng há» chỉ cần tiá»n bạc là giải quyết được tất cả má»i vấn Ä‘á». Há» cÅ©ng không hiểu rằng tiá»n bạc tá»± nó cÅ©ng có những vấn Ä‘á» khó khăn kèm theo. Tiá»n bạc không thể giải quyết tất cả má»i vấn Ä‘á».
Hầu hết con ngÆ°á»i chẳng bao giá» suy nghÄ© cho chÃnh xác. Mặc dù cuá»™c sống của há» tá»±a nhÆ° cuá»™c rượt theo của con chó săn Ä‘uổi bắt con thá» mồi. Khi cuá»™c rượt bắt chấm dứt, tất cả má»i hứng thú sôi nổi Ä‘á»u tiêu tan. Nó tháºt giống nhÆ° bản chất hạnh phúc nhục dục trong thế giá»›i của chủ nghÄ©a duy váºt. Ngay khi mục tiêu ham muốn đạt được, hạnh phúc chấm dứt và những ham muốn má»›i lại trá»—i lên. Äạt được mục tiêu hình nhÆ° chÆ°a đủ để thá»a mãn giống nhÆ° cuá»™c rượt bắt váºy.
Hoặc khi chúng ta mất mát gì, hãy nhá»› tá»›i lá»i khuyên sau:
"Äừng nên nói cái đó là của bạn và cái đó là của tôi
Chỉ nên nói cái đó đến với bạn và cái đó đến với tôi
Cho nên đối với tất cả những gì là huy hoà ng không còn tồn tại nữa,
Chúng ta chẳng nên hối tiếc cái bóng mỠđó".
Của cải chẳng phải là thứ gì mà bạn phải tÃch lÅ©y vì tham dục. Của cải chỉ nhằm cho an sinh của bạn cÅ©ng nhÆ° cho những ngÆ°á»i khác. Hãy cố gắng là m cho thế giá»›i chung quanh bạn có má»™t Ä‘á»i sống tốt đẹp hÆ¡n. Hãy sá» dụng của cải của bạn má»™t cách khôn ngoan để giảm thiểu các niá»m Ä‘au của ngÆ°á»i nghèo khổ, ngÆ°á»i bệnh táºt, ngÆ°á»i gìà cả. Hãy chu toà n nhiệm vụ của bạn vá»›i dân tá»™c, xứ sở và tôn giáo. Khi thá»i Ä‘iểm đến cho bạn phải ra Ä‘i, hãy tưởng tượng đến nguồn an lạc và hạnh phúc mang đến cho bạn khi bạn nhá»› lại những hà nh Ä‘á»™ng thiện và vị tha mà bạn đã là m.
Tìm cách là m giầu qua cá» bạc chẳng khác nà o trông chá» và o má»™t đám mây lang thang che khuất mặt trá»i để tránh nắng. Mặt khác, tạo dá»±ng tà i sản bằng chuyên cần bảo đảm cho bạn má»™t tòa nhà an toà n trÆ°á»ng cá»u để tránh nắng mÆ°a.
"Tà i sản của bạn sẽ còn đó khi bạn chết. Bạn bè và thân quyến bạn tiá»…n Ä‘Æ°a bạn ra tá»›i huyệt. NhÆ°ng chỉ chỉ có hà nh Ä‘á»™ng tốt hay xấu do bạn là m trong cuá»™c sống (Nghiệp) là theo bạn xuống táºn dÆ°á»›i mồ."
MÆ¡ tưởng là m giầu hấp dẫn nhÆ° ma lá»±c nhÆ°ng sợ hãi và lo lắng lúc nà o ám ảnh trong lúc chỠđợi cái ma lá»±c ấy mòn con mắt. Má»™t lối sống giầu sang mang xáo trá»™n tâm thần. Giầu sang phú qúi nhÆ°ng dùng không đúng thi những Ä‘iá»u Ä‘Æ¡n giản nhÆ° tình bạn, kỳ vá»ng và tÃn nhiệm cÅ©ng chẳng đạt được. Khi lối sống bắt đầu tạo bất an, việc cần thiết đến trà tuệ để Ä‘Æ°a chúng ta lại và o con Ä‘Æ°á»ng chÃnh đáng. NgÆ°á»i già u sang có những sá»± trao đổi, sợ hãi và lo lắng bị mất mát nên hạnh phúc tÆ° hữu bị giảm thiểu.
Vì hạnh phúc cá nhân, chúng ta nên tạo dá»±ng của cải má»™t cách chÃnh đáng. Äức Pháºt nói:"Hạnh phúc thay cho những ai kiếm sống mà không là m hại đến ngÆ°á»i khác" . Hạnh phúc không sẽ trÆ°á»ng cá»u và có ý nghÄ©a nếu của cải Ä‘em lại phiá»n não và đau khổ liá»n sau đó. Của cải do lừa lá»c dẫn đế đố kỵ, nhÆ°ng của cải tạo dá»±ng do lÆ°Æ¡ng thiện được kÃnh nể.
Của cải của bạn chỉ có thể kiến trúc cái nhà của bạn nhưng không xây dựng bạn được. Chỉ có đức hạnh của bạn mới xây dựng bạn. Bộ đồ chỉ tô điểm xác thân của bạn nhưng không là m đẹp bạn được. Chỉ có phẩm hạnh của bạn mới có thể là m đẹp bạn.
Sau hết, tháºt là sung sÆ°á»›ng hiểu được "hạnh phúc chỉ là hÆ°Æ¡ng thÆ¡m bạn không thể rót và o ngÆ°á»i khác mà không vuÆ¡ng và i giá»t trên chÃnh ngÆ°á»i bạn". Thế gian không nhÆ° ý bạn muốn, nhÆ°ng bạn có thể hÆ°á»›ng con tim bạn tìm hạnh phúc trong đó. Chỉ khi nà o bạn chịu Ä‘au khổ vì là m việc thiện thì bạn má»›i vượt lên trên các ngÆ°á»i khác trong hiểu biết và hạnh phúc cá nhân mình.
"Nếu chúng ta muốn tìm hạnh phúc, chúng ta hãy chấm dứt suy việc nghÄ© vá» biết Æ¡n và bá»™i Æ¡n và hãy cho niá»m vui ná»™i tâm của bố thÃ. Bá»™i Æ¡n rất thÆ°á»ng tình - nhÆ° cá» dại. Biết Æ¡n nhÆ° đóa hoa hồng. Äóa hoa nà y phải được chăm sóc, tÆ°á»›i nÆ°á»›c, nuôi dưỡng, yêu dấu và che chở. (Dale Carnegie)
HÀNH ÄỘNG KHÔN NGOAN
Con ngÆ°á»i phải biết sá» dụng tuổi thanh xuân, của cải, kiến thức đúng lúc, đúng chá»— và đúng cách vì lợi Ãch cho chÃnh mình cÅ©ng nhÆ° cho tha nhân. Nếu ngÆ°á»i đó sá» dụng sai trái quyá»n lợi của mình, sẽ Ä‘Æ°a đến sá»± suy sụp.
"Con ngÆ°á»i phải đủ kiên cÆ°á»ng để biết khi mình yếu, đủ can đảm để đối phó vá»›i sợ hãi, tá»± hà o và không quỵ lụy trong thất bại chÃnh đáng, khiêm nhÆ°á»ng và nhã nhặn khi chiến thắng".
Nhiá»u ngÆ°á»i may mắn bá»—ng nhiên Ä‘Æ°á»c hưởng của cải do tình cá» hay do thừa huởng gia tà i. NhÆ°ng không mấy ai Ä‘Æ°á»c phú cho có trà tuệ để bảo vệ, gìn giữ và sá» dụng nó má»™t cách hữu Ãch. Bất kỳ những gì không do mồ hôi nÆ°á»›c mắt tạo nên, thÆ°á»ng bị lạm dụng và phung phÃ.
CHÚNG TA HÃY Tá»° ÄIỀU CHỈNH
Phong tục và táºp quán là những mối quan hệ quan trá»ng cho việc há»c há»i và chia sẻ kinh nghiệm con ngÆ°á»i trong bất cứ cá»™ng đồng nà o. Tình trạng khó xá» mà ta phải đối phó trong thế gian chẳng bao giá» thay đổi nà y phải hay không phải sống vá»›i qúa khứ hay sống từ bá» qúa khứ. Bao giá» cÅ©ng có má»™t (khá»ang cách) "thế hệ trống" giữa già và trẻ vì những nháºn định khác nhau vá» hoà n cảnh thay đổi và vá» giá trị. NgÆ°á»i già sợ ngÆ°á»i trẻ có thể mất gia tà i truyá»n thống và ngÆ°á»i trẻ lo âu qúa khứ cổ xÆ°a có thể là má»™t chÆ°á»›ng ngại cho Ä‘á»i sống văn minh. Sá»± thay đổi bao giá» cÅ©ng phải được xem xét rất cẩn tháºn.
Văn hóa bình dân tạo những thần tượng nhất thá»i và những anh hùng dân gian tượng trÆ°ng vá»›i các hình ảnh tÆ°Æ¡ng phản vá»›i lối sống (hiện đại). Quần chúng chiết trung (đứng giữa) giúp đỡ là m vững mạnh thêm những hình ảnh đó và những đầu óc non dại phải ngả vá» chấp nháºn má»i thứ mà há» bênh vá»±c. CÅ©ng có những thông Ä‘iệp chÃnh trị và xã há»™i nhÆ° những phong trà o Hippie hay Yupie nhÆ°ng là điá»u sống còn cho những ngÆ°á»i trẻ phải có trà tuệ của ngÆ°á»i già để giúp há» phân biệt phải trái. Thá»i gian thá» nghiệm chứng minh những giá trị tốt cổ xÆ°a không thay đổi. Những giá trị nhÆ° tiết kiệm, thà nh tháºt, phóng khoáng, và siêng năng của cuá»™c sống có phẩm cách lúc nà o cÅ©ng vần tÆ°Æ¡i tốt trong bất cứ cá»™ng đồng nà o.
Tại à Châu, các phong tục và táºp quán trong các hôn lá»… và các tang lá»… rất quan trá»ng. Câu há»i là phải hay không phải chúng ta có nên tiêu quá nhiá»u tiá»n và dà nh qúa nhiá»u thì giá» và o những phong tục, táºp quán đó không trong thế giá»›i hiện đại. Có tháºt là cần thiết không? Không có má»™t lá»i khuyên nà o tốt hÆ¡n bằng lá»i dạy của Äức Pháºt trong kinh Kalama:
"Khi bạn tá»± biết: "Những Ä‘iá»u đó đó không lợi lạc gì, có thể bị chê bai, lên án bởi các nhà hiá»n triết, Ä‘em áp dụng sẽ Ä‘Æ°a háºu quả đến tai hại và đau khổ, bạn nên bá» các Ä‘iá»u nà y.... Khi bạn tá»± biết: "Các Ä‘iá»u đó là nh mạnh, không có lá»—i, ca ngợi bởi các nhà hiá»n triết, Ä‘em áp dụng, háºu quả Ä‘Æ°a đến an sinh và hạnh phúc, bạn nên mang áp dụng và tuân theo."
Má»—i con ngÆ°á»i là má»™t sáng tạo của vÅ© trụ. Chừng nà o mà con ngÆ°á»i còn quan tâm đến xã há»™i con ngÆ°á»i và việc tái láºp tráºt tá»± thế gian cho tốt đẹp hÆ¡n, thá»i gian bao giá» cÅ©ng sẽ là nhịp cầu nối giữa ngÆ°á»i trẻ và ngÆ°á»i già . Lo âu và sợ hãi trên chiá»u hÆ°á»›ng thay đổi sẽ không còn thắt chặt nữa. Những ngÆ°á»i già chỉ cần nhá»› lại, trưóc đây khi các cụ thân sanh đã phản đối má»™t số lối sống hiện đại Ä‘ang thịnh hà nh khi há» còn trẻ nhÆ° thế nà o. Chấp nháºn những dị biệt cho vấn Ä‘á» là má»™t đức hạnh. Má»™t thái Ä‘á»™ cởi mở má»›i là má»™t thái Ä‘á»™ hạnh phúc.
