Tại dinh Gonzague người ta làm việc thâu đêm. Các quầy đã được ngăn. Từ sáng sớm, mỗi thương nhân đều đến sắp đặt đồ đạc trên diện tích chưa đầy hai mươi thước vuông của mình.
Ngay cả gian sảnh lớn cũng có các ngăn mới tinh, ở đó sặc mùi hăng hắc của gỗ thông bào.
Khắp các khu vườn cũng cùng một công việc trần thiết như thế.
Và tất cả những hoạt động đó diễn ra từ sáng sớm. Những kẻ môi giới không thiếu gì.
Người ta rối rít, chê bai, người ta bán, mua, lừa lọc: tóm lại, người ta làm ăn.
Trong lúc đó, Gendry đang báo cáo lại sự việc với Peyrolles. Hắn thuật lại việc hai tên lính mới thảm hại, Oriol và Montaubert, đã mang xác Lagardère tới vòm cầu Marion và quẳng xuống sông như thế nào. Peyrolles hưởng một nửa số.tiền trả cho hai gã đã được chủ thuê. Y trả công cho Gendry và thải hồi hắn. Nhưng trước khi đi, tên này nói:
- Những người sống tử tế hiếm lắm. Đằng kia, bên dưới cửa sổ của ngài có một cựu binh thuộc đại đội tôi mà khi cần đến có thể giúp ngài một tay ra trò.
- Mi gọi hắn là gì?
- La Baleine. Gã khỏe và ngu đần như một con bò.
- Mướn gã đi, - Peyrolles trả lời. - Chỉ là để đề phòng, vì ta hy vọng chúng ta đã xong xuôi với tất cả những trò chém giết này.
- Tôi, - Gendry nói, - thì lại hy vọng điều ngược lại. Tôi sẽ mướn La Baleine.
Peyrolles đứng dậy và đi tới chỗ chủ. Y thật ngạc nhiên khi biết rằng những tên khác đã đi trước hắn. Hoàng thân de Gonzague, quả thật, đang thuyết giảng cho hai người bạn của chúng ta, Cocardasse và Passepoil.
- Các vị đã nghe ta nói rồi đấy, - Gonzague nói, vẻ mệt lử. - Ngay sáng nay các vị phải có được tin tức, những tin tức chắc chắn, những chứng cứ hiển nhiên. Ta muốn biết hắn còn sống hay đã chết.
Cocardasse và Passepoil chào với đầy đủ lệ bộ và kiểu cách đã biến chúng thành những tên giết người phong nhã nhất châu Âu. Chúng ưỡn thẳng người bước qua ngài Peyrolles và đi ra.
- Tại hạ xin được hỏi đức ông, - Peyrolles nói, mặt y đã tái mét, - đức ông vừa nói về ai thế: còn sống hay đã chết?
- Ta nói về hiệp sĩ Lagardère, - Gonzague đáp, đầu lại ngả lên ghế.
- Nhưng, - Peyrolles kinh hãi nói, - vì sao lại có sự nghi ngờ này? Tại hạ vừa trả công cho Gendry.
- Gendry là một thằng đểu, còn ngươi, ngươi đã lỗi thời rồi, Peyrolles của ta. Chúng ta đã được phục vụ tồi. Trong lúc ngươi ngủ thì sáng nay ta đã làm việc. Ta đã gặp Oriol và ta đã gặp Montaubert. Tại sao người của chúng ta không theo chúng đến tận sông Seine?
- Có phải đức ông nghi ngờ điều gì về quan Nhiếp chính? - Peyrolles hỏi.
- Nghe đây, - Gonzague nói và chống khuỷu tay nhổm dậy, - ta thề với ngươi trước Chúa, nếu ta rớt, ngươi sẽ toi!
Peyrolles lùi lại ba bước. Mắt gã lồi ra khỏi tròng. Gonzague đột nhiên cười phá lên..- Ngươi sẽ thấy ngay đây thôi sự việc gấp gáp như thế nào, đêm qua chúng ta đã bị phản bội.
- Phản bội? - Peyrolles thốt lên, - nhưng do ai?
- Do Gendry, Oriol và Montaubert.
- Nhưng làm sao đức ông biết...?
- Ta chẳng biết gì hết, trừ một việc là người của chúng ta đã không làm tròn nhiệm vụ.
- Gendry vừa khẳng định với tại hạ rằng hắn đã mang cái thây tới vòm cầu Marion.
- Gendry đã nói dối. Ta không biết gì hết; thú thực ta thậm chí còn phải từ bỏ hy vọng sẽ rũ khỏi cái tên Lagardère quỷ quái này...
- Thế những mối nghi ngờ này từ đâu ra?
Gonzague lấy từ dưới gối ra một tờ giấy vo viên và chậm rãi trải nó ra. - Ta chưa từng gặp người nào lại muốn nhạo báng ta, - ông ta lẩm bẩm. - Cái trò tinh nghịch như thế này quả là một trò chơi nguy hiểm đối với hoàng thân de Gonzague!
Peyrolles đợi ông ta giải thích rõ hơn.
- Mặt khác, - Gonzague tiếp tục, - cái gã Gendry này chí ít cũng là một tay kiếm chắc chắn. Chúng ta đã nghe thấy tiếng kêu hấp hối...
Gonzague đưa cho y tờ giấy đã được trải ra, và Peyrolles đọc nghiến ngấu.
Tờ giấy ấy ghi một danh sách gồm chín cái tên.
Hai cái tên cuối cùng "Peyrolles và hoàng thân de Gonzague" được viết bằng mực đỏ hoặc máu. Tiếp đó không có tên thành phố, vì người trả thù còn chưa biết sẽ trừng phạt chúng ở đâu.
Bảy cái tên đầu viết bằng mực đen, được đánh dấu bằng một chữ thập đỏ.
- Làm sao đức ông nhận được tờ giấy này?
- Y hỏi.
Gonzague chỉ ra cửa sổ đối diện với giường của ông ta mà một trong những ô kính đã bị vỡ.
Peyrolles hiểu ra và đưa mắt dò tìm trên thảm, giữa các mảnh kính vỡ y thấy ngay một viên sỏi.
- Vì thế mà ta thức dậy, - Gonzague nói. -Ta đã đọc, và chợt nghĩ ra là Lagardère có thể đã thoát.
Peyrolles cúi gằm đầu.
- Trừ khi, - Gonzague tiếp tục, - tờ giấy táo bạo này đã được thực hiện bởi một kẻ đồng lõa nào đó không biết về số phận của chủ mình.
- Chúng ta hãy hy vọng là thế. - Peyrolles lẩm bẩm..- Bất luận thế nào, ta đã lập tức triệu Oriol và Montaubert đến. Ta làm ra vẻ không biết gì hết; ta đã đùa cợt, đã đưa đẩy chúng, chúng đã thú thực với ta rằng đã để cái xác trên một đống gạch vụn trên phố Pierre-Lescot.
Bàn tay Peyrolles nắm lại đấm lên đầu gối.
- Chỉ còn thiếu có nước ấy! - Y kêu lên. -Một người bị thương có thể sống lại được.
- Lát nữa thôi chúng ta sẽ biết sự thật, -Gonzague nói. - Cocardasse và Passepoil đã đi làm việc đó.
Ông ta rung chuông và nói với người hầu vừa bước vào.
- Hãy chuẩn bị kiệu cho ta! Ngươi, người bạn Peyrolles của ta, - ông ta nói, - ngươi hãy tới chỗ vương phi chuyển tới bà, theo thông lệ, lời kính thăm của ta. Hãy giương mắt nhìn cho kỹ. Rồi ngươi sẽ cho ta biết phòng đợi của vương phi trông ra sao và người hầu gái của vương phi trả lời ngươi bằng giọng điệu như thế nào.
- Như thế sẽ lâu đấy.
- Như thế sẽ nhanh thôi. Ta cần gặp các bạn hữu của mình, những người bạn tốt của ta.
- Thưa đức ông, - Peyrolles nói, - trước khi đi, hãy cho phép tại hạ cảnh báo đức ông về hai tên vô lại này...
- Cocardasse và Passepoil ấy à? Ta biết là chúng đã xử tệ với ngươi, tội nghiệp Peyrolles của ta.
- Không phải chuyện ấy. Có điều gì đó bảo với tại hạ rằng bọn chúng đã phản bội. Vả lại, nếu như cần một bằng chứng, thì bọn chúng đã tham gia vào vụ hào Caylus, song tại hạ không hề thấy chúng trên danh sách những người chết.
Gonzague nhìn viên sỏi ngẫm nghĩ, rồi vội vàng mở tờ giấy mà ông ta đã lấy lại.
- Có thế thật, - ông ta lẩm bẩm, - không có tên chúng ở đây. Nhưng nếu Lagardère đã lập bản danh sách này và hai tên đó là người của Lagardère, thì hắn phải đưa tên chúng vào đầu tiên để không gây nghi ngờ.
- Việc này quá tinh vi, thưa đức ông. Chúng ta không nên bỏ qua bất cứ chi tiết nào trong cuộc chiến một mất một còn này. Lại còn cái kẻ kỳ quái kia nữa, cái gã gù xen vào việc của đức ông cứ như là bố tướng ấy...
- Ngươi làm ta nhớ ra, - Gonzague ngắt lời.
- Cần phải để cho kẻ này dốc sạch túi tiền ra cho ta.
Ông ta nhìn qua ô cửa. Gã gù đang đứng ngay đấy và lén nhìn sắc như dao về phía cửa sổ.buồng Gonzague. Nhìn thấy ông ta, gã gù hạ mắt xuống và cúi chào kính cẩn.
Gonzague lại nhìn viên sỏi.
- Chúng ta sẽ biết được chuyện đó, - ông ta lẩm bẩm, - chúng ta sẽ biết tất cả những chuyện đó. Ta có ý nghĩ rằng ban ngày sẽ được việc hơn ban đêm. Đi nào, anh bạn Peyrolles của ta; kiệu ta đến rồi, tạm biệt!
Peyrolles nghe theo. Ngài de Gonzague lên kiệu và tới tòa nhà của dona Crus.
Cocardasse và Passepoil đã hứa sẽ làm việc bằng hai để ngài de Gonzague hết nghi ngờ.
Chúng là những kẻ giữ lời. Ngồi nốc rượu trong một tửu quán, mặt chúng mừng vui rạng rỡ.
- Cậu ấy không chết! - Cocardasse nói và nâng cốc.
Và hai tên chạm cốc mừng sức khỏe của hiệp sĩ Henri de Lagardère.
- A! Thật là vô tích sự! - Cocardasse nói tiếp, - chúng mình đáng bị cậu ấy đánh đòn vì tất cả những trò ngu ngốc đã gây ra từ tối qua!
- Khi ấy chúng mình say bét nhè, ông bạn quý của đệ ạ, - Passepoil đáp lại, - mà say thì lại cả tin. Hơn nữa, chúng mình đã để cậu ấy lại trong một tình thế mới tồi tệ làm sao!
- Với cậu ấy liệu có tình thế tồi tệ nào không? - Cocardasse hăng hái hét lên. - Lè lẹ nào! Giá mà bây giờ ta được thấy cậu ấy ngon lành tươm tất, để lại được nói rằng: "Cậu ấy sẽ thoát!" Gonzague muốn người ta tìm ra cho ông ta xác của kẻ tử thù. Hẳn là ông ta có lý do để mong điều đó. Nếu không thì hai người bạn của chúng ta đã không còn được vui vẻ chạm cốc mừng sức khỏe của chàng Lagardère còn sống.
Còn về nhiệm vụ thứ hai của chúng: truy tìm hai gã đã bảo vệ Aurore thì cũng đã xong xuôi; Co-cardasse cạn cốc và nói:
- Cần phải tìm ra một câu chuyện, chú mày ạ.
- Hai chứ, - môn đệ Passepoil đáp. - Một cho huynh và một cho đệ.
Vẫn còn quá sớm để trở về dinh. Bọn chúng cần có thời gian tìm kiếm. Cocardasse và Passe-poil mỗi người bắt đầu cấu tứ câu chuyện của mình.
* * *
Đã năm giờ chiều. Tiếng chuông đầu tiên báo đóng cửa vang lên trong dinh thự của Gon-zague..- Họ sắp đóng cửa! Đóng cửa! - Đám đông huyên náo. - Mau lên nào! Mau lên nào!
Gonzague và Peyrolles đứng trông coi người ta đóng cửa.
- Ngài không muốn nói gì với tại hạ về hầu tước Chavenrny sao, thưa đức ông? - Peyrolles hỏi.
- Chaverny? - Gonzague lơ đãng nói. - A!
Phải, Chaverny. Lát nữa hãy nhắc ta là cần phải nói chuyện với gã gù.
- Thế còn cô gái? Để cô ta ở tòa nhà đó không nguy hiểm sao?
- Rất nguy hiểm. Nhưng cô ta sẽ không ở đấy lâu. Trong lúc ta nghĩ về việc này, Peyrolles, chúng ta sẽ đi ăn tối ở chỗ dona Cruz, một cuộc gặp mặt thân mật. Hãy chuẩn bị đi.
Peyrolles đi rồi, ngài de Gonzague còn gọi lại.
- Và hãy tìm Chaverny cho ta, - ông ta nói, - dù sống hay chết. Ta cần Chaverny!
Đúng lúc ấy Gonzague nhận thấy gã gù đang nhìn họ.
Gonzague vỗ lên vai gã. Gã gù thốt ra một tiếng kêu đau đớn.
- Ngươi sao thế? - Hoàng thân ngạc nhiên hỏi.
- Một kỷ niệm của vũ hội, thưa đức ông, một chứng đau người.
- Hắn đã nhảy quá nhiều, - các quý ông tán.
Gonzague quay nhìn họ vẻ khinh bỉ.
- Các vị thích cười nhạo, - ông ta nói, - có thể ta cũng thế. Nhưng biết đâu chúng ta không lầm to, và người này có thể sắp cười nhạo chúng ta!
- A! Thưa đức ông..., - Jonas nhún nhường nói.
- Tôi nghĩ sao nói vậy với các vị, - Gonzague tiếp tục, - đây là ông chủ của các vị.
Mọi người lại muốn la ó.
- Đây là ông chủ của các vị! - Hoàng thân nhắc lại. - Mình gã còn được việc cho ta hơn tất thảy các vị. Gã đã hứa với chúng ta ngài de La-gardè re sẽ có mặt ở vũ hội của quan Nhiếp chính, và chúng ta đã có được Lagardère.
- Nếu như đức ông sai khiến chúng tôi..., -Oriol lên tiếng.
- Thưa các vị, - Gonzague tiếp tục mà không trả lời y, - chúng ta không làm được điều mà.chúng ta muốn ở ngài de Lagardère. Tôi mong rằng chẳng bao lâu nữa chúng ta sẽ lại thuyết phục được ông ta.
Tất cả mọi người đều nhìn họ dò hỏi.
- Chúng ta có thể nói toạc móng heo, - Gon-zague nói. - Ta định gắn kết với chàng trai này; ta tin anh ta.
Gã gù vênh váo tự hào khi nghe những lời này. Hoàng thân tiếp tục:
- Ta tin, và ta sẽ nói trước anh ta như nói trước các vị: nếu Lagardère không chết, tất cả chúng ta có nguy cơ đi tong.
Im lặng. Gã gù có vẻ ngạc nhiên hơn tất cả.
- Vậy ngài chịu để cho hắn thoát sao? - Gã khẽ hỏi.
- Ta không biết nữa. Bọn thuộc hạ thì lề mề chậm chạp khiến ta đâm lo. Ta sẵn sàng dốc hầu bao ra để biết có thể dựa vào ai.
- ›n Chúa, chúng ta khá đông và khá mạnh..., - Navailles định nói.
- Ngươi nói mà không hiểu mình nói gì, -Gonzague ngắt lời. - Ta mong rằng không ai run sợ hơn ta nếu như cuối cùng chúng ta cần phải hạ một cú lớn.
- Trong lúc chờ đợi, - Gonzague tiếp tục, -chúng ta hãy điểm lại tình hình. Anh bạn, anh đã giúp chúng ta rất được việc.
- Việc gì thế ạ, thưa đức ông?...
- Thôi đi, không cần phải khiêm tốn. Anh đã làm việc tốt, hãy yêu cầu thù lao.
Gã gù tay cầm chiếc túi da và bắt đầu lấy tay vặn vọ.
- Thật ra, - gã ấp úng nói, - việc đó có đáng gì.
- Trời đất! - Gonzague kêu lên, - vậy ra mi muốn đòi chúng ta trả công nhiều lắm sao?
Gã gù nhìn thẳng vào ông ta và không đáp.
