|
|
01-01-2009, 11:02 PM
|
|
Phá Quan Hạ Sơn
|
|
Tham gia: Nov 2008
Äến từ: Thao Dien Q2
Bà i gởi: 180
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 0 Times in 0 Posts
|
|
CHÆ¯Æ NG X
KônÄ‘rát MaiÄ‘anhikốp ở há»™i nghị ra vá». Cao cao trên đầu anh lấp lánh chòm sao Kim ngÆ°u nhÆ° má»™t đống lá»a tắt dở. Lặng tỠđến ná»—i nghe thấy rõ từ xa vá»ng lại tiếng nứt nẻ của mặt đất, tiếng xà o xạc của má»™t cà nh cây cóng rét. Tá»›i nhà , KônÄ‘rát Ä‘i thẳng và o chuồng bò, ném và o máng cho chúng Ãt cá» khô, rồi sá»±c nhá»› là mai phải dắt bò đến chuồng nuôi chung rồi, anh ôm thêm cho chúng má»™t bó tÆ°á»›ng nữa, nói ra tiếng:
- Thôi, thế là sắp chia tay nhau rồi… Dịch dịch ra má»™t tÃ, con hói nà y! Bốn năm trá»i nay, tao vá»›i bò, bò vá»›i tao, cùng nhau là m lụng.. Và chúng mình cÅ©ng chẳng là m nên cÆ¡m cháo gì. Chúng bay thì đói dở, còn tao cÅ©ng chán má»› Ä‘á»i. Bởi thế cho nên tao Ä‘em chúng bay đổi lấy cuá»™c sống táºp thể. Thế nà o, mà y vểnh tai nghe à , cứ nhÆ° là mà y cÅ©ng hiểu Æ°?
Anh lấy chân ẩy con bò cà y ra, Ä‘Æ°a tay gạt cái mõm sùi bá»t của nó Ä‘ang nhai nhai, và bắt gặp đôi mắt bò tim tÃm của nó, anh bá»—ng nhá»› lại cách đây năm năm anh đã nóng lòng chỠđợi nó nhÆ° thế nà o. Hồi ấy, con bò cái già chịu Ä‘á»±c vá»›i con bò giống lúc nà o mà cả ngÆ°á»i chăn lẫn KônÄ‘rát chẳng ai trông thấy cả. Mãi đến mùa thu vẫn chẳng có triệu chứng gì là nó chá»a. Nhìn nó mà KônÄ‘rát phát chán: “Con nà y xổi rồi, cái đồ chết tiệt!â€. NhÆ°ng đến cuối tháng Giêng nó chuyển dạ, nhÆ° má»i ả bò cái già khác – thế nghÄ©a là má»™t tháng nữa thì nó đẻ. Biết bao lần, và o dịp cuối mùa chay, giữa những đêm giá rét KônÄ‘rát giáºt mình tỉnh dáºy, và xá» vá»™i chân và o đôi ủng dạ, mặc Ä‘á»™c chiếc quần đùi lót, chạy ra cái chuồng bò ấm sá»±c xem nó đẻ chÆ°a. Rét cắt ruá»™t, con bê có thể chÆ°a kịp được mẹ liếm sạch đã chết cóng rồi cÅ©ng nên… Những ngà y cuối mùa chay KônÄ‘rát hầu nhÆ° không chợp mắt. Rồi má»™t buổi sáng, chị Ana, vợ anh, bÆ°á»›c và o nom há»›n hở, có vẻ trịnh trá»ng nữa:
- Nó đang trở dạ. Khéo chỉ đêm nay.
Hôm ấy KônÄ‘rát Ä‘i nằm từ xẩm tối, để nguyên quần áo và không tắt cây đèn bão. Anh đã ra thăm bò bảy lần! Và chỉ đến lần thứ tám, trá»i đã tá» má» sáng, anh chÆ°a kịp đẩy cá»a chuồng bò thì đã nghe thấy má»™t tiếng rên dà i Ä‘au Ä‘á»›n. Anh bÆ°á»›c vá»™i và o: con bò đã đẻ xong, và chú bê lÅ©n ca lÅ©n cÅ©n, lá»— mÅ©i trắng hếu, đã được mẹ liếm sạch, lông ram ráp, Ä‘ang run rẩy nom đến thÆ°Æ¡ng, rúc đôi môi lạnh tìm vú mẹ. KônÄ‘rát thu vá»™i đống nhau để con mẹ khá»i ăn (*), xong rồi anh bế bổng con bê lên, ủ nó và o vạt áo, hà hÆ¡i cho nó ấm, ôm nó chạy bổ lên nhà . Anh mừng rÆ¡n kêu lên:
- Bê đực!
Chị Ana là m dấu:
- Sáng danh Chúa! Chúa đã rủ lòng thương chúng con nghèo khó!
Và quả tháºt là vá»›i con ngá»±a cái duy nhất, KônÄ‘rát đã Ä‘eo đẳng mãi cái cảnh nghèo khó. Thế mà đây, con bò đã lá»›n lên và chịu khó là m lụng cho chủ, mùa hè cÅ©ng nhÆ° mùa đông tháng giá, để lại không biết bao nhiêu lần cái dấu móng chân hình hai gá»ng kìm của nó trên các nẻo Ä‘Æ°á»ng và luống đất, lúc kéo cà y, lúc kéo xe.
Nhìn con bò, KônÄ‘rát bá»—ng cảm thấy má»™t cục cồm cá»™m dâng lên chẹn lấy há»ng, và mắt thì cay cay. Anh khóc và rá»i chuồng bò, trong lòng dÆ°á»ng nhÆ° nhẹ nhõm Ä‘i vì nÆ°á»›c mắt đã thoát ra được. Từ đó đến sáng anh chẳng ngủ, hút thuốc hoà i.
… Và o nông trang rồi sẽ ra sao? Có phải ai cÅ©ng cảm thấy được, cÅ©ng hiểu được, nhÆ° anh đã hiểu không? Rằng con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tá»›i đó là con Ä‘Æ°á»ng duy nhất, rằng không thể Ä‘i ngược lại? Rằng cái việc dắt con bò gầy, con bò đã lá»›n lên cùng vá»›i con trẻ trong nhà trên cái ná»n đất của túp nhà gá»—, Ä‘em đến trao cho những bà n tay chung có Ä‘au lòng đến mấy thì vẫn cứ phải dắt. Và cái ý nghÄ© khốn nạn, tiếc của tÆ° hữu kia, phải đè bẹp nó, không cho nó luồn lá»i và o trong lòng trong dạ… KônÄ‘rát nằm bên cạnh chị vợ Ä‘ang ngáy khò khò, nghÄ© miên man nhÆ° váºy, nhìn bóng đêm tối Ä‘en thăm thẳm bằng đôi mắt quáng gà chẳng trông thấy gì cả. Và anh lại nghÄ©: “Còn đám cừu non, dê con thì dắt đến đâu? Chà , bá»n ấy thì cần nhà cá»a ấm áp, săn sóc chăm bẵm. Cái lÅ© má»›i nứt mắt ấy thì là m sao phân biệt được con nà o vá»›i con nà o nhỉ, vì chúng nom cứ giống nhau nhÆ° đúc? Chúng nó thì ngay cả đến con mẹ chúng cÅ©ng còn lẫn nữa là ngÆ°á»i. Còn bò cái thì sao? Chạy ăn cho chúng thế nà o? Chúng ta sẽ mất mát biết bao nhiêu! Và nếu chỉ sau má»™t tuần thôi, bà con thấy khó khăn, phát hoảng lên, giải tán cả thì sao? Thì mình sẽ Ä‘i ra má», bá» cái là ng Grêmiatsi cho đến mãn kiếp. Không còn lý do gì để sống ở đây nữaâ€.
Gần sáng thì anh ngủ thiếp Ä‘i. Và giấc ngủ của anh cÅ©ng trằn trá»c, váºt vã. KônÄ‘rát và o nông trang đâu phải nhẹ tênh! KônÄ‘rát rÆ¡i nÆ°á»›c mắt, ứa máu Ä‘Ã o mà rứt khá»i cái cuống rốn gắn liá»n anh vá»›i tà i sản của anh, vá»›i bò của anh, vá»›i mảnh đất cha ông để lại…
Sáng hôm ấy anh ăn xong và ngồi hồi lâu viết đơn xin và o nông trang, vầng trán xạm nắng xạm gió nhăn lại một cách đau đớn. Lá đơn như sau:
“KÃnh gá»i đồng chà Maka Nagunốp
bà thư chi bộ cộng sản Grêmiatsi.
ÄÆ¡n xin
Gia nháºp nông trang táºp thể
Tôi tên là KônÄ‘rát Khrixtôphôrốp MaiÄ‘anhikốp, trung nông, Ä‘á» nghị chấp nháºn tôi và o nông trang táºp thể cùng vá»›i vợ con, tà i sản và gia súc của tôi. Äá» nghị cho tôi được tham gia cuá»™c sống má»›i vì tôi hoà n toà n tán thà nh cuá»™c sống ấy.
K. MaiÄ‘anhikốpâ€
Chị vợ há»i:
- Và o rồi à ?
- Và o rồi.
- Sẽ đem nộp hết gia súc à ?
- Äem Ä‘i bây giỠđây… NhÆ°ng việc gì mà ngáºu lên thế hả cái đồ dở hÆ¡i? Tôi đã tốn bao nhiêu hÆ¡i giải thÃch cho bu nó, bây giá» bu nó lại vẫn bám lấy cái cÅ© rÃch ấy à ? Äồng ý rồi cÆ¡ mà !
Chị vợ vừa mỉm cÆ°á»i và chùi nÆ°á»›c mắt bằng cái mà n cá»a.
- Anh KônÄ‘rát ạ, tôi chỉ tiếc má»—i con bò cái thôi… tôi vẫn đồng ý. Có Ä‘iá»u là cÅ©ng xót ruá»™t lắm..
Con bé Khrixtina, đứa con út mới lên bốn, thấy mẹ khóc cũng oà khóc theo.
KônÄ‘rát xuống chuồng, thả bò ra, rồi nhảy lên lÆ°ng ngá»±a, lùa bò ra bá» sông cho uống nÆ°á»›c. Mấy con bò uống xong, quay gót trở vá» nhà , nhÆ°ng KônÄ‘rát Ä‘iên tiết lên, Ä‘Æ°a ngá»±a ra chắn ngang Ä‘Æ°á»ng chúng, lùa vá» trụ sở Xôviết.
Các bà ở cá»a sổ nhìn ra hau háu, còn Ä‘Ã n ông thì ngấp nghé qua hà ng rà o, không ló mặt ra phố. KônÄ‘rát cảm thấy ngượng nghịu. NhÆ°ng qua quãng rẽ, anh trông thấy ở gần trụ sở Xôviết má»™t đám đông cả ngÆ°á»i lẫn bò, ngá»±a, cừu, tấp náºp nhÆ° cái chợ. Từ má»™t ngõ ngang cạnh, Liubiskin ngoặt ra. Anh ta kéo theo má»™t con bò cái vá»›i con bê lÅ©n cÅ©n chạy sau, má»™t sợi dây thừng lúc lắc ở cổ.
- Buá»™c Ä‘uôi chúng nó và o nhau mà lùa Ä‘i nhân thể nhỉ! – Liubiskin gượng gạo đùa, nhÆ°ng vẻ thì nom vẫn đăm chiêu, nghiêm nghị. Anh dắt được con bò Ä‘i cÅ©ng phải gay go lắm, vết cà o còn má»›i toanh trên má anh chứng tá» Ä‘iá»u đó.
- Ai vạc mặt ông bạn ra thế?
- Chẳng dấu gì ông: bu nó nhà tôi đấy! Con quá»· cái ấy lao bổ ra theo con bò. – Liubiskin đút má»™t đầu ria và o mồm nhấm nhấm, háºm há»±c rÃt răng lại nói: - Mụ ấy xông lên tấn công, nhÆ° cái xe tăng. Thế là xảy ra má»™t tráºn huyết chiến bên chuồng bò, đến ná»—i bây giá» mặt mo mà nhìn hà ng xóm láng giá»ng. Mụ ấy xông ra, tay xách cái chảo, ông không tin Æ°? Mình má»›i bảo: â€Nà y, mà y định chÆ¡i nhau vá»›i du kÃch Ä‘á» hả? Bảo cho mà y biết, chúng ông đã từng xiên cả tÆ°á»›ng lẫn tá chúng nó kia!â€, và quại luôn cho mụ ấy má»™t quả và o thái dÆ°Æ¡ng. Ai đứng ngoà i xem ắt cÅ©ng phải thấy là má»™t tấn tuồng…
Từ trụ sở Xôviết há» kéo đến sân nhà Titốc. Ngay buổi sáng đã có thêm mÆ°á»i hai trung nông đêm qua nằm ngẫm nghÄ© lại, đã mang Ä‘Æ¡n và lùa gia súc đến.
Trong sân nhà Titốc, Nagunốp Ä‘ang cùng vá»›i hai phó má»™c Ä‘ang ngồi đẽo máng ăn. Những máng ăn của chuồng nuôi táºp thể đầu tiên của ấp Grêmiatsi Lốc.
-------------------------
(*) : Ở vùng Thượng sông Äông lÆ°u truyá»n cái quan niệm là nếu bò mẹ ăn nhau thì sữa của nó không dùng được trong 12 ngà y sau đó. – (Chú thÃch của tác giả).
|
01-01-2009, 11:03 PM
|
|
Phá Quan Hạ Sơn
|
|
Tham gia: Nov 2008
Äến từ: Thao Dien Q2
Bà i gởi: 180
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 0 Times in 0 Posts
|
|
CHÆ¯Æ NG XI
KônÄ‘rát nện thuổng choang choang hồi lâu xuống mặt đất đóng băng, Ä‘Ã o hố chôn cá»™t. Liubiskin cÅ©ng hùng hục là m bên anh. Từ dÆ°á»›i hai cái tai mÅ© Ä‘en thõng xuống nhÆ° đám mây dông, mồ hôi Paven rá» xuống tong tong, và mặt anh Ä‘á» gay. Mồm há hốc, anh bổ những nhát thuổng cáºt lá»±c, nhÆ° Ä‘iên nhÆ° dại, Những tảng, những cục đất đóng băng bắn tung toé, va chan chát và o tÆ°á»ng. Chẳng mấy chốc hỠđã dá»±ng xong cái chuồng bò, lùa và o đó hai mÆ°Æ¡i tám đôi bò Ä‘á»±c đã được há»™i đồng định giá. Nagunốp mặc Ä‘á»™c chiếc áo sÆ¡mi kaki dÃnh bết và o hai bả vai đẫm mồ hôi, bÆ°á»›c và o chuồng bò.
- Má»›i có múa rìu có má»™t tà mà áo đã vắt ra nÆ°á»›c thế kia à ? Lao Ä‘á»™ng thế thì xoà ng quá, anh Maka ạ! – Liubiskin lắc đầu. – Trông tôi đây nà y! Choang! Choang!... Thuổng của thằng Titốc tốt tháºt… Choang!... NhÆ°ng ông anh mặc ngay áo varÆ¡i và o cho em nhá» kẻo cảm lạnh thì khốn nạn đấy.
Nagunốp khoác áo varơi lông cừu và o. Cái rám đỠmáu như mà u gạch nung trên má anh bay dần đi.
- Do hÆ¡i ngạt ngà y trÆ°á»›c đấy. Bây giá» cứ Ä‘á»™ng là m má»™t tÃ, hoặc leo núi là láºp tức thở dốc, tim Ä‘áºp thình thình… Gian chuồng bò cuối cùng đấy à ? Hay lắm! Trông kìa, cÆ¡ nghiệp chúng ta nom hay không! – Nagunốp Ä‘Æ°a đôi mắt bốc long lanh đảo nhìn má»™t lượt cái dẫy dà i những con bò Ä‘á»±c đứng thà nh hà ng dá»c bên những máng ăn còn thÆ¡m mùi gá»— má»›i.
Trong khi ngÆ°á»i ta Ä‘ang Ä‘Æ°a bò và o dẫy chuồng lá»™ thiên thì RadÆ¡miốtnốp cùng Äemka Usakốp bÆ°á»›c tá»›i. RadÆ¡miốtnốp gá»i Nagunốp ra má»™t chá»—, nắm lấy tay anh:
- Nà y, Maka, cáºu đừng giáºn mình chuyện hôm qua… Nghe trẻ con la khiếp quá, mình nhá»› đến thằng bé nhà mình, và thế là bụng cứ rối tinh lên…
- Phải vò cho anh má»™t tráºn, tiên sÆ° anh, đồ thÆ°Æ¡ng vay khóc mÆ°á»›n!
- Thì cÅ©ng đồng ý thôi! NhÆ°ng nhìn và o mắt cáºu, mình biết cáºu đã nguôi giáºn mình rồi.
- Thôi Ä‘i ông, ba hoa chÃch choè! NhÆ°ng cáºu Ä‘i đâu đấy? Phải cho chở cá» khô vỠđây. Äavưđốp đâu?
- Cáºu ấy Ä‘ang ở trụ sở Xôviết cùng vá»›i Mênốc xét các Ä‘Æ¡n xin gia nháºp nông trang. Còn mình thì Ä‘i… Mình còn nguyên má»™t há»™ kulắc phải thanh toán, nhà Xêmiôn Lápsinốp…
- Ông đến đấy, rồi ông lại tái diá»…n chứ gì? – Nagunốp cÆ°á»i tủm.
- Bá» cái lối ấy Ä‘i! Lấy ai Ä‘i vá»›i mình được nhỉ? Lắm việc quá, rối tinh xoè, cứ nhÆ° tác chiến váºy! NgÆ°á»i dắt bò, ngÆ°á»i dắt ngá»±a, ngÆ°á»i chở cá» khô. Lại có ngÆ°á»i chở thóc giống đến rồi đấy. Mình đã tống há» vá». Hạt giống thì sau hãy hay. Lấy ai Ä‘i giúp mình bây giá» nhỉ?
- KônÄ‘rát MaiÄ‘anhikốp đấy. KônÄ‘rát Æ¡i! Lại đây tà đã. Cáºu Ä‘i giúp ông chủ tịch má»™t tay, tịch thu nhà Lápsinốp. Không run chứ? Vì có những ngÆ°á»i ngại đấy, có những vị lÆ°Æ¡ng tâm không Ä‘Ã nh, kiểu nhÆ° Chimôphây Bôrsép… Liếm gót già y thì hắn không biết nhục đâu, còn Ä‘i lấy lại của cÆ°á»›p bóc thì lÆ°Æ¡ng tâm lại cắn rứt…
- Sợ gì mà không đi? Tôi đi đây. Có ngay.