HÃY LO ÄẾN VIỆC CỦA MÃŒNH
Tháºt là sung sÆ°á»›ng được tham gia và o việc riêng của bạn mà không có nghi ngá» trong đầu óc vá» ngÆ°á»i khác. Äây là lá»i khuyên của Äức Pháºt:
"Ta không nên tìm lá»—i của kẻ khác, những Ä‘iá»u đã là m, những Ä‘iá»u chÆ°a là m xong của há», mà phải tìm trong hà nh Ä‘á»™ng của mình vá» nhiệm vụ và sÆ¡ sót chểnh mảng của mình."
"NgÆ°á»i mà lúc nà o cÅ©ng dòm ngó lá»—i lầm của ngÆ°á»i khác, cáu kỉnh, tÃnh xấu nhÆ¡ bẩn của chÃnh mình cà ng tăng trưởng. NgÆ°á»i đó khó có thể Ä‘oạn diệt được tÃnh nhÆ¡ bẩn.
"Thấy lá»—i ngÆ°á»i thì dá»…, nhÆ°ng lá»—i của chÃnh mình thì quả tháºt khó thấy. Lá»—i của ngÆ°á»i thì ta sà ng sẩy để quan sát tá»· má»·, nhÆ°ng của ta thì dấu kÃn nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘i bẫy chìm ngụy trang để núp trốn".
Không ai tránh khá»i chỉ trÃch và phê bình. Äức Pháºt dạy:
"Lặng thinh cÅ©ng bị trách. Nói Ãt, nói nhiá»u cÅ©ng bị trách Cho nên không có má»™t ai trên thế giá»›i nà y mà không bị trách cứ. Ngà i nói tiếp: "Ngay cả bây giá», và sẽ chẳng bao giá» có má»™t ai hoà n toà n bị trách cứ hay hoà n toà n được tán dÆ°Æ¡ng ".
Không phải tất cả những ngÆ°á»i phê bình bạn là những kẻ thù của bạn. Trong dịp nà y bạn có thể dùng những lá»i phê phán của hỠđể tìm những yếu Ä‘iểm của bạn mà bạn không thấy.
Bạn không nên bá» việc tốt Ä‘ang là m chỉ vì phê bình. Nếu bạn có thể chấp nháºn các yếu Ä‘iểm của chÃnh bạn, Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên bạn có sức mạnh tinh thần để thà nh công.
"Những ngÆ°á»i cao qúi không Ä‘i lệch hÆ°á»›ng con Ä‘Æ°á»ng chÃnh đáng, mặc cho cái gì xẩy ra, không còn tham dục theo các thú vui trần tục. NgÆ°á»i khôn ngoan lúc nà o cÅ©ng bình tÄ©nh và kiên trì trong đầu óc, lúc vui cÅ©ng nhÆ° lúc buồn."
KHÔNG THÀNH KIẾN
Bạn không nên Ä‘i ngay đến bất cứ má»™t quyết định vá»™i và ng nà o đối vá»›i tất cả vấn Ä‘á» gì khi bạn Ä‘ang trong má»™t tâm trạng bất an hay bị khiêu khÃch. Bất cứ má»™t quyết định nà o hay má»™t kết luáºn nà o trong thá»i gian ấy có thể là m cho bạn hối tiếc má»™t ngà y nà o đó. Hãy để cho đầu óc của bạn trÆ°á»›c nhất thanh thản đã rồi suy nghÄ©. Cách phán Ä‘oán nhÆ° váºy của bạn sẽ không có thà nh kiến.
Trau dồi Ä‘á»™ lượng, Ä‘á»™ lượng giúp bạn có cảm tình vá»›i những ai gáºp khó khăn. Tránh những phê bình không cần thiết. Phải nên hiểu rằng cả đến ngÆ°á»i giá»i nhất cÅ©ng không thể không sai lầm được. Những yếu Ä‘iểm bạn nhìn thấy nÆ¡i ngÆ°á»i láng giá»ng có thể tìm thấy ngay nÆ¡i bạn đó. Có câu nói rằng bạn không nên ném đá và o ngÆ°á»i khác trong khi bạn ở trong lồng kÃnh.
KHIÊM Tá»N
Khiêm nhÆ°á»ng là biện pháp của ngÆ°á»i khôn ngoan để hiểu biết sá»± khác biệt giữa Ä‘iá»u đó là gì hoặc Ä‘iá»u đó chÆ°a là gì cả. " ChÃnh Äức Pháºt bắt đầu sứ mạng hoằng pháp của Ngà i bằng cách loại bá» tất cả cái kiêu hãnh của má»™t vị hoà ng tá» bằng má»™t hà nh Ä‘á»™ng tá»± khiêm cung. Ngà i đã đạt được thánh quả ngay trong Ä‘á»i sống của Ngà i nhÆ°ng chẳng bao giá» Ngà i mất cái hồn nhiên của Ngà i, và chẳng bao giá» mang cái vẻ giá»i hÆ¡n ngÆ°á»i. Những bình luáºn và ngụ ngôn của Ngà i chẳng bao giá» hoa mỹ phô trÆ°Æ¡ng. Ngà i lúc nà o cÅ©ng tá» là má»™t ngÆ°á»i hết sức khiêm nhÆ°á»ng. Ngà i chẳng bao giỠđể mất Ä‘i tÃnh hà i hÆ°á»›c của Ngà i.
ÄỪNG PHà PHẠM THÃŒ GIỜ
Phà phạm cuá»™c sống của má»™t con ngÆ°á»i trong lo lắng vá» tÆ°Æ¡ng lai, tiếc nuối vá» qúa khứ, biếng nhác hay không lÆ°u ý đến gì cả, chứng tá» ngÆ°á»i đó thiếu khả năng để giữ địa vị là má»™t sanh váºt thượng thặng sáng tạo cao qúi trên trái
đất. NgÆ°á»i đó sẽ tạo nghiệp xấu cho mình và sẽ bị loại bá» xuống nÆ¡i không xứng đáng thÃch hợp cho mình. Nhá»› Ä‘iá»u đó trong đầu và là m các Ä‘iá»u thiện trong cuá»™c sống. Phà phạm thì giá», bạn không những là m tổn thÆ°Æ¡ng cho chÃnh bạn ma còn là m hại đến ngÆ°á»i khác, vì thì giá» của bạn cÅ©ng nhÆ° của ngÆ°á»i khác hoặc thì giá» của ngÆ°á»i khác chÃnh là thì giá» của bạn.
NHẪN NẠI VÀ KHOAN DUNG
Hãy kiên nhẫn vá»›i tất cả má»i chuyện. Nóng giáºn sẽ Ä‘Æ°a đến con Ä‘Æ°á»ng mù quáng. Trong khi bá»±c bá»™i, là m phiá»n ngÆ°á»i khác và là m chÃnh mình Ä‘au khổ. Nóng giáºn là m suy yếu cÆ¡ thể và là m xáo trá»™n đầu óc. Má»™t lá»i cục cằn giống nhÆ° má»™t mÅ©i tên từ cây cung bắn ra không bao giá» có thể lấy lại được dù cho bạn có cải chÃnh đến cả ngà n lần.
Má»™t số sinh váºt không thể nhìn thấy ban ngà y trong lúc má»™t số sinh váºt khác không nhìn thấy ban đêm. NhÆ°ng ngÆ°á»i nóng giáºn đến cá»±c Ä‘á»™ thì không nhìn thấy gì hết cả ban ngà y lẫn ban đêm.
Vá»›i ai và vá»›i cái gì bạn tranh đấu khi bạn nóng giáºn? Bạn tranh đấu vá»›i chÃnh bạn, chÃnh bạn là kẻ thù tệ hại nhất của bạn. Trà óc bạn là ngÆ°á»i bạn tốt nhất của bạn nhÆ°ng nó cÅ©ng rất dá»… dà ng trở nên kẻ địch nguy hại nhất của bạn đấy. Má»™t và i loại nhÆ° bệnh tim, phong thấp, và bệnh ngoà i da được truy cứu là do sá»± oán giáºn, căm há»n và ghen ghét kinh niên. Những cảm nghÄ© phá hoại nhÆ° váºy đầu Ä‘á»™c tim bạn. Những cảm nghÄ© nà y nuôi dưỡng việc phát triển các bệnh tiá»m ẩn là m suy giảm sá»± kháng cá»± tÆ° nhiên của cÆ¡ thể chống lại các vi trùng của bệnh táºt.
TỪ ÃC Äá»”I THÀNH THIỆN
Nếu bạn không muốn có kẻ thù, trÆ°á»›c tiên là bạn phải giết kẻ thù lá»›n nhất chÃnh nÆ¡i bạn - đó là sá»± nóng giáºn của bạn. Nếu bạn bị xáo trá»™n bởi kẻ thù của bạn có nghÄ©a là bạn đã là m đúng những Æ°á»›c vá»ng của kẻ thù bạn, bạn đã vô tình xa và o bẫy của kẻ thù.
Bạn không nên nghÄ© rằng bạn chỉ há»c há»i được từ những ngưòi tán dÆ°Æ¡ng bạn, giúp bạn, và thân cáºn gần gÅ©i vá»›i bạn. Bạn có thể há»c rất nhiá»u Ä‘iá»u từ kẻ thù của bạn. Bạn không nên nghÄ© rằng những Ä‘iá»u đó hoà n toà n sai chỉ vì lẽ các Ä‘iá»u đó xẩy ra ở nÆ¡i kẻ thù của bạn. Những kẻ thù bạn cÅ©ng có má»™t số các đức tÃnh tốt.
Bạn không thể loại bá» kẻ thù bằng lấy ác diệt ác. Lấy ác thì chỉ tạo thêm thù mà thôi. PhÆ°Æ¡ng pháp tốt nhất để chống lại kẻ thù là mang lòng từ tâm thÆ°Æ¡ng yêu đến há». Bạn có thể nghÄ© rằng Ä‘iá»u đó không thể là m được hay không cần thiết. NhÆ°ng Ä‘Æ°á»ng lối đó đã được chứng minh ở má»™t ngÆ°á»i có văn hóa. Khi bạn đến để tìm hiểu má»™t ngÆ°á»i nà o đó rất giáºn giữ vá»›i bạn, trÆ°á»›c nhất bạn hãy gắng tìm nguyên nhân. Nếu là do lầm lá»—i của bạn, bạn nên thừa nháºn và không ngần ngại gì xin lá»—i ngÆ°á»i đó. Nếu do vì những sá»± hiểu lầm nà o đó xẩy ra giữa hai ngÆ°á»i, thì bạn nên là m sáng tá» bằng cách giãi bầy tâm sá»±.
Nếu do vì ghen ghét, cố gắng Ä‘em tâm từ lòng thÆ°Æ¡ng yêu đến ngÆ°á»i đó. Bạn có thể ảnh hưởng, cảm hóa ngÆ°á»i đó bằng trà huệ. Bạn có thể không hiểu tại sao nó lại có kết qủa, nhÆ°ng kinh nghiệm của nhiá»u ngÆ°á»i đã chứng minh đó là má»™t phÆ°Æ¡ng pháp mạnh nhất, khôn ngoan và dá»… dà ng để chiến thắng. PhÆ°Æ¡ng pháp đó được đặc biệt Ä‘á» cao Ä‘em áp dụng trong Pháºt Giáo. Lẽ Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên, muốn là m váºy, bạn phải tá»± tin, kiên nhẫn chÃnh nÆ¡i bạn. Là m nhÆ° thế, bạn có thể là m cho kẻ thù hiểu được chÃnh há» sai. Ngoà i ra, bạn cÅ©ng được lợi lạc trong nhiá»u chiá»u hÆ°á»›ng vì không còn kẻ thù trong tâm bạn nữa.
LÃ’NG TỪ TÂM THÆ¯Æ NG YÊU
Chừng nà o còn có má»™t đồng loại Ä‘Æ¡n côi được an ủi bởi những lá»i dịu dà ng của bạn, được bạn là m cho phấn khởi và hứng thú,được bạn có thể giúp đỡ vá»›i của cải trần thế của bạn thì dù việc bác ái nà y nhá» nhoi đến thế nà o nữa bạn vẫn là má»™t tà i sản qúy báu của nhân loại. Bạn không nên bao giá» ngã lòng và phiá»n muá»™n.