- Ta đã có lần nói với ngươi, - hoàng thân tiếp tục, ông ta bắt đầu mất kiên nhẫn, - ta không chấp nhận đổi không lấy không. Với ta, mọi sự phục vụ không công là quá đắt, vì nó ẩn giấu một sự phản bội. Hãy ra giá đi, ta muốn thế.
- Một khi đức ông đã muốn, - gã gù nói vẻ lúng túng, - nhưng làm sao tại hạ có thể đòi hỏi đức ông điều này. - Gã cụp mắt xuống, vặn vọ cái túi và ấp úng: - Đức ông sẽ cười nhạo mất thôi, chắc chắn là thế rồi! Tại hạ là một kẻ bất hạnh!.- Nếu như điều đó tùy thuộc vào ta, ta thề là anh sẽ được hạnh phúc. Có những sự phục vụ không chỉ trả bằng tiền, - Gonzague nói.
- Thưa đức ông, - gã gù nói giọng thấm thía, - tại hạ xin cảm tạ ngài. Tại hạ không biết gọi nỗi đam mê đang dằn vặt tại hạ là gì.
Navailles phá lên cười.
Gã gù nhìn thẳng vào mặt y.
- Ngài là người đã mang gánh nặng đêm qua, - gã hạ giọng nói.
Oriol tái mặt. Montaubert hét:
- Gã muốn nói gì?
- Anh bạn hãy giải thích đi! - Gonzague ra lệnh.
- Thưa đức ông, - gã gù thực thà đáp, - tại hạ xin được giải thích ngắn thôi. Đức ông biết là đêm qua tại hạ có hân hạnh rời Hoàng Cung cùng một lúc với ngài. Tại hạ nhìn thấy hai quý ông đang khiêng cáng, điều này không được bình thường; tại hạ cho rằng họ đã được thuê làm việc ấy.
- Và hắn biết?... - Oriol dại dột lên tiếng.
- Trong cáng có gì ấy à? - Gã gù ngắt lời y.
- Đương nhiên rồi. Trong đó có một vị quý tộc già say rượu, người mà sau đó tại hạ đã phải giúp một tay để về được dinh mình.
Gonzague cúi nhìn xuống và tái người. Một vẻ sững sờ tột bậc lan khắp mặt ông ta.
- Và anh bạn có biết ngài de Lagardère ra sao không? Gonzague khẽ hỏi.
- A! A! Gauthier Gendry đâm chém, đánh đấm thì giỏi rồi, - gã gù trả lời. - Tại hạ đã ở gần ông ta khi ông ta ra đòn, một cú đánh rất chuẩn, xin hãy tin lời tại hạ. Những người đức ông phái đi nắm tình hình sẽ kể nốt phần còn lại.
- Thề có bị quỷ tha ma bắt ta cũng không bao giờ dùng con người này, - Navailles đứng sau Gonzague thì thào. Y tưởng không có ai nghe thấy. Nhưng gã gù đã trả lời:
- Thế thì ngài nhầm đấy.
Những người khác đều nghĩ như Navailles.
Riêng Gonzague lưỡng lự. Gã gù tiếp tục, như thể muốn đùa giỡn với sự do dự của ông ta.
- Giá như người ta không ngắt lời tại hạ, thì tại hạ đã sớm trả lời những mối ngờ vực của ngài rồi. Khi tại hạ dừng lại trước ngưỡng cửa nhà ngài, thưa đức ông, tại hạ cũng đang lưỡng lự. Liệu tại hạ có sẵn sàng làm mọi thứ, tất tật.mọi thứ, để xứng đáng được bước vào chốn bồng lai này không? Và tại hạ đã bước vào, thưa đức ông.
- Bởi vì mi cảm thấy sẵn sàng làm mọi thứ?
- Gonzague ngắt lời.
- Mọi thứ! - Gã gù quả quyết đáp.
- Chúa ơi! Hắn mới thèm khoái lạc và danh vọng quý tộc chưa kìa!
- Đã bốn mươi năm nay tại hạ những mơ cùng mộng; những ước muốn của tại hạ ẩn dưới mái tóc điểm bạc này.
- Nghe đây, - hoàng thân nói, - tước quý tộc có thể mua được; hãy hỏi xin Oriol!
- Tại hạ đâu muốn tước quý tộc được mua, thưa đức ông.
- Này anh bạn, - Gonzague nói, - ta hứa với anh bạn rằng anh bạn sẽ trở thành một nhà quý tộc.
- Đội ơn đức ông. Bao giờ ạ?
- Cần phải có thời gian! - Gonzague nói.
- Tại hạ nôn nóng lắm. Xin đức ông thứ lỗi, ngài vừa mới nói rằng ngài không thích những việc làm không công, điều đó khiến cho tại hạ mạn phép được nêu ra ngay đây công xá của mình.
- Ngay đây, - hoàng thân lại thốt lên, - nhưng không thể như thế được!
- Xin ngài cho phép! Không còn là việc xin tước quý tộc đâu. Gã lại gần và nói bằng một giọng ngọt sớt:
- Không cần phải là quý tộc để ngồi ăn bữa tiệc tối nay, bên ngài Oriol chẳng hạn.
Mọi người phá lên cười, trừ Oriol và hoàng thân.
- Ngươi cũng biết chuyện đó à? - Hoàng thân nhíu mày nói.
- Đôi lời ngẫu nhiên nghe được, - gã gù thì thầm vẻ nhún nhường.
Những người khác đã la hét:
- Tiệc tối à? Tiệc tối à?
Và ông ta nói như thể muốn kích động hơn nữa tính khí lố lăng thất thường của gã gù:
- Thưa các vị, bữa tối nay không như mọi bữa khác.
- Thế thì sẽ có gì?
- Sẽ có Xa hoàng đến dự với chúng ta chắc?.- Sẽ có một đám cưới. - Gonzague nói.
Gã gù rùng mình, nhưng mọi người lại cho là gã rất thèm muốn chuyện đó.
- Một lễ cưới thật sự, - Gonzague trả lời. -Một cuộc hôn nhân thực thụ với những nghi lễ trọng thể.
- Và chúng ta làm lễ cưới cho ai? - Tất cả đồng thanh hỏi. Gã gù nín thở. Đúng lúc Gon-zague sắp trả lời thì Peyrolles hiện ra trên thềm hét toáng lên:
- Hoan hô! Hoan hô! Đây rồi hai người của chúng ta!
Cocardasse và Passepoil đứng đằng sau y, mặt hiện vẻ hãnh diện thản nhiên rất hợp với những người được việc.
- Anh bạn, - Gonzague nói với gã gù, - cả hai chúng ta còn chưa nói xong. Ngươi chớ có đi xa.
- Tại hạ xin chờ lệnh đức ông, - gã gù trả lời.
Gã nghĩ ngợi mung lung trong đầu.
- Dù ông ta có chịu hay không, - gã lại nói với vẻ quả quyết khác thường, - thề có Chúa là ta sẽ đến dự bữa tiệc tối.
- Thế nào, thế nào, có tin gì thế? - Các triều thần tò mò của chúng ta la lối.
- Hai gã này chỉ muốn nói với đức ông thôi, - Peyrolles trả lời.
Cocardasse và Passepoil, đã được ngủ nghê đẫy giấc suốt một ngày ròng bên bàn rượu ở tiệm Venise, trông tươi mới như những bông hồng.
Chúng hãnh diện tiến thẳng tới trước Gonzague và kính cẩn chào ông ta.
- Nào, - hoàng thân bảo chúng, - nói mau đi.
- Nói cho ngắn gọn là thế này, - môn đệ Passepoil nói, - sự thật không bao giờ phải kể lể dài dòng. Những người đi tìm kiếm lúc hai giờ trưa, theo ý tại hạ, chỉ là cưỡi ngựa xem hoa thôi. Sở dĩ tại hạ nghĩ thế là vì có sở cứ. Kinh nghiệm... Nhưng thôi xin không làm rối vấn đề.
Vậy là sáng nay tại hạ ra đi theo lệnh của đức ông. Người bạn quý tộc của tại hạ và tại hạ mới bảo với nhau rằng: "Hai khả năng vẫn tốt hơn là một; mỗi người chúng ta hãy đi riêng một đường". Thế là đến trước chợ Innocents bọn tại.hạ chia tay nhau. Tại hạ không biết người bạn quý tộc của tại hạ đã làm được những gì, còn tại hạ thì đi tới Hoàng Cung, ở đó đám thợ đã dỡ bỏ cáctrang trí của lễ hội. Bọn họ chỉ nói độc một chuyện. Số là người ta đã tìm thấy một vũng máu giữa căn lều theo lối thổ dân da đỏ và chái phòng của người thợ làm vườn kiêm gác cổng, bác Le Bréant. Chuyện hơi bị hay đây: tại hạ chắc đã có một nhát kiếm được xuất ra ở đó. Tại hạ liền đi xem xét vũng máu và thấy có vẻ hợp lý, rồi tại hạ lần theo một dấu vết, a! a! cần phải để mắt lắm mới được, dẫn từ căn lều theo lối thổ dân da đỏ qua sảnh tòa nhà của quan Nhiếp chính đến phố Saint-Honoré.
- Nói ngắn thôi, - Gonzague nói.
- Thưa đức ông, tại hạ đã cố hết sức đấy ạ, chuyện hơi bị hay đây! Trên phố Saint-Honoré có rất nhiều ngựa xe qua lại khiến cho dấu vết bị xóa mất. Tại hạ quyết định ra thẳng sông...
- Qua đâu? - Hoàng thân ngắt lời.
- Qua phố Oratoire, - Passepoil đáp.
Gonzague và đám thuộc hạ đưa mắt nhìn nhau. Môn đệ Passepoil kể tiếp vẻ chất phác:
- Các dấu vết lại tiếp tục xuất hiện trên phố Oratoire, và tại hạ cứ theo đó lần ra tới bờ sông.
ở đó chẳng có gì hết. Tuy nhiên có mấy thủy thủ đang nói chuyện, tại hạ lại gần. Một người có giọng vùng Picardie nói: "Họ có ba người, ông lớn bị thương, sau khi đã cắt hầu bao của ông, bọn chúng ném ông từ trên bờ sông ở quãng đối diện với điện Louvre xuống". Này các bác, tại hạ hỏi họ, vì trước tiên họ nghĩ tại hạ là mật thám của ngài trung úy cảnh sát. Nhưng tại hạ đã đi xuôi theo bờ sông...
Môn đệ Passepoil cởi cúc chiếc áo chẽn. Co-cardasse tròn xoe mắt. Gã không chờ đợi điều này. Passepoil lôi từ trong người ra cái mà gã đã tìm được ở căn phòng riêng của Lagardère, sáng nay, trong chuyến thăm thú đầu tiên. Đó không phải là gì khác mà chính là chiếc áo chẽn bằng xa tanh trắng mà Lagardère đã mặc ở vũ hội của quan Nhiếp chính. Passepoil đã ngâm chiếc áo trong một xô nước ở tiệm rượu Venise. Gã đưa nó cho hoàng thân Gonzague, ông ta bước lùi lại vì kinh hoàng. Ai nấy đều có một tình cảm tương tự, vì mọi người đã nhận ra đích xác di vật của Lagardère.
- Thưa đức ông, - Passepoil khiêm tốn nói, - cái xác quá nặng; tại hạ chỉ có thể mang cái này về.
"A! - Cocardasse nghĩ, - mình có mà theo khướt! Hắn ta khôn thật!".- Và ngươi đã nhìn thấy cái xác? - Ngài Pey-rolles hỏi.
- Nước đục và sâu, - Passepoil đáp. - Xin Chúa thứ lỗi cho con khỏi phải khẳng định một việc mà con không hoàn toàn tin chắc!
- Ngươi còn làm được hơn hắn ta chứ? -Gonzague hỏi Cocardasse vẻ khích bác.
- Thưa đức ông, khi Cocardasse tham gia tìm kiếm, thì anh ta sẽ tìm được một thứ gì khác hơn là mớ quần áo dưới đáy nước.
- Nào hãy xem ngươi đã làm được gì.
- Trước hết, thưa hoàng thân, tại hạ nói chuyện với hai người giống như tại hạ đang có hân hạnh nói chuyện với ngài lúc này. Hai, thứ nhì, tại hạ đã thấy cái thây...
Passepoil nhìn người bạn quý tộc của mình với một sự ngưỡng phục lẫn vẻ trìu mến.
Các bề tôi của Gonzague nhìn nhau kinh ngạc.
Chỉ có những tiếng thì thào kéo dài khuấy động sự im lặng. Cocardasse vểnh cong bộ ria lên một cách kiêu xa.
- Nói vào việc đi, - hoàng thân ra lệnh.
- Việc là thế này, tại hạ đã gặp cậu nhỏ Massabiou khi cậu ta đang xuôi ra ngoại ô tới phố Mathurins. Cậu ta vừa từ nhà tế bần về, trên lưng vẫn còn mang chiếc túi lớn. Thế là, trong lúc Massabiou đi xuôi, thì tại hạ ngược lên tới Val-de-Grâce.
- Vậy là, - Gonzague ngắt lời, - ngươi đã tìm được gì?
- Tại hạ đã tìm được thầy Jean Petit, vị bác sĩ phẫu thuật của đức vua, người đã mổ cái thây.mà thằng ranh Massabiou ấy đã bán lại, để chỉ bảo cho các học trò của mình...
- Và người đã nhìn thấy?
- Bằng chính mắt mình.
- Lagardère?
- Vâng... mái tóc vàng hoe, khổ người, khuôn mặt... của hắn ta. Con dao mổ vẫn còn ở trong đây. Cả nhát dao đâm nữa! - Gã nói tiếp và chỉ lên vai với một cử chỉ gớm ghê, bởi vì gã đã thấy vẻ ngờ vực làm sầm tối các nét mặt: nhát dao!
Với bọn tại hạ, các vết thương trông cũng nhận ra ngay như là những khuôn mặt vậy!
- Đúng thế, - Gonzague nói.
Mọi người chỉ chờ có lời này. Một tiếng thì thầm mừng rỡ kéo dài trong đám bề tôi.
- Hắn ta chết rồi! Chết hẳn rồi!
Ngay cả Gonzague cũng trút ra một tiếng thở dài nhẹ người và ông ta lặp lại: "Chết hẳn rồi!".
Ông ta ném hầu bao cho Cocardasse lúc ấy đang được mọi người xúm quanh hỏi han, chúc mừng.
Và ai nấy đều muốn tỏ ra hào phóng rộng rãi với người anh hùng Cocardasse. Bất chấp lòng kiêu hãnh, gã vơ ráo. Một người hầu đi xuống các bậc thềm. Dưới ấy ngày làm ăn đã bắt đầu.
Người hầu một tay cầm cây đèn, tay kia cầm một chiếc đĩa bạc trên để một bức thư.
- Thư gửi đức ông, - người hầu nói.
Đám bầy tôi lảng đi. Gonzague cầm lá thư lên và mở ra. Mặt ông ta biến sắc, rồi trở lại bình thường ngay. ông ta liếc nhìn Cocardasse bằng một ánh mắt sắc như dao. Môn đệ Passepoil sởn da gà.
- Lại đây! - Gonzague nói.
Cocardasse nhanh nhảu tiến lại.
- Ngươi có biết đọc không? - Hoàng thân hỏi, miệng mỉm cười cay đắng.
Gã tiến lại ngang tầm chiếu sáng của cây đèn và cất giọng đọc to và rành rọt:
- Thưa hoàng thân, để giải quyết một lần cho xong các món nợ nần giữa chúng ta, tôi tự mời mình tới dự bữa tiệc tối nay của ngài. Tôi sẽ tới chỗ ngài vào lúc chín giờ.
- Chữ ký? - Các giọng đồng thời hét lên.
Cocardasse kết thúc:
- Hiệp sĩ Henri de Lagardère!
Ai nấy đều lặp lại cái tên mà giờ đây đã trở thành ngáo ộp. Khắp phòng im phăng phắc..- Thế nào, - Gonzague quay sang hai gã nói, - các vị nói sao về chuyện này?
- Tại hạ nói rằng, - Passepoil nhỏ nhẹ đáp, - con người vốn hay mắc sai lầm. Tại hạ đã bẩm báo sự thật một cách trung thành. Vả lại chiếc áo chẽn này là một bằng chứng không thể bác bỏ.
- Nhưng còn lá thư này? - Gonzague nhíu mày nói.
- Hai tên đểu này đã lừa ngài từ lâu rồi, -Peyrolles nói thầm vào tai ông ta.
- Hãy làm theo ta, - Cocardasse hạ thấp giọng bảo Passepoil, - tới lúc rồi.
Cả hai gã tiến tới, trịnh trọng khoác lại áo choàng và đến đứng trước Gonzague.
- Thưa đức ông, - Cocardasse nói, - ba mươi năm xử sự đường hoàng, thậm chí tại hạ còn dám nói là đáng kính nữa, biện hộ cho hai con người chính trực này mà xét bề ngoài thì dường như là có tội. Không thể chỉ vì một ngày mà làm lu mờ cả cuộc đời người ta như thế được!
