Cô Gái Thành Rome - Alberto Moravia

[ngudoc]

PHẦN THỨ HAI
Chương một

Bây giờ tôi và Gisella không chỉ là chỗ bè bạn, mà còn là những kẻ đồng mưu. Thật ra, tôi thường tranh cãi với cô về những địa điểm nên đến, Gisella chọn những quán ăn và các tửu điếm sang trọng, còn tôi – những tiệm cà phê xuyềnh xoàng nhất hay một đường phố, nhưng cả hai chúng tôi cùng thỏa thuận với nhau là sẽ lần lượt tới những nơi ưa thích của nhau. Vào một buổi tối nọ, ăn tối xong ở một tiệm ăn và không rủ được một ai, tôi và Gisella đang trên đường về nhà thì bỗng có một chiếc xe ô tô cứ bám theo sau chúng tôi. Tôi báo cho Gisella biết và đề nghị nếu được mời thì sẽ lên xe. Nhưng hôm đó Gisella rất cáu kỉnh, chẳng là Gisella vừa phải trả tiền bữa ăn tối trong lúc cô ta thời gian gần đây đang gặp khó khăn về kinh tế. Cô ta xẵng giọng đáp:

- Nếu cậu muốn, cậu cứ việc mà lên xe... còn mình về nhà ngủ đây.

Trong lúc đó, chiếc xe tiến sát vào hè và chạy từ từ ngay bên cạnh chúng tôi. Gisella đi phía trong cạnh tường còn tôi – ngay sát bên xe. Tôi liếc mắt nhìn vào trong ôtô và thấy có hai người đàn ông. Tôi khẽ hỏi Gisella:

- Biết làm thế nào đây hả? Nếu cậu không muốn thì mình cũng chẳng đi đâu.

Tuy vẫn hậm hực, nhưng Gisella cũng liếc mắt nhìn vào xe, suy nghĩ trong giây lát và tuyên bố:

- Mình không lên xe đâu... cậu cứ đi đi, sợ gì?

- Không, không có cậu mình chẳng đi đâu.

Gisella lắc đầu, rồi ngó lại chiếc xe lúc này vẫn đang chạy chầm chậm ở phía sau chúng tôi, và bỗng nghĩ lại, nên đáp:

- Thôi được, có điều cứ phớt đi không đáp... Ta đi tiếp một đoạn nữa... Chỗ này ở ngay Corso, mình không muốn lên xe.

Chúng tôi đi tiếp được khoảng độ năm chục mét, chiếc xe vẫn bám theo, rồi Gisella rẽ ra sau một góc đường, và chúng tôi bước vào một phố chật hẹp, tối om, có vỉa hè bé tì kề sát ngay bức tường cũ dán đầy các tờ quảng cáo. Chúng tôi nghe tiếng xe ô tô cũng rẽ theo, và pha đèn hắt vào chúng tôi một chùm ánh sáng trắng. Chúng tôi có cảm giác như bị làn ánh sáng này lột trần áo xống, dồn ép vào các bức tường phủ đầy các tờ quảng cáo bạc màu mục nát, và chúng tôi đứng lặng người. Gisella tức giận khẽ bảo:

- Cái thói ở đâu thế này?... Họ làm sao vậy, nhìn người ta ở Corso thế còn chưa đủ hay sao? Đã thế thì mình về đây.

- Đừng, đừng - Tôi vội bảo, giọng năn nỉ.

Chắc Gisella hiểu tôi rất muốn làm quen với những người đàn ông ngồi trong xe, nên nói tiếp:

- Hơi sức đâu mà cậu phải bận tâm đến cái trò này? Bọn họ đều tuốt tuột xử sự như vậy thôi.

Gisella nhún vai, đèn pha đã tắt và chiếc xe dừng lại cạnh vỉa hè ngay trước mặt chúng tôi. Người đàn ông sau tay lái thò mái đầu vàng hoe ra ngoài cửa sổ và cất giọng sang sảng:

- Xin chào!

- Chào anh – Gisella bình tĩnh đáp.

- Thân gái một mình lặn lội đi đâu thế này? – Anh ta nói tiếp – Có cho đi cùng được không?

Tuy thốt lên những lời với giọng giễu cợt ở cửa miệng một người rõ ràng là hóm hỉnh, nhưng dẫu sao đây cũng là một câu thông thường mà tôi được nghe hàng trăm lần, Gisella vẫn bình tĩnh bảo:

- Cái đó còn tùy ở...

Cô ta bao giờ cũng đáp như vậy trước những lời tương tự.

- Còn tùy thuộc cái gì? – Người đàn ông hỏi.

- Ở chỗ các anh trả chúng tôi bao nhiêu – Gisella tiến lại gần, để tay lên kính xe và nói.

- Thế các cô em muốn bao nhiêu?

Gisella nêu lên một con số:

- Đắt quá – Người đàn ông chìa tay ra - Đắt thật đấy.

Nhưng xem ra anh ta có vẻ đồng ý. Người đi cùng với anh ta, tôi không trông rõ mặt, thì thầm một điều gì đó vào tai anh ta, song anh chàng tóc vàng hoe nhún vai rồi quay lại bảo chúng tôi:

- Thôi được... lên xe đi.

Người đàn ông thứ hai mở cửa xe, ra ngồi ở hàng ghế sau, rồi mở cửa xe ở mạn phia bên tôi và ra hiệu cho tôi. Gisella ngồi cạnh người có mái tóc vàng hoe, người này quay sang hỏi cô ta:

- Tốt, thế ta đi đâu nào?

- Về nhà Adriana – Gisella đáp và cho địa chỉ của tôi.

- Tuyệt – Người có mái tóc vàng hoe nói – Ta đến chỗ Adriana nào.

Thường khi ngồi vào xe hoặc ở một chốn khác nào đấy, với một người đàn ông mà tôi không quen biết, tôi ngồi im lặng bất động chờ người đó lên tiếng hoặc bắt đầu hành động. Qua kinh nghiệm tôi biết đàn ông nóng vội và chẳng cần khích lệ. Buổi tối ấy, tôi cũng ngồi im không nhúc nhích. Trong khi đó xe lao vun vút qua các đường phố. Do ngồi xa nhau nên tôi không nhìn rõ khuôn mặt của người ngồi bên mà tối nay sẽ là khách của tôi. Tôi chỉ nhìn thấy đôi bàn tay búp măng đặt trên đầu gối. Anh ta cũng không trò chuyện, không nhúc nhích, ngồi ngả đầu ra phía sau . Tôi nghĩ rằng anh ta nhút nhát nên có cảm tình với anh ta, chẳng là tôi cũng vậy, tôi luôn luôn thấy xúc động trước tính rụt rè, vì tôi nhớ lại bản thân mình khi chưa quen biết Gino. Còn Gisella thì thao thao bất tận. Cô ta thích thú do cảm thấy lúc này vẫn có thể trò chuyện thoải mái và lịch thiệp hệt như một signora đang trò chuyện giữa một đám đàn ông ngưỡng mộ mình. Sau đó tôi nghe cô ta hỏi:

- Xe của anh đấy à?

- Ừ, - Người ngồi cạnh cô ta đáp - hiện nay anh chưa cầm đồ nó, em thích không?

- Rất thuận tiện – Gisella đáp, giọng hài lòng – Nhưng em thích loại Lanướcia hơn... nó chạy nhanh hơn và bộ phận giảm xóc cũng tốt hơn... chồng chưa cưới của em có một chiếc Lanướcia đấy.

Cô ta không nói dối, đúng là rc có chiếc xe ấy. Song anh ta đã bao giờ là chồng chưa cưới của cô ta đâu, hơn nữa hai người đã lâu không hẹn hò nhau nữa. Anh chàng mái tóc vàng hoe phá lên cười:

- Chắc hẳn anh chồng chưa cưới của em có cái Lanướcia hai bánh.

Gisella dễ giận hờn và dễ nổi cáu vì những chuyện đâu đâu. Cô ta hỏi, giọng phẫn nộ:

- Thế anh coi bọn này là người thế nào hả?

- Chẳng biết nữa... tự các người nói lên các người là thế nào – Anh chàng tóc vàng hoe đáp – Anh đây chẳng muốn lâm vào thế há miệng mắc quai.

Gisella còn mắc thêm bệnh sĩ. Cô ta không muốn để lộ cho những người mình tình cờ quen biết mình là ai. Cô ta tự giới thiệu mình là nữ diễn viên ba lê, nhân viên đánh máy hoặc một signora giàu có. Cô ta không nhận thấy rằng tất cả những mánh lới ấy rất khập khiễng, nếu đem khớp chúng lại với việc cô ta dễ dàng để người ta mời mình lên xe và cò kè ngay chuyện tiền nong.

- Chúng tôi là những nữ diễn viên ba lê trong đoàn Cassini – Cô ta trịnh trọng nói – và chúng tôi đâu có nhận lời mời của những người mới gặp lần đầu... do chưa được đoàn tuyển hẳn, nên tối nay chị em tôi đi dạo... tôi chẳng muốn nhận lời mời của anh chút nào. Song cô bạn gái của tôi đây cứ một mực thuyết phục, chẳng là cô ta thấy các anh xem ra cũng đứng đắn... Nếu chồng chưa cưới của tôi mà biết ấy à, cứ gọi là xé tan xác.

Anh chàng tóc vàng hoe lại phá lên cười:

- Thì các anh tất nhiên là đứng đắn rồi... còn các cô em là gái đứng đường, thì cũng có gì xấu đâu nào?

Đến đây, người ngồi cạnh tôi lần đầu lên tiếng:

- Thôi đi Giancarlo – Anh ta bình tĩnh bảo.

Tôi im lặng, tuy trong lòng không thấy thích những lời ấy, hơn nữa lại nói với giọng miệt thị như vậy, nhưng xét cho cùng đấy là sự thật. Gisella nổi cơn thịnh nộ:

- Thứ nhất, không phải như vậy... thứ hai, anh là đồ lỗ mãng.

Anh chàng tóc vàng hoe không đáp lại một lời nào, nhưng anh ta liền phanh xe cho đậu trên vỉa hè. Chúng tôi đang ở trên đường phố vắng, chật hẹp, có ánh đèn leo lét, nằm lọt giữa hai dãy nhà. Anh chàng tóc vàng hoe quay sang bảo Gisella:

- Cô mà còn nói nữa như thế... tôi sẽ tóm cổ quẳng ra ngoài xe đấy.

- Cứ thử quẳng xem! – Gisella rống lên và ngồi ngả người ra lưng ghế. Cô ta là người hay sinh sự và chẳng sợ ai cả.

Lúc đó người ngồi cạnh tôi nhoài người về phía lái xe, do đó tôi trông thấy rõ khuôn mặt của anh ta. Anh ta có mái tóc đen lòa xòa trên vùng trán cao, cặp mắt to đen và sáng ngời, hơi lồi một chút, chiếc mũi thanh nhỏ, cái miệng rất duyên và chiếc cằm với những đường nét tuyệt đẹp. Anh ta gầy nhom, cục hầu nhô cao nơi cổ.

- Cậu có chịu chấm dứt đi không nào? – Anh ta cao giọng hỏi người có mái tóc vàng hoe, nhưng không hề tỏ vẻ tức giận. Tôi có cảm giác anh ta không muốn thực sự tham gia vào câu chuyện như một người không muốn can thiệp vào công việc dửng dưng và xa lạ với mình. Giọng anh ta không khỏe và không thô bạo.

- Nhưng cậu dính vào chuyên này làm gì? – Anh chàng tóc vàng hoe quay lại hỏi.

Song anh ta đã đổi giọng, như thể hối hận về sự thô bạo của mình và thấy vui vui trước sự can thiệp của bạn. Người ngồi cạnh nói tiếp:

- Lề thói ở đâu thế?... Đích thân mình mời chào họ, quái quỷ, họ tin mình nên mới lên xe, thế mà bây giờ cậu lại ăn nói thô bỉ với họ - Anh ta quay sang phía Gisella và nói lịch thiệp: - Xin signora đừng để tâm... chắc tại cậu ta hơi quá chén... xin thề là cậu ấy chẳng có ý định làm cho cô nổi cáu.

- Tôi lên xe đâu phải để nghe người ta trò chuyện với tôi xấc xược với tôi như vậy – Gisella nói, giọng không được vững tin lắm.

Xem ra cô ta cũng tỏ ra biết ơn anh chàng có mái tóc đen can thiệp vào. Còn anh này bèn lên tiếng ủng hộ:

- Tất nhiên... có ai thích bị đối xử thô bạo đâu... tất nhiên rồi.

Anh chàng tóc vàng hoe nhìn họ vẻ ngây ngô. Mặt anh ta đỏ bừng và chỗ phùng chỗ tẹt cứ như bị đánh và cặp mắt màu xanh lơ tròn xoe, cái miệng rộng đỏ choét chứng tỏ anh ta là một người sành ăn và phóng túng. Anh ta quay sang nhìn Gisella và bỗng cười phá lên.

- Thành thực mà nói, tôi chẳng hiểu sao nữa – Anh ta thốt lên – có chuyện gì mà phải bất đồng với nhau như thế này nhỉ?... Tại sao bỗng dưng lại cãi nhau?... Tôi chẳng còn nhớ mọi chuyện bắt đầu như thế nào... đáng lẽ vui chơi thì chúng ta lại lao vào cãi nhau... thành thực mà nói tôi có thể phát điên mất... Anh ta cười, vẻ chân thật, rồi quay sang Gisella: - Thôi mà, thôi mà người đẹp... đừng nhìn anh với cặp mắt giận dữ như vậy nữa... xét cho cùng hai ta cũng xứng đôi vừa lứa.

Gisella gượng cười, nói:

- Thì em cũng thấy vậy...

Anh chàng tóc vàng hoe tiếp tục cười hô hố:

- Trên đời này đào đâu ra một người bạn tốt như anh đúng không Giacomo? Anh là một chàng trai rất dễ tính, có điều phải lựa chọn cung bậc cho hợp với anh... có vậy thôi... còn bây giờ hôn anh một cái nào.

Anh ta quay người ôm ngang lưng Gisella, cô ta hơi né tránh và bảo:

- Gượm đã!

Sau đó, cô ta lấy chiếc khăn tay trong túi xách ra, lau sáp bôi trên môi và với vẻ ăn năn hối hận, hôn chùn chụt lên môi anh ta. Trong khi Gisella hôn, anh chàng tóc vàng hoe đùa tếu và làm động tác giả vờ e thẹn và chết ngạt. Hôn xong, anh ta đột ngột mở máy xe.

- Giờ lành tháng tốt... xin thề từ nay anh không để ai có lý do nhỏ nào để có thể phàn nàn về mình... anh sẽ rất nghiêm túc, rất ân cần, rất lịch sự... anh cho phép cô em cứ việc bợp tai anh nếu thấy anh có lỗi.

Xe ôtô lăn bánh.

Suốt chặng đường còn lại, anh ta tiếp tục cười nói huyên thuyên, đôi lúc lại buông tay lái và say sưa khua chân tay, chẳng đoái hoài gì đến tính mạng của chúng tôi. Còn người bạn anh ta, sau lần can thiệp ngắn ngủi vừa rồi lại đắm mình trong im lặng và lánh mình vào chỗ tối. Tôi rất có cảm tính với anh ta. Bây giờ, bao năm tháng đã trôi qua, nhớ lại chuyện này, tôi thấy lúc ấy đã phải lòng anh ta, nói cho đúng hơn, tôi liền bồi đắp cho anh ta tất cả những đường nét tôi ưa thích và chưa từng gặp ở mọi người. Chẳng là tình yêu được thể hiện ở mọi mặt, chứ đâu chỉ đơn thuần là ở việc thỏa mãn nhục dục, còn tôi, tôi chỉ luôn tìm kiếm một con người lý tưởng như Gino đã có lúc ngự trị trong lòng tôi. Có lẽ đây là lần đầu tiên trong đời, tôi gặp một con người như vậy. Ông họa sĩ lần đầu tiên tôi đến làm mẫu thật ra cũng giống anh ta, có điều anh ta trầm tính và tự tin hơn, nhưng nếu anh ta tạo cho tôi cơ hội, tôi sẽ yêu anh ta ngay lập tức. Giọng nói và cử chỉ của con người trẻ tuổi này đã thức tỉnh trong tâm hồn tôi những tình cảm trỗi dậy ở tôi khi lần đầu tiên đến thăm ngôi biệt thự của chủ Gino, tuy mức độ có thua kém hơn. Dạo ở biệt thự, tôi thích cái ngăn nắp, sự giàu sang, vẻ sạch sẽ, và tôi quyết định rằng không có những điều kiện ấy thì đời chẳng đáng sống, cũng như lúc này, hành vi tao nhã và đúng mực của người ngồi bên tôi, - phần nào nói lên tính cách của anh ta – đã gây cho tôi một thiện cảm nhiệt thành và bền chặt. Đồng thời, tôi thấy say đắm anh ta một cách mãnh liệt. Tôi nao nao những muốn được đôi bàn tay kia ve vuốt, làn môi kia hôn ấp, bản thân tôi không nhận thấy rằng những niềm hy vọng trước đây và những khao khát lúc này đã hòa trộn với nhau tạo thành một chỉnh thể thống nhất, và đấy chính là tình yêu thực sự, là dấu hiệu chính xác báo hiệu tình yêu nảy nở.
Nhưng tôi sợ rằng anh không nhận biết tình yêu của tôi và tôi sẽ mất anh. Vì vậy tôi tìm tay anh và cố đặt bàn tay mình vào lòng bàn tay anh. Nhưng những ngón tay tôi, - tôi đã cố lồng vào những ngón tay anh - chỉ ôm ấp được một bàn tay cứng đơ bất động. Tôi bối rối, nhận ra rằng không nên làm thế thì hơn, song cần phải kiếm cách thu tay về. Ngay lúc đó xe rẽ đột ngột tại một góc phố, xô chúng tôi sát vào với nhau và tôi giả vờ bị mất thăng bằng, ngã sấp vào đầu gối anh. Anh giật mình, nhưng vẫn ngồi im. Khoan khoái trước tốc độ của xe, tôi nhắm mắt lại và rúc đầu như một con chó vào lòng bàn tay anh, hôn chúng và lấy tay nhè nhẹ vuốt ve chúng. Tôi muốn làm sao cho những cái vuốt ve thật chân thành và không giả tạo. Tôi nhận thấy mình mất bình tĩnh và sửng sốt thấy mình chỉ mới nghe được dăm ba lời lịch thiệp mà mình đã tỏ ra xúc động mạnh mẽ như vậy. Nhưng anh không ban cho tôi cái vuốt ve mà tôi đã khiêm nhường van xin anh như vậy, anh rút tay về.

Anh chàng tóc vàng hoe nhảy xuống hè, và với vẻ phong nhã bông phèng, giúp Gisella ra khỏi xe. Chúng tôi cũng ra khỏi xe, tôi mở cửa và chúng tôi bước lên lối cầu thang. Gisella và anh chàng tóc vàng leo lên cầu thang trước. Anh chàng vóc người thấp và chắc nịch, tuy không phải là người béo tốt, nhưng quần áo tưởng chừng như sắp bung cả chỉ ở những đường khâu. Gisella cao lớn hơn anh ta. Đến giữa cầu thang, anh ta để Gisella leo lên trước, rồi túm gấu váy của cô ta tốc ngược lên, để lộ cặp đùi trắng có thắt nịt tất và một vùng mông lóp.

- Màn đã mở - Anh ta vừa cười vừa kêu lên.

Gisella chỉ phát vào tay anh ta và kéo váy xuống. Tôi nghĩ cái trò đùa tếu lỗ mãng này có thể làm cho người bạn trai của tôi không hài lòng, và muốn để anh ta thấy rõ tôi chẳng ưa cái trò ấy, tôi bảo:

- Anh có anh bạn quá vui tính.

- Đúng – Anh ta cộc lốc đáp.

- Chắc hẳn công việc của anh ta rất trôi chảy.

Chúng tôi rón rén bước vào nhà, tôi dẫn mấy người về thẳng phòng mình. Đóng cửa lại, trong giây lát cả bốn chúng tôi đều phải đứng vì căn phòng hẹp, chúng tôi không biết chen chân vào đâu. Anh chàng tóc vàng hoe xem ra kiên quyết nhất, anh ta ngồi ngay xuống giường và tỉnh bơ như không bắt đầu cởi quần áo, anh ta vừa cởi vừa nói cười huyên thuyên. Anh ta nói tới những khách sạn, những phòng riêng, kể lại những sự việc xảy ra với anh ta.

- Cô nàng bảo: em là một người đàn bà đứng đắn... em không muốn đến khách sạn... lúc đó mình tuyên bố với cô nàng: khách sạn ối những phụ nữ đứng đắn... còn cô nàng đáp: em không muốn trình giấy tờ... mình bảo: anh sẽ nhận phứa em là vợ anh, thêm một bớt một cũng rứa... thôi, ta đến khách sạn. Mình đưa cô nàng tới khách sạn, cứ y như vợ mình ấy, rồi lên phòng... nhưng vào việc cô nàng tung ra mọi trò ảo thuật... cứ như ta đây hối hận, “em chả”, vì em là gái đoan trang... Lúc đó mình hết chịu nổi, định giở trò dùng sức... mình đâu có làm gì xấu với nàng, nhưng cô nàng mở tung cửa sổ và dọa nhảy xuống đường phố... Thôi được rồi, - mình bảo - đưa cô em đến đây đúng là một sai lầm... Cô nàng ngồi xuống giường và bắt đầu khóc tỉ tê... sau đó kể một câu chuyện dài lê thê. buồn thảm và đáng thương làm mình cứ mủi cả lòng... chuyện ra sao bây giờ mình cũng chẳng nhớ nữa, chỉ biết một điều là cuối cùng một cảm động chì còn thiếu nước quỳ sụp xuống và van xin cô nàng đại xá cho mình cái tội dám mạo muội coi cô nàng là gái làm tiền. Thôi – mình bảo – ta sẽ không tính chuyện làm tình nữa, mà nhè nhẹ nằm bên nhau ở trên giường, rồi đánh một giấc... Nói sao làm vậy, mình liền ngáy ầm ĩ... nửa đêm tỉnh dậy, ngó quanh chẳng thấy cô nàng đâu cả, đã vù rồi... Lúc đó mình đưa mắt nhìn đống áo quần của mình và thấy bị vất lung tung... Mình tìm mãi chẳng thấy chiếc ví đâu... một phụ nữ đứng đắn là thế đấy.

Anh ta phá lên cười hô hố làm tôi và Gisella không tài nào nhịn được cũng phải cười theo. Sau đó anh ta cởi cả áo ngoài, áo sơ mi, tất lẫn giày và chỉ còn độc trên mình quần áo lót liền thân bằng len màu nâu nhạt, bó sát người từ cổ xuống tận mắt cá, trông cứ như một diễn viên xiếc nhào lộn hay diễn viên múa ba lê. Nhưng người lớn tuổi mới mặc loại quần áo lót này, nên càng làm nổi bật tình hài hước của anh ta. Vào giây phút ấy, tôi bỏ qua tính thô bạo của anh ta và thậm chí còn cảm thấy có cảm tình với anh ta, vì tôi vốn thích những người vui tính, nói cho đúng hơn, tôi thiên về cái vui hơn cái buồn. Anh ta bắt đầu di loanh quanh khắp phòng, anh ta có vóc người thấp bé, nói luôn mồm, ưỡn ngực vẻ quan trọng và đầy tự hào, tựa hồ như anh ta không phải đang mặc trên người một bộ đồ lót, mà là một bộ quân phục diễu hành. Rồi từ chỗ góc để tủ commốt,anh ta bỗng nhảy phắt lên giường, lao vào Gisella và đè ngửa cô ta ra, Gisella bất ngờ nên la ré lên. Sau đó, chẳng hiểu vì sao anh ta bò lồm cồm trông đến là buồn cười quanh Gisella, ngước bộ mặt đỏ lừ và méo xệch ngoái lại nhìn chúng tôi, như các chú mèo thường làm khi nhảy bổ vào con mồi, rồi hỏi:

- Hai người còn đợi gì nữa?

Tôi nhìn anh bạn tình của tôi và hỏi:

- Em cũng cởi áo xống nhé?

Anh vẫn đứng, để nguyên xi cả áo bành tô, cổ áo kéo ngược lên và giật bắn người bảo:

- Không, không... đợi cho họ xong đã.

- Ta rời khỏi đây đi.

- Ừ.

- Lấy xe mà đi - Anh chàng tóc vàng hoe khư khư bên Gisella và bảo – Khóa ở dưới ấy đấy.

Nhưng anh bạn anh ta làm ra vẻ không nghe thấy những lời ấy và bước ra khỏi phòng. Chúng tôi dừng lại ở ngoài hành lang nhỏ, tôi bảo anh đợi tôi một lát, rồi vào phòng may. Mẹ đang ngồi bói bài ở bên bàn. Thấy tôi, mẹ đứng dậy và lẳng lặng bỏ vào bếp. Lúc đó tôi ngó ra ngoài hành lang nhỏ và gọi anh thanh niên có vào không?

Tôi đóng cửa lại và ngồi xuống chiếc đi-văng kê cạnh cửa sổ. Tôi những muốn anh ngồi xuống bên và ve vuốt tôi, với những người khác bao giờ tôi cũng muốn như vậy. Nhưng anh chẳng buồn để mắt ngó về phía đi-văng, va tay đút túi, đi đi lại lại khắp phòng, quanh chiếc bàn. Tôi nghĩ rằng anh đợi chán rồi nên bảo:

- Tiếc là em chỉ có một phòng.

Anh dừng bước lại hỏi, giọng ngỗ ngược, nhưng vẫn lịch sự như trước:

- Lẽ nào tôi đã bảo tôi cần một căn phòng?

- Không, ấy là em đã nghĩ...

Anh nhìn tôi, sau đó tiến đến ngồi bên tôi và hỏi:

- Em tên gì?

- Adriana.

- Còn anh là Giacomo. – Anh cầm tay tôi và nói.

Tôi thấy là lạ thế nào ấy, song lại nghĩ chắc anh e thẹn. Tôi cứ để anh cầm tay tôi và mỉm cười động viên anh. Anh lại hỏi:

- Thế nghĩa là đợi họ xong rồi hai đứa mình sẽ làm tình với nhau à?

- Vâng.

- Nhưng nếu anh không muốn thì sao?

- Thì chúng ta sẽ chẳng làm gì cả - Cho rằng anh nói đùa tôi vui vẻ đáp.

- Đúng – Anh sốt sắng thốt lên – Anh không muốn, nhất quyết không muốn chuyện ấy.

- Thôi được – Tôi tán thành.

Nhưng lời nói vừa rồi của anh quả thực bất ngờ đối với tôi, tôi chẳng còn hiểu ra sao nữa.

- Em không giận chứ? Phụ nữ không thích khi bị coi nhẹ đâu.

Cuối cùng tôi mới vỡ lẽ và không được nên lời, tôi lắc đầu có ý bảo không giận. Thế nghĩa là anh chẳng thích tôi. Bỗng tôi thấy thất vọng và suýt nữa bật òa lên khóc.

- Không, em không giận anh đâu – Tôi khẽ bảo – Anh không thích thì đợi bạn anh rồi hẵng đi.

- Anh không biết nên ra sao – Anh nói tiếp – Vì anh mà em mất không một tối, nếu không, em đã chẳng kiếm được chút ít.

Tôi nghĩ rằng chắc anh không có tiền, và vẫn hy vọng, tôi đề nghị:

- Nếu bây giờ anh không có tiền, chẳng sao cả, lần sau trả cũng được.

Anh thọc tay vào túi áo blouson, lấy số tiền phải trả mà anh đã chuẩn bị trước, rồi với một động tác bình dị, đồng thời duyên dáng lạ thường và quấy quá, anh xếp giấy bạc lên bàn.