Có thể có đôi khi khi những ngÆ°á»i mà bạn thÆ°Æ¡ng mến hình nhÆ° không lÆ°u ý đến bạn, là m tâm bạn có khuynh hÆ°á»›ng nặng chÄ©u buồn phiá»n. NhÆ°ng không phải lý do chÃnh đáng là m bạn thất vá»ng. Còn vấn Ä‘á» gì nữa khi mà bạn hiểu vá»›i tất cả tầm lòng từ tâm đối vá»›i ngÆ°á»i đồng loại ? Äừng bao giá» á»· lại và o ngÆ°á»i khác vì hạnh phúc riêng tÆ° của mình. Kẻ muốn bảo đảm sá»± thá»a mãn của mình trong Ä‘á»i sống bằng cách trông chá» từ ngÆ°á»i khác thì còn tệ hại hÆ¡n là ngÆ°á»i ăn xin qùy gối kêu khóc xin miếng ăn hà ng ngà y.
Má»I ÄE DỌA CỦA MA TÚY VÀ RƯỢU CHÈ.
Rượu được mô tả là nguyên nhân chÃnh của sá»± sa Ä‘á»a thể chất và tinh thần của con ngÆ°á»i. Hiện nay, má»™t hình thức xấu xa và tá»™i lá»—i hÆ¡n nữa là các loại ma túy Ä‘á»™c hại và nguy hiểm, nhất là chất heroin, đã gây nhiá»u khó khăn cho nhân loại và xã há»™i. Vấn Ä‘á» khó khăn nà y lan rá»™ng khắp thế giá»›i. Háºu qủa của việc ghiá»n ma túy nghiêm trá»ng hÆ¡n và sinh tá» hÆ¡n ghiá»n rượu nữa. Trá»™m cắp, cÆ°á»›p bóc, tá»™i ác vá» bạo dâm, lừa đảo các món tiá»n lá»›n đã xẩy ra do ảnh hưởng Ä‘?c hại vì ghiá»n ma túy.
Các bạo chúa ma túy, chÆ°a thá»a mãn là sá»± chết chóc của các con buôn mà còn gắng sức để kiểm soát các chÃnh phủ yếu bằng tham nhÅ©ng, hối lá»™, đảo chÃnh và bom đạn. Vá» Ä‘Æ°á»ng lối chÃnh trị, các chÃnh phủ phải bảo vệ nguá»i dân chống lại việc dùng ma túy. Äúng, bạo chúa ma túy trong những mÆ°u đồ qủy quyệt, đã Ä‘e dá»a đến táºn ná»n móng của xã há»™i - nhân phẩm của con ngÆ°á»i . Những nhà phát ngôn có lÆ°Æ¡ng tri và gia đình của há» sống trong Ä‘e dá»a của tá» thần vì hỠđã dám bÆ°á»›c qua con Ä‘Æ°á»ng phi luáºt pháp của bạo chúa ma túy.
Nếu không có sá»± phối hợp quốc tế để dáºp tắt tá»™i lá»—i nà y, tiá»m năng và tÆ°Æ¡ng lai của các dân tá»™c Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên bị lu má» không bảo đảm. Trên khắp thế giá»›i, hà ng triệu triệu Mỹ kim kiếm được từ lao Ä‘á»™ng nhá»c nhằn đã phải dùng đến để chi tiêu trong việc bà i trừ ma túy nhÆ°ng ma túy vẫn còn. Bổn pháºn của chúng ta là phải giúp đỡ vá»›i bất cứ phÆ°Æ¡ng tiện nà o mà chúng ta có thể để nhổ táºn rá»… tệ nạn khủng khiếp nà y và để ngăn ngừa con cái chúng ta khá»i bén bảng tá»›i.
Äá»i sống của má»™t ngÆ°á»i ghiá»n ma túy hay má»™t ngÆ°á»i ghiá»n rượu là má»™t Ä‘á»i sống bị hà nh hạ khổ sở, địa ngục tại trần gian, sá»›m Ä‘Æ°a đến nhà mồ.
NGƯỜI SAY
NgÆ°á»i say chối bá» lẽ phải
Chìm đắm trà nhớ
Biến thể khối óc
Suy yếu sức lực
Là m viêm mạch máu
Gây thà nh các vết nội và ngoại thương bất trị
Là mụ phù thủy của cơ thể
Là con qủy của trà óc
Là kẻ trá»™m của túi tiá»n
Là kẻ ăn xin ghê tởm
Là tai Æ°Æ¡ng của ngÆ°á»i vợ
Là đau buồn của con cái
Là hình ảnh má»™t ngÆ°á»i hung bạo
Là kẻ tự giết mình
Uống sức khoẻ của ngÆ°á»i khác
Và cÆ°á»›p Ä‘oạt chÃnh mình.
Là con ngÆ°á»i, chúng ta phải có sá»± bình tÄ©nh để phân biệt giữa cái gì là điá»u thiện cái gì là tá»™i lá»—i. Hãy tránh xa ma túy và rượu và giúp đỡ ngÆ°á»i khác tránh xa. Äó là cách phục vụ vÄ© đại nhất cho nhân loại.
BẠN TẠO THIÊN ÄƯỜNG VÀ ÄỊA NGỤC NÆ I ÄÂY
"Nếu bạn muốn sống hòa bình và hạnh phúc trên thế giá»›i nà y, bạn cÅ©ng phải để những ngÆ°á»i khác sống hòa bình và hạnh phúc, cho nên bạn là m má»™t cái gì cho thế giá»›i nà y có ý nghÄ©a cho Ä‘á»i sống". Cho đến lúc nà o mà bạn chÆ°a tá»± Ä‘iá»u chỉnh để sống hoà hợp theo những nguyên lý cao thượng ấy thì bạn không thể có hạnh phúc và hòa bình. ÄÆ¡n giản bằng cầu nguyện không thôi, bạn không thể hy vá»ng hạnh phúc và hòa bình từ thiên Ä‘Æ°á»ng.
Nếu bạn hà nh Ä‘á»™ng theo đúng nguyên tắc luân lý bằng cách gìn giữ phẩm hạnh của con ngÆ°á»i, bạn tạo thiên Ä‘Æ°á»ng của bạn ngay tại đây, thế giá»›i nà y. Bạn cÅ©ng có thể tạo há»a ngục trên trái đất nà y nếu bạn lạm dụng giá trị của Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i. Không biết sống thế nà o hòa hợp theo đúng định luáºt thiên nhiên vÅ© trụ thì chúng ta thÆ°á»ng sai lầm vấp váp. Nếu má»—i ngÆ°á»i cố gắng tạo má»™t cuá»™c sống không hại ai và đáng kÃnh trá»ng, thì ta có thể thá»±c sá»± hưởng hạnh phúc tốt hÆ¡n là loại hạnh phúc mà má»™t số ngÆ°á»i hy vá»ng đạt được sau khi chết.
Không cần thiết phải tạo dá»±ng má»™t thiên Ä‘Æ°á»ng nÆ¡i nà o đó để tÆ°á»ng thưởng cho đức hạnh hay tạo má»™t địa ngục để trừng phạt tá»™i lá»—i thì cho dù bất kể ở niá»m tin tôn giáo nà o đức hạnh và tá»™i lá»—i có những hệ lụy không thể tránh được trên thế giá»›i nà y. Từ bi vá»›i tất cả các sinh váºt là con Ä‘Æ°á»ng duy nhất tạo thiên Ä‘Æ°á»ng. Có thể chúng ta có lý tưởng chói sáng hấp dẫn vì lợi Ãch của xã há»™i và xứ sở bằng khoan dung và cảm tình sinh Ä‘á»™ng cho tiến bá»™ và hạnh phúc của con ngÆ°á»i. Là con ngÆ°á»i chúng ta đã đạt được Ä‘iá»u nà y là nhá» những cá nhân xuất chúng đã chỉ ra con Ä‘Æ°á»ng. Khi giúp đỡ tinh thần ngÆ°á»i khác, bạn đã tá»± giúp mình và khi bạn tá»± giúp mình tinh thần, bạn giúp đỡ ngÆ°á»i khác.
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
Tà i sản của khungcodangcap
Chữ ký của khungcodangcap
21-09-2008, 03:06 PM
Anh Khùng Trốn Viện
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
Khó khăn cuá»™c Ä‘á»i và Trách nhiệm của con ngÆ°á»i
Dịch giả ThÃch Tâm Quang
Phần 2
Nguyên tác: "Problems and Responsibilities"
HẠNH PHÚC LỨA ÄÔI TRONG CUỘC Sá»NG
Äối vá»›i má»™t hôn nhân đứng đắn, ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và ngÆ°á»i phụ nữ thÆ°á»ng nghÄ© đến ngÆ°á»i hôn phối hÆ¡n là nghÄ© đến chÃnh mình. Hôn nhân và nhÆ° má»™t chiếc xe đạp dùng cho hai ngÆ°á»i . Cảm nghÄ© an toà n và thoải mái đến từ sá»± cố gắng há»— tÆ°Æ¡ng. Thiếu kiên nhẫn và hiểu lầm là lý do của hầu hết các vấn Ä‘á» khó khăn trong gia đình. NgÆ°á»i vợ không phải là má»™t ngÆ°á»i đầy tá»› của chồng. NgÆ°á»i vợ đáng được kÃnh trá»ng đồng Ä‘á»u. Tuy ngÆ°á»i chồng có bổn pháºn kiếm tiá»n nuôi gia đình, nhÆ°ng vẫn giúp đỡ gia đình trong các công việc ná»™i trợ lặt vặt, không phải là hạ nam tÃnh của đấng trượng phu. Äồng thá»i má»™t ngÆ°á»i vợ luôn luôn than phiá»n và gắt gá»ng không thể Ä‘á»n bù những thiếu thốn trong gia đình. CÅ©ng không luôn nếu có sá»± nghi ngá» của ngÆ°á»i vợ vá» sá»± giúp đỡ của ngÆ°á»i chồng để tao hạnh phúc hôn nhân. Nếu ngÆ°á»i chồng có những nhược Ä‘iểm, chỉ có lòng khoan dung và những lá»i ngá»t ngà o là có thể là m cho ngÆ°á»i chồng nhìn thấy ánh sáng. Hiểu biết chánh đáng (Chánh TÆ° Duy) và tÆ° cách đạo đức là phần thá»±c hà nh của trà tuệ.
Hôn nhân là hạnh phúc nhÆ°ng nhiá»u ngÆ°á»i đã biến cuá»™c sống lứa đôi thà nh khổ sở bất hạnh. Sá»± nghèo nà n không phải là nguyên nhân chÃnh của sá»± mất hạnh phúc. Cả chồng lẫn vợ phải trau dồi chia sẻ vui buồn má»i việc trong Ä‘á»i sống hà ng ngà y. Thông cảm lẫn nhau là bà quyết của hạnh phúc gia đình.
KHÔNG LO LẮNG
Bà quyết của Ä‘á»i sống hạnh phúc thà nh công là phải là m những gì cần là m ngay bây giá», và đừng lo lắng vá» qúa khứ cÅ©ng nhÆ° tÆ°Æ¡ng lai. Chúng ta không thể tái tạo qúa khứ và cững không thể tiên liệu má»i thứ cho tÆ°Æ¡ng lai.
NhÆ°ng có má»™t lúc nà o đó lúc thá»i gian qua mà chúng ta ý thức được việc tá»± chủ, đó là hiện tại.
Nhiá»u ngÆ°á»i lo lắng vá» tÆ°Æ¡ng lai. Những ngÆ°á»i nà y cần phải há»c há»i để thÃch nghi vá»›i má»i hoà n cảnh. Dù cái lâu Ä‘Ã i nà o nữa xây trong không khÃ, dù giấc mÆ¡ đến ra sao, lúc nà o há» cÅ©ng phải nhá»› là há» Ä‘ang sống trong cái thế gian va chạm không ngừng và thay đổi nà y.
"Không có ngôi sao nà o ta có thể tin tưởng được,
Không có ánh sáng nà o hướng dẫn ta,
Nhưng chúng ta biết rằng chúng ta phải
LÆ¯Æ NG THIỆN, CÔNG BẰNG, THẲNG THẮN"
CỘT TRỤ CỦA THÀNH CÔNG
Thất bại nhÆ°ng là cá»™t trụ của thà nh công. Há»c há»i từ thất bại của chúng ta Ä‘Æ°a đến thà nh công. Không bao giá» có bại thì cÅ©ng không bao giá» có thắng. Nếu chúng ta không gáºp thất bại và cay đắng, chúng ta chẳng bao giỠý thức hÆ°Æ¡ng thÆ¡m ngá»t ngà o của chiến thắng; nó chỉ trở thà nh khúc ngoặt của những biến cố nhá» nhoi không đáng kể. Thất bại không những giúp chúng ta Ä‘i đến thà nh công, còn là m cho ta thêm nghị lá»±c, phấn khởi và giầu kinh nghiệm.