- Thôi được, - Gonzague nói, - các ngươi hãy theo chúng ta vào trong nhà; sự kiện sẽ phán xử.
Hai gã lao vào vòng tay nhau và ôm hôn nhau thắm thiết. Nhưng không phải chúng là người mà Gonzague để ý vào lúc này; ông ta bực tức nhìn vẻ mặt thảm hại của lũ bầy tôi trung thành.
- Các vị sợ à? - Gonzague hỏi.
Các nhà quý tộc rùng mình. Navailles nói:
- Hãy cẩn thận, thưa đức ông!
- Chính các vị hãy cẩn thận, hỡi các bạn của ta! - ông ta hét lên. - Hãy nhớ tới những gì ta đã nói với các vị hôm qua, ở đại sảnh của ta:
Tuyệt đối phục tùng! Ta là đầu, các vị là tay chân. Đã có sự thỏa thuận giữa chúng ta.
- Không ai có ý định phá vỡ thỏa thuận, -Taranne nói, - nhưng...
- Không nhưng gì hết! Ta không muốn điều đó. Hãy nghĩ kỹ những gì ta đã nói và những gì ta sắp nói với các vị. Hôm qua các vị còn có thể tách khỏi ta, nhưng hôm nay thì không: các vị đã biết điều bí mật của ta. Hôm nay ai không theo ta là người chống lại ta. Nếu đêm nay ai không tới khi được gọi...
- ‰! - Navailles nói, - sẽ không có ai là không tới..Lúc ấy mọi người liền nghĩ tới Chaverny.
- Chaverny! Chaverny! - Mọi người la lối từ mọi phía, cố tỏ ra vui vẻ khả ái nhất, - tới đi nào, bọn mình đợi cậu.
- Tôi đây, - Chaverny nói và bước vào.
Gonzague tái mặt. Qua cửa sổ mắt bò, khuôn mặt gã gù thoáng hiện ra rồi lại biến đi. Gã gù đứng sau cửa và áp cả hai tay lên ngực nghe tim đập.
- Điên! Điên hết chỗ nói! - Gonzague thốt lên gần như là vui vẻ.
- Chúa ơi! - Chaverny tiếp tục, - cũng chẳng có bí mật gì cho cam. Tôi chỉ đơn giản leo qua tường để đi dạo một vòng trong vườn. Vì sao các vị gọi tôi vậy?
- Vì cậu phải dự đám cưới tối nay, - Gon-zague đáp.
- A ha! - Chaverny nói, - thật thế sao? Vậy là người ta vẫn còn cưới kia đấy! Nhưng ai cưới vậy?
- Một món hồi môn năm mươi ngàn êquy.
- Hòm sính lễ hẳn phải đẹp mắt lắm! Với ai?
- Cậu đoán đi, - Gonzague bảo, vẫn luôn mỉm cười.
- ở đây có rất nhiều người ra dáng chú rể, - Chaverny đáp, - tôi không đoán đâu: có quá nhiều người đáng mặt. A! Biết đâu đấy! Có thể là tôi chăng?
- Chính xác, - Gonzague nói.
Tất cả phá lên cười.
- Thế còn món hồi môn? - Chaverny hỏi.
- Đây, - Gonzague đáp và rút từ trong túi áo chẽn ra một mớ cổ phiếu, - đâu vào đấy rồi.
Chaverny lưỡng lự một lát. Những người khác cười cợt chúc mừng anh chàng. Gã gù từ từ tiến lại và chìa lưng ra cho Gonzague, sau khi đã đưa cho ông ta chiếc bút lông ngỗng thấm đẫm mực và chiếc bảng con.
- Cậu chấp nhận chứ? - Gonzague hỏi trước khi ký.
- Trời ạ! Vâng, - chàng hầu tước bé nhỏ trả lời. - Cần phải thu xếp thôi.
Gonzague vừa ký vừa hỏi gã gù:
- Này anh bạn, anh bạn vẫn chơi ngông đấy chứ?
- Hơn bao giờ hết, thưa đức ông.
- Sao lại hơn bao giờ hết? - Gonzague lại hỏi..- Bởi vì tại hạ biết tên chú rể, thưa đức ông.
- Và cái tên ấy quan trọng đối với ngươi?
- Tại hạ không biết có thể nói thế nào với đức ông. Có những chuyện không thể giải thích được. Ví dụ làm sao có thể giải thích được điều tại hạ tin chắc rằng, nếu không có mình, ngài de Lagardère sẽ không thể thực hiện được lời hứa huênh hoang của ông ta?
- Hãy phục vụ ta hai lần, và anh bạn sẽ chẳng còn phải mong muốn gì hơn.
- Điều đó phụ thuộc vào ngài, thưa đức ông.
- Này, Chaverny, - Gonzague nói và chìa cho anh ta mớ cổ phiếu đã ký.
Và quay về phía gã gù, ông ta nói thêm:
- Ngươi cũng sẽ dự đám cưới, ta mời đấy.
* * *
Đã khoảng tám giờ tối. Bữa tiệc được hứa hẹn đang diễn ra. Căn phòng ngập tràn ánh sáng và hoa. Các bàn ăn trông lộng lẫy dưới các chùm đèn.
Hoàng thân de Gonzague đến bên mỗi người với vẻ nghiêm nghị và thậm chí có phần băn khoăn lo lắng. Mọi người đặt cốc lên bàn và các nụ cười đều tan biến.
- Thưa các vị, - Gonzague bắt đầu, vào lúc này một cô gái đang làm phiền chúng ta, làm phiền chúng ta, các vị nghe rõ chứ? Làm phiền tất cả chúng ta; bởi vì lợi ích của chúng ta từ nay đã được thắt chặt còn hơn là các vị tưởng.
Có thể nói số phận của các vị cũng là của tôi, và tôi đã có biện pháp để mối dây liên kết chúng ta với nhau trở thành một xiềng xích thật sự.
- Lũ đũa mốc chúng tôi không dám chòi mâm son của đức ông, - Montaubert nói.
- Đúng thế, đúng thế, - mọi người hùa theo.
Nhưng không ai tỏ ra quá hăng hái.
- Cô gái này... - Gonzague tiếp tục.
- Bởi vì hoàn cảnh có vẻ nghiêm trọng, -Navailles nói, - chúng tôi có quyền được làm sáng tỏ. Cô gái bị người của ngài bắt hôm qua ấy có phải cũng chính là người đã được nói tới trước mặt quan Nhiếp chính?
- Hay là người mà ngài de Lagardère đã hứa sẽ đưa đến Hoàng Cung? - Choisy đế theo.
- Tiểu thư de Nevers, đúng không? - Nocé kết luận.
Chaverny biến sắc mặt. Mọi người nghe thấy anh chàng nhắc lại rất khẽ và bằng một giọng lạ hoắc:.- Tiểu thư de Nevers!
Gonzague nhíu mày.
- Tên cô ta thì có quan trọng gì với các vị?
- ông ta nói với một cử chỉ tức tối. - Cô ta làm phiền chúng ta, cần phải loại cô ta ra khỏi đường chúng ta.
Mọi người im lặng. Chaverny cầm cốc lên, nhưng rồi lại đặt xuống mà không uống. Gon-zague tiếp tục:
- Tôi ghê sợ máu cũng nhiều và còn hơn các vị, hỡi các bạn của tôi. Dao kiếm chưa bao giờ được việc cho tôi cả. Vậy nên, tôi sẽ không muốn dùng đến dao kiếm nữa: tôi ưa ngọt. Chaverny, ta sẽ trả năm mươi ngàn êquy và các chi phí cho chuyến đi của cậu để giữ cho lòng ta được thanh thản.
- Thế thì đắt quá, - Peyrolles lẩm bẩm.
- Tôi không hiểu, - Chaverny nói.
- Cậu sẽ hiểu thôi. Ta dành cho cô gái đẹp này một cơ hội.
- Tiểu thư de Nevers ấy ư? - Chàng hầu tước bé nhỏ hỏi và lại cầm lấy cốc như một cái máy.
- Cô ta sẽ lấy cậu hoàn toàn tự nguyện.
- Tôi không muốn chuyện đó một cách khác, - Chaverny nói.
- Cả ta cũng thế, - Gonzague nói, miệng nở một nụ cười khó hiểu. - Cưới rồi, cậu sẽ đưa vợ tới một tỉnh xa, và làm cho tuần trăng mật kéo dài vô tận, trừ phi cậu thích trở về một mình, sau một thời gian cho phải đạo.
- Nhưng nếu cô ta từ chối? - Chàng hầu tước bé nhỏ hỏi.
- Nếu cô ta từ chối, lương tâm ta sẽ không bị cắn rứt gì hết, cô ta sẽ được tự do.
Gonzague bất giác cụp mắt xuống khi nói những lời này.
- Ngài đã nói, - Chaverny thì thầm, - cô ta chỉ có một cơ hội. Nếu cô ta nhận lời tôi, cô ta sẽ sống; còn nếu cô ta từ chối, cô ta sẽ được tự do. Tôi không hiểu gì cả.
Những người khác im phăng phắc. Dưới những chùm đèn rực rỡ chiếu sáng các bức tranh tươi cười vẽ dưới sàn và trên tường, giữa những vỏ chai rỗng và những bông hoa khô héo, người viết không biết nói thế nào về cái ấn tượng thê lương đang ngự trị.
- Các vị, - ông ta lại nói, - tôi tin chắc các vị đã hiểu tôi?
Không ai trả lời, ngay cả gã rắn mặt Peyrolles..- Vậy là cần một lời giải thích, - Gonzague mỉm cười nói tiếp. - Cũng sẽ ngắn thôi, vì chúng ta không có thời gian. Sự tồn tại của đứa trẻ này sẽ hủy diệt chúng ta hoàn toàn. Đừng có làm ra vẻ bi quan như thế; chuyện đó có thật. Nếu như ngày mai tôi bị mất quyền thừa kế của Nevers, thì ngày kia chúng ta sẽ phải đánh bài chuồn.
- Chúng ta! - Mọi người nhao nhao la ó.
- Các vị, - Gonzague nhổm người lên nói tiếp, - tất cả các chư vị, không chừa một ai. Đây không còn là chuyện những lỗi nhỏ vặt vãnh mà các vị đã phạm phải trước kia. Hoàng thân de Gonzague chỉ làm theo thói thường; ông ta có những cuốn sổ như mọi thương gia khác, tất cả các vị đều được ghi trên các cuốn sổ của hoàng thân de Gonzague. Peyrolles biết cách thu xếp những việc như thế một cách tuyệt vời. Sự vỡ nợ của tôi cũng sẽ khiến cho các vị mất trắng.
Mọi con mắt hướng về phía Peyrolles khi ấy đang đứng không nhúc nhích.
-Ngoài ra, - hoàng thân tiếp tục, - sau những gì đã xảy ra hôm qua... - Không phải dọa đâu! -ông ta cắt ngang, - các vị đã bị ràng buộc chặt, thế đấy, và các vị sẽ đi theo ta trong bước đường gian truân như những người bạn trung thành. Vậy nên cần phải biết các vị có sẵn sàng cho ta thấy dấu hiệu của sự tận tâm không?
Vẫn không có ai trả lời. Nụ cười trên miệng Gonzague trở nên chế giễu ra mặt.
- Các vị thấy rõ là các vị hiểu tôi, - ông ta nói, - chả nhẽ tôi đã sai khi trông cậy vào trí thông minh của các vị? Thiếu nữ sẽ được tự do.
Tôi đã nói và tôi sẽ giữ lời, cô ta được tự do ra khỏi đây, đi tới đâu cô ta cho là tốt, phải, các vị, điều đó khiến các vị ngạc nhiên ư? Tôi vẫn thường nói với các vị, hỡi các bạn của tôi, - ông ta tiếp tục bằng một giọng nhẹ nhàng hơn, - các lề thói hay, các cung cách đẹp, những vần thơ lộng lẫy, mùi nước hoa thanh nhã, tất cả những thứ đó chúng ta có đều từ nước ý mà ra. Các vị vẫn chưa tìm hiểu nước ý cho ra nhẽ... Hãy tìm hiểu nước ý, - hoàng thân nhắc lại, - chỉ ở đấy người ta mới biết sống. Đã trăm năm nay người ta không dùng đến lưỡi dao ngu ngốc nữa.
Bạo lực mà làm gì? ở ý, chẳng hạn, nếu các vị muốn rũ khỏi một cô gái cản trở bước đường mình, như trường hợp của chúng ta đây, các vị sẽ tìm một người đàn ông hào hoa thuận lấy cô ta và đưa cô ta tới đâu không biết nữa. Tốt lắm; vẫn là trường hợp của chúng ta. Cô ta chấp nhận, thế là xong. Cô ta không chấp nhận, cô ta có.quyền mà, ở ý cũng vậy mà ở đây cũng thế, khi đó các vị sẽ cúi rạp người sát đất, xin cô ta thứ lỗi cho mình được tự do. Các vị sẽ tiễn cô ta hết sức kính cẩn. Trong lúc đưa tiễn cô ta, hoàn toàn theo phép lịch sự hào hoa, các vị trao cho cô ta một bó...
Vừa nói, Gonzague vừa cầm một bó hoa đồng nội trên bàn lên.
- Cô ta có từ chối một bó hoa không? - ông ta nói tiếp và vuốt lại các cánh hoa. - Cô ta ra đi, hoàn toàn tự do muốn tới đâu cô ta cho là tốt, đến nhà bố mẹ, tới chỗ bạn gái, về nhà mình, nhưng cũng sẽ được tự do ở lại đó.
Ông ta chìa bó hoa ra. Tất cả các thực khách đều rùng mình lùi lại.
- Cô ta ở lại đấy? - Chaverny hỏi giữa hai hàm răng siết chặt.
- Cô ta ở lại đấy, - Gonzague lạnh lùng nói và nhìn thẳng vào mặt anh chàng.
Chaverny đứng dậy:
- Những bông hoa này có thuốc độc à? -Chà ng ta hét lên.
Gonzague nhìn lướt qua các thực khách vẻ ông chủ.
- Đầu cậu ta để đâu mất rồi, - ông ta nói khẽ, - tôi bỏ quá cho cậu ta; nhưng nếu trong các vị có một người...
- Cô ta sẽ chấp nhận, - Navailles ấp úng nói lấy được. - Cô ta sẽ chấp nhận lấy Chaverny.
Đương nhiên đó là một sự phản kháng rụt rè. Sức mấy. Những kẻ khác thậm chí còn không dám ra mặt đến thế. Mối đe dọa phá sản đã có tác dụng.
Gonzague biết rằng giờ đây ông ta có thể cho phép mình làm mọi thứ. Những người này đều là đồng lõa của ông ta. ông ta đã có một vũ khí. Gonzague đặt lại bó hoa về chỗ.
- Ngài đã có tin gì mới chưa? - Peyrolles hỏi.
- Chưa. Ta chỉ đề ra các biện pháp thôi. Mọi phía xung quanh tòa nhà đều được canh gác.
Gauthier cùng với năm người bảo vệ lối vào từ phía con đường. La Baleine và hai người khác phục ngoài cổng vườn. Dưới sảnh thì đã có những người hầu mang vũ khí.
- Còn hai gã nọ? - Navailles hỏi.
- Cocardasse và Passepoil ấy à? Ta chưa cho chúng một vị trí nào. Chúng sẽ chờ đợi như chúng ta, chúng đứng kia..ạng ta chỉ lối vào hành lang, ở đó người ta đã tắt các đèn chùm sau khi ông ta vào. Kể từ lúc đó cửa vào hành lang được mở toang.
- Bọn họ đợi ai và chúng ta đợi ai? - Chav-erny đột ngột hỏi, cặp mắt đang ủ ê bỗng trở nên linh lợi.
- Hôm qua, khi ta nhận được bức thư này, cậu không có mặt ở đó sao, cậu em họ? - Gon-zague hỏi.
- Không. Ngài đợi ai?
- Ai đó sẽ ngồi vào ghế này, - hoàng thân đáp và lấy tay chỉ vào chiếc ghế vẫn để trống từ lúc bắt đầu bữa tiệc.
- Con đường, vườn cây, lối vào sảnh, cầu thang, tất cả đều được gác! - Chaverny nói với một cử chỉ khinh bỉ, - tất cả chỉ vì một người thôi sao?
- Người này tên là Lagardère, - Gonzague nhấn giọng đáp một cách không cố ý.
- Lagardère! - Chaverny lặp lại. - Tôi ghét hắn ta! - Anh ta nói thêm. - Nhưng hắn đã khống chế được tôi ngã ngửa người dưới chân gã, và gã đã rủ lòng thương tôi.