- Đừng, đừng – Tôi phản đối – Đây đâu phải là chuyện tiền nong... thậm chí chẳng nên đả động đến chuyện tiền nong.

Nhưng tôi phản đối không kiên quyết lắm, và thực tình mà nói, lấy tiền của anh cũng thích song nếu để anh nợ, tôi hy vọng anh sẽ còn phải đến để thanh toán. Anh nhận thức được sự từ chối không nhận tiền một cách thiếu kiên quyết này của tôi đúng thực chất của nó, nên vẫn đặt tiền lên bàn, rồi lại tiến đến ngồi xuống đi-văng, còn tôi, cảm thấy mình xử sự ngu dại và lố bịch, đã nhoài người nắm lấy tay anh. Chúng tôi ngồi im lặng nhìn nhau trong giây phút, rồi anh dùng những ngón tay dài gầy guộc của mình hỏn bẻ ngoéo ngón tay út của tôi về phía sau.

- Ái – Tôi thốt lên tức giận – Anh giở cái trò gì thế?

- Anh xin lỗi – Anh nói, mặt để lộ một vẻ bối rối làm tôi ân hận về việc nặng lời vừa rồi của mình nên tôi nói luôn:

- Em bị đau, anh rõ không?

Bị đột ngột xúc động, anh đứng dậy và đi đi lại lại trong phòng. Sau đó anh sững người và bảo:

- Em có muốn ta ra ngoài một lát không? Chờ họ ở đây chán lắm.

- Ta đi đâu?

- Không biết nữa... ta dùng ôtô nhé.

Tôi nhớ lại những lần đi chơi với Gino, nên vội đáp:

- Không, chẳng nên dùng xe anh ạ.

- Nếu vậy thì ta đi bộ... Gần đây có tiệm cà phê nào không?

- Không, nhưng ngay sau cổng thành thì có.

- Thế thì ta đến tiệm cà phê vậy.

Tôi đứng dậy và chúng tôi bước ra khỏi phòng, lúc xuống thang tôi đùa bảo:

- Vậy là... tiền anh đã trả em rồi... do đó anh muốn tới lúc nào cũng được, đồng ý không?

- Đồng ý.

Đó là một đêm đông êm dịu, ẩm ướt và tối trời. Mưa kéo dài suốt ngày, những vũng nước đen loang loáng trên mặt đường mừ phản chiếu những ánh đèn thưa thớt. Một bầu trời yên ả, không trăng, không sao, bị phủ một lớp sương mù mỏng như voan trải dài trên bức tường thành. Chốc chốc, những chiếc tàu điện do chạy ở bên kia tường thành nên không nhìn thấy đâu, đã làm dây dẫn điện tóe lửa, rọi sáng trong chốc lát bầu trời, những tháp nghiêng gần đổ sụp và các thành hào mọc đầy cỏ dại. Ra đến ngoài phố tôi nhớ là đã vài tháng mình chưa đi qua công viên Mặt Trăng. Thường tôi rẻ phải và đi thẳng đến quảng trường nơi Gino đợi tôi. Tôi ngày dạo chơi với mẹ đến nay, chưa lần nào tôi đi về mạn công viên Mặt Trăng. Tôi và mẹ đã đi ngược con đường hai bên trồng cây nằm dọc bức tường thành, ngắm nhìn đèn trang trí và nghe nhạc, nhưng do không có tiền nên chẳng bao giờ ghé vào công viên. Bên kia đường là ngôi biệt thự nhỏ có ngọn tháp con con mà dạo ấy qua cửa sổ tôi đã nhìn thấy cả gia đình đã ngồi ăn bên bàn. Đấy chính là ngôi biệt thự lần đầu tiên thức tỉnh trong tôi ước mơ lấy chồng, ước mơ có một ngôi nhà riêng và một cuộc sống êm ả. Tôi rất muốn kể lại với người bạn cùng đi về cái thời đó, về các ước mơ dạo ấy của mình, và thú nhận rằng tôi không bị những tình cảm đa sầu, mà cả những tính toán chi phối. Tôi không muốn anh đánh giá thấp tôi thông qua ấn tượng ban đầu, cứ để anh nhận xét tôi theo một cách khác có lợi hơn - đứng với bản thân tôi trong thực tế. Thường khi tiếp khách quý, chủ nhà thường mặc quần áo đẹp và mở rộng cửa những căn phòng sang trọng nhất, hiện nay, quá khứ, những ước mơ và khát vọng trước đây của tôi là những bộ quần áo đẹp nhất, là căn phòng khách sang trọng ấy và tôi trù tính rằng toàn bộ những hồi ức đó của tôi, dù có buồn tẻ và dung dị thế nào đi nữa cũng sẽ buộc anh phải thay đổi ý kiến về tôi và làm cho hai chúng tôi gắn bó với nhau.

- Bây giờ thì hầu như chẳng ai lai vãng ở phố này – Tôi giải thích - thật ra thì về mùa hè, dân cư trong khu em dạo chơi ở đây... Em cũng tới đây dạo chơi... lâu rồi, có anh, em mới quay lại nơi này.

Anh khoác tay tôi, rồi đỡ tôi đi suốt dọc vỉa hè ẩm ướt.

- Thế em đi dạo ở đây với ai?

- Với mẹ.

Anh bật cười nghe rất khó chịu làm tôi cực kỳ sửng sốt.

- Mẹ - anh dằn giọng nhắc lại - Mẹ, ai cũng có mẹ... mẹ... Mẹ sẽ bảo sao? Mẹ sẽ làm gì? Mẹ... mẹ...

Tôi nghĩ rằng chắc anh có điều gì giận dỗi mẹ mình, nên hỏi:

- Anh giận mẹ anh à?

- Mẹ anh chẳng làm điều gì để anh giận – Anh đáp – Người mẹ chẳng bao giờ làm ai phải giận, chúng ta ai chẳng có mẹ?... Thế em có yêu mẹ không?

- Tất nhiên, tại sao anh lại hỏi vậy?

- Hỏi cho biết thế thôi, - Anh bảo – em đừng bận tâm về anh... như vậy, em đã cùng mẹ dạo chơi ở đây.

Giọng anh không quá chằm bặp, cũng không quá kiên quyết nhưng dẫu sao, phần do tư lợi, phần do có thiện cảm với anh, tôi quyết định tiếp tục trò chuyện cởi mở.

- Vâng, em dạo chơi ở đây với mẹ, chủ yếu là về mùa hè, vì mùa hè không khí trong nhà em ngột ngạt khó thở lắm... vâng... anh có thấy ngôi biệt thự kia không?

Anh dừng lại và nhìn theo ngón tay tôi chỉ. Tiếc rằng cửa sổ biệt thự khép kín, hình như bây giờ nó không có người ở. Tôi thấy ngôi biệt thự nằm ép giữa hai tòa nhà dài và thấp của nhân viên đường sắt khá tiều tụy ảm đạm, hình như nó nhỏ bé hơn trước đây.

- Thế trong ngôi nhà nhỏ bé ấy có gì lạ?

Lúc đó tôi thấy ngượng trước điều mình định kể. Nhưng tôi cố gò mình nói tiếp:

- Tối nào em cũng đi ngang qua gần ngôi nhà nhỏ ấy, vì mùa hè nên cửa sổ lúc nào cũng mở, như em đã nói với anh... và lúc nào em cũng thấy, vào một thời điểm nhất định, cả gia đình ngồi quây quần bên bàn...

Tôi dừng lại và bỗng thấy bối rối, nên im bặt.

- Thế sao nữa?

- Chắc anh chẳng quan tâm đâu – Tôi nói và tự mình cảm thấy do bối rối, giọng tôi trở nên vừa chân thành lại vừa giả tạo.

- Tại sao lại không, anh quan tâm tới mọi chuyện.

Tôi vội kết thúc:

- Thế em tâm niệm rằng một ngày nào đó em sẽ có một ngôi nhà nhỏ như thế này và sẽ sống như những người ấy.

- À, à... Anh hiểu rồi – Anh nói - Thế nghĩa là có dạo em hơi thinh thích ngôi nhà nhỏ như thế này.

- So với ngôi nhà của bọn em – Tôi phản đối – ngôi biệt thự này không đến nỗi tồi lắm, hơn nữa ở lứa tuổi đó người ta nghĩ ra có trời mới biết được những gì.

Anh kéo tay tôi dẫn thẳng đến ngôi biệt thự.

- Ta lại thử xem liệu cái gia đình nọ còn sống ở đấy không?

- Anh làm sao vậy – Tôi một mực không chịu và nói - Tất nhiên là họ vẫn còn ở đấy.

- Tốt lắm, ta cứ lại thử xem.

Chúng tôi dừng lại bên ngôi nhà nhỏ. Mảnh vườn um tùm tối om, cửa sổ và tháp con không thấy có ánh đèn. Người bạn cùng đi với tôi tiến lại bên cổng vào và nói.

- Có thùng thư, chúng ta bấm chuông thì sẽ biết có ai ngay không thôi mà... Hình như trong ngôi nhà nhỏ của em chẳng có ai thì phải.

- Không phải như thế đâu – Tôi vừa cười vừa đáp – Sao lại như vậy, anh định giở trò gì thế?

- Ta thử xem – Anh đưa tay lên và bấm chuông.

Sợ trong nhà có người ra trả lời, tôi muốn bỏ chạy.

- Ta đi thôi – Tôi năn nỉ - Người ta mà ra bây giờ thì chẳng biết ăn nói ra sao.

- Mẹ sẽ bảo sao – Anh nhai đi nhai lại như một điệp khúc, trong lúc đó, tôi nắm tay áo anh kéo ra xa ngôi nhà - Mẹ sẽ làm gì?

- Đúng là anh giận mẹ anh rồi – Tôi rảo bước và nói.

Và thế là chúng tôi đã tới gần công viên Mặt Trăng. Tôi nhớ lại lần cuối cùng tới đây, công viên đầy những người, các dây lắp bóng đèn đủ màu thắp sáng trưng, các kiốt rực sáng ánh đèn, các nhà thủy tạ trang hoàng đầy hoa, nhạc rộn ràng, đâu đâu cũng vui nhộn. Lúc này không thấy tất cả những cảnh ấy, tôi hơi ngao ngán. Hình như đây không phải là một chốn vui chơi giải trí, mà là cái kho để vật liệu xây dựng bọ bỏ hoang và tối om. Vươn lên trên bức tường rào quanh công viên là chiếc đu quay tròn có treo tám toa goòng nhỏ cứ như những con cánh cam to bụng, sau khi bay lên trời, bỗng bị chết cứng. Những mũi nhọn của những nơi hóng mát tối mò cứ ủ rũ như ngủ thiếp. Có thể nói cảnh vật nơi đây như chết lụi và quả đúng thế thật, vì đang là mùa đông. Quảng trường nhỏ trước mặt công viên Mặt Trăng ẩm ướt và trống trơn, với độc một chiếc đèn đường le lói chiếu sáng.

- Tới mùa hè, công viên Mặt Trăng sẽ mở cửa. – Tôi nói - Ở đây mọi người kéo đến đông lắm... nhưng mùa đông thì đóng cửa. Anh muốn đi đâu nào?

- Tới quán cà phê được không?

- Thật ra đấy là một cái osteria[1] xuyềnh xoàng.

- Thế ta đến chỗ cái osteria ấy vậy.

Chúng tôi qua cổng và vừa vặn đứng ngay trước mặt, tại tầng một một ngôi nhà nhỏ, chúng tôi thấy có ánh đèn hắt ra ngoài phố qua cánh cửa vào bằng kính. Vừa bước chân vào osteria, tôi liền nhận ra ngay đây chính là nơi tôi cùng Gino và mẹ ngồi ăn bữa tối dạo ấy, và lúc đó Gino đã trị một tên xấc láo say rượu.

Vỏn vẹn có ba bốn người ngồi bên những chiếc bàn bằng đá giả cẩm thạch, họ ăn bánh mì của mình mang theo bọc trong giấy báo, còn rượu thì mua của chủ quán. Tại đây lạnh hơn ngoài phố, trong phòng nồng nặc mùi ẩm ướt, mùi rượu và mùn cưa, chắc là bếp lò đã tắt. Chúng tôi ngồi bên chiếc bàn con kê trong một góc và anh gọi người mang tới một lít rượu vang.

- Anh gọi cho ai uống vậy? – Tôi hỏi.

- Thế em không uống à?

- Uống, nhưng ít lắm.

Anh tự rót cho mình một cốc đầy rồi uống một hơi, nhưng miễn cưỡng chứ chắc chẳng lấy gì làm thú vị. Cử chỉ này xác minh thêm những nhận xét ban đầu của tôi rằng anh luôn luôn hành động như thể phục tùng một ma lực từ phía bên ngoài, như thể anh đang sắm vai nào đấy, chứ bản thân thì dưng dưng. Chúng tôi ngồi im lặng, anh đưa cặp mắt trong sáng chăm chú nhìn tôi, còn tôi thì ngoảnh mặt nhìn xung quanh. Tôi nhớ lại cái buổi chiều xa xăm cùng mẹ và Gino ăn tối tại osteria này, và lòng tôi không thể hiểu nổi lúc này tôi đang nuối tiếc hay buồn thương. Quả thật lúc đó tôi rất hạnh phúc, nhưng quá ngây thơ. Và bây giờ tôi nghĩ rằng, có lẽ tôi có tâm trạng giống như người mở chiếc hòm thư lâu nay vẫn khóa chặt, đáng lẽ được chiêm ngưỡng những đồ vật tuyệt đẹp thì thì lại phải thấy bụi bặm và một mớ những thứ bị nhậy nhấm nát. Mọi điều đã trôi qua sẽ không bao giờ trở lại: không chỉ tình yêu của tôi với Gino mà ngay cả tuổi thanh xuân của tôi cùng những mơ ước viển vông cũng đã trôi qua. Và bởi lẽ chuyện ấy đã xảy ra từ lâu và xa lạ đối với tôi, sự việc này chứng tỏ rằng tôi đã có thái độ tự giác và không quá vụ lợi khi nghĩ về quá khứ của mình để động lòng trắc ẩn xót thương của người bạn đang ngồi bên mình. Tôi lại lên tiếng:

- Thoạt đầu em không thích anh bạn anh... nhưng bây giờ em thấy có cảm tình với anh ấy... anh ấy rất vui tính.

Anh phản đối, giọng gay gắt:

- Nhân tiện nói để em rõ, anh ta hoàn toàn không phải bạn của anh... vã cũng chẳng dễ thương như vậy đâu.

Tôi sửng sốt trước giọng nói gay gắt của anh, nên lưỡng lự hỏi:

- Anh nghĩ vậy à?

Anh lại uống và nói tiếp:

- Những con người hóm hỉnh như vậy là tai họa thực sự... cái rỗng tuyếch trong lòng thường được che giấu bằng toàn bộ cái vẻ hóm hỉnh ấy... giá mà em thấy được anh ta trong văn phòng chỗ anh ta... tại đấy anh ta chẳng đùa đâu.

- Anh ấy làm ở văn phòng nào?

- Chẳng rõ, hình như là phòng chưởng khế thì phải.

- Anh ấy có kiếm được nhiều tiền không?

- Nhiều kinh khủng.

- Một con người may mắn.

Anh rót rượu vang cho tôi, tôi lên tiếng hỏi:

- Nếu không thích, sao anh cứ giao du với anh ấy?

- Anh ta là bạn hồi nhỏ của anh, bọn anh đã cùng học một trường, bạn hồi nhỏ bao giờ cũng vậy. – Anh khẽ nhếch mép cười.

Anh lại uống rượu vang và nói tiếp:

- Dẫu sao thì về mặt này anh ta có tốt hơn anh.

- Mặt gì vậy?

- Khi làm việc gì, anh ta cũng làm một cách nghiêm túc... còn anh, thoạt đầu muốn làm một việc gì đấy, nhưng sau đó... - Giọng anh bỗng cất cao hơn làm tôi giật mình - bắt tay vào việc, anh lại thôi chẳng muốn làm nữa... như tối hôm nay chẳng hạn... Anh ta gọi điện hỏi xem anh có muốn, như anh ta bảo, đi tìm gái không... anh đồng ý và khi thấy hai em, anh thực sự muốn em... nhưng tới nhà em, nỗi khát khao của anh tan biến.

- Nỗi khát khao đã tan biến – Tôi nhìn anh và láy lại.

- Đúng... đối với anh, em không còn là một phụ nữ... mà trở thành đồ vật, một thứ đồ vật nào đó... Em có nhớ anh đã bẻ ngón tay và làm em đau không?

- Còn nhớ.

- Thật ra... anh làm vậy là muốn kiểm tra xem em có đúng là một sinh vật không... Do kiểm tra như vậy nên đã làm em đau.

- Đúng, em là một sinh vật – Tôi mỉm cười – và anh đã làm em đau.

Lúc này tôi thấy dễ chịu, thế nghĩa là anh cự tuyệt tôi không phải vì anh không thích tôi. Xét cho cùng, con người ta chẳng có gì là kỳ lại và không thể giải thích được. Chỉ cần hiểu rõ con người và nhận thấy rằng hành vi của con người, dù lạ lùng thế nào đi chăng nữa, bao giờ cũng được giải thích bằng một lý do hoàn toàn rõ ràng.

- Nghĩa là anh không thích em à?

Anh lắc đầu bảo:

- Đâu phải chuyện ấy... em hay người khác cũng vậy.

Sau một giây lưỡng lự, tôi hỏi:

- Anh không, anh không bị... liệt dương đấy chứ?

- Bậy nào!

Lòng tôi nổi lên một khát khao muốn gần gũi anh, muốn vượt qua cái giới hạn đang ngăn cách giữa hai chúng tôi, tôi muốn yêu anh và được yêu. Tôi những định nói với anh rằng tôi đã bực mình khi bị anh từ chối, song dẫu sao tôi bị xúc phạm, lòng tự ái của tôi bị tổn thương. Tôi biết rằng mình xinh đẹp và hấp dẫn và tôi thấy hình như anh chẳng có lý do đặc biệt nào để từ chối tôi. Tôi đề nghị:

- Anh này, ta ngồi đây một lát, sau đó về nhà em rồi ta yêu nhau.

- Không, không làm thế được đâu.

- Thế ra, khi thấy em ở ngoài phố, anh đã không thích em ngay rồi à?

- Không phải thế... nhưng mong em cố hiểu anh...

Tôi biết những điều không làm người đàn ông nào có thể đứng vững. Do đó, tôi nhắc lại vẻ cay đắng giả tạo và bình tĩnh:

- Thế ra anh không thích em – Tôi đưa tay vuốt mặt anh.

Tôi có đôi bàn tay đẹp, ấm áp, ngón tay dài và nếu người ta nói đúng rằng qua bàn tay có thể hiểu rõ được tính tình thì nghĩa là tôi không phải là người thô bạo, khác với Gisella, người có đôi bàn tay đỏ hồng và ram ráp trông thật xấu. Tôi đưa tay vuốt chầm chậm má, thái dương, trán anh, còn mắt thì nhìn anh vẻ khẩn khoản, dịu dàng và tha thiết. Tôi nhớ lại rằng lúc gặp nhau ở bộ, Astarita cũng vuốt ve tôi hệt như thé, và một lẫn nữa, tôi tin chắc mình yêu Giacomo, còn Astarita thì chắc chắn yêu tôi, còn cử chỉ này là cử chỉ của một người đang yêu. Thoạt đầu anh giữ thái độ lạnh lùng và thờ ơ trước những vuốt ve của tôi, nhưng sau đó cằm anh giần giật, như sau này tôi hiểu rõ, đó là dấu hiệu của sự xúc động. Mặt anh méo xệch đi và có vẻ gần như trẻ nhỏ. Tôi thấy thương thương anh và vui mừng trước tình thương này đối với anh, nó làm tôi xích lại gần anh hơn.

- Em làm gì vậy – Anh ngượng ngùng khẽ bảo, cứ như một chú bé ấy - Ở đây đâu chỉ có mỗi chúng mình.

- Em mặc xác – Tôi bình tĩnh đáp.

Má tôi nóng bừng tuy ở trong osteria lạnh lẽo và lúc này tôi chỉ nhận thấy những làn hơi như mây nhè nhẹ thoát khỏi miệng chúng tôi.

- Đưa tay đây cho em – Tôi nói.

Anh miễn cưỡng đưa cho tôi nắm tay, rồi tôi đưa tay anh lên mặt mình.

- Anh có thấy má em nóng bừng không?

Anh chẳng nói gì, chỉ ngồi nhìn tôi, cằm giần giật. Một người bước vào osteria, đóng mạnh cửa kính và tôi bỏ tay ra. Anh thở dài nhẹ nhõm và lại rót rượu vào cốc mình. Nhưng người khách vừa vào mới đi ra xa một chút, tôi liền luồn tay giữa hai ve áo vét, cởi cúc áo sơ mi và áp tay vào ngực anh chỗ gần tim.

- Em muốn sưởi ấm tay và xem tim anh đập ra sao – Tôi bảo.

Mới đầu tôi áp mu bàn tay sau đó lật áp lòng bàn tay vào ngực anh.

- Tay em lạnh quá – Anh nhìn tôi, nói.

- Ấm ngay bây giờ thôi mà – Tôi mỉm cười đáp.

Tôi nhè nhẹ xoa bộ ngực gầy của anh. Một niềm vui sướng rào rạt dâng trào trong tôi, vì cảm thấy anh gần gũi với tôi biết bao. Tôi tha thiết yêu cầu anh cũng mãnh liệt như một mối tình chẳng được đền đáp. Mắt vẫn không rời anh, tôi đùa dọa:

- Chỉ chút nữa, em sẽ hôn anh đấy.

- Đừng, đừng – Anh đáp, giọng cố giữ vẻ đùa cợt nhưng rõ ràng là sợ - Trấn tĩnh lại đi em.

- Nếu vậy ta rời khỏi đây ngay.

- Nếu em muốn.

Anh trả tiền rượu vang mà anh không uống hết và chúng tôi rời khỏi osteria. Lúc này anh cũng xúc động nhưng không phải do tình yêu như tôi. Chắc một nỗi xúc cảm nào đó do sự kiện tối nay khơi nên tràn ngập trong lòng anh. Sau này, khi hiểu rõ anh hơn, tôi nhận thấy nỗi xúc cảm tương tự nổi lên xâm chiếm anh khi anh phát hiện ra một nét cá tính mới lạ nào đó trong bản thân mình hoặc tìm cách xác nhận nó. Có thể điều đó chứng tỏ anh là một người ích kỷ, nghĩa là quá yêu, hay nói đúng hơn, quá say mê bản thân mình.

- Thường thường, - Anh nói như với chính bản thân mình còn tôi thì đi gần như chạy kéo theo anh về nhà – anh khao khát làm một điều gì đấy, anh hứng lên, anh thấy cái gì cũng tuyệt đẹp, anh tin rằng nhất định thế nào cũng thực hiện được những điều đã nghĩ ra ấy, nhưng tới lúc quyết định thì tất cả đều sụp đổ và anh, có thể nói, không còn tồn tại, hoặc chính xác hơn, tồn tại chỉ thông qua những biểu hiện tồi tệ của mình. Anh trở nên lạnh lùng, vô dụng, tàn nhẫn... như lúc anh bẻ ngoéo ngón tay em.

Anh nhắc lại đoạn độc thoại này với chính bản thân mình, chắc lòng cảm thấy một nỗi thích thú cay đắng nào đấy. Nhưng tôi không nghe anh nói, vì tôi quá vui mừng như người được chắp cánh bay lâng lâng trên đồng cỏ. Tôi vui vẻ đáp:

- Nhưng anh đã nói chuyện đó rồi... còn em chưa được nói với anh những gì đang dâng trào trong lòng em... em những muốn ghì chặt anh, lấy thân mình sưởi ấm cho anh, cảm thấy anh ở bên và ép anh làm cái việc anh không thích... em chưa yên tâm chừng nào chưa đạt được điều em muốn.

Anh không đáp gì cả, cứ như những lời của tôi không lọt được vào tai anh, vì anh quá mải mê về những suy nghĩ. Bỗng tôi cầm tay anh và nói:

- Ôm ngang lưng em, được không anh?

Hình như anh không nghe thấy tôi bảo gì, lúc tôi đã nắm tay anh chặt vào lòng bàn tay mình, tựa như lúc người ta xỏ tay áo bành tô, và cánh tay đó uể oải ôm ngang thắt lưng tôi. Đi thế này kể cũng khó, vì chúng tôi mặc áo rét xù ra, nên tay chúng tôi chơi vơi giữa lưng.

Khi tới gần ngôi biệt thự có tháp, tôi dừng lại và nài nỉ:

- Hôn em đi.

- Để sau.

- Không, ngay bây giờ cơ.

Anh quay người lại phía tôi, tôi đưa hai tay ôm chặt cổ anh và hôn thắm thiết. Môi anh mím chặt nhưng tôi dùng lưỡi đẩy tách ra, sau đó đẩy hai hài răng miễn cưỡng bật lên. Tôi không tin chắc anh đáp lại cái hôn của tôi, nhưng tôi không hôn lại, chuyện đó đối với tôi là vô nghĩa. Sau khi hôn nhau, tôi thấy quanh miệng anh hằn một vết son lớn, hình thù không cân đối cho bộ mặt nghiêm trang của anh trông đến kỳ quặc và nực cười. Tôi phá lên cười sung sướng. Anh khẽ hỏi:

- Sao em cười?

Tôi quyết định không giải thích gì hết, tôi khoái trá nhìn anh nghiêm trang bước cạnh tôi và không hề g\hay biết cái vết tức cười trên mặt. Tôi đáp:

- Chẳng sao cả... vui thì cười... đừng bận tâm tới em – Và lòng rộn ràng hạnh phúc, tôi lại hôn lướt trên môi anh.

Khi tới cổng nhà, chúng tôi chẳng thấy xe ôtô đâu.

- Giancarlo đã chuồn rồi – Anh bực mình nhận xét – Bây giờ thì phải cuốc bộ về nhà, mà nào có gần cho cam.

Tôi không hề phật lòng trước những lời chẳng hề lịch sự ấy, và từ nay chẳng có gì có thể làm tôi phật ý. Tôi nhìn những thiếu sót của anh dưới một làn ánh sáng đặc biệt, và thấy chúng đến là dễ thương, chẳng là tôi đang yêu mà. Tôi nhún vai và thốt lên:

- Còn có xe điện chạy về đêm... vả lại, nếu anh thấy cần, có thể ngủ lại chỗ em.

- Không, lại còn thế nữa – Anh vội đáp.

Chúng tôi vào nhà, leo lên thang gác. Khi đã ở trong hành lang nhỏ, tôi đẩy anh vào phòng mình, còn tôi đảo qua chỗ phòng may. Phòng tối om, chỉ có độc mỗi ánh đèn đường lọt qua cửa sổ, rọi lên chiếc máy khâu và lên bàn. Chắc mẹ đã ngủ, chẳng biết mẹ có gặp và trò chuyện với Giancarlo và Gisella không. Tôi khép cửa lại và trở về phòng mình. Anh bồn chồn đi lại từ giường đến chỗ tủ commốt.

- Em này, – Anh lên tiếng – anh về thì hơn.

Giả vờ không nghe thấy anh nói gì, tôi cởi áo bành tô và treo vào tủ. Tôi thấy hạnh phúc tới mức không kìm được và đã hỏi với giọng tự hào chính đáng của bà chủ nhà.

- Anh thích căn phòng của em không? Ấm cúng chứ?

Anh nhìn quanh và cau mày, tôi chẳng rõ vì sao. Tôi cầm tay anh, kéo ngồi xuống giường trước mặt tôi và nói:

- Bây giờ anh để mặc em nhé.