Äemka Usakốp bÆ°á»›c tá»›i. Cả ba ngÆ°á»i bÆ°á»›c ra Ä‘Æ°á»ng. RadÆ¡miốtnốp Ä‘Æ°a mắt nhìn KônÄ‘rát, há»i:
- Sao nom cáºu tiu nghỉu thế? Phải vui lên chứ, trông mà xem là ng xóm ta nhá»™n nhịp lên nhÆ° thế nà o, hệt nhÆ° cái tổ kiến.
Kônđrát đáp ráo hoảnh:
- Äã có gì mà vá»™i lạc quan! Còn gay.
- Gay cái gì?
- Gay cái gieo hạt, gay cái chăm lo bò ngá»±a chứ cái gì. Anh thấy đấy không: ba ngÆ°á»i là m thì mÆ°á»i ngÆ°á»i lỉnh ra rúc dÆ°á»›i hà ng rà o ngồi cuốn thuốc lá…
- Rồi thì ai ai cÅ©ng sẽ là m việc cả! BÆ°á»›c đầu nó thế. Äến khi ăn chẳng có thì chắc chắn ngÆ°á»i ta sẽ bá»›t hút Ä‘i.
Ở quãng Ä‘Æ°á»ng ngoặt hiện ra má»™t xe trượt tuyết nằm đổ nghiêng. Bên cạnh đó là đống cá» khô tung toé, và hai cái chân chống gãy nằm chá»ng trÆ¡. Hai con bò đã tháo ách Ä‘ang nhai má»› cá» mao mà u xanh tÆ°Æ¡i nổi lên trên ná»n tuyết trắng. Má»™t thằng bé, thằng con của nông trang viên má»›i Xêmiôn Kugienkốp, Ä‘ang uể oải cầm chà ng nạng khá»u khá»u đống cá» khô lại.
- Mà y là m gì mà nhÆ° thằng chết rồi thế hả? Ở cái tuổi mà y tao đã quần quáºt nhÆ° trâu bò rồi. Ai lại là m ăn thế kia bao giá»! ÄÆ°a chà ng nạng đây tao! – Äemka Usakốp giáºt lấy cái chà ng nạng ở tay thằng bé Ä‘ang đứng tủm tỉm và , đằng hắng má»™t tiếng, xốc cả bó tÆ°á»›ng cá» khô lên.
KônÄ‘rát xem xét cái xe, há»i:
- Mà y là m ăn thế nà o mà láºt xe xuống thế?
- Xuống dốc, chứ sao nữa?
- Chạy Ä‘i mượn cái rìu, mau lên, đến nhà Äônhétxkốp ấy.
Há» dá»±ng cái xe lên, vót chân chống và lắp và o. Äemka thoăn thoắt chất lại đống cá» lên xe, lấy cà o chải cho gá»n.
- Chà , cái đồ Kugienkốp nhà mà y! Mà y thì đáng lấy roi gân bò quất cho má»™t tráºn. Mà cấm kêu! Nom kìa, mà y để bò xéo nát bao nhiêu là cá»! Sao không ôm lấy má»™t ôm, bê táºn hà ng rà o cho chúng nó ăn? Ai lại thả bò chén tá»± do thế kia bao giá»!
Thằng nhãi cÆ°á»i xoà , xua bò Ä‘i:
- Bây giỠcó phải cỠnhà tôi nữa đâu? CỠnông trang.
Äemka mắc lác xệch hai bên, nhìn KônÄ‘rát và RadÆ¡miốtnốp, văng ra má»™t câu chá»i tục:
- Thấy chưa, quân chó đẻ!
Há» Ä‘ang là m kiểm kê ở nhà Lápsinốp thì có chừng ba chục bà con kéo đến ngoà i sân. Äa số là các bà mẹ quanh đấy, Ä‘Ã n ông chỉ có và i ngÆ°á»i. Khi Lápsinốp, má»™t lão già cao lá»›n tóc hoa râm và râu dê, bị yêu cầu rá»i khá»i nhà thì trong đám túm năm tụm ba ấy có tiếng xì xà o nhá» to.
- SÆ°á»›ng chÆ°a! Ky cóp cho cá»p nó xÆ¡i.
- Chán ốm…
- Chắc lão ấy tiếc lắm đấy! Nhỉ?
- Thân là m thân chịu.
- Chắc là lão ấy không khoái trò nà y lắm, nhưng hồi chế độ cũ, khi lão ấy tịch thu gia sản nhà Tơriphônốp để trừ nợ, sao lão ấy chẳng nghĩ trước đến nông nỗi nà y?
- Ãc giả ác báo…
- Cái con quá»·, con dê già ấy thế cÅ©ng đáng Ä‘á»i! NgÆ°á»i ta đốt lá»a cho và o Ä‘Ãt!
- Các bà ơi, cÆ°á»i ngÆ°á»i trong lúc hoạn nạn là có tá»™i đấy. CÆ°á»i ngÆ°á»i hôm trÆ°á»›c hôm sau ngÆ°á»i cÆ°á»i.
- Sợ quái gì! Mình thì còn có gì nữa? Äá»™c sá»i đá. Sống cÅ©ng còn chẳng nổi.
- Dạo hè, tôi mượn của lão ấy cái liá»m phát cá» hai ngà y, thế mà lão ấy bóp tôi đúng mÆ°á»i rúp. Ấy là chá»— thân tình đấy. LÆ°Æ¡ng tâm lão để đâu không biết?
Từ lâu rồi Lápsinốp đã có tiếng lắm tiá»n lắm của. NgÆ°á»i ta biết lão đã khá giả ngay từ hồi chÆ°a chiến tranh, vì cho vay cắt cổ và lén lút mua đồ trá»™m cắp lão Ä‘á»u chẳng chê. Má»™t dạo đã đồn ầm lên là chuồng ngá»±a nhà lão chứa ngá»±a ăn trá»™m. Bá»n lái ngá»±a Digan thỉnh thoảng vẫn ghé qua nhà lão, thÆ°á»ng là vá» ban đêm. Hình nhÆ° ngá»±a ăn trá»™m đã qua bà n tay gân guốc của Lápsinốp mà được Ä‘Æ°a lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i TxarÃtxÆ°n, Taganrốc và Uriupinxkaia. Cả là ng ai cÅ©ng biết Ä‘Ãch xác là thá»i xÆ°a, má»—i năm ba lần Lápsinốp mang tiá»n giấy trăm lên tỉnh đổi lấy tiá»n và ng mÆ°á»i rúp. Năm 1912, bá»n cÆ°á»›p Ä‘Æ°á»ng đã định “nẫng hầu bao†lão, nhÆ°ng Lápsinốp là má»™t lão già vừa lõi vừa khoẻ. Vá»›i Ä‘á»™c má»™t cái ngạc xe, lão đã tháo thân được, phi ngá»±a chạy thoát. NgÆ°á»i ta bắt được quả tang lão ăn trá»™m thóc đánh đống ngoà i thảo nguyên, - đó là hồi lão còn trẻ. Và vá» già thì lão lại cà ng tá»± nhiên hÆ¡n: má»i cái gì để há»› hênh là lão vá»› tất. Lão keo kiệt đến ná»—i nhiá»u lần đến nhà thá» lão đặt ngá»n nến má»™t côpếch trÆ°á»›c tượng thánh Nhicôla Mirlikixki, ngá»n nến vừa má»›i cháy má»™t tà lão đã bÆ°á»›c tá»›i, thổi tắt phụt, là m dấu rồi đút ngá»n nến và o túi. Thà nh thá» má»™t cây nến lão dùng được suốt má»™t năm, và ai chê lão bủn xỉn quá quắt và lòng không thà nh vá»›i Chúa thì lão đáp: “Äồ ngu, các anh thông minh là m sao được bằng Chúa! Chúa không cần cây nến, mà cần danh dá»±. Chúa chẳng dạy tôi lãng phÃ. Chúa lại còn đánh Ä‘uổi bá»n buôn bán trong nhà thá»!â€.
Lápsinốp nghe tin sẽ bị tịch thu tà i sản kulắc mà vẫn bình chân nhÆ° vại. Lão chẳng việc gì mà sợ. Má»i cái quý giá lão đã cất giấu và gá»i chá»— chắc chắn từ trÆ°á»›c rồi. Lão lại còn tá»± tay giúp cán bá»™ là m kiểm kê tà i sản, giẫm lạch bạch quát vợ không được kêu khóc. Và má»™t phút sau lại ôn tồn nói:
- Mẹ nó đừng gà o lên nữa, Chúa thấu hiểu những ná»—i thống khổ của Ä‘Ã n con chiên. Chúa lòng là nh chẳng cùng, Chúa thông biết má»i sự…
Äemka bắt chÆ°á»›c giá»ng nghiêm trang của lão, há»i:
- Thế Chúa có rõ lão giấu cái áo lông cừu mới tinh ở đâu không?
- Ão lông cừu nà o?
- Cái áo chủ nháºt trÆ°á»›c lão mặc Ä‘i nhà thỠấy.
- Tôi chẳng có áo lông cừu mới nà o cả.
- Mới đây thôi mà đã tẩu đi đâu rồi!
- Chúa sẽ trừng phạt lão đấy!
- Có Chúa chứng giám, anh chớ đổ oan cho tôi…
- Anh nói thế nà o chứ tôi thỠtrước Chúa là không có! - Lápsinốp là m dấu phép.
- Lão mang thêm tá»™i cho linh hồn lão đấy! – Äemka nháy mắt má»™t cái vá»›i đám đông, là m các bà các ông phải mỉm cÆ°á»i.
- Tôi chẳng có tá»™i gì trÆ°á»›c Chúa cả, tháºt tình nhÆ° thế!
- Tội chôn cái áo lông cừu đấy! Lão sẽ phải ra trước Chúa phán xét!
Lápsinốp không chịu được nữa, rÃt lên:
- Ão của mình mà cÅ©ng phải chịu tá»™i à ?
- Tội chôn giấu chứ sao!
- Chúa nà o mà vá»› vẩn nhÆ° anh, chỉ nói xằng! Chúa đâu nhúng tay và o những việc ấy!... Chẳng có cái áo lông cừu nà o cả! Châm chá»c má»™t ngÆ°á»i già cả nhÆ° thế thì tháºt là đáng hổ thẹn. Hổ thẹn trÆ°á»›c Chúa và bà con là ng nÆ°á»›c!
KônÄ‘rát há»i:
- Tôi vay của lão hai thùng kê, đến mùa phải trả thà nh ba thì lão có hổ thẹn không?
Giá»ng anh nói nhá» và khà n khà n, giữa lúc ồn à o nà y hầu nhÆ° chẳng ai nghe rõ, thế mà Lápsinốp quay ngoắt lại phÃa anh, nhanh nhẹn nhÆ° thanh niên.
- Anh KônÄ‘rát! Ông cụ anh là ngÆ°á»i phúc háºu, thế mà anh.. Thiết tưởng anh nên nghÄ© đến vong linh cụ mà không là m nên tá»™i má»›i phải! Thánh dạy: “Kẻ Ä‘ang ngã chá»› đá cho ngã thêmâ€, thế mà anh lại ăn ở nhÆ° váºy Æ°? Anh vay hai tôi lấy ba bao giá»? Anh không sợ Chúa à ? Chúa thấy hết đấy!
Mụ Lápsinốp tru chéo méo hộc lên:
- Quân khố rách ấy, dá»… thÆ°á»ng nó muốn ngÆ°á»i ta cho không nó chắc?
- Mẹ nó, là m gì mà ầm lên thế! Chúa đã chịu Ä‘á»±ng và khóc ra máu…- Lápsinốp Ä‘Æ°a tay áo lên quệt má»™t giá»t nÆ°á»›c mắt.
Các bà đang lao xao, ắng đi, thở dà i. Radơmiốtnốp viết đã xong, nghiêm nghị nói:
- Thế nà o, Lápsinốp, má»i lão cuốn gói Ä‘i thôi. NÆ°á»›c mắt lão chẳng là m chúng tôi mủi lòng được đâu. Lão đã là m khổ ngÆ°á»i ta nhiá»u rồi, và bây giá» chúng tôi tá»± tay thanh toán vá»›i lão, chẳng cần nhỠđến Chúa. Äi ra!
Lápsinốp nắm lấy tay thằng con ngá»› ngẩn ngá»ng lÃu ngá»ng lìu, chụp lên đầu nó cái mÅ© thá», bÆ°á»›c ra khá»i nhà . Äám đông đổ xô theo. Tá»›i chuồng bò, lão quỳ xuống sau khi đã cẩn tháºn lấy vạt áo lông cừu lót xuống tuyết. Lão là m dấu lên cái trán Ä‘en xạm và gục đầu xuống đất vái đủ bốn phÆ°Æ¡ng trá»i.
Radơmiốtnốp hạ lệnh:
- Äi! Äi thôi!
Nhưng đám đông lao xao, và có tiếng thốt lên:
- Thì cÅ©ng phải để ngÆ°á»i ta từ biệt nhà cá»a ngÆ°á»i ta tà chứ!
- Äừng ác thế, anh AnÄ‘rây! NgÆ°á»i ta đã má»™t chân dÆ°á»›i lá»— rồi, thế mà anh…
Kônđrát quát lên:
- Äá»i lão ấy thế thì phải tống cả hai chân xuống đất má»›i đáng!
Lão thà y già GlaÄ‘ilin ngắt lá»i anh:
- Mà y xun xoe trÆ°á»›c chÃnh quyá»n hả? Những đứa nhÆ° mà y đáng nện cho má»™t tráºn.
- Cái lão óc lợn kia, ông thì cho má»™t tráºn đến quên cả Ä‘Æ°á»ng vá» nhà bây giá»!
Lápsinốp chà o, là m dấu, rồi nói to lên cho má»i ngÆ°á»i nghe thấy, cố là m Ä‘á»™ng lòng trắc ẩn các bà :
- Xin vĩnh biệt bà con giáo hữu! Vĩnh biệt các cô bác, anh chị em! Cầu Chúa phù hộ cho bà con… Của xương máu của tôi đấy, bà con cứ sỠdụng. Tôi đã sống và là m ăn lương thiện…
- Tôi đã mua của ăn cắp! – Äemka đứng bên thá»m, nhắc.
- … đã đổ mồ hôi lần hồi kiếm ăn…
- Mà y đã là m ngÆ°á»i ta khuynh gia bại sản, mà y cho vay cắt cổ, chÃnh tay mà y ăn cắp! Ông thì tóm cổ Ä‘áºp đầu mà y xuống đất bây giá», đồ mèo mả chó hoang!
- … lần hồi kiếm ăn, và bây giỠtuổi già sức yếu…
Các bà sụt sịt kéo góc khăn vuông lên thấm mắt. RadÆ¡miốtnốp quát: “Câm ngay cái giá»ng tuyên truyá»n kÃch Ä‘á»™ng ấy Ä‘i, không thì…†và anh định lôi cổ Lápsinốp dáºy, tống ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng thì bá»—ng thấy ầm Ä© nhốn nháo lên ở hiên, chá»— Äemka Ä‘ang đứng tá»±a lan can…
Mụ Lápsinốpvừa má»›i ở trong bếp nhảy bổ ra, má»™t tay ôm giá» trứng ngá»—ng Ä‘ang ấp, má»™t tay xách con ngá»—ng bị chói nắng, chói tuyết cứ im thin thÃt. Äemka đã tÆ°á»›c lại giá» trứng ngá»—ng má»™t cách dá»… dà ng, còn con ngá»—ng thì mụ Lápsinốp cứ bám chặt lấy cả hai tay:
- Äừng sá» và o, đồ khốn nạn! Äừng sá» và o cuả tao!
Äemka tóm lấy cổ con ngá»—ng Ä‘ang vÆ°Æ¡n ra, quát:
- Ngỗng nà y bây giỠlà của nông trang!...
Mụ Lápsinốp cầm hai cẳng con ngá»—ng. Hai ngÆ°á»i má»—i ngÆ°á»i lôi má»™t đằng, giằng co nhau quyết liệt trên thá»m.
- Trả tao, thằng mắt lác!
- Nà y, trả nà y!
- Buông ra, tao đã bảo mà !
- Ngá»—ng của nông trang!... Äemka thở hổn hển, hét lên: - Sang xuân nó sẽ đẻ .. má»™t lứa!.. Cuốn xéo Ä‘i, con mụ già , không ông đạp cho bây giá»â€¦ nó sẽ đẻ… má»™t lứa!... Chúng mà y ăn đủ phần chúng mà y rồi…
Mụ Lápsinốp đầu tóc rÅ© rượi, đạp chân và o ngưỡng cá»a mà lôi sùi bá»t mép. Con ngá»—ng thoạt tiên còn quà ng quạc được mấy tiếng, đã im bặt, - xem chừng Äemka đã bóp nó tắc thở rồi, - nhÆ°ng đôi cánh nó vẫn vá»— loạn. Lông cánh lông măng bay phÆ¡i phá»›i trên thá»m nhÆ° những bông hoa tuyết trắng. Có vẻ nhÆ° chỉ má»™t tà nữa thôi là Äemka sẽ thắng, sẽ giằng được con ngá»—ng sống dở chết dở khá»i bà n tay xÆ°Æ¡ng xẩu của mụ Lápsinốp thì bá»—ng đánh rắc má»™t cái, cổ con ngá»—ng đứt đôi. Mụ Lápsinốp lăn chiêng từ trên thá»m xuống, váy tốc lên táºn đầu. Còn Äemka thì bị hẫng, ối lên má»™t tiếng, ngã bổ ngá»a đè tan giá» trứng sau lÆ°ng, tay cầm Ä‘á»™c cái đầu ngá»—ng. Má»™t tráºn cÆ°á»i nhÆ° sấm là m băng trên mái rÆ¡i xuống lả tả. Lápsinốp Ä‘ang quỳ dÆ°á»›i đất đứng phắt dáºy, kéo mÅ© sụp xuống, hầm hầm lôi tay thằng con rá»›t rãi lòng thòng và bà ng quan trÆ°á»›c má»i sá»±, kéo nó bá» Ä‘i ra, gần nhÆ° chạy. Mụ Lápsinốp lóp ngóp đứng dáºy, tÃm mặt lại vì giáºn dữ và vì Ä‘au. Mụ vừa rÅ© váy vừa định xông và o chụp lấy con ngá»—ng cụt đầu Ä‘ang giãy giụa trên thá»m, thì con chó săn lông và ng Ä‘ang lảng vảng quanh đó, trông thấy máu ở cổ con ngá»—ng á»™c ra, liá»n nhảy xổ tá»›i, lông dá»±ng đứng lên, vồ lấy con ngá»—ng ngay trÆ°á»›c mÅ©i mụ Lápsinốp, lôi Ä‘i xá»nh xệch qua sân trong tiếng huýt và hò reo của bá»n trẻ con.