Gonzague cúi xuống để nghe anh ta nói rõ hơn, và lại lắc lắc đầu. Rồi ông ta ngồi thẳng lại:
- Các vị, - ông ta nói, - các vị có cho rằng những sự đề phòng như thế là đủ không?
Mọi người lại uống, hoàng thân đứng lên.
- Hãy đưa hắn đến cho tôi! - Chaverny lặp lại. - Một chọi một!
- Ngươi đi đâu thế? - Gonzague hỏi Peyrolles khi thấy y đi về phía hành lang.
- Đóng cánh cửa này, - y trả lời.
- Cứ để mặc cái cửa ấy. Ta đã nói nó được mở toang thì nó sẽ được mở toang. Đó là một dấu hiệu, thưa các vị, - ông ta hướng sang các thực khách mang vũ khí, nói tiếp. - Nếu hai cánh cửa này khép lại, các vị hãy lấy làm mừng. Điều đó có nghĩa là: "Kẻ thù đã thất bại". Nhưng một khi nó còn được mở thì hãy mở to mắt.
Peyrolles đứng ở hàng cuối cùng với Oriol, Taranne và các nhà tài chính. Đứng sau Gon-zague là Choisy, Navailles, Nocé, Gironne, tất cả các quý tộc. Chaverny đứng ở phía bên kia bàn ăn và gần cổng nhất. Người nào người nấy đều lăm lăm. Tất cả các ánh mắt đều nhìn dán vào hành lang tối đen..Chắc chắn cảnh chờ đợi bồn chồn và trịnh trọng này cho thấy rất rõ người sắp đến phải như thế nào. Quả lắc phát ra một tiếng động vẫn thường thấy do các bánh xe tạo ra vào thời điểm ngay trước lúc báo giờ.
- Các vị đã sẵn sàng rồi chứ? - Gonzague hỏi, mắt dán vào cánh cửa.
- Chúng tôi đã sẵn sàng! - Mọi người đồng thanh trả lời.
Bọn họ giương mắt, dỏng tai chờ đợi. Trong sự im lặng đó, bên ngoài bỗng có tiếng sắt khua lách cách. Đồng hồ điểm chậm rãi. Đến tiếng thứ tám, tiếng sắt khua bên ngoài chấm dứt. Đến tiếng thứ chín, hai cánh cửa đột ngột mở ra. Một tiếng hô "hu-ra" kéo dài, những mũi kiếm đều chĩa xuống.
- Xin chúc mừng Lagardère đã chết! - Gon-zague hét.
- Xin chúc mừng Lagardère đã chết! - Các thực khách lặp lại và uống một hơi cạn chén.
Duy có Chaverny vẫn ngồi yên và giữ im lặng. Nhưng đột nhiên mọi người thấy Gonzague rùng mình khi đưa cốc lên miệng. ông ta đã không nghĩ tới gã gù. Khi nhìn thấy cái khối người ấy cử động, ông ta ngừng uống và đâm ra cảnh giác. Một tiếng cười khô khốc chói tai cất lên.
- Tôi đây! Tôi đây! - Một giọng nói lanh lảnh, - tôi là người của các vị đây!
Không phải Lagardère. Gonzague phá lên cười và khẽ nói:
- Anh bạn gù của chúng ta.
Gã gù kiễng trên đôi chân, nhón lấy một cốc rượu rồi trà trộn vào giữa đám người chạm cốc:
- Xin chúc mừng Lagardère! - Gã nói, - kẻ nhát gan đã biết tôi ở đây và sẽ không dám đến đâu!
- Xin chúc mừng gã gù! Xin chúc mừng gã gù! - Dàn đồng ca reo hò. - Gã gù muôn năm!
- Thưa các vị, - gã nói đơn giản, - một người nào đó không được biết như tôi về lòng dũng cảm của các vị và thấy các vị vui vẻ đến nhường nào hẳn sẽ tưởng là các vị đang lo sợ hết vía.
Rồi lại gần Chaverny, tay nâng cốc rượu, gã nói thêm:
- Ngài cũng hạ cố chạm cốc với tôi chứ?
Chaverny cả cười và chìa cốc của mình ra.
- Xin chúc mừng đám cưới của ngài, vị tân lang điển trai! - Gã gù gào lên..Khoảng một chục cái chai rỗng quanh họ làm bằng chứng cho thấy những lượt nâng li táo tợn, hay đúng hơn là những cú nốc cạn ở người này và người kia. Chaverny trông tái nhợt; mắt anh chàng đã vằn máu, lúc này dường như muốn lồi ra khỏi tròng.
- Cái gì thế? - Hoàng thân de Gonzague lại gần hỏi.
Gonzague nhíu mày và khẽ nói:
- Say như chết! Thật quá đáng, chúng ta đang cần đến hắn.
- Để cho đám cưới ấy ư, thưa đức ông? - Gã gù hỏi, tay vo vo chiếc khăn đeo ngực theo kiểu cách của một ông lớn, và cúi chào bằng cách dúi mũ xuống dưới nách.
- Phải, để cho đám cưới, - Gonzague nói.
- Mẹ kiếp! - Jonas sàm sỡ nói, - không người này thì đã có người khác. Như ngài thấy tôi đây, thưa đức ông, tôi sẽ không ngán nếu như được tác thành, và tôi xin đảm đương công việc của ngài.
Một tiếng cười lớn đáp lại lời đề nghị bất ngờ này. Gonzague chăm chú nhìn gã gù đang đứng trước mặt mình.
- Anh bạn có biết cần phải làm gì để thế chỗ kẻ kia không? - Gonzague thấp giọng hỏi và lấy tay chỉ Chaverny.
- Có, - gã gù đáp. - Tại hạ biết cần phải làm gì.
- ý hay đấy! - Mọi người đua nhau nói, -chúng ta hãy để gã gù cưới thay cho Chaverny.
- Thế lại càng nhộn; gã gù sẽ là một người chồng tuyệt vời!
- Và cái mặt của Chaverny, khi anh chàng tỉnh dậy thành một kẻ góa vợ!
- Nào! Các vị, - hoàng thân bỗng hét lên và chỉ vào Chaverny đang ngủ, - ai sẽ mang người này đi.
Đúng lúc đó, cửa phòng khách mở ra. Gon-zague ra hiệu giữ im lặng. Dona Cruz tiến vào, dìu Aurore bước đi lảo đảo và còn tái hơn cả người chết. Ngài Peyrolles đi theo họ..
Nhưng chúng ta hãy quay trở lại với và khoảnh khắc trước đó.
Aurore không buồn đề phòng gì nữa. Nàng miên man nghĩ. Mắt nàng, mỏi mòn vì khóc suốt, nhìn thất thần trong cõi hư vô. Chìm đắm trong mơ mộng, nàng không hề chú ý đến tiếng động khẽ phát ra khi dona Cruz bước vào phòng nàng.
Cô ta nhón chân tiến lại gần và hôn lên mái tóc nàng từ phía sau. Aurore chậm rãi quay đầu lại.
- Em lại tìm chị, - dona Cruz nói.
- Chị đã sẵn sàng, - Aurore đáp.
Dona Cruz không hề chờ đợi điều này.
- Chị đã nghĩ lại, trong chiều nay?
- Chị đã cầu nguyện. Khi người ta cầu nguyện, những điều tối tăm trở nên sáng tỏ.
Dona Cruz vội vã lại gần.
- Hãy cho em biết chị đã đoán được chuyện gì? - Cô ta hỏi.
- Chị đã sẵn sàng, - Aurore nhắc lại, - sẵn sàng chết.
- Nhưng đâu phải chuyện chết, người chị tội nghiệp của tôi.
Dona Cruz nghe nàng nói mà không hiểu gì.
- Tại sao, - Aurore tiếp tục và lấy khăn lau nước mắt, - tại sao chị không làm ngay hôm qua điều chị nghĩ hôm nay? Tại sao chị không chạy trốn khỏi nhà ông ta? Tại sao chị lại không chết?
- Chị nói gì vậy?
- Em không thể biết được, em yêu quý của chị, giữa hôm qua và hôm nay khác nhau như thế nào, cả một cuộc sống tươi vui tuyệt đẹp.
Chàng đã yêu chị.
- Vậy ra chỉ từ hôm qua chị mới biết? -Dona Cruz hỏi.
- Nếu như chị biết sớm hơn, chỉ có Chúa mới hay liệu chàng và chị có phải chịu những nguy hiểm vô ích của chuyến đi này hay không.
Chị đã nghi ngờ, chị đã sợ. Không thể như thế được, em thấy đấy, hạnh phúc không hề có ở đây. Chị buộc phải tuân theo... để cứu chàng. Vả lại, chị không phải là tiểu thư de Nevers sao?
Cô gái Bôhêmiêng tròn xoe mắt..- Lagardère bảo với chị thế à? - Cô ta thì thầm mà thậm chí không nghĩ đến việc phản bác.
- Không, - Aurore đáp, - và đấy là sai lầm duy nhất chị có thể trách cứ chàng trong cuộc đời mình. Giá như chàng nói với chị...
- Nhưng nếu thế, - dona Cruz nói, - thì ai nói?
- Không ai cả; chị tự biết, thế thôi. Từ hôm qua, các sự kiện khác nhau xảy đến với chị từ thời thơ ấu đã mang một ý nghĩa khác đối với chị. Chị đã nhớ lại, chị đã so sánh; kết luận tự nó mà ra. Đứa trẻ ngủ dưới hào Caylus trong lúc người ta giết cha nó - chính là chị. Chị còn nhớ ánh mắt bạn chị khi chàng và chị tới thăm nơi bi thảm ấy! Bạn chị đã không bảo chị ôm hôn khuôn mặt bằng đá của Nevers ở nghĩa trang Saint-Magloire đó sao? Và cái ông Gonzague này nữa, người mà cái tên đã bám riết lấy chị từ thời thơ ấu, cái ông Gonzague mà hôm nay đây sẽ ra tay hại chị lần cuối, chẳng phải chính là chồng của bà quả phụ de Nevers sao?
- Bởi vì chính ông ta, - cô gái Bôhêmiêng cắt ngang, - muốn trả chị lại cho mẹ chị!
- Chính vì chị là tiểu thư de Nevers mà hôm qua người ta đã bắt cóc chị, chính vì chị là tiểu thư de Nevers mà vương phi Gonzague đâm ra thù ghét Henri, bạn chị. Và em có biết không, Flor, chính cái ý nghĩ này đã lấy đi của chị tất cả mọi can đảm. Lòng chị xáo động bởi ý nghĩ mình đứng giữa mẹ và chàng, hai kẻ thù của nhau.
Giờ đã đến lúc phải lựa chọn. Kể từ khi chị biết tên cha mình, chị đã mang tâm hồn của người.
Lần đầu tiên chị biết đến ý thức nghĩa vụ, và tiếng người, tiếng gọi của nghĩa vụ, đối với chị cũng đã trở nên khẩn thiết như tiếng gọi của hạnh phúc... Hôm qua, chị còn chưa biết ở đây điều gì có thể chia tách chị khỏi Henri; còn hôm nay...
- Hôm nay? - Dona Cruz nhắc khi thấy nàng dừng lại. - Nhưng chị của em ơi, chị là Aurore de Nevers. Em tin lắm; không có mấy vị nữ công tước có được những cô con gái như chị. Nhưng vừa rồi chị đã nói những điều khiến em lo ngại và làm cho em sợ.
- Điều gì? - Aurore hỏi.
- Chị nói, - dona Cruz lặp lại: "Chị sẵn sàng chết...".
- Phải, chị đã quên, - Aurore nói. - Lúc ấy chị ở đây có một mình, đầu óc rối bời và nóng bỏng, hẳn là cơn sốt đã cho chị sự can đảm ấy;.chị ra khỏi căn phòng này, chị đi theo lối mà em đã chỉ cho, cầu thang trống vắng, tiếp đến hành lang, và rồi chị đến phòng khách nơi chị em mình mới ở đấy không lâu, chị lại gần cánh cửa. Tiếng ồn đã dứt. Chị ghé mắt vào lỗ khóa.
Căn phòng lặng phắc trong lúc Aurore dường như mơ mộng.
- Em có thấy, - sau đó nàng nói, - những bó hoa trang điểm bàn ăn không?
- Vâng, những bó hoa đẹp.
- Và Gonzague chẳng phải đã nhắc lại: "Nếu cô ta từ chối, cô ta sẽ được tự do"?
- Chính ông ta đã nói thế.
- Thế là, - Aurore nói tiếp, đặt tay lên tay dona Cruz, - đúng lúc cái ông Gonzague ấy nói thì chị nhìn qua lỗ khóa. Các thực khách ngồi đực ra lắng nghe ông ta, tất cả câm lặng, mặt tái mét. Chị không nhìn nữa mà áp tai vào nghe.
Chị đã nghe thấy...
Một tiếng động vang lên từ phía cửa.
- Chị đã nghe thấy? - Dona Cruz nhắc lại.
Aurore không trả lời. Khuôn mặt tái nhợt và kín đáo của ngài Peyrolles hiện ra trước cửa.
- Thế nào, các quý bà? - ông ta nói, - mọi người đang đợi đấy.
Aurore đứng ngay dậy.
- Tôi thuộc về các ngài! - Nàng nói.
Trong lúc lên cầu thang, dona Cruz lại gần nàng và nói rất khẽ:
- Chị nói nốt đi! Chị đã nói gì về những bông hoa ấy?
Aurore dịu dàng xiết tay cô ta và đáp với một nụ cười thanh thản:
- Những bông hoa đẹp! Em đã nói thế. Ngài de Gonzague có sự lịch lãm của một ông lớn.
Nếu từ chối chị không những sẽ được tự do, mà còn được trao một bó hoa đẹp nữa.
Dona Cruz nhìn nàng chòng chọc; cô ta cảm thấy rõ đằng sau những lời lẽ đó có điều gì đó đe dọa và bi thương; nhưng cô ta không đoán ra đó là gì.
* * *
Như chúng tôi đã nói, khi hai thiếu nữ đến trước Gonzague, Aurore trông tái nhợt.
Một tiếng trầm trồ kéo dài khi thấy nàng xuất hiện.
Thoạt đầu, các quý ngài đều quên đi tất cả những trò vui điên rồ mà họ vừa hứa hẹn với nhau.
Tận đáy lòng họ một mối thương cảm thức dậy. Mắt Aurore luôn cúi xuống và nàng không hề ngước nhìn lên. Người ta chỉ thấy nàng lắc đầu buồn bã. Đương nhiên nàng không hề hy vọng được người ta thương xót. Khi Gonzague quay về phía nàng, dona Cruz nắm lấy tay nàng và dắt nàng đi tới. Gonzague trông tái nhợt mặc dù ông ta cố làm bộ tươi cười. Gã gù đứng bên cạnh ông ta, ra sức làm bộ làm tịch và vặn xoắn chiếc khăn đeo ngực với vẻ chiến thắng. Mắt dona Cruz bắt gặp mắt gã. ánh nhìn của cô ta đầy vẻ dò hỏi nhưng gã gù vẫn trơ ra.
- Cô bé yêu quý, - Gonzague nói, giọng hơi biến sắc, - tiểu thư de Nevers đã cho cô biết chúng tôi chờ đợi gì ở cô chưa?
Aurore trả lời mà không ngước mắt lên, nhưng đầu ngẩng cao và giọng rắn rỏi:
- Chính tôi là tiểu thư de Nevers.
Gã gù rùng mình mạnh đến mức để lộ ra nỗi xúc động của mình, ngay giữa lúc mọi người còn đang kinh ngạc.
- Mẹ kiếp! - Gã thốt lên và lập tức chế ngự được nỗi bối rối của mình, - vợ ta là con nhà dòng dõi!
- Vợ hắn ta! - Dona Cruz lặp lại.
Khắp nơi trong phòng người ta thì thào bàn tán. Nhìn mái đầu ngây thơ trong trắng và đẹp ngời lên vì kiêu hãnh của nàng, mọi người cảm thấy cái tên Nevers đã được đặt đúng chỗ.
Gonzague quay sang dona Cruz và nói vẻ tức tối:
- Có phải cô đã nhồi nhét điều dối trá đó vào đầu cô bé tội nghiệp này?
- A! - Gã gù thất vọng nói, - vậy ra là một sự dối trá! Tiếc quá! Tôi những muốn được thông gia với gia đình Nevers.
Vài người phá lên cười, nhưng vẫn có một cảm giác lạnh lẽo. Peyrolles sa sầm mặt.
- Không phải tôi, - dona Cruz đáp, cơn giận của hoàng thân có hơi làm cô sợ, - nhưng nếu đó là thật?...
Gonzague nhún vai khinh bỉ.
- Hầu tước de Chaverny đã tìm lại được cô gái Bôhêmiêng ở đâu và những lời lẽ của người này có nghĩa gì?