Anh nhìn tôi, cổ áo bành tô của anh vẫn kéo lên như lúc trước, tay thọc vào túi. Tôi thận trọng và khéo léo bỏ áo bành tô ra, rồi cởi áo vét và treo lên mắc. Tôi chậm rãi tháo cravat, cởi sơ mi ra khỏi người anh và đặt lên ghế. Sau đó tôi sụp xuống ngồi xổm, kẹp bàn chân anh giữa hai đầu gối như những thợ chữa giày thực thụ vẫn làm, rồi kéo giày bốt, bít tất ra khỏi chân anh và hôn chân anh. Thoạt đầu tôi tiến hành tất cả những việc đó một cách chậm rãi theo trình tự, nhưng do càng cởi dần quần áo anh ra, trong tôi trỗi dậy một khát vọng thấp kém mãnh liệt, có lẽ tình cảm tương tự đã xâm chiếm tôi lúc ở nhà thờ, nhưng đây là lần đầu tiên tôi có cảm tình như vậy đối với một người đàn ông, tôi thấy rộn lên một niềm hạnh phúc, vì tôi nhận ra tình yêu thực sự - không chút xấu xa và dâm đãng – đã đến với tôi. Cởi áo xống cho anh xong, tôi quỳ xuống ôm chân anh và nhắm mắt lại, tôi áp chặt mà vào tóc và chân. Anh hoàn toàn phục tùng ý muốn của tôi, vẻ mặt anh bối rối và tôi thích thú thấy như vậy. Sau đó, tôi đứng bật dậy vòng ra sau giường, vội cởi áo xống, vứt ngay xuống sàn và dẫm chân lên. Anh ngồi xuống nơi mép giường, người lạnh cóng, đầu cúi gằm xuống. Tôi tiến lại phía sau lưng anh, và tuân theo một nỗi niềm sung sướng và sức mạnh dữ dội nào đó, tôi túm vai anh và quật đầu xuống gối. Người anh dài ngoẵng, gầy và trắng, thân hình cũng như khuôn mặt, có những nét đặc trưng riêng, trong trắng và trẻ trung. Tôi nằm xuống cạnh anh. Bên tấm thân mảnh khảnh và giá lạnh của anh, tôi xem ra quá nồng cháy, ngăm ngăm sạm nắng, phổng phao và dồi dào sức sống. Tôi áp chặt bụng xuống cặp đùi xương xẩu của anh, tay chắp trên ngực anh, má kề bên đầu, môi áp bên tai anh. Tôi cảm thấy mình khát khao tình yêu thì ít mà chủ yếu muốn lấy thân mình phủ cho anh như một tấm chăn ấm và truyền cho anh toàn bộ hơi ấm của bản thân mình. Anh nằm ngửa, nhưng đầu gối lên gối hơi ngóc cao đôi chút, mắt mở tựa hồ như muốn thấy tất cả những gì tôi sẽ làm. Trước cái nhìn chằm chằm này, tôi thấy như có kiến bò trên lưng nên đâm ra lúng túng và ngường ngượng, song do bị thôi thúc trước dục vọng của mình, tôi dần dần không để tâm tới sự chú ý ấy. Bỗng tôi thầm thì nói:

- Bây giờ anh có thấy dễ chịu hơn không?

- Dễ chịu hơn – Anh đáp giọng hờ hững và lãnh đạm.

- Đợi một chút – Tôi bảo.

Và khi tôi định say đắm hơn nữa ôm anh thì lại bắt gặp cặp mắt chăm chăm lạnh lùng của anh làm tôi cụt hứng. Đúng lúc đó, tôi thấy ngượng và bối rối. Cơn bốc của tôi vụt tắt, tôi từ từ nới lỏng vòng tay ôm và nằm vật xuống giường, bên cạnh anh. Tôi vừa qua một cơn hưng phấn tình dục cao độ, gửi gắm vào đó mọi rung cảm của ngọn lửa tình thanh cao và sâu nặng. Tôi chợt nhận thấy nỗ lực đến vậy mà vẫn vô ích, nên òa khóc, hai tay bưng mặt để che giấu nước mắt. Có lẽ tôi nhầm, tôi không thể yêu anh và chờ đợi tình yêu ở nơi anh, tôi biết rằng bây giờ anh nhìn nhận tôi đúng với bản thân tôi và đánh giá tôi với con mắt không hề mang ảo tưởng. Mãi lúc này tôi mới hiểu rõ tôi đang sống trong lớp sương mù mà tôi cố tình tung ra xung quanh để khỏi phải nhìn vào lòng mình. Cặp mắt anh nhìn đã xua tan lớp sương mù ấy và như đặt trước mặt tôi một tấm gương mà tôi có thể soi mình trong đó. Tôi đã thấy mình đúng như trên thực tế tôi có, như đã nói, tôi đã quả quyết mình không tồn tại. Cuối cùng tôi bảo:

- Anh đi đi!

- Tại sao? – Anh chống khuỷu tay nhỏm dậy và băn khoăn nhìn tôi - Chuyện gì vậy?

- Anh đi đi thì hơn – Tôi bình tĩnh đáp và đưa tay lên che mắt - Đừng nghĩ em giận anh... nhưng em thấy anh chẳng đoái hoài đến em . Anh chẳng nói chẳng rằng, nhưng tôi thấy anh đứng dậy mặc quần áo. Một cơn đau nhức nhối xuyên suốt lòng tôi, tựa như bị một lưỡi dao sắc nhọn đâm sâu và ngoáy mạnh. Thấy anh mặc quần áo, lòng tôi quặn đau, quặn đau khi nghĩ rằng phút chốc nữa anh sẽ mãi mãi ra đi và chẳng còn bao giờ gặp lại anh, quặn đau khi nhận thấy chuyện này gây ra cho tôi bao nhiêu phiền muộn.
Anh mặc quần áo chậm rãi, chắc hẳn chờ tôi sẽ lên tiếng gọi. Tôi nhớ là tôi vẫn còn nuôi hy vọng một khi khơi dục vọng của anh, tôi sẽ giữ được chân anh. Tôi nằm ngửa, mình phủ tấm vải lót chân. Bằng một động tác đầy quyến rũ - tự bản thân tôi biết làm vậy cũng tuyệt vọng và vô ích – tôi đạp chăn và để tấm vải lót chân rơi xuống sàn. Chưa bao giờ tôi nằm trong tư thế như thế này trước mặt ai cả: lõa lồ, hai chân dạng ra và ôm mặt, trong giây phút nào đấy, tôi cảm thấy anh hầu như đụng nhẹ vai tôi và hơi thở anh thoáng trên môi tôi. Nhưng liền sau đó, tôi nghe thấy tiếng cửa đóng sập lại.
Tôi cứ nằm im không nhúc nhích trong tư thế đó. Cơn thiu thiu buồn ngủ kéo dài đến át nỗi tuyệt vọng khó nhận biết và tôi ngủ thiếp đi. Mãi tới khuya tôi tỉnh giấc và nhân ra tôi nằm một mình. Trong giấc ngủ ngắn ngủi ấy, tuy đau khổ vì chia ly, tôi vẫn cảm giác anh quanh quất nơi đây. Tôi không nhớ mình thiếp đi lúc nào.



[1] Tửu quán ở Ý.

[ngudoc]

Chương hai

Ngày hôm sau, tôi sửng sốt thấy mình mệt rũ, buồn bã và uể oải như ốm cả tháng nay. Nhưng tôi là người vui tính, và sự vui tính này bắt nguồn từ chỗ dồi dào sức khỏe và thể lực tráng kiện. Tôi bao giờ cũng chịu đựng mọi rủi ro và bất hạnh một cách nhẹ nhàng, đến nỗi đôi lúc, cảm thấy buồn cho bản thân là không hiểu sao mình lại có thể vui được trong những hoàn cảnh chẳng thích hợp chút nào. Ngày nào cũng vậy, vừa bước chân xuống giường, việc đầu tiên tôi làm là cất tiếng hát dăm ba câu hoặc đùa với mẹ. Nhưng sáng hôm ấy, sự vui tính lệ thường đã biến mất, tôi cảm thấy mình bất hạnh và lòng buồn nặng trĩu và tuy đã mười hai giờ rồi mà chẳng hề thấy đói. Mẹ nhận thấy tâm trạng khác thường của tôi, nhưng tôi bảo mẹ là do kém ngủ.
Mà kể cũng đúng như vậy, có điều tôi cho rằng sự tổn thương sâu sắc này về mặt tinh thần mà Giacomo đã gây nên khi hắt hủi tôi là lý do biểu hiện của sự việc ấy. Tôi đã nói rằng gần đây tôi nhìn nhận một cách bình tĩnh nghề nghiệp của tôi, và tôi chẳng có lý do gì để từ bỏ nó. Nhưng tôi vẫn hy vọng yêu một ai đấy và được yêu, thế mà Giacomo lại ghét bỏ tôi, tuy anh đưa ra những lời giải thích nghe đến là rối rắm, song tôi vẫn thấy trăm sự tại cái nghề của tôi, vì vậy tôi liền thấy nó đáng căm ghét và xấu xa không chịu nổi.
Tính tự ái là một con thú khó hiểu bình thản ngủ dưới trận mưa rất nặng hạt nhưng bỗng tỉnh giấc, bị thương gần như chết vì một vết xây xát nhẹ, vô nghĩa. Những lời tôi thốt ra khi treo áo bành tô của mình vào tủ đã dằn vặt tôi, gây nên cho tôi nhiều đau khổ và hổ thẹn. Tôi đã hỏi anh: “Anh thích căn phòng của em không? Ấm cúng đấy chứ?”.

Tôi nhớ lại là anh không đáp gì cả, mà chỉ đưa mắt nhìn quanh, lúc đó qua nét mặt, tôi chẳng rõ anh suy nghĩ những gì. Bây giờ tôi hiểu đấy là anh cau mày tỏ vẻ khinh bỉ. Tất nhiên anh nghĩ rằng: “Căn phòng của một cô gái ** bình thường”. Nhớ lại, tôi thấy ngượng chín cả người, đặc biệt là tôi đã thốt lên những lời ấy với một giọng đầy tự mãn. Tôi có thể hình dung ra đối với một người có giáo dục và nhạy cảm như anh, căn phòng của tôi chỉ là một ổ gian phi nhơ bẩn, đáng bị ghê tởm gấp đôi vì cái thứ đồ đạc thảm hại này nhằm vào những mục đích nào đấy.

Nếu có phải trả giá đắt để những lời nói lố bịch ấy không buột ra khỏi miệng tôi thì tôi cũng xin chịu, nhưng biết làm thế nào được, tôi đã nói mất rồi. Tôi như người bị rơi vào một vòng luẩn quẩn không tài nào bứt ra được, Hơn nữa, trong câu này thể hiện đúng con người tôi – như ý nguyện của chính mình và sẽ mãi như vậy trong cuộc đời. Quên đi những lời này hoặc cố thuyết phục bản thân rằng tôi đã không thốt ra chúng, dẫu sao cũng là quên đi chính bản thân mình, tự thuyết phục rằng tôi không tồn tại.Những suy nghĩ này đầu độc tôi như tác động từ từ của thuốc độc ngấm dần dần vào dòng máu lành của tôi. Thường sáng ra, dù nằm khoèo trên giường lâu thế nào đi chăng nữa, sớm hay muộn tôi cũng thấy chán ngấy chẳng muốn nằm thêm, và bất chấp ý muốn của bản thân tôi, thân xác tôi cứ hất tung chăn ra và tôi bật dậy khỏi giường. Thế nhưng hôm ấy thì lại khác hẳn: buổi sáng đã trôi qua, đã đến giờ ăn sáng, và cố bắt ép mình thế nào tôi cũng không thể ép mình nhúc nhích trở dậy được. Tôi cảm thấy cơ thể không sinh khí của tôi trở nên cứng đờ. Đồng thời tôi cũng cảm thấy mình bị ốm và mệt lử tựa hồ như mình phải ráng hết sức lực và rất chật vật với thành được sự bất động này. Tôi cảm thấy mình hệt như chiếc thuyền mục nát bị vứt bỏ - ta thường gặp những loại thuyền này ở các bãi đầm lầy. Bụng con thuyền đó đầy loại nước màu đen, nếu ai vừa trèo vào thì đáy thuyền liền bị bục ra, con thuyền từng êm ả đậu ở đấy hàng năm ròng sẽ chìm nghỉm trong chốc lát. Tôi không biết mình nằm nhìn trân trân vào khoảng trống không, chăn trùm kín đầu như vậy trong bao lâu. Tôi nghe tiếng chuông đổ giữa trưa, sau đó điểm một, hai, ba, bốn giờ. Tôi đã khóa cửa, chốc chốc mẹ lại lo lắng bước đến bên cửa và gõ cửa. Tôi đáp tôi dậy ngay và yêu cầu mẹ để mặc tôi.

Khi mặt trời đã lặn, tôi đánh bạo. cố gắng - phải nói đây là một sự cố gắng phi thường – tung chăn và vùng dậy.

Toàn cơ thể tôi trở nên rã rời và rệu rạo. Tôi rửa ráy, mặc áo xống, đi đi, lại lại, nói đúng hơn là lết khắp phòng. Tôi không suy nghĩ gì hết nhưng nhận thấy – không phải bằng lý trí mà bằng toàn bộ con người mình - rằng từ nay trở đi, tôi sẽ không thể tiếp những người khách thông thường của mình được nữa. Tôi ra gặp mẹ và bảo tối nay hai mẹ con sẽ cùng nhau đi dạo phố, rồi vào một tiệm cà phê ăn uống chút gì đấy.

Niềm vui của mẹ - chẳng là mấy khi mẹ được đi dạo chơi như vậy – không rõ vì sao đã làm tôi bực mình, và tôi lại nghĩ rằng mẹ bắt đầu phinh phính và sệ ra, còn cặp mắt sùm sụp ánh lên một vẻ ngập ngừng giả dối. Nhưng tôi cố nén không buột mồm thốt ra những lời thô bạo sẽ làm tiêu tan ngay tâm trạng vui vẻ của mẹ. Chờ mẹ mặc áo, tôi ngồi bên bàn trong căn phòng may tranh tối tranh sáng. Làn ánh sáng nhờ nhờ màu sữa của ngọn đèn đường lọt qua cửa sổ không treo rèm, rọi vào chiếc máy khâu và lan trên tường. Tôi ngó mặt bàn và thấy những con bài màu sáng, như vậy là mẹ đã ngồi bói bài trong các buổi tối dài lê thê và buồn bã. Bỗng một cảm giác kỳ lạ trỗi dậy xâm chiếm tâm hồn tôi: tôi hình dung mình ở vị trí của mẹ, hoàn toàn cảm thấy rõ tâm trạng của mẹ khi chờ cô con gái Adriana khi cô ta đang bận với người tình của cô. Chắc cảm giác này xuất hiện do tôi ngồi trên chiếc ghế của mẹ, bên bàn của mẹ, nhìn những con bài vứt ngổn ngang. Đôi khi những nơi chốn nhất định nào đó góp phần vào việc nhập vai như vậy, chẳng hạn, một người khi tới nhà tù liền có ngay cái hãi hùng, tuyệt vọng, cái cảm giác cô đơn mà tù nhân có thời bi đày đọa ở đấy đã trải qua. Nhưng căn phòng may hoàn toàn không phải là một trại giam, và nói chung mẹ chẳng phải chịu những nỗi thống khổ kinh khủng khiếp mà tôi gán cho mẹ một cách thiếu suy nghĩ. Mẹ vẫn sống như trước, không có gì thay đổi. Chắc hẳn cách đây mấy phút tôi có ác cảm với mẹ. Bỗng tôi hiểu rõ cuộc sống của mẹ và thế cũng đủ để nhập vai. Những người tốt bụng, khi muốn bào chữa cho các hành vi đáng chê trách, trong những trường hợp tương tự thường bảo: “Anh cứ thử ở cương vị của chúng tôi thì rõ”. Do đó, trong khoảnh khắc nào đó, tôi cảm thấy mình ở cương vị của mẹ, nét tới mức tôi hình dung ra mình chính là mẹ.

Tôi hóa thân thành mẹ, nhưng hoàn toàn nhận thức rõ điều này, điều mà tất nhiên không xảy ra với mẹ. Nếu không thế nào mẹ cũng phản đối. Tôi bỗng cảm thấy mình già nua, da dẻ nhăn nheo, mệt mỏi và hiểu thế nào là tuổi già. Nó không chỉ thay đổi dáng vẻ con người mà còn biến con người thành thân tàn, lực yếu. Mẹ thì sao? Đôi lúc thấy mẹ cởi áo tôi chẳng để ý tới bộ ngực nhẽo và thâm thâm, tới cái bụng vàng ệch và rung rung của mẹ. Bô ngực đã nuôi dưỡng tôi, cuộc sống của ta đã nảy sinh từ cái bụng ấy, - bây giờ tôi cảm thấy rõ mồn một tất cả những điều ấy, và mang nặng nỗi đau, nỗi buồn của mẹ khi mẹ thấy cơ thể mình đã thay đổi đến vậy. Sắc đẹp và tuổi trẻ đã làm cho cuộc sống xem ra cũng sống được, thậm chí còn dễ chịu. Nhưng khi sắc đẹp tàn phai, tuổi trẻ trôi qua... Tôi rùng mình hoảng sợ và bừng tỉnh thoát ra khỏi cơn ác mộng. Tôi vui mừng là tôi, Adriana, trẻ và đẹp, còn mẹ già và xấu đi, chẳng bao giờ con được như tôi. Đúng lúc đó, như một chiếc máy bị ruồng bỏ không ai nhòm ngó bắt đầu từ từ hoạt động, những suy nghĩ - chắc là đã từng dồn dập kéo đến ám mẹ khi một mình ngồi đợi tôi tại đây - nảy nở trong nhận thức của tôi. Tất nhiên, đoán biết được một người đàn bà như mẹ suy nghĩ những gì trong hoàn cảnh đó kể cũng chẳng khó khăn. Ở đại đa số người đời, đấy chỉ là những suy nghĩ lên án và khinh bỉ, vì thường ai chịu đặt mình vào địa vị người khác, mà chỉ cố tìm lý do để trách móc. Nhưng tôi yêu mẹ nên hình dung ra mình ở địa vị của mẹ, tôi biết rằng vào những giây phút ấy, mẹ chẳng hề lo lắng về tôi, sợ hãi cho tôi hay không thấy hổ thẹn, tóm lại, suy nghĩ của mẹ không chút liên quan tới việc xem lúc đó tôi đang làm gì. Tôi biết rằng suy nghĩ của mẹ xoay quanh những chuyện dớ dẩn vô nghĩa thường nảy ra trong đầu các bà già nghèo khổ và ngu tối. Họ suốt đời không thể nào tập trung suy nghĩ, dù chỉ hai ngày thôi, về một vần đề. Những suy nghĩ sâu sắc và những tình cảm mãnh liệt, thậm chí khó chịu nhất và tiêu cực nhất cũng cần có thời gian và sự chăm sóc, tựa như những cây non cần có một thời gian dài để thích nghi với thủy thổ và đâm rễ. Thế những chỉ có những suy nghĩ nhỏ nhoi chín muồi trong trái tim mẹ: buồn phiền và những mối quan tâm hàng ngày giống như cỏ dại. Như vậy là trong lúc tôi bán mình trong phòng tôi, thì ngoài này, mẹ ngồi bói bài, tiếp tục suy nghĩ về những chuyện vụn vặt quen thuộc, nếu có thể gọi như vậy những gì mẹ sống nhiều năm nay kể từ thời ấu thơ đến tận lúc này: về giá thực phẩm, những chuyện đơm đặt của xóm giềng, về tiền nhà, bệnh tật – mong sao đừng ám hại hai mẹ con tôi - về công việc mẹ phải làm và những điều vặt vãnh khác tương tự. Và có lẽ, khi nghe tiếng chuông nhà thờ gần bên vọng tới, mẹ nghĩ: “Adriana đã được tự do”. Không biết mẹ còn nghĩ những gì gì nữa? Bây giờ, sau khi đã thâm nhập được vào những dòng suy nghĩ của mẹ, cả phần hồn lẫn phần xác tôi đều hòa nhập với mẹ, và chính vì vậy tôi hiểu rõ mẹ tuốt tuột không hề có sự thêu dệt, tôi lại thấy yêu mẹ và thậm chí yêu hơn cả trước đây.

Tiếng kêu cọt kẹt đã bứt tôi ra khỏi dòng suy nghĩ. Mẹ thắp đèn lên và hỏi:

- Sao con lại ngồi trong tối thế?

Lóa mắt trước ánh đèn, tôi đứng dậy và im lặng nhìn mẹ. Tôi nhận thấy mẹ mặc toàn đồ mới. Mẹ không đội mũ, vì chẳng bao giờ mẹ đội cả. Mẹ mặc áo dài bằng vải đen thêu, tay xách chiếc túi da đen có khóa mạ vàng, cổ khoác khăn quàng bằng lông. Mẹ nhấm ướt mái tóc bạc, chải đầu cẩn thận và vấn thành một búi nhỏ và chặt ở đỉnh đầu, xung quanh găm đầy kim băng. Mẹ thậm chí còn thoa ít phấn hồng lên cặp má, hôm nào còn gày đét, bây giờ thì đã phinh phính. Tôi bất giác mỉm cười trước cái vẻ trịnh trọng và ăn diện của mẹ. Tôi tiến đến bên mẹ và nói giọng dịu dàng như mọi lần:

- Ta đi thôi, mẹ.

Tôi biết mẹ thích thong thả dạo chơi vào giờ cao điểm trên các đường phố chính, nơi có những cửa hàng sang trọng. Do đó, hai mẹ con tôi đã lên tàu điện và xuống ngay đầu phố Quốc Gia. Hồi tôi còn nhỏ, hai mẹ con tôi thường dạo chơi dọc theo phố này. Chúng tôi bắt đầu đi từ quảng trường Esedra, thong thả dạo từ hè phố bên phải, dán mắt nhìn hết tủ hàng này đến tủ hàng khác, cứ đi như vậy đến tận quảng trường Venezia. Đến đây, chúng tôi sang hè bên kia, mẹ cầm tay tôi dẫn đi, chúng tôi vẫn chăm chú ngó hàng hóa trong các cửa hàng và quay trở về quảng trường Esedra. Sau đó chẳng mua gì hết và cũng chẳng dám bước qua ngưỡng cửa của một trong vô số tiệm cà phê, mẹ dẫn tôi về nhà, mệt mỏi và buồn ngủ rũ người. Tôi nhớ rằng, tôi không thích những buổi đi dạo đó, vì tôi khác với mẹ là mẹ hài lòng trong công việc chiêm ngưỡng suông, còn tôi ao ước vào cửa hàng, mua sắm và mang về một thứ gì đó đẹp đẽ bày dưới làn ánh sáng chói trang của những tấm kính sáng loáng. Nhưng tôi rất sớm nhận rõ rằng chúng tôi nghèo vì vậy không nên bộc lộ những tình cảm của mình. Chỉ một lần, tôi không nhớ vì sao tôi lại giở chứng, đứng ngay gần giữa đường, mẹ kéo tay tôi, còn tôi cứ khăng khăng một mực không chịu đi và khóc ầm lên. Cuối cùng không đừng được, thay vì món quà mong ước, mẹ đã tặng tôi hai cái bạt tai điếng người đến nỗi tôi quên đứt ngay nỗi đau xót khôn nguôi.

Thế là tôi lại khoác tay mẹ đến quảng trường Esedra tựa hồ như tất cả những gì tôi mới kể trên đây mới xảy ra hôm qua thôi. Đây, những tấm phiếu trên vỉa hè, những đôi chân đi giày nho nhỏ, giày cỡ bự, giày cao cổ, giày cao gót và không có gót, dép xăng đan, tôi nhìn xuống cứ hoa cả mắt. Còn đây là khách qua đường người đi ngược, kẻ đi xuôi, người từng cặp, người từng nhóm, kẻ lủi thủi một mình, phụ nữ, đàn ông, người chậm rãi bước, kẻ vội vã, ai trông cũng giống nhau, chắc chính vì vậy họ muốn nổi trội hẳn lên – áo xống giống nhau, mũ giống nhau, mắt mũi mặt và môi cũng giống nhau. Còn đây là những cửa hàng: cửa hàng bán đồ lông thú, cửa hàng giày dép, văn phòng phẩm, đồ kim hoàn, đồng hồ, sách, hoa. Đây là cửa hàng vải, đồ chơi, dụng cụ gia đình, cửa hàng quần áo hợp thời trang, cửa hàng bít tất và găng tay, tiệm cà phê, rạp chiếu bóng, nhà băng. Đây là những cửa sổ rực ánh đèn trên các tòa nhà, và hẳn là những người trong nhà tung tăng đi lui đi tới khắp các căn phòng hoặc ngồi bên bàn cần cù lao động. Đây là những bảng quảng cáo sáng ánh đèn, trước sau vẫn không thay đổi. Góc phố nào cũng có những người bán báo, bán hạt dẻ rang, túm tụm đám người thất nghiệp mời khách qua đường mua bản đồ nước Mỹ hoặc dây cao su quấn ô. Còn đây là những người ăn xin, ngay ở đầu phố, một người mù đeo kính đen, tay cầm mũ đứng dựa vào tường. Xa xa một chút, một người đàn bà, trông chẳng khác gì một bà già ôm sát một đứa bé vào bộ ngực nhẽo của mình. Xa hơn nữa một người cụt tay ngồi nhấp nhổm chỗ đáng lẽ là tay thì lại là một mỏm cụt vàng ệch nhợt nhạt trông tựa đầu gối. Lại rơi vào cái đường phố này, giữa ngần ấy thứ quen thuộc, tôi bỗng thấy buồn vì cảnh vật nơi đây không có gì thay đổi. Tôi bất giác giật nảy mình tựa như bị lột trần giữa phố: một nỗi khiếp sợ lạnh người lan khắp cơ thể tôi. Từ trong một tiệm cà phê vọng ra tiếng đài thu thanh, một giọng nữ nồng nhiệt hát vang. Năm ấy đang có chiến tranh với Ethiopia, nên người đàn bà hát bài “Mặt nhọ”.
Mẹ không nhận thấy tâm trạng của tôi, vả lại, tôi cố giấu không để mẹ nhận thấy. Như tôi đã nói nhìn bên ngoài tôi là một người xởi lởi, thùy mị, điềm đạm nên khó đoán được nội tâm của tôi. Song, dẫu sao tôi cũng thấy bối rối (người đàn bà hát một bài hát đến là lâm ly). Môi run run, tôi hỏi mẹ:

- Mẹ còn nhớ mẹ đã dẫn con đến phố này ngó các tủ kính bày hàng không, mẹ?

- Nhớ, - Mẹ đáp – nhưng dạo đó mọi cái đều rẻ hơn... chẳng hạn như cái túi này, con có thể mua nó với giá vỏn vẹn ba chục lia – Chúng tôi rời cửa hàng tạp hóa và tiến đến bên cửa hàng đồ trang sức quý. Mẹ dừng lại ngó xem các đồ trang sức quý rồi nói với giọng thán phục: - Con xem kìa, nhẫn ra nhẫn... có trời mới biết được nó giá trị bao nhiêu... còn cái vòng vàng kìa... mẹ không thích nhẫn và vòng lắm... mẹ mê chuỗi ngọc kia. Một dạo mẹ cũng có chuỗi hạt san hô... nhưng sau buộc phải bán mất.

- Hồi nào thế mẹ?

- Ồ, lâu lắm rồi.

Chẳng hiểu sao tôi chợt nghĩ, làm lụng thế mà mãi tới nay không mua nổi cho bản thân một chiếc nhẫn xoàng xĩnh. Tôi bảo:

- Mẹ à... con quyết định từ nay sẽ không dẫn ai về nhà nữa, chấm dứt.

Lần đầu tiên tôi đã nói rõ với mẹ về việc của mình. Mẹ nhìn tôi với vẻ mặt mà giây phút đó tôi không hiểu rõ và đáp:

- Thì mẹ đã nhiều lần bảo con... thích gì làm vậy... con hạnh phúc là mẹ cũng cảm thấy hạnh phúc rồi.

