Trăng hoàng cung_ Phùng Quán

Chương 4
Chán chộ

Nỗi khát được ngắm nhìn gương mặt nàng làm tôi bứt rứt, cồn cào như khát rượu. Vừa rời khỏi gương mặt Nàng chừng hút tàn điều thuốc, tôi đã tìm cớ quay lại với Nàng. Mà cớ thì thiếu gì! Quên mũ, quên túi xách, quên thuốc lá… “Không hiểu tôi có để quên ở đây không?...” Nàng mỉm cười như nghe một lời nói dối vùng về của con nít.
Nàng ngồi xuống trước mặt tôi, đưa bàn tay lấp lánh màu hồng ngọc vén cao làn tóc dày rậm, hơi quăn và đen như phím dương cầm, để lộ toàn vẹn gương mặt thiếu phụ kiều diễm mê hồn. Nàng nhìn tôi với sánh mắt nồng nàn pha chút giễu cợt.
“Cái mặt em như ri mà anh chộ cả ngày không chán răng anh?”

- Mới bước chân ra
Anh đà quay lại
Mặt em anh chộ cả ngày
Anh không chán răng anh…?
- Nói chi mà lạ rứa em
Có khi mô con chim bay chán trời xanh
Con cá lội chán nước
Ngọn lửa chán củi cành…
Chỉ khi mô
Con sông chán chảy
Ngọn gió chán thổi
Cây đờn chán giây
Bàn tay chán ngón
Cái nón chán quai
Vừng trăng chán soi
Rễ cây chán đất
Đến lúc chừ anh mới chán chộ mặt em…

Chương 5
Mưa Huế

Huế đón con về Huế đổ mưa… Biết bao thế hệ thi nhân đã xưng tụng Huế: Huế đẹp, Huế thơ… Nhưng ai là Huế đích thực mới ngấm đòn thiên nhiên Huế: nghiệt ngã và dữ tợn
Nắng thì bùn hoá đá
Mưa thì đá hoá bùn…
Mùa đông, thời tiết cả nước khô hanh tạnh ráo thì Huế mưa… Mưa đã nhiều ngày vẫn không ngớt. Tôi và nàng dạo dọc bờ sông Hương dưới vòm trời tầm tã đan chéo mưa. Nàng ôn lại những kỷ niệm một thời hạnh phúc của Nàng… Giọng Nàng lúc gần lúc xa trong tiếng mưa và tiếng sóng vỗ về bờ cỏ ướt. Chốc chốc Nàng ngừng nói, đưa chót lưỡi liếm cặp môi nhạt nhoà nước mưa.
Em đã có lần sang Nga… Lần đầu tiên em được nhìn thấy tuyết… Em cùng mấy người bạn Nga, những nhà thơ nổi tiếng, đi dạo quanh Hồng Trường, chân dẫm lên tuyết trắng xốp đầu mùa trinh bạch đến sững sờ như những trang văn xuôi của I-van Bu-nin… Em ngắm không chán mắt những tượng đài của các nhà thơ: Léc-măng-tốp, Pút-skin, Mai-a, Essênhin… đứng sừng sững trong đêm trắng Pê-téc-bua… Em tưởng chừng như họ sắp mở những cặp môi đồng dính tuyết đọc cho em nghe những vần thơ tình kỳ diệu mà em thuộc lòng từ thời con gái… Năm ngoái em sang Căm-pu-chia trong đoàn ký giả. Em đến thăm kỳ quan Ăng-ko. Em trèo cả ngàn bậc đá lên đền Bai-om, ngôi đền cao nhất khu Chùa Tháp, chụp ảnh với tượng nàng Áp-sa-ra múa trong dáng lụa…
Những chuyện Nàng kể như một vành gai xiết lồng ngực tôi, mỗi lúc một xiết chặt hơn. Máu tim tôi sôi trào vì ghen… Tôi ghen với tất cả: bê tông Hồng Trường, đá lát nên Ăng-ko, những bông tuyết đầu mùa, đêm trắng Pê-téc-bua, với Pútskin, Léc-măng-tốp, Mai-a, nàng Áp-sa-ra…
Mưa mỗi lúc càng nặng hạt, càng xối xả. Giọng nàng tự nhiên nghẹn lại. Tôi ngoảnh sang nhìn. Qua màn mưa, gương mặt nàng tái nhợt.
“Em yếu tim, em bỗng thấy tim đau nhói” - Giọng nàng thì thào run rẩy – “Em không sao chịu thấu cái mưa Huế khủng khiếp này… Anh đưa em về…”
Trái tim em không được bình yên!
Bức điện khẩn tôi nhận từ đáy mắt em
Nói dại dột
Một sớm mai nào đó
Em bỗng bay mất
Tôi sẽ tan thành mưa Huế những ngày đông
Tôi sẽ xối xả xuống tất cả những nơi nào em đã đặt chân
Đá Ăng-ko Thom
Và bê tông Hồng trường
Sẽ phải xói lở
Vì những cơn mưa dai dẳng dữ dội
Đêm trắng Pe-téc-bua sẽ sẩm tối
Đền Bai-on ngập lụt phải đi thuyền
Léc-măng-tốp
Pust-skin
Mai-a
Nàng Áp-sa-ra
Đồng và đá
Lần đầu tên được nếm mùi mưa Huế
Họ liếm những cặp môi ướt đẫm
Và kêu lên:
- Ôi cái mưa khùng điên
Mưa không còn biết gì tới chừng mực!
Mưa Huế trả lời trong tiếng rơi sầm sập:

- Làm gì có chừng mực thơ
- Làm gì có chừng mực mưa
- Làm gì có chừng mực yêu
- Làm gì có chừng mực thiên tài!
- Làm gì có chừng mực khổ đau!

Chương 6
Nắng cố đô

Từng trải, thông minh nhưng Nàng vẫn không vượt qua được thói thường nhi nữ - Nhi nữ thường tình - Biết mình đẹp ăn ảnh, Nàng say mê chụp hình - say mê đến mức bệnh hoạn. Trên giá sách ở vị trí trang trọng và nổi bật bên cạnh bàn tiếp khách, Nàng đặt cuốn an-bom đồ sộ như hiện vật đặt trong bảo tàng viện. Trong căn-hộ-khép-kín-an-bom chen chúc cả ngàn Nàng, đủ các thứ dáng vẻ khác nhau… Và hầu như trong dáng vẻ nào Nàng cũng cười… Cuốn an-bom đó với tôi là một ám ảnh. Tôi thường tự hỏi: Làm sao con người lại phải chịu tổn phí biết bao nhiêu của cải, sức lực cho một đam mê phù phiếm như vậy! Và cũng thật lạ, chính cái đam mê phù phiếm đó lại là sức hấp dẫn không gì cưỡng lại được ở những thiếu phụ như Nàng… Một hôm, Nàng khoe với những người ái mộ Nàng, tấm hình màu cỡ lớn, Nàng đứng giữa Đại triều, mảnh mai, cân đối, tóc gió thổi bồng; che kín một khoảng mái ngói men vàng điện Thái Hoà phía sau, nụ cười mê hồn, vô tư lự, và cặp mắt lim dim vì chói nắng Cố đô.
“Đây là một trong những tấm hình mình ưng ý nhất, chỉ tiếc tay thợ chụp hỏng cặp mắt…” Giọng Nàng đầy tiếc nuối như chút dỗi hờn của đứa trẻ luôn được cưng chiều.
Nắng Cố đô Nàng cười dim mắt
Ôi nụ cười nghiêng thành cổ Hoàng cung!
Vua Hời sống lại, vua Hời khóc:
- Ta lại bị lừa, họ đánh tráo Huyền Trân!
Cắt giang sơn ba trăm dặm nước
Tưởng được công chúa, hoá nữ tỳ
Huyền Trân sân Đại Triều cười dim mắt
Nữ son tỳ phấn đền nợ Ô Ly…
Ta thương vua Hời nghèo mà ngốc!
Ba trăm dặm nước tưởng là to
Chỉ riêng nụ cười Nàng dim mắt
Ta đã đặt dưới chân Nàng cả Vương quốc Thơ…