Nàng chỉ vào gã gù khi ấy đang đứng yên trí giữa đám bề tôi.
- Tiểu thư de Nevers, - Gonzague đáp, - vai trò của cô đến đây là hết. Ta là người bảo hộ của cô, tất cả những người đứng xung quanh chúng ta đây đều thuộc về tòa án gia đình diễn ra hôm qua trong dinh ta. Nếu như ta nghe theo.ý kiến chung, có thể ta sẽ tỏ ra bớt khoan dung đối với một trò bịp bợm xấc xược và trơ tráo như thế này; nhưng ta đã phán xử theo tấm lòng nhân từ của ta và tính ưa thanh thản của đời ta.
Ta không hề muốn bi kịch hóa những thứ thuộc về hài kịch.
Ông ta ngừng lại. Dona Cruz chẳng hiểu gì cả. Có thể là Aurore hiểu rõ hơn, vì một nụ cười buồn bã và cay đắng phảng phất trên môi nàng.
Gonzague đưa mắt nhìn mọi người. Tất cả mọi ánh mắt đều cụp xuống, trừ gã gù.
- Ta nói thế là để cho cô đấy thôi, tiểu thư de Nevers, - Gonzague vẫn luôn hướng về phía dona Cruz, - vì ở đây chỉ có cô là cần được thuyết phục. Các bằng hữu và mưu sĩ đáng kính của ta cùng chung ý nghĩ với ta; ta chỉ nói ra miệng những suy nghĩ của họ...
Không ai phản đối. Gonzague tiếp tục:
- Ta đã có ý nguyện muốn tránh xa mọi sự trừng phạt quá nghiêm khắc, với mức phạt tương xứng với lỗi lầm.
- Nhưng vì lỗi lầm nào? - Navailles hỏi. -Chúng tôi rất háo hức muốn biết, thưa đức ông!
- Lỗi lầm nào ư? - Gonzague nhắc lại và làm ra vẻ cố nén một cử chỉ phẫn nộ - Đó chắc chắn là một lỗi nặng, luật pháp gọi nó là tội ác, khi người ta tìm cách luồn lọt vào một gia đình danh giá để lấp đầy một cách gian lận cái khoảng trống mà sự vắng mặt hoặc cái chết gây nên.
- Nhưng tội nghiệp cho Aurore, chị ấy có làm gì đâu! - Dona Cruz những muốn thốt lên.
- Yên lặng! - Gonzague ngắt lời cô ta. - Với người đẹp thích chạy theo những trò phiêu lưu mạo hiểm này thì cần phải có một ông chủ và một cái phanh. Có trời chứng giám, ta không hề muốn điều xấu cho cô ta. Ta bỏ ra một món tiền đáng kể để kết thúc một cách vui vẻ cuộc phiêu lưu của cô ta; ta gả chồng cho cô ta.
- Thật đúng lúc, - gã gù nói. - Té ra kết luận là như thế.
- Và ta nói với cô ta, - Gonzague nói tiếp và nắm tay gã gù, - đây là một người lương thiện yêu cô và rất hân hạnh được làm chồng cô.
- Nhưng ngài đã đánh lừa tôi, thưa ngài! -Cô gái Bôhêmiêng tức đỏ mặt, - không phải là người này.
- Tôi không dám khoe! Tôi không hề dám khoe! - Gã gù thì thầm. - Nhưng tôi hy vọng rằng cô gái trẻ sẽ sớm thay đổi ý nghĩ.
- ông, - dona Cruz nói, - tôi đoán ra rồi!
Chính ông đã bày ra tất cả những mưu mô này..Chính ông, giờ thì tôi đoán đúng lắm rồi, đã tố giác chỗ ẩn náu của Aurore với họ.
- ‰! ‰! - Gã gù nói vẻ hài lòng. - ‰! ‰! Về những cái đó thì, chính thế! Ta có khả năng lắm.
Thưa đức ông, cô gái này có cái tật nói nhiều.
Cô ta ngăn không cho vợ tại hạ trả lời.
- Nếu mà là hầu tước de Chaverny... - Dona Cruz bắt đầu.
- Thôi đi em, - Aurore nói bằng một giọng dứt khoát và lạnh lùng mà nàng đã có từ ban đầu. - Nếu như đó là hầu tước de Chaverny, tôi cũng sẽ từ chối như tôi từ chối người này.
Gã gù không hề có vẻ bối rối chút nào.
- Thưa tiểu thư, - gã nói - đấy không phải là lời nói cuối cùng của nàng.
Cô gái Bôhêmiêng đứng vào giữa gã và Aurore. Cô ta chả muốn gì hơn là được đánh nhau với một người nào đó. Ngài de Gonzague lấy lại vẻ thản nhiên và khinh mạn.
- Thưa đức ông, - gã gù nói, - tại hạ xin phép được thỉnh cầu.
- Anh bạn thỉnh cầu gì? - Gonzague nói vẫn với vẻ lơ đãng và khó chịu.
- Xin mọi người để cho chúng tôi, vợ chưa cưới của tại hạ với tại hạ, được ở lại một mình; tại hạ chỉ cần năm phút để làm cho cô bé này hết nói những lời chán ghét.
- Năm phút! - Mọi người reo lên, - hết sảy!
Chúng ta không thể từ chối hắn điều này, thưa đức ông.
- Các vị có sẵn một công chứng ở đây không?
- Gã gù hỏi với một vẻ nghiêm túc tuyệt vời.
Đột nhiên không ai có thể nhịn được. Những tiếng reo hoan hỉ thực lòng rộ lên trong hành lang.
- Nhanh lên anh bạn, và đừng có lo gì. Có một công chứng của hoàng gia trong phòng ta.
Gã gù chào và tiến lại bên hai người phụ nữ đứng riêng ra. Dona Cruz nhìn gã với một vẻ hãi hùng. Aurore vẫn luôn cúi nhìn xuống. Gã gù đến quỳ trước ghế của Aurore.
Gã nói khẽ khàng. Giọng của gã bỗng đổi khác đến nỗi dona Cruz mặc dù không muốn cũng phải lánh xa ra, và mở tròn mắt nhìn. Thay vì những tiếng the thé mà mọi người vẫn quen thấy phát ra từ miệng gã, giờ đây là một giọng đàn ông ấm áp, du dương và sâu lắng. Giọng nói đó gọi tên Aurore. Dona Cruz cảm thấy cô bạn nhỏ của mình khẽ rùng mình giữa hai tay gã.
Rồi cô ta nghe thấy nàng thì thào:
- Em mơ..- Aurore! - Gã gù vẫn quỳ gối nhắc lại. -Nà ng không mơ đâu, Aurore, trái tim nàng đã không nhầm, ta đây.
* * *
Suốt ngày hôm qua công nương de Gonzague ở trong phòng mình, tuy nhiên có nhiều khách khứa đến quấy rầy nỗi cô đơn mà bà quả phụ de Nevers đã tự giam mình suốt bấy năm ròng.
Từ sớm bà đã viết nhiều bức thư. Những vị khách vồn vã tự mang phúc đáp của mình đến.
Với mỗi người, bà đều xin được giúp đỡ chống lại ngài de Lagardère, tên quý tộc giả mạo đã chiếm đoạt con gái của bà. Với mỗi người, bà đều kể lại cuộc gặp gỡ của bà với cái gã Lagardère ấy, do tức giận vì không nhận được sự đền bù quá quắt mà hắn ta mơ ước, hắn đã trốn đi để lại đằng sau những lời nói dối trơ tráo.
Khoảng năm giờ chiều, Madeleine Giraud tới gặp bà chủ khi ấy đang chỉ có một mình và trao cho bà một lá thư của trung úy cảnh sát. Viên sĩ quan này thông báo với công nương rằng ngài de Lagardère đã bị giết đêm qua khi ra khỏi Hoàng Cung. Lá thư kết thúc bằng những lời lẽ sau: "Xin đừng kết tội chồng bà". Công nương trải qua một buổi tối trong nỗi cô quạnh và như lên cơn sốt. Vào khoảng chín đến mười giờ, Madeleine Giraud trở lại với một lá thư mới. Lá thư được viết bằng một nét chữ lạ và do hai người không quen biết mang đến. Họ trông dữ tợn và có vẻ giống như những tên giết người.
Một người to lớn và trịnh trọng, người kia nhút nhát và thấp tè. Lá thư nhắc lại với vương phi rằng thời hạn hai mươi tư giờ mà quan Nhiếp chính dành cho ngài de Lagardère sẽ hết vào bốn giờ sáng. Nó báo cho vương phi biết rằng ngài de Lagardère đến giờ ấy sẽ có mặt tại tòa nhà dùng làm nơi vui thú của ngài de Gonzague. La-gardè re tới chỗ Gonzague! Để làm gì? Và như thế nào? Còn lá thư của trung úy cảnh sát thông báo việc ông ta chết thì sao? Vương phi sai đóng xe. Bà lên xe và cho đánh xe đến phố Pavée-Saint- Antoine, trước dinh thự của Lamoignon.
Một tiếng sau, hai mươi quân túc vệ do một đại úy chỉ huy và bốn người của ngục Châtelet đã túc trực dưới sân dinh Lamoignon.
Chúng ta còn nhớ rằng bữa tiệc mà hoàng thân de Gonzague mở tại ngôi nhà nhỏ của ông ta ở sau khu Saint-Magloire được lấy lý do là một bữa tiệc cưới. Vậy nên đương nhiên hoàng thân đã chuẩn bị mọi biện pháp để không gì có thể làm chậm trễ cuộc hôn phối đã định. Vị công.chứng của hoàng gia, một vị công chứng đích thực là của hoàng gia được triệu đến. Thêm vào đấy, vị linh mục, một vị linh mục đích thực cũng đang đợi ở kho đồ thờ của nhà thờ Saint-Magloire.
Đây đâu phải là một lễ cưới hờ. Đó là một đám cưới danh giá cần cho ngài Gonzague, một đám cưới cho phép người ta thành vợ thành chồng. Theo cách mà ý chí của người chồng có thể đày ải mãi mãi người vợ.
Khi Gonzague yêu cầu công chứng, ai nấy đều muốn tỏ ra sốt sắng. Oriol, Albret, Mon-taubert, Cidalise phóng về phía hành lang, vượt trước cả Cocardasse và Passepoil. Hai gã này còn lại một mình dưới chân hàng cột đá cẩm thạch.
Đáng lẽ phải vào các phòng ở tầng dưới, chúng mở cổng ngoài và đi xuống vườn. Không còn dấu vết của đám người được Gonzague sai mai phục ở trước nhà. Hai gã dấn bước tới lùm cây xanh. Không có ai trong lùm cây.
Điều khiến chúng cảm thấy lạ lùng nhất là cánh cửa ngầm ăn ra con đường nhỏ được mở toang.
Chúng nghe như có một tiếng động không rõ từ phía nhà thờ.
- Đệ ở lại đây, - gã Gascon nói, - để ta tới đấy xem sao.
Gã men theo dãy tường bao quanh vườn, trong khi Passepoil đứng canh bên cửa ngầm.
Cuối vườn là nghĩa địa Saint-Magloire, Cocar-dasse thấy ở đấy có đầy quân túc vệ.
Trong lúc đó, Oriol và đồng bọn xông vào phòng Gonzague, ở đó bác Griveau, công chứng hoàng gia, đang ngủ ngon lành trên một chiếc trường kỷ. Bác ta đã thảo sẵn tờ hôn ước; chỉ có điều, tên của Chaverny lại được viết ở dòng đầu.
Cần phải sửa lại chi tiết này. Ngài Peyrolles mời bác Griveau ngồi vào một chiếc bàn nhỏ, bác ta liền rút từ túi ra bút mực, dao cạo giấy và bắt tay vào việc. Gonzague và đám thực khách xúm quanh gã gù.
- Có lâu không đây? - Gã gù hướng về phía vị công chứng hỏi.
- Bác Griveau, - hoàng thân nói, - bác biết đấy, các cặp vợ chồng chưa cưới thường hay sốt ruột.
- Tôi cần năm phút, thưa đức ông, - vị công chứng trả lời.
Gã gù nuốt nước bọt và nói với một vẻ thỏa mãn ra mặt:
- Ra là vì đám cưới của ta mà người ta đã nghĩ ra tất cả những thứ này! Nhưng, - gã tiếp.tục, - chẳng nhẽ chúng tôi vẫn cứ thế này? Tởm lắm! Cô dâu thì xuềnh xoàng. Còn tôi, đến là xấu hổ! Tóc tai thì chưa chải, tay áo thì nhầu nhĩ!
Aurore đi ra cùng với dona Cruz.
Jonas (tên gã gù) một tay cầm gương, một tay cầm lược.
- Đây! - Đúng lúc ấy bác Griveau nói, - mọi người có thể ký được rồi.
- Bác đã viết tên cô dâu chú rể chưa? - Gon-zague hỏi.
- Tôi đâu có biết, - vị công chứng đáp.
- Tên anh bạn? - Hoàng thân lại hỏi.
- Ngài ký luôn đi, thưa đức ông, - gã gù đáp bằng một giọng nhẹ nhàng, - cả các vị nữa, cứ ký đi, vì tôi hy vọng tất cả các vị sẽ cho tôi hân hạnh này. Tôi sẽ tự viết tên mình; đó là một cái tên rất ngộ nghĩnh và nó sẽ khiến các vị cười.
Aurore hiện ra trên ngưỡng cửa phòng khách, trong bộ đồ cưới trắng của cô dâu. Nàng đẹp tuyệt trần, tuy nhiên vẻ tái nhợt của nàng vẫn còn nguyên nét bất động lạ lùng, khiến cho nàng giống như một bức tượng xinh đẹp. Trông thấy nàng mọi người đều trầm trồ thán phục.
Gã gù nắm lấy tay Aurore từ tay dona Cruz theo đỡ nàng. Người ta chờ đợi một cử chỉ ghê tởm, tuy nhiên Aurore đi theo gã hoàn toàn ngoan ngoãn. Trong lúc rẽ sang chiếc bàn mà bác Griveau đã để cho tất cả mọi người ngồi ký, ánh mắt Jonas gặp ánh mắt Cocardasse, gã này vừa cùng anh bạn Passepoil quay về. Gã gù nháy mắt đồng thời lấy tay chạm rất nhanh vào bên sườn. Cocardasse liền hiểu ra, gã chặn gã gù lại và hét toáng lên:
- Bộ trang phục còn thiếu một thứ!
- Thứ gì vậy? Thứ gì vậy? - Mọi người nhao nhao hỏi.
- Thứ gì vậy? - Ngay chính gã gù cũng hỏi lại rất chi là vô tư.
- Đã khi nào một nhà quý tộc cưới mà không mang kiếm? - Gã Gascon nói.
Các vị khách đáng kính chỉ còn biết reo lên.
- Đúng thế, đúng thế! Chúng ta phải sửa thiếu sót này. Một thanh kiếm cho gã gù! Như thế này gã còn chưa đủ buồn cười.
Người ta vừa đeo kiếm cho gã vừa đùa cợt.
Bác Griveau vẫn ngồi trước bàn. Tay bác ta lăm lăm cây bút phía trên bản hôn ước chờ được viết..- Xin các vị cho biết họ, - bác ta nói, - tên, tư cách, nơi sinh...
- Các vị đã ký chưa? - Gã gù hỏi.
- Tất nhiên rồi, - bác Griveau trả lời.
- Thế thì hãy đi cho lẹ, con người tử tế, -gã gù nói và đẩy bác ta sang một bên. Gã trịnh trọng ngồi vào chỗ của bác. Tất cả đám người cười rộ. Bất cứ cái gì gã gù làm giờ đây cũng trở thành trò cười.
Thanh kiếm dài có vẻ như một dung cụ tra tấn đối với gã.
Sốt ruột đến cực điểm, gã gù rút kiếm ra khỏi vỏ và đặt nó lên bàn bên cạnh gã. Mọi người lại cười. Cocardasse nắm lấy tay Passepoil.
- Vĩ đàn đã sẵn sàng! - Gã dằn giọng.
- Chuẩn bị kéo đàn! - Môn đệ Passepoil thì thầm.
Kim đồng hồ sắp chỉ sang bốn giờ.
- Tiểu thư ký đi, - gã gù nói và trao bút cho Aurore.
Nàng lưỡng lự. Gã nhìn nàng.
- Hãy ký tên thật của mình, - gã nói, - vì nàng đã biết rồi.
Aurore cúi xuống tờ giấy và ký. Người ta thấy dona Cruz, lúc ấy đang cúi sau lưng nàng, bỗng có một cử chỉ kinh ngạc sững sờ.
- Ký chưa? Ký chưa? - Đám người tò mò hỏi.
Gã gù ra hiệu cho họ im đi, gã tiếp lấy cây bút và ký.