Song trông mẹ chẳng giống một con người hạnh phúc. Tôi nói tiếp:

- Con sẽ lại bắt đầu cuộc sống trước đây... Mẹ sẽ lại phải cắt và may áo sơ mi.

- Mẹ đã làm thế bao năm nay - Mẹ đáp.

- Chúng ta sẽ không có những đồng tiền như bây giờ - Tôi nói, giọng gay gắt - Thời gian gần đây hai mẹ con mình hơi xả láng một chút... Để con nghĩ xem con sẽ làm gì.

- Con sẽ làm gì? - Mẹ hy vọng hỏi.

- Con không biết nữa – Tôi đáp – có thể con sẽ làm người mẫu, cũng có thể con sẽ giúp mẹ cắt may.

- Con giúp gì mới được chứ? - Mẹ rầu rĩ nói.

- Cũng có thể - Tôi nói tiếp – con sẽ xin làm một chân người hầu... biết thế nào được?

Mặt mẹ trở nên đau khổ và buồn bã thậm chí hốc hác, nỗi vô tư đã tuột khỏi mặt mẹ tựa như chiếc lá khô bứt khỏi cây trước làn gió thu lạnh đầu tiên. Song mẹ đã nói, giọng tin tưởng:

- Tuy con đấy... mẹ đã bảo con rằng mong sao con được hạnh phúc.

Tôi biết rằng trong lòng mẹ đang bị giằng xé trước hai tình cảm mâu thuẫn nhau: tình yêu đối với tôi và sự ham muốn cuộc sống thoải mái.Tôi xót thương mẹ tuy tôi cho rằng mẹ nên lựa chọn một thôi thì hơn: hoặc tình yêu, hoặc sự tính toán. Nhưng đấy là chuyện hiếm có trên đời, chúng ta quen sống với cung cách lấy những thói hư tật xấu của bản thân hủy diệt những đức tính tốt đẹp của mình.

- Con thích cuộc sống như trước đây của con, không thích cuộc sống hiện nay nữa... con biết là có làm như vậy, con cũng chẳng được cái gì hay ho cả. – Tôi bảo.

Sau những lời này, hai mẹ con tôi im lặng không ai nói thêm câu nào. Mặt mẹ tái đi ngả sang màu xám, thậm chí cái vẻ gày gò trước đây lại thấy hiện lên qua lớp má hồng. Mẹ vẫn chăm chú ngó nhìn các tủ kính bày hàng, vẫn dừng lại lâu bên chúng, nhưng niềm vui và sự tò mò trước đây đã lụi tắt. Mẹ ngắm nhìn và dừng lại như cái máy,còn đầu óc mãi suy nghĩ gì đấy. Có lẽ mẹ ngó các tủ kính, nhưng không nhìn thấy gì, hoặc nói đúng hơn, không thấy hàng hóa bày trong tủ, mà thấy trước mặt mình một chiếc máy khâu bàn đạp đạp liên tục, kim khâu trồi lên thụt xuống như điên cuồng, những chiếc áo sơ mi khâu được một nửa vứt trên bàn, mảnh vải đen bọc hàng đã may xong và được mang đi khắp thành phố trả cho khách. Còn tôi, tất cả những điều này không ảnh hưởng gì đến việc tôi ngó nhìn tủ kính các cửa hàng. Tôi ngó nhìn rất rõ mọi thứ và suy nghĩ hoàn toàn tỉnh táo... Tôi phân biệt được rõ những đồ vật có ghi giá bày sau lớp kính, và thầm nhắc đi nhắc lại rằng nếu tôi không thích hành nghề của mình - thật quả là như vậy – thì xét cho cùng tôi chẳng còn biết làm gì khác nữa. Lúc này, tôi có khả năng mua đại bộ phận các mặt hàng trong tủ kính này, nhưng nếu một khi làm người mẫu hoặc làm những công việc khác tương tự thì đành phải vĩnh viễn không dám mơ tưởng đến điều ấy, lúc đó hai mẹ con tôi phải sống một cuộc sống chật vật, nghèo túng, thiếu thốn, chịu đựng những hy sinh không cần thiết và phải tiết kiệm một cách vô lý như trước đây. Bây giờ tôi còn hy vọng ai đó sẽ tặng tôi một thứ đồ trang sức quý. Còn nếu như tôi quay trở lại cuộc sống cũ, đồ trang sức quý đối với tôi xem ra khó đạt được và khó với tới như sao trên trời. Tôi cảm thấy ghê tởm sự tồn tại trước đây của tôi, và tôi thấy nó khờ dại, nặng nề và vô hy vọng, đồng thời tôi cảm thấy toàn bộ tính chất lố bịch của sự việc đã khiến tôi định thay đổi cuộc đời. Trăm sự cũng chỉ do một tay sinh viên tôi đã phải lòng, nhưng lại không chịu biết tới tôi, chỉ do tâm niệm là anh ta khinh bỉ tôi. Chính vì vậy nên tôi muốn trở thành một con người khác. “Kể cũng đáng tự hào thật, tôi nghĩ, song chẳng nên vì niềm tự hào ngu dại ấy mà đặt mình, đặc biệt là mẹ, vào cái cảnh thảm hại trước đây”. Tôi bỗng hình dung thấy Giacomo, thấy cuộc đời của anh ta, một cuộc đời đã xích lại gần và quyện với cuộc đời tôi trong một thời gian ngắn rồi tách ra đi theo con đường của mình, còn tôi tiếp tục đi trên con đường đã dấn vào trước đây. “Nếu mình gặp một người dù nghèo khổ yêu mình và lấy mình, đó lại là chuyện khác – tôi nghĩ – liệu có đáng làm hỏng cuộc đời mình vì cái ý muốn nhất thời ấy không?”. Trước ý nghĩ này, lòng tôi thấy nhẹ nhõm và thanh thản. Về sau, bao giờ tôi cũng thấy nhẹ nhõm và thanh thản không chỉ khi vượt qua những khó khăn xuất hiện trước số phận tôi, mà cả những lúc xông vào những khó khăn ấy. Tôi có sao cứ giữ nguyên như vậy, chẳng nên đổi chác làm gì. Tôi có thể - kể cả kỳ quặc những thôi kệ - hoặc là một người vợ tốt, hoặc là một phụ nữ bán mình, nhưng nhất định không phải là một kẻ nghèo khó kiệt sức và chịu túng thiếu chỉ vì một mục đích duy nhất – không để mất niềm kiêu hãnh về bản thân. Cuối cùng, cam chịu với số phận của chính mình, tôi mỉm cười.

Chúng tôi đang ở gần một cửa hàng bán đồ lụa và len của phụ nữ, mẹ bảo:

- Con xem kìa, chiếc khăn trùm đầu đẹp quá, kể mẹ có một cái cũng thích.

Bình tĩnh và vui vẻ trở lại, tôi ngước mắt ngó nhìn chiếc khăn mẹ thích. Nó thật nhã, hình trắng đen vẽ chim và cành cây. Cửa hàng mở rộng cửa, ngoài phố đã thấy có một cái quầy trên để một chiếc hộp ngăn ra làm nhiều ngăn trong đó khăn vứt ngổn ngang bừa bộn. Tôi hỏi mẹ:

- Mẹ thích chiếc khăn này à?

- Ừ, nhưng sao?

- Mẹ sẽ có nó bây giờ... nhưng trước hết mẹ đưa chiếc túi của mẹ cho con, mẹ xách túi của con đây.

Mẹ không hiểu đầu đuôi ra sao và ngạc nhiên nhìn tôi. Chẳng nói chẳng rằng tôi xách chiếc túi bằng da đen của mẹ, còn giúi vào tay mẹ chiếc túi của mình vì nó hơi bé. Mở khóa túi ra và dùng ngón tay giữ cho nó không sập vào, tôi đủng đỉnh bước tới cửa hàng ra vẻ như định mua một thứ gì đó. Mẹ chẳng hiểu sao, nhưng không dám hỏi, cũng bước theo tôi vào. Tôi tiến đến bên chiếc hộp có nhiều ngăn và bảo cô bán hàng:

- Chúng tôi muốn chọn một chiếc khăn.

Cô bán hàng bày ra trước mặt tôi và nói:

- Đây là khăn lụa... đây là khăn Cashmir... đây là khăn len... còn đây là khăn bằng bông.

Tôi đứng sát quầy, tay cầm túi hơi thấp hơn vùng thắt lưng, còn tay chọn khăn, đảo tung lên, giơ ra chỗ sáng ngó kĩ, so sánh về hình vẽ và màu sắc.
Loại khăn có họa tiết trắng đen như vậy ít ra phải có cả tá. Tôi cố ý kéo một chiếc khăn ra ngoài mép hộp và để một đầu nó rủ lơ lửng xuống quầy. Sau đó, tôi bảo cô bán hàng:

- Thật tình, tôi muốn mua một chiếc khăn rực rỡ hơn.

- Chỗ chúng tôi có loại thượng hảo hạng, - Cô bán hàng đáp – nhưng đắt đấy.

- Chị làm ơn lấy cho tôi xem.

Cô bán hàng quay người lại và lấy ra ở trong tủ một chiếc hộp. Tôi vội đứng né người khỏi quầy một chút và mở túi xách ra. Tôi cầm một đầu khăn kéo xuống và nhanh như chớp áp người vào quầy.

Trong lúc đó, cô bán hàng lôi ra khỏi tủ một chiếc hộp bằng bìa các tông, đặt lên trên mặt quầy và đưa cho tôi xem những chiếc khăn lớn hơn và đẹp hơn. Tôi bình tĩnh ngó chúng một hồi lâu đưa ra vài nhận xét về màu sắc và hình vẽ, rồi đưa cho mẹ xem, mẹ nhìn rõ mọi việc và sợ tái mặt, chỉ lẳng lặng gật đầu.

- Giá bao nhiêu hả chị - Cuối cùng tôi lên tiếng hỏi.

Cô bán hàng nêu lên một cái giá. Tôi đáp, giọng lấy làm tiếc:

- Chị nói đúng, quả thật là quá đắt, ít ra cũng là với tôi, dẫu sao, rất cảm ơn chị.

Chúng tôi ra khỏi cửa hàng và tôi vội đi tới một nhà thờ gần nhất, tôi sợ cô bán hàng có thể nhận ra chiếc khăn bị mất và đuổi theo chúng tôi. Mẹ khoác tay tôi và nhớn nhác nhìn quanh hệt như một kẻ đang say không hoàn toàn tin chắc rằng quanh mình toàn người tỉnh, vì thấy mọi người chao đảo và xô nhau. Tôi cố nén để khỏi bật cười, trông mẹ thật tức cười. Bản thân tôi, tôi chẳng biết mình ăn cắp chiếc khăn làm gì, xét cho cùng, sự việc này chẳng có nghĩa lý gì cả, vì tôi đã ăn cắp một lần rồi - ở nhà chủ Gino tôi đã lấy cắp chiếc hộp đựng phấn – trong chuyện này, bước đầu tiên rất quan trọng. Bây giờ tôi cũng cảm thấy một cảm giác vui thích như lần trước. Xem ra tôi hiểu biết khá rõ kẻ cắp. Vài phút sau, chúng tôi đến bên nhà thờ, tôi hỏi mẹ:

- Ta vào nhà thờ một lát chứ, mẹ?

Mẹ đáp, vẻ phục tùng:

- Tùy con.

Hai mẹ con bước vào ngôi nhà thờ nhỏ màu trắng có hình dáng tròn tròn và hàng cột chạy dọc các bức tường làm cho nó trông có vẻ như một phòng khiêu vũ. Tai đây có kê hai hàng ghế. Một làn ánh sáng tuôn qua cửa sổ trên mái vòm, rọi vào mặt ghế nhẵn bóng. Tôi ngước mắt lên nhìn và thấy toàn bộ mái vòm đều vẽ tranh, vẽ những thiên thần đang dang cánh bay lượn. Tôi liền cảm thấy yên tâm, những vị thần tuyệt vời và đầy quyền lực kia sẽ che chở cho tôi và cô bán hàng phải đến tối mới nhận ra chiếc khăn bị mất. Cảnh im ắng long trọng, mùi trầm, ánh sáng mờ mờ tối trong nhà thờ làm cho đầu óc tôi đỡ căng thẳng sau cảnh ngược xuôi ngoài phố và ánh nắng quá gắt. Khi vội vã bước vào nhà thờ, tôi gần như phải đẩy mẹ vào, còn bản thân tôi thấy yên tâm ngay, và nỗi sợ của tôi đã tan biến. Mẹ tìm kiếm cái gì đấy trong túi xách của tôi mà lúc nãy mẹ vẫn xách nơi tay. Tôi đưa cái túi cho mẹ và khẽ bảo:

- Mẹ đội khăn vào đi.

Mẹ mở cái túi ra và choàng lên đầu chiếc khăn vừa ăn cắp được. Chúng tôi nhúng mấy ngón tay vào nước thánh và ngồi xuống hàng ghế đầu ngay trước điện chính.

Tôi quỳ sụp xuống, còn mẹ vẫn ngồi trên ghế, tay đặt trước bụng, mặt khuất sau tấm khăn lớn. Tôi biết mẹ đang lo và tôi bất giác so sánh thái độ bình tĩnh của tôi với nỗi bối rối đang day dứt lòng mẹ. Tôi đang ở trong một trạng thái tinh thần thanh thản, êm dịu và tuy nhận thấy mình có hành vi bị tôn giáo lên án, song không thấy lương tâm bị cắn dứt và bây giờ tôi cảm thấy được gần Chúa hơn lúc chẳng làm gì đáng chê trách và làm việc suốt đêm mà không có đủ tiền tiêu. Tôi nhớ là tôi đã giật mình sau khi nhìn thấy cái đường phố đầy người ấy và được an ủi trước ý nghĩ cho rằng Chúa thấu suốt lòng tôi, không hề thấy tôi có ý nghĩ xấu xa – đây là điều an ủi tôi sống trên đời này, và đây cũng là điều xóa bỏ tội lỗi cho mọi người nói chung. Tôi biết rằng Chúa ở trên trời cao đâu phải để lên án và trừng phạt tôi, mà để cứu tôi khỏi sa vào chốn lầm lạc, vì sự tồn tại của tôi hoàn toàn phụ thuộc vào ý Người. Như một cái máy, tôi đọc đi đọc lại những lời cầu nguyện, mắt nhìn lên điện thờ nơi tượng thánh nhờ nhờ nổi lên dưới ánh nến. Tôi thấy đấy là tượng Đức Mẹ, và tôi hiểu rằng Đức Mẹ sẽ chẳng để tâm tới những chuyện không đâu, như xem xét hành vi của tôi trong chuyện này nọ ra sao, quan trọng hơn là vấn đề khác, như liệu tôi có thể hy vọng được Đức Mẹ phù hộ cho trong cuộc sống không. Tôi chợt thấy bức tượng thánh nằm lọt giữa ánh sáng các ngọn nến đang thắp sáng sẽ ban phúc cho tôi. Tôi nhận biết được điều đó qua làn hơi ấm khác thường bỗng lan tỏa khắp người tôi. Như vậy, tôi được hạnh phúc, tuy chẳng hiểu gì trong cuộc sống, chẳng rõ con người sống để làm gì.

Mẹ ngồi xa chỗ tôi, buồn bã và đăm chiêu, chiếc khăn mới tụt xuống trán. Mẹ ngoái lại nhìn tôi, không thể không mỉm cười âu yếm.

- Mẹ cầu nguyện đi... mẹ sẽ thấy thanh thản hơn – Tôi khẽ nói.

Mẹ giật mình, sau vài giây lưỡng lự, miễn cưỡng quỳ xuống, chắp hai tay lên ngực. Tôi biết mẹ không còn tin vào Chúa nữa, trong con mắt mẹ, tôn giáo chỉ là một thứ lừa dối và nhằm mục đích duy nhất là buộc mẹ phải dịu dàng lãng quên mọi nỗi gian truân và vất vả của cuộc sống. Đồng thời mẹ máy móc lắp bắp môi. Thấy vẻ mặt không thành kính, rầu rĩ của mẹ, tôi lại mỉm cười. Tôi những muốn an ủi mẹ, bảo rằng tôi đã suy nghĩ lại, rằng mẹ đừng lo, sẽ không có cái công việc trước đây nữa. Trong cách cư xử của mẹ có một cái gì đó trẻ con thế nào ấy. Mẹ giống như một cô bé bị thất hứa không được ăn kẹo, chính là nét đặc trưng xác định thái độ của mẹ đối với tôi. Nếu không có điều này thì có thể nghĩ rằng mẹ định lợi dụng nghề của tôi vào mục đích vụ lợi của mình, nhưng tôi biết không phải vậy.

Cầu nguyện xong, mẹ làm dấu thánh, nhưng vẻ miễn cưỡng và uể oải, tựa hồ như muốn chứng tỏ rằng mẹ làm vậy chẳng qua chỉ vì tôi. Tôi đứng dậy và ra hiệu tỏ ý rủ mẹ ra. Ra tới ngưỡng cửa nhà thờ, mẹ tháo khăn trùm đầu xuống, gấp cẩn thận bỏ vào túi xách. Hai mẹ con quay lại phố Quốc gia, tôi đi tới quán giải khát:

- Ta uống chút rượu vermut, mẹ ạ - Tôi đề nghị.

Mẹ phản đối:

- Thôi thôi, chẳng cần đâu... hoàn toàn không cần thiết chút nào.

Nhưng giọng mẹ có vẻ vừa hài lòng, lại vừa rụt rè. Mẹ lúc nào cũng vậy, đó chẳng qua là do thói quen trước đây sợ phải tiêu nhiều tiền không cần thiết.

- Cần chứ mẹ! Một cốc vermut – Tôi nói.

Mẹ lẳng lặng theo tôi bước vào quán giải khát.

Đây là một quán cà phê có bán cả thức ăn, tường ốp bằng gỗ vàng tâm nhẵn bóng, trong các tủ kính rộng thấy có bày các hộp đẹp trông thật thích mắt. Hai mẹ con tôi ngồi khuất một góc, một gọi hai cốc vermut. Mẹ hơi sợ khi nhìn thấy người phục vụ, và ngồi im, bối rối đưa mắt nhìn xuống sàn. Khi người phục vụ bê rượu vermut ra, mẹ nhấc cốc lên môi, đặt cốc xuống bàn, rồi đưa mắt nhìn tôi, giọng nghiêm chỉnh:

- Ngon thật!

- Rượu vermut mà – Tôi giải thích.

Người phục vụ lại bưng ra một đĩa bánh ngọt, tôi đẩy đĩa bánh về phía mẹ và mời:

- Mẹ ăn bánh đi.

- Không, không, lạy Chúa...

- Mẹ ăn đi mà.

- Tí nữa về nhà ăn không ngon miệng.

- Một chiếc thì chẳng sao đâu – Tôi nhìn đĩa bánh, chọn một chiếc có lớp kem và mời mẹ: - Mẹ ăn cái này này, không sao đâu...

Mẹ đỡ chiếc bánh và nhỏ nhẹ cắn từng miếng nhỏ, chốc chốc lại nhìn chiếc bánh, vẻ tiêng tiếc.

- Bánh ngon thật đấy! – Cuối cùng mẹ nói.

- Mẹ ăn chiếc nữa đi – Tôi mời.

Lần này không phải mời mọc nhiều, mẹ cầm chiếc bánh thứ hai. Uống xong cốc vermut hai mẹ con im lặng ngắm nhìn cảnh nhộn nhịp trong quán. Tôi nhận thấy mẹ thích thú ngồi tại cái góc này. Sau khi uống cốc rượu vermut và ăn hai chiếc bánh ngọt, mẹ tò mò nhìn đám khách mà không nói nên được lời nào. Chắc lần đầu tiên tới một quán cà phê thế này, và trước những ấn tượng mới mẻ, mẹ không biết nói sao nữa.

Một bà trẻ tuổi dắt một cháu gái mặc áo bành tô ngắn, có cổ lông màu trắng, đi tất và găng tay trắng bước vào quán. Người mẹ chọn trên tủ kính một chiếc bánh ngọt rồi đưa cho cô con gái. Tôi bảo mẹ:

- Hồi con còn nhỏ mẹ chẳng bao giờ dẫn con vào hiệu bánh kẹo cả.

- Dẫn sao nổi, hả con - Mẹ đáp.

- Thế mà bây giờ con lại đưa mẹ tới đây – Tôi bình tĩnh đáp.

Mẹ im lặng, rồi buồn bã nói:

- Như vậy là con trách mẹ đã vào đây... Thì mẹ có muốn vào đâu.

Tôi túm tay mẹ và nói:

- Con chẳng oán trách gì mẹ đâu... Con rất vui là đã đưa mẹ tới đây... bà ngoại chẳng bao giờ đưa mẹ tới hiệu bánh kẹo, phải không mẹ?

Mẹ lắc đầu nói:

- Từ năm mười tám tuổi, mẹ chẳng ra khỏi phạm vi chúng ta đang ở.

- Bây giờ mẹ thấy đấy – tôi nói tiếp – trong mỗi gia đình thể nào cũng có một người, sớm hay muộn sẽ lựa chọn công việc khác mọi người... cả mẹ và bà ngoại, chắc cả cụ ngoại cũng không làm cái công việc... như con sẽ làm... trước thế nào, sau cứ mãi mãi như vậy.

Mẹ chẳng nói gì cả, và hai mẹ con ngồi im lặng nhìn mọi người xung quanh thêm mười lăm phút nữa. Sau đó tôi mở ví lấy thuốc lá ra hút. Thường những phụ nữ như tôi khi hút thuốc ở chỗ công cộng sẽ gây sự chú ý của đàn ông. Song vào giây phút đó, tôi không có ý định bắt khách, thậm chí tôi còn quyết định nghỉ ngơi ngày hôm ấy cho ra trò. Chẳng qua tôi muốn hút thuốc, có vậy thôi. Ngậm điếu thuốc trên môi, tôi rít một hơi và nhả khói ra đằng mồm và đằng mũi, sau đó kẹp điếu thuốc giữa hai ngón tay ngồi nhìn mọi người.

Nhưng thật bất ngờ, trái với ý định của tôi, cái động tác đó có một vẻ gì khêu gợi, nên tôi nhận thấy một đàn ông đứng cạnh quầy tay cầm tách cà phê bỗng sững người như hóa đá, tách cà phê như lơ lửng trong không gian, người đó chằm chằm nhìn tôi. Đấy là một người đàn ông không cao lớn, tuổi trạc bốn mươi, trán thấp, tóc quăn, mắt hơi lồi và hàm bạnh. Gáy anh ta u lên, trông tưởng như không có cổ. Trông anh ta tựa như một con bò mộng chúi đầu, đứng đờ ra bất động khi thấy tấm vải đỏ trước khi lao vào húc. Anh ta đứng im không nhúc nhích, tay cầm tách cà phê, mắt nhìn tôi. Anh ta ăn mặc bảnh bao, nhưng không đến nỗi quá phong lưu. Chiếc áo bành tô ngắn bó lấy đôi vai lực lưỡng của anh ta. Tôi buông sụp mí mắt, thầm nghĩ xem có nên quan hệ với loại người như vậy không. Tôi đoán ngay anh ta thuộc loại đàn ông chỉ cẩn một cái liếc mắt dịu dàng là đỏ cả mặt lẫn tai, nhưng tôi vẫn chưa biết rõ liệu mình có ưng anh ta không. Ý muốn quyến rũ anh ta thôi thúc tôi mãnh liệt như sức sống âm ỉ đang thúc những mẫm non mơn mởn nhủ lên khỏi lớp đất cứng. Ý muốn này mãnh liệt tới mức tôi liền bỏ ngay cái mặt nạ đoan chính. Tất cả những sự việc trên diễn ra vỏn vẹn sau một tiếng đồng hồ khi tôi quyết định bỏ nghề của mình. Rõ ràng là còn biết làm sao được nữa, sự việc đó mạnh hơn tôi, tôi nghĩ, và tôi đã nghĩ tới nó một cách vui vẻ, vì sau giây phút bước ra khỏi nhà thờ, tôi đành cam chịu số phận, sự cam chịu này phải trả giá bằng một cái giá đắt hơn bất kỳ một sự từ chối có lợi nào. Như vậy là, sau một phút suy nghĩ, tôi đưa mắt nhìn người đàn ông. Anh ta vẫn đứng chỗ cũ, bàn tay to tướng đầy lông nắm chiếc tách, cặp mắt như mắt bò dán chặt nhìn tôi. Lúc đó, như người ta vẫn thường nói, tôi đưa anh ta vào đường ngắm, giở giói mọi trò láu lỉnh ma quái của mình, tôi mỉm cười và nhìn anh ta say đắm một hồi lâu. Anh ta không quay đi chỗ khác mà nhìn lại tôi, nhưng, như tôi dự đoán, mặt đỏ gay. Anh ta uống vội tách cà phê, đặt tách xuống quầy, rồi với vẻ quan trọng và oai vệ tiến tới chỗ thu tiền để trả tiền. Ra đến ngưỡng cửa, anh ta ngoái lại nhìn và gật đầu nhìn tôi với vẻ như ra lệnh. Tôi đưa mắt đáp đồng ý. Khi anh ta bước ra ngoài, tôi bảo mẹ:

- Con phải đi ra đây một tí, mẹ ạ... Mẹ ngồi lại đây một lát nhé, con không thể về cùng với mẹ được.

Do mải nhìn mọi người, mẹ hơi giật mình vì bất ngờ.

- Con đi đâu... để làm gì cơ?

- Con có người đợi ở ngoài phố - Tôi đứng dậy và nói - tiền đây, mẹ, mẹ trả xong, mẹ về nhà nhé... con sẽ về nhà trước mẹ, nhưng không phải một mình.

Mẹ bối rối nhìn tôi, tôi có cảm giác mẹ bị lương tâm cắn rứt, song mẹ vẫn ngồi im không nói gì. Tôi gật đầu chào mẹ, rồi bước ra ngoài. Người đàn ông đợi tôi. Tôi ra đến ngoài phố, anh ta liền nắm chặt cánh tay tôi:

- Ta đi đâu đây?

- Về nhà em.

Như vậy là sau mấy tiếng đồng hồ bị dày vò về tinh thần, tôi đã cự tuyệt đấu tranh chống lại điều tôi đã coi là số phận của mình và lại cố bám chắc lấy nó như người ta túm chặt kẻ thù mà không thể quật ngã được, và tôi liền cảm thấy nhẹ nhõm hơn. Chắc có người sẽ bảo chấp nhận sự khinh bỉ, nhưng có lợi thì tốt hơn là khước từ nó. Song tôi đã nhiều lần tự hỏi không hiểu sao nỗi buồn và ác cảm cứ bám rễ trong tâm hồn những con người không muốn sống một cách đứng đắn, nhưng lại tin theo những lý tưởng cao siêu, và không hiểu sao, ngược lại, những người coi cuộc đời mình chẳng ra sao, buồn thảm và vô mục đích thì lại thường là những con người vui vẻ và vô tư. Tuy nhiên, mỗi người tuân thủ không phải các quy tắc mà là bản tính của mình – cái định trước số phận thực sự của người đó. Thế mà bản tính tôi lại đòi hỏi tôi phải duy trì bằng mọi giá tính vui tươi yêu đời, sự dịu dàng thùy mị và thái độ bình tĩnh. Và tôi đã phục tùng.