Äemka cầm cái đầu ngá»—ng vẫn còn giÆ°Æ¡ng đôi mắt và ng khè kinh ngạc nhìn Ä‘á»i, ném theo mụ Lápsinốp, rồi quay gót và o nhà . Và trong sân, ngoà i Ä‘Æ°á»ng còn vang lên hồi lâu những đợt cÆ°á»i giòn tan, đủ các giá»ng, là m cho bá»n chim sẻ trên các cà nh cây khô ngÆ¡ ngác sợ hãi.
|
01-01-2009, 11:04 PM
|
|
Phá Quan Hạ Sơn
|
|
Tham gia: Nov 2008
Äến từ: Thao Dien Q2
Bà i gởi: 180
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 0 Times in 0 Posts
|
|
CHÆ¯Æ NG XII
Cuá»™c sống ở Grêmiatsi Lốc Ä‘ang lồng lên nhÆ° má»™t con ngá»±a bất kham trÆ°á»›c má»™t chÆ°á»›ng ngại khó vượt. Ban ngà y anh em kô-dắc túm năm tụm ba trong nhà ngoà i ngõ, tranh cãi, bà n luáºn chuyện nông trang, Ä‘á» xuất sáng kiến. Há»p hà nh bốn đêm liên và đêm nà o cÅ©ng kéo dà i tá»›i lúc gà gáy sáng.
Những ngà y nà y Nagunốp gầy tá»p hẳn Ä‘i nhÆ° vừa qua má»™t cÆ¡n bệnh nặng liệt giÆ°á»ng dai dẳng. Còn Äavưđốp vẫn giữ được vẻ bình tÄ©nh, duy chỉ có hai nếp hằn bÆ°á»›ng bỉnh ở hai bên mép anh là cà ng hằn sâu xuống hÆ¡n. Anh cÅ©ng đã khéo truyá»n được niá»m tin cho cả RadÆ¡miốtnốp thÆ°á»ng dá»… bốc và cÅ©ng dá»… mất tinh thần. AnÄ‘rây chạy ngược xuôi khắp là ng, Ä‘i xem xét các chuồng táºp thể vá»›i má»™t ánh cÆ°á»i hóm hỉnh đầy tin tưởng trong đôi mắt khó đăm đăm. Anh cứ luôn mồm nói vá»›i Akaska Mênốc, ngÆ°á»i được chỉ định phụ trách nông trang trong khi chỠđợi bầu ban quản trị:
- Ta sẽ cho hỠbiết tay! Rồi thì ai ai cũng sẽ và o nông trang cả cho mà xem.
Äavưđốp cho liên lạc hoả tốc phi ngá»±a mang lên huyện bản báo cáo trình bà y má»›i có ba mÆ°Æ¡i hai phần trăm nông há»™ gia nháºp nông trang, nhÆ°ng công tác váºn Ä‘á»™ng Ä‘ang được tiếp tục khẩn trÆ°Æ¡ng.
Bá»n kulắc bị trục xuất khá»i nhà kéo Ä‘i ở nhá» nhà bà con bạn bè. Phrôn MÅ©i toác sau khi cá» thằng con giai Chimôphây chạy thẳng lên khu kêu vá»›i công tố uá»· viên, đã đến ở nhà má»™t ngÆ°á»i thân cáºn là Bôrsép, chÃnh cái anh chà ng trong há»™i nghị bần nông hôm trÆ°á»›c từ chối không biểu quyết. Ngôi nhà nhá» hai gian của Bôrsép đã thà nh nÆ¡i tụ táºp những tên kulắc sừng sá» nhất.
Äể tránh con mắt theo dõi kiểm soát, bá»n chúng tá»›i nhà Bôrsép tụ táºp ban ngà y thÆ°á»ng Ä‘i từng đứa hoặc hai đứa má»™t, lẻn qua lối háºu và qua nhà đáºp lúa, khá»i Ä‘áºp và o mắt thiên hạ, và khá»i bị Xôviết để ý. Lui tá»›i đây có Äavứt Gaiép và tên đại bợm Lápsinốp từ sau ngà y bị tịch thu gia sản đã biến thà nh kẻ giả vá» mất trÃ; thỉnh thoảng Iakốp Lukits ÔxtÆ¡rốpnốp cÅ©ng mò đến để thăm dò. Bám và o cái “bá»™ tham mÆ°u†ấy có má»™t số trung nông dứt khoát chống lại nông trang: Nhikôlai Liusnhia và và i ngÆ°á»i nữa. Ngoà i Bôrsép ra lại còn có hai bần nông khác: Vaxili Atamatsukốp, má»™t anh chà ng kô-dắc cao lênh khênh, đầu tóc mà y râu cạo nhẵn nhụi, trá»c lông lóc nhÆ° quả trứng vịt, và Nhikita Khốprốp, cá»±u pháo thủ cáºn vệ thuá»™c Ä‘á»™i quân Pốtchenkốp, trong thá»i kỳ ná»™i chiến trốn nghÄ©a vụ suốt và đến năm 1919 rốt cuá»™c lại rÆ¡i và o là m lÃnh Ä‘á»™i quân tiá»…u phạt của tên đại tá bạch vệ AstÆ°mốp. ChÃnh chyện ấy đã quyết định cuá»™c Ä‘á»i Khốprốp sau nà y dÆ°á»›i chÃnh quyá»n Xôviết. Số là trong là ng có ba ngÆ°á»i – bố con ÔxtÆ¡rốpnốp và lão già Lápsinốp – hồi 1920 trong cuá»™c rút lui vá» Kútsépka đã trông thấy anh ta ở trong Ä‘á»™i quân tiá»…u phạt AstÆ°mốp vá»›i cái lon trắng hạ sỹ quan; và cÅ©ng trông thấy anh ta cùng vá»›i ba tên kô-dắc bạch vệ khác là ngÆ°á»i dân tá»™c Canmức giải đám công nhân hoả xa vá» cho AstÆ°mốp há»i cung… HỠđã trông thấy… Và anh đã mất bao nhiêu hồn vÃa khi rá»i NôvôrôxixkÆ¡ vá» Grêmiatsi Lốc được biết hai bố con ÔxtÆ¡rốpnốp và Lápsinốp vẫn còn sống nguyên! Anh lÃnh pháo binh cáºn vệ có bá»™ ngá»±c nở nang ấy đã trải qua biết bao phen hãi hùng trong những năm trấn áp phản cách mạng quyết liệt! Và anh, lúc đóng móng cho ngá»±a chỉ cần nắm lấy hai chân sau của nó là có thể kìm chặt được bất cứ con ngá»±a nà o cứ run bắn lên nhÆ° chiếc lá sồi héo khô vì băng giá má»—i khi bắt gặp nụ cÆ°á»i láu tôm láu cá của Lápsinốp. Anh hãi hắn nhất. Gặp hắn, anh lắp bắp không ra hÆ¡i:
- Lạy cụ cứu vớt cho một linh hồn kô-dắc, đừng tố giác!
Lápsinốp là m ra bộ không hà i lòng, nói:
- Anh dá»› dẩn lắm, anh Nhikita ạ! NhÆ°ng tôi cÅ©ng chẳng chấp anh là m gì! Tôi chẳng Ä‘eo thánh giá trÆ°á»›c ngá»±c đây hay sao? Và Äấng Cứu thế đã dạy rằng: “Hãy thÆ°Æ¡ng yêu ngÆ°á»i ta nhÆ° mình váºyâ€. Anh đừng có nghÄ© lôi thôi, tôi sẽ không nói gì đâu! Vặn răng cÅ©ng chẳng nói. TÃnh tôi nó thế đấy… NhÆ°ng anh nữa, anh cÅ©ng phải giúp tôi, nếu như… há»p hà nh, có thể có đứa muốn hại tôi, hoặc chÃnh quyá»n có đả kÃch tôi… TrÆ°á»ng hợp ấy, anh hãy bênh vá»±c tôi… Lá là nh đùm lá rách. Và kẻ nà o vung gÆ°Æ¡m thì sẽ chết vì gÆ°Æ¡m. Có phải thế không? À mà tôi muốn nhá» anh cà y giúp cho đám ruá»™ng. Chúa đã cho tôi thằng con dở ngÆ°á»i, chẳng nhá» vả được gì cả. Còn thuê ngÆ°á»i thì công xá đắt lắm…
Năm nà y qua năm khác Nhikita Khốprốp đã “giúp†Lápsinốp nhÆ° váºy. Anh là m không công, cà y, kéo, đứng đút những bó lúa của nhà Lápsinốp và o máy Ä‘áºp nhà Lápsinốp. Rồi vỠđến nhà mình, anh ngồi và o bà n, vùi cái mặt to bà nh bạnh có bá»™ ria hung hung và o hai lòng bà n tay nhÆ° sắt nguá»™i, ngẫm nghÄ©: “Cứ thế nà y đến Ä‘á»i kiếp nà o? Tao sẽ giết mà yâ€.
Iakốp Lukits ÔxtÆ¡rốpnốp thì không đòi há»i gì cả, chẳng doạ dẫm, và thừa biết rằng nếu mình có yêu cầu má»™t chai vốtka hoặc cái gì khác thì Khốprốp cÅ©ng chẳng dám từ chối. Mà vốtka thì Iakốp Lukits tá»›i uống ở nhà anh ta luôn, và lần nà o uống xong cÅ©ng không quên cảm Æ¡n: “Äa tạ anhâ€.
“Rượu váºt chết cha mà y Ä‘i!†– Khốprốp nghÄ© bụng, hai nắm tay nhÆ° hai quả tạ căm há»n bóp chặt lại dÆ°á»›i gầm bà n.
Pôlốptxép vẫn ở tại nhà Iakốp Lukits, trong gian phòng xép, trÆ°á»›c đây là phòng của mẹ ÔxtÆ¡rốpnốp. Mụ già chuyển ra trốc lò sưởi. Và Pôlốptxép suốt ngà y ở tịt trong gian phòng con, nằm dà i trên tấm phản ngắn, hai bà n chân không và gân guốc gác lên viên gạch nóng, hút thuốc lá liên chi hồ Ä‘iệp. Äêm đêm y thÆ°á»ng Ä‘i vÆ¡ vẩn trong ngôi nhà thiêm thiếp ngủ (không có má»™t tiếng kẹt cá»a, vì các bản lỠđã được trát mỡ ngá»—ng cẩn tháºn). Äôi lúc khoác áo varÆ¡i và o, y dáºp tắt thuốc lá, bÆ°á»›c ra thăm con ngá»±a giấu trong kho rÆ¡m vụn. Con ngá»±a, đứng ỳ mãi đó đã ê ẩm, đón chà o chủ khẽ hà lên má»™t tiếng run run, dÆ°á»ng nhÆ° nó cÅ©ng biết rằng chÆ°a phải lúc bá»™c lá»™ tình cảm má»™t cách thoải mái. Chủ vá»— vá» nó, Ä‘Æ°a những ngón tay cứng Ä‘Æ¡ rắn nhÆ° sắt nguá»™i nắn nắn khá»›p chân nó. Có lần, và o má»™t đêm đặc biệt tối trá»i, y lôi con ngá»±a ra phi cồm cá»™p lao và o thảo nguyên. Y trở vá» trÆ°á»›c lúc trá»i sáng. Con ngá»±a Æ°á»›t đẫm, cứ nhÆ° được tắm bằng mồ hôi, rùng rùng hai bên hông, chốc chốc lại run bắn lên má»™t cái. Äến sáng, y nói vá»›i Iakốp Lukits:
- Äêm qua tôi vá» là ng. Chúng nó Ä‘ang tìm tôi…Anh em kô-dắc đã sẵn sà ng, chỉ còn đợi lệnh.
ChÃnh là theo lá»i chỉ bảo của Pôlốptxép mà trong đại há»™i nông dân lần thứ hai của ấp Grêmiatsi Lốc bà n vá» chuyện nông trang, Iakốp Lukits đã xin gia nháºp và kêu gá»i anh em khác cÅ©ng nên theo mình. Và lão đã là m cho Äavưđốp mừng rÆ¡n vì lá»i phát biểu có tình có lý của lão, và vì lão là ngÆ°á»i có uy tÃn trong là ng nên sau khi lão tuyên bố xin và o nông trang thì láºp tức có ba mÆ°Æ¡i mốt ngÆ°á»i nữa xin và o.
Iakốp Lukits nói vá» nông trang táºp thể cứ ngá»t xá»›t, nhÆ°ng hôm sau, Ä‘i má»™t vòng quanh các nhà , thết rượu bằng tiá»n của Pôlốptxép những trung nông hắn tin cáºy và phản đối nông trang, sau khi là m và i há»›p rượu lão thở ra má»™t giá»ng khác hẳn:
- Nà y chú Æ¡i, chú lạ tháºt! Tôi ở cái thế buá»™c phải và o nông trang hÆ¡n chú chứ, và không thể nói chống được. Tôi là m ăn khá giả, há» có thể quy tôi thà nh phần kulắc, còn chú thì đâm đầu và o đấy là m gì? Cái ách sá» sá» ra đấy, chú không thấy sao? Chú ạ, và o nông trang ngÆ°á»i ta sẽ thúc và o lÆ°ng lùa chú Ä‘i, không mở được mắt mà trông ánh sáng mặt trá»i nữa đâu. Và lão hạ giá»ng, bắt đầu tuôn ra má»™t trà ng những chuyện đã há»c thuá»™c lòng vá» cuá»™c nổi dáºy sắp tá»›i, vá» cá»™ng vợ cá»™ng chồng, và nếu ngÆ°á»i nghe tá» ra ăn giá»ng và cay cú thì lão rủ rê, gạ gẫm, Ä‘e doạ má»™t sá»± trừng phạt khi “quân ta†ở ngoại quốc kéo vá», và cuối cùng lão đạt tá»›i ý định: lão ra vá» vá»›i sá»± đồng ý của ngÆ°á»i kia xin gia nháºp “há»™iâ€.
Má»i chuyện trÆ¡n tru trót lá»t. Iakốp Lukits đã kết nạp được gần ba mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i, nghiêm cấm há» không được hở vá»›i ai vá» việc mình và o “há»™i†và vá» những chuyện đã nghe lão nói. NhÆ°ng đến khi lão tá»›i bá»™ tham mÆ°u kulắc để hoà n thà nh công cuá»™c của mình (lão và Pôlốptxép có lòng tin tuyệt đối và o bá»n kulắc đã bị tịch thu tà i sản và và o những kẻ táºp hợp quanh chúng, cho nên việc kết nạp bá»n nà y được coi là chuyện dá»… và gác lại để sau cùng), thì lần đầu tiên lão đã bị vấp… Iakốp Lukits khoác áo dipun và o, tá»›i nhà Bôrsép và o lúc xẩm tối. Trong gian buồng trÆ°á»›c đây vẫn bá» không, cái bếp lò cháy hồng. Tất cả đông đủ. Chủ nhà là Chimôphây Bôrsép Ä‘ang quỳ lom khom đút cà nh củi khô và o lò. Phrôn MÅ©i toác, Lápsinốp, Gaiép, Nhikôlai Liusnhia, Vaxili Atamantsukốp và anh lÃnh pháo thủ Khốprốp thì ngồi trên mấy tấm ghế dà i và trên đống bà ngô vá» vằn Ä‘en và ng, kiểu vằn của dải huân chÆ°Æ¡ng thánh Ghêorghi. Chimôphây, thằng con lão Phrôn MÅ©i toác, vừa má»›i ở trên khu vá» ngà y hôm ấy, Ä‘ang đứng tá»±a lÆ°ng và o cá»a sổ. Nó kể lại chuyện ông công tố uá»· viên đã tiếp nó vá»›i thái Ä‘á»™ rất găng, không những không xét Ä‘Æ¡n khiếu nại mà lại còn định bắt nó, trả vá» huyện. Iakốp Lukits bÆ°á»›c và o, Chimôphây Ä‘ang nói, im bặt. Bố nó giải thÃch:
- Bà con ta cả, con ạ, cứ nói đi, đừng ngại.
Chimôphây kể nốt; nó nói, đôi mắt long lên sòng sá»c:
- Sống khổ sở thế nà y thì chỉ Æ°á»›c gì có loạn, cháu sẽ nhảy phốc lên lÆ°ng ngá»±a Ä‘i cắt tiết bá»n cá»™ng sản ngay tắp lá»±!
Iakốp Lukits gáºt gù:
- Khó sống, khó sống tháºt đấy… NhÆ°ng nếu chỉ nhÆ° thế nà y thôi thì hãy còn là phúc…
Phrôn Mũi toác điên tiết lên:
- Lại còn thế nà o nữa? Ông không bị đụng chạm gì, ổn quá rồi, còn tôi đây thì chết cháy. Hồi Sa hoà ng ông với tôi gần như tương tự một cảnh sống, nhưng bây giỠông béo trương béo nứt, còn tôi thì mất sạch trơn, đôi giầy chẳng còn.
- Tôi đâu sợ chuyện ấy, mà lo chuyện khác…
- Chuyện gì?
- E rồi lại nội chiến…
- Lạy Chúa ban cho nội chiến đi thì tốt quá! Cầu thánh Ghêorghi Bách chiến bách thắng phù hộ chúng ta! Sao cho nổ ra ngay đi! Kinh Phúc âm cũng dạy rằng…
- Gáºy gá»™c choảng Ä‘i thôi, nhÆ° dân Vôsenxkaia hồi năm mÆ°á»i chÃn ấy!
- Chà , tôi sẽ tuốt xác chúng nó, hưưừm!...
Atamantsukốp, bị thÆ°Æ¡ng và o há»ng trong tráºn gần là ng Philônốpxkaia, phát biểu bằng má»™t giá»ng léo nhéo khó nghe nhÆ° tiếng sáo chăn cừu:
- Dân đã điên lên rồi, sẽ cắn xé moi gan chúng nó!...