- Xong rồi, - gã nói. - Hãy lại mà xem: các vị sẽ được ngạc nhiên!
Ai nấy xô lại. Gã gù quẳng bút đi và như vô tình cầm lấy kiếm.
Gonzague và Peyrolles tiến đến đầu tiên. Khi nhìn thấy tiêu đề bản hôn ước, họ lùi bắn lại.
- Có chuyện gì thế? Tên gì? Tên gì? - Những người đứng sau hỏi.
Gã gù hứa làm mọi người ngạc nhiên và gã đã giữ lời. Bấy giờ mọi người thấy đôi chân dị dạng của gã bỗng nhiên duỗi thẳng dậy, nửa thân trên nở ra và tay lăm lăm thanh kiếm.
Trong lúc đứng thẳng dậy gã gù cũng đã hất mớ tóc ra sau. Trên tấm thân vươn thẳng, chắc nịch và thanh thoát là một mái đầu cao quý rạng ngời. - Lại mà đọc tên đi! - Gã nói và đưa đôi mắt sáng ngời nhìn khắp lượt đám đông sững sờ.
Đồng thời, mũi kiếm của gã nâng chữ ký lên..Mọi ánh mắt dõi theo cử chỉ này. Một tiếng la lớn cùng một cái tên vang lên trong phòng.
- Lagardère! Lagardère!
- Lagardère, - chàng lặp lại, - Lagardère, người không bao giờ lỡ hẹn một khi đã nói!
- Không được để cho người này ra khỏi đây, các vị! - Hoàng thân nói, môi tái lại và răng nghiến chặt. - Xông lên!
Navailles, Nocé, Choisy, Gironne và các quý tộc khác hăng hái tấn công. Lagardère thậm chí còn chưa kéo được bàn chắn giữa chàng và kẻ thù. Vẫn không buông tay Aurore, chàng che chở cho nàng và giữ thế thủ. Cocardasse và Passepoil áp sát bên phải và bên trái chàng.
- Có ta đây! - Lagardère hét khi đâm nhát đầu tiên. Sau vài giây, người của Gonzague đều lùi lại, Gironne và Albret nằm dưới đất giữa một vũng máu.
Lagardère và hai trợ thủ của chàng không hề bị thương, đứng bất động như ba pho tượng chờ đợt tấn công thứ hai.
- Ngài de Gonzague, - Lagardère nói, - ngài đã muốn làm nhại một đám cưới. Đám cưới hay lắm, nó có chính chữ ký của ngài đây.
- Xông lên! Xông lên! - Hoàng thân thét, miệng sùi bọt mép vì tức giận.
Lần này, ông ta dẫn đầu đám thuộc hạ. Đồng hồ điểm năm giờ sáng. Bỗng có một tiếng động lớn bên ngoài, và những tiếng đập thình thình ở cổng ngoài, trong khi một tiếng nói cất lên:
- Nhân danh đức vua!
Gonzague lạnh đến tận xương tủy. Phải chăng công lý đến đòi ông ta?
- Các vị, - ông ta nói và tra gươm vào vỏ, -chúng ta không được phép cưỡng lại người của đức vua.
Baudon de Boisguiller, đại úy quân túc vệ, xuất hiện trên ngưỡng cửa và nhắc lại:
- Hỡi các vị, nhân danh đức vua!
- Thưa ngài, thế này nghĩa là gì? - Gonzague hỏi.
Boisguiller nhìn hai cái thây nằm trên sàn, rồi nhìn sang nhóm người gồm Lagardère và hai trợ thủ của chàng, cả ba đều lăm lăm kiếm.
- Mẹ kiếp! - ông ta lẩm bẩm, - quả đúng là một người lính cừ khôi! Hoàng thân, - ông ta quay sang Gonzague nói tiếp, - đêm nay tôi thuộc quyền vương phi, phu nhân của ngài..Bà quả phụ de Nevers đến lượt mình hiện ra trên ngưỡng cửa, mặc theo lối để tang.
- Tôi không đến vì ông, - bà nói với chồng mình. Rồi tiến về phía Lagardère:
- Hai mươi tư giờ đã trôi qua, thưa ngài de Lagardère, - bà nói tiếp, - các quan tòa đã hội đủ, hãy giao kiếm của ngài.
- Người đàn bà này là mẹ tôi sao! - Aurore ấp úng nói và lấy hai tay che mặt.
- Thưa các vị, - vương phi quay về phía quân túc vệ nói tiếp, - hãy làm phận sự của mình.
Lagardère ném kiếm xuống dưới chân Baudon de Boisguiller. Gonzague và đám thuộc hạ đứng không nhúc nhích và không thốt một lời. Khi Baudon de Boisguiller chỉ ra cổng, lệnh cho La-gardè re đi, chàng tiến về phía công nương de Gonzague, tay vẫn nắm tay Aurore.
- Thưa bà, - chàng nói, - tôi đã lấy mạng sống ra để bảo vệ con gái bà.
- Con gái tôi! - Vương phi lặp lại, giọng run lên.
- Hắn nói dối! - Gonzague nói.
Lagardère không thèm đáp lại lời lăng nhục đó.
- Tôi có hai mươi tư giờ để trả lại tiểu thư de Nevers cho bà, - chàng chậm rãi nói, mái đầu tuyệt đẹp vươn cao trên đám triều thần và binh lính. Giờ thứ hai mươi tư đã điểm. Xin trao tiểu thư de Nevers cho bà.
Hai bàn tay lạnh toát của người mẹ và con gái chạm vào nhau. Vương phi dang hai tay ra.
Aurore ngã vào vòng tay bà òa khóc. Một giọt nước mắt đọng trong mắt Lagardère.
Aurore gỡ tay mẹ chạy đến bên chàng. Chàng khẽ đẩy nàng ra.
- Vĩnh biệt Aurore, - chàng nói. - Lễ đính hôn của chúng ta không có ngày mai. Hãy giữ lấy tờ hôn ước này, nó đã ghi nhận nàng là vợ ta trước mọi người, cũng như nàng đã là vợ ta trước Chúa từ hôm qua. Vương phi sẽ tha thứ cho nàng về cuộc hôn nhân không tương xứng ký với một người chết.
Chàng hôn lần cuối cùng bàn tay người thiếu nữ, cúi gập người chào vương phi và đến bên cửa nói:
- Hãy dẫn ta đến trước các quan tòa!.
Trước khi Lagardère xuất hiện trước tòa, Gonzague đã có đủ thời gian để đến trước Philippe d’Orléans biện hộ cho vụ việc của mình. Quả tình, sau tất cả những chuyện này, quan Nhiếp chính Pháp quốc muốn xem xét sự việc rõ ràng hơn.
Gonzague, như mọi bận, tìm mọi cách gian ngoan quỷ quyệt để đánh lừa quan Nhiếp chính.
Chính ông ta đã bảo vệ Nevers dưới dãy hào Caylus. Chính là trong vòng tay ông ta công tước đã nói trước khi chết: "Hãy làm chồng của vợ ta để cho con gái ta có một người cha". Chính hầu tước de Caylus là kẻ sát nhân, bằng cách mua tay kiếm của Lagardère. Và cuối cùng, chính Lagardère là kẻ phản trắc, kẻ đã mưu toan sử dụng con bài Aurore và dona Cruz. Và Gonzague kết luận:
- Tóm lại tôi xin lưu ý ngài ba sự kiện này:
Lagardère đang ở trong bàn tay công lý của ngài; hai cô gái đã được ở bên vương phi; tôi có các trang giấy xé ra từ cuốn sổ lưu ở nhà thờ riêng của dòng họ Caylus. Ngài là người đứng đầu Nhà nước. Với các yếu tố này, việc khám phá trở nên quá dễ dàng, khiến cho tôi không thể không tự hào mà nói rằng: "Chính ta đã làm sáng tỏ những chuyện tối tăm này".
Và quan Nhiếp chính thì chấm dứt cuộc gặp bằng câu:
- Thật vậy, sự thật sẽ được khám phá, chính ta sẽ chủ trì tòa án gia đình tối nay.
* * *
Việc thiết lập các "phòng nồng cháy" đã có từ thời Francois II. Quyết định của các tòa án đặc biệt này là những quyết định tối cao và được thi hành trong vòng hai mươi tư giờ.
Bốn giờ rưỡi, hiệp sĩ Henri de Lagardère xuất hiện trước "phòng nồng cháy" của ngục Châtelet.
Bản luận tội kết án chàng tội lừa lọc trẻ con và tội sát nhân. Nhân chứng đương nhiên có hoàng thân và vương phi de Gonzague. Lời khai của họ trái ngược nhau đến nỗi, thông thường tòa án vẫn ra quyết định dựa trên những dấu hiệu nhỏ nhất thì nay hoãn lại đến một giờ chiều để nhận thêm các thông tin đầy đủ hơn. Tòa sẽ phải nghe ba nhân chứng mới là các vị Peyrolles, Cocardasse và Passepoil.
Người ta đã chuẩn bị tất cả để đưa Lagardère tới ngục Bastilles, nơi diễn ra các vụ hành quyết ban đêm. Việc hoãn lại phiên tòa đã khiến người ta phải tìm cho chàng một ngục thất gần phòng xử án, để chàng ở ngay trong tầm tay các quan tòa. Ngục thất đó nằm ở tầng bốn Tháp Mới.
Khi Lagardère bị tống vào xà lim thì trời đã sáng. Chàng đã không ít lần làm lính canh ở Châtelet trước khi gia nhập đội kỵ binh nhẹ. Vì thế mà chàng thông thạo nơi này. Dưới xà lim của chàng hẳn phải có hai ngục tối khác. Người ta đã để lại cho chàng các đinh thúc ngựa. Chàng tháo một chiếc và dùng đinh cài ở cái khóa đâm vào cánh tay. Thế là chàng đã có mực. Một góc mù soa dùng làm giấy, một cọng rơm biến thành bút. Với những dụng cụ như thế, người ta viết rất chậm và không rõ nét nhưng cuối cùng cũng vẫn viết được. Lagardère cứ thế viết dăm ba chữ; rồi vẫn dùng chiếc đinh cài, chàng bậy được một viên gạch lát xà lim. Chàng đã không nhầm. Hai ngục tối ở bên dưới xà lim chàng. Trong ngục tối thứ nhất, hầu tước Chaverny bé nhỏ vẫn còn say, nằm ngủ như một con người hạnh phúc.
Trong ngục tối thứ hai, Cocardasse và Passepoil nằm trên đệm rơm, đang triết lý và nói khá nhiều điều hay ho.
Chaverny cũng nghĩ ngợi, nhưng theo một cách khác. Chàng nằm lăn trên đệm rơm, quần áo lôi thôi, tóc tai bù xù.
Một cái gói ném qua lỗ và rơi trúng vào má trái Chaverny, chàng ta liền nhảy bật dậy và lấy hai tay ôm cằm.
- A! Sao vậy, - chàng ta lẩm bẩm và lấy tay giụi mắt, - ta không thể thức dậy được sao! Ta mơ, hẳn thế rồi.
Lúc ấy một giọng từ trên cao nói với chàng:
- Ngài đã nhận được cái gói chưa?
- Khá lắm! - Chaverny nói, - gã gù trốn ở đâu đây, thằng đểu này hẳn là đã chơi ta một vố độc ác gì rồi. Nhưng cái phòng kiểu quái gì thế này!...
Chàng ngẩng đầu lên và ra sức hét:.- Ta đã nhìn thấy cái lỗ của ngươi, tên gù đáng nguyền rủa! Ta sẽ trả miếng ngươi chuyện này. Hãy đi bảo với họ mở cửa cho ta.
- Tôi không nghe được ngài, - giọng đó nói, - ngài cách cái lỗ quá xa, nhưng tôi thì nhìn được và đã nhận ra ngài. Ngài Chaverny, mặc dù ngài cùng hội cùng thuyền với những quân khốn nạn, nhưng ngài vẫn là một người quân tử, tôi biết lắm. Vì thế mà tôi đã ngăn không để ngài bị sát hại đêm qua.
Chàng hầu tước bé nhỏ mở to mắt.
- Tôi là hiệp sĩ Lagardère, - bấy giờ giọng đó mới xác nhận.
- A! - Chàng hầu tước thốt lên kinh ngạc, -đây là một người có thể tự hào là đã sống ra trò.
- Ngài có biết mình đang ở đâu không? -Giọng đó hỏi.
Chaverny lắc mạnh đầu tỏ ý không biết.
- Ngài đang ở trong ngục Châtelet, tầng ba Tháp Mới.
Chaverny xông tới cái lỗ châu mai chiếu ánh sáng lờ mờ vào xà lim, và hai tay chàng bỗng buông thõng xuống. Giọng nói lại tiếp tục:
- Hẳn là ngài bị bắt sáng nay tại dinh mình theo tinh thần một chiếu tống giam...
- Chiếu tống giam mà người anh họ vô cùng thân thiết và trung hậu của tôi đã xin được! -Chà ng hầu tước nhỏ bé gào lên, - tôi ngỡ như nhớ lại được cái cảm giác khó chịu của tôi hôm qua trước những trò bỉ ổi nào đó...
- Ngài có nhớ, - giọng nói đó hỏi, - là mình đã thi đấu rượu vang với gã gù?
Chaverny làm một cử chỉ thừa nhận.
- Chính tôi đã đóng vai gã gù, - giọng đó lại nói.
- Ngài? - Chàng hầu tước nhỏ bé thốt lên, - hiệp sĩ Lagardère!
Người đó không nghe được gì và lại tiếp tục:
- Khi ngài gục ngã, Gonzague đã ra lệnh thủ tiêu ngài. Ngài đã làm phiền ông ta. ông ta e sợ tính trung thực vẫn còn lại nơi ngài. Tôi đã lệnh cho hai gã giết mướn được giao việc đó làm ngược lại.
- Cám ơn! - Chaverny nói. - Tất cả chuyện đó có phần khó tin... thêm một lý do để đặt lòng tin vào đó.
- Cái mà tôi ném cho ngài là một bức thư, - giọng nói đó tiếp tục, - tôi đã viết mấy chữ.bằng máu của mình. Ngài có cách nào đưa bức thư đó tới vương phi de Gonzague không?
Chaverny làm điệu bộ trả lời:
- Không thể!
Giọng nói tiếp tục:
- Trong mọi khả năng, tôi sẽ bị hành quyết tối nay. Vậy nên chúng ta phải khẩn trương. Nếu như ngài không có ai để trao bức thư đó thì hãy làm như tôi đã từng làm: trổ thủng sàn phòng giam của ngài và chúng ta sẽ thử vận may ở tầng dưới.
- Bọn họ ở trên kia nhảy nhót điệu gì thế?
- Cocardasse ở tầng dưới nói.
- Có thể là một kẻ bất hạnh bị người ta treo cổ và đang giãy giụa, - Passepoil đáp, sáng hôm nay gã có những ý nghĩ đen tối.
Vừa lúc đó có một tiếng đập mạnh, tiếp theo là tiếng vỡ răng rắc và một mảng trần rơi xuống.
Những tảng vôi vừa rơi giữa hai người bạn của chúng ta làm cho bụi bốc lên mù mịt.
- Hai vị ở dưới ấy hả? - Chaverny hỏi.
- Như ngài thấy đấy, thưa ngài hầu tước, -Cocardasse đáp. - Nhưng thật phí của giời, tại sao lại có sự thiệt hại này.
- Hãy chất rơm dưới cái lỗ, để tôi nhảy xuống.
Gần như ngay sau đấy, dưới sàn nhà lại có tiếng vỡ răng rắc thứ hai. Hai anh hào nhắm mắt lại, và mặc dù cố sức giữ chúng vẫn va vào nhau do sức nặng của chàng hầu tước bé nhỏ khi rơi lên những cánh tay dang ra của chúng. Cả ba người lăn lộn trên sàn, tối tăm mặt mũi vì cơn hồng thủy vôi vữa theo Chaverny trút xuống.
Chaverny là người đầu tiên dậy được. Chàng rũ mạnh người và phá lên cười.
Có tiếng chân trong hành lang. Trong chớp mắt, lớp vôi vữa liền được tống vào một xó, đằng sau đống rơm được đặt lại về vị trí. Một tiếng chìa khóa rít lên trong ổ.
- Tôi trốn đâu đây? - Chaverny hỏi, tuy luống cuống nhưng vẫn còn cười được.
Bên ngoài, những chốt cửa nặng nề tháo ra nghe loảng xoảng. Cocardasse nhanh chóng lột áo chẽn ra. Passepoil cũng vội làm theo. Nửa người dưới rơm, nửa người dưới những chiếc áo chẽn, Chaverny nằm trốn được chăng hay chớ.
Hai gã giết mướn chỉ mặc độc áo sơ mi, đứng giữ miếng trước mặt nhau và giả vờ như đang đánh nhau.