[ngudoc]

Chương ba

Tôi cho rằng mình đã vĩnh viễn mất Giacomo và thề rằng không bao giờ tôi nghĩ tới anh ta nữa. Tôi nhận thấy tôi yêu anh, và nhận thấy nếu anh quay lại, tôi sẽ là người hạnh phúc và sẽ yêu anh mãnh liệt hơn. Nhưng tôi biết rõ tôi sẽ không bao giờ cho phép anh được quyền làm bẽ mình. Nếu anh quay lại, tôi sẽ lấy cuộc đời tôi rào chắn vây anh, như bức tường thành kiên cố và vững chắc bảo vệ tôi cho tới khi chưa vượt qua phạm vi của nó. Tôi sẽ bảo anh: “Em sẽ mãi mãi là cô gái làm tiền, nếu anh thấy thích em, em có sao xin anh cứ đón nhận em như vầy”. Chỗ mạnh của tôi không phải ở chỗ tôi mạo hiểm nhận mình là người khác, mà là ở chỗ tôi thành thật thú nhận bản thân mình đúng như trong thực tế. Chỗ mạnh của tôi là sự nghèo túng của hai mẹ con tôi, cái nghề của tôi, mẹ, ngôi nhà của chúng tôi, áo xống giản dị của tôi, nguồn gốc xuất thân bình dị của tôi, những nỗi bất hạnh và trước hết là cái tình cảm buộc tôi phải cam chịu tất cả những điều đó và cái tình cảm ẩn sâu trong tâm hồn tôi, như một kho báu vùi chặt trong lòng đất. Nhưng tôi tin chắc rằng mình chẳng bao giờ gặp lại Giacomo, vì vậy đã yêu anh theo một cách khác: bình tĩnh, buồn buồn và dịu dàng kiểu người ta yêu người đã khuất và người đó sẽ không bao giờ trở về nữa.

Thời gian này tôi đoạn tuyệt hẳn với Gino. Như tôi đã nói, tôi không phải là người tán thành những cuộc chia tay đột ngột và tôi thích sao cho tất cả đều sống một cuộc sống tự nhiên và chết một cách tự nhiên. Mối quan hệ giữa tôi và Gino là thí dụ tiêu biểu về nguyên tắc này. Mối quan hệ giữa chúng tôi đã chấm dứt, vì nó đã chết - cả tôi và Gino đều không có lỗi trong chuyện đó - tự nó đã chấm dứt mà không để lại nỗi tiếc thương và sự dằn vặt trong lòng tôi.

Cho tới lúc này, tôi vẫn ít gặp Gino, độ hai ba lần một tháng, tuy chẳng còn kính trọng, nhưng tôi vẫn thích anh ta. Một bận, qua điện thoại, anh ta hẹn gặp tôi ở cửa hàng sữa, tôi đồng ý.

Cửa hàng sữa nằm ở khu chúng tôi. Gino đợi tôi trong căn phòng không có cửa sổ, tường lát gạch tráng men. Khi mới vào cửa hàng, tôi nhận thấy anh ta không chỉ đi một mình. Ngoài anh ta ra tôi còn thấy một người ngồi quay lưng về phía tôi. Người này mặc chiếc áo khoác ngoài màu xanh lá cây, tóc màu bạch kim, húi cua. Tôi tiến lại gần, Gino đứng dậy nhưng người đi cùng anh ta vẫn ngồi im. Gino nói:

- Giới thiệu với em, đây là Sonzogno, bạn anh.

Lúc đó Sonzogno mới đứng dậy, tôi đưa mắt nhìn, rồi chìa tay cho anh ta. Anh ta bóp mạnh tay tôi như càng cua cắp, làm tôi bất giác thốt kêu lên vì đau. Anh ta vội rọt tay lại, tôi ngồi xuống và mỉm cười:

- Anh bóp tay tôi đau quá... bao giờ anh cũng làm vậy à?

Anh ta chẳng nói gì, thậm chí cũng không đáp lại nụ cười của tôi. Mặt anh ta trắng bệch như tờ giấy, trán rộng và dô, mắt nhỏ màu xanh nhạt, mũi hếch, môi mỏng. Tóc màu bạch kim cứng đơ và nhợt nhạt, cắt ngắn, hai bên thái dương hõm vào. Các đường nét trên mặt anh ta đều có vẻ to thô, cằm bạnh và nặng nề. Hình như lúc nào anh ta cũng nghiến răng, tựa hồ như nhai cái gì đó, trên má anh ta nổi lên những cục nhỏ cứ đay đi đay lại. Theo tôi nhận xét, Gino nhìn anh ta có vẻ cung kính, thậm chí khâm phục, Gino cười hô hố:

- Chưa thấm vào đâu... nếu em biết anh ấy khỏe như thế nào... anh ấy có quả đấm bị cấm đấy.

Tôi có cảm giác Sonzogno đưa mắt nhìn Gino vẻ ác cảm, rồi anh ta nói, giọng khàn khàn:

- Không phải thế đâu... tôi không có quả đấm bị cấm, nhưng tôi có thể có đấy...

- Nhưng “quả đấm bị cấm” là gì? – Tôi hỏi.

Sonzogno đáp, giọng nhát gừng:

- Khi một người bị đấm một quả có thể chết người... lúc đó người ta cấm anh ta không được sử dụng quả đấm... chuyện đó giống như chuyện súng ống ấy mà...

- Em xem này, anh ấy khỏe thật đấy – Gino nói, rõ ràng là định phỉnh nịnh Sonzogno - Để cô ấy nắn thử bàn tay cậu xem.

Tôi lưỡng lự, nhưng Gino cứ nài nỉ, còn bạn anh ta hình như xem tôi xử sự như thế nào. Tôi rụt rè giơ tay ra định nắm bàn tay Sonzogno. Anh ta gập tay lại và lên gân, trông anh ta có vẻ trang nghiêm và thậm chí buồn bã. Thật bất ngờ, nhìn vẻ ngoài anh ta gầy gò ốm yếu, nhưng tôi bỗng cảm thấy mình đang sờ phải một búi dây cáp bằng thép. Tôi bèn rụt tay lại và thốt kêu lên, giọng không ra ngạc nhiên, cũng chẳng ra vẻ gớm ghiếc. Sonzogno hả hê nhìn tôi, miệng khẽ nhếch cười. Gino giải thích:

- Anh ấy là chỗ bạn bè cũ của anh... đúng không, Primo, mình và cậu quen biết nhau từ đời nảo đời nào rồi? Bọn mình cứ như một anh em ấy – Gino vỗ vai Sonzogno và nói tiếp: - Ông bạn già Primo.

Nhưng Sonzogno liền so vai, như muốn hất tay Gino ra, rồi đáp:

- Chẳng bạn bè, chẳng anh em gì với anh hết... chẳng qua chúng ta làm việc cùng với nhau ở một nhà xe, có vậy thôi.

Gino chẳng hề bối rối:

- Đúng, mình biết cậu chẳng muốn kết bạn với ai... bao giờ cũng thui thủi một mình... cậu chẳng cần cả đàn ông lẫn phụ nữ.

Sonzogno đưa cặp mắt nghiêm nghị và sắc như dao nhìn Gino chằm chằm. Gino bất giác ngoảnh đi chỗ khác.

- Ai bảo với anh cái chuyện vớ vẩn ấy? – Sonzogno hỏi – Thích ai, tôi kết bạn với người ấy, kể cả đàn ông lẫn đàn bà.

- Ấy là mình nói vậy thôi – Xem ra Gino đã mất tất cả lòng tự tin của mình - Chẳng qua mình chưa hề gặp cậu đi với ai cả.

- Nói chung, anh chẳng hiểu gì về tôi hết.

- Đúng, thế mà ngày nào chúng mình cũng thấy mặt nhau từ sáng đến tối.

- Ngày nào cũng thấy mặt nhau... thì sao?

- Lúc nào mình cũng thấy cậu đi một mình, nên mình nghĩ cậu chẳng kết bạn với ai – Gino bối rối cãi – khi một người đàn ông có phụ nữ hay bạn thi ai chẳng rõ.

- Thôi, giở cái trò ngốc nghếch thế là đủ rồi đấy – Sonzogno cắt ngang.

- Bây giờ cậu bảo mình là đồ ngốc – Gino đỏ mặt, làm ra vẻ tức giận, giọng buồn bực, nhưng rõ ràng là anh ta nhát gan.

Sonzogno nhắc lại:

- Phải, đừng có giở cái trò ngốc nghếch ấy ra nữa, không tao đấm vỡ mồm ra đấy.

Tôi nhận thấy ngay rằng đây không phải là một lời đe dọa đơn thuần, anh ta lăm le thực hiện nó. Tôi giơ tay khẽ đụng vào vai Sonzogno và bảo:

- Nếu các anh định đánh nhau, tôi tha thiết mong các anh nên tránh mặt tôi... tôi không thể chịu đựng nổi một vụ ẩu đả.

- Mình giới thiệu với cậu một signorina quen biết của mình – Gino nói, giọng buồn bã - thế mà cậu lại dở những trò dớ dẩn chẳng đâu vào đâu làm cô ta sợ, hẳn cô ta nghĩ bọn mình như kẻ thù ấy.

Sonzogno quay về phía tôi, và lần đầu tiên trong suốt thời gian này tôi thấy một nụ cười chân thật xuất hiện trên bộ mặt anh ta, do đó không những để lộ hàm răng nhỏ và xấu, mà cả lợi nữa. Anh ta nheo mắt lại, trán phủ đầy những nếp nhăn.

- Signorina không hoảng sợ, đúng không? – Anh ta hỏi.

Tôi lạnh lùng đáp:

- Tôi đâu có hoảng sợ... nhưng tôi nhắc lại là tôi không chịu đựng được chuyện ẩu đả.

Mọi người im lặng một lúc lâu. Sonzogno ngồi im không động đậy, tay thọc vào túi áo khoác ngoài, mắt nhìn chăm chăm vào một điểm, những cục trên gò má nổi hẳn lên. Gino hút thuốc lá, đầu cúi gằm xuống, khói thuốc che phủ mặt và tai, cho tới lúc này, vẫn đỏ bừng lên. Sau đó, Sonzogno đứng dậy nói:

- Thôi, tôi đi đây.

Gino đứng bật dậy, rồi chìa tay ra và hỏi:

- Cậu không giận chứ, Primo?

- Có gì đâu mà phải giận? – Sonzogno nói lí nhí qua kẽ răng.

Anh ta bắt tay tôi, lần này không làm cho tôi bị đau, rồi bỏ đi. Anh ta người gầy gò, không cao lớn, tôi không hiểu tại sao anh ta lại khỏe đến vậy.

Anh ta vừa đi khỏi, tôi liền hỏi Gino, giọng khôi hài:

- Thế đấy, hia người là chỗ bạn bè, thậm chí còn là anh em của nhau... thế mà anh ấy lại nói oan cho anh như vậy đấy.

Thoát khỏi cơn bối rối, Gino lắc đầu:

- Tính hắn thế... song hắn không phải là người xấu... vả lại giữ quan hệ tốt với hắn, anh sẽ có lợi... hắn sẽ giúp anh mọi việc.

- Việc gì vậy?

Tôi nhận thấy Gino run hết cả người, và anh ta không thể cho tôi biết một đôi điều gì đấy. Một nụ cười vui sướng và xúc động bỗng rạng nở trên mặt anh ta.

- Em có nhớ chiếc hộp đựng phấn của bà chủ anh chứ?

- Còn nhớ, nhưng sao?

Mắt Gino ánh lên một vẻ vui tươi, anh ta khẽ bảo:

- Thế này này, anh đã suy nghĩ và không đem trả lại bà chủ nữa.

- Không đem trả lại à?

- Không, nói chung anh cho rằng giàu có như bà chủ thì thêm hay bớt một chiếc hộp đựng phấn có nghĩa lý gì đâu... Vả lại, việc đã rồi – Anh ta nói thêm, giọng đầy ý nghĩa – Xét cho cùng, anh cũng đâu có lấy cắp.

- Em lấy cắp – Tôi bình tĩnh nói.

Anh ta làm ra vẻ như không nghe thấy gì, rồi nói tiếp:

- Song, sau cái việc ấy thì nảy ra một khó khăn là biết bán cái hộp đựng phấn ra sao đây... Nó rất quý, đập ngay vào mắt thôi, anh chẳng biết phải giải quyết nó ra sao, đành giữ nó ở chỗ anh một thời gian... sau đó, anh gặp Sonzogno, kể tuốt cho anh ta nghe...

- Kể cả về em à – Tôi ngắt lời.

- Không, không kể về em... anh bảo anh ta rằng một người bạn gái đã cho anh, anh không nói tên ai cả... và anh ta... anh ta, em có biết không, ba ngày sau đã bán chiếc hộp phấn, chẳng rõ bằng cách nào, rồi mang tiền lại cho anh... tất nhiên anh ta đã nhận phần của mình như đã thỏa thuận từ trước.

Vẫn còn run lên vì bị kích động, Gino đưa mắt ngó quanh rồi lôi trong túi ra một tập tiền.

Trong giây phút đó, chẳng hiểu sao tôi thấy ghét cay ghét đắng anh ta. Không phải vì tôi không tán đồng hành động của anh ta, chuyện này tôi đâu có quyền hành gì, nhưng tôi bực cái giọng sung sướng của anh ta, hơn nữa tôi đoán anh ta không kể tất cả với tôi và im lặng, tất nhiên, ở chỗ cốt lõi nhất. Tôi thận trọng nói:

- Anh khá lắm!

- Em cầm lấy này – Gino lật lật tập tiền và nói tiếp - Của em đấy, anh đếm rồi.

- Đừng... đừng, - tôi vội phản đối – em hoàn toàn chẳng cần gì hết.

- Tại sao vậy?

- Em chẳng cần gì hết.

- Em muốn sinh chuyện làm anh bực mình đấy à? – Anh ta hỏi.

Một thoáng nghi ngờ và lo ngại lướt trên mặt anh ta, và tôi hoảng sợ là quả thực mình đã làm anh ta bực. Tôi nắm tay anh ta và cố dằn lòng bảo:

- Nếu anh không bảo em nhận số tiền này thì em nào có giận, chỉ ngạc nhiên thôi... Bây giờ mọi chuyện đã ổn cả rồi, em không muốn nhận tiền, vì em coi chuyện ấy đã chấm dứt, có vậy thôi... em mừng cho anh.

Gino đưa mắt nhìn tôi vẻ dò xét, nghi ngờ, tựa hồ như muốn đoán biết ý nghĩa thực sự những lời nói của tôi, mà anh ta lờ mờ chẳng hiểu. Về sau, khi nhớ tới Gino, tôi nghĩ anh ta không thể hiểu tôi, vì anh ta sống trong một thế giới suy nghĩ và tình cảm khác biệt hẳn với tôi. Tôi không rõ cái thế giới ấy tốt hơn hay tồi hơn của tôi, tôi chỉ biết rằng anh ta đã hiểu một số từ khác hẳn cách hiểu của tôi, và đại bộ phận hành vi của anh ta là đáng chê trách, nhưng anh ta coi là dung nạp được, thậm chí còn cần thiết. Anh ta coi trọng trí tuệ, và dấu hiệu chủ yếu là sự ranh mãnh. Và khi chia con người ta thành loại ranh mãnh và loại không ranh mãnh, anh ta cố bằng mọi giá và trong mọi hoàn cảnh lọt vào loại người thứ nhất. Nhưng tôi không ranh mãnh, thậm chí cũng chẳng thông minh nữa: tôi chẳng bao giờ biết chống chế phân bua một hành vi xấu xa - ấy là tôi không nói đến chuyện hân hoan trước một hành vi như vậy - chỉ vì nó được thực hiện một cách lén lút.

Nỗi nghi ngờ chi phối anh ta chắc bỗng chốc bị xua tan nên anh ta thốt lên:

- Bây giờ anh mới vỡ lẽ tại sao em không muốn nhận số tiền này, em sợ... em sợ chuyện bán sẽ bị vỡ lở... Đừng sợ, mọi chuyện đã được thu xếp đâu vào đấy rất tuyệt.

Tôi chẳng sợ gì hết, nhưng tôi không muốn phản đối anh ta, vì tôi cảm thấy những lời cuối lạ lẫm thế nào ấy. Tôi chỉ hỏi:

- Anh bảo sao? “Mọi chuyện đã được thu xếp đâu vào đấy rất tuyệt” là thế nào?

Anh ta đáp:

- Đúng, mọi chuyện đã được thu xếp đâu vào đấy rất tuyệt. Em còn nhớ anh đã nói mọi chuyện nghi ngờ đều đổ lên đầu mụ người hầu không?

- Nhớ.

- Thế này nhé, anh chúa ghét cái mụ người hầu đó, lúc nào mụ cũng đơm đặt chuyện về anh... Sau khi chiếc hộp đựng phấn bị mất mấy hôm, anh nhận thấy công việc của anh thật bi đát... cảnh sát đến hai bận, anh có cảm giác đang bị theo dõi. Đáng lưu ý là lúc đó chưa có một cuộc lục soát nào. Thế là anh liền nảy ra một ý nghĩ tuyệt vời, phải xoáy một vật gì nữa, như vậy người ta sẽ tiến hành lục soát, anh sẽ bố trí thế nào để tội ăn cắp cũ và mới rơi vào đầu mụ ấy.

Tôi im lặng, còn anh ta đưa cặp mắt to, long lanh nhìn tôi tựa hồ muốn thấy tôi tỏ vẻ khâm phục sự ranh mãnh của anh ta. Gino nói tiếp:

- Trong ngăn kéo bàn viết của bà chủ có mấy đô la... Anh lấy mấy đô la này giấu vào chiếc va li cũ ở buồng mụ người hầu. Tất nhiên là người ta tiến hành lục soát, tìm thấy số đô la và tóm cổ mụ. Mụ ta thề sống thề chết là mình vô tôi. Không ai tin được. Người ta đã tìm thấy số đô la ở buồng mụ.

- Thế người đàn bà đó ở đâu rồi?

- Ở trong tù và chẳng thú nhận gì hết... Em biết viên cảnh sát đã nói gì với bà chủ không? Xin quý signora cứ yên tâm, ông ta nói, cuối cùng mụ sẽ phải thú nhận tội lỗi. Rõ không hả? Em có biết “cuối cùng” là thế nào không? Mụ sẽ bị choảng.

Tôi bối rồi nhìn Gino bị kích động, kiêu căng và cảm thấy lòng tôi giá lạnh. Tôi hỏi:

- Tên người ấy là gì?

- Luiza Fellini... mụ không còn trẻ trung, chẳng hiểu làm sao cứ vênh vênh váo váo, cứ theo mụ nói thì mụ làm người hầu do tình cờ thôi, và trên đời này không ai trung thực hơn mụ. – Anh ta bật cười, hài lòng về cách giải quyết của mình.

Tập trung toàn bộ sức lực và như một người thở dốc, tôi nói:

- Anh là một tên hèn mạt.

- Sao? Tại sao cơ? – Anh ta ngạc nhiên hỏi.

Bây giờ, sau khi đã gọi anh ta là tên hèn mạt, tôi cảm thấy mình tự do hơn và dũng cảm hơn. Tôi run lên vì tức giận:

- Thế mà anh còn muốn tôi nhận số tiền này... Tôi thấy ngay là không nhận được mà...

- Sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra đâu – Anh ta nói, cố lấy lại tinh thần - Mụ ấy sẽ không nhận ra tôi... Người ta sẽ thả mụ...

- Anh chẳng bảo chị ta bị giam trong tù và sẽ bị đánh là gì?

- Anh nói là nói thế thôi.

- Không quan trọng... anh bỏ tù một người vô tội, sau đó còn xấc láo đến kể với tôi mọi chuyện... Anh là một tên hèn mạt nhất trên đời này.

Anh ta bỗng tái mặt và giận dữ nắm tay tôi.

- Không được gọi tôi là đồ hèn mạt.

- Tại sao? Tôi thấy anh là đồ hèn mạt và nói thẳng điều đó vào mặt anh.

Anh ta hoàn toàn mất bình tĩnh và cư xử rất kỳ quặc: anh ta vặn tay tôi như muốn bẻ ngoéo rồi cúi xuống và cắn mạnh tay tôi. Tôi rút được tay ra, đứng bật dậy.

- Anh đúng là điên rồi! – Tôi bảo – Anh làm sao vậy?... Ai lại đi cắn thế?... Anh vốn dĩ là một tên hèn mạt thì vẫn sẽ cứ là một tên hèn mạt.

Anh ta không đáp gì mà đưa tay lên vò đầu như tự bứt tóc mình.

Tôi gọi bồi bàn đến thanh toán tiền suất của tôi, suất của Gino và suất của Sonzogno. Sau đó, tôi nói:

- Tôi đi đây... và xin anh nhớ rằng giữa tôi và anh không còn gì nữa... Đừng cố tìm cách gặp tôi... Tôi không muốn biết tới anh nữa.

Anh ta lại im lặng, thậm chí không ngẩng đầu lên. Rồi tôi bước ra ngoài.

Cửa hàng sữa nằm ngay đầu phố, không xa nhà tôi. Tôi chậm dãi bước dọc vỉa hè, bên kia bức tường thành. Đêm đã xuống, trời đầy mây đen, mưa nhỏ lất phất bay trong làn không khí ấm áp, bất động. Bức tường thành, như thường lệ, chìm trong màn đêm, chỉ những ngọn đèn thưa thớt rọi một cách yếu ớt vào tường. Nhưng vừa bước ra khỏi cửa hàng sữa, tôi nhận thấy một bóng đen rời khỏi cột đèn và chậm dãi đi dọc theo bờ tường cùng hướng với tôi. Qua chiếc áo khoác thắt bó ngang lưng và mái tóc màu sáng cắt ngắn, tôi nhận ngay ra đó là Sonzogno. Lúc này, trên nền tường thành, anh ta xem ra bé nhỏ, chốc chốc lại lẩn khuất trong bóng tối, rồi lại xuất hiện dưới ánh sáng đèn đường, tôi liền thấy, có lẽ đây là lần đầu tiên, ghê tởm lũ đàn ông, tất cả lũ đàn ông trên đời này chạy theo tôi, như bầy chó đực chạy theo chó cái. Tôi vẫn còn run lên vì tức giận khi nghĩ tới người đàn bà mà Gino đã nhẫn tâm bỏ tù. Tôi thấy lương tâm mình bị cắn rứt, vì dẫu sao, nghĩ cho cùng, tôi mới là kẻ ăn cắp chiếc hộp đựng phấn. Nhưng có lẽ nỗi phẫn uất và lòng căm giận còn mạnh hơn cả lương tâm bị cắn rứt. Song do phẫn uất trước nỗi bất công và do ghê tởm Gino, tôi chẳng đem lòng thù ghét hắn ta và tiếc rằng mình đã biết cái chuyện bất công ấy. Thật ra mà nói, tôi đâu sinh ra để gây thù chuốc oán, tôi thấy lòng quặn đau và lo lắng. Tôi rảo bước, hy vọng về đến nhà trước khi Sonzogno đuổi kịp tôi, và chắc hẳn anh ta cũng có ý định ấy. Tôi nghe thấy từ phía sau tiếng Gino hổn hển gọi:

- Adriana... Adriana.

Tôi giả vờ như không nghe thấy và bước vội hơn nữa. Hắn nắm lấy tay tôi.

- Adriana... chúng mình đã cùng chung sống êm đẹp biết bao... Không thể chia tay nhau như thế này được.

Tôi vùng ra và bước tiếp. Thân hình thấp nhỏ của Sonzogno từ trong tối nhoi ra vùng ánh sáng dưới ngọn đèn đường ở hè bên kia. Gino chạy theo tôi và nhai đi nhai lại:

- Nhưng anh yêu em mà, Adriana.

Hắn gây cho tôi cảm giác vừa thương hại, vừa căm giận, và cái nước đôi ấy của tôi làm tôi nổi cáu hơn cả những lời của hắn ta. Do đó, tôi cố nghĩ tới một chuyện gì khác. Bỗng không hiểu sao, tôi trở nên sáng trí. Tôi chợt nhớ tới Astarita. Anh ta đã nhiều lần tỏ ý muốn giúp đỡ tôi và cho rằng anh ta có khả năng giải thoát cho người đàn bà khốn khổ ra khỏi tù. Ý nghĩ như vậy làm tôi phấn chấn hẳn lên, tựa hồ như hất được một tảng đá đè nặng trong lòng, và tôi thậm chí cảm thấy lúc này chỉ còn thương hại Gino và hoàn toàn không còn căm giận anh ta nữa. Tôi dừng lại, bình tĩnh hỏi:

- Gino, tại sao anh còn chưa chịu đi đi, hả?

- Anh yêu em mà.

- Tôi cũng đã yêu anh... nhưng giờ thì hết rồi... Đi đi, như vậy tốt hơn cho cả hai ta.

Chúng tôi đứng ở một đường phố tối om, không đèn, không quầy kính thắp sáng. Gino ôm ngang thắt lưng tôi và cố hôn tôi. Tôi có thể thừa sức giải quyết hắn, vì tôi khỏe, với lại khi người đàn bà không muốn thì chẳng người đàn ông nào có thể hôn được chị ta. Song, theo tiếng gọi của tình cảm độc ác nào đó, tôi cầu cứu Sonzogno lúc này thọc tay vào túi áo khoác, đang đứng im không nhúc nhích ở bên kia đường và đưa mắt nhìn chúng tôi. Tôi gọi Sonzogno một phần vì muốn trị Gino, phần vì do tò mò. Tôi quyết định giở trò làm duyên làm dáng. Tôi gọi:

- Anh Sonzogno! Anh Sonzogno!

Sonzogno liền sang đường.

Gino bối rối buông tôi ra.

Khi Sonzogno vừa tới bên chúng tôi, tôi liền lấy giọng bình tĩnh nói:

- Anh bảo anh ta để cho tôi yên, tôi không còn yên anh ta nữa... Anh ta không tin tôi, có lẽ anh là bạn anh ta, anh ta sẽ nghe anh.

Sonzogno nói:

- Mày có nghe thấy signorina nói gì không?

- Nhưng tôi... – Gino mở đầu.

Tôi cho rằng họ có đôi co với nhau một chút cũng chẳng việc gì. Dẫu sao Gino cũng phải làm lành và bỏ đi. Nhưng bỗng Sonzogno làm một động tác khó nhận biết nào đấy, Gino im lặng trong giây lát, nhìn Sonzogno vẻ sửng sốt, rồi lăn đùng ra đất, tụt khỏi vỉa hè ngã xuống rãnh. Nói đúng hơn, tôi chỉ nhìn thấy Gino ngã, sau mới biết là Sonzogno đã làm gì. Động tác nhanh như chớp và không hề phát ra một tiếng động nên tôi nghĩ mình có cảm giác thế thôi. Tôi lắc đầu và đưa mắt nhìn: Sonzogno đứng trước mặt tôi, hai chân dang rộng và nhìn bàn tay nắm chặt của mình. Gino nằm sấp ở dưới đất. Hắn ta chống khuỷu tay và hơi ngóc đầu lên khỏi rãnh. Song hắn tựa hồ như không muốn đứng dậy, xem ra hắn chăm chú nhìn một tờ giấy trắng rơi xuống bùn sền sệt dưới rãnh. Sau đó Sonzogno bảo tôi:

- Ta đi thôi.

Tôi như người bị bỏ bùa mê đi theo anh ta về phía nhà tôi.

Sonzogno im lặng khoác tay tôi dẫn đi. Anh ta thấp hơn tôi, tôi có cảm giác các ngón tay anh ta bóp khuỷu tay tôi như một đai thép. Lát sau tôi bảo:

- Anh đánh Gino làm gì? Như vậy không hay... Chẳng cần phải làm như vậy hắn cũng sẽ bỏ về nhà.

- Tuy nhiên từ bây giờ hắn sẽ không làm cô phát ốm lên nữa – Anh ta đáp.

Tôi hỏi:

- Anh làm thế nào thế?... Tôi chưa kịp thốt lên... mới nhìn đã thấy Gino ngã lăn ra.

Anh ta cộc lốc đáp:

- Tất cả cũng là do thói quen thôi.

