Hán Sở Tranh Hùng

[Cánh gà nướng]

Hồi 6

Hạng Vũ chín lần thắng Chương Hàm
Triệu Cao lộng quyền khi Nhị Thế

Tháng được quân Tần, Hạng Vũ truyền họp đại binh để qua sông . Lại truyền quân sĩ chỉ mang lương thực theo đủ ăn trong ba ngày . Hễ quân qua sông rồi các chiến thuyền đều đánh đắm hết, thề quyết không trở về.
Tướng sĩ thấy Hạng Vũ quyết chí như thế, người ngIIờt đêu rạo rực .
Phạm Tăng và Chung Ly Muội mật bàn với Hạng Vũ :
- Tướng quân đuổi đánh Chương Hàm mà chỉ đem theo ba ngày lương, lại đắm thuyền, đạp chổ, nếu trong ba ngày mà chưa thắng được địch tất hư việc lớn, chi bằng sai một nha tướng tâm phúc mật báo với Triệu vận lương cho để phòng trác trở , như thế mới vẹn toàn.
Hạng Vũ thuận ý , sai ngưoi đến nước Triệu bìo tin .
Giữa lúc đó , hai bại tướng Tư Mã Hân và Ðổng Ể dẫn một số tàn quãn chạy về báo vói Chương Hàm :
- Anh Bố kiêu dũng, chúng tôi không thể địch nổi . Hiện giờ quân Hạng Vũ đã qua sông, xin tướng quân phòng bị .
Chương Hàm liền họp các tướng Vương Ly , Sa Gian, Tô Giác , Mạnh Phòng , Hán Chương, Lý Ngô , Chương Bình , Chu Hồng , Vương Quang đến cả dưới trướng bàn luận.
Chương Hàm nói :
- Hạng Vũ là tay dũng tướng, không ai địch nổi. Bọn các ngươi , mỗi ngưòi lãnh một đội quân, chia làm chín đạo , đóng trạii cách xa nhau, chờ ta ra đối địch với Hạng Vũ sẽ lần lượt tiếp ứng. Khi nào Hạng Vũ vào sâu trọng địa, cả chín đạo cùng kéo đến một lúc vây đánh, như thế may thắng nổi.
Chư tưóng vâng lời, kéo quân ra đi, ai lo phần nấy.
Chẳng bao lâu, quân Hạng Vũ kéo đến, Chương Hàm ra ngựa nghênh chiến.
Hạng Vũ thấy Chương Hàm, nghiến răng, trợn mắt hét :
- Cừu nhân ! Ngươi giết hại chú ta, thù ấy ta cùng ngươi quyết không đội chung trời !
Nói dứt lời vung gươm chém Chương Hàm. Chương Hàm đưa thương đỡ, nhưng Hạng Vũ chém quá mạnh làm cho ngựa Chương Hàm lui ba bước .
Ðánh được năm mươi hiệp, Chương Hàm mồ hôi ướt đẳm , nhắm không cự nổi nữa, liền quất ngựa bỏ chạy.
Hạng Vũ thlúc ngựa đuổi theo độ năm dặm, bỗng có đạo quân Vương Ly xông ra tiếp cứu.
Hạng Vũ hét lớn :
- Ngươi muốn chết thế cho Chương Hàm sao ?
Vương Ly cầm giáo đâm tới , Hạng Vũ đỡ ra quá mạnh làm cho Vương Ly té nhào xuống ngựa , bị quân Sở bắt trói dẫn về trại .
Chương Hàm thấy Vưong Ly bi bắt, liên phóng ngựa bỏ chạy, Hạng Vũ giục ngựa đuổi theo, nói lớn :
- Nghịch tặc ! Ngươi chạy đường nào khỏi tay ta ! Hãy dâng đầu tạ tội đã sát hại chú ta ngày trước .
Con ngựa Ô Truy của Hạng Vũ chạy vùn vụt như bay. Quân sĩ đều chạy theo sau , không ai theo kịp.
Chương Hàm thấy Hạng Vũ một mình đuổi theo, liền quày lại đấu chiến. Hạng Vũ quyết hạ cho được Chưong Hàm , ngờ đâu có bộ tướng của Chương Hàm là Sa Nhàn đem quân tiếp cứu.
Hạng Vũ tức giận, quay giáo đâm Sa Nhân.
Sa Nhân chới với bị Hạng Vũ chém một nhát té nhào xuống ngựa. Bọn nha tướng liều chết xông ra cứu thì đạo hậu quân của Hạng Vũ đã kéo đến, chém chết quân Tần vô số.
Chương Hàm nhân lúc hỗn loạn thoát khỏi vòng quân , bỏ chạy.
Hạng Vũ thấy mặt trời đã chen lặn. e có phục binh, nên truyền thu quân về trại .
Phạm Tăng bàn với Hạng Vũ :
- Tướng quân vào sâu nơi đất giặc, đêm nay trời nhiều mây , không trăng, quân địch có thể lợi dụng đến cướp trại tưóng quân cần đề phòng.
Hạng Vũ cho là phải, lien truyền lệnh bao nhiêu binh mã kéo sang chân núi bên kia hạ trại . Còn nơi đại trại thì chứa cỏ khô và đò dẫn hỏa.
Lại gọi Hoàn Sở, Vũ Anh, Ðinh Công, Ung Sĩ đến truyèn rằng :
- Bốn người đem quân ra ngoài mai phục. Hễ thấy trong trại bốc lửa lập tức đem quân đánh vào bốn mặt, chớ cho quân địch chạy thoát.
Bốn tướng tuân lệnh kéo quân ra đi.
Hạng Vũ lại gọi riêng Anh Bố đến dặn :
- Ngươi dẫn ba ngàn quân, lén đến cách trại Chương Hàm ba dậm , phục nơi đó đừng cho chúng tiếp viện.
Hạng Vũ sắp đặt xong thì trời đã vừa khuya.
Ðêm ấy Chương Hàm thu góp tàn quân, cùng với các tướng nghị luận.
Tô Giác nói :
-Nay quân sư vừa thắng trận , khí thế đang mạnh . Hễ mạnh tất phải kiêu căng , việc canh phòng trễ biếng .
Tôi xin lãnh một toán quân kỵ, từ mé Ðông đi lẻn vào sau trại. Tướng quân dẫn đại binh đi đường Tây, đánh vào trước trại. Hai bên xung kích một lượt tất trại Sở phải mất. Chương Hàm khen phải, làm theo kế Tô Giác.
Tô Giác kéo quân đến sau trại Sở, thấy tinh kỳ xiêu vẹo trống canh chễnh mảng, lòng mừng rở, lẩm bẩm :
- Phen này thì dẫu có mười tướng Hạng Vũ cũng phải mất đầu .
Liền đốc quân ùa vào. chẳng ngờ đó là một trại trống không người .
Tô Giác biết mình trúng kế vội vã lui binh.
Bỗng nghe một tiếng pháo nổ, bốn bề lửa cháy rần rần, hai đạo binh Sở kéo đến chận đường, cầm đầu là Vũ Anh và Hoàn Sở.
Hai tướng thét lớn :
- Tần tặc, hãy xuống ngựa chịu trói cho rồi, còn chờ gì nữa
Tô Giác sợ hãi , quất ngựa chạy theo đường mòn về phía hũu. Nhưng chạy chưa được bao xa , lại gặp binh Sở đón lại, tướng càm đầu là Hạng Vũ.
Tô Giác thấy Hạng Vũ tay chân run lẩy bẩy, bị Hạng Vũ chém một nhát bay đầu.
Giữa lúc đó , Chương Hàm kéo đại binh đến trước trại , nghe tiếng quân sĩ reo ó vang lừng trong trại lửa cháy mịt trời ngỡ là quân Tô Giác đang cướp trại, liền đốc quân xông vào .
Bỗng gặp lại gặp hai tướng Sở là Ðinh Công và Ung Sĩ cản :
- Tặc tướng, ngươi đã lầm kế mà chưa chịu bó tay sao ?
Chưong Hàm thất kinh, vung đao cùng với hai tướng Sở giao tranh.
Vừa đánh được mười hiệp, quân Hạng Vũ kéo đến, Chương Hàm thấy thế trận không còn giữ được, liền mở huyết lộ chạy trốn.
Các đạo quân Tần đóng lẻ tẻ, Hán Chương, Lý Ngô hay tin đến tiếp cứu, nhưng bị đạo binh phục của Anh Bố
đón lại dánh tơi bời.
Hạng Vũ đuổi theo Chương Hàm giết quân Tần không biết bao nhiêu mà kể , đoạt quân trang quân dụng rất nhiều. Cho đến khi vần đông ló dạng, Hạng Vũ mới thu quân về.
Chương Hàm về đến trại kiểm điểm quân mã, đợi đến tối sẽ thi hành diệu kế.
Ciữa ìúc đó , Hạng Vũ toàn thắng, mở tiệc khao quân , người người hón hở, rượu thịt no nê.
Phạm Tăng nói với Hạng Vũ :
- Chưong Hàm tuy thua , nhưng vốn là một mưu tướng , đêm nay thế nào cũng phục quân để phòng ta cướp trại .
Hạng Vũ nói :
- Quân sư luận rất hay . Vậy ta phải làm gì để sớm trừ chúng nó ?
Phạm Tăng nói :
- Mượn kế nó làm kế mình . Ðêm nay tướng quân kéo mộ đạo binh đến đóng trước trại , giả làm thanh thế, khua chiêng, đánh trống, lại sai các đạo binh khác phục sẵn, chận những toán binh phục của địch mà đánh, như thế Chương Hàm sẽ không còn đường thoát thân.
Hạng Vũ theo lời, sai Anh Bố lĩnh một vạn quân đi về hướng Nam, Hoàn Sở lãnh một vạn quân đi về hướng Bắc. còn mình tự lĩnh ba vạn quân đi tiền đạo. Tất cả chuẩn bị sẵn sàng, đợi đến đầu canh hai khởi sự .
Ðêm ấy không trăng, ánh sao lờ mờ chiếu xuống khoảng không gian như màu sữa đục. Rừng núi phủ màu đen, các ven đường rải rác những lùm cây rậm , lấp loáng bóng người, đó là hai đạo binh phục của hai tướng Sở kéo đến.
Cảnh vật đang chìm đắm trong giấc ngủ u buồn, bổng vang lên những tiếng quân reo, tiếng chiêng trống rợp trời .
Chương Hàm mừng rỡ , ngỡ là quân Sở dến cướp trại, liền truyền hai toán quân phục của mình xông đến bao vây. Nhưng liền lúc đó , hai cánh quân Tần bị chận lại , do hai cánh quân Sở đã phục sẵn.
Chương Hàm được tin, biết cơ mưu đã hỏng , truyền quân nhổ trại lui binh.
Hạng Vũ đuổi theo hơn hai mươi dặm thì đến nước Triệu .
Trong thành nghe tiếng quân reo biết quân Sở đến cứu , truyền khai thành để tiếp ứng ,hai mặt đánh dồn lại,
quàn Tần không biết đường nào chạy, bị giết hơn nữa.
Chương Hàm không còn thiết gì đến quân sĩ, dẫn mấy tên kỵ mã chạy trốn về Khúc Dương.
Giải vây được nườc Triệu , vua Triệu dẫn bọn Chương Nhĩ. Trần Dư ra ngoài thành đón tiếp quân Sở vào thành đại yến.
Hạng Vũ nói :
- Bây giờ chưa phải là lúc vào thành an nghỉ. Chương Hàm vừa bại trận. ta phải thừa thắng đuổi đến đất Tần, tiêu diệt lực lượng. Nếu vào thành e chậm trễ thì giờ , giặc được nghỉ ngơi, nuôi thêm thế lực, ta phải tốn thêm nhiều công phu .
Nói xong, truyền Quý Bố, Chung Ly Muội thống lãnh hai mươi vạn quân hạ trai ngoài thành Triệu, còn mình thống suất đại binh đuổi theo Chương Hàm.
Quân Hạng Vũ đi đến đâu cũng được quần chúng tiếp đón nồng hậu. Các chư hầu đều ra bái vọng hai bên đường tỏ sự biết ơn của mình đối với nước Sở .
Phạm Tăng nói vói Hạng Vũ :
- Nay Chưong Hàm trốn đã xa rồi , lòng người đều ngưỡng vọng quân ta , các chư hầu phục tùng nước Sở, đó là lúc tướng quân lấy nước làm nhà, hà tất phải dấn mình trong đám mưa tên rừng giáo làm chi ? Sức mạnh một người không bằng sức mạnh của toàn thể của chính nghĩa . Phương chi , mới có ba ngày, tướng quân thắng luôn chín trận, phá ba mươi vạn quân Tần, từ xưa đến nay chưa có tướng nào lập được kỳ công như vậy. Tôi thiết tưởng nay hãy tạm dồn binh ở Chương Nam để dưỡng sức quân đã. Hiện nav Triệu Cao đang chuyên quyền, áp chế vua Nhị Thế. Triệu Cao là đứa tiểu nhân, ganh tị, Chương Hàm chẳng bao lâu cũng bị hại. Chờ cho triều đình vua Nhị Thế rối loạn, ta sẽ tìm kế tiến thủ.
Hạng Vũ khen phải, nói :
- Xin tuân lời quân sư chỉ giáo.
Ðoạn. truyền đóng quân lại ở Chương Nam .
Trong lúc đó , Chưong Hàm thu nhặt tàn quân, còn lại độ mươi vạn, kéo qua Chương Hà, đóng đồn tại cửa Hàm Cốc, và làm sớ gởi về triều xin quân tiếp viện.
Triều thần hay tin Chương Hàm thua luôn chín trận, tổn thất ba mươi vạn quân, đều khiếp sợ, ăn ngủ không yên.
Triệu Cao quyền chính gồm một tay , các việc quan hệ đều giấu hết, không để lộ cho vua Nhị Thế biết.
Các quan ai trái ý , lập tức tìm cách ám hại, vì vậy ai cũng sợ, không dám nhìn mặt.
Một hôm, Triệu Cao đem dâng cho vua Nhị Thế một con hươu , mà nói là con ngựa.
Vua Nhị Thế cười lớn, nói :
- Thừa Tướng lầm rồi ! Ðó là con hươu chứ đâu phải con ngựa . Nhị Thế ngoãnh qua hỏi triều thần :
- Có người lặng thinh không dám nói, có người nói thẳng là con hươu, có người a dua theo Triệu Cao nói là con ngựa.
Người nào nói thẳng đều bị Triệu Cao tìm cách hãm hại. Quần thần lại càng sợ Tnệu Cao hơn.
Thừa Tướng Lý Tư thấy vậy lòng băn khoăn không yên. Triệu Cao biết Lý Tư không ưa mình, một hôm tìm cách nói : - Nay cõi Quan Ðông giặc giã nổi lên như ong vỡ tổ, Chương Hàm thua mấy trận, nước nhà đương cơn nguy ngập , tôi là quan hoạn không được phép tâu bày , đó là nhiệm vụ chính của quân hầu , sao quân hầu vẫn lặng yên không tiến gián ?
Lý Tư buồn bã nói :
- Bệ hạ ở mãi trong thâm cung, tôi làm sao tiến gián đươc .
Triệu Cao hăm hở nói :
- Quân hầu cứ sắp sẳn lời tấu đi, lúc nào có thể tiến gián được tôi sẽ tin cho quân hầu biết để vào yết kiến.
Lý Tư ngỡ Triệu Cao có thiện cảm với mình , ngờ đâu đó là ác ý của triệu Cao .
Triệu Cao nhân lúc vua Nhị Thế đang say sưa với các phi tần trong thâm cung , ìửa dục phừng phừng trong men rượu , liền sai người bảo Lý Tư :
- Lúc này có thể tâu bày dược, xin Thừa Tướng vào yết kiến.
Lý Tư tin thật, xin vào tâu.
Lần thứ nhất vua Nhị Thế từ chối . Lý Tư lại xin lần thứ hai, rồi lần thứ ba.
Vua Nhị Thế thấy Lý Tư lải nhải mãi, nổi giãn mắng :
- Trẫm đang lúc vui vầy với phi tần, sao Lý Tư lại dám vô lễ như vậy ?
Triệu Cao liền lợi dụng cơ hội kiếm lời dèm tấu :
- Lý Tư cậy mình có công lập Bệ hạ trước kia ước vọng được bê hạ cắt đất phong vương, nhưng ước vọng ấy không thành đem lòng oán trách. Vừa rồi sai con là Lý Do1àm quan Thái Thú ở Tam Xuyên mục đích để tư thông với Sở xin bệ hạ phải xét mới được.
Từ đó vua Nhị Thế có ý ghét Lý Tư, và Lý Tư cũng biết Triệu Cao muốn hại mình, liền làm biểu dâng lên kễ tội Triệu Cao , xin vua bõ cung A Phòng lo chỉnh đốn việc nước.
Vua Nhị Thế xem tờ biểu, mắng Lý Tư :
- Trẫm biết Triệu Cao là người hiền, thờ trẫm rất trung hậu. Nếu không có Triệu Cao thì trẫm không còn ai sai khiến . Còn ngươi bảo trẫm bỏ cung A Phòng thật là điều phi quân. Cung A phòng của tiên đế lập ra, ngươi đã không ngăn được trộm giặc để bốn phương nổi loạn, thế mà còn bảo trẫm làm trái ý tiên đế để mang tội bất hiếu.
Nói xong, giao Lý Tư xuống Ðình ủy nghị tội, ghép án tư thông với nước Sở chiếu ngũ hình, bắt phải tội chém ngang lưng và tru di tam tộc.
Vũ sĩ trói cha con Lý Tư, dẫn ra chợ Hàm Dương, Lý Tư nhìn con nói :
- Nay cha con mình dẫu muốn dắt chó ra đất Thương Thái săn thỏ để làm vui đâu còn được nữa.
Hai cha con nhìn nhau ứa lệ, rồi cùng bị xử trảm.