Iakốp Lukits úp úp mở mở kể chuyện ở mấy là ng bên xem có vẻ nhá»™n nhạo, tháºm chà ở đôi nÆ¡i bà con đã dạy cho bá»n cá»™ng sản má»™t bà i há»c, theo lối kô-dắc, nhÆ° xÆ°a kia ngÆ°á»i ta đã dạy cho bá»n ataman ở lại bám Ä‘Ãt MátxcÆ¡va, nghÄ©a là rất Ä‘Æ¡n giản: bao tải trùm đầu, rồi tùm luôn xuống sông. Lão nói cháºm rãi, suy tÃnh từng lá»i. Nhân tiện lão kể chÆ¡i rằng khắp miá»n Bắc CápcadÆ¡ nà y tình hình bất an, rằng ở mấy thôn ấp dÆ°á»›i đã chung vợ chung chồng, rằng cá»™ng sản là những kẻ đầu tiên ngang nhiên ngủ vá»›i vợ ngÆ°á»i khác, và sang xuân có thể có đổ bá»™. Tin nà y là do má»™t ông sÄ© quan cÅ© cùng trung Ä‘oà n đã nói cho lão biết khi ông ta qua Grêmiatsi Lốc má»™t tuần trÆ°á»›c đây. Iakốp Lukits chỉ giấu má»™t Ä‘iá»u là viên sÄ© quan ấy từ bấy đến nay vẫn sống lẩn lút ở nhà lão.
Äến đấy thì Nhikita Khốprốp từ nãy vẫn ngồi lặng thinh, há»i:
- Ông Iakốp Lukits ạ, có Ä‘iá»u nà y tôi còn chÆ°a rõ: được rồi, ta sẽ nổi dáºy, sẽ giết sạch bá»n cá»™ng sản ở ta, thế rồi sao nữa? Bá»n dân vệ, ta sẽ thanh toán xong, nhÆ°ng bá»™ Ä‘á»™i há» kéo vỠụp ta thì lúc ấy thế nà o? Ai sẽ chỉ huy chúng ta chống cá»± lại há»? SÄ© quan chẳng có, chúng mình thì ù ù cạc cạc, mò Ä‘Æ°á»ng chỉ biết nhìn sao trên trá»i… Mà chiến đấu thì bá»™ Ä‘á»™i đâu có Ä‘i mò! Bá»™ Ä‘á»™i tìm Ä‘Æ°á»ng trên giấy, các bá»™ tham mÆ°u của nó vẽ nên bản đồ. Tay thì ta có đấy, nhÆ°ng đầu thì không.
Iakốp Lukits quả quyết khẳng định:
- Äầu cÅ©ng sẽ có! SÄ© quan sẽ vá». Các ông ấy thì tà i giá»i hÆ¡n bá»n chỉ huy Ä‘á». Các ông sÄ© quan Iunke ngà y xÆ°a sẽ đứng ra chỉ huy, há» tinh thông võ nghệ. Còn bá»n chỉ huy Ä‘á» thì ra cái thá gì? Ta cứ lấy thằng Maka Nagunốp của ta đây mà xem. Chặt đầu ngÆ°á»i ta thì nó là m được đấy, nhÆ°ng nó mà lại chỉ huy được má»™t đại Ä‘á»™i Æ°? Có mạt kiếp! Nó mà nhìn và o bản đồ thì biết đằng nà o mà lần?
- Nhưng các ông sĩ quan ấy ở đâu ra?
- Trong bụng mẹ chui ra! – Iakốp Lukits Ä‘iên tiết lên. – Kiểu đâu đấy, hả anh Nhikita? Sao anh cứ bám lấy tôi nhÆ° con bá» chó bám và o Ä‘uôi con chó thế? “Ở đâu ra, ở đâu raâ€!.. Tôi biết được hỠở đâu ra?
- Các ông ấy ở ngoại quốc vá». Thế nà o cÅ©ng vá»! – Phrôn MÅ©i toác trà n trá» hy vá»ng.
Và , thưởng thức trÆ°á»›c cảnh đổi Ä‘á»i, cái vị ngá»t ngà o nồng hÆ¡i máu của cuá»™c rá»a háºn nay mai, hắn khoan khoái phồng cái lá»— mÅ©i Ä‘á»™c nhất còn lại, phì phò hÃt lấy hÃt để là n không khà xanh khói thuốc.
Khốprốp đứng dáºy; Ä‘Æ°a chân đá má»™t quả bà rồi vuốt bá»™ râu ráºm Ä‘á» hung hung, dõng dạc nói:
- Ra là thế đấy… Chỉ có Ä‘iá»u là dân kô-dắc đã khôn ra rồi. HỠđã bị má»™t tráºn nhừ tá» vì cái tá»™i nổi loạn. Há» sẽ chẳng nổi nữa đâu. Vùng Kuban sẽ không hưởng ứng…
Iakốp Lukits cÆ°á»i ruồi trong bá»™ ria đốm bạc, khẳng định:
- Dân kô-dắc sẽ nổi dáºy, muôn ngÆ°á»i nhÆ° má»™t! Và tất cả vùng Kuban sẽ bùng lá»a… Cái trò đánh nhau vẫn thế: bây giá» thì tôi nằm dÆ°á»›i, vai bẹp dà xuống đất đấy, nhÆ°ng rồi xem, chỉ lát nữa thôi, tôi sẽ cưỡi lên đối thủ và cho nó ao.
Khốprốp nói, trong lòng trá»—i dáºy má»™t quyết tâm là m anh gai gai lạnh:
- Không, các ông anh ạ, tuỳ các ông anh thôi, nhÆ°ng tôi không đồng ý chuyện ấy đâu! Tôi không nổi loạn chống chÃnh quyá»n và không khuyên ngÆ°á»i khác là m việc ấy. Và ông, ông Iakốp Lukits ạ, ông xúi giục ngÆ°á»i ta là m những trò ấy là sai rồi… Cái ông sÄ© quan nà o ăn ngủ ở nhà ông là má»™t ngÆ°á»i lạ mặt khả nghi lắm. Ông ta sẽ khoắng nÆ°á»›c đục lầm lên rồi lỉnh, và lại chúng ta giÆ¡ đầu chịu báng cho mà xem. Trong cuá»™c ná»™i chiến vừa rồi, hỠđã đẩy chúng ta ra chống lại chÃnh quyá»n Xôviết, há» gắn lon cho anh em kô-dắc, nặn anh em thà nh những sÄ© quan đẻ non, còn bản thân há» thì rúc ở háºu phÆ°Æ¡ng, trong các bá»™ tham mÆ°u, Ä‘i nhởn vá»›i các cô tiểu thÆ° thắt đáy lÆ°ng ong… Ông nhá»› lại mà xem, đến cái lúc thanh toán nợ nần, ai đã phải è cổ ra trả giá những tá»™i má»i ngÆ°á»i cùng là m? Ở NôvôrôxixkÆ¡, quân đỠđã lôi ngÆ°á»i Canmức ra bến tà u chặt đầu, trong khi đó thì bá»n sÄ© quan và các ngà i quý tá»™c khác ngồi bảnh choẹ trên tà u bể, chuồn ra nÆ°á»›c ngoà i Ä‘i tìm những nÆ¡i khà háºu ấm áp. Toà n bá»™ đạo quân sông Äông vón lại ở NôvôrôxixkÆ¡ nhÆ° má»™t Ä‘Ã n cừu, nhÆ°ng các ngà i tÆ°á»›ng tá thì Ä‘i đâu?... Chà ! Mà tiện đây tôi cÅ©ng muốn há»i ông: cái ngà i “quan lá»›n†hôm ná» ngủ lại nhà ông, ngà i ấy vẫn còn Ä‘ang chui rúc đấy phải không? Tôi có đôi lần trông thấy ông xách nÆ°á»›c xuống nhà đáºp lúa. Tôi cứ thắc mắc: quái, Lukits mang nÆ°á»›c xuống đấy là m gì thế nhỉ? Cho ma nà o uống? Rồi má»™t hôm tôi nghe thấy tiếng ngá»±a hÃ.
Khốprốp lấy là m khoái trá nháºn thấy mặt Iakốp Lukits chuyển sang đồng mà u vá»›i bá»™ ria muối tiêu của lão. Cả bá»n lúng túng sợ hãi. Má»™t niá»m vui hung ác là m căng phồng lồng ngá»±c Khốprốp. Anh ném ra từng câu, anh có cảm giác nhÆ° mình đứng ngoà i, anh nghe thấy tiếng mình, nhÆ° nghe má»™t ngÆ°á»i khác nói.
Iakốp Lukits ấp úng:
- Nhà tôi là m gì có ông sĩ quan nà o? Con ngựa cái nhà tôi nó hà đấy chứ, tôi xách nước bao gi� Có xách nước vo thì có.. tôi nuôi con lợn ở đấy…
- Tiếng hà con ngựa cái nhà ông, tôi còn lạ gì, ông đừng bịp tôi! Nhưng chuyện ấy tôi mặc xác ông. Còn như việc các ông vừa mới bà n thì tôi không tham gia, lý do là m sao các ông tự đoán lấy…
Khốprốp Ä‘á»™i mÅ© và o, nhìn quanh má»™t vòng, rồi bÆ°á»›c ra cá»a. Lápsinốp chạy ra cản anh lại. Chòm râu đốm bạc của hắn rung rung, hắn lom khom đến ngá»™, hai tay dang ra, há»i:
- Thằng GiuÄ‘a, mà y Ä‘i tố giác đấy hả? Mà y bán tao hả? Thế ngá»™ nhÆ° tao nói toẹt ra mà y đã bắt tay bá»n Canmức, Ä‘i lÃnh tiá»…u phạt thì mà y nghÄ© sao?
Khốprốp Ä‘iên lên má»™t cÆ¡n Ä‘iên lạnh nhÆ° tiá»n, dứ nắm đấm nhÆ° quả tạ và o râu Lápsinốp, nói:
- Ông ná»™i Æ¡i, ông không cần phải bép xép! Tôi sẽ tố giác tôi trÆ°á»›c, sẽ nói toạc ra thế nà y: tôi đã Ä‘i lÃnh tiá»…u phạt, đóng lon hạ sÄ© quan, các ông xá» tôi Ä‘i.. NhÆ°Æ°Æ°ng, chúng mà y cÅ©ng giá» hồn! Mà y, thằng cáo già … Và mà y… Khốprốp thở hổn hển, lồng ngá»±c rá»™ng của anh phì phò nhÆ° bá»… lò rèn. – Mà y đã hút cạn máu tao! Ãt ra tao cÅ©ng được má»™t lần cÆ°á»i và o mÅ©i mà y!
Chẳng cần vung tay lấy Ä‘Ã , anh thoi cho Lápsinốp má»™t quả và o giữa mặt, đóng sầm cá»a bÆ°á»›c ra, chẳng thèm nhìn lão già ngã quay lÆ¡ bên báºu cá»a. Chimôphây Bôrsép chạy Ä‘i lấy cái thùng không. Lápsinốp lổm ngổm quỳ dáºy, úp mặt và o miệng thùng. Máu Ä‘en từ trong mÅ©i hắn á»™c ra nhÆ° từ má»™t mạch máu đứt. Trong không khà hoang mang lặng ngắt ấy chỉ còn nghe thấy tiếng Lápsinốp thở khò khè, nghiến răng ken két, và tiếng máu xuôi theo râu Lápsinốp rá» tong tong xuống đáy thùng.
Gaiép, tên kulắc mới bị tịch thu gia sản và có đà n con nhung nhúc, nói:
- GiỠthì chết cả nút!
Và thế là Nhikôlai Liusnhia đứng báºt dáºy, chẳng chà o ai, chẳng Ä‘á»™i mÅ©, chuồn thẳng. Atamantsukốp từ tốn bÆ°á»›c ra theo, nói vá»›i lại bằng cái giá»ng khản the thé:
- Giải tán đi, không thì lôi thôi to đấy!
Iakốp Lukits ngồi lặng Ä‘i và i phút. Tim lão dÆ°á»ng nhÆ° giãn bung ra, lá»™n lên táºn cổ. Lão khó thở. Máu trong đầu Ä‘áºp rình rình, trán toát mồ hôi lạnh. Lão đứng dáºy khi má»i ngÆ°á»i ra vỠđã gần hết; lão kinh tởm bÆ°á»›c tránh Lápsinốp Ä‘ang cúi gục xuống cái thùng, khẽ bảo thằng Chimôphây, con lão MÅ©i toác:
- Chimôphây, đi theo tôi.
Chimôphây lẳng lặng khoác áo véttông, Ä‘á»™i mÅ© và o. Hai ngÆ°á»i Ä‘i ra. Trong là ng, những anh đèn cuối cùng đã tắt ngấm. Chimôphây há»i:
- Ta đi đâu?
- Äến nhà tôi.
- Là m gì?
- Tà nữa sẽ biết, rảo rảo lên!
Iakốp Lukits chủ tâm tạt qua trụ sở Xôviết: không có ánh lá»a, các cá»a sổ Ä‘en ngòm. Há» vỠđến nhà Iakốp Lukits. Tá»›i bên thá»m, Iakốp Lukits dừng lại, nắm tay áo Chimôphây, bảo:
- Äợi đây má»™t lát. Tôi sẽ gá»i anh và o sau.
- Vâng.
Iakốp Lukits gõ cá»a. Cô con dâu ra mở then:
- Thà y đấy phải không?
- Thà y đây.
Lão cà i chặt then cá»a lại, lão không và o thẳng mà tá»›i gõ cá»a gian buồng xép. Má»™t giá»ng trầm khê nặc há»i:
- Ai đấy?
- Tôi đây. Và o được chứ, ông Alếchxanđrơ Anhiximôvits?
- VÃ o Ä‘i.
Pôlốptxép Ä‘ang ngồi viết gì đó bên chiếc bà n con đối diện vá»›i cá»a sổ che má»™t tấm khăn vuông Ä‘en. Bà n tay rá»™ng và gân guốc đặt úp lên che tá» giấy Ä‘ang viết dở, y quay cái đầu trán dô lại, há»i:
- Thế nà o? Công việc ra sao?
- Há»ng rồi… Lôi thôi to…
- Sao? Nói mau lên!...
Pôlốptxép đứng báºt dáºy, đút tá» giấy viết dở và o túi, hấp tấp cà i khuy cổ áo lại, rồi máu bốc lên mặt Ä‘á» rừ, y khom mình lại trong tÆ° thế con thú dữ chuẩn bị vồ.
Iakốp Lukits ấp úng kể lại chuyện vừa xảy ra. Pôlốptxép nghe, không hé răng má»™t lá»i. Từ hai hốc mắt sâu, đôi đồng tá» xanh lÆ¡ của y nhìn chòng chá»c và o Iakốp Lukits. Y từ từ ưỡn thẳng ngÆ°á»i lên, hai bà n tay hết nắm lại mở, cuối cùng bÄ©u đôi môi cạo nhẵn thÃn lại nom đáng sợ, y bÆ°á»›c sấn tá»›i Iakốp Lukits.
- Äồ chó-o-o chết! Là m ăn thế à , thằng già đê tiện, định hại tao hả? Äịnh phá hoại hả? Cái cÆ¡ sở ngu ngốc của mà y đã phá hoại má»™t ná»a công cuá»™c rồi đấy. Tao đã ra lệnh cho mà y thế nà o? Tao đã ra lệnh cho-mà y-thế-nà -o? Phải thăm dò ý tứ từng đứa má»™t trÆ°á»›c đã! NhÆ°ng mà y thì cứ nhÆ° con bò Ä‘á»±c lao đầu xuống khe!.. – Cái giá»ng thì thầm trầm trầm sôi sùng sục và cố nén lại của y là m Iakốp Lukits tái mét mặt và cà ng hãi, cà ng cuống. – Là m thế nà o bây giá»? Thằng Khốprốp ấy đã Ä‘i báo cáo chÆ°a? Thế nà o? ChÆ°a chứ? Nói Ä‘i, đồ mặt mẹt! ChÆ°a chứ? Sau đó nó Ä‘i đâu, mà y có theo dõi không?
- Không.. Thưa ông Alếchxanđrơ Anhiximôvits ân nhân của tôi, chúng ta nguy to rồi!
Iakốp Lukits ôm đầu. Má»™t giá»t nÆ°á»›c mắt từ từ lăn trên cái má nâu xạm xuống bá»™ ria muối tiêu là m lão buồn buồn.
Nhưng Pôlốptxép chỉ nghiến răng ken két:
- Mà y! Cái đồ đà n bà .. Phải hà nh động, chứ không phải là … Thằng con mà y có nhà không?
- Tôi không rõ… Tôi có đưa một thằng đến đây.
- Thằng nà o?
- Con lão Phrôn mũi toác.
- À… ÄÆ°a nó đến là m gì?
Bốn mắt gặp nhau, hiểu nhau chẳng cần nói má»™t lá»i. Iakốp Lukits quay mặt Ä‘i trÆ°á»›c, và nghe Pôlốptxép há»i: “Thằng ấy có tin được không?†– chỉ im lặng gáºt đầu. Pôlốptxép giáºn dữ giáºt cái áo varÆ¡i treo trên Ä‘inh xuống, rút dÆ°á»›i gối ra khẩu súng lục má»›i lau chùi sạch sẽ, xoay cái ổ, và trong các lá»— của ổ đạn, các đầu đạn mạ ká»n ánh lên thà nh má»™t vòng tròn sáng loáng. Vừa cà i khuy áo varÆ¡i, Pôlốptxép vừa ra lệnh dõng dạc nhÆ° ra lệnh chiến đấu:
- Äi lấy cái rìu. Xem xem Ä‘Æ°á»ng nà o gần nhất dẫn tao Ä‘i.. Từ đây đến đấy mất mấy phút?
- Gần thôi ạ, cách độ tám nhà …
- Nó có vợ con không?
- Có độc vợ.
- Hà ng xóm gần không?
- Má»™t bên là nhà đáºp lúa, bên kia là vÆ°á»n.
- Thế trụ sở Xôviết?
- Cách xe…
- Äi!
Trong khi Iakốp Lukits Ä‘i ra đống củi lấy cái rìu thì Pôlốptxép giÆ¡ tay trái nắm lấy khuá»·u tay Chimôphây, nói nhá»:
- Tuyệt đối nghe theo lệnh tôi! Ta đến nhà nó, rồi chú đổi giá»ng cho khác Ä‘i, bảo nó chú là ngÆ°á»i thÆ°á»ng trá»±c của Xôviết ấp, có giấy cần Ä‘Æ°a nó. Là m thế nà o cho Ä‘Ãch thân nó ra mở cá»a.