Anh ta thốt lên những từ này, tựa hồ như ngay từ đầu đã nhai đi nhai lại chúng một hồi lâu hoặc lấy răng thử thách độ bền chắc của chúng. Anh ta mím chặt hai hàm, và tôi có cảm giác các răng nanh hàm trên của anh ta đâm qua các kẽ răng của hàm dưới, như ở con mãnh thú. Tôi rất muốn đụng vào vai anh ta để cảm thấy ở dưới ngón tay mình các bắp thịt rắn chắc và cứng cáp. Anh ta gây cho tôi cảm giác tò mò hơn là ham muốn, nhưng chủ yếu là sợ. Sự sợ hãi cũng có thể làm ta thấy dễ chịu, và trong một số trường hợp khi chưa hiểu rõ mình sợ cái gì, thậm chí ta lại thấy xúc động.

Tôi nói:

- Tay anh ghê thật! Khó mà tin được đấy.

- Thì tôi đã chẳng để cô nắn các bắp tay rồi đấy sao – Anh ta đáp, vẻ rầu rầu tự mãn chẳng hứa hen điều gì tốt lành.

- Nhưng tôi chưa sờ nắn kỹ... có Gino ở đấy... để tôi thử lại xem nào.

Anh ta dừng lại, co tay lên và đưa mắt nhìn tôi vẻ nghiêm trang và thậm chí có phần hơi ngây thơ. Nhưng đây không phải là sự ngây thơ của con trẻ. Tôi giơ tay ra và bắt đầu từ từ sờ nắn các bắp tay, bắt đầu từ vai. Tôi thật sự ngạc nhiên thấy dưới những ngón tay mình các cơ bắp cứng rắn đến như vậy. Tôi dịu dàng nói:

- Anh quả là một người khỏe kinh khủng.

- Đúng, tôi khá khỏe – Anh ta xác nhận, vẻ vững tin.

Và chúng tôi lại đi tiếp.

Bây giờ tôi thấy hối hận là đã gọi anh ta. Tôi không thích anh ta, hơn nữa cái vẻ khó đăm đăm và thái độ của anh ta làm tôi thấy sợ. Chúng tôi cứ lặng lẽ bước cho tới lúc về tới nhà. Tôi lấy khóa trong túi xách ra.

- Cảm ơn anh đã tiễn tôi – Tôi chìa tay ra cho anh ta bắt.

Anh ta tiến sát đến bên tôi:

- Tôi sẽ ghé vào chỗ cô.

Tôi muốn khước từ, nhưng anh ta nhìn chăm chăm và khẩn khoản vào mắt tôi, nên tôi đâm lúng túng.

- Tuy anh, em thì thế nào cũng được – Tôi ngoan ngoãn nói và mãi tới lúc này mới nhận ra mình đang “anh anh em em” với anh ta.

- Em đừng ngại – Anh ta nói, khi đã giải thích được sự bối rối của tôi theo cách của mình – Anh có tiền, anh sẽ trả em gấp đôi người khác.

- Tiền nong không liên quan gì trong vấn đề này – Tôi đáp. Bộ mặt anh ta biến đổi một cách kỳ lạ, tựa hồ như đang bị một nỗi ngờ vực khủng khiếp nào đó giày vò. Nhận thấy vậy, tôi mở cửa và nói tiếp: - Chẳng qua là em hơi bị mệt.

Anh ta đi theo tôi.

Vào tới phòng tôi, anh ta bắt đầu cởi quần áo, và với những động tác cẩn thận, chính xác, xếp chúng lại. Anh ta thận trọng gỡ khăn quàng ra khỏi cổ, cuộn lại và bỏ vào túi áo khoác ngoài. Anh ta treo áo vét vào lưng ghế, còn quần thì treo sao cho không bị mất nếp. Anh ta đặt đôi giày bốt dưới ghế, bít tất nhét trong giày. Anh ta mặc toàn đồ mới, nhưng không quá bảnh bao, tuy các thứ đều bền và chắc. Sonzogno lẳng lặng làm tất cả những việc ấy, không quá chậm chạp và cũng không quá vội vã, vẻ bình tĩnh và cầu kỳ, mắt không hề nhìn tôi. Trong lúc đó tôi đã cởi xong áo xống và đi nằm. Nếu thậm chí có khát khao mong muốn thì anh ta cũng không để lộ ra. Có chăng những cục nho nhỏ trên má cứ di động liên tục dưới lớp da để lộ rõ hơn nỗi xúc động của anh ta, thế nhưng ngay cả lúc Sonzogno không nghĩ tới tôi thì những cái cục ấy vẫn nổi lên trên gò má anh ta. Tôi rất thích sạch sẽ và ngăn nắp, theo tôi, chúng xác nhận những phẩm chất tinh thần thích đáng của con người. Nhưng sự cẩn thận và cầu kỳ của Sonzogno tối đó đã khơi gợi cho tôi một tình cảm khác nửa như ghê tởm, nửa như sợ hãi. Thấy anh ta cẩn thận đến vậy, tôi bất giác nghĩ tới một nhà ảo thuật chuẩn bị cho một ca mổ phức tạp hoặc một anh hàng thịt mài dao trước khi mổ thịt một chú cừu non tội nghiệp, nằm trong chăn, tôi cảm thấy mình bất lực và yếu đuối, tựa như một xác chết người ta sắp mổ xẻ để nghiên cứu. Sự im lặng và bình thản của Sonzogno làm tôi thấy bối rối, tôi chẳng hiểu anh ta định làm gì tôi sau khi cởi áo quần. Ngay sau đó, anh ta tiến đến bên giường, dùng hai tay nắm chặt vai tôi, như buộc tôi phải nằm im. Tôi bất giác giật mình vì hoảng sợ. Anh ta nhận thấy điều đó và rít qua kẽ răng:

- Em làm sao vậy?

- Không sao, chẳng qua là vì tay anh lạnh... thế thôi – Tôi đáp.

- Em không thích anh à? – Anh ta đứng cạnh giường, hai tay vẫn giữ vai tôi và hỏi – Em thích những người đàn ông trả tiền cho em hơn à?

Khi nói những lời này, anh ta dán cặp mắt quả thực rất khó chịu vào tôi.

- Tại sao? Anh cũng như mọi người đàn ông khác... Và anh đã chẳng bảo sẽ trả tiền cho em gấp đôi đấy sao? – Tôi đáp.

- Anh hiểu – Anh ta nói – Những người như em không thích những kẻ giàu sang và thanh cao... còn anh đây không thuộc loại để cô em đoái hoài... Lũ gái điếm nhà cô chỉ thích các signor thôi.

Trong giọng nói của anh ta để lộ một vẻ gì khăng khăng buồn chán của một người thích sinh chuyện cãi vã, và tôi chợt nhớ anh ta đã bẻ họe và làm nhục Gino vì một vấn đề dớ dẩn chẳng đâu vào đâu. Lúc đó tôi nghĩ anh ta “thù ngầm” Gino, còn bây giờ tôi nhận thấy những cơn bẳn tính đó có thể lặp lại vào bất kỳ giây phút nào, do đó tôi cố lựa xem nên xử sự ra sao với anh ta. Tôi đáp, vẻ hờn giận:

- Tại sao anh cứ bực mình với em? Thì em đã chẳng bảo rằng với em, mọi người đàn ông như nhau cả đấy sao?

- Nếu thế thì cô đã chẳng có cái bộ mặt rầu rĩ như vậy... Cô không thích tôi à?

- Nhưng em đã chẳng bảo với anh...

- Cô không thích tôi – Anh ta nhắc lại - rất tiếc, nhưng cô em vẫn cứ phải ân cần với anh.

- Anh để cho em được yên đi! – Tôi bỗng khó chịu hét lên.

- Khi cô em cần đến anh và anh đã giúp cho thoát khỏi tay tên nhân tình nhân ngãi của cô em thì chẳng thấy cô em tức giận – Anh ta nói tiếp – Sau đó, cô em muốn xua đuổi anh... nhưng dẫu sao anh vẫn đến... chà, cô em không thích anh.

Tôi thực sự hoảng sợ. Những lời nhẫn tâm, giọng nói bình tĩnh và tàn nhẫn, cái nhìn chăm chăm qua ánh mắt xanh lơ bỗng đỏ ngầu của anh ta - tất cả những điều đó cho thấy anh ta đã suy nghĩ tới một chuyện ghê gớm nào đây. Tôi nhận ra quá muộn rằng khả năng ngăn anh ta cũng chẳng khác nào chặn một tảng đá lớn đang lăn xuống triền dốc. Tôi cố hất tay anh ta ra khỏi vai tôi. Nhưng anh ta nói tiếp:

- Ái chà, cô em không thích anh... Khi đụng vào người cô em, cô em để lộ nét mặt ghê tởm... Bây giờ cô em yêu quý ơi, bộ mặt ấy sẽ thay đổi ngay thôi mà.

Anh ta nhấc tay ra và vung lên định tát tôi. Tôi đã đoán ra là sẽ như vậy và định lấy tay che mặt. Anh ta thoạt đầu tát mạnh vào một bên má tôi, sau đó, khi tôi xoay người liền bồi luôn một cái nữa vào bên má kia. Lần đầu tiên trong đời tôi bị một người đàn ông đánh. Và tuy bị rát cả má, tôi vẫn thấy ngạc nhiên hơn là đau. Tôi không đưa tay ôm mặt nữa mà nói:

- Anh là một con người bất hạnh, đó là điều em sẽ nói với anh.

Xem ra những lời của tôi làm anh ta sửng sốt tận đáy lòng. Anh ta ngồi ở mép giường, hai tay bấu lấy đệm và ngật ngưỡng ngả người ra phía trước, rồi lại phía sau. Và không đưa mắt nhìn tôi, anh ta nói:

- Tất cả lũ chúng ta đều bất hạnh.

Còn tôi đáp:

- Anh dũng cảm gì mà lại đi đánh đàn bà.

Bỗng nước mắt dâng trào, tôi im không nói gì nữa. Tôi khóc không phải vì bị tát, mà bị chấn động thần kinh: trong chiều nay, tôi đã gặp bao nhiêu chuyện khó chịu và xấu xa. Tôi nhớ tới Gino nằm sõng sượt trên bùn, nhớ lại mình thậm chí không buồn ngó ngàng tới anh ta, đã bình tĩnh bỏ đi cùng Sonzogno, chỉ với một ý nghĩ duy nhất là nắn các cơ bắp tay khác thường của hắn. Bỗng tôi thấy lương tâm bị cắn rứt, thấy thương Gino, thấy bất bình về bản thân mình. Tôi nhận ra rằng chính bàn tay đã trừng phạt Gino giờ đây đã lên án sự nhẫn tâm và thái độ xằng bậy của tôi. Lúc đó tôi đã cổ vũ bạo lực, còn bây giờ nó quay lại chống lại tôi. Tôi đưa mắt nhìn Sonzogno qua hai hàng nước mắt. Anh ta ngồi hơi so vai rụt cổ ở nơi mép giường, nước da anh ta trắng và mịn. Nhìn hai cánh tay anh ta buông thõng như mấy cây roi, không thể đoán biết được chúng mạnh mẽ chừng nào. Do muốn san bằng cái hố ngăn cách giữa hai chúng tôi, tôi bèn lên tiếng hỏi:

- Cho phép em hỏi tại sao anh lại đánh em như vậy.

- Vì bộ dạng rất rầu rĩ của em. – Những cục nho nhỏ trên má anh ta lại di động, chắc anh ta đang suy nghĩ.

Tôi thấy rằng nếu muốn biết rõ hơn nữa về anh ta thì trước hết phải thổ lộ tất cả những suy nghĩ của tôi về anh ta, không giấu giếm gì hết.

- Anh cho rằng em không thích anh, anh đã nhầm đấy – Tôi đáp.

- Cũng có thể.

Anh đã nhầm... thật ra không hiểu sao anh làm em sợ, đấy là lý do em có bộ mặt ấy.

Anh ta quay ngoắt người lại và nhìn tôi, vẻ ngờ vực, nhưng liền thấy yên lòng, anh ta đổi giọng đượm vẻ tự mãn.

- Anh làm em sợ à?

- Vâng.

- Thế bây giờ vẫn còn sợ anh à?

- Không, bây giờ thì dù anh có giết... em cũng thế thôi.

Tôi nói đúng sự thật. Vào giây phút ấy tôi hầu như muốn anh ta giết tôi đi còn hơn, vì tôi bỗng nhiên chẳng muốn sống nữa. Song anh ta tức giận bảo:

- Chẳng ai định giết ai cả. Tại sao em lại sợ anh đến thế?

- Em làm sao mà biết được... em chỉ biết em sợ anh... không thể giải thích được những điều như vậy đâu.

- Thế em có sợ Gino không?

- Em việc gì phải sợ anh ấy?

- Thế tại sao em lại sợ anh? – Anh ta mất hết vẻ tự mãn, giọng anh ta rầu rĩ và bực bội.

- Em sợ anh, vì theo em, anh không ngần ngại trước bất cứ việc gì – Tôi muốn làm anh ta yên lòng nên nói như vậy.

Anh ta không đáp gì và ngồi suy nghĩ một lát rồi quay lại hỏi, giọng nạt nộ:

- Thế nghĩa là bây giờ anh phải mặc quần áo và ra về chứ gì?

Tôi đưa mắt nhìn anh ta, anh ta lại sẵn sàng nổi khùng lên. Tôi nhận thấy nếu từ chối anh ta thì sẽ chuốc lấy một trận lôi đình mới, có lẽ còn dữ dội hơn, do đó tôi quyết định giữ anh ta ở lại. Nhưng tôi nhớ tới đôi mắt sắc của anh ta và thấy ghê tởm khi nghĩ rằng đôi mắt ấy lại nhìn như dán vào tôi. Tôi khẽ bảo:

- Không... nếu anh muốn, anh có thể ở lại... nhưng trước hết anh ta tắt đèn đi đã.

Anh ta có nước da trắng, vóc người không cao lớn, vạm vỡ, thậm chí cổ ngấn nhưng không gây khó chịu. Anh ta đứng dậy, rón rén đi tới chỗ tắt đèn ở bên cửa ra vào. Nhưng tôi liền nhận ngay ra rằng yêu cầu anh ta tắt đèn là một việc hết sức ngu xuẩn, vi căn phòng vừa chìm trong bóng tối, tôi lại nhận thấy một nỗi sợ hãi vô định nổi lên xâm chiếm tôi, thế mà tôi cứ ngỡ mình thoát khỏi nỗi sợ ấy. Tôi cảm thấy ở trong phòng dường như không phải là một con người mà là một con báo hay con thú dữ nào đấy, và chẳng rõ nó đang làm gì - hoặc đang ẩn vào xó, hoặc đang xông vào tôi để xé tan tôi ra từng mảnh. Trong lúc đó Sonzogno mò mẫm hồi lâu trong bóng tối, xếp lại các ghế và cố lần tới giường tôi, và có lẽ do sợ hãi, tôi thấy thời gian trôi đi chậm chạp làm sao, hình như phải mấy phút sau anh ta mới tới được chỗ tôi, vì khi thấy bàn tay anh ta đụng vào người, tôi lại run lên. Tôi hy vọng anh ta không nhận thấy gì, song anh ta như một con vật, có linh cảm rất nhạy nên liền hỏi:

- Em vẫn còn sợ à?

Đúng là thần hộ mệnh đã đứng cạnh tôi trong bóng tối dày đặc. Qua giọng nói của Sonzogno, tôi đoán chừng anh ta đã giơ nắm tay ở trên đầu tôi và tùy thuộc vào cách tôi trả lời, sẽ giáng nắm đấm xuống tôi, hoặc rụt tay lại. Tôi nhận ra anh ta biết rõ anh ta đã làm tôi hoảng sợ, thế mà anh ta chẳng muốn người ta sợ mình, mà muốn được yêu thương như mọi người đàn ông khác. Nhưng để đạt được mục đích đó, anh ta chẳng tìm ra được một cách nào khác ngoài cách gây nên một nỗi sợ hãi mới còn mạnh mẽ hơn. Tôi vươn tay ra như muốn ôm chặt lấy cổ anh ta. Và đụng vào vai phải anh ta, tôi liền nhận thấy đúng như mình nghĩ, nghĩa là anh ta đã vung tay lên chuẩn bị nện vào mặt tôi. Tôi ghìm mình cố lấy giọng mềm mỏng như thường lệ và bình tĩnh đáp:

- Không... chẳng qua em thấy ớn lạnh, ta đắp chăn đi.

- Như vậy thì tốt hơn – Anh ta bảo.

Mấy từ “tốt hơn” anh ta nói với giọng dọa dẫm đã khẳng định rằng tôi sợ không phải là không có lý do xác đáng. Và giữa bóng tối dày đặc, khi anh ta ôm tôi trong chăn, tôi trải qua những giây phút buồn vô hạn, một giây phút nặng nề nhất trong đời tôi. Nỗi hoảng sợ làm tê cứng cơ thể tôi. Tôi bất giác rùng mình và né tránh không đụng vào cơ thể nhẵn trơn tuồn tuột như rắn của anh ta, nhưng đồng thời tôi cũng lại cố tự vỗ về mình. Lúc này tỏ ra sợ hãi anh ta thì thật là ngu ngốc, tôi cố hết sức dằn nén tình cảm đó và xử sự với anh ta như với người mình sẽ trao thân vì tình. Cuối cùng anh ta chiếm được tôi, và tôi cảm thấy một khoái cảm mãnh liệt tới mức không kìm nén được đã thốt lên một tiếng kêu dài và ai oán, tựa hồ cả cuộc đời đã lìa khỏi tôi qua tiếng kêu ấy như hồn lìa khỏi xác.

Sau đấy chúng tôi nằm im lặng trong bóng tối. Lát sau tôi ngủ thiếp đi. Tôi cảm thấy một khối nặng nào đó đè trên người như thể sau khi ôm đôi đầu gối trần của tôi và gục đầu vào đấy Sonzogno đã ì ạch trèo lên ngực tôi và dùng toàn bộ tấm thâm to lớn đè lên cổ họng tôi. Anh ta ngồi tỳ cả hai chân vào bụng tôi. Tôi cảm thấy anh ta mỗi lúc một nặng hơn. Tôi dãy dụa trong cơn mê, cố hất cái khối nặng đó xuống. Tôi thở hổn hển và định hét toáng lên. Tiếng kêu la của tôi cứ mắc trong cổ họng một hồi lâu, tường chừng không tài nào thoát ra được. Sau đó tôi cố thúc cho nó thoát ra ngoài và tỉnh dậy vẫn thấy mình rên la.

Đèn trên chiếc tủ kê đầu giường được bật sáng, Sonzogno tay chống cằm nhìn tôi:

- Em ngủ có lâu không? – Tôi hỏi.

- Độ nửa tiếng – Anh ta nói lí nhí trong miệng.

Tôi đưa mắt nhìn vội anh ta, chắc hẳn cơn ác mộng vừa qua hằn rõ trong đôi mắt tôi, vì anh ta cất tiếng hỏi giọng kỳ cục, chắc lại định tiếp tục cuộc trò chuyện của anh ta:

- Thế nào, vẫn còn sợ à?

- Em chẳng rõ nữa.

- Nếu cô em biết anh là ai – Anh ta bảo - hẳn sẽ còn sợ gấp bội.

Sau khi được thỏa mãn, người đàn ông nào cũng nói về bản thân mình, thỏa sức dốc bầu tâm sự. Tất nhiên Sonzogno cũng không bị loại ra khỏi quy luật ấy. Lúc này, giọng anh ta hoàn toàn khác, mềm mỏng gần như dịu dàng, song đượm vè hiếu danh và dương dương tự đắc. Tôi lại phát hoảng lên, tim đập mạnh, tưởng như sắp bật tung ra khỏi lồng ngực.

- Tại sao? Anh là ai vậy? – Tôi hỏi.

Anh ta im lặng nhìn tôi, chắc khoan khoái nghĩ tới ấn tượng do lời anh ta sắp nói sẽ gây nên.

- Anh chính là nhân vật ở phố Palestro - Cuối cùng anh ta chậm rãi nói – Anh là thế đấy.

Anh ta nhận thấy chẳng cần phải tốn hơi kể lể sự việc diễn ra tại phố Palestro, ngay cả chuyện này anh ta cũng tỏ ra khá hiếu danh. Gần đây, một vụ án ghê rợn đã xảy ra trong một ngôi nhà tại đường phố đó. Tất cả báo chí đều đăng tin về vụ án đó. Nhiều người chuyên săn lùng những tin giật gân đại loại như vậy đã kháo nhau về nó. Mẹ tôi dành phần lớn thời gian trong ngày để đọc báo, do đó khi chắt lọc các tin giật gân, mẹ là người đầu tiên kể cho tôi nghe sự cố xảy ra ở đấy. Một thợ kim hoàn trẻ tuổi sống độc thân đã bị giết chết trong căn hộ của mình. Người ta giả thiết thủ phạm đã dùng một chiếc chặn giấy nặng bằng đồng để hành hung. Lúc này tôi đã rõ tên thủ phạm ấy là Sonzogno. Cảnh sát không hề phát hiện ra một tang chứng nào. Nghe đâu tay thợ kim hoàn này đã mua những của ăn cắp và người ta phỏng đoán rằng hắn đã bị giết trong một vụ câu kết bất hợp pháp như vậy, sau đó, phỏng đoán ấy được xác nhận là đúng.

Tôi thường nhận thấy rằng khi nghe xong một tin lạ hoặc khủng khiếp, người ta thường không hề tập trung nghĩ tới nó, mà bị cuốn vào một vật đầu tiên đập ngay vào mắt, nhưng họ nhìn vật đó với con mắt tựa hồ như muốn xuyên thấu qua lớp vỏ bọc ngoài để được thấu hiểu điều thầm kín bên trong. Chuyện này đã xảy ra với tôi vào cái buổi tối khi Sonzogno thú nhận việc làm của mình. Tôi mở mắt trừng trừng, song mọi suy nghĩ buột tung ra khỏi đầu óc tôi, tựa hồ như một chất lỏng hoặc cát mịn chảy ra khỏi bình chứa khi đáy bỗng bị bục. Tuy đầu óc trống rỗng, tôi vẫn nhận thấy mình đang chú ý tản mạn vào những điều vặt vãnh. Tôi cố buộc mình phải suy nghĩ vào những điều chủ yếu, nhưng tôi không thể làm được như vậy. Cặp mắt tôi dừng lại nơi cánh tay Sonzogno đang chống khuỷu lên gối cạnh tôi. Cánh tay anh ta trắng, mịn màng, đầy đặn, chẳng hề có chút gì lộ rõ các cơ bắp kỳ lạ của anh ta. Cổ tay cũng trắng và tròn trịa buộc một sợi dây da như dây đeo đồng hồ. Nhưng Sonzogno không đeo đồng hồ. Cái nịt màu đen và lấm mỡ ấy che phủ một mẩu nhỏ cái thân trắng trần truồng dường như đã tạo cho toàn bộ dung mạo Sonzogno một dáng vẻ khác thường. Tôi đưa mắt nhìn chiếc vòng đeo tay bằng da đen ấy. Nó giống như cái cùm của người tù khổ sai. Trong cái vật trang sức màu đen đơn sơ ấy ẩn náu một điều khủng khiếp nào đấy và đồng thời có một sự cuốn hút như thể nó bỗng mở ra cho tôi thấy rõ tính khí độc ác bất trị của Sonzogno. Tôi bị sao nhãng khỏi điều chủ yếu trong một khoảnh khắc. Sau đấy, cả một loạt những suy nghĩ lo âu bất chợt dội lên trong ý thức tôi, và chúng quay cuồng trong đầu óc, như những chú chim trong chiếc lồng chật hẹp. Tôi nhớ lại giây phút đầu tiên Sonzogno đã làm tôi khiếp sợ, nhớ lại mình đã gần gũi với anh ta và khi nhượng bộ anh ta, tôi nhận ra – không phải bằng tâm trí mà bằng cả tấm thân đang run lên của mình – cái điều khủng khiếp anh ta đã che giấu, và chính vì vậy tôi đã thốt lên tiếng kêu ấy.

Cuối cùng, tôi hỏi anh ta một câu đầu tiên nảy ra trong đầu.

- Tại sao anh lại làm điều ấy?

Anh ta đáp, môi hầu như không hề mấp máy:

- Anh có một vật quý nho nhỏ cần bán... Anh biết rõ cái tay gian thương ấy là một tay đại bịp, song chẳng còn biết trông vào ai nữa... Hắn đã trả một cái giá thấp nghe đến lố lăng... Anh căm ghét tên ấy từ lâu, hắn đã lừa anh nhiều lần... Anh đòi lại vật đó và gọi hắn là một tên bịp bợm... Lúc ấy hắn đã nói với anh một điều bậy bạ và anh không kìm được mình.

- Hắn đã nói gì? – Tôi hỏi.

Tôi ngạc nhiên khi nhận thấy trong khi Sonzogno kể câu chuyện đó, cơn sợ hãi của tôi tan biến dần còn lòng tôi ngập một nỗi cảm thông. Gạn hỏi xem tên thợ kim hoàn đã nói gì, tôi hy vọng được nghe những lời có thể làm giảm nhẹ và biết đâu bào chữa được tội của Sonzogno. Anh ta nói, giọng rời rạc:

- Tên gian thương ấy tuyên bố nếu anh không đi khỏi thì hắn sẽ tố cáo anh... tóm lại, anh quyết định: nhịn hắn thế đủ rồi... và khi hắn quay người lại...

Sonzogno không nói hết câu và đưa mắt nhìn tôi chằm chằm.

- Thế hắn ta trông ra sao? – Tôi hỏi và nhận thấy ngay câu nói của tôi thật dớ dẩn.

Nhưng anh ta sẵn lòng đáp:

- Đầu hói, người loắt choắt, mõm trông tinh quái chẳng khác gì mõm cáo.

Giọng Sonzogno đầy ác cảm với tên gian thương tới mức, tôi hình dung ra rõ cái mõm cáo của tên mua đi bán lại đồ ăn cắp ấy và thậm chí còn căm giận hắn. Tôi hình dung thấy hắn làm bộ vờ vĩnh lãnh đạm cân nhắc trên tay cái vật Sonzogno định bán cho hắn. Lúc này tôi chẳng còn sợ hãi gì nữa, vả lại Sonzogno đã biết cách làm lây lan sang tôi nỗi căm giận của anh ta đối với tên bị giết, và tôi không lên án hành động của anh ta. Tôi thấy mình hiểu thấu mọi chuyện đã xảy ra, thậm chí cho rằng nếu đó là trường hợp của mình, mình cũng sẽ có hành động tương tự. Tôi hiểu rất rõ thế nào là: “Lúc ấy hắn đã nói với anh một điều bậy bạ và anh không kìm được”. Đã có lần Gino, và lần khác lại là tôi làm anh ta mất bình tĩnh và kể cũng thật ngẫu nhiên bất ngờ thế nào mà tôi và Gino vẫn không bị anh ta giết. Tôi hiểu anh ta tới mức đã rung động trước những xúc cảm của anh ta. Lúc này tôi không những không sợ anh ta mà còn có tình cảm kỳ lại đối với anh ta. Anh ta không hề gây cho tôi cảm giác này, khi tôi chưa rõ tội ác và khi trước mắt tôi anh ta chỉ là một gã đàn ông bình thường tôi đã gặp rất nhiều.

- Thế anh không hối hận à? Lương tâm anh không bị cắn rứt à? – Tôi hỏi.

- Biết nói sao bây giờ? Việc đã rồi mà – Anh ta đáp.