"Chúng ta sống, là m việc và mơ mộng
Má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u có kế hoạch nhá»
Äôi khi chúng ta cÆ°á»i,
Äôi khi chúng ta khóc,
Và cứ váºy, ngà y qua".
VẺ ÄẸP CHÂN CHÃNH
Nét xấu bá» ngoà i không phÆ°Æ¡ng hại gì đến nhân phẩm duyên dáng. Nếu má»™t nguá»i xấu xà trau dồi đức hạnh của tình thÆ°Æ¡ng, tình thÆ°Æ¡ng nà y sẽ chứng tá» trong nhiá»u Ä‘uá»ng thắng lợi - thanh thản, rạng rỡ, phong thái dịu dà ng và lịch sá»±. Những nép đẹp hấp dẫn ấy dá»… dà ng bù trừ lại bất cứ yếu Ä‘iểm nà o của bá» ngoà i.
Má»™t ngưòi đẹp trai mà điệu bá»™ mầu mè, kiêu căng thì nhìn không hấp dẫn, xa cách. Cái đẹp bên trong má»›i là vẻ đẹp chân chÃnh. Vẻ đẹp bên trong có má»™t phẩm cách đặc biệt, thu hút.
TẠI SAO KHÓ KHĂN KHI TỪ GIÃ THẾ GIỚI NÀY?
Vá»›i Ä‘a số, cái chết là má»™t biến cố không được hoan nghênh. Vá»›i qúa nhiá»u tham dục phải được thá»a mãn, nhiệm vụ của cuá»™c sống, mặc dù nhiá»u Ä‘au khổ lá»›n lao, chẳng bao giỠđủ để chấm dứt. NgÆ°á»i ta cảm thấy thoải mái vá»›i ảo vá»ng hạnh phúc hÆ¡n là vá»›i thá»±c tế của cái chết. Nếu tất cả phải nghÄ© vá» việc nà y thì đó là giá» phút cuối cùng.
Luyến ái và o Ä‘á»i sống thế gian tạo má»™t niá»m sợ hãi bệnh vá» cái chết. NhÆ°ng sá»± tháºt thì tất cả Ä‘á»i sống không là gì cả mà duy nhất là đau khổ. Cái chết là điá»u tá»± nhiên không thể tránh được. Không phải là ná»a hoảng sợ nhÆ° tÆ° tưởng tá»± nó Ä‘ang chết. Trà óc tá»± nó có khả năng tạo thà nh
và phóng đại hình ảnh ma của cái chết. Lý do là tại đầu óc không được huấn luyện để nhìn thấy cuá»™c Ä‘á»i vá»›i tất cả cái vô thuòng và bất toại nguyện của nó. giống nhÆ° bám và o các ảo ảnh y nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Ä‘ang chết đưối cố bám và o cá»ng rÆ¡m.
Cái chết cÅ©ng tạo nên sá»± khó chịu cho những ai nhiệt thà nh cầu nguyện đấng siêu nhiên tuá»ng tượng nà o đó tha tá»™i và cho má»™t chá»— trên thiên Ä‘Æ°á»ng khi cuá»™c sống hình nhÆ° vô vá»ng. ÄÆ°Æ¡ng nhiên sợ hãi cái chết là má»™t hiện tượng tá»± nhiên của bản năng tá»± bảo toà n. NhÆ°ng có má»™t con Ä‘Æ°á»ng để vượt qua sá»± sợ hãi đó. Hãy là m má»™t việc vị tha cho an-sinh ngÆ°á»i khác để đạt hy vá»ng và tá»± tin ở kiếp sau. Lòng vị tha thanh lá»c tất cả luyến ái vị ká»·.
Äầu óc thanh tịnh, không luyến ái các Ä‘iá»u trần tục, bảo đảm hạnh phúc khi Ä‘i khá»i thế giá»›i nà y. Äó là sá»± suy gẫm kiên trì vá» cái chết để hiểu được cái vô thÆ°á»ng của cuá»™c Ä‘á»i và trà tuệ để sá»a chữa lối sống sai lầm, và để khá»i sợ hãi cái chết. Củng cố tinh thần để đối phó vá»›i những sá»± việc và thá»±c tế của cuá»™c Ä‘á»i. Hãy tránh các tham vá»ng không thá»±c tế và không thể thá»±c hiện được. Hãy phát triển lòng tá»± tin. Rồi bạn sẽ được thoải mái hÆ¡n để vượt qua các khó khăn của Ä‘á»i sống.
TRÃCH NHIỆM
Chúng ta Ä‘á»u có khuynh hÆ°á»›ng đổ lá»—i cho ngÆ°á»i khác vá» những yếu Ä‘iểm và bất hạnh của mình. Có bao giá» bạn nghÄ© rằng chÃnh bạn chịu trách nhiệm vá» tất cả những khó khăn của bạn không? Sá»± Ä‘au buồn của bạn không dÃnh dấp gì đến tai Æ°Æ¡ng của gia đình hay các tá»™i nguyên thủy của cha ông. CÅ©ng chẳng phải là việc là m ra của thần thánh hay ma qủy. Äau buồn của bạn do chÃnh bạn tạo ra. Cho nên chÃnh bạn là ngưòi cai tù cho chÃnh bạn và cÅ©ng là ngÆ°á»i giải thoát cho chÃnh bạn. Äồng thá»i, bạn tạo địa ngục hay thiên Ä‘Æ°á»ng cho chÃnh bạn. Bạn có tiá»m lá»±c trở thà nh ngÆ°á»i tá»™i lá»—i hay trở thà nh thánh. Không ai có thể tạo cho bạn thà nh ngÆ°á»i tá»™i lá»—i hay thà nh thánh.
Bạn phải há»c há»i trau dồi để gánh lấy tránh nhiệm Ä‘á»i sống của bạn. Bạn phải há»c há»i để chấp nháºn những yếu Ä‘iểm của bạn để không đổ lá»—i hay phiá»n hà ai. Hãy nhá»› câu của ngưòi xÆ°a:
"NgÆ°á»i vô há»c thức lúc nà o cÅ©ng đổ lá»—i cho ngÆ°á»i khác; ngÆ°á»i bán há»c thức thì tá»± trách mình, và ngÆ°á»i có há»c thức thì sẽ không trách ai cả".
Bất luáºn má»™t khó khăn nà o phát xuất lúc nà o hay tại đâu, là ngưòi hiểu biết, chúng ta nên tá»± tìm hiểu xem lá»—i lầm do đâu mà ra không đổ lá»—i cho ai cả. Nếu má»—i ngÆ°á»i tá»± sá»a chữa lấy mình, sẽ không có má»™t khó khăn nà o hay má»™t sá»± xung Ä‘á»™t nà o xẩy ra trên thế giá»›i nà y. NhÆ°ng tiếc thay con ngÆ°á»i lại không bao giá» cố gắng để gia tăng tầm hiểu biết bằng hà nh Ä‘á»™ng không thiên vị. Há» thÃch tìm kiếm những bung xung để chịu báng thay thế cho há». Há» chỉ nhìn bên ngoà i hỠđể tìm nguyên nhân những khó khăn gây ra vì lẽ há» không thÃch chấp nháºn những yếu Ä‘iểm của chÃnh há».
Trà óc của con nguá»i có qúa nhiá»u dối trá cho nên con ngÆ°á»i cố tìm cách bà o chữa để chúng minh hà nh Ä‘á»™ng của mình hầu tạo ảo tưởng là mình không lá»—i lầm. Äức Pháºt nói:
"Thấy lá»—i của ngÆ°á»i khác thì dá»…, nhÆ°ng lá»—i của chÃnh mình thì quả tháºt khó thấy". (Kinh Pháp Cú)
Äể che dấu nhược Ä‘iểm hầu bao che lầm lá»—i của mình, nhiá»u ngÆ°á»i có má»™t thái Ä‘á»™ hung hăng vá»›i ngÆ°á»i khác vì nghÄ© rằng là m nhÆ° váºy há» sẽ tránh được tình trạng xấu hổ hoặc tránh né những lá»i oán trách . Há» không hiểu rằng má»™t thái Ä‘á»™ nhÆ° váºy không chỉ tạo thêm nhiá»u khó khăn cho chÃnh mình và ngoà i ra còn tạo thêm bầu không khà nguy hiểm chung quanh hÆ¡n.
Khi là m sai bạn phải thừa nháºn là bạn sai. Äừng theo con Ä‘Æ°á»ng của những kẻ vô há»c thức lúc nà o cÅ©ng đổ lá»—i cho ngÆ°á»i khác. Äức Pháºt nói:
"NgÆ°á»i Ä‘iên mà không cho mình là điên, quả là má»™t ngÆ°á»i Ä‘iên thá»±c sá»±. Và ngÆ°á»i Ä‘iên biết mình Ä‘iên, vì lẽ ấy, là má»™t ngÆ°á»i trÃ". (Kinh Pháp Cú)
Bạn chịu trách nhiệm vá» má»i ná»—i buồn Ä‘au đến vá»›i bạn. Khi để, dù là má»™t việc bất ngá» nhá» xẩy ra, là m phiá»n hay đảo lá»™n đầu óc bạn, thì chÃnh cái bất ngá» nhá» nhoi ấy Ä‘Æ°a dến buồn Ä‘au cho bạn. Bạn phải hiểu rằng Ä‘iá»u đó không sai nhÆ°ng chúng ta má»›i sai.
TRÃCH NHIỆM CỦA BẠN VÀ Sá»° HIỂU BIẾT LẪN NHAU
Hãy luôn nhá»› bất cứ cái Ä‘iá»u gi xẩy ra, bạn sẽ không cảm thấy Ä‘au Ä‘á»›n nếu bạn biết giữ quân bình đầu óc của bạn. Bạn chỉ bị Ä‘au Ä‘á»›n bởi thái Ä‘á»™ tinh thần mà bạn áp dụng cho chÃnh bạn và cho các ngưòi khác. Nếu bạn tá» má»™t thái Ä‘á»™ yêu thÆ°Æ¡ng tá»›i nguá»i khác, bạn cÅ©ng sẽ nháºn lại được giống nhÆ° váºy má»™t thái Ä‘á»™ yêu thÆ°Æ¡ng. Nếu bạn tá» ra oán ghét, bạn sẽ nháºn được, không nghi ngá» gì, oán ghét trở lại. Má»™t ngÆ°á»i giáºn dữ thở ra chất Ä‘á»™c, chÃnh ngÆ°á»i đó bị nhiá»…m Ä‘á»™c và đau Ä‘á»›n nhiá»u hÆ¡n là là m ngÆ°á»i khác Ä‘au.
Má»™t ngÆ°á»i giáºn dữ la mắng ngÆ°á»i khác không thể nhìn thấy sá»± việc má»™t cách đứng đắn tá»· nhÆ° khói bốc là m má» mắt. Kẻ nà o khôn ngoan không giáºn dữ sẽ không bao giá» bị Ä‘au khổ. Lúc nà o cÅ©ng nhá»› rằng không ai có thể là m bạn Ä‘au Ä‘á»›n được trừ phi chÃnh bạn dá»n Ä‘uá»ng cho nguá»i khác là m bạn Ä‘au khổ. Nếu bạn theo đúng Pháp (Chánh Mạng) Pháp đó sẽ che chở cho bạn. Äức Pháºt dạy:
"Kẻ nà o xâm phạm ngÆ°á»i ôn hòa, trong sạch và vô tá»™i, qủa dữ sẽ dá»™i trở lại kẻ cuồng dại ấy, nhÆ° tung cát bụi ngược chiá»u gió (cát bụi sẽ bay trở và o mắt)". (Kinh Pháp Cú)
Nếu bạn là m ngÆ°á»i khác nổi giáºn, bạn phải chịu trách nhiệm vá» những háºu quả gây nên. Tá» thái Ä‘á»™ hung hăng, bạn sẽ chỉ là m đúng Ä‘iá»u kẻ thù mong muốn.