Người sau có thơ chê Lý Tư :
Họ Lý không thông vận thế thời
Ngày tàn còn nghĩ cuộc vui chơi
Công thành chẳng liệu lui mình trước
Phú quí vinh hoa , miệng bả đời !
Từ lúc hại được Lý Tư, quyền thế Triệu Cao càng lớn, quần thần không ai dám nhìn mặt.
Chương Hàm đóng quân ở Hàm Cốc lương thực hết sạch , tướng sĩ mỏi mòn , nhiều lần sai người về triều cáo cấp, nhưng Triệu Cao giấu nhẹm , không cho vua Nhị Thế biết.
Một hôm , vua Nhị Thế đi săn về, vào cung nằm tựa gối lim dim đôi mắt , bỗng vẳng nghe bên tai. hai cung nhân hầu hạ thì thầm :
- Công việc ngoài biên ải hiện nay ra sao ?
Nguy lắm ! Chương Hàm thua luôn chín trận, quân sĩ hao mất ba mươi vạn, bất nhật quân Sở kéo đến đây , chúng ta khó toàn mạng.
Vua Nhị Thế thất kinh, vùng dậy, nắm lấy cung nhân , hỏi :
- Các ngươi vừa nói chuyện gì ?
Cung nhân quỳ mọp xuống đất van xin :
- Tâu bệ hạ , chúng tôi ngở Bệ hạ yên giấc nên nói chuyện riêng , xin Bệ hạ tha tội.
Vua Nhị Thế gắt :
- Cứ nói đi . Có chuyện gì phải giấu ta ?
Cung nhân tâu :
- Hiện nay thiên hạ mười phần rối loạn, Chương Hàm thất trận quân sĩ chết rất nhiều. Nếu tình thế này kéo dài mãi nhà Tần phải diệt vong.
Vua hỏi :
- Do đâu các ngươi biết chuyện đó ?
Cung nhân tâu :
- Cả nước không ai không rõ , duy Bệ hạ bị Triệu Cao che mắt mãi yên vui, không biết mà thôi.
Vua Nhị Thế tức giận đòi Triệu Cao đến mắng :
- Ngươi làm Thừa Tưóng, việc lớn nhỏ đều ở trong tay . Nay thiên hạ rối loạn, nước nhà nguy cấp, quân ta tổn thất hơn ba mươi vạn, thế mà không tâu cho trẫm biết, lại còn bịa lời nói dối , tội ngươi đáng chém !
Triệu Cao run cầm cập, bỏ mũ, dập đầu xuống tâu :
- Tâu Bệ hạ, thần là một Tể Tướng, chỉ quản cố được công việc bên trong , cung phụng bệ hạ họa hưỡng thái bình mà thôi . Còn như việc đánh dẹp ngoài biên ải là nhiệm vụ của quan Ðại tướng . Nay việc đã xảy ra như vậy xin bệ hạ sai người đến vấn tôi Chương hàm , ròi sai một viên đại tướng khác ra thay , tất phải cứu nguy được . Và mọi việc ngoài biên chẳng qua chỉ là lời đồn đại , nếu có gì sao không thấy Chương Hàm cáo cấp ? Bệ hạ chớ quá tin bọn cung hoạn mà thống trách vi thần như vậy .
Nhị Thế nghe Triệu Cao nói bùi tai, liền bỏ qua, không nghĩ đến chuyện giặc giã nữa .
Triêu Cao về tư dinh ,mồ hôi chưa ráu cho là Chương Hàm vì lâu nay mình giấu nhẹm mấy tờ cáo cấp nên sai người đút lót bọn cung nhân để gièm ph mình. Nghĩ như thế, Triêu Cao căm tức Chương Hàm vô cùng .
Chẳng bao lâu được tin Chương Hàm sai quan Trưởng Sử là Tư Mã Hân về triều cấp tấu .
Triệu Cơ ra lệnh Tư Mã Hân phải đợi ngoài triều môn .
Tư Mã Hân đợi đến ba ngày vẫn chưa được vào tâu , lòng nóng như dốt , liền lấy vàng đút lót cho nhà Triệu Cao , để dò xem tin tức.
Tên lính hầu của Triệu Cao nói riêng với Tư Mã Hân :
- Thừa Tướng đang căm tức Chương tướng quân muốn bới móc tội bại binh để khép án. Tướng quân về triều hôm nay chẳng khác chui đầu vào lưới .
Tư Mã Hân nghe nói vội vàng trở ra nhà trọ, gói ghém hành trang nội trong đêm ấy , lén trốn ra Hàm Cốc.
Sờ dĩ Triệu Cao để Tư Mã Hân chầu chực ba ngày là muốn lập mưu bắt cả gia quyến xử tội , không ngờ Tư Mã Hân đã trốn trước .
Triệu Cao tức giận vào tâu với Nhị Thế :
- Bọn Chương Hàm cầm binh ngoài cõi, thua luôn mấy trận , hao binh tổn tướng, thật nhục nhã, nay lại sai người lén về triều dò thám chắc là âm mưu phản loạn, xin bệ hạ sai người ra thế, và bắt Chương Hàm về triều trị tội , thì việc nước mói yên được.
Nhị Thế chuẩn tấu, Triệu Cao sai cháu là Triệu Thường đến Hàm Cốc đòi Chưong Hàm về .
Trong lúc đó, Tư Mã Hân chạy suốt ngày đêm, tất tưởng đến Hàm Cốc, vào yết kiến chương Hàm, nói :
- Hiện nay Triệu Cao chuyên quyền, che mắt trong ngoài, tìm cách hảm hại tướng quân, kiếm lời dèm pha, không chịu phát quân cứu viện. Nếu tôi không nhanh chân thoát thân thì đã bị Triệu Cao hại mạng rồi.
Chương Hàm nghe nói rụng rời , ngước mặt lên trời than :
- Trong thì gian thần tác loạn, ngoài thì giặc giã tranh hùng, nhà Tần ắt chẳng còn bao lâu nữa .
Liền họp các tướng đàm luận.
Ðồng Ể nói :
- Triệu Cao là đứa gian ác chỉ dùng một lời nói mà Lý Tư bị tru di tam tộc. Bọn chúng ta khó thoát khỏi tay hắn.
Ðang lúc bàn bạc, thì Triệu Thường cầm chiếu đến.
Các tướng ra ngoài dinh nghênh tiếp, và mở chiếu ra đọc.
Chiếu rằng :
Ngày thường ăn lộc nước , lúc loạn phải tận trung , nay bọn các ngươi cầm binh dẹp loạn , húy tử tham sanh, để cho hao binh tổn tướng . làm nhục quốc thể, tội đáng chết . Lại còn sai ngườl về triều, chưa thĩnh mệnh đã bỏ trốn đi , rõ là tinh thần phản nghịch . Nay sai Triệu Thường phụng sứ bắt các ngươi lập tức hồi triều, nếu cải lệnh khó dung .
Nay chiếu.
Chương Hàm nghe đọc chiếu xong, chư tướng đều đứng cả dậy, nắm lấy sứ giả nói lớn :
- Bọn chúng ta mặc giáp, cầm thương, xông pha tên đạn , coi chết như lông hồng, cay đắng khó nhọc biết chừng
nào . Ðã mấy lần cáo cấp về triều bị Triệu Cao giấu nhẹm , không phát quân. Lỗi sờ sờ ra đó, thế mà còn buộc tội chúng ta sao ? Theo sứ về triều chịu chết thà chém sứ phản đối tên phản nghịch.
Dứt lời, các tướng rút gươm toan chém Triệu Thưòng

[Cánh gà nướng]

Hồi 7

Giận bạo chúa , Chương Hàm đầu Sở
Chuộng Trương Lương , Lịch Sinh lập mưu.

Chương Hàm thấy các tướg giận giữ muốn chém sứ , liền cản lại nói :
- Không nên vì đứa phản thần mà chém sứ e mang tội kháng mệnh triều đình . Chi bằng giữ Triệu Thường lại, phiên tấu về triều xem vua xử như thế nào đã.
Các tướng theo lời , bắt Triệu Thường giam lại.
Trong lúc Chương Hàm đang thảo sớ , bọn Trần Hy kéo đến nói :
- Tôi nghe tin Triệu Cao đã in sâu vào đầu óc vua Nhị Thế dẫu chúng ta có minh oan đến đâu cũng chẳng ai xét đến . Cái họa diệt tộc không tránh khỏi . Ấy vậy, cứ chém sứ đi cho hả lòng, rồi sẽ liệu sau.
Chương Hàm còn lưỡng lự. Cách hai ngày sau có thư Trần Dư từ nước Triệu gởi đến.
Trong thư nói :
Xưa Ngô Khởi làm tướng nhà Tần, đánh thành , cướp nước , biết bao khó nhọc, thế mà cuối cùng không khỏi tội chết . Còn như Mông Ðiềm đuổi rợ Hung , mở đất Trung Du dài hơn nghìn dậm . Công lớn dường ấy mà cũng không tránh khỏi thác oan !
Nay tướng quân ba đời làm tướng , công lao không nhỏ . Thế mà mới thua mấy trận , thiệt mất vài muôn vạn quân , trên dưới đã nhao nhao dèm síểm . Rõ là nhà Tần có tánh đố kỵ tơi trung .
Trời đã muốn làm mất nhà Tần, ai còn có thể cứu vãn được . Người ta tận trung vua thảo tôi hiền còn đem thân hy sinh cho kẻ tàn bạo , vong ân mà uổng mạng.
Tướng quân , trong không thể trực gián, ngoài làm một bại tướng, cô lập, sống sao nổi ? Vả lại,thiên hạ đang lầm than , anh hùng đua nhau phất cờ khởi nghĩa , đưa xã hội tiến tới cuộc sống huy hoàng, tướng quân làm cái việc giữ lấy bánh xe lịch sử không cho quay, như thế tưởng không phải là thượng sách. Theo tôi, tướng quân nên liên kết với chư hầu, trừ bạo ngược, trước bảo vệ thân mình, sau để người đời khỏi chê trách .
Kính Thư