Tôi chăm chú nhìn anh ta và bất giác - bản thân tôi cũng ngạc nhiên chẳng hiểu thế nào nữa - gật gù tán thưởng. Tôi liền nhớ lại Gino - nếu cứ theo ngôn từ của Sonzogno – cũng là một tên bịp bợm, tuy hắn đã yêu tôi và tôi yêu hắn. Tôi nghĩ rằng do đó, ngày mai tôi sẽ tán thành để Sonzogno giết Gino, vì cái tay thợ kim hoàn nọ cũng chẳng tốt đẹp hay tồi tệ hơn Gino, điều khác biệt duy nhất ở chỗ tôi không quen biết tay gian thương kia và đã biện minh cho vụ án mạng ấy chỉ vì nghe Sonzogno bảo rằng anh ta có cái mõm giống mõm cáo. Một nỗi ngờ vực và kinh hoàng xâm chiếm lòng tôi. Nhưng tôi không sợ Sonzogno. Trước khi lên án, cần phải hiểu rõ tính khí của anh ta. Tôi sợ chính bản thân mình, vì tôi cho là tôi đã hoàn toàn phải khác, thế mà chính tôi lại bị lây lan lòng căm hờn và sự khát máu của anh ta. Tôi xao xuyến, chồm dậy và ngồi trên giường:

- Ôi lạy Chúa! Tại sao anh lại làm vậy?... Và tại sao anh lại kể tất cả những chuyện đó với em?

- Em không hay biết gì anh, thế nhưng em đã sợ anh – Anh ta đáp, giọng dung dị - Anh thấy điều ấy kỳ cục thế nào ấy, nên anh kể tuốt với em... Cũng may, - Anh ta mỉm cười trước những lời của mình và nói tiếp – Cũng may chẳng phải ai cũng như em cả, nếu không anh đã bị tóm cổ từ lâu.

- Thôi anh đi đi, và để mặc một mình em... anh đi đi – Tôi nói.

- Cô lại làm sao vậy? – Anh ta hỏi và giọng lại đầy đe dọa như trước. Nhưng đây không chỉ là do giận mà còn mang nặng nỗi đau của con người cô đơn bị cự tuyệt, tuy rằng mấy phút trước tôi đã hiến thân cho anh ta. Tôi vội nói tiếp:

- Anh chẳng nên nghĩ rằng em sợ anh!... Em chẳng hề sợ anh một chút nào... nhưng em muốn làm quen với ý nghĩ này... cần phải suy nghĩ về mọi lẽ... sau này anh trở lại đây, em sẽ hoàn toàn khác.

- Cô có cái gì đâu mà phải đắn đo suy nghĩ? Định tố cáo hẳn? – Anh ta hỏi.

Tôi lại có ngay cái cảm giác do câu chuyện của Gino gây nên khi hắn kể tôi nghe hắn dàn dựng vụ bắt giam chị giúp việc ra sao. Tôi thấy mình là một con người thuộc về thế giới khác. Tôi phải cố hết sức tự ghìm mình và đáp:

- Thế em đã chẳng bảo anh có thể trở lại đây đấy ư? Anh có biết một người đàn bà khác sẽ bảo sao không? Chị ta sẽ nói: tôi không muốn biết gì thêm nữa, tôi không muốn thấy anh... Đấy, một người đàn bà khác sẽ nói với anh như vậy đấy.

- Nhưng em cứ một mực đuổi anh.

Thì về sớm hay muộn một phút có nghĩa lý gì đâu... Nếu anh muốn ở lại, xin mời anh ở lại... Anh muốn ngủ tại đây đêm nay à? Anh cứ việc ngủ lại, sang mai hãy về... Anh muốn không?

Thật ra, những lời này tôi nói khẽ, giọng bối rối và không mặn nồng lắm, có lẽ, ánh mắt tôi đã để lộ một vẻ luống cuống. Nhưng dẫu sao tôi vẫn tiếp tục thuyết phục anh ta và thấy vui vui trước việc làm này. Tôi thấy hình như anh ta nhìn tôi có vẻ biết ơn, tuy tôi có thể nhầm. Sau đó, anh ta lắc đầu và đáp:

- Không, ấy là anh nói thế thôi... Quả thực đã đến lúc phải đi.

Anh ta đứng dậy và đến bên bàn, chỗ để quần áo của mình.

- Tùy đấy – Tôi nói – Nhưng nếu anh muốn ở lại, xin cứ việc ở lại... và nếu... – Tôi phải cố ép mình mới nói tiếp được – Anh cần có một chỗ ngủ, xin mời anh cứ việc lại đây.

Sonzogno lặng lẽ mặc áo quần. Tôi cũng trở dậy và choàng lên người chiếc áo khoác.

Tôi đi đi lại lại như người đang ngái ngủ. Tôi có cảm giác căn phòng rộn tiếng người thầm thì bên tai mình những lời khủng khiếp và điên dại. Chắc trong trạng thái mất trí ấy, tôi đã có hành động không thể giải thích được. Khi đang từ từ đi lại ở trong phòng, đầu óc mê dại, tôi thấy Sonzogno cúi xuống buộc dây giày. Tôi liền quỳ xuống trước mặt anh ta và nói:

- Để em buộc cho.

Chắc anh ta sửng sốt, nhưng không phản đối. Tôi nhấc chân phải của anh ta lên, đặt lên đầu gối mình, rồi buộc dây thắt hai nút. Giày trái tôi cũng làm như vậy. Anh ta chẳng có một lời cảm ơn và cũng chẳng nói năng gì, chắc cả hai chúng tôi đều không rõ lý do dẫn tới hành động này. Anh ta mặc áo vét, rút ví ra và đưa tiền cho tôi.

- Không, em không cầm đâu – Tôi nói giọng nhát gừng - đừng đưa cho em gì hết, không nên thế.

- Tại sao? Lẽ nào tiền của anh tồi hơn tiền của những kẻ khác? – Anh ta hỏi, giọng lạc đi vì tức giận.

Tôi thấy kỳ lạ là anh ta không hiểu rõ sự ghê tởm của tôi đối với những đồng tiền có thể moi trong túi cái xác hãy còn chưa lạnh giá kia. Có lẽ anh ta đã hiểu, song muốn biến tôi thành kẻ tòng phạm của mình và đồng thời kiểm tra thái độ chân thực của tôi đối với anh ta. Tôi phản đối:

- Không nên, anh ạ... khi cầu cứu tới anh, em đâu có nghĩ tới tiền bạc... chấm dứt câu chuyện này đi.

Anh ta yên lòng và nói:

- Thôi được rồi... Em cầm lấy cái này làm kỷ niệm.

Anh ta rút một vật ra và đặt lên trên tủ gỗ giả cẩm thạch kê đầu giường. Đưa mắt xa nhìn tặng vật, tôi nhận ngay ra chiếc hộp đựng phấn bằng vàng mà vài tháng trước đây tôi đã từng lấy cắp của bà chủ chỗ Gino làm. Tôi lắp bắp:

- Cái gì thế?

- Gino đã cho anh đấy. Đây chính là cái vật quý anh định mang bán... Tên gian thương đã trả rẻ như cướp không ấy... nhưng anh cho rằng nó có giá... vì nó bằng vàng mà.

Cố nén nỗi xúc động, tôi nói:

- Cám ơn anh.

- Có đáng gì đâu – Anh ta đáp. Sau đó anh ta mặc áo khoác ngoài và thắt đai áo. Ra tới ngưỡng cửa, anh ta quay lại nói: - Thôi! Tạm biệt.

Một phút sau, tôi nghe thấy tiếng cửa ra vào đóng sập lại.

Còn một mình, tôi tiến đến bên chiếc tủ kê đầu giường và cầm lấy chiếc hộp đựng phấn. Tôi bối rối, nhưng có lẽ càng thêm sửng sốt. Chiếc hộp đựng phấn lấp lánh trong tay tôi, còn viên hồng ngọc gắn nơi bấm lẫy chốt cứ phình to lên, và tôi có cảm giác nó lẫn toàn bộ phần bằng vàng. Một vệt máu tròn và lấp lánh trên lòng tay tôi và dồn ép xuống đấy toàn bộ trọng lượng của nó. Tôi lắc đầu, cái vệt đỏ biến mất, và tôi lại thấy chiếc hộp đựng phấn thông thường bằng vàng có gắn viên hồng ngọc. Tôi lại đặt nó lên mặt tủ kê đầu giường và đi nằm, mình quấn trong chiếc áo choàng. Tôi tắt đèn và bắt đầu suy nghĩ.

Nếu một ai đó kể cho tôi nghe chuyện xảy ra với chiếc hộp đựng phấn, tôi nghĩ hẳn tôi sẽ giễu cợt như người ta vẫn giễu cợt khi nghe chuyện gì đó lạ thường, không có thật. Nó thuộc những loại chuyện người ta bảo: “Trông kìa, nó quay mới tuyệt làm sao!”. Còn những người phụ nữ như mẹ, có thể “đánh” trong trường hợp ấy, như đánh xổ số, số này rơi vào kẻ này bị giết, số này – chiếc hộp phấn bằng vàng, số này – tên kẻ cắp. Lần này mọi chuyện xảy ra với chính bản thân tôi, và tôi rất ngạc nhiên nhận ra rằng khi tự bản thân bị cuốn và tham gia vào những chuyện nào đó thì đấy chẳng còn là chuyện đùa nữa. Chuyện xảy ra với tôi hệt như một người ném hạt giống xuống đất, rồi quên khuấy mất chúng, một thời gian sau bỗng thấy một cái cây sum suê những lá và những nụ sắp nở. Câu hỏi đặt ra chỉ còn là ở chỗ mọi sự bắt đầu từ đâu: từ hạt giống, từ cái cây, từ những nụ. Tôi suy nghĩ lùi dần vào quá khứ và không tài nào tìm ra được ngọn nguồn. Tôi đã trao thân cho Gino và hy vọng sẽ lấy hắn, nhưng hắn lừa dối tôi. Và để trêu tức Gino, tôi đã ăn cắp chiếc hộp phấn. Sau đó, tôi thú nhận tội của tôi, hắn rất hoảng sợ, và để cho hắn khỏi bị đuổi việc, tôi đã đưa cho hắn cái vật đã bị đánh cắp và đề nghị trả lại cho chủ của nó. Nhưng Gino không trả lại mà lại giữ làm của riêng, và do sợ bị trừng phạt đã tìm cách tống giam chị người hầu vô tội. Trong khi đó, Gino đưa chiếc hộp phấn cho Sonzogno đem đi bán. Sonzogno đến chỗ tay thợ kim hoàn, tên này làm gã nổi giận và do quá phẫn nộ, Sonzogno đã giết hắn. Tay thợ kim hoàn chết, Sonzogno trở thành kẻ sát nhân. Tôi nhận thấy chuyện này không phải do lỗi của mình, vì chẳng lẽ nguyện vọng muốn lấy chồng và lập gia đình lại là nguyên nhân của ngần ấy chuyện rủi ro? Tuy vậy, tôi vẫn thấy lương tâm bị cắn dứt và khiếp sợ. Cuối cùng, suy nghĩ một hồi lâu, tôi đi đến kết luận, toàn bộ tội lỗi là do cặp đùi, bộ ngực và hông của tôi, sắc đẹp của tôi – nói chung tất cả những gì mẹ đã tự hào, tất cả những gì không mang dấu vết của tội ác, tất cả những gì mà thiên nhiên đã sáng tạo ra. Song suy nghĩ như vậy là do tôi tuyệt vọng và bối rối, tôi đã bấu víu vào suy nghĩ ấy như người ta bấu víu vào bất kỳ điều nhảm nhí nào đấy chỉ nhằm giải quyết một vấn đề còn phức tạp và vô lý gấp trăm lần. Vì vậy, tôi nhận thấy không ai có lỗi cả, và mọi chuyện xảy ra như đã phải xảy ra, tuy rất khủng khiếp, và nếu phải tìm ra kẻ có lỗi thì tất cả đều có lỗi và vô tội cũng vô tội như nhau.

Bóng tối từ từ lọt vào tâm hồn tôi như trong trận lụt, thoạt đầu nhấn chìm một tầng của ngôi nhà, rồi dâng cao dần. Tất nhiên, sự thận trọng chín chắn của tôi bị nhấn chìm trước hết. Song, trí tưởng tượng của tôi - bị mê hoặc trước bởi câu chuyện của Sonzogno – vẫn tiếp tục hoạt động. Tôi không lên án và không sợ hãi tội lỗi này. Trước mắt tôi, nó xem ra đến là khó hiểu và do đó mang vẻ hấp dẫn riêng của nó. tôi hình dung Sonzogno đi dọc phố Palestro, tay đút trong túi áo khoác, gã bước vào nhà và đợi tên thợ kim hoàn ngoài phòng khách nhỏ. Tôi thấy tên thợ kim hoàn bước vào phòng, bắt tay Sonzogno. Tên thợ kim hoàn đứng cạnh bàn làm việc. Sonzogno chìa cho hắn xem chiếc hộp đựng phấn, hắn xem xét rất kỹ, rồi khinh khỉnh lắc đầu. Sau đó hắn vểnh cái mõm cáo lên và đưa ra một cái giá thấp đến nực cười. Sonzogno giương cặp mắt phẫn nộ nhìn hắn chằm chằm và giật phắt chiếc hộp trong tay hắn, rồi lớn tiếng mắng hắn là đồ bịp bợm. Tên này dọa sẽ tố cáo Sonzogno và yêu cầu gã rời khỏi phòng ngay. Rồi với điệu bộ của một người cho rằng câu chuyện đến đây là chấm dứt, hắn quay ngoắt người, có lẽ hắn hơi cúi người xuống. Sonzogno vớ chiếc chặn giấy bằng đồng và định choảng cho hắn một cái vào đầu. Hắn định bỏ chạy, lúc đó Sonzogno đuổi theo tóm được hắn và choảng cho hắn mấy cái nữa. Tin chắc tên thợ kim hoàn đã chết, Sonzogno vứt xác hắn sang một bên, mở tất cả các ngăn kéo vơ tiền bạc và bỏ trốn. Nhưng trước khi đi, như tôi được biết qua báo chí, gã lại nổi xung lên dùng gót giày cao cổ đạp vào mặt kẻ đã bị giết nằm trên sàn.
Tôi xem xét tỉ mỉ mọi chi tiết của tội ác. Tôi lần theo các hành động của Sonzogno với một vẻ gần như thích thú: gã chìa tay cầm chiếc hộp đựng phấn ra, tay gã vớ chiếc chặn giấy và choảng lên đầu tên thợ kim hoàn. Còn đây, gã nổi xung lên lấy chân đạp lên bộ mặt biến dạng của kẻ bị giết. Phác họa lại trong trí tưởng tượng tất cả các cảnh này, tôi không thấy sợ hãi, tôi không lên án, cũng không tán thành sự việc đã xảy ra. Tôi có cảm giác đặc biệt thích thú như trẻ con ngồi nghe chuyện cổ tích: các cháu ngồi chỗ ấm áp, nép bên mẹ, theo dõi những điều rủi ro của các nhân vật trong chuyện cổ tích với một vẻ thán phục. Song câu chuyện cổ của tôi ảm đạm và đẫm máu, nhân vật chính là Sonzogno, và trong nỗi thán phục của tôi bất giác có xen cảm giác sửng sốt và buồn rầu. Do muốn đi sâu vào ẩn ý của câu chuyện cổ tích này, tôi lại xem xét với một vẻ khoan khoái bâng quơ mọi chi tiết của tội ác, và lại vấp phải những điều bí ẩn nan giải. Sau đó, tôi bỗng ngủ thiếp đi, tựa hồ như rơi xuống vực thẳm như một người muốn nhảy qua vực, nhưng không lựa được sức nên rơi tõm ngay vào chỗ trống.

Có lẽ tôi đã ngủ được độ khoảng hai tiếng, sau đó tôi thức dậy. Nói đúng hơn cơ thể tôi bắt đầu thức tỉnh, còn lý trí vẫn còn chìm đắm trong một sự mơ màng đờ đẫn nào đó. Tôi như người mù, tay quơ ra phía trước xem mình đang ở đâu. Tôi ngủ thiếp đi ở trên giường, thế mà lúc này lại thấy đang đứng trong một góc chật hẹp vây quanh giữa mấy bức tường nhẵn thín, thẳng đứng và kín mít. Đúng vào giây phút ấy tôi nghĩ ngay đến căn phòng giam, tôi chợt nhớ tới chị người hầu mà Gino đã bỏ tù. Tôi ở vào địa vị của chị ta, tâm hồn tôi đau đớn trước sự bất công, mà nạn nhân là chị ta. Do nỗi đau này, tôi gần như cảm thấy về mặt thể xác mình chính là chị người hầu nọ, tôi có cảm giác nỗi đau đã cải biến tôi, khoác cho tôi khuôn mặt của chị ta, ấn tôi vào cái vỏ xác thịt của chị, ép tôi phạm những hành vi của chị. Tôi đưa tay che mặt, thanh thản, lòng nghĩ rằng mình bị giam một cách bất công và hiểu rõ rằng mình không đời nào vượt ngục. Nhưng đồng thời tôi cảm thấy rằng mình vẫn là Adriana như trước, chẳng bị ai ngược đãi và chẳng bị ai bỏ tù cả. Tôi hiểu rằng mình chỉ cần một động tác thì sẽ được giải thoát và không còn là chị người hầu. Song phải làm gì, tôi cũng chẳng rõ nữa, tuy tôi bị hành hạ một cách khó tả và muốn thoát ra khỏi cảnh giam cầm trong xót thương và buồn chán này. Rồi bỗng cái tên Astarita lóe lên trong đầu tôi, tựa như sau một đòn đau vào mắt làm nảy đom đóm, người ta thấy đau nhức nhối.

“Mình đến chỗ Astarita và yêu cầu anh ta xin tha cho chị ấy” – Tôi nghĩ, sau đó chìa tay ra, tôi liền cảm thấy tường buồng giam tách ra, tạo nên một lối hẹp và tôi có thể bước ra ngoài. Tôi mò mẫm bước trong bóng tối, đụng phải nút bật đèn, tôi liền xoay mạnh một cái. Một làn ánh sáng chói chang tỏa khắp căn buồng. Hơi thở hổn hển, tôi trần truồng đứng cạnh cửa, toàn thân và mặt ướt đẫm mồ hôi lạnh toát. Chỗ tôi cứ ngỡ là phòng giam ấy chẳng qua chỉ là một khoảng trống giữa tủ đứng, bức tường và tủ commốt ngăn một phần phòng ngủ, tạo thành một góc nhỏ hẹp. Trong lúc ngủ gà ngủ gật, tôi đứng dậy, bước lên phía trước và thế là đâm ngay vào cái góc đó.

Tôi lại tắt đèn và thận trọng tiến đến bên giường. Trước khi ngủ thiếp đi, tôi nghĩ rằng tất nhiên tôi không thể làm sống lại tên thợ kim hoàn, nhưng ít ra cũng có thể cứu được chị người hầu và lúc này không có chuyện gì quan trọng hơn chuyện ấy. Bây giờ khi nhận thấy rằng mình chẳng nhân hậu như thường nghĩ, tôi có trách nhiệm phải làm bằng được việc này. Dù sao đi nữa, lòng nhân hậu của tôi chung sống yên vui một cách tuyệt vời với những thích thú do vụ đổ máu gây nên, với sự khâm phục bạo lực và thậm chí với niềm vui khó hiểu khi nghe lại quá trình thực hiện tội ác.

[ngudoc]

Chương bốn

Sáng hôm sau, tôi ăn mặc tươm tất, bỏ chiếc hộp đựng phấn vào túi xách tay và ra khỏi nhà để gọi điện thoại cho Astarita. Kể cũng lạ, song tôi cảm thấy rất thanh thản, nỗi buồn do lời thú tội của Sonzogno vào buổi chiều tối hôm trước gieo vào lòng tôi nay đã hoàn toàn tan biến. Sau này nhiều lần tôi tin rằng tính hiếu danh là kẻ thù đáng ghê sợ nhất của lòng nhân ái và nhân hậu. Khi nghĩ rằng tôi là người duy nhất trong thành phố biết rõ vụ án mạng đã xảy ra như thế nào và ai là thủ phạm thì đó chính là tính hiếu danh chứ không phải là nỗi sợ và kinh hoàng. Tôi tự bảo: “Mình biết ai là kẻ giết tên thợ kim hoàn” và tôi có cảm giác nhìn mọi người và mọi vật với con mắt hoàn toàn khác với ngày hôm qua. Tôi nghĩ rằng thậm chí trong tôi chắc cũng có những thay đổi, tôi sợ là qua nét mặt tôi có thể đoán biết được bí mật của Sonzogno. Đồng thời tôi có nguyện vọng êm dịu và lơ mơ là muốn nói tất cả những điều tôi biết với một ai đấy. Điều bí mật này tràn đầy tâm hồn tôi, muốn tràn ra ngoài như nước từ một chiếc bình hẹp và tôi muốn trút nó sang tâm hồn người khác. Tôi nghĩ rằng chính tâm trạng như vậy đã thôi thúc bọn tội phạm đến chỗ thú tội, chúng tôi kể lại những tội ác của mình cho nhân tình hoặc vợ nghe, còn những người này đều lần lượt san sẻ những bí mật của mình với bạn bè thân thiết, và cứ như vậy cho đến khi tin đồn đến tai cảnh sát thì lúc đó hết chuyện. Hơn nữa, khi nhận ra tội lỗi của mình, bọn tội phạm định bằng cách đó trút một phần gánh nặng không kham nổi sang cho người khác. Tựa hồ như tội lỗi là một gánh nặng có thể chia năm sẻ bảy và trút lên vai kẻ khác khi thấy nó chưa đủ nhẹ và chưa đáng kể. Song đâu phải như vậy: gánh nặng hoàn toàn không giảm sút khi trút nó lên vai người khác, ngược lại, nó càng trĩu nặng hơn khi số người phải nai lưng ra gánh vác càng nhiều.

Trên đường đi tìm trạm gọi điện thoại tự động, tôi mua mấy số báo và trước hết đọc bản tin về vụ án mạng ở phố Palestro. Nhưng vụ án này xảy ra mấy hôm rồi nên báo chỉ đăng vỏn vẹn một cái tin với năm sáu dòng với cái tít: “Chưa có tin gì mới về vụ giết người thợ kim hoàn”. Tôi cho rằng nếu Sonzogno không phạm điều gì ngốc nghếch thì hắn có thể ăn ngon ngủ yên vì không ai có thể phát hiện ra tội ác của hắn được. Cảnh sát điều tra vụ này không dễ gì tìm ra thủ phạm, chẳng là bản thân tên thợ kim hoàn cũng dính vào những vụ mờ ám và bất hợp pháp. Như báo chí đã đưa tin, tên thợ kim hoàn đã tiến hành một phần lớn những vụ mật với những bọn thuộc đủ mọi tầng lớp và đủ mọi giới, thủ phạm có thể là người không quen biết hắn ta và vô tình mà phạm tội. Giả thiết ấy gần sát với sự thực. Chính vì vậy mọi người nhận thấy rằng cảnh sát buộc phải dính vào những cuộc truy lùng tội phạm.

Tôi bước vào tiệm cà phê có đặt máy điện thoại tự động và quay số điện của Astarita. Phải đến tháng rưỡi nay tôi không gọi điện cho anh ta nên có lẽ đây là điều thật bất ngờ đối với anh ta, thoạt đầu không nhận ra tiếng tôi, anh ta nói giọng tự nhiên như thường dùng khi ở phòng làm việc của mình. Giây phút đầu tiên tôi còn cho rằng anh ta hoàn toàn chẳng muốn nhận ra tôi nữa, và thành thực mà nói, tim tôi thắt lại khi nghĩ tới chị người hầu đang ngồi tù, và cơ hội trùng phùng bất hạnh đối với tôi: nhè vào lúc tôi đang cần đến Astarita – người có thể can thiệp và cứu giúp người phụ nữ tội nghiệp này – thì anh ta lại không thích tôi nữa. Song tôi vui mừng là mình đã thực hiện được sự lo lắng cho số phận chị người hầu, điều đó chứng tỏ tôi vẫn còn có lòng nhân hậu và chứng tỏ tuy tôi quan hệ với tên sát nhân Sonzogno, nhưng nói chung tôi vẫn cứ là Adriana thùy mị và vị tha như trước đây.

Tôi rụt rè nêu tên mình với Astarita, và tôi vui mừng biết bao khi vừa nghe thấy tên tôi, giọng anh ta liền trở nên ấp úng và ê a. Phải nói thực rằng tôi có thiện cảm với anh ta, vì mối tình như vậy thường làm đẹp lòng người phụ nữ, còn bây giờ nó làm cho tôi an tâm và tràn đầy tình cảm biết ơn. Tôi nói với anh ta, giọng âu yếm khác thường và hẹn gặp anh ta, anh ta hứa nhất định sẽ tới và tôi ra khỏi tiệm cà phê.

Mưa rơi suốt cả cái đêm khủng khiếp vừa qua đối với tôi. Qua giấc mơ, tôi nghe rõ tiếng mưa hòa với gió cứ ám ảnh mãi, bao phủ cả căn nhà tôi, do đó nỗi cô đơn của tôi càng trở nên tuyệt vọng và đêm tối quanh tôi càng dày đặc thêm. Nhưng sáng ra, trời đã tạnh, gió xua tan những đám mây đen và bầu trời lại trở nên quang đãng, làn không khí im phăng phăng trở nên tươi mát. Gọi điện cho Astarita xong, tôi đi trên con đường trồng tiêu huyền ngắm nhìn ánh nắng ban mai. Sau một đêm mất ngủ chẳng ra sao cả, đầu óc tôi bị choáng váng, nhưng trước làn không khí tươi mát tôi lại thấy tỉnh táo ngay. Tôi hết sức khoan khoái trước một buổi sớm tuyệt đẹp và đưa mắt nhìn mọi vật, tôi thấy chúng có vẻ hấp dẫn, chúng làm tôi đắm đuối và vui tươi. Tôi ngắm nhìn những kẽ ẩm ướt quanh những phiến đá lát đường đã khô ráo, ngắm nhìn những thân cây tiêu huyền có vỏ màu xanh, trắng, vàng, nâu trông từ xa long lanh tựa vàng, ngắm nhìn các mặt nhà vẫn còn lưu dấu vết của trận mưa đêm qua: những mảng lớn ướt, tôi vui thích đưa mắt ngó nhìn khách bộ hành trong buổi sớm, đàn ông vội vã đi làm, phụ nữ xách làn đi chợ, trẻ em cắp sách hoặc đeo cặp được bố mẹ hoặc anh dẫn đến trường. Tôi dừng lại và bố thí cho một kẻ khốn khó già nua, khi lục trong túi xách tìm tiền lẻ, tôi động lòng ngó chiếc capốt đã bợt của ông ta, ngó những miếng vá ở nơi khuỷu tay và cổ áo. Những miếng vá màu xám, màu nâu, vàng, xanh lá cây tươi, tôi đưa mắt nhìn các mụn vá và những đường khâu chân đen đã dính chặt các miếng vá, tôi chợt nghĩ tới công việc của kẻ khốn khó này đã làm vào những lúc như buổi sớm hôm nay: ông ta lấy kéo cắt miếng bị rách, rồi cắt một mảnh trong một tấm giẻ cũ, đặt nó vào chỗ rách và cắm cúi ngồi khâu. Tôi thích thú nhìn những mụn đó với con mắt của kẻ đói nhìn miếng bánh mì vừa ra lò, đã bước đi rồi tôi còn cố ngoái lại nhìn kẻ khốn khó. Vào giây phút ấy, tôi nghĩ: thật là tuyệt vời biết bao nếu toàn bộ cuộc sống cũng giống như buổi sáng trong sáng, sạch sẽ và vui tươi như sáng nay, nếu như cuộc sống của chúng ta cũng được tẩy sạch những vết nhơ đen tối và ta có thể say mê ngắm nhìn xung quanh, cho dù cặp mắt ta chỉ khám phá được những bức tranh thông thường nhất. Trước những suy nghĩ này trong lòng tôi lại trỗi dậy một ước nguyện đã lặng lẽ lắng xuống từ lâu: ước nguyện có một cuộc sống gia đình yên ấm bên người chồng trong một căn nhà mới, sáng sủa và sạch sẽ. Tôi biết rằng mình chẳng yêu thích gì cái nghề của mình, tuy nhờ bản chất đầy mâu thuẫn của bản thân đã lựa chọn chính cái công việc này. Tôi nghĩ rằng nghề của tôi không thể gọi là một nghề sạch sẽ được: quanh tôi, trên cơ thể tôi, trên các ngón tay tôi, chăn giường tôi dường như còn lưu lại dấu vết của mồ hôi, của tinh trùng, của những dục vọng vô luân thường đạo lý, nhớp nháp mà dù có tắm rửa bao nhiêu và dọn phòng cẩn thận thế nào thì dường như bao giờ cũng thấy vương vấn ở nơi đây. Và tôi còn nghĩ rằng cái việc cứ cởi và mặc quần áo hàng ngày trước con mắt đủ loại khách đã không để cho tôi được ngắm nhìn thân mình mà lòng thấy rộn vui và thiết tha như tôi đã cảm thấy hồi còn con gái khi tắm hoặc ngắm mình trong gương. Nhìn tấm thân mình như nhìn ngắm một vật lạ, luôn luôn có cái mới đang tự nó phát triển, tràn đầy sức lực và vẻ đẹp thì thật thích thú biết bao, còn tôi, mỗi lần cố làm cho người tình của mình sửng sốt trước cái mới lạ này, tôi bao giờ cũng tự bỏ mất của bản thân điều thú vị ấy.