- Cẩn tháºn đấy, đồng chà ạ, không biết gá»i ông thế nà o… tôi chÆ°a được biết ông… thằng Khốprốp ấy, nó nhÆ° con bò má»™ng, khoẻ lắm, nếu không đánh gục ngay thì vá»›i hai bà n tay không nó có thể chÆ¡i cho…- Chimôphây nói đến đây đã liến thoắng.
- Thôi! – Pôlốptxép ngắt lá»i nó và chìa tay ra vá»›i Iakốp Lukits: - ÄÆ°a đây tôi. Äi trÆ°á»›c dẫn Ä‘Æ°á»ng.
Pôlốptxép cầm lấy cái rìu cán gá»— hoè và còn âm ấm hÆ¡i tay của Iakốp Lukits, luồn và o trong áo, giắt và o thắt lÆ°ng quần sarôva, rồi kéo láºt cổ áo lên.
Chúng lẳng lặng Ä‘i theo lối ngõ ngang. Bên cái bóng dáng cao lá»›n, chắc nịch của Pôlốptxép, Chimôphây nom nhÆ° má»™t thiếu niên. Nó Ä‘i bên viên đại Ä‘á»™i trưởng kỵ binh Ä‘ang bÆ°á»›c những bÆ°á»›c thấp bÆ°á»›c cao, nhìn đăm đăm và o mặt y. NhÆ°ng trá»i tối và cái cổ áo láºt đứng của y là m nó không nhìn rõ mặt…
Chúng lách hà ng rà o qua nhà đáºp lúa. Pôlốptxép thì thà o ra lệnh:
- Äi giẫm đúng và o lốt chân ngÆ°á»i trÆ°á»›c, để cho có vết chân má»™t ngÆ°á»i thôi.
Chúng Ä‘i trên tuyết còn trắng nguyên không má»™t vết chân, bÆ°á»›c theo má»™t hà ng dá»c, ngÆ°á»i ná» dẫm và o lốt chân ngÆ°á»i kia. Tá»›i gần cổng hà ng rà o, Iakốp Lukits áp lòng bà n tay ôm lấy mạng sÆ°á»n trái, thá»u thà o buồn bã:
- Lạy Chúa!...
Pôlốptxép trá» và o cá»a:
- Gõ đi!...
Chimôphây nhìn đôi môi y mấp máy mà đoán ra nhÆ° váºy hÆ¡n là nghe thấy. Nó khẽ lắc cái núm cá»a kêu lạch cạch và liá»n đó nghe thấy tiếng mấy ngón tay ngÆ°á»i lạ mặt Ä‘á»™i mÅ© lông trắng đứng ở bên phải cá»a, giáºn dữ cà o cà o, giằng khuy áo varÆ¡i ra. Chimôphây gõ lần nữa. Iakốp Lukits kinh hoà ng thấy má»™t con chó chui ra từ trong cái cÅ©i sắt đặt ngoà i sân. NhÆ°ng con chó rét cóng sủa không ra tiếng. Nó rên lên và bá» chạy vá» phÃa ngôi nhà kho lợp lá sáºy.
* * *
Khốprốp vỠđến nhà trong bụng rối bá»i, tuy dá»c Ä‘Æ°á»ng có nguá»™i Ä‘i đôi chút. Chị vợ dá»n cho anh ăn tối.
Anh ăn uể oải, buồn bã nói:
- Thèm một quả dưa muối quá, Maria ạ.
Chị tủm tỉm:
- Cho giã rượu chứ gì?
- Rượu chè gì đâu! Mình ạ, mai tôi sẽ ra thú vá»›i chÃnh quyá»n trÆ°á»›c kia có Ä‘i lÃnh tiá»…u phạt. Sống nhÆ° thế nà y mãi tôi không sống nổi.
- á»’, mình cứ nghÄ© quẩn! Mà hôm nay sao nom mình rÅ© rượi? Tôi tháºt chả hiểu.
Nhikita mỉm cÆ°á»i, vê vê bá»™ ria mép ráºm hung hung Ä‘á».
- Mình sắp sá»a cho tôi Ãt lÆ°Æ¡ng khô, hoặc nÆ°á»›ng Ãt mã Ä‘á». Tôi sắp Ä‘i tù.
Sau đó anh nằm hồi lâu, bá» ngoà i tai những lá»i khuyên can của vợ, hai mắt mở thao láo, ngẫm nghÄ©: “Mình sẽ khai hết vá» mình, và cả vá» thằng ÔxtÆ¡rốpnốp để ngÆ°á»i ta tống nốt cả bá»n quá»· sứ ấy nữa và o tù! NhÆ°ng mình thì rồi sẽ thế nà o đây? Liệu có bị Ä‘em bắn không? Mình sẽ ngồi tù và i ba năm, đẵn gá»— trên ngà n, rồi sẽ trở vá» sạch vết. Bấy giá» thì không còn ai trách móc quá khứ của mình được. Mình sẽ chẳng phải Ä‘i là m đầy tá»› không công cho ai nữa. Mình sẽ nói tháºt là m sao mà mình lại rÆ¡i và o là m lÃnh cho AstÆ°mốp. Mình cứ nói thẳng ra thế nà y: mình ở mặt tráºn đã Ä‘Ã o ngÅ© trốn vá». Ai lại muốn Ä‘Æ°a đầu ra là m bia đỡ đạn? Tuỳ há» xá», chuyện qua lâu rồi, ngÆ°á»i ta cÅ©ng nhẹ tay thôi. Mình sẽ kể hết! Tay mình chÆ°a há» bắn ai, còn nhÆ° cái chuyện roi vá»t… Ừ thì mình cÅ©ng có cầm roi quáºt cả lÃnh kô-dắc Ä‘Ã o ngÅ© lẫn mấy anh chà ng nà o mà há» bảo là bônsêvÃch.. Hồi ấy mình tối tăm mù mịt, nà o có biết ngô khoai ra saoâ€.
Anh ngủ thiếp Ä‘i. Vừa chợp được má»™t tà thì tiếng gõ cá»a là m anh tỉnh dáºy. Anh nằm rốn má»™t lát. “Ai mà giá» nà y mà còn đến thế nhỉ?†. Lại tiếng gõ nữa. Nhikita á» Ã má»™t tiếng khó chịu, nhá»m dáºy, định châm đèn thì chị Maria thức giấc, thì thà o:
- Hay lại gá»i há»p? Äừng đốt đèn. Ngà y không yên, đêm cÅ©ng lại chẳng yên. Mả mẹ há», chứ há» hoá rồ rồi!
Nhikita đi chân không bước ra nhà ngoà i.
- Ai đấy?
- Cháu đây, bác Nhikita ạ, cháu ở Xôviết xuống đây.
Giá»ng trẻ con lạ lạ… Nhikita bá»—ng cảm thấy trong bụng nhÆ° bồn chồn, kiểu nhÆ° chá»™t dạ, và há»i:
- Nhưng cháu là ai? Có việc gì?
- Cháu là Nhikôlai Kugienkốp đây. Có giấy của ông chủ tịch gá»i bác, ông ấy bảo bác lên trụ sở Xôviết ngay.
- Cứ đút qua khe cá»a.
… PhÃa bên ngoà i cá»a im lặng giây lát… Từ dÆ°á»›i cái mÅ© lông phóng ra má»™t cái lừ mắt thúc giục, doạ dẫm, và sau má»™t thoáng lúng túng, Chimôphây nghÄ© báºt ra má»™t kế:
- Bác cứ mở ra, phải biên nháºn cÆ¡.
Nó nghe thấy Khốprốp háºm há»±c Ä‘i lại, hai bà n chân không bÆ°á»›c loạt soạt trên ná»n đất nện. Then cá»a lạch cạch. Bóng trắng của Khốprốp hiện ra trên ná»n Ä‘en của khoang cá»a. Äúng lúc ấy Pôlốptxép bÆ°á»›c xấn chân trái lên ngưỡng cá»a, vung rìu bổ cho Khốprốp má»™t nhát và o giữa đầu sống mÅ©i.
NhÆ° má»™t con bò trÆ°á»›c khi mổ thịt bị má»™t nhát búa tạ và o sá», Khốprốp quỵ xuống, nhÅ©n ngÆ°á»i đổ ngá»a ra. Pôlốptxép ra lệnh nhá»:
- Và o đi! Cà i then lại!
Y sá» soạng tìm qủa đấm cá»a buồng, cái rìu vẫn khÆ° khÆ° trong tay. Và khi tìm thấy rồi, y mở toang cá»a ra.
Từ góc nhà , chá»— có kê cái giÆ°á»ng, Ä‘Æ°a ra tiếng vải sá»™t soạt, và má»™t tiếng Ä‘Ã n bà lo ngại:
- Lại đánh đổ cái gì rồi đấy h� .. Ai đấy, anh Nhikita?
Pôlốptxép buông rìu ra, hai tay giÆ¡ ra đằng trÆ°á»›c, lao và o cái giÆ°á»ng.
- á»i là ng nÆ°á»›c Æ¡i! Ai thế nà y? … Cứu…
Chimôphây vừa va đầu và o khung cá»a má»™t cái Ä‘au Ä‘iếng, chạy bổ và o. Nó nghe thấy tiếng lục đục và tiếng thở hổn hển trong góc nhà . Pôlốptxép đè xấn lên ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , chẹn cái gối lên mặt chị ta và bẻ quặt cánh khuá»·u, lấy khăn tay trói lại. Hai cùi tay y miết lên đôi vú núng nÃnh má»m má»m của chị Ä‘Ã n bà , và dÆ°á»›i ngÆ°á»i y, lồng ngá»±c chị ta lùng nhùng lún xuống. Y cảm thấy hÆ¡i ấm của cái thân thể cÆ°á»ng sức Ä‘ang giẫy giụa cố gỡ ra nhÆ° má»™t con chim bị ngÆ°á»i bắt, y nghe thấy tim chị Ä‘áºp. Trong y bá»—ng bùng lên, và chỉ trong giây lát thôi, má»™t dục vá»ng bá»ng rát nhÆ° lá»a đốt. NhÆ°ng y gầm lên má»™t tiếng, Ä‘iên dại luồn bà n tay xuống dÆ°á»›i gối, móc hà m chị nhÆ° móc hà m má»™t con ngá»±a. DÆ°á»›i mấy ngón tay quắp lại của y, hà m dÆ°á»›i của chị rãn ra, rồi má»m nhÅ©n, rách hẳn. Ngón tay y nhầy nhụa máu nong nóng. Và bây giá» thì ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã hết ú á»› rá»n rÄ©: y đã lấy cái váy vo tròn lại, tá»ng và o mồm chị đến táºn há»ng.
Pôlốptxép đặt Chimôphây đứng canh chị chủ nhà bị trói chặt, còn mình thì đi ra phòng ngoà i. Y thở khò khè như con ngựa sổ mũi.
- Äánh diêm lên!
Iakốp Lukits xoè que diêm. DÆ°á»›i ánh sáng lù mù, Pôlốptxép cúi xuống nhìn Khốprốp bị quáºt ngã bổ ngá»a. Anh lÃnh pháo thủ nằm, hai cẳng bẻ gáºp lại má»™t cách oái oăm, má áp xuống sà n đất. Anh vẫn còn thở. Bá»™ ngá»±c nở nổi gồ lên của anh cứ pháºp phồng từng cÆ¡n, và má»—i lần anh thở hắt ra thì bá»™ ria hung hung Ä‘á» lại nhúng và o vÅ©ng máu. Que diêm lụi tắt, Pôlốptxép mò mẫm sá» trán Khốprốp, nắn nắn chá»— rìu bổ. Ngón tay hắn chạm và o xÆ°Æ¡ng vỡ, thấy xà o xạo.
Iakốp Lukits thá»u thà o:
- Ông cho tôi vá»â€¦ Cứ thấy máu là tôi tối tăm mặt mÅ©i…
Lão phát sốt phát rét, chân tay bủn rủn. Nhưng Pôlốptxép không đáp, mà ra lệnh:
- Mang rìu lại đây. Trong kia kìa…cạnh giÆ°á»ng. Lấy cả Ãt nÆ°á»›c nữa.
NÆ°á»›c lạnh là m Khốprốp hồi tỉnh. Pôlốptxép chặn đầu gối lên ngá»±c anh, há»i, giá»ng thì thầm rin rÃt:
- Mà y đã đi báo cáo chưa, thằng phản bội? Ê, thằng kia, đánh diêm lên!
Que diêm lại soi tá» trong và i giây khuôn mặt và má»™t con mắt mở he hé của Khốprốp. Tay Iakốp Lukits run run, và ngá»n lá»a nhá» xÃu cÅ©ng run run. Ở phòng ngoà i, những ánh lá»a và ng khè nhảy nhót trên bó lá sáºy trên mái rủ xuống. Que diêm tà n, bén cả và o đầu ngón tay Iakốp Lukits, nhÆ°ng hắn cÅ©ng chẳng thấy rát. Pôlốptxép nhắc lại câu há»i hai lần nữa, rồi bắt đầu bẻ ngón tay Khốprốp gãy răng rắc. Anh rên lên má»™t tiếng rồi bá»—ng láºt sấp xuống, và từ từ khó nhá»c nhổm lên, đứng dáºy. Pôlốptxép hì hục cố váºt ngá»a anh trở lại nhÆ° cÅ©, nhÆ°ng sức khoẻ nhÆ° sức gấu đã giúp anh đứng thẳng dáºy được. Anh vung tay trái nắm lấy thắt lÆ°ng Iakốp Lukits còn tay phải thì tóm lấy cổ Pôlốptxép. Pôlốptxép rụt cổ lại để những ngón tay lạnh ngắt của Khốprốp khá»i xiết lấy há»ng mình, và kêu lên:
- Äánh diêm lên!... Äồ ăn hại! Bảo đánh diêm lên kìa!
Tối quá, hắn không sỠthấy cái rìu đâu cả.
Thằng Chimôphây ở trong bếp thò đầu ra, chưa biết đầu cua tai nheo ra sao, thì thà o rõ mồn một:
- Ông Æ¡i, ông! Ông cứ tÆ°Æ¡ng cho nó và o mạng sÆ°á»n. Cho má»™t rìu và o mạng sÆ°á»n, đằng lưỡi ấy, nó khắc nói ngay!
Pôlốptxép đã vá»› được cái rìu, ráng hết sức giằng ra khá»i bà n tay Khốprốp, rồi lần nà y thì bằng đằng lưỡi, bổ rìu xuống má»™t nhát, hai nhát, Khốprốp ngã xuống, và trong khi ngã va đầu và o tấm ghế dà i. Chiếc xô đặt trên ghế rÆ¡i đánh xoảng má»™t cái, nhÆ° tiếng súng nổ. Pôlốptxép nghiến răng bồi cho ngÆ°á»i đã nằm sóng soà i dÆ°á»›i đất má»™t cú chết hẳn: y lấy chân rá» tìm cái đầu, rồi cứ chá»— ấy mà bổ rìu xuống. Y nghe thấy tiếng máu phun ra ồng á»™c. Rồi y đẩy dúi Iakốp Lukits và o buồng ngủ, đóng cá»a lại, miệng nói khe khẽ:
- Äồ mà y! Nhát nhÆ° cáy! Giữ chặt lấy đầu con mẹ nà y, phải tra cho ra: chồng nó đã Ä‘i báo hay chÆ°a? Còn thằng kia, đè lên cẳng nó.
Pôlốptxép tì sấp ngá»±c xuống ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà bị trói. NgÆ°á»i y sặc mùi mồ hôi chua loét. Y há»i, dằn từng tiếng:
- Tối hôm nay chồng mà y vỠcó lên trụ sở Xôviết hay đi đâu không?
Trong bóng đêm má» má», y nhìn thấy má»™t đôi mắt kinh hoà ng dại hẳn Ä‘i, ứ nÆ°á»›c mắt húp hÃp, má»™t bá»™ mặt tÃm ngoét vì ngạt thở. Y thấy nôn nao, muốn cút ngay ra khá»i nÆ¡i đây, ra chá»— nà o thoang thoáng… Y căm há»n và ghê tởm lấy ngón tay bóp và o chá»— sau tai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà . Bị Ä‘au dữ dá»™i, chị giãy lên, ngất xỉu Ä‘i má»™t lát. Rồi chị tỉnh lại, bá»—ng lấy lưỡi đẩy mạnh cái giẻ đầm nÆ°á»›c bá»t nong nóng rÆ¡i ra; nhÆ°ng chị không kêu, chỉ nghẹn ngà o thá»u thà o van lÆ¡n:
- Trăm lạy các quan! .. Tha cho là m phúc! Con xin nói hết!
Chị nháºn ra Iakốp Lukits. Chẳng vì lão là chá»— thân thÃch của gia đình nhà chị, và sáu bảy năm vá» trÆ°á»›c, chị vá»›i lão cùng đỡ đầu thằng cháu con bà chị ruá»™t chị. Chị khó nhá»c mấp máy đôi môi bị xé rách xá»… xuống, nói nhÆ° ngÆ°á»i lắp:
- Bác! á»i bác Æ¡i!.. Sao lại thế nà y hả bác?
Pôlốptxép sợ hãi giÆ¡ bà n tay to tÆ°á»›ng bịt mồm chị. Trong má»™t phút rạo rá»±c má»™t tia hy vá»ng được rủ lòng thÆ°Æ¡ng, chị hôn và o bà n tay ấy bằng đôi môi nhầy nhụa máu me. Chị muốn sống! Chị sợ!
- Chồng mà y có đi đâu không?
Chị lắc đầu. Iakốp Lukits túm lấy tay Pôlốptxép.
- Quan…Quan lớn….Ngà i Alếchxanđrơ Anhiximôvits!... Tha cho nó…Ta đe nó thì nó sẽ không nói gì đâu!.. Không dám hé răng đến già !...
Pôlốptxép đẩy lão ra. Lần đầu tiên trong suốt những giây phút ghê gá»›m nà y, y Ä‘Æ°a mu bà n tay lên quệt mồ hôi trên mặt. Y nghÄ© bụng: “Mai là nó sẽ Ä‘i tố cáo! NhÆ°ng nó là đà n bà , má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kô-dắc, mình là má»™t sÄ© quan, đáng xấu hổ…Mẹ kiếp!...Phải bịt mắt nó lại, cho nó khá»i trông thấy…â€.