Chương Hàm xem xong, bàn với chư tướng :
- Trần Dư nói cũng có lý , song chẳng biết nên đi phưong nào cho phải ?
Trần Hy nói :
- Các nước mới lập , sức còn yếu chưa có thể nương thân được. Duy có Sở, Hạng Vũ oai danh lừng lẩy, thế lực
kiêu hùng , các chư hầu đều phải tùng phục. Tôi chắc sau này nhà Tần sẽ mất về tay nước Sở. Nếu chúng ta theo về
Sở ngôi công khanh chẳng mất.
Chương Hàm nói :
- Trước kia ta giết Hạng Lương, Hạng Vũ đem lòng thù oán, khi nào lại dùng ta.
Trần Hy nói :
- Tôi xin vì tướng quân sang Sở làm thuyết khách , dò ý Hạng Vũ rồi sẽ liệu.
Chương Hàm nói :
- Ðược , xin ngài cứ thử xem, tôi chờ đợi kết quả.
Trần Hy cỡi ngựa sang Sở, sai người vào bẩm :
- Có sứ Tần xin vào yết kiến.
Hạng Vũ cho vào , hỏi sứ giả : .
- Các tướng Tần khốn đốn đã lâu, không chịu nổi , hoàn cảnh ấy sai ngươi đến đây thuyết khách chăng ?
Trân Hy nói :
- Kẽ trượng phu vì nghĩa dẫu tan xương nát thịt cũng chẳng phàn nàn huống chi điều khổ nhọc. Tôi đến đây không phải để thuyết khách mà để trình bày với tướng quân một điều bất nghĩa .
Hạng Vũ hỏi :
- Ðiều bất nghĩa là điều gì ?
Trần Hy nói :
- Chương tướng quân tôi khó nhọc suốt ba mươi năm trời, phò nhà Tần bảo vệ lấy giang sơn, nằm gai nếm mật nơi rừng giáo mưa tên. Lẽ ra, đó là một công trạng đối với nước Tần, thế mà Triệu Cao đem lòng gian ác, dèm siểm vua Tần , mưu kết tội Chương tướng quân tôi. Thật là điều bất nghĩa.
Hạng Vũ hỏi :
- Ngươi đem chuyện ấy nói với ta để làm gì ?
Trần Hy nói :
- Trước là để tướng quân thấu rõ được lòng dạ kẻ bất nghĩa sau là để tướng quân thấy nỗi lòng oán vọng của Chương Hàm đối với Triệu Cao.
Hạng Vũ cười lớn, nói :
- Như thế ta lại càng dễ diệt nước Tần chứ sao !
Trần Hy nói :
- Ðúng vậy . Nhưng nếu tướng quân biết lợi dụng lánh của Chương Hàm thì mới dễ, bằng để cho Chương Hàm cầm quân bảo vệ nhà Tần , tôi e khó diệt nhà Tần được.
HạngVũ hỏi :
- Nhà ngươi muốn ta lợi dụng lòng oán thù của Chương Hàm như thế nào ?
Trần Hy nói :
- Chương Hàm tuy bị cô lập, nhưng trong tay còn hơn mươi vạn quân , và nhiều kiện tướng, nếu cho Chương Hàm đầu Sở , chung sức diệt Tần để báo thù , đó lợi dụng được Chương Hàm đó.
Hạng Vũ vỗ án hét :
- Chương Hàm giết chết chú ta , thù ấy chưa trả, ta quyết bắt Chương Hàm sẻ thịt ăn gan , lẽ nào lại cho nó quy hàng !
Trần Hy không đáp , mỉm miệng cười.
Hạng Vũ hét lớn nói :
- Ngươi cười gì ? Muốn đem xác đến đây thử lưỡi kiếm của ta sao ?
Trần Hy nói :
- Tôi cười tướng quân chỉ chăm chăm lo việc nhỏ mà bỏ mất việc lớn . Ðã là tướng ra trận , ai vì chúa nấy , sao tướng quân lại nghĩ đến tình riêng mà cố chấp như vậy . Kẽ trượng phu vì nước quên nhà, vì lợi chung bỏ thù thù riêng mới gọi là người đại lượng.
Phạm Tăng ghé vào tai Hạng Vũ, bàn :
- Hiện nay uy thế của tướng quân rất mạnh, thế mà chưa vào được cửa quan là vì có Chương Hàm ngăn giử . Chương Hàm đầu Sở tức là trời muốn giúp tướng quân diệt Tần , tướng quân nên bỏ thù riêng lập ơn mới, Chương Hàm mang ơn tướng quân tất phải tận tâm, tận sức Ðó là thủ đoạn của kẽ anh hùng hào kiệt vậy.
Hạng Vũ nghe nói tĩnh ngộ, khen :
- Nếu không có quân sư tôi đã làm môt việc đáng tiếc .
Liền nói với Trần Hy :
- Tôi vì nặng tình gia đình mà quên nghĩa lớn. Thù thúc phụ chỉ là thù riêng, còn việc nước là việc chung của thiên hạ . không lẽ vì thù riêng mà bỏ việc công. Vậy nếu Chương Hàm thực lòng đầu Sở , ta sẽ bỏ hết thù xưa , cùng nhau cộng sự, mai sau phú quí cùng hưỏng.
Trần Hy từ giã Hạng Vũ trở về thuật lại với Chương Hàm .
Chương Hàm nói :
- Cứ như lời túc hạ thì đầu Sở là phải. Nhưng ta e Phạm Tăng nhiều quỉ kế, gạt ta đến đó ám hại chăng. Vậy túc hạ chịu khó đi một lần nữa xem hư thực thế nào.
Trần Hy vâng lời , Cởi ngựa sang dinh Sở, yết kiến Hạng Vũ và nói :
- Chương tướng quân tôi bản ý muốn đầu hàng, nhưng lại e tướng quân có nhớ thù cũ, nén chưa dám xếp giáp.
Hạng Vũ cười nói :
- Nhất ngôn ký xuất , tứ mã nan truy. Trượng phu đã nói một lời ngàn vàng khôn chuộc !
Nói xong cầm mũi tên bẻ làm đôi , giao cho Trần Hy một nữa đem về đưa cho Chương Hàm.
Chương Hàm tức tưởi khen, và nói :
- Hạng Vũ thật là kẻ anh hùng nghĩa khí, đáng cho ta theo phò.
Tức thì thăng trướng , hội chư tướng chém đầu Triệu Thường, rồi hợp hai mươi vạn quân kéo thẳng đến Chương Nam, cách trại Sở ba mươi dặm.
Hạng Vũ truyền quân trong trại đội ngủ chĩnh tề , gươm tuốt khỏi võ đứng hai hàng để thu nhận hàng tướng .
Chương Hàm đi đến trước trại Sở, xuống ngựa, thẳng vào viên môn, sụp lạy trước trướng, nói :
- Chương Hàm tôi bị Triệu Cao dèm báng, vua Nhị Thế không tiếp quân lương, sức cùng lực tận, may nhờ tướng
quân rộng lượng mở đường cho chúng tôi nương tựa , ơn ấy dẫu chết chẳng dám quên . Xin đem thân trâu ngựa đền đáp .
Hạng Vũ bước xuống cầm tay Chương Hàm an ủi :
- Nay tướng quân đã đến đây cùng tôi lo chung việc thiên hạ , vậy xin hết lòng hết dạ , mai sau diệt được nước Tần công lao chẳng nhỏ. . . .
Chương Hàm lạy tạ , rồi đem binh tướng mình nhập vào binh Sở .
Tin ấy đồn đến hàm Dương , Triệu Cao vào tâu với vua Nhị Thế :
- Chương Hàm thực có ý làm phản, nay đã đem cả binh bộ đầu Sở rồi !
Vua Nhị Thế giận dữ hạ lệnh bắt cả tôn thuộc của Chương Hàm và các tướng chém hết.
Chương Hàm hay được tin khóc sướt mướt, oán vọng Triệu Cao thấu trời, liền vào bàn với Hạng Vũ :
- Nhân lúc nhà Tần không có tướng giữ cửa quan, tướng quân nên dẫn quân qua sông Chương, đến thẳng đất Tân An và Miên Chỉ, chỉ một trận là diệt được nhà Tần .
Hạng Vũ mời Phạm Tăng vào bàn bạc.
Phạm Tăng nói :
- Binh ta ở ngoài đã lâu ngày, lương thực không được sung đủ. Còn Hoài Vương hiện ở Bành Thành thiếu người bảo giá. Vả lại Tần đất rộng, dân đông, nếu rủi ro, bề nào đầu đuôi gián đoạn. Chi bằng trở về Bành Thành cũng cố triều chính, cho quân sĩ dưỡng sức rồi lập thành hai đạo quân, chia nhau tiến vào đất Tần một lượt, như vậy mới vẹn toàn.
Hạng Vũ đồng ý , truyền lệnh rút quân về Bành Thành , vào yết kiến Hoài Vương, lại dẫn các hàng tướng nước Tần vào bệ kiến.
Hoài vương mừng rỡ, truyền mở tiệc khao thưởng ba quân , phong Hạng Vũ làm Lỗ Công phong Lưu Bang làm Bái Công cho về hươu dưỡng quân sĩ đợi ngày xuất chinh .
Bái Công từ đó tuyển tướng luyện quân, chiêu mộ kẽ hào sĩ bốn phưong. Chỉ mới hai tháng mà các mưu thần , mãnh tướng rất đông như, Tiêu Hà, Phàn Khoái , Tào Tham , Chu Bột , Vương Lãng , Hạ Hầu Anh , Sài Vũ , Ngạn Hấp, Lưu Quán, Ðinh Phục ,Chu Xương, Phó Khoan, Tiết Âu, Trần Bái, Chương Thương, Nhâm Ngao. Tướng hơn 50 viên , quân hơn 50 vạn .
Còn Lỗ Công thì dưới trướng có : Phạm Tăng, Anh Bố,Quý Bố , Chung Ly Muội , Hàn Sở, Vũ Anh, Ðinh Báo, Chưong Nhĩ, Trần Dư, Cung Ngao, Tang Ðồ, Long Thư, v.v. . . Tướng hơn một trăm viên, quân hơn năm mươi vạn . Bái Công chú trọng vê nhân nghĩa, không thích sát phạt, dùng đức thu phục nhân tâm.
Còn Lỗ Công uy thế càng mạnh thì tính khí càng nóng nảy , các tướng sợ uy hơn là đức, cả đến vua Hoài Vương cũng có ý sợ sệt.
Hoài Vương thường nói với quần thần:
- Bái Công là người nhân hậu, sau nay có thể đem lại hạnh phúc thái bình cho trăm họ được .
Một hôm , có người từ Hàm Dương lại, kể sự tàn bạo của vua Nhị Thế và sự chuyên quyền của Triệu Cao mỗi ngày một quá quắt, trăm họ sống không yên.
Lỗ Công hay tin, vào tâu vua Hoài Vương :
- Thần luyện tập binh mã đã lâu, nay chính là lúc cần xuất quân để trừ kẻ vô đạo cứu lấy muôn dân, xin Bệ hạ chỉ phán .
Vua phán :
- Trẫm đang muốn sai hai người chia đường đánh Tần. Khanh tâu như vậy rất hợp ý .
Liền truyền Bái Công và Lỗ Công đến gần, phán :
- Trăm họ rên siết dưới ách bạo chúa nhà Tần đã lâu, cứu dân sớm được ngày nào hay ngày ấy. Nay đánh cần phải chia làm hai nẻo, vì Tần đất rộng dân đông, đánh một mặt khó lấy hết được. Tuy nhiên, trẫm chưa biết sai ai đường nào, vậy hai khanh tạm lui ra, để trẫm bàn với quần thần đã.
Quần thần đều nói :
- Ðánh Tần có hai con đường : một đường phía Ðông, một đường phía Tây. Hai con đường ấy xa bằng nhau. Tuy nhiên, muốn cho được công bình xin Bệ hạ viết một lá thăm, ai bắt trúng đường nào đi đường ấy.
Hoài Vương chuẩn tấu liền viết tên hai con đường : Ðông, Tây bỏ vào hũ .
Lỗ Công bắt trúng Ðông lộ, còn Bái Công trúng Tây lộ .
Hai bên bái tạ vua trở về chỉnh đốn binh mã xuất chinh .
Ba quân hăm hở, cờ xí rợp trời, binh nào tướng ấy rất uy nghi .
Ngày khởi hành vua Hoài Vương cầm tay Lỗ Công , Bái Công nói :
- Các khanh lập ta lên làm vua là để hợp với nguyện vọng nhân dân, song ta xét mình tài hèn, đức bạc , không đũ đem hanh phúc cho thiên hạ. Hai khanh vào đất Tần lần này , người nào vào trước được Hàm Dương ta sẽ phong cho làm vua Tần, người nào vào sau phải chịu làm tôi . Hai khanh nên ghi nhớ lời ước của trẫm. Sau này thiên hạ được thái bình các khanh để cho trẫm một nơi nhàn cư , như thế trẫm mãn nguyện.
Lỗ công và Bái Công đồng thanh tâu :
- Chúng tôi xin hết lòng vì nước, mở rộng cơ đồ , đem thiên đô về Tràng An, gây lại được cơ nghiệp hùng vĩ của nhà Châu trước kia mới toại nguyện.
Nói xong, hai ngưòi lạy tạ, kéo binh mã thẳng đến Ðịnh Ðào, hợp hai làm một, đặt tiệc ăn mừng, kết làm anh em.
Bái Công làm anh , Lỗ Công làm em, tình ý rất thân mật
Ðoạn hai người chia tay, ai đi đường nấy .
Bái Công theo Tây lộ đem quân đến ấp Bắc Xương, lúc ấy vào tiết mùa xuân, trời không nắng lắm, thỉnh thoảng có mưa phùn, ban đêm gió ngàn thổi lạnh.
Thành Bắc Xương cửa đóng kín cờ xí cắm la liệt trong thành lơ thơ với bóng quân canh.
Phàn Khoái xin đánh thành, Bái Công nói :
- Chổ này là ấp nhỏ, thành quách sơ sài. Vả lại dân chúng đã khổ cực nhiều dưới ách bạo chúa , nay ta còn sát
phạt sao đành .
Lời nói đầy nhân đạo ấy đồn vang khắp nơi . Các bậc bô lão trong thành hay được bàn tán :
- Những kẽ sống dưới ách tàn bạo, mong một lời nhân nghĩa chẳng khác nào kẻ đang khát trông nước uống. Bái Công người nhân đức như thế chúng ta lẽ nào không tùng phục .
Bèn rũ nhau đến nói với quan Ấp Lệnh :
- Dân chúng tôi khổ với chế độ nhà Tần như chìm trong nước lửa . Nay gặp đại quân của Bái Công đến đây như trời hạn gặp mưa, xm quan lớn mở thành đầu hàng đê dân chúng nếm mùi ân đức.
Quan Ấp Lệnh theo lời, mở cửa thành nghênh tiếp.
Bái Công kéo quân vào thành, hạ lệnh cấm quân sĩ không dược lấy của dân một vật gì .
Trăm họ đem lòng ái mộ. Tiếng thơm đồn đi khắp nơi . Quân Bái Công đi đến đâu dân chúng đều mở cửa tiếp .
Một hôm , đến đất Cao Dương quan Ấp Lệnh là Vương Ðức ra khỏi thành ba mươi dặm đón rước, Bái Công thấy Vương Ðức nói năng hoạt bát, khí tượng hơn người , liền dắt tay vào thành, mời ngồi , và nói :
- Hiền hầu đã vui lòng qui thuận, vậy xin cùng với Bang này đi đánh Tần trừ bạo chúa .
Vương Ðức chắp tay thưa :
- Tôi tài hèn, dốt nát , không giúp tướng quân được bao nhiêu , vả lại, mấy năm chánh sách nhà Tần tàn bạo , tôi cai trị nơi đây dùng nhân nghĩa rải cho dân vì vậy dân chúng mến tôi lắm , không nỡ rời . Nơi huyện này có một hiền sĩ họ Lịch tên Tự Cơ, nhà nghèo , tính phóng đãng , tuy bề ngoài có vẽ ngông cuồng, nhưng bên trong chứa đầy mưu lược . Nhân lúc thiên hạ loạn lạc, nhà Tần đốt sách , chôn học trò , liền mới mượn chén giả say . Ông ta thường nói với tôi : Tôi say suốt ngày, nhưng nếu gặp minh quân tôi tĩnh lại ngay . Xin tướng quân cho cho mời người ấy làm chức Biệt Giá để sớm tối bàn bạc thì ích lợi hơn tôi nhiều .
Bái Công mừng rỡ , nhờ Vương Ðức đi mời Lịch Sinh .
Ðến nơi , Lịch Sinh còn đang say, nằm chưa dậy.
Gia đồng đánh thức , Lịch Sinh khoác áo ra chào và nói :
- Hôm nay quý chức hạ cố đến tệ xá hẳn có điều chi dạy bảo ?
Vương Ðức nói :
- Thường ngày tiên sinh ước được gặp minh chủ, nay tôi xem Bái Công, người khoan nhân đại độ, đáng bậc đế vương, tôi đã tiến dẫn tiên sinh làm chức Biệt giá, xin tiên sinh bằng lòng cho.
Lịch Sinh nói :
- Tôi đã có nghe đức độ của Bái Công, song chưa giáp mặt chẳng biết lời đồn đãi ấy hư thiệt thế nào. Nếu quả gặp được minh chủ từ nay tôi hết say .
Dứt lời, cười ha hả, sửa soạn khăn áo theo Vương Ðức vào thành, yết kiến Bái Công .
Bái Công đang ngồi cho hai tỳ nữ rửa chân, Lịch Sinh chỉ xá một cái chứ không lạy. Rồi qua một lúc cất tiếng hỏi :
- Túc hạ muốn giúp nhà Tần đánh chư hầu hay giúp chư hầu đánh nhà Tần ?
Bái Công thấy Lịch Sinh già nua, ăn nói sổ sàng như thế, cau mày, mắng :
- Chà ! Anh hủ nho này hỏi mới ngu chứ ! Thiên hạ khổ vì nhà Tần đã lâu, nay ta phụng mệnh vua Hoài Vương trừ bạo chúa , cứu muôn dân, sao lại dám nói giúp nhà Tần ?
Lịch Sinh nói :
- Túc hạ muốn đánh Tần trừ bạo chúa , cất nghĩa binh thu phục lòng người , thế mà lại đối xử với hiền sĩ bằng cử chỉ ngạo như thế đó thì ai còn giúp mình lo việc lớn .
Bái Công nghe nói, thôi rửa chân, vội vàng đội mũ, mặc áo, mời Lịch Sinh lên ngồi, và xin lỗi :
- Vừa rồi tôi vô ý, không biết tiên sinh, lỡ thất lễ xin tiên sinh vui lòng hỉ xả.
Qua một lúc, Bái Công hỏi :
- Tiên sinh đã hạ cố đến đây, có điều gì cao kiến xin chỉ giáo ?
Lịch Sinh đem chuyện lục quốc tung hoành, và chánh sách tàn bạo của vua Tần ra nói, miệng như nước chảy thao thao bất tuyệt. Bái Công lấy làm đắc ý , hỏi đến mưu đánh Tần.
Lịch Sinh nói :
- Túc hạ đem đoàn quân ô hợp vào đất Tần chẳng khác nào lùa bầy dê vào hang cọp. Tôi thấy sự thất bại trước mắt .
Bái Công nói :
- Tôi lấy nghĩa binh đánh với quân bất nghĩa cớ sao thất bại ?
Lịch Sinh nói :
- Ðành vậy ! Nhưng binh Tần đông, lương thực đầy đủ , việc nghĩa có sức mạnh lâu dài , bạo lực có sức mạnh cấp thời . Túc hạ không củng cố căn bản thì khó thắng được .
Bái Công hỏi :
- Ý tiên sinh muốn phải làm thế nào ?
Lịch Sinh đáp :
- Trần Lưu là cho xung yếu nhất trong thiên hạ , bốn mặt tám bề hình thể hiểm trở , trong thành lương thảo rất nhiều , quan Thái Thú là Trần Ðồng vốn có quen với tôi . Tôi có thể dụ được. Nếu lấy Trần Lưu làm chổ căn bản trú quân , rồi thừa cơ chiếm Quan Trung, đó là thượng sách .
Bái Công mừng rỡ, nhờ Lịch Sinh đến Trân Lưu phủ dụ .
Quan lệnh Trần Lưu nghe Lịch Sinh đến, ra đón vào hậu đường đặt tiệc khoản đải .
Lịch Sinh nói :
- Làm tôi chọn chúa mà thờ . Lâu nay vì nhà Tần vô đạo . Tôi mượn chén giả say , gát bỏ việc đời . Vừa rồi, gặp được Bái Công là đấng hiền lương , đáng mặt minh chủ, tôi đã đem thân quy phục. Hiền hầu giữ cái thành nhỏ này, dưới chánh lệnh tàn bạo , muôn dân thán oán, chi bằng theo giúp Bái Công phất cờ khởi nghĩa cứu lấy muôn người khỏi cảnh lầm than.
Trần Ðồng ngồi cúi mặt suy nghĩ một lúc rồi nói :
- Tiên sinh nói cũng phải , song tôi ăn lộc nước, nỡ nào phản lại nhà Tần.
Lịch Sinh vừa cuời vừa nói :
- Vua Tần tàn bạo , làm khổ trăm họ, giết đi là chánh đạo , sao lại bảo là phản ?
Trần Ðồng đứng dậy nói :
- Tôi xin lĩnh ý tiên sinh .
Hai người tâm sự một lúc rồi mở cửa thành đón Bái Công vào.
Bái Công đóng quân nơi Trần Lư ngót một tháng , chiêu tập binh mã các cứ được thêm hơn năm vạn .
Lương thực sung túc , quân lực dồi dào .
Bái Công nói với Lịch Sinh :
- Từ khi gặp tiên sinh, tôi chẳng khác nào như cá gặp nước, ơn tiên sinh rất lớn.
Nói rồi phong cho Lịch Sinh làm Quảng Dã quân, ở luôn bên cạnh bàn mưu giúp kế.
Lịch Sinh nói :
- Tôi tuy được túc hạ trọng đãi. song tài năng chưa đáng với lòng ưu ái của túc hạ. Gần đây có một người gồm đủ kinh luân, thừa tài thao lược, mưu trí dẫu Y Doãn đời vua Thang, Lã Vọng đời nhà Châu cũng chưa hơn nổi. Nếu được người ấy giúp sức lo gì không thu đoạt thiên hạ , diệt nhà Tần ?
Bái Công hỏi vội :
- Người ấy là ai ? Hiện ở đâu ?
Lịch Sinh nói :
- Người ấy hiện ở nước Hàn , họ Trương tên Lương, chữ là Tử Phòng, quyến thuộc năm đời làm tướng nước Hàn . Nay muốn vì nước Hàn báo thù , nhưng nước Hàn mới lập thế quân còn yếu ớt chưa khởi sự được.
Bái Công nói :
- Người ấy đã làm tướng nước Hàn, lẽ nào còn chịu đến giúp ta.
Lịch Sinh nói :
- Tôi có một kế, dụ Trương Lương đến đây, rồi dùng lời khích lệ tất Trưong Lương phải theo ta.
Bái Công nói :
- Xin tiên sinh vì tôi bày kế.
Lịch Sinh nói :
- Túc hạ viết môt phong thư sai người đem đến nước Hàn, mượn 50000 hộc lương. Nước Hàn không có lương tất cho Trương Lương sang giúp.
Bái Công theo lời , viết phong thư gửi cho vua Hàn .
Vua Hàn mở thư ra xem , trong thư nói :
Ðại tướng quân nước Sở là Lưu Bang kkính dâng Hàn vương điện hạ nhã giám .
Trộm nghĩ : Thủy Hoàng vô đạo , Nhị Thế bất lương , trăm họ khổ đau , oán hờn chồng chất . Tôi nay phụng mệnh Sở Hoài Vương trả thù cho sáu nước bị diệt vong , cứu thiên hạ qua cơn tai biến , ngặt vì quân đi trăm dặm , lương thực không đủ dùng , vậy sai sứ thần là Lịch Tự Cơ sang vay quý quốc năm mươi vạn hộc lương , chờ lúc diệt xong nước Tần sẽ hoàn lại . Xin cho đó là việc nghĩa , mà cũng là nhiệm vụ chung chớ chối từ . Nay kính thư
Hàn Vương xem thư xong. họp quần thần nghị luận .
Quần thần nói :
- Nước Hàn ta mới lập , binh lương nghèo nàn , tự mình cứu mình còn chưa xong , lấy đâu để giúp người ?
Hàn vương nói :
- Bái Công phụng mệnh đánh Tần , thực là việc chung của thiên hạ . Ta cũng có một phần trách nhiệm đối với chư hầu , lẽ nào từ chối . Nếu muốn góp phần giúp đở thì lấy đâu ra năm vạn hộc lương. Khó thay !
Trương Lương bước ra tâu :
- Xin Ðại vương tiếp sứ, tôi sẽ theo sứ thần đến yết Bái Công và có cách giải được điều khó khăn đó.