Cánh cửa nặng nề xoay trên bản lề. Hai người, một người giữ khóa và một cai ngục, đứng.tránh ra để cho một nhân vật thứ ba đi vào, người đó mặc một bộ triều phục sang trọng.
- Các vị chớ có đi xa, - ông ta vừa nói vừa đẩy cánh cửa lại đằng sau mình.
Đó là ngài Peyrolles trông bóng lộn trong bộ trang phục cầu kỳ. Hai anh hào của chúng ta nhận ra y ngay tắp lự, và vẫn tiếp tục xông vào nhau mà không buồn để ý đến y.
Hai anh hào của chúng ta phải ra làm nhân chứng trước "phòng nồng cháy". Hoàng thân de Gonzague đâu thèm bận tâm đến việc này. Đã có Peyrolles lo hứa hẹn với chúng những lời đề nghị lóa mắt khiến cho lương tâm chúng không thể nào giữ vững được: một nghìn đồng pixton trả cho mỗi đứa ngay một lúc, những đồng tiền vàng kêu lanh canh và được thanh toán trước, thậm chí không cần phải kết tội Lagardère mà chỉ cần nói rằng chúng không có mặt quanh vùng Caylus vào cái đêm xảy ra vụ giết người.
Việc thỏa thuận diễn ra rất chóng vánh.
Trong lúc ẩu đả, Cocardasse và Passepoil xáp lại gần y và buộc y lùi vào giữa xà lim. Peyrolles phá lên cười nhạo hai gã khi thấy chúng quay sang y vẻ đe dọa và chặn cửa lại. Y định nắm lấy đốc kiếm nhưng nó đã bị một bàn tay khác nắm giữ. Bàn tay đó, trắng trẻo và mang đăng ten gấp nếp, là của hầu tước de Chaverny. Chàng ta đã kịp thời ra khỏi chỗ nấp của mình và đứng đằng sau Peyrolles. Thanh kiếm bỗng tuột khỏi tay y. Chaverny túm lấy cổ áo y và chĩa mũi kiếm vào họng y.
Peyrolles tức sùi bọt mép, nhưng y câm lặng.
Cocardasse và Passepoil lấy cravat trói gô y lại.
- Giờ thì làm gì? - Cocardasse hỏi chàng hầu tước.
- Giờ thì, - chàng ta đáp, - cậu nấp bên phải cánh cửa, còn cậu này nấp bên trái. Khi hai tên gác ngục vào thì dùng tay chẹt họng chúng.
Hai gã giết mướn vội đứng dán vào tường, một gã bên phải, gã kia bên trái. Chaverny chĩa mũi kiếm vào dưới cằm Peyrolles và bắt y kêu cứu.
Peyrolles kêu lên. Lập tức hai tên gác ngục xông vào ngục tối. Passepoil xử lý tên mang chìa khóa.
Cocardasse lo liệu tên kia. Cả hai tên ú ớ một lát rồi im bặt, gần như bị xiết đến tắc thở. Chaverny khóa cửa ngục tối lại, lấy từ túi tên giữ chìa khóa ra một cuộn dây và trói tay cả hai tên lại.
Ba người ra khỏi ngục tối sau khi đã khóa trái cửa ngục lại, không quên cả cài then. Ngài Peyrolles và hai tên gác ngục ở lại đấy, bị trói và bịt chặt miệng. Trong khi ấy ba tù nhân của.chúng ta băng qua dãy hành lang đầu tiên mà không gặp phiền toái gì: hành lang trống vắng. Ngoài sân và các ngách đầy những người.
Chaverny, mũ phớt sụp sát mắt, đi qua trước nhất.
Người gác cổng nhấc mũ lên, miệng lầu bầu.
Cocardasse và Passepoil đi qua sân không gặp trở ngại gì. Trong phòng lính gác, Chaverny xử sự như một kẻ tò mò đi thăm nhà tù.
Cửa ngách vẫn mở. Cocardasse và Passepoil không chế ngự được nỗi bồn chồn, nhảy vọt qua ngưỡng cửa.
- Bắt lấy chúng! Bắt lấy chúng! - Chaverny hét.
Người coi cửa xông ra và bị Cocardasse cầm cả chùm chìa khóa đập vào giữa mặt khiến cho anh ta ngã tối tăm mặt mũi. Hai anh hào của chúng ta liền chạy biến mất hút.
Cỗ xe đưa ngài Peyrolles đến vẫn đang đậu ngoài cổng. Chaverny nhận ra chế phục của Gon-zague; chàng nhảy lên bậc thang và tiếp tục hét toáng lên:
- Bắt lấy chúng, đồ chết giẫm! Các người không thấy chúng bỏ trốn sao? Chỉ khi người ta có mưu đồ xấu xa thì mới phải bỏ trốn. Bắt lấy chúng!
Và trong lúc mọi người còn đang nhốn nháo, chàng nhoài người sang phía cửa bên và ra lệnh:
- Tới dinh công tước, anh bạn! Và nhanh lên!
Trong nhà nguyện của vương phi đang có người, rất đông là đằng khác, mặc dù khi ấy mới sớm tinh mơ. Trước hết là một cô gái trẻ đang ngủ. Đứng bên cô là nữ hầu phòng thứ nhất của vương phi, chị Madeleine Giraud tốt bụng, hai tay chắp lại và nước mắt lưng tròng. Madeleine Giraud vừa mới thú nhận với vương phi de Gon-zague rằng lời cảnh báo lạ lùng tìm thấy trong cuốn sách ở trang Miserere: "Hãy bảo vệ con bà" và nhắc tới, sau hai mươi năm, câu châm ngôn của Nevers: Có ta đây, là do chính Madeleine đặt vào đấy với sự tiếp tay của gã gù. Thay vì nhiếc mắng chị ta, vương phi ôm lấy chị. Madeleine sung sướng như chính con mình được tìm ra. Vương phi ngồi ở đầu phòng kia. Còn có hai người phụ nữ nữa và một cậu bé. Một trong hai người phụ nữ là bà Francoise Berrichon, còn cậu bé cứ lấy tay vặn đi vặn lại chiếc mũ không vành với một vẻ tinh nghịch và ngượng ngùng thì được kêu bằng cái tên Jean-Marie. Người phụ nữ kia đứng hơi tách riêng ra. Bạn đọc có thể nhận ra đằng sau tấm khăn choàng khuôn mặt dạn dĩ và duyên dáng của dona Cruz. Trên khuôn mặt láu lỉnh ấy, lúc này hiện rõ vẻ xúc động sâu xa..- Con trai bà, - vương phi nói, - đã đưa lá thư này đến cho ta ở lâu đài Caylus?
- Vâng, thưa lệnh bà, chính nó đấy ạ. Và Chúa biết rõ rằng, suốt đời nó luôn nhớ đến buổi tối hôm ấy.
Berrichon bị bọn lính đánh thuê bắt và đã trốn thoát nhờ ơn Chúa. Đó là lần đầu tiên anh ta thấy hiệp sĩ Lagardère mà họ rất hay nói tới.
- Phải, - vương phi thì thầm vẻ mơ mộng, -anh ta rất đẹp.
- Và dũng mãnh nữa! - Bà Francoise hăng lên nói theo. - Như là sư tử ấy!
- Berrichon, đứa con trai tội nghiệp của tôi, đã kể lại với chúng tôi thế đấy, - người đàn bà tốt bụng nói tiếp, - rằng Nevers và cái anh chàng Lagardère ấy đã hẹn để đánh nhau, rằng là cái anh chàng Lagardère ấy đã bảo vệ Nevers trong suốt nửa giờ chống lại hơn hai mươi tên vô lại, nói vô phép lệnh bà vương phi chứ, trang bị cứ là đến tận răng.
Aurore de Caylus khẽ thở dài.
- Thời gian là thời gian, - bà Francoise nói.
- Chúng ta rồi sẽ chết cả. Không cần phải đau khổ vì những gì đã xảy ra. Thế rồi, khi hiệp sĩ Lagardère tìm đến nơi đây, ấy thế mà cũng đã năm hay sáu năm rồi chứ không à, để hỏi tôi có muốn hầu hạ tiểu thư vị công tước đã quá cố, tôi đáp vâng ngay. Vì sao ư? Bởi vì Berrichon con trai tôi đã nói cho tôi biết sự việc đã xảy ra như thế nào. Trong lúc hấp hối công tước đã gọi hiệp sĩ bằng tên riêng và nói: "Người anh em của ta! Người anh em của ta!" Vương phi áp tay lên ngực.
- Và ngài còn nói, - Francoise tiếp tục, -" Người anh em hãy là cha con gái ta và hãy trả thù cho ta". Berrichon không bao giờ nói dối, thưa lệnh bà. Vả lại, nó nói dối để làm gì mới được chứ? Chúng tôi, cháu Jean-Marie và tôi, đã đi Mađrit, thủ đô của Tây Ban Nha. A! Có thế chứ! Tôi đã trào nước mắt khi nhìn thấy đứa trẻ tội nghiệp. Thật thế đấy! Cháu nó trông giống hệt ông chủ trẻ tuổi của chúng tôi! Nhưng chớ có nói hở! Cứ là phải câm miệng.
- Hãy cho ta biết các chi tiết. Con gái ta sống ẩn dật à? - Vương phi hỏi.
- Cô đơn, lúc nào cũng cô đơn, tiểu thư cô đơn lắm, vì tiểu thư rất buồn về điều đó.
- Thôi được, bác tốt lắm, - vương phi ngắt lời, - ta cám ơn bác, bác đi đi. Từ giờ trở đi, bác và cháu bác, hai người sẽ là thành viên của nhà ta..- Quỳ xuống! - Francoise Berrichon quát bảo Jean-Marie và ấn mạnh cậu bé xuống.
Vương phi dừng sự sốt sắng bày tỏ lòng biết ơn của họ lại, và theo một hiệu lệnh của bà, Madeleine Giraud đưa bà lão và đứa cháu nối dõi của bà đi. Dona Cruz tiến về phía cửa.
- Cháu đi đâu thế, Flor? - Vương phi hỏi.
Dona Cruz cứ ngỡ mình nghe nhầm. Vương phi nhắc lại:
- Không phải con ta gọi cháu như thế sao?
Lại đây Flor, ta muốn ôm hôn cháu.
Và vì cô gái không dám vâng lời ngay, vương phi đứng dậy ôm cô vào lòng. Dona Cruz cảm thấy mặt bà đẫm lệ.
Một lát sau, vương phi de Gonzague trở lại đầu giường con gái.
Dona Cruz đứng đợi bên cửa. Người mẹ và con gái đối mặt nhau. Vương phi vừa mới ra lệnh thắng xe.
Dona Cruz bất giác lại gần.
- Hôm qua, - vương phi nói, - mẹ là kẻ thù của Lagardère. Con có biết tại sao không? Anh ta đã lấy đi con gái của mẹ, và mọi dấu hiệu bề ngoài thốt lên với mẹ: "Nevers đã ngã dưới lưỡi gươm của hắn!" Mẹ đã đọc các ký ức của con.
Đó là một sự biện hộ hùng hồn. Người mang trái tim trong sạch đến thế suốt hai mươi năm trời dưới mái nhà mình không thể là một kẻ sát nhân. Người đã đem trả lại cho mẹ đứa con mà mẹ chỉ dám mong được thấy trong những giấc mơ đẹp nhất của tình mẫu tử, hẳn phải có lương tâm không tì vết..- Con xin cám ơn mẹ hộ chàng. Mẹ không còn bằng chứng gì khác nữa sao?
- Chồng con, con gái ạ, - vương phi hạ thấp giọng nói, - không đâm Nevers, mà đã bảo vệ người.
Vương phi ra hiệu cho Flor lại gần.
- Xe đã được thắng xong. Cháu hãy đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi của con gái ta. Hãy đi và quay về ngay. Chúng ta đợi cháu.
Cô gái liền chạy biến đi.
Thế nhưng sau khi đi qua phòng khách của vương phi de Gonzague và đến phòng đợi thì một tiếng động lớn vọng đến tai dona Cruz.
Người ta đang cãi vã ầm ĩ ngoài cầu thang.
- Ngài say rồi! - Những người hầu nói.
- Mẹ kiếp, lũ vô lại! - Tiếng người bị vây quanh hét, - vấn đề là thế đấy! Để ra khỏi nơi ta vừa mới thoát ra, người ta không nghĩ đến chuyện đó đâu! Đồ hỗn láo! Hãy đi nói với chủ các ngươi rằng em họ bà, hầu tước de Chaverny yêu cầu được gặp bà ngay lập tức.
- Chaverny! - Dona Cruz ngạc nhiên lặp lại.
Cuối cùng thì mọi người cũng nhận ra hầu tước de Chaverny, mặc dù vôi vữa vấy bẩn hết chiếc quần vải nhung của chàng.
Chàng đóng sập cửa sau lưng chúng và chốt lại. Lúc quay ra, chàng nhận ra dona Cruz. Cô chưa kịp lùi lại hoặc giữ thế thủ thì chàng đã nắm lấy hai tay cô và vừa hôn vừa cười.
- Nàng sẽ là bà nữ hầu tước rạng rỡ nhất đời! - Chàng thốt lên. - Tất nhiên là thế rồi.
Đừng có nghĩ là ta bông phèng. Ta đã nghĩ về điều này suốt dọc đường.
- Nhưng còn sự ưng thuận của tôi thì sao?
- Dona Cruz bác lại.
- Thôi nào, chớ có nói nhiều về một việc đã rồi. Ta mang tới đây nhiều tin quan trọng. Ta muốn gặp vương phi Gonzague.
- Không thể như thế được! - Cô gái Bôhêmiêng định nói.
- Với các hiệp sĩ Pháp thì không có gì là không thể! - Chaverny nghiêm giọng nói. - Ta không biết đường. Một người mang một lá thư viết bằng máu trên một tấm khăn tay có chỗ nào là không qua được?
- Một lá thư, viết bằng máu! - Dona Cruz lặp lại và không cười nữa.
Chaverny đã vào trong phòng khách.
- Ngài đến chỗ tôi làm gì vậy, thưa ngài? -Vương phi hỏi và tức giận đứng lên..Chàng quỳ một bên đầu gối xuống đất trước Aurore.
- Một lá thư của ai? - Vương phi nhíu mày hỏi.
Aurore đã đoán ra, nàng run rẩy và biến sắc.
- Một lá thư của hiệp sĩ Henri de Lagardère, - Chaverny đáp.
Vừa nói, chàng vừa rút từ trong ngực ra chiếc khăn tay mà Henri đã viết lên mấy chữ bằng máu mình. Aurore định nhổm dậy, nhưng nàng lại ngã lả xuống trường kỷ.
- Chàng còn sống! - Nàng thì thầm.
- Anh ta ở đâu? - Vương phi hỏi.
- Ngục Châtelet.
- Vậy là anh ta bị kết án?
- Tôi không rõ.
- Ta sẽ tới nhà ngục, - vương phi nói. - Nếu có thể cứu được, ta sẽ cứu anh ta.
Hai mẹ con nhanh chóng tới ngục Châtelet và biết được bản án mà Lagardère phải chịu.
Trong gian phòng người ta tiếp họ, hai mẹ con may mắn được gặp người tử tù.
Lính canh bước vào. Hiệp sĩ Henri de La-gardè re đi giữa họ, đầu để trần, hai tay bị trói trước bụng. Một tu sĩ dòng Đôminic tay mang thánh giá tiến đến cách chàng vài bước. Nước mắt lã chã trên hai gò má vương phi. Aurore mắt ráo hoảnh và bất động. Lagardère dừng lại bên ngưỡng cửa khi nhìn thấy hai người phụ nữ.
Chàng cười u buồn và gật đầu ra hiệu như để cám ơn.
- Chỉ một lời thôi, thưa ngài, - chàng nói với viên sĩ quan cảnh sát đi kèm chàng.
- Luật lệ của chúng tôi rất chặt chẽ, - viên sĩ quan nói.
- Tôi là vương phi de Gonzague, thưa ngài, - người mẹ khốn khổ bước vội tới chỗ viên sĩ quan nói, - là em họ của quan Nhiếp chính. Xin đừng từ chối chúng tôi điều này!
Viên sĩ quan cảnh sát nhìn bà kinh ngạc.
Rồi quay về phía tội nhân, ông ta nói:
- Để khỏi phải từ chối một người sắp chết điều gì, anh hãy nói mau lên.
Ông ta nghiêng mình trước vương phi và đi vào phòng bên, theo sau là các cung thủ và vị linh mục dòng Đôminic. Lagardère từ từ đến bên Aurore.
- Chúng ta đã là vợ chồng chưa cưới hai lần, Aurore, - Lagardère nói. - Xin cám ơn bà, cám ơn mẹ của con! Con không nghĩ rằng nơi đây.người ta có thể rơi nước mắt vì vui mừng! Và giờ thì, - chàng nói tiếp, trong lúc vẻ mặt bỗng nhiên thay đổi, - chúng ta sẽ chia tay nhau, Aurore.
