Nói vá» La Thông, khi thấy Äồ LÆ° công chúa rút gÆ°Æ¡m chém đầu rÆ¡i xuống đất, bèn bỠđó mở cá»a phòng dông mất. Rạng ngà y nữ Phiên và o phòng, thấy công chúa nÆ°Æ¡ng nÆ°Æ¡ng mất đầu, máu tuôn lai láng, thì kinh hồn hoảng vÃa, mặt mà y nhÆ° sắc đất, bôn ba chạy ra báo cho Äồ thừa tÆ°á»›ng hay.
Lúc ấy Äồ thừa tÆ°á»›ng Ä‘ang ngồi uống rượu vá»›i Uất Trì Cung, Trình thiên tuế và Tần nguyên soái, xảy thấy nữ Phiên hÆ¡ hãi chạy và o báo:
- Không xong! Không xong! La Thông đã chém đầu công chúa nương nương rồi.
Uất Trì Cung, Trình thiên tuế, Tần nguyên soái nghe báo thất kinh, còn Äồ thừa tÆ°á»›ng hoảng kinh hồn vÃa khóc rống lên, rồi đâm đầy chạy đại. Trình thiên tuế kêu lá»›n lên rằng:
- Xin thừa tướng hãy trở lại!
Tuy Trình thiên tuế kêu thì kêu, Äồ thừa tÆ°á»›ng cứ co giò phóng riết. Tần nguyên soái nói vá»›i Uất Trì Cung và Giảo Kim rằng:
- Thằng nghiệt súc nà y quả thiệt bất nhân, nó chẳng kể đến trá»i đến đất chi hết. Rồi đó ba ông cùng và o Ä‘iện tiá»n quỳ xuống tâu rằng:
- La Thông cả gan nghịch chỉ bệ hạ, nên đã sát hại Äồ LÆ° công chúa rồi!
Thái Tôn nghe nói hồn phi thiên ngoại, giây lâu tỉnh lại phán rằng:
- Nó bạo gan là m phản, váºy chá»› Hiệu úy đâu. Hãy tróc nã nó cho mau, còn Äồ thừa tÆ°á»›ng đã hay chÆ°a?
Bá quan tâu rằng:
- Äồ thừa tÆ°á»›ng vừa nghe tin dữ ấy, thì hoảng kinh chạy ra khá»i Ngá» môn rồi.
Thái Tôn phán rằng:
- Uất Trì vÆ°Æ¡ng huynh hãy chạy theo kêu va và o đây láºp tức, chá»› nên cháºm trá»….
Uất Trì vâng lệnh, chạy theo kêu lớn rằng:
- Bá»› thừa tÆ°á»›ng! Xin ngÆ°á»i chá»› nên sợ, có thánh chỉ cho triệu ngà i và o Ä‘iện bà n luáºn việc nÆ°á»›c.
Äồ thừa tÆ°á»›ng nghe nói có thánh chỉ nên phải quay trở lại, theo Uất Trì Cung và o Ä‘iện quỳ xuống tâu rằng:
- Nay Ä‘iện hạ đã giết công chúa nÆ°Æ¡ng nÆ°Æ¡ng chết rồi, cúi xin bệ hạ bao dung tá» tá»™i cho tôi nhá».
Thái Tôn phán rằng:
- Xin thừa tÆ°á»›ng đứng dáºy, thiệt khanh vô tá»™i, nay trẫm cÆ°á»›i công chúa cho La Thông, chẳng phải có ý gì lạ, vì ý trẫm muốn hai nÆ°á»›c giao hòa khá»i dấy Ä‘á»™ng can qua, không dè thằng súc sanh đó nó dám cả gan sát hại Äồ LÆ° công chúa, thiệt trẫm cam chịu lá»—i, nay trẫm tÃnh giao ruá»™ng đất lại hết thảy, và để má»™t muôn nhân mã đặng phò trì Lang vÆ°Æ¡ng, mà chuá»™c tá»™i cho La Thông và cÅ©ng thÆ°á»ng mạng cho Äồ LÆ° công chúa, xin thừa tÆ°á»›ng vá» tâu vá»›i Lang vÆ°Æ¡ng đừng phiá»n trẫm, ná»™i trong ngà y nay trẫm sẽ ban sÆ°.