[Cánh gà nướng]

Hồi 8

Cung Vọng Di, Nhị Thế bị hại
Ðất Bái Thượng, Lưu Bang lui quân

Thấy Trương Lương tình nguyện đến yết kiến Bái Công.
Hàn Vương nói :
- Nhà ngươi nên khéo léo, đừng để mất lòng Bái Công.
Lich Sinh nghĩ thầm :
- Trương Lương đã trúng kế ta rồi !
Liền từ giã Hàn Vương, dắt Trương Lương đến yết kiến Bái Công.
Dọc đường, Trương Lương mỉm cười, tự nghĩ :
- Ý Lịch Sinh đến đây cốt mượn ta chớ đâu phải rnượn lương. Ta đi đây cốt để xem thử Bái Công đãi người như thế nào ?
Bái Công vốn đã bàn mưu với Lịch Sinh nên sắp xếp sẳn sàng đợi Trương Lương.
Khi đươc tin , Bái Công sai Phàn Khoái ra rước .
Thoạt nhìn thấy Phàn Khoái, Trương Lương nghĩ thầm :
- Người này quả là một bậc khai quốc công thần .
Khi vào đến cửa, Bái Công lại dẫn Tiêu Hà , Tào Tham ra tiếp đón.
Trương Lương thấy Bái Công mũi lớn, mặt rồng, thật đáng là một vị an bang chân mệnh, còn bọn Tiêu Hà mày ngài , hàm én , trông đúng là những bậc anh hùng cái thế , lòng mừng thầm :
- Có minh quân tất có tôi hiền. Ta đi chuyến này đúng là gặp dịp . Xưa kia thầy ta Hoàng Thạch Công bảo sau này phò thánh quân lưu danh vạn cổ , thế thì đây là nơi dung thân rồi .
Nghĩ vậy, liền đến vái lạy Bái Công và nói :
- Nay Minh công đem quân đánh Tần, đi đến đâu trăm họ cung đốn đầy đủ, lương thực ê chề, cớ sao lại nghe lời anh cuồng sĩ đến nước tôi mượn lương ? Hay là Minh công muốn mượn Lương tôi đến giúp việc chăng ?
Bái Công nghe Trương Lương nói thất kinh , không biết trả lời thế nào.
Tiêu Hà vội đỡ lời. :
- Chúa tôi lấy cớ mượn quân lương, nhưng kỳ thực muốn mượn Trương Lương đó. Còn tiên sinh lại đây yết kiến Chúa tôi , kỳ thực là để thuyết khách . Tuy nhiên tiên sinh lại không dở giọng thuyết khách, có lẽ tiên sinh thấy Chúa tôi có thể giúp tiên sinh thỏa được chí bình sinh chăng ?
Trương Lương nghe Tiêu Hà nói chắp tay xá một cái và nói :
- Tâm cang tôi túc hạ đã thấu rõ , tôi không dám chối , xin đem thân giúp Minh Công, song phải trở về tâu lại với Hàn Vương tôi đã, rồi mới dám tùy hành.
Bái Công mừng rỡ, mở tiệc tiếp đải Trương Lương rất ân cần .
Hôm sau. Bái Công cùng đi với Trương Lương qua Hàn thành .
Hàn Vương được tin dẫn bá quan ra nghênh tiếp .
Hàn Vương nói :
- Tiểu quốc tôi mới lập, thực còn nghèo lắm, không lấy gì giúp đỡ túc hạ được. Vừa rồi tôi có sai Trương Lương đến cáo lổi, chẳng hay túc hạ có niệm tình chăng ?
Bái Công nói :
- Ðiện Hạ không có lương, tôi đâu dám nài ép. Nay tôi đem quân đánh Tần, nghe Tử Phòng là người thao lược, vậy xin mượn Tử Phòng ít lâu, sớm tối bàn việc quân cơ, chờ lúc diệt Tần xong sẽ giao trả lại.
Hàn Vương nói :
- Trương Lương với tôi không thể xa rời được một chốc , nay tướng quân. vì việc chung của thiên hạ mà mượn , tôi cũng vui lòng . Song , sau khi thành công phải trã lại, chớ sai ước.
Bái Công vâng lời , bái tạ Hàn Vương rồi cùng Trương Lương trở về dinh.
Từ đó, Bái Công với Trương Lương ăn cùng mâm , ngồi cùng chiếu , đêm ngày bàn bạc việc thiên hạ.
Trương Lương đem cái sách lục thao tam lược nói không hề thiếu sót chỗ nào.
Trương Lương khâm phục, nhủ thầm :
- Từ khi Hoàng Thạch công cho ta quyển sách này , ta giảng cho ai nghe cũng lờ mờ không hiểu nổi, thế mà Bái Công chỉ nghe qua đã tinh tường , không sót một nghĩa , thật là kẻ thông minh đáng vì chân chúa.
Sau một thời gian chỉnh đốn quân binh, Bái Công nhổ trại kéo vào cửa quan đất Tần.
Vừa đến đất Vũ Quan, bỗng có một đạo quân từ trong núi xông ra đón lại, cầm đầu là một viên đại tướng hình dung tuấn tú, diện mạo đường đường, hét lớn :
- Hởi Bái Công, hãy ra đây hội kiến cùng ta.
Hai tướng tiên phuông của Bái Công là Phó Khoang và Phó Bất nổi giận giục ngựa tới đánh.
Ðánh được vài mươi hiệp, tướng ấy bắt sống Phó Khoang , còn Phó Bất thua chạy.
Phàn Khoái đi trung đạo, thấy tiền quân dồn lại, nghe hai tướng tiên phuong bị bạ, liền xông đến đánh.
Tướng ấy nói :
- Ta muốn mời Bái Công ra đây nói chuyện, sao các ngươi lại hung hăng thế ?
Phàn Khoái vung tít cây phương thiên họa kích, hét :
- Nếu đỡ nổi cây kích của ta thì ta mới mời chúa công ra cho ngươi nói chuyện, bằng không đừng có phách lối .
Nói xong vung kích đâm tới. Hai bên rước đánh . Ðánh nhau hơn sáu mươi hiệp vẫn chưa phân thắng bại.
Trương Lương nói với Bái Công :
- Tôi xem tướng ấy không phải là kẻ tầm thường, nay muốn gặp Chúa công hẳn có điều gì muốn nói, xin Chúa công chớ bỏ qua.
Bái Công liền giục ngựa đến trước hỏi :
- Tướng quân muốn thấy Lưu Bang này có điều chi chỉ giáo chăng ?
Tướng ấy thấy Bái Công ăn nói nhã nhặn khí tượng ung dung , liền xuống ngựa thủ lễ và hỏi :
- Tôi đợi Minh công ở đây đã lâu, nay đặng gặp mặt thật vạn hạnh. Vừa rồi tôi đánh nhau với các tướng cốt là để thí võ chứ không dám có ý đối địch .
Bái Công hỏi :
- Dám hỏi tướng quân danh hiệu là chi ? Quê quán ở đâu ?
Tướng ấy đáp :
- Tôi họ Quán tên Anh, quê ở Lạc Xuyên. Trước đây tôi đi buôn bán ở Tây Xuyên, một hôm gặp bọn giặc cỏ hơn một trăm đứa đón đường cướp giựt , tôi độc lực ra đánh , bọn chúng đầu hàng . Nhân cơ hội , tôi ở lại sào huyệt , chiêu thêm binh mã , định trừ bạo chúa cứu muôn dân . Ðoàn quân tôi hiện được hơn ba ngàn, nay nghe Minh công vì nghĩa , cất binh đánh Tần nên đón nơi đây để đầu hàng . Nếu ngài không chê bất tài , tôi xin làm tiên phuông đi đánh giặc .
Bái Công mừng rỡ, thu nhận Quán Anh , để cùng đi đánh Vũ Quan.
Tướng giử Vũ Quan là Chu Mạnh , thấy thế binh của Bái Công quá mạnh, không dám ra đánh, sai sứ về Hàm Dương cứu cấp .
Triệu Cao hay tin thất kinh , không dám tâu cho vua Nhị Thế biết . Muốn sai tướng ra quân, nhưng không có tướng nào đảm nhiệm được . Một ngày hai ba tin cáo cấp . Triệu Cao sợ vua Nhị Thế bắt tội , giả bệnh không vào triều .
Vua Nhị Thế không hề hay biết gì cả, suốt ngày đêm vui chơi với phi tần trong cung A Phòng.
Một hôm, nằm chiêm bao thấy mình đi săn, bị một con bạch hổ trong bụi cây nhảy ra vồ. Vua Nhị Thế thất kinh đòi quan Chiêm bốc đến hỏi.
Quan Chiêm bốc tâu :
- Ðiềm chiêm bao rất dữ, xin bệ hạ xa lánh cung A phòng mới mong tránh được tai nạn.
Vua Nhị Thế theo lời, dời giá sang Vọng Di. Từ đó suốt ngày lo sợ, ăn ngủ không yên.
Một hôm, hỏi bọn tả hữu :
-Trong nước lâu nay được yên ổn chăng ?
Bọn tả hữu lau nước mắt tâu :
- Quân Sở đánh đến Vũ Quan rồi, các nước chư hầu đều họp quân trợ giúp. Nhà Tần ta chẳng bao lâu phải mất.
Vua Nhị Thế thất kinh, đòi Triệu Cao đến hỏi :
Nhưng Triệu Cao giả bệnh từ chối, và nghĩ thầm :
- Nếu ta chẳng lo bảo tồn tánh mệnh, sau này hối chẳng kip .
Liền mật đòi người rể là Diêm Nhạc và em ruột là Triệu Thành đến bàn :
- Nay quân giặc đã đánh đến cửa quan , trong triều không còn tướng nào đủ sức chống cự. Vua Nhị Thế lại đổ tội cho ta , chẳng lẽ khoanh tay ngồi chịu chết. Các người phao tin đồn trong cung có giặc, rồi đem quân đến cung Vọng Di , bắt vua Nhị Thế giết quách đi, tôn công tử Tử Anh là người hiền đức có thể dùng trấn an thiên hạ được.
Diêm Nhạc và Triệu Thành tuân lệnh dẫn một ngàn binh mã đến vây cung Vọng Di, bắt bọn quân canh trói lại, và nói :
- Giặc vào thành, sao chúng bay không biết ?
Quân canh run rẩy nói :
- Bốn mặt thành đêu có binh tướng canh gác ngày đêm, làm gì có giặc.
Diêm Nhạc chém đầu bọn canh cửa, rồi truyền quân đánh vào.
Bọn hoạn quan hầu cận thất kinh chạy tán loạn.
Triệu Thành, Diêm Nhạc thẳng đến chỗ vua Nhị Thế, vung gươm hét lớn :
- Nhà vua ác nghiệt ! thiên hạ than oán, chư hầu đều phản, giặc giã khắp nơi , nay lại cứ an hưỡng cảnh vàng son sao ?
Vua Nhị Thế hỏi :
- Ai bày các ngươi làm chuyện phản phúc vậy ?
Triệu Thành nói :
- Nhà vua thiếu đức cần phải chọn vua khác để cứu giang sơn , lòng dân muốn vậy .
Vua Nhị Thế nói :
- Thừa Tướng đâu ? Ta có thể gặp mặt được chăng ?
Diêm Nhạc quắc mắt, hét :
- Không được .
Vua Nhị Thế ngập ngừng nói :
- Thế trẫm xin làm chức Vạn Hộ Hầu có được chăng ?
- Không được.
Thế trẫm xin được sống với vợ con có được chăng ?
- Không được.
Thế các khanh nhất định không để trẫm sống !
Triệu Thành nói :
- Một ông vua bị phế không thể sống. Nếu nhà vua biết điều nên tự xử lấy mình . Chúng ta vâng mệnh Thừa Tướng đến đây, đừng kêu ca vô ích !
Nhị Thế thấy không thể bảo vệ cái sống được nữa đành phải tự vẫn.
Triệu Thành, Diêm Nhạc trở về báo lại với Triệu Cao :
- Nhị Thế tự tử rồi, Thừa Tướng mau lập vua khác .
Triệu Cao liền họp quần thần tuyên bố :
- Vua không nghe lời can gián của ta, làm lắm điều bạo ngược khiến thiên hạ loan lạc, điêu linh, chư hầu nổi lên làm phản, nay ta đã giết vua rồi. Nước Tần từ xưa vẫn xưng vương, đến đời Thủy Hoàng lại xưng đế, làm phật ý chư hầu . Nay bỏ hiệu xưng đế, xưng vương như cũ , bình đẳng với sáu nước, tự nhiên sáu nước sẽ hài lòng rút quân về , các quan nghĩ sao ?
Các quan đều nói :
- Thừa Tưóng nói phải lắm.
Triệu Cao lại nói :
- Tử Anh là cháu gọi vua Nhị Thế bằng chú, vốn nhân đức, đáng lập lên kế vị, các quan nghĩ sao ?
Các quan đều nói :
- Thừa Tướng nói phải lắm.
Triệu Cao truyền đem hài cốt vua Nhị Thế chôn nơi vườn Nghi Xuân, rồi cùng quần thần đem ngọc tỷ đến mời Tử Anh lên ngôi.
Tử Anh bình nhật thấy Triệu Cao dua nịnh, hãm hại tôi trung, lòng không phục. Tuy nhiên, lại cũng không thể vì vậy mà bỏ sự nghiệp tổ tiên, nên nói :
- Ta phải trai cung năm ngày mới có thể tức vị được.
Ðêm đến, Tử Anh gọi hai con đến bảo :
- Triệu Cao phản nghịch giết vua, sợ đình thần bắt tội mới giả nhân nghĩa đến đón ta về làm vua. Nếu để Triệu Cao , trăm họ oán vọng. Hai con nên cùng với gia tướng Hàm Ðàm, Lý Tất đem quân đao phủ phục ở sau nhà Thái Miếu. Hết hạn, năm ngày ta cáo ốm không đến triều, thế tất Triệu Cao phải thân hành đến đón. Chừng ấy hai con hô phục binh nổi dậy giết quách đi dể rửa thù cho tiên vương
Hai vị công tử tuân lệnh đến dẫn gia tướng và đao phủ phục sẵn nơi trai cung.
Ðến hôm thứ năm, Triệu Cao nghe báo Tử Anh bị bệnh liền thân hành đến trai cung thăm viếng.
Ðến nơi , không thấy Tử Anh đâu, bỗng nghe tiếng quát to đứa phản tặc đã đến kia . Quân đâu, hãy bắt nó .
Triệu Cao thất kinh, toan bỏ chạy, nhưng binh phục đã áp đến bằm Triệu Cao nát như tương.
Giết xong Triệu Cao, Từ Anh vào triều, quần thần rước lên ngôi, xưng hiệu Tam Thế Hoàng Ðế.
Vua Tam Thế truyền bắt cả tôn tộc của Triệu Cao giết hết, bêu đầu trước chợ Hàm Dương.
Dân chúng trông thấy ai nấy đều hả dạ.
Vua Tam Thế hỏi quần thần :
- Trẫm mới lên ngôi, trong triều chưa định, ngoài thì quân Sở hoành hành , các khanh có kế gì chăng ?
Quần thần tâu :
- Ðịch quân kéo đến cửa quan tình thế rất gấp, xin bệ hạ sai tướng ra giữ cửa quan trước, còn việc triều chính sẽ định sau.
Vua Tam Thế theo lời, sai Hàn Vinh và Cảnh Bái dẫn năm vạn quân hiệp lực với Chu Mạnh cố thủ nơi quan ải .
Bái Công dẫn quân đến cửa Quan Trung thấy bọn Hàn Vinh đã đặt quân canh phòng cẩn mật, khó vượt qua được, liền hội chư tướng bàn luận.
Trương Lương nói :
- Quân Tần mạnh lắm chưa thể đánh ngay được. Tướng Tần tuy cầm quân nhưng cũng rõ được lẽ tồn vong trong thiên hạ. Nay hãy tạm dừng binh lại, sai người lên đỉnh núì cạnh cửa quan , cặm cờ đỏ để làm thinh thế, rồi sai Lục Giả, Lịch Tư Cơ sang làm thuyết khách, lấy lẽ phải trái dụ hàng, đợi cho quân địch chểnh mảng không phòng bị, ta sẽ thừa cơ tấn công thì mới thắng.
Bái Công theo lời cho quân lên núi cắm cờ la liệt, rồi sai Lục Giả và Lịch Tư Cơ sang du thuyết.
Lục Giả và Lịch Tư Cơ sang yết kiến Hàn Vinh , Chu Mạnh.
Lục Giả nói :
- Nay quân Tần vô đạo, trăm họ khổ sở, thiên hạ đua nhau dấy nghĩa ! Lòng dân đã muốn tất trời phải theo. Nếu tướng quân biết thương dân, không muốn cho dân lâm vào cảnh binh đao tang tóc, xin mở cửa thành đầu hàng.
Bái Công sẽ tâu với vua Nghĩa Ðế phong tướng quân hàm Vạn Hộ Hầu thì danh tiếng không mất .
Hàn Vinh nói :
- Tôi ăn lộc nhà Tần, lẽ nào lại bội nghĩa .
Tiên sinh hãy tạm trú nơi nhà tôi, để tôi nghĩ lại đã .
Lục Giả nhận lời trở về dinh . Hàn Vinh đem việc ấy bàn với chư tướng.
Tướng lỉnh, có kẻ bảo đầu, người lại bảo không ; bởi thế Hàn Vinh do dự bỏ trễ việc quân.
Hôm sau, Tự Cơ đến yết kiến Hàn Vinh, nói :
- Tướng quân đã suy xét kỹ chưa ?
Hàn Vinh thẩn thờ, nói :
- Các tướng không nhất ý, biết làm thế nào ?
Tự Cơ cười nhạt đáp :
- Cám ơn tướng quân ! Cứ như thiện cảm của tướng quân dẫu tướng quân không hàng, Chúa công tôi cũng kính mến. Tôi có đem theo một trăm nén vàng để tạ ơn tướng quân.
Hàn Vinh từ chối :
- Tôi với Bái Công là đối thủ, lẽ nào lại nhận lễ .
Tự Cơ nói :
- Tướng quân không nhận lễ là tướng quân muốn tuyệt tình với Chúa công tôi . Sau này chư hầu kéo quân tới lấy thành tất tướng quân không giữ nổi chừng ấy tướng quân muốn gây ân nghĩa với Chúa công tôi cũng khó . Chi bằng hãy tạm nhận cái lễ này để phòng bất trắc về sau , tướng quân nên nghĩ kỹ.
Hàn Vinh bấm trán đắn đo một lúc, rồi thuận tình nhận lễ vật .
Tự Cơ trở về thuật lại với Bái Công :
- Tướng Tần tuy không chịu hàng song lòng lưỡng lự việc canh phòng không còn nghiêm nhặt nữa.
Trương Lương nói :
- Thế là cơ trời đã đến
Liền gọi Tiết Âu và Trần Bái đến, bảo :
- Hai ngươi dẫn vài mươi quân kỵ lẻn vào con đường tắt sau chân núi, đốt lửa sau thành làm kế nghi binh . Ta cùng Hàn Khoái đem đại binh đánh vào mặt thành , chúng sẽ tưởng quân ta chận hai đầu tất sợ hãi bỏ thành chạy .
Các tướng làm y kế. Quả nhiên quân trong thành hoảng hốt chạy tán loạn.
Hàn Vinh từ khi nhận lễ, không nghĩ đến việc đánh giặc nữa, cả ngày chỉ uống rượu làm vui.
Khi nghe tiếng quân ó vang trời , mặt trước và mặt sau lửa cháy đỏ rực , tưởng quân Sở đã vào được thành rồi, vội khiến quân mở cửa thành ùa ra thoát nạn.
Hàn Vinh chay đến Lam Ðiền mới dám đóng quân.
Ngày hôm sau, chỉnh đốn quân ngủ kéo đến định quyết chiến
Nhưng, Trương Lương đã đoán được, cho hai đạo binh phục sẳn. Hàn Vinh vừa đến nơi, bị phục quân nổi dậy, đánh một trận tơi bời , không còn manh giáp, chạy thẳng về Hàm Dương cáo cấp.
Bái Công kéo binh thẳng đến Bái Thượng bấy giờ vào mùa đông , tháng mười, năm ất Vị, vua Tam Thế nhà Tần sợ hãi, họp quần thần thương nghị :
- Các khanh tính kế gì trong tình thế nguy cấp ?
Quan Thượng đại phu Phù Tất tâu :
- Việc này rất gấp ! Bệ hạ nên thương lấy sinh linh khuất giá ra bên đường đầu hàng để tránh tai vạ . Lòng dân lâu nay thán oán nhà Tần, dẫu có đem sức chống cự cũng vô ích.
Vua Tam Thế khóc òa, sai lấy ngọc tỷ gói vào lụa buộc vào cổ rồi đi xe mộc, ngựa trắng ra đầu hàng.
Bái Công mừng rỡ, cùng vua Tam Thế thi lễ.
Vua Tam Thế khúm núm thưa :
- Tử Anh này là kẻ bất tài thiếu đức, không đáng làm chủ muôn dân. Nay thấy tướng quân xa giá Tây chinh, tình nguyện đầu hàng, tránh cảnh lửa binh, cứu nguy trăm họ.
Nói xong, đem ngọc tỷ dâng lên.
Bái Công thu nhận và nói :
- Quân hầu đã dốc lòng qui hàng tôi xin bảo tấu với vua Nghĩa Ðế ân xá cho. Ðoạn, giao Tử Anh cho người coi giữ.
Chư tướng đều nói :
- Tần Vương bạo ác, tội đáng giết sao Minh Công lại tha ?
Bái Công nói :
- Kẻ bạo ác chỉ khi nào nắm được quyền hành trong tay mới làm được chuyện đó. Nay nhà Tần đã mất, còn bạo ác được sao ? Vả lại giết một kẻ quy hàng là điều bất nghĩa, sau này ai còn dám đầu hàng nữa.
Nói xong cất quân vào thành, truyền mở tiệc khao thưỏng ba quân .
Nhà Tây Tần từ vua Trang Vương đến đời Nhị Thế, tất cả được 43 năm và vua Tam Thế lên ngôi được 43 ngày.
Hàm Dương cung điện nguy nga , lầu đài tráng lệ, 36 cung, 24 viện, nào lầu ngọc nhà vàng, nào tường hoa thềm gấm , đâu đâu cũng rực rỡ muôn màu.
Chư tướng tranh nhau kho vàng lấy của cải, chỉ có Tiêu Hà không lấy gì cả, vào ngay phủ Thừa Tướng thu đồ tịch ( sổ đinh và sổ điền ). Bởi thế, Bái Công được biết nơi nào hiểm yếu, nơi nào đông dân, nơi nào nghèo, nơi nào giàu .
Bái Công vào cung A Phòng thấy mỹ nữ dẩy đầy như một vườn hoa muôn sắc , ra đến triều đường thấy ngai vàng, bệ ngọc uy nghi, bèn tấm tắc khen :
- Nhà Tần phú quý đến thế này là cực phẩm ! Ðời ta chưa từng thấy bao giờ .
Rồi quay lại nói với chư Tướng :
- Ta muốn ở đây trấn an nhân tâm, tự nhiên các chư hầu không còn cạnh tranh nữa.
Phàn Khoái thấy Bái Công đắm say cảnh vàng son hoa mỹ liền can :
- Ðây chỉ là một khung cảnh vong quốc sao Minh công lại thích nó làm gì ? Bởi xa xỉ thế này mà nhà Tần diệt vong. Xin lấy cái gương ấy tránh xa là hơn .
Bái Công do dự, Trương Lương nói tiếp :
- Trong mê sắc đẹp, ngoài thích chim muông, vẽ cột, sơn tường , rượu chè, hát xướng. Phạm một trong các điều ấy tức là triệu chứng bại vong. Vì cái giàu sang vô đạo của Tần mà Minh công mới đến được nơi đây. Nay thiên hạ chưa định, Minh công đã say mê sự giàu sang còn ai phục mình nữa. Xin Minh công nghe lời Phàn Khoái chớ lưu luyến.
Bái Công vở lẽ, truyền niêm phong cung điện, dẫn quân về Bái Thượng đồn trú đợi quân chư hầu đến.
Tiêu Hà nói :
- Dân chúng lâu nay cam khổ dưới chế độ nhà Tần.
Nay Minh công trừ được nhà Tần cũng nên tuyên bố một vài ân đức để được lòng dân.
Bái Công nói :
- Vàng son đã làm cho óc ta u tối, quên điều đại nghĩa.
Liền truyền xuống các huyện, họp tất cả thân hào , bô lão đến Bái Thượng, hiểu dụ rằng :
- Pháp luật nhà Tần quá khắc nghiệt, dân sống không yên, muôn ngàn khốn đốn. Ta nhận lời ước của Hoài Vương : "Vào được Quan Trung trước thì làm vua nước Tần" . Nay ta vào trước , lấy tư cách lời ước ấy ban bố bỏ các luật lệ của nhà Tần, chỉ để lại ba điều như sau :
Giết người phạm tội chết, hại người và ăn trộm bị tội nặng, còn các tội khác tùy nặng nhẹ lượng tình phân xử.
Ta đến đây chỉ cốt vì dân trừ hại, dân sự cứ yên ổn làm ăn đừng lo sợ.
Nói xong, truyền lệnh ba quân không được quấy nhiễu dân chúng, ai trái lệnh bị tội chém.
Dân chúng thấy Bái Công nhân đức như vậy tranh nhau đem trâu, dê , cơm , rượu đến hiến thưởng quân sĩ.
Bái Công không nhận, nói :
- Thóc kho còn nhiều, chẳng dám phiền đến dân.
Trong lúc Bái Công đã lấy được Hàm Dương, diệt nhà Tần an định dân chúng, thì Hạng Vũ mới lấy được Hà Bắc, đem hết quân chư hầu kéo vào Quan Trung để tiến vào Hàm Dương.
Bấy giờ, cửa Quan Trung, quân Bái Công chiếm giữ.
Hạng Vũ truyền đóng trại ngoài thành để liệu kế.