KHÔNG TRÃCH CỨ NGƯỜI KHÃC
Nếu bạn biết giữ vững đúng tinh thần bạn, những việc xẩy ra bên ngoà i sẽ không ảnh hưởng gì bạn. Bạn không nên đổ lá»—i cho hoà n cảnh khi sá»± việc sai lầm. Bạn không nên nghÄ© rằng bạn không may mắn, là nạn nhân của số mệnh, hay ngÆ°á»i nà o đó nguyá»n rủa bạn hay "bùa trú" bạn. Dù vá»›i lý do nà o mà bạn cho là phải Ä‘i nữa, bạn cÅ©ng không thoát khá»i trách nhiệm vá» hà nh Ä‘á»™ng của chÃnh bạn. Cố gắng giải quyết vấn Ä‘á», không há»n dá»—i. Cố gắng là m việc vui vẻ cả đến trong những hoà n cảnh hết sức thá» thách.
Hãy can đảm để đối đầu vá»›i bất cứ thay đổi nà o nếu sá»± thay đổi nà y Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên và cần thiết, cho nên bạn phải đủ can đảm chấp nháºn cái mà bạn không tránh được. Bạn nên đủ khôn ngoan để hiểu biết cái bấp bênh trần thế ảnh hưởng đến tất cả má»i ngÆ°á»i.Cho nên bạn phải phát triển can đảm để đối đầu vá»›i thất vá»ng và khó khăn không cảm thấy hoảng sợ. Khó khăn vá» Ä‘á»i sống của chúng ta, chúng ta phải can đảm Ä‘Æ°Æ¡ng đầu. Nếu bạn biết là m sao để vượt khá»i các khó khăn ấy không tạo thêm nhiá»u khó khăn nữa, thì bạn khôn ngoan đấy.
Những ai cố gắng phục vụ cho ngÆ°á»i khác thì cÅ©ng phải gặp các khó khăn. Há» còn gáºp nhiá»u trách cứ hÆ¡n những ngÆ°á»i không giúp đỡ gì cho ai cả. Bạn không nên ngã lòng, thay và o bạn phải có sá»± hiểu biết để thá»±c thi việc vị tha đó kết quả Ä‘em hạnh phúc nhÆ° má»™t phần thưởng. Giúp đỡ ngÆ°á»i khác, phải có kiến thức và hiểu biết. Bertrand Russell, má»™t triết gia Anh nói:
"ThÆ°Æ¡ng yêu không kiến thức và kiến thức không thÆ°Æ¡ng yêu thì không thể tạo má»™t Ä‘á»i sống tốt đẹp".
BẠN CHỊU TRÃCH NHIỆM AN LẠC NÆ I TÂM CỦA BẠN
Bạn phải há»c há»i là m sao bảo vệ an lạc ná»™i tâm và bình tÄ©nh tạo trong tâm khảm của bạn. Äể gìn giữ an lạc ná»™i tâm, bạn phải biết lúc nà o nên giảm thiểu cái phức tạp mặc cảm tá»± tôn của bạn; bạn cÅ©ng phải biết lúc nà o bạn phải quên lòng tá»± hà o của bạn, khi bạn khuất phục được cái ngã giả tạm của bạn, khi bạn loại được cái cứng rắn của bạn và khi bạn thá»±c thi kiên nhẫn. Bạn không nên để ngÆ°?i khác lấy mất an lạc ná»™i tâm của bạn. Bạn phải gìn giữ an lạc ná»™i tâm của bạn nếu bạn biết hà nh Ä‘á»™ng khôn ngoan.
Trà tuệ đến do hiểu biết. "Con ngÆ°á»i không phải là má»™t thiên thần từ trên trá»i rÆ¡i xuống, mà là má»™t Ä‘á»™ng váºt được nuôi nấng". Hãy táºn dụng các cố gắng vá»›i quan niệm kiên quyết và khéo léo giữ vững đúng nguyên tắc. Äồng thá»i hãy khiêm nhÆ°á»ng vì lợi Ãch của hòa bình và độ lượng để tránh xung Ä‘á»™t và bạo Ä‘á»™ng. Là m nhÆ° váºy, bạn sẽ không bao giá» mất gì cả. Thay và o đó,cuối cùng, bạn lại đạt được .
LÀM SAO ÄỂ Äá»I ÄẦU VỚI CÃC LỜI PHÊ BÃŒNH
Bạn phải há»c há»i là m sao để tá»± bảo vệ chống lại các lá»i phê bình không chÃnh đáng và là m sao sá» dụng có ý thức các lá»i phê bình xây dá»±ng. Bạn phải luôn luôn nhìn lá»i phê bình vá»›i tÃnh cách khách quan. Nếu những lá»i phê bình bạn không chÃnh đáng, vô căn cứ, có ác ý, thì phẩm giá của bạn không là m bạn hèn nhát khuất phục. Nếu bạn biết không có lá»—i lầm trong lÆ°Æ¡ng tâm của bạn, thái Ä‘á»™ của bạn đứng đắn, sẽ được tán thưởng bởi những ngÆ°á»i hiểu biết, bạn không cần phải lo lắng vá» những lá»i phê bình vô căn cứ. Sá»± hiểu biết vá» cả hai loại phê bình xây dá»±ng và phá hoại rất cần thiết cho bạn để Ä‘iá»u hợp lối sống của bạn trong bất cứ xã há»™i nà o. Äức Pháºt dạy:
"Không có má»™t ngÆ°á»i nà o không bị trách cứ (lầm lá»—i) trong thế giá»›i nà y". (Kinh Pháp Cú)
KHÔNG MONG ƯỚC GÌ VÀ KHÔNG CÓ GÌ LÀM BẠN THẤT VỌNG
Bạn có thể tránh thất vá»ng bằng cách không Æ°á»›c vá»ng gì vá» việc là m của bạn. Nếu bạn không Æ°á»›c mong gì, thì không có gì là m cho bạn thất vá»ng. Hãy là m việc gì Ä‘em lợi Ãch cho ngÆ°á»i khác để giảm bá»›t khổ Ä‘au. Nếu bạn có thể là m nhÆ° váºy mà không Æ°á»›c vá»ng má»™t phần thÆ°á»ng nà o cho bạn cả, không có nguyên nhân nà o là m cho bạn thất vá»ng. Bạn là má»™t ngÆ°á»i mãn nguyện! Hạnh phúc hiện ra trong đầu óc bạn vì Ä‘iá»u thiện bạn đã là m, chÃnh đó là phần thưởng to lá»›n. Hạnh phúc nà y tạo lòng thá»a mãn mênh mông trong cuá»™c sống của bạn. Nếu vì Æ°á»›c vá»ng được tưởng thÆ°á»ng, bạn không những sẽ mất hạnh phúc, mà còn nháºn được thất vá»ng cay đắng.
Có lẽ bạn có thể là má»™t ngÆ°á»i bản tÃnh tốt nên bạn không hại ai. Thế mà bạn vẫn bị trách cứ mặc dù bạn là m Ä‘iá»u thiện. Rồi bạn có thể há»i: "Nếu là m tốt được tốt, là m xấu Ä‘uợc xấu, tại sao tôi phải Ä‘au khổ khi tôi hoà n toà n vô tá»™i? Tại sao tôi lại phải gặp nhiá»u khó khăn nhÆ° váºy? Tại sao tôi nhiá»u phiá»n muá»™n vá»›i qúa nhiá»u xáo trá»™n? Tại sao tôi bị trách cứ bởi ngÆ°á»i ta mặc dầu việc của tôi tốt? Câu trả lá»i Ä‘Æ¡n giản là khi bạn là m má»™t số hà nh Ä‘á»™ng thiện bạn có thể vô tình chống lại những lá»±c lượng của ma vÆ°Æ¡ng hoạt Ä‘á»™ng trong vÅ© trụ. Những lá»±c lượng ma vÆ°Æ¡ng nà y Ä‘Æ°Æ¡ng
nhiên chống lại các hà nh Ä‘á»™ng thiện. Nếu không, có thể là bạn đã chịu ảnh hưởng của ma vÆ°Æ¡ng trong qúa khứ (nghiệp) đến bây giá» má»›i chÃn mùi để chống lại bạn. Cứ tiếp tục là m các việc thiện vá»›i sá»± hiểu biết vững và ng, cuối cùng bạn sẽ thoát khá»i các phiá»n não ấy. Vì bạn là ngÆ°á»i đầu tiên tạo thất vá»ng, thì chÃnh chỉ có bạn má»›i có thể vượt qua các các thất vá»ng ấy - bằng cách hiểu được tình hình tháºt sá»± Ä‘á»i sống trần thế của chúng ta.
"Bảo vệ ngÆ°á»i khác là bạn bảo vệ chÃnh bạn. Bạn bảo vệ bạn là bạn bảo vệ ngÆ°á»i khác"
Nhiá»u các Ä‘iá»u kiện trần thế ngoà i tầm kiểm soát của chúng ta. Những sá»± thay đổi bất ngá», các ảnh hưởng và các bấp bênh xẩy ra là m ta bất toại nguyện. Cho nên tại sao đôi khi khó khăn để là m việc thiện trong những hoà n cảnh thay đổi nhÆ° váºy. Nếu ngÆ°á»i ta chú ý đến lá»i khuyên của Äức Pháºt, má»i nguá»i Ä‘á»u có thể đóng góp chút gì cho việc bảo vệ lẫn nhau.
BIẾT Æ N LÀ MỘT ÄỨC HẠNH HIẾM CÓ
Äức Pháºt coi biết Æ¡n là má»™t đức hạnh vÄ© đại. Phải, tháºt là đúng đức hạnh nà y rất hiếm trong bất cứ xã há»™i nà o. Bạn không thể Æ°á»›c vá»ng luôn luôn ngÆ°á»i ta biết Æ¡n bạn vá» những gì bạn đã là m.
NgÆ°á»i ta có khuynh huá»›ng quên Æ¡n đặc biệt đến lúc phải nhá»› lại các Æ¡n cÅ©. Nếu ngưòi ta không bầy tá» lòng biết Æ¡n, bạn phải chấp nháºn nhÆ° váºy - chỉ có thế bạn má»›i tránh được thất vá»ng. Bạn có thể hạnh phúc chẳng cần để ý đến ngưòi ta có biết Æ¡n vá» sá»± tá» tế và các sá»± giúp đỡ của bạn hay không; bạn chỉ cần nghÄ© vả cảm thấy thá»a mãn bạn đã là m bổn pháºn cao thượng là má»™t con ngÆ°á»i đối vá»›i đồng loại.
ÄỪNG SO SÃNH VỚI NGƯỜI KHÃC
Bạn có thể tá»± bạn Ä‘oạn trừ lo âu không cần thiết và phiá»n não Ä‘Æ¡n giản là không so sánh bạn vá»›i ngÆ°á»i khác. Chừng nà o mà bạn còn nhìn ngÆ°á»i khác so sánh là "bằng vá»›i bạn", "cao hÆ¡n" hay "kém hÆ¡n" bạn sẽ cố chấp và áy náy bồn chồn. Nếu bạn không áp dụng thái Ä‘á»™ ấy, không có gì là m cho bạn phải lo lắng. Nếu bạn nghÄ© rằng bạn cao hÆ¡n ngÆ°á»i khác, bạn trở nên hãnh diện. Nếu bạn nghÄ© là bạn đứng thứ hai hay không là gì cả, ngÆ°á»i khác sẽ hạ bạn. Nếu bạn nghÄ© là bạn thấp kém, bạn sẽ mất lòng tá»± tin.
Vá»›i Ä‘a số, rất khó nén được niá»m kiêu hãnh của há». Nên khôn ngoan há»c há»i là m sao để giảm bá»›t lòng kiêu hãnh của chÃnh mình. Nếu bạn có thể hy sanh niá»m kiêu hãnh của mình, bạn có thể tìm thấy an lạc ná»™i tâm. Bạn có thể hòa hợp vá»›i ngÆ°á»i khác để chứng nghiệm an lạc và hạnh phúc. Cái gì quan trá»ng hÆ¡n - giữ niá»m kiêu hãnh hay an lạc trong tâm hồn?