Chương 7
Trăng hoàng cung

Một hôm, Nàng nói với tôi:
“Thật ra, anh cũng xứng đáng làm vua… Em muốn mời anh làm vua.”
“Làm vua!”
“Đúng, anh sẽ là vua của tất cả các vì vua. Anh sẽ trở về thăm lâu đài cung điện của anh.”
“Bằng cách nào vậy?”
Tôi mỉm cười hỏi Nàng, tự nhủ: có lẽ Nàng đang coi mình là đứa trẻ và Nàng là bà ngoại đang kể chuyện cổ tích… Nàng nhìn tôi đăm đăm và giọng Nàng không hề có chút gì là đùa cợt:
“Em đã hợp đồng thuê người gác cổng Ngọ Môn, tám giờ tối nay em sẽ mở cổng chính cho anh vào hoàng cung. Đêm rằm, trăng tuyệt đẹp…”
“Có đắt không em?”
“Cũng chẳng lấy gì làm đắt, giá chừng năm bát bún bò giò heo… loại sang.”
Ngọ Môn quan là cổng chính đi vào hoàng cung. Cổng Ngọ Môn có năm cửa: cửa chính với con đường Trung Lộ lát đá Thanh dẫn đến sân Đại Triều và điện Thái Hoà - nơi vua và quần thần hội nghị việc nước; cửa chính chỉ mở vào những ngày đại lễ, dành riêng cho vua đi. Cửa Tả và cửa Hữu dành cho các quan đại thần. Cửa thứ tư và thứ năm dành cho các chức quan nhỏ và quân cấm vệ. Từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công, vương triều nhà Nguyễn bị phế truất, hoàng Cung thuộc quyền quản lý của cơ quan Bảo tồn bảo tàng. Cửa chính thường đóng kín để giữ lại vẻ uy nghiêm cũ của hoàng cung. Khách tham quan chỉ ra vào cổng phụ.
Ý tưởng khôn ngoan đến bất ngờ của Nàng làm tôi thực sự bàng hoàng và không khỏi chút đớn đau… Ôi, thì ra… nếu có chút đầu óc tháo vát, người ta có thể thực hiện những mộng tưởng hoang đường với giá năm bát bún bò giò heo… Nếu biết cách xoay xở, một nhà thơ bầm dập có thể phút chốc làm lễ đăng quang dưới bầu trời lộng lẫy màu trăng… với cá giá chẳng lấy gì làm đắt lắm - như lời Nàng.
“Một vị hoàng đế bao năm lưu lạc trở về thăm lại lâu đài cung điện của vương triều mình, mà phải lủi thủi một mình thì buồn quá…” Tôi nhìn sâu vào đáy mắt Nàng và nói.
“Em sẽ cùng đi với anh… Em sẽ là hoàng hậu của anh.”
Trong những giờ phút khắc khoải đợi chờ làm lễ đăng quang, tôi đã uống tràn không biết bao nhiều chén đầy chén vơi thứ rượu làng Chuồn, cháy nồng được cất bằng lửa.
Ha ha! Rượu là bậc thiên tài tạo nên những ảo tưởng! Đêm đó, bầu trời rằm Cố đô không một gợn mây, không một vì sao. Vừng trăng kiêu sa, lộng lẫy như một vị hoàng đế cô độc trị vị giang sơn trống rỗng, đẹp mà đơn điệu đến kinh hoàng.
Đã đến giờ G. Hoàng đế râu tóc rối bù, áo long bào vải chàm cũ bạc, chân dận dép lốp máy kéo nặng như cặp cùm, hơi thở men rượu, khoác tay hoàng hậu áo pun quần bò mốc, mí mắt tô xanh, móng tay móng chân sơn đỏ; theo con đường Trung lộ tiến vào cửa chính Ngọ Môn quan.
Người gác cổng Bảo tàng di tích hoàng cung đã đứng tuổi, dáng gầy sắt, gương mặt lầm lỳ. Anh ta nhìn hoàng đế, hoàng hậu thập kỷ tám mươi, cười ngạo…
Cửa chính Ngọ Môn có hai cánh gỗ lim tán đinh sắt hao hao giống những dầm cầu Tràng Tiền. Dưới mỗi cánh cửa có bánh xe gỗ niềng đai sắt. Cửa rất nặng, anh ta chỉ mở hé một cánh vừa một người qua lọt, nói với giọng còn ngạo hơn:
“Xin mời Ngài ngự thất cơ lỡ vận vô chơi…”
Tôi quắc mắt nhìn y và nói với giọng rượu nức mùi quyền uy của đấng thiên tử:
“Có lẽ nào vua với hoàng hậu trở về thăm lại lâu đài miếu mạo của mình lại phải chui lách qua Ngọ Môn quan như đạo tặc? Ta thà quay về làm kẻ thứ dân còn hơn!”
Chắc không phải y hãi cái giọng quyền uy nức mùi rượu của đấng thiên tử thất cơ lỡ vận, mà vì số tiền tạm ứng của hợp đồng y đã lỡ tiêu mất rồi. Y đành hậm hực, nghiêng vai gắng hết sức đẩy, mở rộng cánh cửa:
“Thì đó, xin mời…”
“Từ khi có hoàng cung đến nay, ta chưa bao giờ nhìn thấy một vị hoàng đế nào đi qua Ngọ Môn quan mà cửa chính lại chỉ mở có một cánh! Phải mở rộng cả hai cánh ta mới đi!”
Y tức lắm nhưng buộc lòng nghiêng vai mở rộng cánh cửa thứ hai.
Trước mặt tôi hiện ra toàn cảnh sân Đại triều và điện Thái Hoà ngập giữa biển trăng… Tôi khoác tay Nàng bước qua vòm cổng tối thâm u, thoáng mùi tàn tạ, rêu mốc. Người gác cổng bỗng gọi giật tôi lại, chắp tay nói với giọng lễ phép mà một vị hoàng đế thật chắc ông đã hạ lệnh lấy đầu:
“Xin báo cáo để Ngài ngự liệu chừng. Theo đúng hợp đồng đã thuê thì đến 11 giờ là tôi đóng cổng chính. Nếu quá giờ Ngài đừng càm ràm… Không khéo lúc vô là hoàng đế mà lúc ra là lính trơn!”
Tôi cười phá lên, vỗ vai y:
“Nhà ngươi cũng là thi sĩ! Cái xứ Huế mình lạ thiệt, đến xó mô cũng đụng đầu các nhà thơ!”
Tôi và Nàng đi dạo khắp hoàng cung. Các con đường đầy ổ gà, thuê dệt bằng cây, nức mùi hương hoa sứ. Rải rác đây đó những bãi phân bò, phân lợn, phân dê… (các cơ quan, công xưởng đóng trong hoàng cung chăn nuôi) nằm lẫn với những hoa sứ rụng. Và kỳ diệu thay, tất cả dưới trăng đều đẹp.
Ôi, cái vương triều Nguyễn chỉ còn lại những phế tích hoang tàn.
Khi chân đã mỏi nhừ, tôi và Nàng ngồi bó gối trên bậc đá sân Đại Triều, lặng lẽ ngắm trăng…
Nàng bỗng đứng bật dậy, xem đồng hồ tay, giục:
“Ta về thôi anh! Muộn quá rồi, còn năm phút nữa là họ đóng cửa chính Ngọ Môn… »
- Em nán ngồi lại với tôi
Một phút nữa thôi…
- Ừ, hay xin em hai phút…
Ôi, trăng hoàng cung đêm nay đẹp đến não lòng…
Tôi sắp phải từ giã ngai vàng
Từ giã hoàng cung
Giã từ mộng tưởng
Giã từ em…
Phảng phất hương hoàng lan
Từ Tử Cấm Thành hoang tàn đổ nát
Tôi sắp phải trở lại cuộc đời cay cực
Qua cửa chính Ngọ Môn…
Ôi, có lẽ nào
Tất cả đêm nay là có thực!
Em với mái tóc đen dày che nửa mặt
Hồ sen như gấm trải quanh hoàng cung
Điện Thái Hoà
Điện Kiến Trung
Tàng Thư lâu… Hiển Lâm các
Sân Đại triều mênh mông trăng…
Ôi, có lẽ nào
Tất cả những đêm nay là có thực!...
Không!
Tôi không tin…
Tất cả là do trăng bày đặt
Trăng thương tôi
Một đời lao lực
Một đời cay cực
Một đời thơ…
Vỗ về tôi như trẻ nhỏ
Trăng ru…
Như bà ngoại
Trăng dắt tôi vào cổ tích
Cô Tấm với nàng Bạch Tuyết
Hằng Nga ngủ trong rừng
Con yêu râu xanh…
Tôi biết
Trăng là một nhà bày-đặt thiên tài
Lều trăng bày đặt thành cung điện
Vườn hoang thành vườn Thượng Uyển
Vũng nước tù bày đặt thành hồ sen…
Nhưng tôi không biết
Từ chất liệu gì mà Trăng bày đặt ra em…
Một vùng tóc như một vùng biển tối
Vũng mắt em thăm thẳm tia nhìn
Những ngón tay ngón chân có mùi hoa dại
Cái cổ trần như rong dưới đáy sông Hương…
Giọng em nói
Tiếng em cười
Và nỗi buồn phảng phất trên làn môi…
Từ chất liệu gì mà Trăng bày đặt?...
Trăng hoàng cung đêm nay ai ơi!
Trăng nhân hậu
Trăng thiên tài
Cảm ơn Trăng thương tôi mà bày đặt
Nhưng cái tuổi tin vào cổ tích tôi đã qua rồi…