[Cánh gà nướng]

Hồi 9

Xem thiên văn Phạm Tăng đoán thời
Vì cựu nghĩa , Hạng Bá cứu bạn.

Ðêm ấy, Hạng Vũ lẻn đi tuần các doanh trại.
Vừa đến trại hàng tốt quân Tần, thấy quân sĩ thì thào nhau :
- Chúng ta bị Chương Hàm đánh lừa, theo hàng Hạng Vũ, ông ta chỉ chuyên về bạo ngược, thưởng phạt bất công. Nghe nói Bái Công là ngườl nhân đạo, không hay chém giết, lại vào được Quan Trung trước chắc sau này sẽ làm vua thiên hạ. Bọn mình rủi không được theo người ấy .
Hạng Vũ nghe đến đấy lòng căm tức, trở vào trung quân gọi Anh Bố đến truyền :
- Hàng tốt nhà Tần muốn làm phản, ta vừa đi tuần, nghe chúng bàn nhau. Vậy phải trừ bỏ để khỏi lo hậu hoạn, chỉ chừa lại Chương Hàm, Tư Mã Hân và Ðổng Ê mà thôi.
Phạm Tăng thấy Hạng Vũ xử sự như vậy, can :
- Không nên. Ðối với sĩ tốt cần phải lấy lượng khoan hồng chinh phục. Tướng quân dùng hình phạt chỉ làm cho ba quân sợ mà không phục.
Hạng Vũ không nghe. Ðêm hôm ấy Anh Bố đem ba mươi vạn quân đến thành Nam và chỗ hàng tốt nhà Tần đóng , bắt tất cả hai mươi vạn người đem chôn sống hết ! Chỉ để lại ba hàng tướng mà thôi.
Chương Hàm thấy vậy thở dài, vội đến trung quân lãnh tội.
Hạng Vũ nói :
- Ba người không có tội gì, đừng ngại. Bởi vừa rồi ta đi tuần, nghe bọn hàng tốt âm mưu làm phản nên buộc lòng ta phải trừ bỏ đấy thôi.
Sáng hôm sau Hạng Vũ kéo quân đến trước mặt thành. Phàn Khoái hay tin, vội đến nói với Bái Công :
- Nước Tần giàu, địa thế hiểm trở, nay nghe Hạng Vũ phong hàng tướng nhà Tần là Chương Hàm làm vua, hiện kéo binh đến cửa quan, ý muốn vào chiếm Hàm Dương trái lời ước của vua Nghĩa Ðế, nếu không lo sớm e mang hại.
Bái Công nói :
- Nếu Hạng Vũ đến đây, uy thế ta không còn nữa.
Phàn Khoái nói :
- Hãy sai tướng ra giữ cửa Hàm Cốc, không cho quân chư hầu vào, rồi mộ thêm quân Quan Trung cự địch.
Bái Công theo lời, sai Tiết Ân và Trần Bái ra giữ cửa quan.
Hạng Vũ thấy quân Bái Công đóng chặt cửa thành, canh phòng cẩn mật, nói với Phạm Tăng :
- Bái Công không muốn quân chư hầu vào Hàm Dương là ý gì ?
Phạm Tăng nói :
- Bái Công muốn giữ lời ước vua Hoài Vương, làm vua Qnan Trung đó. Minh Công lập lên vua Hoài Vương, chinh chiến ba năm khó nhọc, gây dựng uy thế trong thiên hạ còn Bái Công chỉ dựa vào sự nghiệp của Minh công, chiếm đoạt công lao , như thế làm sao nhịn được ?
Hạng Vũ nói :
- Dẫu Lưu Bang có chiếm được Hàm Dương nhưng quân chưa đầy mười vạn , sức không bằng Chương Hàm,
làm thế nào cự nổi ta ?
Phạm Tăng nói :
- Nay lấy cớ Bái Công đóng cửa quan, không cho chư hầu vào , đem quân đánh thành đã rồi hãy viết thư nói phải trái với Bái Công sau .
Hạng Vũ liền sai Anh Bố đem mười vạn quân công thành.
Tiết An và Trần Bái đóng cửa thành lại, tuần hành rất nghiêm nhặt.
Hạng Vũ viết thư bắn vào thành, quân sĩ lượm được cấp trình cho Bái Công xem.
Thư rằng :
" Lỗ Công Hạng Vũ kính thư Bái Công hiền huynh nhã giám.
Khi trước tôi cùng hiền huynh nhận ước vua Hiền vương kết làm anh em, hợp sức đánh Tần trừ bạo chúa, cứu muôn dân. Nay hiền huynh sớm được vào Hàm Dương , tài năng ấy tôi rất phục .
Song , nếu tôi không dựng vua Sở , thu lòng thiên hạ , không đánh Chương Hàm , thu phục chư hầu , thì nay hiền huynh có thể vào được Hàm Dương chăng ? Kẽ đắc thế thường hay quên công khó của kẽ khác . Tôi , binh hùng tướng mạnh , sức có thể xẻ núi lấp sông , sá gì một cửa thành cỏn con , mà hiền huynh ngăn đón ?
Hiền huynh nên tính kỹ , kẻo đến lúc tôi hạ thành tình nghĩa không còn . Vả lại , lời ước trước kia , tôi sẽ tự xử , hiền huynh không phải lo " .