Cố gắng mà hiểu rằng, bằng nhau, hÆ¡n hay kém, tất cả Ä‘á»u trong trạng thái thay đổi: Bạn có thể nghèo bây giá» nhÆ°ng má»™t thá»i Ä‘iểm nà o đó, bạn có thể giầu có. Ngà y nay bạn có thể ngu si, nhÆ°ng mai nà y bạn trở nên khôn ngoan. Ngà y nay bạn có thể bị Ä‘au yếu và không hạnh phúc, nhÆ°ng thá»i gian sau bạn sẽ vẫn có thể lại mạnh khá»e. Tuy nhiên, có nhiá»u đức tÃnh không thể thấu hiểu được của con ngÆ°á»i được coi nhÆ° là gia tà i của nhân loại - nhân quyá»n, phẩm giá của con ngÆ°á»i, địa vị của con ngÆ°á»i vân vân ... Không ai có quyá»n tưóc Ä‘oạt những thứ đó của bạn.
"Nếu bạn tốt vá»›i chÃnh bạn, bạn sẽ tốt vối ngưòi khác. Nếu bạn tốt vá»›i ngưòi khác, bạn tốt vá»›i chÃnh bạn".
LÀM THẾ NÀO ÄỂ Äá»I XỬ VỚI NHá»®NG KẺ LÀM Rá»I LOẠN?
Bạn phải hiểu rằng bạn phải đóng góp chút gì, dụng ý hay không dụng ý, vì những phiá»n não và khó khăn xẩy đến cho bạn bây giá». CÅ©ng rất quan trá»ng cho bạn hiểu là bạn phải vượt qua những khó khăn đến vá»›i bạn từ nhiá»u nguyên nhân. Nếu sá»± hiểu biết của bạn đủ sâu rá»™ng để thăng hoa trách nhiệm của bạn vì đã gây ra các khó khăn hiện tại, chắc chắn bạn sẽ có ý kiến là m thế nà o tốt nhất để Ä‘oạn trừ.
Rồi bạn sẽ hiểu là m thế nà o để đối xá» vá»›i kẻ là m rối loạn và những ngÆ°á»i chống đối. Những kẻ chống lại bạn cÅ©ng có má»™t trái tim con ngÆ°á»i. Cho nên không khó khăn gì lắm để hòa giải há»; phát triển mối thân hữu vá»›i há» thay vì cô láºp há». Nếu bạn đủ sức mạnh để chống lại thái Ä‘á»™ sai lầm của há», không có lý do gì bạn tránh không tiếp súc vá»›i há». Qua sá»± liên kết vá»›i những ngÆ°á»i nhÆ° váºy, bạn có thể ảnh hưởng hỠđể há» tá»± cải tiến. Hãy nhá»› rằng sá»± hiểu biết riêng của chÃnh bạn bảo vệ bạn khá»i kẻ thù và giúp bạn hÆ°á»›ng dẫn há» trở nên lÆ°Æ¡ng thiện.
Nếu má»™t ngÆ°á»i là m má»™t việc gì sai quấy cho bạn vì ngu si và thiếu hiểu biết, đó là dịp tốt nhất để bạn trình bầy cho ngÆ°á»i đó biết trà tuệ, há»c vấn và và sá»± thấu triệt tôn giáo của bạn. Cái gì là để sá» dụng tất cả há»c vấn của bạn và kiến thức vá» tôn giáo của bạn nếu bạn không biết cÆ° sá» nhÆ° má»™t ngÆ°á»i quân tá» thá»±c sá»± nhất là trong lúc thá» thách? Nếu những ngÆ°á»i khác là m sai cho bạn phải coi những hà nh Ä‘á»™ng nà y là dịp để bạn phát triển kiên nhẫn và cảm tình của bạn.
Kiên nhẫn là má»™t trong những đức tÃnh đầu tiên mà má»—i ngÆ°á»i phải trau dồi. Bạn cà ng thá»±c hà nh đức tÃnh nà y cà ng nhiá»u, bạn cà ng có thể giữ vững được phẩm cách của bạn. Bạn phải biết là m sao sá» dụng hữu hiệu kiến thức của bạn và nguyên tắc để giao tế vá»›i ngÆ°á»i chống đối bạn. Sá»›m
muá»™n há» sẽ hiểu hà nh Ä‘á»™ng dại dá»™t của há» và thay đổi thái Ä‘á»™ kình chống. Äôi khi, có ngÆ°á»i cố gắng lợi dụng lòng khoan dung và nhẫn nại của bạn nhÆ° những dấu hiệu của yếu kém. Äó là lúc cho bạn hà nh Ä‘á»™ng khôn ngoan để không trở thà nh nạn nhân của các con ngÆ°á»i xảo quyệt nhÆ° váºy.
"Äức hạnh phải được thá»±c hà nh má»™t cách khôn ngoan".
Tá» tế, thà nh thá»±c và kiên nhẫn là những mảnh đất phì nhiêu cho hạng ngÆ°á»i xảo quyệt dùng là m phÆ°Æ¡ng tiện vá»›i những nạn nhân đã được há» dụng ý vì những ngÆ°á»i nà y có những đức tÃnh rá»™ng lượng trên.
THA THỨ VÀ QUÊN ÄI
Trả thù những kẻ gây náo loạn chỉ tạo thêm nhiá»u khó khăn và xáo trá»™n. Bạn phải hiểu rằng những cảm nghÄ© tiêu cá»±c và hà nh Ä‘á»™ng chống đối chỉ mang lại tai hại và đau khổ cho cả bạn và kẻ gây náo loạn. Muốn hà nh Ä‘á»™ng trả Ä‘Å©a, bạn phải nuôi dưỡng háºn thù mãnh liệt trong tâm bạn. Háºn thù đó giống nhÆ° chất Ä‘á»™c. Khi thuốc Ä‘á»™c khởi sá»± nÆ¡i bạn, chắc chắn nó sẽ hại bạn trÆ°á»›c khi hại má»™t ngÆ°á»i nà o khác. TrÆ°á»›c khi bạn ném má»™t thanh sắt nóng bá»ng và o ngÆ°á»i khác, bạn đã bị phá»ng trÆ°á»›c. Hà nh Ä‘á»™ng của bạn chỉ là để cho thấy căn bản không có gì khác biệt giữa bạn và đối thủ.
Ghét ngÆ°á»i khác bạn chỉ cho há» thêm sức mạnh hÆ¡n bạn mà thôi. Bạn không giải quyết được vấn Ä‘á». Nếu bạn trở nên nóng giáºn má»™t ngÆ°á»i nà o đó, ngÆ°á»i nà y Ä‘Æ¡n giản chỉ mỉm cÆ°á»i lại bạn, bạn cảm thấy bị bại và đau khổ. Khi ngÆ°á»i đó không phối hợp vá»›i bạn để chu toà n Æ°á»›c nguyện của bạn, chÃnh là ngÆ°á»i đó là ngÆ°á»i thắng lợi. Äức Pháºt dạy chúng ta sống vui vẻ khi chúng ta phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i các xáo trá»™n. "Hạnh phúc thay cho chúng ta sống không thù háºn giữa những ngÆ°á»i háºn thù. Giữa những ngÆ°á»i háºn thù chúng ta sống không thù háºn". (Kinh Pháp Cú)
Chúng ta có thể sống hạnh phúc không thổi lá»a háºn thù. Có lẽ bạn không đủ sức mạnh để trải tình thÆ°Æ¡ng đến kẻ địch nhÆ°ng vì lợi Ãch của sức khá»e và hạnh phúc của chÃnh bạn và của má»i ngÆ°á»i khác, Ãt nhất bạn phải há»c há»i là m thế nà o để tha thứ và quên Ä‘i.
Không háºn thù và không tiêu diệt kẻ gây náo loạn, bạn hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° ngÆ°á»i quân tá». Muốn hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° váºy bạn phải hiểu kẻ kia bị hÆ°á»›ng dẫn lầm Ä‘Æ°á»ng bởi nóng giáºn, ghen ghét và ngu si. Cho nên kẻ đó không khác gì tất cả các con ngÆ°á»i đã có lần nà y hay lần khác lầm Ä‘Æ°á»ng vì cùng trạng thái tiêu cá»±c trong đầu óc.
Äức Pháºt nói:
"Kẻ gây tá»™i lá»—i bản tÃnh không phải ác Ä‘á»™c. Chúng gây tá»™i lá»—i vì ngu si". Cho nên chúng cần được hÆ°á»›ng dẫn.
Chúng ta không nên là m cho há» Ä‘au Ä‘á»›n. Chúng ta không nên biện minh nói là chúng đáng bị kết án Ä‘au khổ triá»n miên vì chÆ°a qúa trá»… để sủa chữa chúng. Chúng ta nên cố gắng giải thÃch cho chúng trong Ä‘uá»ng lối là m cho chúng khuất phục để chúng hiểu được chúng sai. Vá»›i sá»± hiểu biết nhÆ° váºy, bạn sá» sá»± vá»›i kẻ gây tá»™i lá»—i nhÆ° con bệnh Ä‘ang Ä‘au khổ vì bệnh táºt cần phải chữa trị. Khi bệnh tình được chữa khá»i, kẻ mắc bệnh cÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i khác Ä‘á»u mạnh và vui vẻ. Kẻ ngu si phải Ä‘Æ°Æ¡c hÆ°á»›ng dẫn bởi ngÆ°á»i khôn.
"Äá»i sống có tốt đẹp là do tình thÆ°Æ¡ng và là được hÆ°á»›ng dẫn bởi kiến thức".
Nếu má»™t ngÆ°á»i nà o đó là m má»™t việc gì sai trái vá»›i bạn vì ngu si và thiếu hiểu biết, đó là lúc bạn phải mang tình thuÆ¡ng đến kẻ gây tá»™i lá»—i nà y. Má»™t ngà y nà o đó, kẻ đó sẽ hiểu cái dại dá»™t đáng thÆ°Æ¡ng vá» thói xấu tá»™i lá»—i của mình. Cho nên tốt hÆ¡n là cho y có dịp để trở nên tốt. Hối cải vá» những hà nh Ä‘á»™ng lầm lỡ qúa khứ, sẽ thay đổi y thà nh má»™t ngÆ°á»i tốt và cuối cùng y sẽ nháºn thức được tÆ° tưởng tá» tế của bạn. Lá»i khuyên vị tha nhất của Äức Pháºt là : "Sân háºn không thể dáºp tắt được sân háºn. Duy có tình thÆ°Æ¡ng má»›i dáºp tắt được sân háºn. Äó là định luáºt trÆ°á»ng cá»u".
Nếu bạn có thể trải tâm từ, không có sá»± tai hại nà o đến vói bạn. Tình thÆ°Æ¡ng yêu đó sẽ giúp bạn đạt được sức khá»e cả thể chất lẫn tinh thần. Äá»i sống có nhịp Ä‘iệu riêng của nó. Lên bổng xuống chầm rồi đâu cÅ©ng vẫn và o đấy. Những ngÆ°á»i không hiểu rõ nguyên tắc nà y, thÆ°á»ng rÆ¡i và o phiá»n não và đối đầu vá»›i khó khăn trong Ä‘á»i sống.
Nếu má»™t ngÆ°á»i là m Ä‘iá»u gì sai trái vá»›i bạn hết lần nà y đến lần khác, bạn phải hà nh Ä‘á»™ng khôn ngoan để sá»a y má»—i khi y phạm lá»—i. Dù không dá»… dà ng gì là m được tuy nhiên bạn vẫn phải cố gắng hết mình theo gÆ°Æ¡ng Äức Pháºt. Rồi bạn sẽ hiểu là sau cùng không phải là không thể được. Thái Ä‘á»™ của Äúc Pháºt trong trÆ°á»ng hợp nà y có thể tóm tắt trong câu:
"Cà ng nhiá»u tai Æ°Æ¡ng đến vá»›i tôi, tôi cà ng thá»±c hiện nhiá»u thiện chÃ".
Má»™t số ngÆ°á»i nghÄ© rằng không thể thá»±c hiện được việc đổi tốt từ xấu. Hãy thá» Ä‘i rồi các bạn sẽ tá»± thấy. Nếu bạn thấy việc không thể đổi tốt từ xấu thế mà bạn vẫn có thể là m việc vÄ© đại cho chÃnh bạn và cho những ngÆ°á»i khác bằng cách đừng trở lại xấu từ xấu.
"Äối vá»›i những ngÆ°á»i thiếu hiểu biết phạm lầm lá»—i thì cần phải suy xét và thiện cảm".