Y kéo ngược tấm áo lót vải thô của chị úp lên đầu chị. Mắt y dừng lại giây lát trên thân thể nõn nà của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ba mÆ°Æ¡i tuổi chÆ°a con cái ấy. Chị nằm nghiêng, chân co chân duá»—i, nhÆ° má»™t con chim trắng to tÆ°á»›ng trúng đạn rÆ¡i… Trong bóng tối lá» má», chợt Pôlốptxép nhìn thấy cái khe vú và cái bụng ngăm ngăm nÆ°á»›c da bánh máºt của chị bóng nhẫy mồ hôi. “Nó hiểu tại sao mình lại trùm đầu nó. Mẹ kiếp!..â€. Pôlốptxép há»±c má»™t cái rồi bổ lưỡi rìu xuống cái mặt ngÆ°á»i trùm kÃn tấm áo lót.
Iakốp Lukits bá»—ng cảm thấy cái thân thể chị ngÆ°á»i thân của mình rùng rùng giãy chết trong khoảnh khắc. Mùi máu tÆ°Æ¡i tanh tanh xá»™c và o mÅ©i lão… Iakốp Lukits loạng choạng bÆ°á»›c tá»›i lò sưởi, ruá»™t Ä‘au quặn, muốn lá»™n má»a.
Ra tá»›i báºc thá»m, Pôlốptxép say lảo đảo, gục áp môi và o lan can, ngoạm lấy má»™t Ãt tuyết xôm xốp mát lạnh rÆ¡i bám và o đó. Chúng Ä‘i ra cổng. Chimôphây tụt lại sau; hắn Ä‘i vòng Ä‘Æ°á»ng, hÆ°á»›ng tá»›i cái tiếng nhạc phong cầm réo rắt từ phÃa trÆ°á»ng há»c vá»ng lại. Äám trai trái Ä‘ang vui chÆ¡i ở đó. Chimôphây véo mấy cô, lách và o trong đám há»i mượn anh bạn nhạc sÄ© cây Ä‘Ã n. Má»™t cô Ä‘á» nghị:
- Anh Chimôphây! Là m một bà i Digan! Láy ác và o.
Chimôphây đỡ lấy cây Ä‘Ã n từ tay chủ nó, và để tuá»™t xuống đất. Nó gượng cÆ°á»i, nhấc cây Ä‘Ã n lên rồi lại tuá»™t tay rÆ¡i, không sao quà ng nổi sợi dây Ä‘eo lên vai trái. Nó không là m chủ được mấy ngón tay nó. Nó vẩy vẩy ngón tay, cÆ°á»i, trả lại Ä‘Ã n.
- Lại nốc và o ở đâu rồi!
- Nom kìa, chị em Æ¡i, có đúng cáºu cả say không?
- Nôn cả ra áo kìa! Say bà tỉ!
Các cô tránh xa Chimôphây ra. NgÆ°á»i có Ä‘Ã n bá»±c mình thổi phù phù những bông tuyết dÃnh trên phÃm, rồi ngáºp ngừng kéo má»™t bản nhạc Digan. Uliana AkhÆ¡vátkina, cô gái cao lá»›n nhất đám, mà là ng nÆ°á»›c đặt cho cái tên là “mụ há»™ phápâ€, bÆ°á»›c ra, nện gót già y lách cách xuống đất, hai cánh tay giang thẳng nhÆ° chiếc đòn gánh. “Phải ở đây đến sáng, - Chimôphây tá»± nhủ thầm, nhÆ° nhủ ai, - để khi Ä‘iá»u tra chúng nó khá»i nghiâ€. Nó đứng dáºy, và lần nà y thì cố tình giả bá»™ say, bÆ°á»›c lảo đảo, tá»›i gục đầu và o cái đùi non nóng hổi của má»™t cô ngồi ở ngưỡng cá»a:
- Bắt hộ anh con chấy, em ơi!...
* * *
Còn Iakốp Lukits thì mặt tái xanh nhÆ° tà u lá cải, vừa vỠđến nhà đã lăn đùng xuống giÆ°á»ng và không ngóc đầu lên được nữa. Lão nghe thấy tiếng Pôlốptxép xát xà phòng và o tay, vốc nÆ°á»›c ong óc, xì xục rá»a ráy rồi bÆ°á»›c vá» buồng. Äang ná»a đêm hắn khua mụ chủ nhà dáºy:
- Có món chè lê không, bà chị? Cho xin một cốc.
Y cạn cốc (Iakốp Lukits nằm úp sấp mặt và o gối, nghé má»™t bên mắt lên nhìn) vá»› lấy quả lê luá»™c, nhai tóp tép, Ä‘i Ä‘i lại lại, vừa Ä‘i vừa hút thuốc khói mù, tay xoa xoa bá»™ ngá»±c núng nÃnh, nhẵn thÃn nhÆ° ngá»±c Ä‘Ã n bà .
Nằm trong căn phòng xép, Pôlốptxép duá»—i hai chân đặt lên viên gạch còn nóng. Äêm ngủ, y vẫn thÃch hÆ¡ hai bà n chân Ä‘au bệnh khá»›p của y nhÆ° váºy. Y mắc phải bệnh ấy năm 1916, khi bÆ¡i qua sông Búc giữa mùa đông, Ä‘em hết cái lòng trung thà nh phụng sá»± Äức Hoà ng đế, bảo vệ quê cha đất tổ. Từ đó viên quan ba Pôlốptxép mê cái hÆ¡i nóng, mê má»™t đôi già y lót nỉ ấm áp…
|
01-01-2009, 11:05 PM
|
|
Phá Quan Hạ Sơn
|
|
Tham gia: Nov 2008
Äến từ: Thao Dien Q2
Bà i gởi: 180
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 0 Times in 0 Posts
|
|
CHÆ¯Æ NG XIII
Má»™t tuần lá»… ở Grêmiatsi Lốc, Äavưđốp đã húc phải má»™t loạt các vấn Ä‘á» nhÆ° húc và o bức tÆ°á»ng… Äêm đêm, ở trụ sở Xôviết hoặc ở trụ sở uá»· ban quản trị nông trang đặt tại ngôi nhà thênh thang của Titốc trở vá» nhà mình, Äavưđốp lại Ä‘i Ä‘i lại lại mãi trong gian phòng anh ở, hút thuốc, Ä‘á»c báo “Sá»± tháºt†và báo “Tay búa†do ngÆ°á»i Ä‘Æ°a thÆ° mang đến. Và nghÄ© miên man đến những con ngÆ°á»i ở Grêmiatsi Lốc, đến nông trang, đến những chuyện xảy ra trong ngà y. NhÆ° má»™t con sói bị cắm cá» (*), anh cố thoát ra cái vòng luẩn quẩn những ý nghÄ© vá» nông trang, bồi hồi nhá»› phân xưởng của mình, nhá»› bạn bè, nhá»› công việc ngà y trÆ°á»›c. Anh thoáng buồn khi nghÄ© rằng giỠđây xưởng anh chắc đã có nhiá»u thay đổi, mà anh thì lại vắng mặt; rằng giỠđây anh không còn có thể thức trắng đêm ngồi nghiên cứu bản vẽ má»™t Ä‘á»™ng cÆ¡ máy kéo, cố tìm cách cải tiến cái há»™p số nữa; rằng cá»— máy khó tÃnh và khắt khe của anh Ä‘ang do má»™t ngÆ°á»i khác sá» sụng, chắc hẳn là do anh chà ng GônÄ‘Æ¡smÃt tá»± cao tá»± mãn kia; rằng sau những bà i diá»…n văn nghe rất hay, nồng nhiệt tiá»…n Ä‘Æ°a anh em “Hai vạn rưởi†lên Ä‘Æ°á»ng, xem chừng giỠđây ngÆ°á»i ta đã quên anh rồi. Rồi bá»—ng ý nghÄ© của anh lại chuyển sang Grêmiatsi Lốc, cứ nhÆ° có ai vừa chuyển cầu dao cắt Ä‘iện trong óc anh, lái dòng suy nghÄ© của anh sang hÆ°á»›ng khác. Anh vá» công tác nông thôn không đến ná»—i nhÆ° má»™t dân thà nh thị ngây thÆ¡, ù ù cạc cạc. NhÆ°ng cuá»™c đấu tranh giai cấp phát triển phức tạp, rối nhÆ° má»› bòng bong, vá»›i những hình thức thÆ°á»ng thÆ°á»ng là âm ỉ, bà máºt, đã diá»…n ra trÆ°á»›c mắt anh không phải chỉ phức tạp nhÆ° những ngà y đầu má»›i tá»›i Grêmiatsi Lốc anh đã thấy mà thôi. Thái Ä‘á»™ khăng khăng của Ä‘a số trung nông không chịu và o nông trang mặc dù cái lợi rà nh rà nh của kinh tế táºp thể, anh thấy nó khó hiểu quá. Có nhiá»u ngÆ°á»i anh không tìm ra chìa khoá để hiểu được há» và mối quan hệ giữa há» vá»›i nhau. Titốc hôm qua còn là du kÃch, hôm nay đã là kulắc, là kẻ thù. Chimôphây Bôrsép, bần nông mà lại công khai bao che cho má»™t tên kulắc. ÔxtÆ¡rốpnốp là má»™t nông dân có trình Ä‘á»™, tá»± giác và o nông trang, nhÆ°ng Nagunốp lại tá» má»™t thái Ä‘á»™ mặc cảm và cảnh giác vá»›i lão. Những con ngÆ°á»i Grêmiatsi Lốc lần lượt diá»…u qua trong óc Äavưđốp… Và ở há» có nhiá»u Ä‘iá»u anh không hiểu, nó nhÆ° bị phủ lên má»™t tấm mà n không nhìn thấy, không sá» thấy. Äối vá»›i anh, trang ấp nà y chẳng khác gì má»™t chiếc Ä‘á»™ng cÆ¡ phức tạp cấu trúc kiểu má»›i. Äavưđốp căng đầu óc ra, chăm chú mầy mò cố tìm hiểu nó, nghiên cứu, táy máy từng chi tiết, nghe ngóng từng chá»— trục trặc trong nhịp Ä‘áºp rá»™n rã suốt ngà y không biết má»i của cá»— máy tinh thần ấy.
Vụ án mạng bà hiểm giết hai vợ chồng anh bần nông Khốprốp Ä‘Æ°a anh đến cái phán Ä‘oán là trong bá»™ máy kia có má»™t lò xo bà máºt nà o đó Ä‘ang tác Ä‘á»™ng. Anh lá» má» cảm thấy có má»™t mối quan hệ nhân quả giữa cái chết của Khốprốp vá»›i cuá»™c váºn Ä‘á»™ng táºp thể hoá, vá»›i cái má»›i Ä‘ang húc đổ bức tÆ°á»ng xiêu vẹo của chế Ä‘á»™ là m ăn riêng lẻ. Buổi sáng hôm phát hiện ra xác hai vợ chồng Khốprốp, anh đã trao đổi hồi lâu vá»›i RadÆ¡miốtnốp và Nagunốp. Hai anh chà ng nà y cÅ©ng hết Ä‘oán già lại Ä‘oán non. Khốprốp là bần nông, trÆ°á»›c kia có Ä‘i bạch vệ, thá» Æ¡ vá»›i sinh hoạt là ng xóm, không hiểu sao cứ bám riết lấy tên kulắc Lápsinốp. Có ngÆ°á»i Ä‘Æ°a ra giả thuyết đây là má»™t vụ giết ngÆ°á»i cÆ°á»›p của, nhÆ°ng rõ rà ng giả thuyết ấy vô lý, vì nhà anh ta không bị lấy Ä‘i cái gì, vả lại cÅ©ng chẳng có quái gì mà lấy. RadÆ¡miốtnốp nêu ra má»™t ý kiến khác:
- Chắc lại chuyện gái, trêu gan thằng nà o đấy thôi. SỠvợ nó, nó giết chứ gì!
Nagunốp lặng thinh. Anh không thÃch ăn ốc nói mò. NhÆ°ng khi Äavưđốp Ä‘Æ°a ra phán Ä‘oán là thế nà o cÅ©ng có má»™t tên kulắc nhúng tay và o vụ án mạng nà y, và đỠnghị trục xuất ngay bá»n chúng ra khá»i là ng, thì Nagunốp dứt khoát ủng há»™ ý kiến ấy:
- Má»™t tay trong bá»n chúng nó khá» Khốprốp chứ ai, còn gì phải bà n nữa! Tống cả bá»n chó đểu ấy tá»›i vùng băng giá Ä‘i thôi!
RadÆ¡miốtnốp nhún vai cÆ°á»i khẩy:
- Nên tống chúng nó Ä‘i, dÄ© nhiên là nhÆ° thế. Chúng nó cản trở bà con nhân dân và o nông trang. NhÆ°ng có Ä‘iá»u là Khốprốp bị không phải do bà n tay chúng đâu. Anh ta không liên can gì vá»›i chúng. Äà nh rằng anh ta cứ bám lấy thằng Lápsinốp, thÆ°á»ng xuyên đến là m cho nó, nhÆ°ng đã chắc đâu không phải vì miếng ăn? Bụng đói, thế là phải mò đến Lápsinốp. Chả nên chuyện gì cÅ©ng đổ cho bá»n kulắc, thế thì cÅ©ng quá đáng, các cáºu ạ! Không, muốn gì thì gì, đây nhất định là chuyện gái.
Huyện cá» má»™t nhân viên Ä‘iá»u tra và má»™t y sÄ© vá». Há» mổ tá» thi, thẩm vấn các nhà xung quanh, láng giá»ng của Khốprốp và Lápsinốp. NhÆ°ng cuá»™c Ä‘iá»u tra cÅ©ng không tìm ra manh mối gì vá» thủ phạm và nguyên nhân vụ án mạng. Ngà y hôm sau, mồng 4 tháng Hai, đại há»™i nông trang viên nhất trà thông qua nghị quyết trục xuất các gia đình kulắc ra khá»i miá»n Bắc CápcadÆ¡. Há»™i nghị cÅ©ng bầu ra ban quản trị nông trang, thà nh phần gồm có Iakốp Lukits ÔxtÆ¡rốpnốp (được Äavưđốp và RadÆ¡miốtnốp nhiệt liệt ủng há»™, mặc cho Nagunốp phản đối), Paven Liubiskin, Äemka Usakốp, Akaska Mênốc (trầy tráºt má»›i trúng cá»), và ngÆ°á»i thứ năm là Äavưđốp, được thông qua má»™t cách vui vẻ, không có ý kiến gì. Äiá»u đó má»™t phần cÅ©ng do hôm qua má»›i nháºn được giấy của Nông há»™i huyện báo tin huyện đồng ý vá»›i Nông há»™i giá»›i thiệu đồng chà Äavưđốp, đặc phái viên huyện uá»·, cán bá»™ Ä‘oà n “Hai vạn rưởiâ€, ra ứng cá» chủ tịch nông trang.
* * *
Äavưđốp vẫn ở nhà Nagunốp. Anh ngủ trên chiếc giÆ°á»ng hòm kê cách giÆ°á»ng hai vợ chồng Nagunốp má»™t tấm mà n gió vải hoa treo thâm thấp. Bà chủ nhà , má»™t bà goá không con, ở gian đầu. Äavưđốp biết mình cÅ©nglà m vÆ°á»›ng Maka, nhÆ°ng những ngà y đầu báºn tÃu tÃt và căng thẳng chẳng có thá»i giá» Ä‘i tìm chá»— ở khác. Luska, vợ Nagunốp, đối vá»›i Äavưđốp vẫn ân cần săn đón, tuy váºy, từ sau cuá»™c nói chuyện tình cá» vá»›i Maka, được anh ta hở cho biết vợ mình ăn nằm vá»›i thằng Chimôphây, con lão MÅ©i toác, thì anh không giấu nổi ác cảm vá»›i cô ả, và thấy phiá»n phiá»n phải ở tạm đây. Sáng sáng, không bắt chuyện nhÆ°ng Äavưđốp vẫn thÆ°á»ng đảo mắt để ý nhìn Luska. Cô ả nom vẻ không quá hai nhăm, mặt trái xoan lấm tấm tà n nhang nom từa tá»±a quả trứng chim khách. NhÆ°ng trong đôi mắt Ä‘en láy nhÆ° hắc Ãn, trong toà n bá»™ thân hình thon thả và khô khô của ả có má»™t vẻ đẹp gì quyến rÅ© và ** thoã lạ lùng. Äôi lông mà y cong cong má»m mại của ả lúc nà o cÅ©ng hÆ¡i rÆ°á»›n lên, dÆ°á»ng nhÆ° lúc nà o ả cÅ©ng Ä‘ang đón đợi má»™t cái gì thú vị; đôi môi Ä‘á» chót không che kÃn hà m răng Ä‘á»u sin sÃt hÆ¡i hÆ¡i mái hiên, lúc nà o cÅ©ng khẽ nhếch nhÆ° sẵn sà ng cÆ°á»i. Äi đứng, ả rún rẩy đôi vai xuôi, cứ nhÆ° lúc nà o cÅ©ng đợi sắp có ngÆ°á»i ôm chầm lấy mình. Ả ăn mặc cÅ©ng chỉ nhÆ° má»i chị em kô-dắc ở Grêmiatsi, có thể có phần nà o chải chuốt hÆ¡n đôi chút.
Má»™t hôm, sá»›m bảnh mắt, Äavưđốp Ä‘ang xá» giầy thì nghe thấy tiếng Maka nói sau tấm mà n gió:
- Trong túi áo varÆ¡i anh có nịt chun đấy. Em dặn Xêmiôn mua phải không? Hôm qua anh ấy lên phố vá», nhá» anh Ä‘Æ°a cho em.
- Tháºt không, anh Maka? – Giá»ng Luska âm ấm ngái ngủ, run run mừng rỡ…
Chị chà ng mặc Ä‘á»™c tấm áo lót nhảy tót trên giÆ°á»ng xuống, chạy tá»›i chá»— áo varÆ¡i của chồng treo trên Ä‘inh, rút trong túi áo ra không phải là đôi nịt tròn thÃt lấy bắp chân, mà là loại nịt của các bà các cô thà nh thị, thắt lên lÆ°ng, viá»n xanh. Äavưđốp nhìn thấy bóng ả trong gÆ°Æ¡ng: ả đứng vÆ°Æ¡n cái cổ ngẳng nhÆ° cổ trẻ con, Æ°á»›m thá» hà ng má»›i mua được và o cẳng chân khô khô của mình. Äavưđốp nhìn trong gÆ°Æ¡ng thấy đôi mắt long lanh của ả cÆ°á»i nheo lại, và đôi má lấm tấm tà n nhang hây hây Ä‘á». Vừa ngắm nghÃa chiếc bÃt tất bó sát đùi, ả vừa quay vá» phÃa Äavưđốp. Qua cổ tấm áo lót mình, trông thấy đôi vú ả núng na núng nÃnh, đôi vú ngăm ngăm rắn chắc, thây lẩy chÄ©a sang hai bên và chúc xuống nhÆ° vú dê cái. Vừa lúc đó, ả nhìn qua đầu mà n gió trông thấy Äavưđốp, và đưa hai tay từ từ khép cổ áo lại, chẳng quay Ä‘i, đôi mắt lim dim và miệng mỉm má»™t nụ cÆ°á»i quánh sệt. Äôi mắt trâng tráo ấy nhÆ° muốn nói: “Anh xem, em xinh không!â€.