Bái Công xem thư, hỏi Trương Lương :
-Vùc này rất khó nghĩ, tiên sinh có kế chi chăng ?
Trương Lưong nói :
- Quân Hạng Vũ mạnh lắm, cửa quan không thể giử được lâu . Nếu dùng sức kháng cự quân ta sẽ bị tiêu diệt, như thế không lợi cho bước đường tiến thủ sau này . Chi bằng mở cửa quan cho họ vào rồi sẽ liệu .
Bái Công sai ngưòi cầm cờ tiết đến bảo mở cửa ải cho quân Sở vào .
Tiết , Trần, hai tướng được lệnh, leo lên mặt thành gọi lớn :
- Mời tướng Sở lại đây nói chuyên.
Anh Bố cỡi ngựa đến hỏi :
- Bọn ngươi có điều gì hãy nói mau ?
Tiết Âu nói :
- Chúa công tôi sai chúng tôi ra đây cốt đề phòng bọn cướp chứ không phải kháng cự với quân Sở . Nay tôi vừa tiếp được lệnh của Bái Công bảo mở cửa quan mời tướng quân vào . Vậy tướng quân cứ dẫn quân vào đi .
Anh Bố liền hạ lệnh kéo quân vào thành. trực chỉ đến Hồng Nhạn hạ trại .
Ðồn binh xong, Hạng Vũ sai người đi khắp Hàm Dương điều tra quân tình và hành động của Bái Công.
Riêng Phạm Tăng cũng cho người đi dò xét.
Quân thám thính trở về thuật lại mọi việc, Hạng Vũ buồn bã nói :
- Bái Công không ham vàng bạc châu báu, chinh phục lòng dân là có ý muốn làm vua đất Tần rồi !
Ðêm ấy, phạm Tăng dắt người chú của Hạng Vũ là Hạng Bá, ra bờ sông Hồng Nhạn, lên một gò cao ngắm các lâu đài cung điện nhà Tần.
Bốn bề vắng ngắt, trăng sao lấp loáng nhả ánh sáng lờ mờ trong bầu vũ trụ u huyền.
Phạm Tăng vỗ vào vai Hạng Bá hỏi :
- Hiền hữu có biết xem thiên văn chăng ?
Hạng Bá đáp :
- Tôi thuở bé có người bạn ở nước Hàn là Trương Lương, thường bàn đến thiên văn, và nói :
- Làm tướng phải biết thiên văn, phải thông địa lý, phải hiểu mây gió, phải biết khí sắc thì mới cầm quân được . Tuy nhiên, tôi chỉ biết qua loa, không rành lắm.
Phạm Tăng chỉ lên trời, dẫn giải cho Hạng Bá biết.
Trước chia phương hướng, sau án kinh, vĩ ngũ hành. Nào là mười hai đường Cháu Thiên, nào là hai mươi tám vì tinh tú, cả thảy ba trăm sáu mươi lăm độ. Ðâu là Bắc thần, đâu là Tả phù, Hữu bật, vì sao nào thuộc về Lỗ Công vì sao nào thuộc về Bái Công.
Xem qua một lượt rồi quay về phía sông Hồng Nhạn, thấy sát khí đầy trời, tướng tinh rất mạnh, nhưng chỗ ẩn phục khí vận không được tốt.
Lai quay về Bái Thượng, thấy một tòa đế tinh sáng sủa, trong như nước nguồn mới chảy, mặt trời mới mọc, long lanh muôn dậm vằng vặc một trời.
Phạm Tăng hỏi Hạng Bá :
- Hiền hữu xem Lưu, Hạng, hai người thế nào ?
Hạng Bá nói :
- Sao đế tinh chiếu về Bái Thương có lẽ vượng khí về Lưu Bang. Còn về Hồng Nhạn, tuy sát khí đây trời, song đó chỉ là tướng tinh của một trang dũng tướng chói ngời trong hoàn vũ mà thôi.
Phạm Tăng gật đầu khen :
- Ông xem thiên văn cũng khá lắm. Nhưng xưa Thân Bao Tư có nói : "Nhân định thắng thiên". Trời tạo ra định mệnh , nhưng con người cũng cố thể sửa định mệnh được . Nay chúng ta đã đem thân thờ Hạng Vũ, há dám hai lòng. Vậy cứ mưu đổi mệnh trời, dầu chết cũng cam.
Hạng Bá khen :
- Tiên sinh thực là kẽ trung liệt. .
Ðêm khuya, sương xuống nhiều, hai người dắt tay nhau về trại.
Ngày hôm sau, Hạng Vũ hội chư tướng bàn luận việc binh , bỗng có quân vào báo :
- Có quan Tả Tư Mã của Bái Công là Tào Võ Thương sai người đến dâng mật thư.
Hạng Vũ truyền cho vào, và mở thư ra đọc .
Bức thư viết
" Kẻ hèn là Tả Tư Mã Tào Võ Thương cúi đầu trăm lạy .
Thiết nghĩ : Thiên hạ sống dưới ách nhà Tần chẳng khác nào sống trong hỏa ngục. Nay nhờ uy đức của Minh Công ; trở gươm sang mé Tây, nhà Tần thúc thủ , kéo quân sang Hà Bắc chư hầu ngưỡng vọng làm tôi . Công đức ấy dẫu đúc tượng vàng thờ kính muôn đời chưa xứng đáng .
Còn Bái Công chẳng qua là một kẽ xu thời , lợi dụng việc người làm việc mình , mượn uy vũ của Minh Công kéo quân vào Hàm dương , lẽ ra phải cúi đàu tùng phục , giúp Minh Công xây dựng nghiep Bá vương mới phải .
Lại dám sai quân giử cửa quan , mưu đoạt công lao , xây sự nghiệp mình trên công lao kẽ khác . Bái Công tự lượng sức mình , trứng không chọi nổi đá , nên mới mở cửa ải cho minh công vào , song vẫn âm thầm sắp sẳn quân để tác chiến . Tôi vẫn làm tôi của Bái Công , song lòng ngay không nín được , dâng bức thư này xin Minh Công xét nghĩ " .

Hạng Vũ đọc thư xong nổi giận, vỗ án hét :
- Lũ chuột đó lại cố tình muốn gây sự với ta ư ?
Phạm Tăng nói :
- Bái Công lúc còn ở Sơn Ðông là một kẻ tham tài hiếu sắc ai cũng khinh bỉ . Nay vào Hàm Dương của báu không thích, sắc đẹp không yêu, hẳn đã có chí lớn. Minh công nên liệu trước, chồi non không bẻ, rễ sâu khó đào.
Hạng Vũ lập tức truyền chỉnh đốn binh mã, kéo qua đánh Bái Thượng.
Phạm Tăng can :
- Quân ta mới đến, chớ nên kinh động, vả lại Lưu Bang vào được Hàm Dương trước nhân tâm đã phục, quân lính hơn mười vạn, thủ hạ lại đông. Chi bằng đêm hôm nay , vào đầu canh ba, chia quân làm hai đạo, kéo theo đường tắt , vào đất Bái Thượng bắt Lưu Bang chém đi là xong .
Hạng Vũ khen phải, mạt truyền quân sĩ , đúng canh ba khởi sự.
Hạng Bá là bạn thân của Trương Lương, biết Trương Lương hiện ở Bái Thượng, sợ Hạng Vũ đột kích bất ngờ, hại đến sinh mệnh bạn mình, muốn sai người đem mật thư bảo Trương Lương tránh đi nơi khác, nhưng sợ quân canh biết được không cho đi liền thân hành tìm Trương Lương.
Ðúng trong đêm ấy , Trương Lương ra ngoài xem sao thấy trên trời có môt vệt sáng , chỏ vào vùng Bái Thượng trông rất lợi hại , giữa có một đám khánh vân ấn bên trong.
Trương Lương giật mình trở lại dinh Bái Công để đàm luận.
Bái Công hỏi :
- Giờ nầy đã khuya, cớ sao tiên sinh chưa an nghỉ ?
Trương Lương nói .
- Tôi vừa xem thiên văn , thấy có sát khí chiếu vào trại , đêm nay chắc có quân Sở đến đột kích, tình hình rất nguy cấp , phải phòng bị mới được.
Bái Công giật mình nói :
- Quân ta ít , địch sao lại với quân Sở ? Tiên sinh có kế gì tự vệ chăng ?
Trương Lương nói :
- Dẫu có sát khí, nhưng bên trong lại có khánh vân che chở tôi chắc không hề gì, xin Minh công chớ lo.
Nhắc lại, Hạng Bá chờ cho đến lúc sẩm tối, một mình lên ngựa bôn bả ra cửa dinh, bỗng gặp viên tùy tướng của Hạng Vũ là Ðinh Công đang đi tuần tra, trông thấy chạy lại hỏi :
- Ngài đi đâu trong đêm tối ?
Hạng Bá đáp :
- Ta di thám thính quân tình đây.
Ðinh Công thấy Hạng Bá ra đi một người một ngựa, lại là chú của Hạng Vũ nên không dám hỏi nữa.
Hạng Bá phi ngựa về phía Bái Thượng cách trại Bái Công hai mươi dặm bọn quân tuần tiểu của Bái Công đón lại.
Tướng Hạ Hầu Anh chận đường hỏi :
- Lão tướng làm gì đến đây đêm tối ?
Hạng Bá nói :
- Tôi là bạn của Trương Lương có việc khẩn cấp xin đến yết kiến.
Hạ Hầu Anh thấy thái độ trầm tĩnh của Hạng Bá, biết không phải quân gian, liền dẫn vào trại Trương Lương.
Qua mấy vòng binh, bốn mặt tinh kỳ sáng chói, hàng ngũ đâu đó có thứ lớp .
Hạng Bá khen thầm :
- Bái Công quả không phải là kẻ tầm thường, lời khen của Phạm Tăng thật đúng vậy ?
Hạ Hầu Anh vào báo :
- Có người xưng là bạn của Trương Tiên sinh đến đây xin yết kiến.
Trương Lương mừng rỡ, vỗ tay nói lớn :
- Phúc tinh đã đến đây rồi.
Liền vội vàng ra đón tiếp. Té ra đó là Hạng Bá.
Trương Lương dắt tay Hạng Bá vào nội dinh trò chuyện .
Hiền hữu tri kỷ lâu nay không cho phép tôi vì công danh mà quên nghĩa cũ, nên đến đây nói cho hiền hữu biết ; Ðêm nay Lỗ Công đến cướp trại, xin hiền hữu lánh đi kẻo mang họa.
Trương Lương nói :
- Tiểu đệ vì vua Hàn theo Bái Công, nay biết Bái Công có nạn thoát thân một mình sao đành, để tôi nói cho Bái Công biết đă.
Hạng Bá cản lại nói :
- Ấy chết ! Tôi vì hiền hữu đến đây mách bảo, nếu hiền hữu làm lộ cơ mưu, té ra tôi là người phản lại Lỗ vương sao ?
Trương Lương nói :
- Không hề chi, Bái Công quân lực yếu ớt, nếu biết cũng khó tránh nổi tai họa.
Nói xong chạy vào thuật lại với Bái Công.
Bái Công sợ hãi, hỏi :
- Việc này tiên sinh nghĩ thế nào ?
Trương Lương ghé vào tai Bái Công nói nhỏ một hồi , rồi chạy trở ra tiếp kiến Hạng Bá và nói :
- Xin mời Hạng huynh quá bộ vào tiếp Bái Công một lát để hiễu rõ đức độ của một hiền nhân .
Hạng Bá ngần ngại nói :
- Tôi chỉ cốt đến đây báo tin cho hiền huynh, vậy tiếp kiến Bái Công làm chi ?
Hạng Bá từ chối, nhưng Trương Lương nài ép mãi bất đắc dĩ Hạng Bá phải theo Trương Lương vào yết kiến Bái Công.
Bái Công sừa soạn khăn áo ra đón, và đặt tiệc khoản đãi.
Hạng Bá nói :
- Tôi vì nghĩa anh em mà lại đây, đa tạ Minh công có lòng chiếu cố .
Bái Công khiêm tốn đáp :
~ Ðây chỉ là chút tình hoài vọng bấy lâu, nay được gặp mặt. Bang này nghe ngài có hiền công tử chưa định gia thất , nay Bang có một tiện nữ, muốn cùng ngài kết nghĩa thông gia để thỏa tình tri ngộ hôm nay, và xin ngài về dinh đem cái chân tình của Bang nói với Lỗ Công ; Bang này thực không có lòng dám kháng cự. Nếu Lỗ Công nguôi giận , Bang này được tái sinh , thực nhờ ơn tái tạo của ngài đó .
Hạng Bá nói :
- Hai nhà cự địch trí dũng đua nhau , tôi lại thông gia với Minh công, e người ngoài dị nghị, vì vậy tôi chẳng dám nhận lời.
Trương Lương nói :
- Hạng huynh nói cũng phải , nhưng Lưu , Hạng trước đây kết làm anh em cùng nhau hiệp lực đánh Tần , nay Tần đã bị diệt , thì hai nhà tính việc thông gia với nhau là phải lẽ, việc gì phải sợ người ngoài dị nghị.
Nói xong, Trương Lương lấy vạt áo của Hạng Bá và Bái Công cột chung lại, rồi lấy gươm cắt làm hai miếng, trao cho mỗi người một nửa.
Hạng Bá bất đắc dĩ phải nhận lời, uống thêm vài chén trà nữa rồi đứng dậy từ giã và dặn :
- Sáng mai thế nào Minh Công cũng phải đến Hồng Môn yết kiến Lỗ Công cho Lỗ Công bớt giận , tôi xin đứng ra liệu bề phân giải, thế nào Lỗ Công cũng phải nghe.
Trương Lương sai Hạ Hầu Anh dẫn hai mươi tên lính kỵ tiễn chân Hạng Bá về dinh .
Ðêm đó cuối canh hai, Phạm Tăng và Hạng Vũ kiểm điểm nhân mă để kéo sang Bái Thượng cướp trại.
Binh tướng đều đủ mặt, chỉ thiếu một Hạng Bá .
Phạm Tăng nói :
- Quái lạ ! Hạng tướng quân sao không đến ?
Minh Công nói :
- Lúc sẩm tối, tôi thấy Hạng đại nhân cỡi ngựa ra phía Ðông bảo là đi thám thlnh dân tình.
Phạm Tăng thở dài nói :
- Thế là hỏng ! Xin Minh công hãy đình binh lại đã.
Hạng tướng quân ra đi thế nào cung tiết lộ cơ mưu của ta rồi .
Hạng Vũ nói :
- Thúc phụ ta người trung thành, hơn nữa đối với ta tình ruột thịt lẽ nào đem việc cơ mật của ta tiết lộ , tiên sinh chớ ngại !
Phạm Tăng nói :
- Hạng tướng quân tuy không tiết lộ hết chuyện, nhưng đã là cơ mật nếu lộ ra một tí gì thì khó thành. Tôi thiết tưởng đêm nay không nên cất quân .
Vừa dứt lời có người vào bẩm :
- Hạng tướng quân đã về.
Hạng Vũ ra nghênh tiếp, và hỏi :
- Thúc phụ đi đâu thế ?
Tôi có bạn cũ nguời. nước Hàn, họ Trương tên Lương, từ thuở bé đến giờ chơi nhau rất thân. Vì sợ đêm nay Minh công cất quân tiêu diệt thì người ấy chết mất, nên đến dặn nhỏ một lời , bảo hắn tìm đường thoát nạn .
Nhân hỏi chuyện Lưu Bang vào Quan Trung như thế nào , thì hắn nói :
- Lưu Bang thực không có tình ý gì cả, sở dĩ sai tướng giử cửa quan, bất quá phòng trộm giặc nhà Tần, chứ không dám cự với quân Sở. Kho tàng châu báu đều niêm phong lại , cung phi mỹ nữ không màng, bắt được vua Tần là Tử Anh vẫn không dám định đoạt, chỉ để đợi Lỗ Công. Tôi thiết nghĩ , nếu Lưu Bang không vào cửa quan trước thì bọn ta còn phải tốn biết bao nhiêu sức lực mà chưa dễ đã vào ngay được. Nay người ta có công lớn, mình lại nghe lời đứa tiểu nhân, chực hại người ta, thì còn gì là thiên đạo nữa ! Ngày mai Lưu Bang đến đây tạ tội, Lỗ Công nên lấy nghĩa mà đối xử thì mới được tiếng khen.
Hạng Vũ nghe xong, nói :
- Thúc phụ nói rất phải. Thực ra Lưu Bang cũng chưa có tội gì. Nếu ta giết e thiên hạ chê cười chăng ?
Phạm Tăng nói :
- Muốn mưu tmh đại sự nhiều lúc kẻ có tội vẫn phải khoan hồng, ngược lại, kẻ vô tội vẫn phải trừ bỏ. Tôi sở dĩ khuyên Minh công giết Lưu Bang vì thấy Lưu Bang sau này có thể tranh ngôi bá chủ với Minh công. Nay không trừ đi tất sau hối không kịp . Lão tướng nhà ta có lẽ đã mắc mưu Trương Lương rồi, xin Minh công đừng nghe.
Hạng Vũ do dự một lúc rồi nói :
- Giết một kẻ chưa có tội là trái lương tâm. Vả lại, muốn hại Bái Công thì thiếu gì cách cần chi phải lén đến cướp trại trong đêm khuya, uy danh ta bị tổn thương, xin tiên sinh nghĩ kế khác.
Phạm Tăng nói :
- Tôi xin hiến ba kế giết Bái Công. Ðiều cốt yếu Minh Công phải quả quyết mới làm được. Tôi biết Minh Công tánh nóng mà trực. Tánh ấy có hại cho nghiệp lớn.