Chương 8
Đợi đò

Sáng chủ nhật. Ngài ngự Mặt Trời khoác long bào chói lọi hào quang, từ Tử-Cấm-thành-biển-Thuận-An xa giá lên vòm trời cổ tích Cố đô: ban nhạc cung đình chim sáo, chim cà cưỡng, chim sẻ, chim sâu… khắp các lùm cây trong thành phố ríu ren tấu nhạc. Con sông Hương tắm vàng nấu chảy. Tôi đứng ngẩn ngơ trước cửa phòng Nàng? Các cửa sổ đóng kín, cửa chính khóa ngoài. Tôi như người mất hồn, cất tiếng gọi Nàng, gọi một lúc một to. Người đàn bà hàng xóm thò mái đầu bù rối qua cửa sổ nhìn tôi, nói giọng ngái ngủ cáu gắt:
“Người ta đã khoá cửa ngoài rồi còn gọi làm chi mà ầm cả phố!”
“Nàng đi khỏi nhà từ khi mô rứa chị?”
“Từ lúc mặt trời chưa mọc tê. Đi đò về cửa Thuận An tắm biển.”
“Nàng đi một mình?”
“Đi tắm biển ai người ta chịu đi một mình! Có mà điên! Đi cả một đoàn đông, toàn người ăn mặc lịch sự” - Người đàn bà lắm mồm liếc xéo bộ cánh chàm cũ bạc trên người tôi – “xách mang nào lèn, nào túi, cười nói vui hơn tết!”
“Tối qua tôi còn gặp Nàng, răng không thấy Nàng nói chi với tui?”
“Tôi biết mô chuyện hai người, hỏi chi mà ngơ ngơ…”
“Chị cho biết cỡ mô thì Nàng mới về?”
“Ít ra cũng tắt mặt trời đò mới lên thấu bến… Mà vui bạn bè thì họ ngủ luôn dưới bãi biển cũng chưa biết chừng.”
Chiều. Nắng còn chói chang. Tôi đã ngồi bất động trên bến sông, ngóng về phía cửa Thuận, đợi đò Nàng lên…
Sông Hương ơi!
Giói thổi chi nhiều rứa…
Sóng vỗ làm chi rối ruột cả hai bờ!
Tôi ngồi đá mọc thành thơ
Ngóng về cửa Thuận tôi chờ đò lên
Một đò lên…
Hai đò lên…
Ba đò lên…
Mà tôi chẳng thấy bóng em trong đò
Bến sông đá tạc thành thơ
Đá thơ thơ ngẩn ngẩn ngơ đợi đò
Một đò lên…
Hai đò lên…
Ba đò lên…