Äavưđốp buông phịch ngÆ°á»i xuống mặt hòm là m nó kêu ken két. Anh Ä‘á» mặt, Ä‘Æ°a tay hất ngược má»› tóc Ä‘en nhánh xoã xuống trán: “Bố khỉ! Mụ ấy lại tưởng mình nhìn trá»™m mụ ấy đấy…Dấm dá»› quá, tá»± nhiên lại đứng dáºy! Khéo mụ ấy lại nghÄ© là mình mê mụ ấy…â€.
Nghe tiếng Äavưđốp đằng hắng khó chịu, Maka cằn nhằn vợ:
- Có ngÆ°á»i lạ mà cứ tô hô thế kia!
- Anh ấy có thấy đâu!
- Lại còn không thấy!
Äavưđốp ho húng hắng phÃa sau tấm mà n gió. Cô ả luồn váy qua đầu, nói thản nhiên nhÆ° không:
- Thì đấy! Cứ nhìn cho sÆ°á»›ng mắt. Maka, có ai lạ đâu mà . Nay lạ, mai sẽ là của em, nếu em muốn. - Ả rÅ© ra cÆ°á»i, nhảy lăn ká»nh và o giÆ°á»ng: - Anh là nh nhÆ° đất ấy! Ông bụt! Ông bụt đất của em!...
* * *
Ä‚n sáng xong, vừa bÆ°á»›c chân ra khá»i cổng, Äavưđốp đã nói Ä‘á»™p:
- Con vợ cáºu chẳng ra cái đếch gì.
Nagunốp nhìn Äavưđốp, khẽ đáp:
- Quan trá»ng gì đến cáºu?
- NhÆ°ng đối vá»›i cáºu thì quan trá»ng đấy! Hôm nay mình sẽ dá»n ngay Ä‘i nÆ¡i khác, gai mắt lắm! ÄÆ°á»ng Ä‘Æ°á»ng má»™t thằng cha nhÆ° cáºu mà cứ để nó xá» chân lá»— mÅ©i! ChÃnh mồm cáºu nói là nó ngủ vá»›i thằng con lão MÅ©i toác.
- Váºy là m thế nà o, đánh à ?
- Không đánh, nhÆ°ng phải uốn nắn nó! Mình cứ nói toạc móng heo: mình là má»™t thằng cá»™ng sản đây, nhÆ°ng vá» chuyện nà y mình hÆ¡i khó tÃnh. Mình sẽ sá»a cho má»™t tráºn rồi Ä‘uổi mẹ nó Ä‘i! Nó là m cáºu mất cả uy tÃn vá»›i quần chúng, thế mà cáºu cứ im thin thÃt. Äêm nó Ä‘i đâu? Chúng mình Ä‘i há»p vá» chẳng đêm nà o thấy mặt nó cả. Mình không can thiệp và o chuyện nhà cá»a của cáºu…
- Cáºu có vợ chÆ°a?
- ChÆ°a. NhÆ°ng bây giá» nhìn cảnh vợ chồng cáºu, mình sẽ ở váºy đến già .
- Cáºu coi vợ nhÆ° má»™t thứ của riêng à ?
- Ê, cha tiên nhân anh, đồ vô chÃnh phủ ná»a mùa! Của riêng! Thế chẳng còn của riêng là gì? Sao cáºu đã vá»™i thủ tiêu nó? Gia đình có còn không nà o? Cáºu ăn phải bùa mê của vợ, dung túng thói Ä‘Ã ng Ä‘iếm của nó, ra cái Ä‘iá»u rá»™ng lượng. Mình sẽ Ä‘Æ°a vấn Ä‘á» nà y ra chi bá»™!.. Bà con nông dân phải noi gÆ°Æ¡ng anh. Thế mà tấm gÆ°Æ¡ng sáng gá»›m nhỉ!
- Äược rồi, tôi sẽ giết nó!
- Thôi đi anh!
- Nà y, bảo cái đã… Cáºu đừng nhảy và o chuyện nà y là m gì…- Maka dừng lại giữa Ä‘Æ°á»ng, Ä‘á» nghị. – Mình khắc gỡ ra, nhÆ°ng lúc nà y thì chẳng còn bụng dạ đâu nghÄ© đến chuyện ấy. Mà chuyện đâu phải má»›i hôm qua, mình chịu Ä‘á»±ng lâu rồi.. nán đợi Ãt nữa, rồi sẽ liệu… Mình yêu nó héo lòng héo ruá»™t.. Nếu không thì xong lâu rồi… Cáºu Ä‘i đâu bây giá»? Lên trụ sở Xôviết à ? – Anh lái sang chuyện khác.
- Không, mình định đến nhà ÔxtÆ¡rốpnốp. Mình muốn đến thăm nhà , chuyện trò má»™t tÃ. Lão ấy là má»™t mugÃch sáng ý đấy. Mình muốn Ä‘Æ°a lão ra là m quản lý. Cáºu thấy thế nà o? Äang cần má»™t ngÆ°á»i quản lý cầm đồng côpếch của nông trang biết là m cho nó thà nh đồng rúp. Xem ra thì ÔxtÆ¡rốpnốp là má»™t ngÆ°á»i nhÆ° váºy.
Nagunốp bực lắm, xua tay:
- Lại cái luáºn Ä‘iệu ấy! Cáºu vá»›i AnÄ‘rây là hay khen ÔxtÆ¡rốpnốp lắm đấy! Nông trang cần đến lão ấy để là m gì.. Mình phản đối. Mình sẽ đòi cho bằng được phải khai trừ lão ấy ra khá»i nông trang! Cái thằng khốn kiếp già u sụ ấy đã phải đóng thuế phụ thu (**) hai năm rồi đấy, trÆ°á»›c chiến tranh nó là má»™t tên kulắc, thế mà ta lại Ä‘Æ°a nó lên Æ°?
- Lão ấy là má»™t ngÆ°á»i là m nông nghiệp có trình Ä‘á»™. Theo nhÆ° ý cáºu thì là tôi bênh vá»±c cho má»™t tên kulắc hay sao?
- Nếu vừa qua chúng mình không xén lông xén cánh lão ấy thì lão ấy đã biến thà nh một tên kulắc từ lâu rồi!
Há» chia tay nhau má»—i ngÆ°á»i má»™t ngả, không nhất trà được vá»›i nhau, bá»±c nhau không chịu được.
----------------------
(*) Äi săn chó sói, khi phát hiện ra con sói lẩn quất ở góc rừng nà o, ngÆ°á»i ta chăng dây có buá»™c những lá cá» nhá», vây lấy khu vá»±c ấy. Con sói sợ, không dám nhảy qua, cứ luẩn quẩn trong vòng vây cỠấy. – ND.
(**) Sau Cách mạng tháng MÆ°á»i, những nhà già u ở nông thôn ngoà i thuế cÆ¡ bản, phải đóng thuế phụ thu theo phần trăm mức dÆ°. - ND
|
01-01-2009, 11:05 PM
|
|
Phá Quan Hạ Sơn
|
|
Tham gia: Nov 2008
Äến từ: Thao Dien Q2
Bà i gởi: 180
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 0 Times in 0 Posts
|
|
CHÆ¯Æ NG XIV
Tháng Hai…
Cái rét là m cho đất cÅ©ng co quắp lại. Mặt trá»i má»c lên trên ná»n mầu trắng chói chang của băng tuyết. Những chá»— nà o gió xua bay hết tuyết thì ban đêm đất nẻ kêu răng rắc. Gò đống mồ mả ngoà i thảo nguyên nứt ra những Ä‘Æ°á»ng ngoằn ngoèo nhÆ° những trái dÆ°a bở chÃn mõm. Äằng sau là ng, quanh các đám ruá»™ng cà y thu, cánh đồng phủ tuyết chói chang nhức mắt. Hà ng dÆ°Æ¡ng hai bên bá» sông long lanh vảy bạc. Từ ống khói các nhà dá»±ng lên những cá»™t khói mà u da cam, nhÆ° những thân cây má»c thẳng. Trong các nhà đáºp lúa, giá rét là m cho rÆ¡m rạ bốc lên thoang thoảng mùi hÆ°Æ¡ng của tháng Tám trong xanh, cái hÆ¡i thở nóng hổi của gió hanh, cái hÆ°Æ¡ng vị của trá»i hè…
Trong các chuồng trại lạnh buốt, bò Ä‘á»±c và bò cái cứ tha thẩn suốt đêm. Äến sáng thì các máng không còn sót lấy má»™t ngá»n cá». Cừu con và dê con lứa đẻ mùa đông thì không để trong chuồng. Äêm đêm các bà mắt nhắm mắt mở bế chúng ra bú mẹ, rồi lại đùm và o vạt váy ôm trở và o trong nhà ấm hÆ¡i than. Và sá»± có mặt của các chú dê cõn, những chú cừu non vá»›i bá»™ lông măng quăn tÃt là m cho căn nhà thÆ¡m ngát hÆ¡i băng giá, mùi cá» khô băm nhá» và mùi sữa dê dìu dịu. DÆ°á»›i lá»›p vá» cứng bên ngoà i, tuyết bên trong xôm xốp, sà o sạo nhÆ° hạt muối. Äêm khuya u tịch quá, khiến cho bầu trá»i giá lạnh vá»›i hằng hà sa số những ngôi sao lung linh nom heo hút dÆ°á»ng nhÆ° sá»± sống đã rá»i bá» thế gian. Má»™t con sói Ä‘i qua cánh đồng tuyết xanh lam. Nó bÆ°á»›c không để lại lốt chân trên tuyết đã đóng băng, và ở những chá»— móng nó cà o vỡ mặt băng cÅ©ng chỉ còn lại những vết xÆ°á»›c lấp lánh ánh ngá»c.
Ban đêm, nếu như có một ả ngựa cái nà o nhức đôi vú sữa đen mượt như xa tanh có hà khẽ lên một tiếng, thì tiếng hà của nó vang xa, nghe thấy cách hà ng bao nhiêu dặm.
Tháng Hai…
Buổi trước hoà ng hôn xanh lam, u tịch.
Giải Ngân hà mênh mông hoang vắng nhạt dần.
Những ô cá»a sổ Ä‘en ngòm của các nhà bừng lên ánh lá»a Ä‘á» rá»±c, ánh lá»a các bếp lò Ä‘ang nhóm.
Trên sông, một chiếc cuốc chim đang gõ chan chát xuống mặt băng. Tháng Hai…
* * *
Trá»i chÆ°a sáng, Iakốp Lukits đã khua con trai và cánh Ä‘Ã n bà trong nhà dáºy. Há» nhóm lò. Xêmiôn, con trai Iakốp Lukits, Ä‘em dao ra mà i. Tên quan ba Pôlốptxép cuốn cẩn tháºn đôi xà cạp xung quanh đôi bÃt tất len, Ä‘i già y lót nỉ và o. Hai bố con cùng vá»›i Pôlốptxép Ä‘i xuống chuồng cừu. Nhà Iakốp Lukits có 17 con cừu và 2 con dê. Xêmiôn biết rõ trong Ä‘Ã n con nà o sắp đẻ, con nà o đã có con. Nó cứ bắt mò, chẳng cần đèn, loại riêng ra cừu thiến, cừu Ä‘á»±c, cừu cái, đẩy và o trong gian chuồng ấm sá»±c. Pôlốptxép kéo cái mÅ© lông trắng sụp xuống trán, túm lấy chiếc sừng lạnh ngắt có khÃa của má»™t con cừu thiến, váºt nó xuống đất, đè cả ngÆ°á»i lên con váºt nằm sóng soà i, kéo ngá»a nó ra, lấy dao cắt tiết. Máu Ä‘en tuôn ra ồng á»™c.
Iakốp Lukits là ngÆ°á»i là m ăn căn cÆ¡. Lão không muốn thịt cừu của lão được bà y trên bà n ăn của công nhân má»™t xà nghiệp, hoặc bà n ăn của má»™t Ä‘Æ¡n vị Hồng quân nà o đó. – Há» là những ngÆ°á»i Xôviết. Thế mà chÃnh quyá»n Xôviết thì trong mÆ°á»i năm qua đã ức hiếp Iakốp Lukits, bóp nặn thuế má, không để cho lão mau chóng được là m già u, mở mà y mở mặt. ChÃnh quyá»n Xôviết và Iakốp Lukits là hai kẻ thù, không Ä‘á»™i trá»i chung được. NhÆ° má»™t đứa bé muốn bắt lấy ngá»n lá»a, Iakốp Lukits suốt má»™t Ä‘á»i cứ khao khát già u sang. TrÆ°á»›c cách mạng, lão đã bắt đầu khá giả, đã tÃnh chuyện cho thằng con và o há»c trÆ°á»ng võ bị NôvôtsetrkaxkÆ¡, chuyện sắm má»™t chiếc máy sản xuất bÆ¡ – lão đã dà nh dụm đủ tiá»n rồi, chuyện mÆ°á»›n lấy ba ngÆ°á»i là m công. Hồi ấy, đôi lúc nghÄ© đến cảnh thần tiên mà cuá»™c sống Ä‘ang hứa hẹn cho lão, lòng lão lại đê mê vui sÆ°á»›ng. Lão cÅ©ng tÃnh chuyện mở má»™t tiệm buôn nhá» xong sẽ mua lại cái máy xay bá» vạ bá» váºt của lão địa chủ thất cÆ¡ lỡ váºn Giôrốp, thượng sÄ© nhà binh… Trong mÆ¡ tưởng của lão hồi ấy, lão thấy mình, Iakốp Lukits, không phải mặc chiếc quần sarôva mạt hạng, mà là diện bá»™ cánh tuýt-xo vá»›i sợi dây và ng Ä‘eo lủng lẳng trÆ°á»›c bụng, không phải vá»›i hai tay chai sạn mà là vá»›i hai bà n tay trắng trẻo, mịn mà ng, đã biến mất những ngón tay cáu Ä‘en ghét chẳng khác gì con rắn đã lá»™t da váºy. Thằng con lão biết đâu sẽ chẳng đóng quan năm, sẽ lấy má»™t tiểu thÆ° tà i sắc, và má»™t ngà y kia, Iakốp Lukits sẽ ra ga đón con không phải là đi bằng xe ngá»±a nữa, mà là ngồi trên chiếc ô tô riêng nhÆ° ô tô của lão địa chủ Nôvôpáplốp váºy…Chà , trong cái thá»i và ng son ấy, khi mà cuá»™c Ä‘á»i hiện ra rá»±c rỡ và sá»™t soạt trong tay lão nhÆ° tá» giấy bạc Nữ hoà ng Êkatêrina in mà u ngÅ© sắc, lão đã không cần ngủ mà vẫn nằm mÆ¡ thấy thiếu gì chuyện! Cách mạng đã thổi tá»›i luồng gió lạnh của những đảo lá»™n kinh thiên Ä‘á»™ng địa. Äất rung dÆ°á»›i chân Iakốp Lukits. NhÆ°ng lão chẳng hoang mang. Vá»›i tất cả cái tỉnh táo và khôn ngoan là bản chất của lão, lão đã trông thấy trÆ°á»›c bão táp đổ tá»›i, và đã mau lẹ tẩu tán hết của cải, êm ru, hà ng xóm dân chà i chẳng ai biết… Lão đã bán chiếc máy hÆ¡i nÆ°á»›c táºu năm 1916 Ä‘i, chôn má»™t há»™p Ä‘á»±ng ba mÆ°Æ¡i đồng tiá»n và ng mÆ°á»i rúp và má»™t túi da đầy đồ bạc. Lão bán bá»›t gia súc Ä‘i, thu hẹp diện tÃch gieo. Lão chuẩn bị sẵn sà ng. Và cách mạng, ná»™i chiến, các mặt tráºn lÆ°á»›t qua đầu lão nhÆ° gió lốc thảo nguyên lÆ°á»›t qua đầu ngá»n cá»: bắt ngả, thì ngả, nhÆ°ng bẻ gục hoặc đánh tÆ°á»›p ra thì đừng hòng. Trong bão táp, chỉ những cây dÆ°Æ¡ng, cây sồi là gãy và báºt rá»…, còn hoa đồng cá» dại thì chỉ nằm rạp xuống đất để rồi lại ngóc đầu lên. Ấy thế nhÆ°ng Iakốp Lukits lại không “ngóc đầu†lên được! ChÃnh vì váºy mà lão chống lại chÃnh quyá»n Xôviết, chÃnh vì váºy mà lão sống buồn thỉu buồn thiu nhÆ° má»™t chú bò Ä‘á»±c thiến: còn thiết gì đến sáng tạo, còn đâu niá»m say rạo rá»±c của nó. CÅ©ng chÃnh vì váºy mà giỠđây lão coi Pôlốptxép gần gÅ©i hÆ¡n vợ, thân thiết hÆ¡n thằng con đẻ của mình. Äược ăn cả, ngã vá» không: hoặc là cùng vá»›i Pôlốptxép lấy lại cuá»™c Ä‘á»i xÆ°a rá»±c rỡ và sá»™t soạt nhÆ° tá» giấy trăm in mà u ngÅ© sắc, hoặc là từ giã cõi Ä‘á»i nà y! CÅ©ng chÃnh vì váºy mà Iakốp Lukits, uá»· viên ban quản trị nông trang Grêmiatsi, Ä‘ang váºt ra mổ thịt mÆ°á»i bốn đầu cừu. Iakốp Lukits đã nghÄ© bụng: thà vứt thịt cừu cho con chó má»±c kia Ä‘ang quẩn bên chân ông quan ba, hau háu liếm những đám máu cừu nóng hổi, còn hÆ¡n là đưa cừu và o trại nông trang để chúng béo lên, sinh sôi nảy nở, nuôi sống cái chÃnh quyá»n thù địch kia! Ông quan ba là ngÆ°á»i há»c rá»™ng, nói cấm có sai đâu, ông ấy bảo: “Phải giết gia súc! Phải băm nát đất dÆ°á»›i chân bá»n bônsêvÃch. Mặc xác cho bò chết trÆ°Æ¡ng chết rÅ©, không chăm nom. Khi nà o chiếm được chÃnh quyá»n khắc lại có bò! Há» sẽ gá»i bò từ bên Mỹ, bên Thuỵ Äiển sang cho ta. Ta sẽ bóp chết chúng nó bằng đói rét, bằng sá»± rệu rã, bằng nổi dáºy! Còn con ngá»±a cái thì đừng tiếc. Iakốp Lukits ạ, táºp thể hoá ngá»±a thì cà ng hay. Tiện cho ta lắm… Bao giá» nổi dáºy chiếm là ng, ta chỉ việc và o chuồng nuôi táºp thể, lôi ngá»±a ra, và thắng yên và o, khá»i phải chạy từng nhà mà tìmâ€. Tháºt là những lá»i và ng ngá»c. Äầu cóc ông quan ba tháºt đắc lá»±c chẳng kém gì hai cánh tay ông ta…â€.