[Cánh gà nướng]

Hồi 10

Yến Hồng Môn, Phàn Khoái cứu chủ
Nơi Hàm Dương, Hang Vũ thị uy

Hạng Vũ nói :
- Xin tiên sinh cho biết ba kế ấy, tôi nguyện theo .
Phạm Tăng nói :
- Minh công phải thấy Lưu Bang là cái lo quan trọng đối với Minh công. Minh công sẽ không thể cùng Lưu Bang sống chung trong hoàn vũ. Thế thì việc giết Lưu Bang là cần thiết cho bản thân, sự nghiệp Minh Công sau này. Tôi có ba kế : Một là mời Lưu Bang đến Hồng Môn dự yến , trong tiệc đem việc ngăn cản nơi cửa quan ra trách rồi giết phứt đi, đó là thượng sách . Hai là sai quân đao phủ phục dưới trướng, chờ lúc Lưu Bang vào tiệc, hô quân đao phủ áp lại giết , nếu Minh công không nỡ xuống tay . Ðó là trung sách. Ba là sai người chuốc rượu cho Bái Công say rồi khiêu khích cho Bái Công thất lễ, bắt tội giết đi. Ðó là hạ sách .
Hạng Vũ nói :
- Ba kế ấy có thể làm được cả , ít ra cũng phải làm cho mọi người thấy Lưu Bang có tội đã .
Nói xong truyền chư tướng chuẩn bị đâu đó sẳn sàng , rồi sai người mang thư mời Bái Công đến Hồng Môn dự yến .
Bái Công tiếp được thư mở ra đọc, thư viết như sau :
" Lỗ Công Hạng Vũ kính thư Bái Công hiền huynh nhã giám .
Tôi cùng hiền huynh hợp lực đánh Tần , chịu lời ước của vua Hoài vương . May thay ! Hiền huynh kéo binh sang mé Tây , Tử Anh quy hàng, Quan Trung quy phục , nhà Tần bị diệt , giải phóng trăm họ , Công lao ấy thực to tát . Tôi lấy làm mừng , bày yến tiệc cùng hiền huynh chung vui , xin hiền huynh chiếu cố , để thỏa lòng mong ước - Hạng Vũ kính thư " .

Bái Công xem thư xong, Trương Lương nói :
- Tiệc này không là tiệc vui, chính là mưu của Phạm Tang, ta chớ nên xem thường.
Tiêu Hà nói :
- Binh lực củ Hạng Vũ đang mạnh , nếu hắn cố hại thì ta khó chống cự nổi . Nay nên lựa một người ăn nói giỏi đến thoái thác, cốt làm cho Hạng Vũ đừng nghi chúng ta có ý chiếm đoạt uy quyền , rôi tìm lấy một Châu quận khác mà ở , chỉnh đốn binh mã , sau sẽ tính .
Lịch Sinh nói :
- Tôi xin lãnh nhiệm vụ thuyết khách ấy.
Trương Lương bàn :
- Kế của hai ông chưa phải là thượng sách . Xưa Nhủ Tử Tư bảo hộ vua Bình Vương yến hội nơi Lâm Ðồng , mười tám nước chư hầu phải kính phục . Lạn Tương Như đến hội ở Miên Trì , đem ngọc bích về nước Triệu, thiên hạ đến nay còn khen. Tôi tuy bất tài, nhưng quyết bảo vệ Minh công đến dự yến nơi Hồng Môn, để khỏi mất thể diện.
Bái Công nói :
- Nếu có tiên sinh phò tá thì ta vững lòng.
Tnrơng Lương liền sai người phúc đáp rằng : "Ngày mai sẽ đến phó yến " .
Phạm Tăng được tin, nói với Hạng Vũ :
- Ngày mai Bái Công đến, xin Minh công cứ y theo ba kế ấy mà làm, chớ do dự.
Ðoạn, sai Ðinh Công, Ung Sĩ làm tướng canh cửa, cấm không cho những người vô phận sự tự tiện ra vào.
Hôm sau, Bái Công đem một trăm khinh kỵ và năm tướng tâm phúc là Trương Lương, Phàn Khoái, Ngạn Hấp, Kỷ Tín, Ðằng Công đến phó hội Hồng Môn.
Vừa đến nơi, thấy một toán quân kéo đến, gươm giáo rợp trời, tiếng loa dậy đất, cầm đầu là tướng Anh Bố, cởi ngựa hô lớn :
- Phụng mệnh Lỗ Công đến rước Bái Công phó hội.
Bái Công quay lại hỏi Trương Lương :
- Tiên sinh nghĩ sao ? Lòng ta thấy hồ nghi lắm !
Trương Lương đáp :
- Xin Minh công cứ vững lòng tin , theo lời dặn của tôi mà làm.
Bái Công theo sau Anh Bố đến cửa quan, Trần Bình ra nghênh tiếp.
Nhìn vào trong thấy tinh kỳ la liệt, gươm giáo sáng ngời, chuông trống khua vang, chẳng khác vào một chốn pháp trường sắp đem tội nhân hành quyết.
Bái Công ngần ngại không dám đi, quay lại nói với Trương Lương :
- Lỗ Công dàn cảnh như vầy đâu phải thực tâm phó hội . Tiên sinh nghĩ sao ?
Trương Lương nói :
- Ðã đến đây, nếu lùi một bước là trúng kế địch. Xin Minh công đứng nơi đây, để tôi vào yết kiến Lỗ Công trước đã
Nói xong, Trương Lương bước đến trước . Ðinh Công đóng cửa dinh lại không cho vào .
Trương Lương nói :
- Nhờ tướng quân vào bẫm với Lỗ Công . Bái Công sai tôi là Tá Sĩ Trương Lương vào yết kiến.
Ðinh Công vào bẫm lại .
Hạng Vũ hỏi Phạm Tăng
- Thế nào là Tá sĩ .
Phạm Tăng nói :
- Người này ở nước Hàn, năm đời làm tướng nay theo phò tá Bái Công nên gọi là Tá Sĩ . Bái Công đem Trương Lương đến đây dụng ý thuyết từ xin Minh công giết quách Trương Lương để cho Bái Công mất một tay nương tựa
Hang Bá nghe nói giật mình can :
- Không nên ! Lỗ Công vào Hàm Dương, điều cốt yếu là phải thu phục nhân tâm , giành ưu thế cho rnình . Nếu vô cớ giết hiền sĩ thì ai còn khâm phục. Vả lại Trương Lương là bạn thân của tôi , tôi có thể dụ về bên Sở, tại sao giết đi.
Lỗ Công liền đòi Trương Lương vào.
Trương Lương thấy Hạng Vũ mặc giáp trụ, chống gươm ngồi trên trướng, mặt hầm hầm sát khí, liền nói :
- Tôi nghe Minh Vương trị thlên hạ chỉ khoe đức chứ không khoe võ, các bậc hiền nhân đối xử nhau dùng nghĩa chứ không dùng uy. Nay Minh công mở hội Hồng Môn, chung vui với chư hầu, tôi ngỡ đến đây được nghe đàn sáo, ca nhạc, chủ khách giao tiếp nhau với muôn ngàn hân hoan, ngờ đâu chỉ thấy gươm đao la liệt, giáp sĩ đứng song hàng, chiêng trống vang trời, một đoàn sát khí, khiến cho nhân tâm ngờ vực muốn trở về. Minh công chín trận được Chương Hàm, một tay phục thiên hạ, uy danh lừng lẫy ai mà chẳng biết, thế thì khoe cái uy dũng của mình chẳng có ích gì. Tôi thiết tưởng Minh công nên khoe cái đức của mình để cho thiên hạ thấy con nguời tài đức vẹn toàn, trăm họ tùng phục, như thế mới thật là đáng hào hùng trong thiên hạ vậy.
Hạng Vũ nghe nói đổi sắc mặt, truyền cho vũ sĩ lui ra một dặm, bỏ giáp trụ, mặc triều phục, rồi mời chư hầu vào dinh.
Ðinh Công lại rao lớn :
- Không ai được đem nhiều nhân mã, chỉ cho theo hầu một vài văn thần, vũ sĩ mà thôi.
Bái Công theo Trương Lương bước vào, khúm Núm dưới thềm, chắp tay nói :
- Lưu Bang xin vào hầu Minh công.
Hạng Vũ tái sắc, nói :
- Lưu tướng quân có ba tội, thế mà chưa biết sao ?
Bái Công nói :
- Bang là kẻ Ðình trưởng ở Huyện Bái, chúng nhân tôn lên để mộ quân đánh Tần. Phàm việc lớn nhỏ đều theo lệnh Minh công, thực chưa dám làm điếu gì trái phép .
Hạng Vũ nói :
- Tướng quân tự tiện tha cho hàng vương Tử Anh , không coi vương mệnh là gì, đó là một tội. Mua chuộc lòng người thiện cải pháp luật, đó là hai tội. Sai tướng giữ cửa quan không cho quân chư hầu vào, đó là ba tội. Có ba tội ấy sao lại chẳng biết ?
Bái Công ung dung đáp :
- Vua nhà Tần đầu hàng nếu Bang tôi giết đi mới chuyên quyền, nay tôi giữ lại chờ lệnh Minh công xét xử , thiết tưởng đó không phải là tội . Phép nhà Tần khắc khổ trăm họ lầm than, Bang tôi sớm đổi đi, đó chính là vì cái thịnh đức của Minh công đó . Thiên hạ sẽ nói rằng :
- Quân tiền khu mới đến Hàm Dương mà còn cho dân thọ ân như vậy, nếu NguyênSúy đến thì ơn huệ biết chừng nào . Còn như sai tướng giử cửa quan chẳng qua Bang tôi sợ dư đảng của nhà Tần nổi lên tác loạn, chứ dám đâu cản chư hầu . Kẻ thành tâm như thế mà bị chê trách, xin Minh công xét lại .
Hạng Vũ tuy nóng nảy, nhưng là kẻ cương trực, không nỡ giết người đã tùng phục mình , vả lại lời tưng bốc của Bái Công cũng làm cho Hạng Vũ khoái chí, nên Bái Công vừa nói dứt lời Hạng Vũ thay đổi sắc mặt, cầm tay Bái Công , nói :
- Vũ này không có lòng giận hiền huynh, chỉ vì có tên bộ tốt của hiền huynh là Tào Vô Thương đem lời dèm siểm nên mới sinh ra cớ sự .
Liền mời Bái Công ngồi . Các nước chư hầu đều sắp theo thứ lớp, an tọa . Phạm Tăng, Trương Lương, Hạng Bá được dự tiệc . Cung đàn nổi lên, bầu không khí thân mật lại trở về trong ly rượu nồng nàn.
Phạm Tăng thi kế thứ nhất không thành . Lại thấy Hạng Vũ không có ý hại Bái Công nên quân phục hai bên đều yên lặng .
Phạm Tăng đưa mắt nhìn Hạng Vũ nháy nhó, bảo thực hiện kế thứ hai, nhưng nháy đến ba lần mà Hạng Vũ vẫn bõ qua .
Phạm Tăng tức giận sai Trần Bình ra rót rượu, cốt làm cho Bái Công say rượu thất lễ mà giết đi.
Tuy nhiên, Trần Bình thấy Bái Công tướng mạo uy nghi, vẻ phượng mặt rồng, đem lòng cảm mến, nghĩ thầm :
- Bái Công không phải kẻ tầm thường, chiều theo ý Phạm Tăng hại người hiền đức là trấi đạo trời .
Nghĩ thế, Trần Bình rót rượu cho Bái Công thì ít,mà rót rượu cho Hạng Vũ thì nhiều. Nhờ đó, Bái Công khỏi say.
Phạm Tăng thấy ba kế không thành, than thầm :
- Ngày nay không giết được Lưu Bang tất di hại về sau .
Nghĩ rồi lui ra ngoài tìm cách mưu hại. Nhưng thơ thẩn mãi mà tính chưa ra kế.
Bỗng sau tường có tiếng hát, giọng hát nổi ìên một lúc một rõ dần. Hát rằng :
Tráng sĩ thanh gươm ấp mộng đời.
Công hầu khanh tướng chỉ trò chơi !
Gươm thiêng nhuộm máu say men rượu
Hồ hải tung hoành tít dặm khơi !
Ai người tri kỷ !
Nâng chén đầy vơi !
Cuộc cờ sẩy mấy buông lơi
Ăn năn thì đã muộn rồi còn chi ?
Phạm Tăng biết đó là giọng hát của tráng sĩ, chợt nghĩ ra một kế, lẩm bẩm :
- Ta có thể dùng người này giết Lưu Bang được .
Liền leo lên đầu tường, thì thấy người ấy là Hạng Trang, đồng hương với Hạng Vũ.
Phạm Tăng gọi Hạng Trang đến, kề tai nói nhỏ :
- Minh công tính cương trực, mà không quyết đoán. Tiệc Hồng Môn hôm nay mục đích giết Lưu Bang, ta đã bày ra ba kế nhưng Minh công không chịu dùng kế nào. Nay tráng sĩ vào trước tiệc làm lễ chúc thọ, xin múa gươm giúp vui, rồi thừa cơ giết Lưu Bang đi, công tráng sĩ chẳng nhỏ .
Hạng Trang vén áo, bước vào tiệc, nói :
- Trong tiệc không có gì vui, tôi xin múa gươm hầu các ngài uống rượu.
Nói xong, rút gươm ra múa, lăm lăm chỉ chực thừa miếng chém Bái Công.
Trương Lương thấy Hạng Trang múa gươm, liền đưa mắt nhìn Hạng Bá.
Hạng Bá hiểu ý, vội đứng dậy, rút gươm nói :
- Múa gươm phải múa đôi xem mới thú.
Hạng Vũ nói :
- Xin mời thúc phụ múa gươm với Hạng Trang cho vui .
Hạng Bá được dịp, liền đứng dậy, vung gươm múa.
Trong lúc múa thường lấy mình che cho Bái Công, Hạng Trang không sao chém được.
Hai người múa gươm một lúc. Hạng Bá lần lần yếu sức . Trương Lương thấy nguy cấp đến nơi, liền đứng dậy
ra ngoài. Ðinh Công, Ung Sĩ ngăn lại, hỏi :
- Ngài ra ngoài làm gì ?
Trương Lương nói :
- Tôi xin ra ngoài lấy quốc bảo vào dâng.
Trần Bình vốn đã sẵn có cảm tình với Bái Công, thấy Ðinh Công cản Trương Lương, liền bước lại gần nói :
- Minh công truyền để cho Trương Lương ra ngoài có việc .
Ðinh Công tưởng thật, để cho Trương Lương ra ngoài.
Trương Lương ra nói với Phàn Khoái :
- Hạng Trang đang múa gươm mưu giết Minh công, việc rất gấp, tướng quân nên vào ngay để liều chết cứu Minh công mới được.
Phàn Khoái nghe nói hậm hực, xách gươm theo Trương Lương bước vào.
Trương Lương nói :
- Ðể tôi vào trước đã.
Ðoạn, rảo bước đi ngay . Ðinh Công thấy Trương Lương trở vào, hỏi :
- Quốc bảo đâu ?
Trương Lương giả vờ chỉ vào bọc, nói :
- Có đây rồi.
Vừa nói vừa lách mình đến trước tiệc, thấy Hạng Bá và Hạng Trang con đang múa kiếm, chưa thôi .
Phàn Khoái thấy Trương Lương đã vào bên trong liền chạy đến trước cửa dinh nói lớn :
- Tiệc Hồng Môn hôm nay quá vui mà kẻ tùy tùng không được ly rượu nào cả , Khoái tôi xin đến trước mặt Lỗ Công để xin một ít rượu thịt .
Nói rồi, cắp gươm, gạt bọn Ðinh Công chạy thẳng vào đến trước mặt Lỗ Công, trợn mắt nhìn, tóc dựng ngược lên.
Lỗ Công lấy làm lạ, hỏi :
- Tráng sĩ tên gì ?
Trương Lương đứng lên, bẩm :
- Ðó là quan Tham Táng của Bái Công tên Phàn Khoái.
Hạng Vũ hỏi :
- Nhà ngươi vào đây để làm gì ?
Phàn Khoái nói :
- Tôi nghe Minh công mở tiệc Hồng Môn, mừng nhà Tần tuyệt diệt, bất cứ lớn nhỏ ai ai cũng được cơm rượu no say , duy Khoái này từ sớm đến giờ chưa được bữa nào, nên lại đây xin Minh Công một bữa chén.
Hạng Vũ sai rót một chén rượu lớn đưa cho Phàn Khoái, Phàn Khoái tiếp lấy uống cạn. Hạng Vũ hỏi :
- Tráng sĩ muốn uống nữa chăng ?
Phàn Khoái nói :
- Dẫu chết tôi còn chưa sợ thì sợ gì chén rượu mà không uống.
Hạng Vũ cười lớn hỏi :
- Nhà ngươi muốn vì ai mà chết ?
Phàn Khoái đáp :
- Tôi chết vì chúa tôi. Thiết tưởng, chúa tôi đánh vỡ nhà Tần, vào Hàm Dương, của báu không tham, mỹ nữ không màng, lui binh về Bái Thượng để đợi lệnh tướng công. Khó nhọc như thế, công lao như thế mà có kẻ lăm le ám hại. Hành động ấy chẳng khác hành động đen tối của nhà Tần trước đây, còn ai khâm phục. Tôi phận hèn, nhưng lương tâm không phải gỗ đá, thấy kẻ hàm oan không đau lòng ! Kìa, như hai kẻ đang múa gươm kia cốt muốn giết chúa tôi đó. Tôi đến đây liều chết cứu chúa chứ đâu phải xin vài chén rượu của tướng công ?
Hạng Vũ nghe nói cũng chột dạ, truyền Hạng Trang thôi múa gươm, và khen :
- Phàn Khoái cương trực, đáng là tay vũ dũng.
Bái Công thấy Hạng Vũ đã say, lẻn ra ngoài cửa dinh. Ung Sĩ giữ lại không cho đi, Trương Lương chạy ra nói :
- Lỗ Công truyền lệnh chư hầu ai không uống được rượu nữa thì ra về, cớ sao tướng quân ngăn cản.
Trần Bình cũng chạy đến, xen vào :
- Minh công truyền cho Bái Công lui ra !
Ðinh Công và Ung Sĩ nghe Trần Bình nói, mới để cho Bái Công ra ngoài.
Bái Công ra khỏi cửa dinh thì đã có các bộ tướng Ngạn Hấp, Kỷ Tín nghênh tiếp, phò về Bái Thượng.
Phạm Tăng thấy kế không thành, buồn bã bỏ đi nằm, vì vậy Bái Công mới thoát nạn được.
Người sau có thơ nói đến hội Hồng Môn :
Chén rượu Hồng Môn vạn cổ truyền,
Anh hùng mắc giữa lưới hùm thiêng
Một lời khuất phục, toàn sinh mệnh
Vinh nhục bao nài cảnh vũ yên.
Trương Lương đưa Bái Công đi khỏi rồi, dừng chân đứng lại, nghe sau tường có người gõ vào thanh gươm hát :
Hùm đã về non
Ðất trời thênh thênh.
Trường giang sóng vỗ rập rềnh,
Làn mây rực đỏ, ác lên chói ngời.
Hát xong lại có tiếng cười nhạt.
Trương Lương quay trông người ấy, thấv sắc mặt hiện ra nửa trắng nửa vàng, tinh thần thanh sảng, liền hỏi :
- Tráng sĩ cười gì thế ?
Người ấy đáp :
- Phạm Tăng phí tâm cơ, Trương Lương biết chân chúa, ngày nay thoát cửa Hồng, ngày mai định thiên hạ.
Nói xong đi mất.
Trương Lương tấm tắc khen :
- Trong thiên hạ còn lắm bậc kỳ sĩ !!!
Liền rảo bước, định tìm hỏi tông tích người , bỗng cố người đến báo :
- Lỗ Công đã tỉnh rượu, đang sai tìm Bái Công .
Trương Lương vội vả trở lại thưa với Hạng Vũ :
- Bái Công không uống được rượu nữa, đương khi Minh Công say người không dám kinh động , đã trộm về Bái Thượng, để Lương ở lại đây từ tạ.
Hạng Vũ nổi giận nói :
- Lưu Bang không từ tạ mà bỏ đi thật vô lễ. Nhà ngươi còn kiếm lời che chở sao ?
Trương Lương thấy Hạng Vũ giận, toan tìm lời trấn an , thì Phạm Tăng bước tới nói :
- Lưu Bang tuy ăn nói nhỏ nhẹ, song kỳ thật là kẻ gian hùng . Lưu Bang trở về Bái Thượng một phần lớn do kế của Trương Lương, xin Minh công bắt Trương Lương trị tội mới xong.
Hạng Vũ nạt kẻ tả hữu, bảo đem Trương Lương ra chém.
Trương Lương kêu lớn :
- Minh công chém tôi tức là hư nghiệp Bá vương rồi .
Hạng Vũ hỏi :
- Chém nhà ngươi thì hại gì sự nghiệp ta ?
Trương Lương nói :
- Có hai điều bất lợi. Một là chư hầu sê chê Minh Công vì không giết được Lưu Bang nên tức giận giết Trương Lương. Hơn nữa uy danh Minh công đang mạnh mà giết một kẻ chịu phục tùng mình như Lưu Bang thì sao khỏi bị chê là hẹp hòi, hèn nhát. Hai là Lưu Bang hiện nay đang giữ ngọc tỷ, nếu Minh công giết tôi, Lưu Bang tất sợ hãi chạy sang nước khác, đem ngọc tỷ dâng cho một người nào, thì Minh công khó đoạt nghiệp Bá vương sau nầy .
Hạng Vũ khen :
- Lời Trương Lương rất phải. Suýt nữa ta đã phạm lầm, hư việc lớn, mang tlếng xấu với thiên hạ. Ta nay anh hùng trăm vạn, hổ tướng ngàn viên, Lưu Bang làm gì được ta mà sợ.
Nói xong, gọi Trương Lương lại gần, bảo :
- Ngươi hãy trở về Bái Thượng đem ấn ngọc tỷ và đồ châu báu lại đây. Nếu sai lời ta sẽ đem quân đến Bái Thượng phân thây muôn mảnh.
Trương Lương vâng lời , bái tạ trở về, thuật chuyện lại cho Bái Công nghe.
Bái Công nói :
- Thoát được miêng hùm thật nhờ mưu trí của tiên sinh.
Nói xong, cho đòi Tào Vô Thương đến mắng nhiếc, rồi chém đầu làm gương cho kẻ khác.
Trương Lương nói : .
- Nay Lỗ Công đòi phải đem báu vật và ngọc tỷ đến dâng , ta không thể cưỡng lệnh.
Bái Công nói :
- Ngọc tỷ là báu vật truyền quốc, sao lại nhường cho ai !
Trương Lương nói ?
- Ðược thiên hạ là ở đức chớ không phải ở ngọc tỷ. Nếu ta trái lời, Lỗ Công đem quân đến đánh, ta làm sao giữ nổi. Hy sinh ngọc tỷ để bảo vệ lực lượng mưu tính đại sự là hơn. Một đàng giữ ngọc tỷ mà mất thiên hạ, một đàng bỏ ngọc tỷ mà được thiên hạ.
Bái Công khen phải, hôm sau sai Trương Lương đem ngọc tỷ cùng châu báu đến Hồng Môn dâng cho Lỗ Công và bẩm :
- Bái Công dự tiệc quá say, đến nay vẫn chưa dậy nổi. Sợ thất tín nên sai tôi đến đây dâng đồ cống hiến, xin Minh công thu nhận cho.
Hạng Vũ thấy ấn ngọc cùng những châu báu bày la liệt trên bàn, hoa cả mắt, ngắm nghía hồi lâu , rồi cầm từng món lên xem, món nào cũng rực rỡ muôn ngàn ánh sáng.
Hạng Vũ thấy chén ngọc, nhấp nháy như ánh sao, thích chí cười ìớn, trao cho Phạm Tăng và nói :
- Vật quý này xin kính biếu Tiên sinh.
Phạm Tăng cầm lấy, giận dữ ném xuống đất, và rút kiếm chặt ra từng mảnh, nói :
- Thôi ! Việc thiên hạ hỏng mất rồi ! Chúng ta sẽ chết về tay Bái Công cả, vật quý mà chi !
Hạng Vũ biến sắc, mắng lớn :
- Ôi chao ! Cái lão này vô lễ đến thế ! Cổ nhân có nói : "Vua cho thức ăn phải nếm trước, vua cho vật sông phải để mà nuôi". Huống chi cái chén ngọc quý như vậy ta ban cho, lão đã không tạ ơn còn đập nát trước mặt ta như vậy .
Phạm Tăng nói :
- Xưa vua Huệ Vương nước Vệ chỉ biết quý ngọc Minh Châu, vua U Vương nước Tề cười và nói rằng :
Viên ngọc của ông dầu tốt đến đâu cũng chỉ rọi sáng được trăm cỗ xe mà thôi, còn người hiền thần của tôi có thể soi
sáng được muôn dặm" , ấy vậy, cổ nhân trọng hiền nhân coi thường vật quý. Tôi nay chỉ muốn lấy đầu Bái Công để bình thiên hạ, còn vật quí không màng. Minh công không nghe lời tôi , để lỡ cơ hội, tôi vì quá bực tức chứ đâu phải khinh thường tấm lòng ưu ái của Minh Công .
Hạng Vũ cười lớn, nói :
- Bái Công là đứa đê hèn, làm gì nên việc mà tiên sinh lo ngại đến thế.
Phạm Tăng nói :
- Xin Minh Công chớ coi thường mà ăn năn không kịp.
Hạng Vũ quay lại nói với Trương Lương :
- Bái Công là một đứa tiểu nhân, không làm gì nên chuyện, nhà ngươi cứ ở đây theo ta.
Phạm Tăng nói :
- Minh Công trước kia muốn giết Trương Lương, nay lại muốn dùng, thế thì khác nào nuôi ong tay áo.
Hạng Vũ nói :
- Tiên sinh khéo lo xa, Trương Lương chỉ là một gã thư sinh dẫu ở gần ta lại làm gì ta đặng.
Rồi đó, Hạng Vũ không nghe lời Phạm Tăng, dùng Trương Lương dưới tướng.
Trương Lương chỉ bấm bụng cười thầm !
Một hôm, Lỗ Công bàn với chư tướng :
- Ðất Quan Trung đã hạ, ấn ngọc tỷ đã về tay, việc thiên hạ tạm yên , duy có Tần Vương , Tử Anh chưa thấy mặt, làm sao chư hầu hàng phục. Bây giờ phải sai người mang thư sang Bái Công, đòi Tử Anh lại đây giết đi mới xong việc được.
Bàn xong, viết thư sai người đem đưa cho Bái Công.
Thư rằng :
" Tôi và tướng công cùng đánh Tần để cứu muôn dân ra khỏi vòng nước lửa . Nay tôi vào Hàm Dương đã mười tháng trời mà chưa thấy mặt Tử Anh ? Có lẽ tướng công muốn giấu nó để mưu việc gì khác chăng ? Nếu quả thế tôi cùng tướng công không phải cùng một nhiệm vụ nữa ! "