Äồ thừa tÆ°á»›ng thấy Thái Tôn xá» phải nhÆ° váºy lòng mừng phÆ¡i phá»›i, cúi đầu lạy tạ lui ra, tuốt vá» Hạ Lam sÆ¡n tâu lại cho KhÆ°Æ¡ng vÆ°Æ¡ng hay biết. Vua tôi nÆ°á»›c Phiên Ä‘á»u khen Thái Tôn là vua nhân đức, chê La Thông là đứa bạc nghÄ©a, nhÆ°ng mắc binh mình hèn yếu, Ä‘Ã nh ép lòng cam chịu.
Äây nói qua La Thông chạy khá»i phòng hoa chúc, Ä‘Æ°Æ¡ng Ä‘i lững thững trên Ä‘Æ°á»ng, chợt thấy bốn tên Hiệu úy áp lại bắt, lá»™t hết xiêm áo, trói vá» nạp trÆ°á»›c sân rồng. Thái Tôn thấy mặt La Thông giáºn lắm, vá»— án hét lá»›n rằng:
- Äồ súc sanh dám cả gan nghịch chỉ, thiệt tá»™i mi đáng xá» bá Ä‘ao, Äồ LÆ° vẫn có công lao vá»›i trẫm, thì Æ¡n kia đã trả, oán ná» trừ xong rồi, nếu mi không tuân lệnh trẫm thì thôi, sau mi trở lại giết ngÆ°á»i ta? Khá thÆ°Æ¡ng má»™t nữ tÆ°á»›ng, vì hữu tình mà phải chết oan, mi đã bất tuân lệnh dạy, còn vỠđây trông thấy mặt là m chi? Tả Ä‘ao! Hãy dáºn nghịch tá» La Thông ra xá» trảm cho rồi!
La Thông hoảng kinh tâu rằng:
- Chẳng phải tôi cầm gÆ°Æ¡m mà giết nà ng đâu, nếu nay xá» trảm thiệt oan cho tôi lắm, bởi tôi hà i tá»™i ngÆ°á»i mà không Æ°ng, nên ngÆ°á»i tức mình tá»± váºn.
Thái Tôn phán rằng:
- á»i! Oan gì nà ! NgÆ°Æ¡i không giết, mà ngÆ°Æ¡i nỡ Ä‘Ã nh khoanh tay ngồi xem ngÆ°á»i chết, thì có khác nà o cầm dao giết ngÆ°á»i, thiệt lòng ngÆ°Æ¡i rất Ä‘á»™c ác, cÅ©ng tại nÆ¡i ngÆ°Æ¡i kiếm lá»i chê bai biếm nhã, nên nà ng má»›i hổ thẹn liá»u mình, chuyện nhÆ° váºy, thêm tang cá»› còn rõ rà ng, mi chá»› chối cãi là m chi. Tả Ä‘ao! Mau dẫn nó ra Ngá» môn chém phức cho khuất mắt.
Quân Ä‘ao phủ vâng lệnh lôi La Thông Ä‘i liá»n.
Khi đó bá quan văn võ giáºn La Thông ở bạc tình nên là m thinh chẳng can gián má»™t lá»i, duy có má»™t mình Trình Giảo Kim nghÄ© lúc mình vá» viện binh, thì mẹ La Thông có gởi gắm nó cho mình, cá»±c chẳng đã phải ra ngá» môn, truyá»n tả Ä‘ao khoan hạ sát La Thông, rồi trở và o Ä‘iện quỳ xuống tâu rằng:
- Xin bệ hạ rộng ơn, nhiêu dung mạng sống cho La Thông!