TẤT CẢ CHÚNG TA ÄỀU LÀ CON NGƯỜI
Tất cả những con ngÆ°á»i Ä‘á»u có yếu Ä‘iểm cho nên có khuynh hÆ°á»›ng tạo lầm lá»—i. Tất cả những con ngÆ°á»i Ä‘á»u có ham muốn, nóng giáºn và ngu si. Tất cả những nhược Ä‘iểm nà y chiếm Æ°u thế trong chúng ta vá»›i nhiá»u mức Ä‘á»™ khác nhau. Ngoại trừ bạn đã hoà n toà n hay là báºc A La Hán, còn không ai tránh khá»i. Bản tÃnh đầu óc của con ngÆ°á»i tá»± nó biểu hiện trong câu nà y:
"Con ngÆ°á»i không thoả mãn vá»›i Ä‘á»i sống của mình và không bao giá» tìm thấy mục Ä‘Ãch của Ä‘á»i sống, cả đến khi đã gồm thâu được cả thế giá»›i".
Chúng ta hãy nhìn kỹ con ngÆ°á»i bị bao trùm trong ngu si. Trà óc bị má» mịt bởi xáo trá»™n, bối rối và tối tăm. Do ngu si, con ngÆ°á»i tạo bất hạnh và chia sẻ bất hạnh nà y vá»›i đồng loại. Äa số lo âu và đau khổ đến cho con ngưòi do sá»± thay đổi của thế gian và sá»± tham đắm của con ngÆ°á»i và o những thú vui trần tục mà đầu óc vị ká»· cứ tiếp tục không ngừng. Thất vá»ng và những ham muốn không toại nguyện do những sá»± thay đổi bất thÆ°á»ng tạo niá»m lo âu. Cho nên bạn chịu trách nhiệm niá»m lo âu của bạn.
Không ai hoà n toà n trên thế giá»›i nà y; má»—i con ngÆ°á»i Ä‘á»u liên quan lúc nà o đó, phạm má»™t số lá»—i lầm nà o đó hay những hà nh Ä‘á»™ng tá»™i lá»—i. Nên là m sao bạn có thể nghÄ© rằng bạn thoát khá»i lầm lẫn hay tá»™i lá»—i? Ngu si là nguyên nhân chÃnh vì nuôi dưỡng sá»± thúc đẩy của tham dục phát xuất lo âu.
"Sự sợ hãi và lo lắng sẽ không còn khi ngu si bị xua tan bởi kiến thức".
Nếu bạn có thể hiểu được nhược Ä‘iểm hiện tại trong đầu óc của con ngÆ°á»i trên đây, thì không có lý do gì bạn cà u nhầu vá» các khó khăn của bạn. Bạn sẽ có can đảm để đối phó vá»›i những khó khăn ấy. Trà óc của con ngÆ°á»i chịu trách nhiệm vá» cả hạnh phúc lẫn bất hạnh phúc.
"Không có gì xẩy ra cho con ngÆ°á»i mà không nằm trong con ngÆ°á»i" - C. Jung, má»™t nhà tâm lý há»c nổi tiếng.
TRÃCH NHIỆM CỦA CHA MẸ
Bạn chịu trách nhiệm vá» hạnh phúc của con cái và việc nuôi nấng chúng. Nếu đứa trẻ lá»›n tráng kiện, khá»e mạnh và là ngÆ°á»i công dân hữu dụng, đó là kết qủa của các cố gắng của bạn. Nếu đứa trẻ lá»›n lên thà nh kẻ phạm pháp, bạn phải chịu trách nhiệm. Không nên đổ lá»—i cho ngÆ°á»i khác. Là báºc cha mẹ, nhiệm vụ bắt buá»™c của bạn là hÆ°á»›ng dẫn con cái trên con Ä‘Æ°á»ng chÃnh đáng. Mặc dù có Ãt trÆ°á»ng hợp các thiếu niên phạm pháp không thể sá»a chữa được, tuy nhiên là báºc cha mẹ, bạn vẫn phải chịu trách nhiệm vá» tÆ° cách của đứa trẻ.
Äứa trẻ lúc tuổi dá»… bị ảnh hưởng, cần có tình thÆ°Æ¡ng, chăm sóc, trìu mến và lÆ°u ý của cha mẹ. Không có tình thÆ°Æ¡ng và hÆ°á»›ng dẫn của cha mẹ, đứa trẻ cảm thấy bị bất lợi thiệt thòi, sẽ Ä‘i tìm trên thế giá»›i má»™t nÆ¡i hoang mang bối rối để sống. Biểu hiện tình thÆ°Æ¡ng của cha mẹ không có nghÄ©a là thá»a mãn tất cả những đòi há»i của đứa trẻ mà phải hợp lý hay cách nà o thÃch hợp. Qúa nuông chiá»u thá»±c sá»± là m hÆ° đứa trẻ. NgÆ°á»i mẹ dà nh cho con tình thÆ°Æ¡ng và chăm sóc cÅ©ng phải nghiêm khắc và cứng rắn nhÆ°ng không cay nghiệt trong lúc sá» sá»± trÆ°á»›c cái hÆ° đốn của đứa trẻ. Tá» tình thÆ°Æ¡ng nhÆ°ng ká»· luáºt - đứa trẻ rồi ra sẽ hiểu được.
Tháºt là bất hạnh, tình thÆ°Æ¡ng của cha mẹ trong xã há»™i ngà y nay đáng buồn thÆ°á»ng thiếu thốn. Sá»± đổ sô và o các váºt chất tiến bá»™, khát vá»ng dâng lên đòi há»i quyá»n nam nữ bình đẳng, Ä‘Æ°a đến kết qủa là nhiá»u bà mẹ theo chồng trong cuá»™c thi Ä‘ua. Các bà mẹ tranh đấu để gìn giữ hình ảnh gia đình hay các biểu tượng tình trạng bằng cách là m việc tại các bà n giấy hay các xưởng thợ hÆ¡n là ở nhà để trông nom con cái.
Con cái, để cho các thân nhân hay cho các ngÆ°á»i là m được trả tiá»n để săn sóc, giống nhÆ° các "chìa khóa ráºp theo khuôn" bằng máy móc, thÆ°á»ng thiá»u tình thÆ°Æ¡ng và săn sóc của ngÆ°á»i mẹ. NgÆ°á»i mẹ cảm thấy có tá»™i vì thiếu chăm sóc, cố gắng xoa dịu đứa trẻ bằng cách thá»a mãn cho nó tất cả những gì nó đòi hởi. Hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° váºy chỉ là m hÆ° đứa trẻ mà thôi.
Cung cấp cho đứa trẻ những đồ chÆ¡i tinh vi hiện đại, nhÆ° xe tăng, súng máy, súng lục, kiếm là là m hại sá»± hình thà nh cá tÃnh của trẻ nhá» và tÆ°Æ¡ng tá»± vá» tâm lý thì chẳng là nh mạnh gì. Äứa trẻ vô tình được dạy tha thứ việc phá hoại thay vì được dạy dá»— là phải tá» tế, từ bi, và hảo tâm. Những đứa trẻ nhÆ° váºy sẽ phát triển khuynh hÆ°á»›ng tà n bạo khi chúng lá»›n. Cho những đứa trẻ những đồ chÆ¡i nà y không thể thay thế tình thÆ°Æ¡ng và trìu mến của ngÆ°á»i mẹ.
Cha mẹ thÆ°á»ng bị đặt và o tình trạng khó xá». Vá»™i vã vá» nhà sau má»™t ngà y là m việc cá»±c nhá»c, cha mẹ có những việc lặt vặt Ä‘ang chỠđợi phải là m tại nhà . Sau khi là m xong công việc là giỠăn tối theo sau là truyá»n hình, đâu còn bao nhiá»u thì giỠđủ để dà nh cho bổn pháºn thÆ°Æ¡ng yêu và trìu mến dà nh cho đứa trẻ.
Vá»›i lá»i kêu gá»i giải phóng phụ nữ, nhiá»u bà nghÄ© rằng giải pháp là để tranh Ä‘ua vá»›i phái nam ngoà i gia đình. Những các bà nà y phải coi cẩn tháºn mình có nên mang thai hay không. Äá»› là trách nhiệm của bà mẹ Ä‘em Ä‘á»i sống đến thế gian và sau nà y lại "bá»" Ä‘á»i sống nà y. Bạn phải chịu trách nhiệm cho cái gì bạn đã tạo ra.
Äứa trẻ có quyá»n được thá»a mãn vá» váºt chất, nhÆ°ng quan trá»ng hÆ¡n nữa là tinh thần và tâm lý. Cung cấp đầy đủ vá» váºt chất đứng sau việc cung cấp tình thÆ°Æ¡ng và săn sá»›c của cha mẹ. Chúng ta biết có rất nhiá»u gia đình nghèo, lợi tức rất đạm bạc nhÆ°ng đã nuôi nấng dạy Ä‘á»— con cái thà nh công bằng chan chứa tình thÆ°Æ¡ng. Ngược lại, có những gia đình rất giầu có, cung cấp cho con cái váºt chất đầy đủ tiện nghi, nhÆ°ng thiếu tình thÆ°Æ¡ng nÆ¡i cha mẹ, những đứa trẻ đó lá»›n lên thiệt thòi vá» tâm lý và tinh thần.
Má»™t số các phụ nữ có thể cảm thấy lá»i khuyên phụ nữ táºp trung và o việc nuôi dưỡng gia đình là điá»u hèn hạ giảm giá trị phản ảnh lối suy nghÄ© cổ và bảo thủ. Äúng, thá»i xÆ°a phụ nữ đã bị đối xá» rất tồi tệ, đó là do ngu si phần ngưòi nam hÆ¡n là nhược Ä‘iểm cố hữu của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà . Tiếng Phạn chỉ ngÆ°á»i ná»™i trợ "Gruhini" theo đúng nghÄ©a Ä‘en là "lãnh đạo trong nhà " (ná»™i tÆ°á»›ng). Chắc chắn tiếng nà y không ngụ ý là đà n bà bị thấp kém hÆ¡n. Äúng hÆ¡n nó có nghÄ©a sá»± phân chia trách nhiệm cho phái nam và phái nữ.
Trong má»™t và i xứ, Ä‘a số ngÆ°á»i chồng Ä‘Æ°a tiá»n lÆ°Æ¡ng kiếm được cho ngÆ°á»i vợ để lo việc ná»™i trợ . Là m nhÆ° váºy, ngÆ°á»i chồng được rảnh rang táºp trung và o việc nà o khác mà ngÆ°á»i chồng có thể là m tốt đẹp hÆ¡n. Khi ngÆ°á»i hôn phối hiểu rõ trách nhiệm của mình, không xẩy ra xung Ä‘á»™t giữa hai vợ chồng. Không khà gia đình hạnh phúc và an lạc, và các con cái lá»›n lên thà nh công.
Lẽ Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên, ngÆ°á»i chồng phải nhìn thấy ngÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng của mình lo lắng chu đáo, tham khảo má»i quyết định của gia đình, tá»± do để mở mang nhân cách và cÅ©ng có thì giá» rảnh rá»—i để theo Ä‘uổi việc riêng tÆ° của mình. Trong ý thức ấy, chồng và vợ chịu trách nhiệm đồng Ä‘á»u vá» hạnh phúc của gia đình. Chồng và vợ không thi Ä‘ua vá»›i nhau.
Má»™t bà mẹ nên xem xét cẩn tháºn nên hay không nên tiếp tục Ä‘i là m vá»›i tất cả nhiá»u chông gai cạm bẫy hay ở nhà là m ngÆ°á»i ná»™i trợ Ä‘em tình thÆ°Æ¡ng và chăm sóc nuôi dưỡng con cái Ä‘ang lá»›n lên. Rất lạ, những bà mẹ hiện đại, đặc biệt tại má»™t và i nÆ°á»›c vá»›i chế Ä‘á»™ quân phiệt, thiếu nhân lá»±c, đã được huấn luyện để cầm súng và các vÅ© khi giết ngÆ°á»i khác lẽ ra các bà phải nâng niu trong tay con cái và huấn luyện chúng trở nên tốt hay ngÆ°á»i công dân biết tôn trá»ng luáºt pháp.