Bái Công xem thư xong, họp các tướng, bàn luận :
- Hạng Vũ nay đã trái ước muốn làm vua ở Hàm Dương. Nay lại viết thư đòi Tử Anh chắc là muốn mạo nhận công mình để phục mệnh Hoài Vương, và che miệng chư hầu. Ta không trả Tử Anh e nó động binh, bằng trả Tử Anh thì trái với ý nguyện. Vậy phải tính sao bây giờ ?
Chư tướng đều bàn :
- Cái thế Hạng Vũ mạnh lắm, chúng ta không thể cãi mệnh được. Cứ giao Tử Anh cho hắn. Nếu hắn giết đi, thiên hạ càng thấy rõ đức khoan hồng của Minh Công.
Bái Công theo lời, liền gọi Tử Anh đến, nói :
- Trước kia ngươi dốc lòng quy thuận, ta không nỡ giết, không ngờ nay Lỗ Công trái lời ước, muốn làm vua nước Quan Trung, đưa thư đến đòi bắt ngươi. Ngươi nên đem các đồ châu báu và gái đẹp đến dâng cho Lỗ Công, họa may ông ta vì tham sắc mà tha chết chăng. Thôi, ngươi nên đi ngay đừng chậm trễ.
Tử Anh khóc rống lên, nói trong nghẹn ngào :
- Chúng tôi gặp cơn ly loạn tưởng hàng Minh Công được an thân, nay lại phải sang Lỗ Công, chẳng biết có toàn mạng chăng ?
Bấy giờ các bô lão trong vùng hay tin đều đến than thở .
Bái Công nói :
- Uy lực của Lỗ Công vang lừng trong thiên hạ còn ai dám trái mạng nữa. Các người chớ lưu luyến tôi, lỡ Lỗ Công hay được tội chẳng nhỏ.
Dân chúng nghe nói ai cũng cảm động.
Tử Anh vào Chỉ Ðạo đầu hàng Lỗ Công.
Lỗ Công trông thấy Tử Anh đầu bịt khăn trắng, mình mặc áo sô, miệng ngặm biểu hàng trông rất khổ não , liền cho vào, lấy biểu xem.
Tờ biểu như sau :
" Cháu Thủy Hoàng , con Phù Tô, vua Tam Thế nhà Tần , Tử Anh cúi đầu dâng biểu :
Trộm nghĩ :
Nhà Tần tôi thất lộc, hào kiệt nỗi lên. Bảy miếu khói lạnh hương tàn , bốn bề dầu sôi lửa đỏ.
Lòng người đã mất thế nước chẳng còn. Nay Minh Công cờ trở sang tây , sáu nước qui phục , vung gươm sang Bắc , muôn dân vui lòng. Thần uy sấm dậy vang trời. ân đức mưa nhuần khí hạ. Tử Anh này đâu dám cải mạng làm nhọc uy linh, chỉ mong được tồn sinh giữ gìn hương khói. Vua Thang Dung con cháu nhà Hạ, sáu trăm năm cơ nghiệp vững bền, vua Vũ tha con cháu nhà Ân tám trăm năm cơ đồ thịnh trị .
Nay Minh Công đã diệt nhà Tần, xin lấy lượng Ân Chu tỏ lòng nhân đức. Ðược thế, Tử Anh này đến chết chẳng dám quên ơn , mấy lời kính dâng, muôn phần sợ hãi . Tử Anh kính biểu "

Hạng Vũ xem biểu xong, nói :
- Xưa tiên đế nhà ngươi nuốt sống sáu nước, làm hại muôn dân, để tội lại cho nhà ngươi. Bây giờ nhà ngươi đền tội là đáng lắm rồi, còn kêu ca gì nữa.
Tử Anh thản nhiên đáp :
- Diệt sáu nước là việc của tổ tiên tôi, riêng tôi có tội tình gì ? Tuy nhiên, Minh công bắt tôi phải chết tôi cũng không hề dám oán hận. Dân chúng ở Hàm Dương lâu nay sống trong chính thể khắt khe của các tiên vương tôi, nay xin ngài lấy đức ban ân, để trăm họ được sống yên vui, thì dẫu tôi có xuống suối vàng cũng cảm nghĩa.
Tử Anh vừa nói đến đấy, Hạng Vũ đã truyền quân khai đao ! ôi , Tử Anh là người hiền đức, một trái ngọt trong cội chua, mới làm vua có 43 ngày mà phải đền tội ác của tiền nhân.
Dân Tần thấy Tử Anh bị chết, thương xót vô cùng, oán trách hành động khắt khe của Hạng Vũ.
Hạng Vũ thấy lòng dân không phục mình, truyền quân do thám hễ người nào có ý bất mãn thì bắt giết lập tức .