Thái Tôn phán há»i:
- La Thông cả gan nghịch chỉ trẫm, tội ấy trẫm xư trảm đã đà nh, còn oan ức nỗi chi mà Trình vương huynh bảo cứu?
Trình Giảo Kim tâu rằng:
- Tá»™i La Thông thiệt đáng chết, song còn má»™t Ä‘iá»u nà y, là khi tôi vá» viện binh mà giải vây cứu giá, thì Äáºu phu nhân có nói vá»›i tôi rằng: “Tôi nghÄ© lại há» La hết lòng vì nÆ°á»›c mà phải bá» mạng nÆ¡i chốn sa trÆ°á»ng, hôm nay duy nhất còn má»™t mình thằng La Thông đây, nối dòng cùng lo phần hÆ°Æ¡ng lá»a, nếu gặp sá»± chẳng may ắt khiến há» La phải tuyệt, nhÆ° vÆ°Æ¡ng huynh chịu giữ gìn, thá»i tôi má»›i dám cho nó Ä‘i cứu giá.†Vì tôi chịu lãnh nó, đặng lo bá» cứu giá là việc cả, ngà y nay nói lại sanh lòng ngang dá»c, không vâng theo lá»i chúa, cúi xin bệ hạ tưởng nhá»› đến cha nó là La Thà nh, đã láºp nhiá»u công tráºn vá»›i triá»u đình, và thÆ°Æ¡ng tá»›i thân tôi, vì đã chịu lá»i cùng Äáºu phu nhân, xin tha cho La Thông vá» xứ đặng mẫu tá» Ä‘oà n viên, thì tôi má»›i khá»i than phiá»n.
Thái Tôn phán rằng:
- Trình vÆ°Æ¡ng huynh đã tâu hết lá»i, nên trẫm phải niệm tình tha tá»™i chết cho La thông.
Trình Giảo Kim thấy vua Thái Tôn y theo lá»i rá»—i tấu của mình thì mừng quýnh, liá»n lạy tạ Æ¡n đứng dáºy. Thái Tôn hạ chỉ tha La Thông, La Thông và o Ä‘iện quỳ lạy tâu rằng:
- Kỉnh tạ Æ¡n phụ vÆ°Æ¡ng tha tôi khá»i chết!
Thái Tôn thấy mặt La Thông, giáºn lắm vá»— án hét rằng:
- Ai là phụ vÆ°Æ¡ng của mi nà ? váºy từ rà y vá» sau chá»› trông thấy mặt trẫm nữa, và cấm không cho cÆ°á»›i vợ, phải ở góa nhÆ° váºy trá»n Ä‘á»i, cùng lá»™t chức đến già . Thôi mi hãy Ä‘i cho khuất mắt, đừng ở đây mà chá»c giáºn quả nhân.
La Thông vâng lệnh, đứng dáºy vá» dinh, mấy vị công tá» là anh em của va Ä‘á»u kéo đến thăm và trách rằng:
- Ai bảo anh ăn ở bạc tình thái quá, nên hôm nay mới ra nông nỗi như vầy.
La Thông biết mình lầm lỗi, đến chừng ăn năn việc đã muộn rồi, nên cứ cúi đầu là m thinh mà chịu.
Khi ấy Thái Tôn truyá»n lệnh tẩm liệm Äồ LÆ° công chúa, lo việc tống táng xong xuôi, rồi bắt đầu trở vá» cung, còn bá quan ai vá» dinh nấy. Tần nguyên soái ra khá»i cá»a gặp La Thông thì giáºn lắm mắng rằng:
- Mầy là đồ súc sinh! Từ rà y vá» sau không đặng là m quan cho vinh danh tổ phụ, lại phải ở góa trá»n Ä‘á»i, hết trông cÆ°á»›i vợ mà nối dòng, sao chÆ°a vá» cho rồi còn ở đây là m chi vô lối?
La Thông bị quở mắng thì hổ thẹn lắm, nói túng rằng:
- Xin bác đừng giáºn, cháu được trở vá» nuôi mẹ, má»›i là trá»n đạo là m con.