Nàng tái đi như một xác chết. Nàng gần như đã quên.
- Không, không phải là chia tay mãi mãi, -Lagardè re mỉm cười nói thêm, - chúng ta ít nhất sẽ còn gặp nhau một lần nữa. Nhưng ta cần phải xa nàng, Aurore. Ta cần nói chuyện với mẹ nàng.
- Thưa bà, - người tử tù nói với vương phi khi Aurore đã lánh xa để họ lại một mình, - cánh cửa này có thể mở ra bất cứ lúc nào, và tôi còn có nhiều điều để nói với bà. Không còn hy vọng gì nữa. Bây giờ đã ba giờ chiều, đêm xuống lúc bảy giờ. Vào lúc chiều tà, một đội áp tải sẽ đến đây dẫn tôi tới ngục Bastille. Tám giờ, tôi sẽ được đưa tới sân hành quyết. Giữa hai nơi này là nghĩa địa Saint-Magloire.
Lagardère hạ thấp giọng hơn nữa.
- Thềm nhà nguyện ở ngay cạnh đấy. Giá như tiểu thư de Nevers, trong bộ đồ cưới, có mặt ở đó, trên ngưỡng cửa, giá như có một linh mục mặc bộ đồ giáo chức, giá như bà có mặt ở đó, cả bà nữa, thưa bà, và những người lính áp tải cho tôi vài phút để quỳ gối trước ban thờ...
Vương phi lùi lại. Hai chân bà lảo đảo.
- Tôi làm bà sợ, thưa bà... - Lagardère vừa bắt đầu.
- Thôi đi! Xin hãy thôi đi! - Bà nói bằng một giọng đứt đoạn.
- Giá như vị linh mục, - Lagardère tiếp tục, - được sự ưng thuận của vương phi de Gonzague, ban phước lành cho cuộc hôn nhân của hiệp sĩ Lagardère với tiểu thư de Nevers...
- Em xin thề, - Aurore de Caylus ngắt lời chàng, nàng dường như lớn lên, - chàng sẽ được toại nguyện.
Viên sĩ quan cảnh sát tiến đến, cây gậy trong tay.
- Thưa ngài, - ông ta nói, - tôi đã vượt quá quyền hạn của mình, yêu cầu ngài theo tôi.
Aurore lao tới hôn vĩnh biệt chàng. Vương phi ghé tai người tử tù nói nhanh:
- Hãy tin ở ta! Nhưng ngoài điều đó ra, không còn gì để mưu tính nữa sao?
Lagardère ngẫm nghĩ, chàng đã quay đi để đến bên viên sĩ quan cảnh sát.
- Bà hãy nghe đây, - chàng nói, - đây không hẳn là một cơ may, nhưng tòa án gia đình họp.lúc tám giờ. Tôi sẽ ở ngay gần đấy. Nếu như có thể làm sao cho tôi được đưa tới trước mặt quan Nhiếp chính, ngay giữa phiên tòa...
Vương phi siết chặt tay chàng và không đáp.
Aurore đau đớn nhìn theo Henri, bạn nàng, bấy giờ đã lại bị các cung thủ vây quanh, tiếp đến là cái nhân vật u ám mặc bộ đồ của các tu sĩ dòng Đôminic. Đoàn người biến mất sau cánh cổng dẫn tới Tháp Mới.
Vương phi nắm tay Aurore kéo nàng đi.
* * *
Hoàng thân de Gonzague có một mình trong phòng làm việc, nơi chúng ta đã thấy ông ta lần đầu tiên tiếp dona Cruz. Thanh kiếm trần của ông ta để trên bàn la liệt những giấy tờ. ông ta đang mặc một trong những bộ áo giáp mắt lưới nhẹ, loại áo giáp có thể mặc bên trong áo khoác ngoài, mà không cần đến sự trợ giúp của một người hầu phòng nào.
áo giáp đã cài rồi, hoàng thân mặc áo vét, thắt dây đeo huân chương rồi khoác chiếc áo choàng hẹp tà, sau đó ông ta tự gài lược lên mái tóc trước khi đội tóc giả.
- Còn cái tên ngốc Peyrolles này nữa! - ông ta vừa nói vừa nhún vai khinh bỉ. - Nó đâu rồi?
Vừa lúc đó, có ba tiếng gõ nhẹ vào cửa phòng thư viện.
- Vào đi, - Gonzague nói, - ta đợi ngươi đã một tiếng rồi.
Ngài Peyrolles hiện ra trên ngưỡng cửa.
- Ngài không cần phải trách mắng tại hạ, thưa đức ông, - y nói ngay vì đây thuộc về trường hợp bất đắc dĩ, - tại hạ vừa ra khỏi ngục Châtelet.
Vì Gonzague không hiểu, Peyrolles kể lại vắn tắt chuyện rủi ro của mình ở Tháp Mới, và việc bỏ trốn của hai kiếm thủ đi kèm Chaverny. Nghe đến cái tên này, hoàng thân nhíu mày, nhưng ông ta không còn thời gian bận tâm đến những chi tiết nhỏ. Peyrolles kể tiếp rằng y đã bất ngờ gặp vương phi de Gonzague ở phòng lục sự ngục Châtelet.
- Tại hạ đã đến Hoàng Cung vài ba giây trước phu nhân, - y nói thêm. - Thế cũng đủ!
Quan Nhiếp chính đã từ chối tiếp chuyện các quý bà.
- Tốt, - Gonzague nói. - Phần còn lại?
- Phần còn lại đã xong xuôi. Ngựa trạm để đi lúc tám giờ. Người đưa tin đã báo để các trạm chuẩn bị ngựa cho tới tận Bayonne..- Tốt, - Gonzague lặp lại và rút từ túi ra một tấm giấy da.
- Cái gì vậy? - Peyrolles hỏi.
- Giấy chứng chỉ ta là phái viên bí mật đang thực hiện nhiệm vụ của hoàng gia. Bọn họ tin tưởng ta hơn bao giờ hết, - Gonzague nói. - Ta đã thu xếp được việc này.
- Có thật là, - Peyrolles hỏi, - quan Nhiếp chính cần phải chủ trì tòa án gia đình?
- Ta đã buộc ngài vào việc đó, - Gonzague trơ tráo đáp. - Bởi vì ông ta đánh lừa cả linh hồn bị đày đọa của mình.
- Thế còn dona Cruz, ngài có thể trông cậy vào cô ta không?
- Hơn bao giờ hết. Cô ta đã thề với ta là sẽ có mặt tại phiên tòa.
Peyrolles nhìn thẳng vào mặt ông ta. Gon-zague mỉm cười nhạo báng.
- Nếu như dona Cruz đột nhiên biến mất, - ông ta nói thầm, - thì ta biết làm gì? Ta có những kẻ thù mong muốn điều đó. Cô ta đã tồn tại, cái con bé ấy, thế là đủ; các thành viên dự phiên tòa đã nhìn thấy cô ta.
- Vậy là, - Peyrolles khúm núm nói, - đức ông chắc chắn là sẽ toàn thắng chứ?
Gonzague chỉ đáp bằng một nụ cười cao ngạo:
- Trong trường hợp này, - Peyrolles cố gặng hỏi, - tại sao lại phải gọi tới cả một bầu đoàn?
Tại hạ đã gặp trong phòng khách của ngài tất cả những người của chúng ta nai nịt sẵn sàng, mẹ kiếp!
- Bọn chúng được lệnh đợi ở đó, - Gonzague đáp.
- Vậy là ngài sợ sẽ xảy ra đánh nhau?
- ở đất nước Italia của ta, - Gonzague nói giọng nhẹ nhàng, - những thuyền trưởng vĩ đại nhất không bao giờ lơ là phía đuôi tàu mình.
Ngộ nhỡ ra thì sao? Những vị này là hậu quân của ta. Bọn họ đợi đã lâu chưa?
- Tại hạ không rõ. Họ đã nhìn thấy tại hạ đi qua và không hề nói gì với tại hạ.
Gonzague lắc chuông. Một người hầu xuất hiện.
- Hãy để cho các quý ông đang đợi vào! -ạng ta nói. Rồi quay sang Peyrolles đang sợ chết khiếp, ông ta nhắc thêm: - Ta tưởng là ngươi, anh bạn, đã có lần nói trong cơn hăng hái: "Thưa đức ông, khi cần bọn tại hạ sẽ theo ngài xuống.tận địa ngục!" Chúng ta đang dấn tới, hãy vui vẻ dọn đường!
- ông anh họ, - Navailles bước vào đầu tiên nói, - chúng tôi lại một lần nữa ở đây đợi lệnh ngài.
Gonzague gật đầu ra hiệu vẻ tươi cười và che chở. Những người khác chào với những cung cách quen thuộc biểu lộ sự kính trọng. Gonzague không mời họ ngồi. ông ta đảo mắt nhìn khắp lượt.
- Có chuyện gì vậy? - Nhiều giọng hỏi cùng một lúc.
- ít thôi. Hôm nay là ngày kết thúc một ván bài, ta cần đến tất cả các quân bài của mình.
Vì đám người bất giác co cụm lại, Gonzague bằng một cử chỉ đầy vẻ vương giả ra hiệu cho họ đứng xa ra. Rồi xoay lưng lại lò sưởi, ông ta lấy tư thế của một nhà hùng biện.
- Tòa án gia đình họp tối nay, - ông ta nói, - và đích thân quan Nhiếp chính sẽ chủ trì.
Những tiếng kêu ngạc nhiên thốt ra từ tất cả các lồng ngực.
- Ta không cần đến các vị ở phiên tòa, -Gonzague ngắm nhìn họ nói, - ta cần các ngươi ở chỗ khác... Dưới kia, đao phủ đang đợi một người.
- Ngài de Lagardère, - Nocé ngắt lời.
- Hoặc là ta, - Gonzague lạnh lùng nói.
- Ngài! Ngài, thưa đức ông! - Bọn chúng la hét từ mọi phía. Peyrolles lo lắng đứng dậy.
- Đừng có run, - hoàng thân tiếp tục, miệng mỉm cười càng thêm kiêu hãnh, - đâu phải tên đao phủ có quyền lựa chọn. Nhưng với một gã quỷ quái như thế, ta muốn nói Lagardère, người biết tạo ra những liên minh mạnh ngay cả trong xà lim, ta chỉ thấy có một sự an toàn, đó là lớp đất dày hai thước sẽ vùi lấp thây hắn. Một khi hắn còn sống, hai tay bị trói nhưng tinh thần tự do, một khi miệng hắn còn có thể mở và lưỡi hắn còn nói được, chúng ta cần phải đặt một tay lên kiếm, một chân trên bàn đạp, và giữ lấy đầu mình.
- Cần phải làm gì, thưa đức ông? - Mon-taubert hỏi đầu tiên. - Xin đức ông cứ ra lệnh.
Gonzague đưa tay cho gã, và hướng về tất cả nói bằng một giọng của người cha miễn cưỡng phải mắng mỏ những đứa con:
- Chúng ta có một liên minh chống lại mình bao gồm hai phụ nữ và một linh mục. Gươm của.các vị không thể làm được gì chống lại cái liên minh này. Không! Một người phụ nữ thứ ba, dona Cruz trôi nổi giữa hai bên, ít nhất thì ta cũng tin thế. Cô ta vừa muốn trở thành một bà lớn, lại vừa không muốn bạn mình gặp bất hạnh.
Một công cụ thảm hại, nó sẽ bị nghiền nát! Hai người phụ nữ là vương phi de Gonzague và người mạo nhận là con gái Aurore của bà ta. Ta cần cô gái Aurore đó, và ta cũng đã cho tiến hành một âm mưu để giao cô ta cho chúng ta. Âm mưu là thế này: người mẹ, cô con gái và vị linh mục sẽ đợi Lagardère tại nhà nguyện Saint-Magloire; cô gái đã mặc bộ đồ cưới. Ta đoán rằng, ở vào địa vị ta hẳn các vị cũng đoán vậy, đây sẽ là một màn kịch đánh vào sự khoan dung của quan Nhiếp chính, một đám cưới in extre-mis, sau đó người vợ góa sẽ đến quỳ dưới chân Hoàng thân Điện hạ. Không được để cho chuyện đó xảy ra. Đó là nửa đầu của nhiệm vụ chúng ta.
- Việc đó dễ thôi, - Montaubert nói, - chỉ cần ngăn không cho màn kịch diễn ra.
- Các vị sẽ đợi ở đó và bảo vệ cổng nhà thờ.
Bây giờ đến nửa thứ hai của công việc. Giả sử vận may xoay chiều, và chúng ta buộc phải bỏ chạy, ta đã có vàng, đủ cho tất cả các vị; về mặt này, ta xin thề với các vị, ta có lệnh của đức vua, lệnh này sẽ mở tất cả các rào chắn cho chúng ta.
Ông ta mở tấm giấy chứng chỉ ra và chỉ cho mọi người chữ ký của Voyer-d’Argenson.
- Nhưng ta còn cần hơn thế nữa, - ông ta tiếp tục. - Chúng ta cần phải mang theo mình món tiền chuộc sống, con tin của chúng ta.
- Aurore de Nevers? - Nhiều giọng cùng hỏi.
- Giữa cô ta và chúng ta, chỉ có một cánh cổng nhà nguyện.
- Nhưng đằng sau cánh cổng đó, - Mon-taubert nói, - nếu như vận may đổi chiều, chắc chắn là Lagardère?
- Và có ta trước Lagardère! - Gonzague trịnh trọng đáp.
Ông ta sờ thanh kiếm với một cử chỉ dữ dội.
- Đã đến lúc phải nhờ cậy thứ này! - ông ta nói tiếp. - Lưỡi gươm của ta có giá của nó, thưa các vị. Nó đã được tôi trong máu của Nevers!
Peyrolles quay đầu đi. Lời thú nhận được nói to ra này chứng tỏ rằng chủ y đã tự triệt đường lùi. Mọi người bỗng nghe thấy một tiếng động lớn từ ngoài sảnh, và những người hầu hô:
- Quan Nhiếp chính đến! Quan Nhiếp chính đến!
Gonzague mở cửa phòng thư viện.
- Các vị, - ông ta nói, - nửa tiếng nữa mọi chuyện sẽ kết thúc. Nếu mọi việc trôi chảy, các vị chỉ việc ngăn không cho tốp người tới được thềm nhà thờ. Hãy trông cậy vào đám đông, nếu cần, và la ó: "Đồ phạm thượng!". Nếu mọi chuyện xấu đi, hãy chú ý đến điều này: từ nghĩa địa mà các vị sẽ đợi ta, có thể nhìn thấy các cửa sổ căn phòng lớn của ta. Các vị phải luôn để mắt tới các cửa sổ ấy. Một khi các vị thấy một trong những cây đèn này nâng lên hạ xuống ba lần, các vị hãy phá cửa và tấn công! Một phút sau khi ra tín hiệu, ta sẽ ở bên các vị. Được chứ?
- Được ạ, - bọn chúng trả lời.
- Vậy hãy đi theo Peyrolles, ông ta biết đường, thưa các vị, và tới nghĩa địa theo lối vườn của dinh ta.
Bọn chúng đi rồi, Gonzague còn lại một mình, ông ta lau trán.
- Là người hay quỷ, - ông ta gầm lên, - cái tên Lagardère này cũng sẽ qua được!
* * *
Đằng sau cánh cổng khép lại của nhà nguyện Saint-Magloire, vương phi de Gonzague nắm tay con gái, nàng mặc bộ đồ trắng, đeo khăn choàng mặt của cô dâu và đội vòng hoa cam. Vị linh mục mặc bộ đồ giáo chức. Dona Cruz quỳ gối cầu xin. Trong bóng tối, họ thấy ba người đàn ông mang vũ khí. Đồng hồ nhà thờ điểm tám giờ, và họ nghe thấy từ xa tiếng chuông nhà thờ Sainte-Chapelle báo rằng người tử tù đã ra đi.
Vương phi cảm thấy tim mình tan nát. Bà nhìn Aurore, nàng còn trắng hơn một bức tượng đá cẩm thạch. Một nụ cười hằn trên môi nàng.
- Đến giờ rồi, thưa mẹ, - nàng nói.
Vương phi hôn lên trán nàng.
- Mẹ con mình phải xa nhau, - bà thì thầm, - mẹ biết thế, nhưng mẹ cảm thấy con sẽ được an toàn chừng nào tay con ở trong tay mẹ.
- Thưa bà, - dona Cruz nói, - chúng cháu sẽ trông nom tiểu thư. Ngài hầu tước de Chav-erny đã hứa sẽ bảo vệ tiểu thư tới cùng..