Thái Ä‘á»™ hiện đại của các bà mẹ Ä‘i là m việc đối vói con cái khuynh hÆ°á»›ng là m hao mòn thá»i gian hiếu thảo mà những đứa con Æ°á»›c vá»ng gìn giữ. Thay thế sữa mẹ bằng sữa chai cÅ©ng là má»™t nguyên nhân khác. Cho đến nay, khi các bà mẹ cho con bú bằng sữa của mình, nâng niu đứa con trong tay, tình thÆ°Æ¡ng yêu Ä‘áºm Ä‘Ã giữa ngưòi mẹ và đứa con trở nên cà ng nẩy nở mạnh mẽ .
Cho con bú bằng sữa của mình, qua tình mẫu tá» thiên nhiên, kinh nghiệm cho thấy má»™t thá»a mãn to lá»›n nÆ¡i ngÆ°á»i mẹ thấy mình cung cấp cho con nhÆ° tạo hóa đã dà nh, cái gì chÃnh của mình không ai ngoà i có thể cho được. Ảnh hưởng của ngÆ°á»i mẹ vá»›i đứa trẻ ngà y cà ng lá»›n và cà ng ngà y cà ng trở nên rõ rệt. Trong những trÆ°á»ng hợp nhÆ° váºy, tình hiếu thảo, gia đình keo sÆ¡n và thuáºn thảo luôn luôn hiện hữu.
Những nét truyá»n thống trên là điá»u tốt và hạnh phúc cho con cái. Tùy nÆ¡i cha mẹ, đặc biệt ngÆ°á»i mẹ cung cấp tình thÆ°Æ¡ng, chăm sóc và trìu mến là quyá»n được hưởng chÃnh đáng của con cái. NgÆ°á»i mẹ trách nhiệm vỠđứa con ngoan hay Æ°Æ¡ng ngạnh. NgÆ°á»i mẹ có thể, do váºy, là m giảm thiếu niên phạm pháp! NghÄ© sâu xa nữa, các bạn có thể nhìn thấy sá»± việc nhÆ° thế nà o không phải nhÆ° các bạn nghÄ©. Rồi các bạn hiểu bạn chịu trách nhiệm má»i thứ.
"Những kẻ có má»™t cuá»™c sống chống lại thiên nhiên, phải đối đầu vá»›i háºu qủa cả vá» váºt chất lẫn tinh thần".
LÀM SAO ÄỂ GIẢM BỚT Sá»° ÄAU ÄỚN TINH THẦN CỦA BẠN?
Bất cứ lúc nà o má»™t số khó khăn và các vấn đỠđến vá»›i bạn, hãy quyết định LÀM giảm thiểu sá»± Ä‘au Ä‘á»›n tinh thần của bạn. TrÆ°á»›c tiên, bạn hãy cố gắng hiểu biết bản chất thế gian mà bạn Ä‘ang sống. Bạn không thể kỳ vá»ng thế gian nà y bao giá» cÅ©ng toà n hảo và trôi chảy. Tình trạng của thế gian nà y có thể không bao giá» thuáºn lợi cho bạn. Không có má»™t thế giá»›i nà o hay má»™t Ä‘á»i sống nà o mà không có khó khăn. Sức mạnh thiên nhiên giống nhÆ° ánh sáng mặt trá»i, mÆ°a, gió, ánh trăng, thuáºn lợi và hữu Ãch cho nhiá»u ngÆ°á»i, nhÆ°ng cÅ©ng có khi có thể là m hại nhiá»u ngÆ°á»i khác. Nói tóm lại không có gì hoà n toà n xấu hay hoà n toà n tốt trên thế gian nà y vì lẽ rất nhiá»u sá»± việc được hoan nghênh bởi nhóm nà y thì lại bị ghét bá» bởi nhóm kia. Cho nên chúng ta định nghÄ©a tốt hay xấu theo nhu cầu của chúng ta. Các sá»± việc ch?ng tốt và cÅ©ng chẳng xấu theo bản chất. Theo Pháºt Giáo, thế giá»›i hiện hữu trên mâu thuẫn mà trong đó bạn là má»™t thà nh phần.
Nếu lòng tham dục vị ká»· của bạn lá»›n mạnh cho hiện sinh và giác quan, bạn sẽ phải trả má»™t giá đắt - cái Ä‘au Ä‘á»›n tinh thần để sống vá»›i quan Ä‘iểm não loạn của thế gian. Ước vá»ng, khao khát được bất diệt và bám và o cảm nghÄ© nhÆ° cái "Ngã" hay "Tôi" khó nắm được, lúc nà o cÅ©ng bao trùm đầu óc và giác quan . Những ham muốn không toại nguyện tạo ra hà ng loạt cãi nhau, xÃch mÃch, thất bại trong truyá»n đạt, sợ hãi, lo lắng, cô quạnh, và băn khoăn. Äiá»u nà o cÅ©ng phải trả giá.
Nếu bạn thÃch Ä‘oạn trừ cái Ä‘au Ä‘á»›n tinh thần, bạn phải là m dịu bá»›t lòng tham dục vị ká»·. Dòng Ä‘á»i có chá»— tiếp giáp nhau. Hoặc bạn theo con Ä‘Æ°á»ng chÃnh đáng để mở mang tinh thần, để là m cho Ä‘á»i sống trần thế không căng thẳng, hay bạn tiếp tục miệt mà i trong những thú vui nhục dục vá»›i những Ä‘Æ°Æ¡ng đầu kèm theo.
Má»™t cách là m giảm bá»›t cái Ä‘au Ä‘á»›n tinh thần bất thÆ°á»ng phát xuất là hiểu được mức Ä‘á»™ Ä‘au Ä‘á»›n và khó khăn của bạn so sánh vá»›i kinh nghiệm của những ngÆ°á»i khác. Khi bạn không hạnh phúc, bạn thÆ°á»ng cảm thấy thế gian chống lại bạn. Bạn nghÄ© rằng má»i thứ chung quanh bạn sắp sá»a Ä‘i đến tà n lụi. Bạn cảm thấy cuối Ä‘Æ°á»ng gần ká». Tuy nhiên, nếu bạn có má»™t sá»± lÆ°u ý tinh thần vá» những Ä‘iá»u chung quanh bạn và nhẩm đến những phÆ°á»›c là nh của bạn, rất ngạc nhiên bạn thấy bạn thá»±c ra thắng lợi nhiá»u hÆ¡n những ngÆ°á»i khác.
Chắc bạn cÅ©ng đã có nghe câu nói sau:"Tôi phà n nà n tôi không có giầy cho đến khi tôi gặp ngÆ°á»i không có chân". Tóm lại bạn đã phóng đại quá đáng các khó khăn và các vấn Ä‘á» của bạn. Thá»±c ra những ngÆ°á»i khác còn gặp Ä‘iá»u xấu hÆ¡n xong há» không lo lắng qúa đáng. Những vấn Ä‘á» còn đấy. Bạn phải cố gắng giải quyết thay vì lo lắng tạo Ä‘au khổ tinh thần nÆ¡i bạn. Ngưòi Trung Hoa có câu nói sau để giải quyết các khó khăn:
"Nếu bạn gáºp má»™t khó khăn lá»›n, cố gắng là m nó thà nh nhá» Ä‘i. Nếu bạn gáºp má»™t khó khăn nhá», cố gắng là m nó thà nh không có khó khăn".
Má»™t cách khác để giảm bá»›t những khó khăn của bạn là tổng kết tất cả gì bạn đã là m từ trÆ°á»›c đến nay trong những hoà n cảnh tÆ°Æ¡ng tá»± hay hoà n cảnh xấu hÆ¡n, và là m thế nà o bằng nhẫn nại của chÃnh bạn, bằng sáng kiến và cố gắng, có thể giúp bạn vượt qua những khó khăn ấy mà những khó khăn nà y hình nhÆ° không thể vượt qua được. Là m nhÆ° váºy, bạn không để các khó khăn hiện tại "dìm chết bạn". Trái lại, nhìn Ä‘á»i trong má»™t viá»…n cảnh má»›i, bạn có thể giải quyết bất cứ khó khăn nà o mà bây giá» bạn phải đối đầu.
Bạn nên nhá»› rằng bạn đã từng trải nhiá»u trÆ°á»ng hợp tệ hÆ¡n nữa trÆ°á»›c đây, và bạn sá»a soạn để kiên quyết đối đầu dù các khó khăn đến thế nà o Ä‘i nữa. Vá»›i trạng thái tinh thần nhÆ° váºy, bạn sẽ không lâu lấy lại lòng tá»± tin, và ở trong má»™t vi thế tốt hÆ¡n để giải quyết bất cứ khó khăn nà o còn nÆ¡i bạn.
Nếu bạn phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i vấn Ä‘á», chắc chắn phải có phÆ°Æ¡ng thuốc để vượt qua. Nên tại sao phải lo lắng chứ? mặt khác, dù là không có giải pháp nà o cho vấn Ä‘á» của bạn, tại sao lo lắng nữa chứ vì lo âu của bạn không đóng góp được gì cho việc giải quyết.
TẤT CẢ KHÔNG Tá»T Äá»’NG ÄỀU
Äôi khi, có những lá»i phà n nà n của những ngÆ°á»i không bao giá» gây hay là m khó khăn gì cho ngÆ°á»i khác nhÆ°ng há» trở thà nh những nạn nhân vô tá»™i của những qủy kế và âm mÆ°u của kẻ khác. Há» cảm thấy hoảng sợ mặc dù hỠđã sống cuá»™c Ä‘á»i lÆ°Æ¡ng thiện. Há» cảm thấy há» bị là m hại mà lá»—i không phải nÆ¡i há». Trong những trÆ°á»ng hợp nà y, các nạn nhân vô tá»™i phải hiểu rằng thế gian nà y gồm có nhiá»u hạng ngÆ°á»i - ngÆ°á»i tốt, ngÆ°á»i không tốt lắm, ngÆ°á»i xấu, ngÆ°á»i không xấu lắm, vá»›i tất cả tÃnh nết bất thÆ°á»ng mà là m thà nh thế giá»›i của chúng ta. Nạn nhân vô tá»™i có thể tá»± an ủi mình là thuá»™c thà nh phần hạng tốt còn kẻ nhiá»…u loạn hòa bình thuá»™c hạng xấu và và o má»™t số dịp nà o đó, ngÆ°á»i đó vẫn hãy còn phải nhẫn nại chịu Ä‘á»±ng những việc là m có hại của kẻ thuá»™c thà nh phần xấu.
Chúng ta hãy lấy thà dụ trÆ°á»ng hợp của má»™t ngÆ°á»i "lái xe giá»i và cẩn tháºn" và má»™t ngÆ°á»i "lái xe dở và ẩu ". NgÆ°á»i lái xe giá»i và cẩn tháºn rất tháºn trá»ng khi lái thế mà lại bị tai nạn do không phải lá»—i của mình - lá»—i là do ngÆ°á»i lái dở và ẩu.
Cho nên chúng ta có thể thấy ngÆ°á»i tốt chịu Ä‘au khổ mặc dù lòng tốt của há», vì có những ngÆ°á»i xấu và không tháºn trá»ng chung quanh chúng ta. Thế gian chẳng tốt mà cÅ©ng chẳng xấu. Thế gian sản xuất các tá»™i phạm mà cÅ©ng sản xuất các báºc thánh, ngÆ°á»i ngu xuẩn và những ngÆ°á»i giác ngá»™. CÅ©ng từ má»™t loại đất sét mà ra, cái thì đẹp cái thì xấu, cái hữu dụng cái vô dụng được là m ra. Phẩm chất của loại đồ gốm tốt do ngÆ°á»i thợ là m đồ gốm, mà không phải do đất sét. Tóm lại ngÆ°á»i thợ đồ gốm chÃnh là bạn đó. Rèn đúc hạnh phúc hay bất hạnh của bạn do chÃnh bà n tay bạn.
BẠN SẼ ÄƯỢC NHá»®NG GÃŒ BẠN TÃŒM KIẾM
Nếu bạn cố gắng vượt qua những khó khăn bằng cách áp dụng những lá»i khuyên trong táºp sách nầy, chắc chắn bạn sẽ tìm được bình an, hạnh phúc và hòa hợp, vốn là những gì bạn Ä‘ang mong tìm. Hãy tuân theo các nguyên tắc - vốn đã được thá» nghiệm và minh chứng - nhÆ° đã trình bà y trong táºp sách tạo thà nh má»™t sá»± che chở cho bạn.
HêÌt
Tà i sản của khungcodangcap