Iakốp Lukits đứng trong nhà kho xem Pôlốptxép và Xêmiôn loay hoay lột da mấy con cừu treo lủng lẳng trên chiếc xà ngang. Cây đèn “Con dơi†chiếu ánh sáng gắt lên những bộ lông cừu trắng. Công việc lột da cũng đơn giản. Iakốp Lukits đưa mắt nhìn một con cừu đã cắt tiết treo ngược, cái cổ cụt đầu chúc xuống đất, đang lột dở tới quãng cái rốm xám ngoét, nhìn chiếc sỠcừu đen thui nằm lăn lóc bên cái thùng và tự dưng lão rùng mình một cái như bị ai gõ và o đầu gối. Lão tái mặt đi.
Trong đôi mắt và ng ệch của con váºt vá»›i hai con ngÆ°Æ¡i mở thao láo còn chÆ°a đục Ä‘i, có má»™t vẻ khiếp đảm. Iakốp Lukits sá»±c nhá»› đến con vợ Khốprốp, đến tiếng kêu thá»u thà o lÃu lưỡi, nghe đến rùng rợn của nó: “Bác!... Ôi bác Æ¡i! Sao thế nà y hả bác?†Iakốp Lukits kinh tởm nhìn súc thịt cừu Ä‘á» bầm, những Ä‘Æ°á»ng gân, những thá»› dá»c lá»™t trần. Và cÅ©ng nhÆ° buổi ná», mùi máu tanh nồng nặc lại là m lão muốn lá»™n má»a, lảo đảo choáng váng. Lão vá»™i bÆ°á»›c ra ngoà i.
- Trông thịt mà sợ…Lạy Chúa!... Ngá»i mùi cÅ©ng đã kinh rồi.
- Thế dẫn xác và o đây là m gì? Ai cần đến đồ nhát nhÆ° cáy ấy! – Pôlốptxép mỉm cÆ°á»i và cứ để nguyên tay máu me và hôi mùi mỡ cừu nhÆ° thế, cuốn thuốc lá hút.
Há» hì hục cho đến lúc sắp tá»›i bữa sáng thì xong. Cừu đã mổ há» Ä‘em treo và o trong kho thóc. Äám Ä‘Ã n bà nấu món Ä‘uôi cừu. Pôlốptxép nằm tịt trong gian buồng xép (ban ngà y y không bao giá» thò ra ngoà i). NgÆ°á»i nhà mang và o cho y món xúp cừu bắp cải, món khấu Ä‘uôi cừu nấu. Chị con dâu vừa má»›i dá»n bát Ä‘Ä©a trong buồng y Ä‘i thì bên ngoà i có tiếng kẹt cổng.
- Thà y Æ¡i! Äavưđốp đến! – Xêmiôn là ngÆ°á»i đầu tiên trông thấy Äavưđốp bÆ°á»›c và o sân, thốt lên.
Iakốp Lukits tái mét Ä‘i nhÆ° gà cắt tiết. Còn Äavưđốp thì đã đứng ngoà i hiên cầm cái chổi phủi tuyết bám đầy giầy, ho khan và i tiếng, và bÆ°á»›c từng bÆ°á»›c chắc nịch.
“Nguy to rồi! – Iakốp Lukits nghÄ© bụng. – Nom kiểu nó Ä‘i kìa, quân chó đẻ! Cứ nhÆ° chúa tể thiên hạ! Cứ nhÆ° nó Ä‘ang Ä‘i trong nhà nó váºy! Ôi, nguy to rồi! Chắc nó đến bắt mình vá» chuyện thằng Khốprốp Ä‘áºy, nó biết hết rồi, quân khốn kiếp!â€.
Tiếng gõ cá»a. Má»™t giá»ng nam cao oang oang:
- Và o được không đây?
- Xin má»i. – Iakốp Lukits muốn nói to, nhÆ°ng chỉ thốt ra được má»™t tiếng thá»u thà o.
Äavưđốp đợi má»™t tÃ, rồi mở cá»a bÆ°á»›c và o. Iakốp Lukits cứ ngồi nguyên, không đứng dáºy (lão không tà i nà o đứng dáºy nổi! Lão lại còn phải kiá»…ng đôi chân bủn rủn cứ run bần báºt lên nữa, để ngÆ°á»i ta khá»i nghe thấy tiếng gót giầy gõ láºp cáºp xuống sà n).
- Chà o ông chủ.
- Chà o đồng chÃ! – Vợ chồng Iakốp Lukits đồng thanh đáp..
- Ngoà i Ä‘Æ°á»ng rét tợn…
- Dạ, rét lắm.
- Liệu thóc gieo có bị chết giá không nhỉ, bác thấy thế nà o? – Äavưđốp thò tay và o túi rút ra má»™t chiếc mùi soa cháo lòng, nắm lá»t thá»m trong tay, xì mÅ©i.
Iakốp Lukits má»i:
- Má»i đồng chà và o quá trong nà y, đồng chà ngồi chÆ¡i.
“Quái lạ, lão ấy sợ cái gì thế chẳng biết?†– Äavưđốp lấy là m ngạc nhiên thấy chủ nhà mặt cứ tái Ä‘i, đôi môi run bần báºt lắp bắp không ra hÆ¡i.
- Thóc gieo liệu có sao không?
- ThÆ°a chẳng sao đâu… tuyết vùi kÃn rồi… Chá»— nà o gió thổi sạch mất tuyết thì cÅ©ng có thể.
“Hắn mà o đầu bằng chuyện lúa má, và bây giá» thì chắc hắn sắp bảo: “Nà o, chuẩn bị Ä‘i!†Có đứa nà o đã tố giác chuyện ông Pôlốptxép rồi chăng? Khám nhà chắc?†– Iakốp Lukits nghÄ© bụng nhÆ° váºy. Lão dần dần đã hoà n hồn, hồi lại máu mặt. Mồ hôi lão vã ra, lăn từng giá»t trên trán, chảy xuống bá»™ ria mép muối tiêu và cái cằm lởm chởm của lão.
- Má»i đồng chà và o phòng trong, xin cứ tá»± nhiên.
- Tôi đến có chuyện muốn bà n vá»›i bác. À mà gá»i tên bác thế nà o cho tiện nhỉ?
- Tên tôi là Iakốp Lukits (*).
- Iakốp Lukits hả? Nà y, Iakốp Lukits ạ, hôm ná» há»p, bác đã phát biểu rất hay vá» nông trang. Bác bảo là nông trang cần có máy móc hiện đại thì hẳn là đúng rồi. NhÆ°ng vấn Ä‘á» tổ chức lao Ä‘á»™ng thì bác đã nhầm, thá»±c tế thế! Chúng tôi định Ä‘Æ°a bác ra là m quản lý đấy. Nghe nói bác là ngÆ°á»i là m ăn có trình độ…
- Thì má»i đồng chà và o đây đã nà o! Bà nhà ơi, đặt ấm samôva lên! Äồng chà xÆ¡i bát xúp nhá? Hay là dùng tạm khoanh dÆ°a muối váºy? Má»i quý khách và o quá trong nà y! Äồng chà đã dẫn dắt chúng tôi và o cuá»™c Ä‘á»i má»›i… Iakốp Lukits nghẹn ngà o mừng rỡ, tưởng đâu nhÆ° cất được cả má»™t hòn núi đè nặng trên vai: - Là m ăn có trình Ä‘á»™, đồng chà nói quả là chà lý. Tôi muốn thoát ra khá»i những lá» thói dốt nát tối tăm của ông cha ta ngà y xÆ°a…Xem nhÆ° bây giá» bà con cà y cuốc đấy! Äúng là há» khảo đất lấy của! Tôi đã được má»™t giấy khen của phòng nông nghiệp khu . Xêmiôn! Mang tá» giấy khen ra đây, tỠđóng khung ấy. NhÆ°ng thôi ta và o đấy xem cÅ©ng được, đồng chà ạ!
Iakốp Lukits dẫn khách và o phòng khách, kÃn đáo nháy mắt ra hiệu cho Xêmiôn. Thằng con hiểu ý, Ä‘i ra hà nh lang định đóng cá»a gian buồng xép của Pôlốptxép lại. Nó nhòm và o phòng và phát hoảng lên: gian phòng trống không. Xêmiôn bổ sang phòng lá»›n. Pôlốptxép chân Ä‘i Ä‘á»™c đôi tất len Ä‘ang đứng nép sau cánh cá»a ăn ra phòng khách. Y ra hiệu bảo Xêmiôn Ä‘i ra, và áp và o cánh cá»a cái tai gân guốc vểnh lên nhÆ° tai thú dữ. “Tợn tháºt, lão quá»·!†– Xêmiôn thoáng nghÄ© nhÆ° váºy, bÆ°á»›c ra khá»i phòng.
Mùa đông, gian phòng lá»›n lạnh lẽo của nhà ÔxtÆ¡rốpnốp bá» không, không có hÆ¡i ngÆ°á»i ở. Trong má»™t góc sà n gá»— sÆ¡n, chủ nhà đổ đống hạt Ä‘ay năm nà y lÆ°u năm khác. Cạnh cá»a đặt má»™t thùng ngâm táo. Pôlốptxép ngồi ghé xuống miệng thùng. Y nghe rõ mồn má»™t từng lá»i Ä‘i tiếng lại bên ngoà i. Ãnh hồng chiá»u tà lá»t qua các khoang cá»a sổ má» sÆ°Æ¡ng. Hai chân Pôlốptxép buốt tê, nhÆ°ng y cứ ngồi, không nhúc nhÃch, uất háºn sục sôi lắng nghe cái giá»ng nam cao khà n khà n của kẻ thù cách mình Ä‘á»™c cánh cá»a. “À, đồ chó đẻ! Mà y mÃt tinh gà o lên mãi đã khản đặc tiếng! Ông thì cho mà y… Chà , Æ°á»›c gì được sốt sá»™t ngay bây giá»!†Pôlốptxép ghì và o ngá»±c hai nắm tay máu dồn Ä‘á» tấy, móng cắm ngáºp và o lòng bà n tay.
PhÃa sau cá»a có tiếng nói:
- ThÆ°a đồng chà lãnh đạo nông trang, tôi xin thÆ°a vá»›i đồng chà thế nà y: ta là m ăn theo lối cÅ© thì không ăn thua đâu! Lấy chuyện lúa mì chẳng hạn. Vì sao nó lại bị giá và nhiá»u khi má»—i đêxiachin được hai mÆ°Æ¡i pút vẫn còn là may, và có nhiá»u ngÆ°á»i không thu đủ bù giống nữa kia? Còn lúa của tôi thì mùa nà o cÅ©ng nhÆ° mùa nà o, lách không được. Có lần tôi Ä‘i thăm đồng, cưỡi con ngá»±a cái, vắt chéo hai bông lúa qua lÆ°ng ngá»±a, tết lại được. Bông ra bông, nắm không lá»t tay. Äược nhÆ° thế là do tôi giữ được tuyết, cho đất uống no nÆ°á»›c. NgÆ°á»i khác chặt quỳ sát táºn gốc, tham mà : há» bảo để lấy củi Ä‘un. Giống ngu nhÆ° bò ấy, mùa hè há» chẳng bao giá» chịu lấy phân chuồng là m chất đốt cả, há» lÆ°á»i chảy thây ngay từ khi còn trong bụng mẹ, Ä‘eo đẳng cái bệnh lÆ°á»i ấy và không hiểu nổi là nếu chỉ cắt Ä‘á»™c ngá»n thôi, để lại thân, thì cái thân còn lại sẽ giữ được tuyết, cản gió cuốn tuyết xuống khe. Sang xuân thì đất ấy còn tốt hÆ¡n cả chân ruá»™ng cà y thu kỹ nhất. Còn nếu nhÆ° không giữ tuyết, nó sẽ tan uổng Ä‘i, ngÆ°á»i mất ăn và đất cÅ©ng chẳng thêm được chút mà u mỡ gì.
- Äúng quá!
- Äồng chà Äavưđốp ạ, không phải vô cá»› mà vị cha nuôi của chúng ta là chÃnh quyá»n Xôviết đã tặng bằng khen cho tôi. Công việc tôi hiểu đâu ra đó. Mà ngay cả những nhà nông há»c cÅ©ng có khi sai lầm, nhÆ°ng trong khoa há»c thì há» cÅ©ng có nhiá»u cái đúng. Chẳng hạn nhÆ° tôi có đặt mua dà i hạn má»™t tá» tạp chà nông nghiệp trong đó có má»™t ông há»c rá»™ng tà i cao, thuá»™c loại các ông dạy há»c cho sinh viên ấy, đã viết là cây lúa chẳng chết vì băng giá đâu, mà chết vì đất bị trÆ¡ ra không có má»™t lá»›p tuyết phủ sẽ nứt nẻ và là m đứt luôn cả rá»… lúa.
- À, ra thế! Váºy mà tôi không biết đấy.
- Mà ông ta viết thế là đúng. Tôi đồng ý vá»›i ông ấy. Và chÃnh tôi cÅ©ng đã là m thá» xem thá»±c hÆ° ra sao. Tôi Ä‘Ã o đất lên xem: những sợi rá»… con, nhá» li ti nhÆ° sợi tóc nhá» nó mà hạt thóc hút chất bổ béo từ trong đất, đã bị đứt tung ra. Hạt thóc không có gì nuôi nữa, thế là chết thôi mà . Nếu ta cắt đứt mạch máu con ngÆ°á»i thì liệu ngÆ°á»i có còn sống được không? Hạt thóc cÅ©ng váºy thôi.
- Äúng, Iakốp Lukits ạ, bác nói chà lý lắm. Phải giữ lấy tuyết. Bác cho tôi mượn tá» tạp chà nông nghiệp ấy tôi Ä‘á»c.
“Vô Ãch, mà y Æ¡i! Không kịp Ä‘á»c đâu! Äá»i mà y chẳng còn được mấy chốc!†– Pôlốptxép mỉm cÆ°á»i nói thầm nhÆ° váºy.
- Lại còn chuyện là m cách nà o giữ được tuyết trên ruộng cà y thu nữa chứ! Cần có rà o chắn. Và thế là tôi nghĩ ra cách là m rà o chắn bằng cà nh khô… Phải trị cái nạn khe rãnh xói mòn nữa, hà ng năm nó cũng là m chúng tôi mất mất hơn một nghìn đexiachin đấy.
- Äúng lắm. NhÆ°ng bác cho ý kiến ta nên là m thế nà o để chuồng bò được ấm hÆ¡n. Sao cho vừa tốt vừa tiết kiệm.
- Chuồng bò ấy à ? Cái ấy thì chúng tôi sẽ là m. Phải bắt các bà ấy lấy đất trát kÃn phên vách, thế là má»™t. Hoặc không thì có thể lấy phân khô súc váºt đổ và o giữa hai lá»›p vách cÅ©ng được…
- À.. à …à .. Còn ngâm giống thì thế nà o?
Pôlốptxép định ngồi cho ngay ngắn trên cái thùng gá»—, nhÆ°ng đã là m nắp thùng tuá»™t ra rÆ¡i đánh xoảng xuống đất. Răng Pôlốptxép va và o nhau láºp cáºp khi y nghe thấy Äavưđốp há»i:
- Cái gì rơi thế?
- Chắc có ai đánh đổ cái gì đấy. Buồng ấy mùa đông chúng tôi không ở, tốn củi sưởi lắm.. À mà để tôi Ä‘Æ°a đồng chà xem má»™t loại gai giống. Tôi gá»i đặt mua đấy. Mùa đông tôi cất trong buồng nà y. Má»i đồng chà sang xem.
Pôlốptxép nhảy ra cái cá»a thông ra hà nh lang, cánh cá»a nà y nhỠđã bôi mỡ nên không cót két. Y lách ra ngoà i không má»™t tiếng Ä‘á»™ng…
Äavưđốp ở nhà Iakốp Lukits Ä‘i ra, táºp tạp chà cắp nách, hà i lòng vá» kết quả cuá»™c thăm há»i nà y và cà ng tin chắc rằng cần trá»ng dụng ÔxtÆ¡rốpnốp. “ChÃnh là vá»›i những ngÆ°á»i nhÆ° thế mà ta có thể là m cho là ng xóm thay đổi hẳn Ä‘i trong vòng má»™t năm! Cha ấy tháºt là má»™t dân mugÃch sáng dạ, lại chữ nghÄ©a nữa. Lão ấy tháºt đúng là biết là m ăn, hiểu nghá» nông! Thế má»›i gá»i là là nh nghá»! Mình chẳng hiểu tại sao cáºu Maka lại cứ ngá» vá»±c hắn, rõ rà ng là lão ấy sẽ giúp cho nông trang được khối việc!â€. Äavưđốp chân bÆ°á»›c vá» trụ sở Xôviết, bụng nghÄ© nhÆ° váºy.
------------------------
(*) : Tên của ngÆ°á»i Nga gồm có ba phần: tên riêng, tên bố, há». Tên “Iakốp Lukits ÔxtÆ¡rốpnốp†có thể tạm dịch là : Iakốp, con ông Luka, hỠÔxtÆ¡rốpnốp. Khi kÃnh trá»ng, ngÆ°á»i ta gá»i bằng hai yếu tố đầu. – ND.
|
|
|
| |