Trình thiên tuế Ä‘i vừa tá»›i, nghe mấy lá»i La Thông nói, cà ng thêm giáºn nữa mắng tiếp rằng:
- Äồ khốn nà ! Mi muốn ở nhà thủ hiếu nhÆ° váºy, ta má»›i mệt lòng mệt dạ, lo chạy ngược chạy xuôi, chạy sắp chạy ngá»a, tiếc cho mi láºp đặng công tráºn lá»›n lao thể nà y, mà bây giá» không bằng tên lÃnh. Thiệt cÅ©ng uổng công lão quá, đã là m mai là m mối, rốt ruá»™t thì tiếc cho con vợ nhÆ° hoa mà mắc phải thằng chồng oan trái. Nay bị triá»u đình lá»™t chức, lại cấm không cho cÆ°á»›i vợ nối dòng, há»a may tái sanh kiếp khác má»›i trông nên việc tóc tÆ¡
La Thông nói rằng:
- Có bấy nhiêu chuyện đó sao bác cứ nói hoà i, thiệt tôi nhức xương chịu không nổi, mà vua đã cấm rồi tôi đâu dám cãi lệnh, xin bac ở lại sau, tôi vỠtrươc thăm nhà .
Trình thiên tuế nói:
- Mầy có vỠthì hãy vỠphức đi, ai cầu mầy ở.
La Thông láºt Ä‘áºt tạ từ Trình thiên tuế và Tần nguyên soái, rồi trở vá» dinh từ giã chúng bạn hữu lên ngá»±a rủi dong.
Qua ngà y thứ, ÄÆ°á»ng Trinh Quán Thai Tôn truyá»n dá»n yến tiệc khao thưởng binh tÆ°á»›ng, và sá»a soạn ban sÆ° hồi trà o, khi tiệc mãn, nổ ba tiếng pháo, đại tiểu chúng tÆ°á»›ng quân binh đồng kéo nhau ra thà nh. Lúc ấy vua KhÆ°Æ¡ng VÆ°Æ¡ng, Äồ thừa tÆ°á»›ng và bá quan văn võ Ä‘á»u kéo nhau đến Ä‘Æ°a đón. Lang vÆ°Æ¡ng quỳ xuống tâu rằng:
- Tôi là XÃch BÃch Bá»u KhÆ°Æ¡ng VÆ°Æ¡ng, Ä‘em lá»… đến lạy Ä‘Æ°a thiên tá».
ÄÆ°á»ng Thái Tôn phán rằng:
- Lang vÆ°Æ¡ng hãy đứng dáºy, trẫm cho phép ba năm khá»i cống sứ, phải giữ gìn nÆ°á»›c nhà , cai trị cho yên, nay trẫm ban sÆ° hồi trà o, nhÆ°ng cÅ©ng giữ má»™t niá»m hòa hảo.
Vua Khương Vương tâu rằng:
- Tôi cầu chúc cho bệ hạ hưởng thỠlâu dà i, sống lâu muôn tuổi,
Thái Tôn truyá»n để lại má»™t muôn nhân mã trấn giữ ải đầu, còn thà nh Má»™c DÆ°Æ¡ng thì được cắm Phiên nhÆ° cÅ©, vua KhÆ°Æ¡ng VÆ°Æ¡ng nghe qua mừng rỡ chẳng cùng.
Khi Thái Tôn truyá»n dạy xong rồi má»›i dẫn đại tiểu quan bân kéo tuốt vá» TrÆ°á»ng An. Lúc vỠđến nÆ¡i, bá quan văn võ Ä‘á»u kéo nhau ra thà nh nghênh tiếp rÆ°á»›c và o. Tôi chúa vui mừng há»›n hở, truyá»n bà y yến tiệc, thưởng công phong chức.
( Truyện Tảo Bắc đến đây chấm dứt, muốn tìm hiểu tiếp tục xin tìm Ä‘á»c Chinh Äông và Chinh Tây. )