Do chịu ảnh hưởng của những suy nghĩ đó, tội ác của Sonzogno, sự gian xảo của Gino, nỗi bất hạnh xảy ra với chị người hầu và cả một màng lưới những mưu mô úp chụp lấy tôi làm tôi lại coi chúng như những hậu quả trực tiếp trong cuộc đời bất công của tôi, những hậu quả chẳng có ý nghĩa gì đặc biệt, hoàn toàn không thể quy lỗi tại tôi, nhưng chỉ có thể thanh toán chúng trong trường hợp nếu như tôi thực hiện được những ước mơ lập gia đình trước đây của tôi. Tôi khao khát có được sự công bằng trong mọi mối quan hệ: sống ở trên đời với một đạo lý không cho phép được làm cái nghề của tôi, sống ở trên đời với thiên tính đòi hỏi phụ nữ ở lứa tuổi tôi phải có con, sống ở trên đời với khiếu thẩm mĩ đòi hỏi con người cứ muốn quanh mình phải là những đồ vật đẹp, mặc những chiếc áo dài mới xinh đẹp, sống trong các ngôi nhà sáng sủa, sạch sẽ và đầy đủ tiện nghi. Nhưng cái nọ bác bỏ loại trừ cái kia, nếu tôi muốn sống ở trên đời này với một đạo lý, thì tôi không thể sống trên đời này với một thiên tính được, còn cái khiếu thẩm mĩ mâu thuẫn cả với đạo đức và thiên tính. Nghĩ vậy tôi lại rơi vào một nỗi buồn đã đeo đuổi tôi suốt đời, ấy là tôi muốn nói tới cái ý thức về sự nghèo túng của mình cứ ám ảnh mãi tôi và tôi chỉ có thể dứt bỏ được nếu tôi hy sinh những hoài bão tươi sáng nhất của bản thân. Nhưng ngoài ra tôi hiểu rằng mình vẫn chưa hoàn toàn cam chịu số phận và điều đó đã gây cho tôi niềm tin mới vào tương lai, tôi nghĩ rằng nếu có cơ hội nào đó thay đổi đời – nó chẳng phải là điều đột ngột đối với tôi – tôi sẽ không do dự lợi dụng thời cơ này với ý thức hoàn toàn tự giác.

Tôi hẹn gặp Astarita và buổi trưa, đúng vào lúc anh ta rời khỏi sở. Tôi còn mấy tiếng đồng hồ nữa và không biết làm gì, nên quyết định đến thăm Gisella. Lâu nay không gặp cô ta, tôi ngờ rằng có một ai đó đã thế Ricardo trong cuộc đời cô ta, người này chẳng ra chồng chưa cưới, cũng chẳng ra tình nhân. Gisella cũng như tôi, hy vọng sớm muộn gì cũng xếp đặt lại cuộc đời mình, tôi nghĩ rằng đây là ước mơ chung cho tất cả phụ nữ hành nghề như tôi. Thiên hướng đã dẫn dắt tôi tới điều đó, còn Gisella, do quá coi trọng ý kiến của con người đã chủ yếu tôn trọng phép xã giao bề ngoài. Cô ta ngượng sợ người khác biết cô ta là ai - tất cả các vấn đề là ở chỗ ấy – tuy khác hẳn tôi, khuynh hướng đối với cuộc sống như vậy ở cô ta còn mạnh mẽ hơn ở tôi đã dẫn dắt cô ta đến với cái nghề này. Còn tôi, ngược lại, tôi chẳng bao giờ thấy ngượng, trừ một đôi khi, hãn hữu mới cảm thấy tủi nhục và bị xúc phạm.

Tới nhà Gisella, vừa leo lên thang gác tôi liền nghe thấy tiếng bà gác cổng chặn lại:

- Chị đến gặp signorina Gisella à? Cô ấy không sống ở đây nữa.

- Cô ta dọn đi đâu rồi?

- Tới phố Casablanca, nhà số bảy.

Phố Casablanca nằm ở khu phố mới.

- Có một anh chàng tóc vàng đi xe ôtô tới, họ đem theo các thứ rồi ra đi.

Tôi liền nghĩ rằng mình đến đây chính là để nghe những lời ấy: Gisella đã bỏ đi với một signor nào đấy. Chẳng hiểu sao, tôi bỗng thấy mệt mỏi vô chừng, chân cứ muốn khuỵu xuống và tôi phải túm lấy rầm cửa để khỏi ngã. Nhưng tôi cố trấn tĩnh và suy nghĩ lại, tôi quyết định tới địa chỉ mới tìm Gisella. Tôi lên xe taxi và bảo lái xe chở tôi tới phố Casablanca.

Xe đưa chúng tôi ra xa trung tâm thành phố, xa các đường phố nhỏ hẹp nhà cửa cũ kỹ áp sát bên nhau. Đường phố rộng dần ra, chia thành các nhánh, quy tụ tạo nên thành những quảng trường, rồi lại dãn rộng ra, ở đây toàn nhà mới xây, nhà nọ cách nhà kia bởi một vạt cánh đồng xanh tươi. Tôi không hiểu rằng việc tôi tới chỗ Gisella sẽ chẳng có gì vui cả, thậm chí còn mang tính chất nặng nề do tôi càng đâm ra buồn chán hơn. Tôi chợt nhớ Gisella đã cố xô tôi lầm đường lạc lối và biến tôi thành một con người như bản thân cô ta, tôi bất giác bật khóc một cách tự nhiên như vết thương chưa lành rỉ máu.
Khi ra khỏi xe taxi ở mãi tít cuối phố, mắt tôi vẫn còn long lanh và má tôi còn đẫm nước mắt.

- Chẳng nên khóc làm gì, signorina – Người lái xe bảo.

Tôi chỉ lắc đầu và tiến đến bên nhà Gisella.

Trước mắt tôi là một tòa nhà hiện đại trắng đến lóa mắt, vừa mới được xây xong, bằng chừng là thùng, ván gỗ và xẻng vứt ngổn ngang một đống trong khoảnh vườn nhỏ cây cối thưa thớt và những vệt vôi rớt trên các chấn song cổng. Tôi bước vào gian tiền sảnh màu trắng và trống trơn, thang gác cũng màu trắng, một làn ánh sáng dịu rọi qua lớp kính mờ. Người gác cổng – một chàng trai có mái tóc hung mặc bộ áo liền quần theo kiểu công nhân, trông chẳng giống những người gác cổng già nua và bẩn thỉu thường gặp chút nào - bấm nút và thang máy bắt đầu nâng lên cao. Thang máy thơm mùi gỗ tươi và verni. Ngay tiếng thang máy chạy nghe cũng có vẻ mới mẻ, xem ra động cơ mới được đưa vào hoạt động. Tôi lên tới tầng cuối, thang máy càng tràn đầy ánh sáng, tựa hồ như nhà không có nóc, còn thang máy cứ vút tận lên trời cao. Sau đó nó dừng lại, tôi bước ra và rơi đúng ngay vào chỗ đầu cầu thang trắng toát đầy ánh nắng chói chang. Ngay trước mắt tôi là một cánh cửa gỗ màu sáng có nắm đấm đồng bóng loáng. Tôi bấm chuông, một chị người hầu gầy gầy trông dễ thương có mái tóc đen đội khăn ren và mặc áo tạp dề thêu ra mở cửa.

- Tôi muốn gặp signorina De Santis – Tôi bảo - chị bảo giúp là Adriana lại chơi.

Chị người hầu để tôi lại một mình, còn bản thân tiến về phía cuối hành lang chỗ cánh cửa có lắp lớp kính mờ giống như ở các cửa sổ nơi cầu thang. Hành lang này cũng màu trắng và trống trơn như gian tiền sảnh, tôi nghĩ rằng căn hộ có bốn buồng chứ không hơn. Từ lò sưởi toát ra một làn hơi ấm áp dễ chịu, do đó mùa vữa mới trát và mùi sơn mới lại càng bốc mùi gay gắt. Cuối cùng, cánh cửa kính ở cuối hành lang mở toang và chị người hầu mời tôi vào. Thoạt đầu, khi vừa bước vào phòng tôi không thể nhìn thấy rõ gì cả, vì mặt trời tỏa làn ánh sáng rực rỡ rọi qua cửa sổ rộng lớn gần như choán hết bức tường đối diện. Căn hộ nằm ở tầng cao nhất và bầu trời xanh lơ sáng chói đang ngó vào cửa sổ. Tôi gần như quên mất trong khoảnh khắc mục đích tới thăm của mình và cảm thấy khoan khoái tới mức thậm chí đã nheo mày trước ánh sáng vàng óng như rượu lâu năm này. Nhưng tiếng nói của Gisella đã bứt tôi thoát khỏi nỗi sững sờ. Cô ta ngồi bên bàn kê gần cửa sổ trên bày la liệt các lọ nhỏ, một bà tóc bạc phơ người nhỏ bé đang sửa móng tay cho cô ta. Vẫn với điệu bộ tự nhiên giả tạo, Gisella thốt kêu lên:

- Ồ, cậu đấy à Adriana?... Cậu ngồi xuống đi, chờ mình một chút nhé.

Tôi ngồi cạnh cửa sổ và đưa mắt ngó quanh. Phòng có kính là một căn phòng dài và hẹp, thật ra chẳng thấy bày biện gì mấy ngoài chiếc bàn, chiếc tủ buýp phê và dăm ba cái ghế gỗ màu sáng sủa, nhưng đều mới tinh cả, và chủ yếu đều chan hòa ánh nắng. Mặt trời đã tạo ra cho xung quanh một cái vẻ huy hoàng, làm cho tôi bất giác nghĩ rằng chỉ những nhà giàu mới có được ông mặt trời như thế này. Tôi thấy trong người khoan khoái dễ chịu và buông thả đầu óc không nghĩ tới gì cả, tôi nhắm mắt lại. Bỗng một con vật nặng và mềm mại chồm lên đầu gối tôi, tôi mở choàng mắt ra và thấy một chú mèo tướng chẳng rõ giống mèo gì, bộ lông nó dài mượt mà màu xám, mắt có lẽ màu xanh lơ, mõm nó to, nó có điệu bộ bực bội và quan trọng làm tôi chẳng ưa được. Chú mèo cọ vai vào người tôi, chổng ngược chiếc đuôi mềm mại như một cái gù lông và cất tiếng khàn khàn kêu meo meo. Cuối cùng nó cuộn tròn người trên đầu gối tôi và khẽ rên gừ gừ.

- Con mèo đến là đẹp – Tôi bảo – Nó thuộc giống gì vậy?

- Loại mèo Ba Tư đấy – Gisella tự hào đáp - đắt lắm... phải tới nghìn lia ấy.

- Mình chưa thấy một chú mèo như thế này – Tôi vuốt lưng mèo và bảo.

- Các chị có biết ai cũng có một con mèo hệt như thế này không? – Bà sửa móng tay nói xen vào – Signora Radaelli đấy... và giá các chị được thấy signora chăm sóc nó... cứ hệt như chăm sóc trẻ nhỏ không bằng. Nay mai signora còn bơm nước hoa cho nó nữa ấy chứ... chị có sửa móng chân không?

- Không, này bà Marta này, hôm nay thế đủ rồi đấy.

Bà sửa móng tay thu dọn đồ lề và chai lọ cất vào chiếc va li con, chào chúng tôi rồi ra khỏi phòng.

Còn lại hai người, chúng tôi đưa mắt nhìn nhau. Tôi cảm thấy Gisella cũng mới tinh tươm như toàn bộ ngôi nhà. Cô ta mặc chiếc áo len dài tay đẹp màu đỏ bằng len Angora tôi không thấy cô ta mặc bao giờ. Người cô ta hơi đẫy đà, đặc biệt là ngực và hông, còn má phinh phính một chút nên phần nào trông cô ta khó đăm đăm. Cô ta giống một người ăn ngon, ngủ kỹ và chẳng suy nghĩ gì hết. Cô ta ngó nhìn móng tay mình một lát, rồi hỏi thẳng:

- Thế nào? Cậu có thích ngôi nhà của mình không?

Tôi không phải là người hay ghen tị. Nhưng đây là lần đầu tiên trong đời, tôi suy bì và ngạc nhiên chẳng hiểu vì sao một số người có thể suốt đời giữ kín trong lòng những tình cảm tương tự mà tôi thấy không những khó chịu mà còn nhục nhã nữa. Cơ mặt tôi bắt đầu co giật như bị một cơn động kinh, mặt tôi tựa hồ như hốc hác trông thấy, tôi thậm chí không thể mỉm cười và nói với Gisella những lời lịch sự thông thường. Còn chính bản thân Gisella đã gây cho tôi một cảm giác ghê tởm không kìm nén được. Tôi muốn nói với cô ta một điều gì đó xúc phạm, làm nhục cô ta, nói chung, một điều gì đó làm lu mờ niềm vui của cô ta.

“Mình làm sao thế này? – Tôi bối rối nghĩ, tay vẫn vuốt ve con mèo như máy - Chẳng lẽ mình lại như vậy à?”.

May thay tâm trạng của tôi không kéo dài lâu. Tính nhân hậu thường lệ của tôi đã trỗi dậy từ sâu trong đáy lòng và đấu tranh với nỗi đố kỵ. “Gisella là bạn mình – Tôi thầm nghĩ – mình không thể dửng dưng trước số phận của cô ta, mình phải thấy vui mừng cho cô ta”. Tôi hình dung thấy Gisella lần đầu tiên bước vào ngôi nhà mới này và cô ta hân hoan vỗ tay, và ngay giây phút đó, tôi vứt bỏ được cảm giác đố kỵ lạnh lùng và băng giá, tôi lại cảm thấy hơi ấm của ánh nắng trìu mến tựa hồ như nó rọi sâu vào tận cõi lòng tôi.
Tôi bảo:

- Còn phải nói gì nữa? Một ngôi nhà thật tuyệt vời... mới ngó đã thấy vui rồi... chuyện xảy ra thế nào nào?

Chắc hẳn tôi đã chân thành thốt lên những lời ấy và thậm chí còn mỉm cười nữa để ban thưởng cho bản thân hơn là cho Gisella về chuyện đã kìm nén được lòng đố kỵ của mình. Gisella đáp, giọng kiêu hãnh và tin tưởng:

- Cậu còn nhớ Giancarlo, cái anh chàng tóc vàng mà mới gặp mình đã cãi lộn rồi ấy, nhớ không? Và thế là anh chàng để ý mình... anh chàng thậm chí còn tốt hơn nhiều so với mới thoạt nhìn ấy... sau đó bọn mình lại gặp nhau... nhiều lần... cách đây mấy hôm anh chàng bảo: em ạ, anh muốn gây cho em một điều bất ngờ... thú thật, mình ngỡ anh chàng muốn mua tặng mình một cái túi xách tay hay lọ nước hoa gì đấy... nhưng anh chàng đẩy mình vào xe, chở đến đây, dẫn vào ngôi nhà này – nó vẫn chưa có ai ở cả... Mình nghĩ đây là nhà của cậu chàng... anh ta hỏi mình có thích nơi đây không. Mình đáp “có”, dĩ nhiên chẳng thấy ngờ ngợ gì hết... Cậu chàng bảo mình: anh mua căn hộ này cho em đấy... cậu có thể tưởng tượng lúc đó mình ra sao không?

Gisella bật cười và tự hào đưa mắt nhìn quanh. Tôi đột ngột bật dậy, tiếp đến ôm hôn cô ta.

- Mình mừng lắm... rất mừng... Thực sự mừng cho cậu.

Những lời nói và cử chỉ ấy đã xua tan nỗi hằn học trong tôi. Tôi tiến đến bên cửa sổ và nhìn ra bên ngoài. Nhà xây trên chỗ đất cao, phía dưới là những cánh đồng phẳng lì chạy dài ra xa vô tận, có con sông chảy uốn khúc cắt ngang, đây đó nổi lên những cánh rừng, những vựa chứa lúa, những quả đồi thấp. Chỉ thấy dạt về một phía có mấy căn nhà trắng - mảnh nhà cuối cùng của khu ngoại thành. Một dãy núi xanh lơ nổi rõ trên đường chân trời, nơi đất trời trong veo hòa trộn vào nhau. Tôi quay lại bảo Gisella:

- Đứng đây mà ngắm cảnh, tuyệt thật!

- Cậu thích thật à? – Cô ta hỏi, rồi đi đến bên tủ buýp phê lấy ra hai chiếc cốc, một cái chai phình bụng và đặt lên bàn - Cậu uống chút rượu mạnh nhé? – Gisella hỏi, giọng khinh khỉnh.

Xem ra cô ta hài lòng với cái vai bà chủ nhà.

Chúng tôi ngồi bên bàn và lặng lẽ nhâm nhi rượu mùi. Tôi nhận thấy Gisella lúng túng, nên muốn gỡ thế cho cô ta, tôi dịu dàng bảo:

- Tuy vậy cậu xử sự với mình không hay lắm... sao cậu không kể cho mình nghe gì cả?

- Mình chẳng có mấy thời gian đâu – Cô ta vội đáp - mới lại do chuyển nhà, mình bù đầu vào việc mua sắm, phải sắm những vật tối cần thiết, đồ đạc, chăn màn, bát đĩa... mình chẳng có giây phút nào rảnh cả... bày biện một căn hộ, đâu phải chuyện đùa.

Khi nói chuyện, Gisella õng ẹo mím môi cười bắt chước các signora thuộc giới có đức hạnh.

- Mình rất hiểu cậu, bây giờ được như thế này, cậu thấy khó chịu phải gặp mình... cậu xấu hồ về mình – Tôi nói, giọng không hề có chút xỏ xiên và hằn học, tựa hồ như tôi đang nói tới vấn đề hoàn toàn chẳng liên quan tới tôi.

- Mình không hề thấy xấu hổ vì cậu – Cô ta đáp, giọng bực tức vả tôi cảm thấy cô ta bực mình không chỉ do lời nói mà cả cái giọng bình tĩnh của tôi - nếu cậu nghĩ vậy, nghĩa là cậu đúng là một mụ ngốc... Tất nhiên là bây giờ chúng mình sẽ không thể gặp nhau như trước đây... mình muốn nói sẽ không thể đi cùng với nhau và... nếu anh ấy biết, mình sẽ chẳng ra sao cả đâu.

- Yên tâm – Tôi vẫn dịu dàng nói - cậu sẽ không bao giờ thấy mình nữa. Hôm nay mình tới, ấy chẳng qua là muốn biết cậu gặp chuyện ra sao thôi.

Gisella làm ra vẻ không nghe rõ những lời tôi vừa nói, do đó tôi càng tin vào những điều ước đoán của mình. Cả hai chúng tôi im lặng trong giây phút, rồi Gisella lên tiếng hỏi, giọng ra vẻ thông cảm:

- Còn cậu thế nào?

Chẳng hiểu sao tôi liền nghĩ ngay tới Giacomo và bản thân lấy làm lạ trước những ý nghĩ của mình. Tôi đáp, giọng ngắt quãng:

- Mình à? Không sao... bình thường.

- Astarita thế nào?

- Mình gặp anh ta vài bận.

- Còn Gino?

- Cắt đứt rồi.

Khi nghĩ tới Giacomo, tim tôi thắt lại. Song Gisella đã hiểu nỗi bối rối của tôi theo cách của mình, chắc cô ta cho rằng tôi đau buồn trước sự may mắn của cô ta và thái độ khinh khỉnh của cô ta đối với tôi. Suy nghĩ một lát, Gisella nói, giọng băn khoăn quá cường điệu:

- Mình vẫn tin chắc cậu chỉ cần tỏ ý là Astarita sẽ thu xếp cho cậu một căn nhà như thế này.

- Nhưng mình đâu có ý định đặt vấn đề với Astarita hay với một ai khác. – Tôi bình tĩnh đáp.

Gisella nhìn tôi vẻ không tin:

- Tại sao? Cậu không muốn có một căn hộ như thế này à?

- Căn hộ tuyệt vời – Tôi đáp – song mình muốn được tự do.

- Thì mình cũng được tự do đấy chứ? – Cô ta tức giận đáp - Tự do hơn cậu, suốt ngày muốn làm gì thì làm.

- Mình không có ý muốn nói tới thứ tự do đó.

- Thế thứ tự do nào?

Tôi nhận thấy rằng mình làm Gisella tức giận chẳng qua đã ít tỏ vẻ thán phục ngôi nhà - đối tượng tự hào của cô ta. Nhưng nếu giảng hòa với cô ta vấn đề không phải là ngôi nhà, mà thực ra tôi không muốn gắn bó toàn bộ cuộc đời tôi với một người mà mình không yêu, thì lại làm cô ta bực mình, thậm chí càng bực mình hơn nữa... Tôi thấy đổi câu chuyện là hơn, vội bảo:

- Tốt hơn hết cậu nên dẫn mình đi xem căn hộ đi... cậu có bao nhiêu phòng.

- Cậu làm sao thế - Gisella hằm hằm hỏi – Chính cậu bảo cậu chẳng muốn có căn hộ thế này mà.

Cô ta cúi đầu ngồi im.

- Thế nghĩa là cậu không muốn dẫn mình đi xem nhà cậu à? - Một phút sau tôi uể oải nói.

Gisella ngước mắt lên, tôi ngạc nhiên thấy mắt cô ta đẫm lệ.

- Thế mà cũng gọi là bạn à? Rõ ràng cậu chỉ làm bộ làm tịch – Cô ta bỗng thốt lên - Cậu... cậu đến tức nổ ruột vì đố kỵ... còn bây giờ cậu muốn gièm pha ngôi nhà của mình để làm cho mình đau.

Gisella khóc nức nở, mặt đầm đìa nước mắt. Cô ta khóc vì bực tức, lần này chính cô ta bị nỗi đố kỵ giày vò và sự đố kỵ vô lý ấy của Gisella đã vô tình xúc phạm mối tình tuyệt vọng của tôi đối với Giacomo và sự gián đoạn giữa chúng tôi làm tôi đau khổ đến như vậy, song tôi hiểu rõ Gisella, nên xót thương thay cho cô ta. Tôi đứng dậy, tiến đến bên cô ta, đặt một tay lên vai cô ta và nói:

- Sao cậu lại nói vậy?... Mình chẳng hề ghen ghét đố kỵ... chẳng qua mình muốn sống một cuộc sống khác... có vậy thôi... nhưng mình vui mừng thấy cậu khấm khá, còn bây giờ - Tôi ôm cô ta, nói tiếp - cậu dẫn mình đi xem những phòng kia đi.

Gisella lau nước mắt, trấn tĩnh lại và nói:

- Có bốn phòng tất cả... gần như trống trơn.

- Ta đi xem đi.

Gisella đứng dậy, đi trước tôi dọc theo hành lang, lần lượt mở các cửa, chỉ cho tôi xem phòng ngủ có mỗi chiếc giường và chiếc ghế bành, chỉ cho tôi xem một giường nữa “dành cho khách”, chỉ cho tôi xem căn phòng nhỏ của chị người hầu, đây là một căn phòng xép bé. Cô ta làm tất cả những công việc này với một vẻ bực bội, cô ta mở cửa và giải thích qua loa về công dụng của từng phòng. Nhưng nỗi buồn của cô ta đã nhường chỗ cho lòng tự hào khi chúng tôi đến bên phòng tắm và bếp lát gạch tráng men, có bếp điện mới và các vòi nước sáng bóng. Cô ta giảng giải tôi nghe cách sử dụng bếp điện, tấm tắc ca ngợi ưu điểm của nó so với bếp dùng hơi đốt, khẳng định nó sạch và tiện hơn nhiều, tuy trong thâm tâm, tôi thấy dửng dưng trước tất cả những chuyện đó, song vẫn làm ra bộ chú ý và thốt lên những tiếng reo lớn để bày tỏ sự thán phục và sửng sốt của tôi. Rõ ràng Gisella hài lòng về hành vi của tôi và khi xem xong tất cả mọi chỗ, cô ta đề nghị:

- Bây giờ ta trở ra... uống cốc rượu nữa.

- Không, không... mình đã đến lúc phải đi rồi.

- Đi đâu mà vội thế? Ngồi lại một chút nữa nào.

- Không thể được.

Chúng tôi đang đứng ngoài hành lang. Cô ta ngập ngừng trong giây phút rồi bảo:

- Cậu thế nào cũng phải tới chỗ mình đấy... cậu có biết bọn mình làm gì không? Anh chàng thường rời thành Rome, mình sẽ báo với cậu, cậu kéo hai anh bạn của cậu lại đây và ta sẽ tha hồ mà vui...

- Thế nhỡ anh ta biết thì sao?

- Biết sao được, hả?

Tôi đáp:

- Thôi được... ta cứ thỏa thuận thế nhé!

Lúc này về phía mình, tôi thấy ngập ngừng, sau đánh bạo hỏi:

- Nhân tiện cậu cho biết... anh ấy có đả động gì tới anh bạn cùng đi với anh ấy vào cái buổi tối nọ không?

- Về anh chàng sinh viên ấy à? Cậu hỏi để làm gì? Thích anh chàng đó à?

- Không, ấy là hỏi thế thôi.

- Bọn mình mới gặp anh ta chiều tối qua.

Tôi không giấu được nỗi xúc động và nói, giọng đứt đoạn:

- Nghe đây... nếu cậu gặp anh ấy... cậu bảo anh ấy ghé chỗ mình nhé... Nhưng là nhân tiện thế thôi.

- Được rồi, mình sẽ bảo – Gisella đáp và đưa mắt nhìn tôi vẻ nghi ngờ. Còn tôi luống cuống trước cái nhìn đó, vì tôi cảm thấy mối tình của mình đối với Giacomo đã bộc lộ quá rõ trên mặt tôi. Qua giọng nói tôi hiểu rằng cô ta sẽ không có ý định thực hiện lời yêu cầu của tôi. Trong cơn tuyệt vọng, tôi mở cửa ra, chào Gisella, không hề ngoái lại bước vội xuống thang. Tới tầng hai tôi bỗng dừng lại, đứng tựa lưng vào tường và ngước mắt nhìn lên.

“Mình nói với cô ta làm gì? – Tôi nghĩ – Tại sao mình lại như vậy nhỉ?”
Và tôi cúi gằm mặt bước xuống thang.

Tôi hẹn gặp Astarita tại nhà mình. Về đến nhà, tôi hoàn toàn kiệt sức, tôi mất thói quen đi dạo buổi sáng, ánh nắng chói chang và cảnh tấp nập ngoài đường phố làm tôi mệt lử. Buổi gặp gỡ Gisella không gây phiền muộn cho tôi, tôi đã khóc hết nước mắt khi ngồi xe taxi đến chỗ cô ta. Mẹ mở cửa cho tôi và bảo Astarita đã đợi tôi gần một tiếng đồng hồ rồi. Tôi bước thẳng về phòng mình và ngồi xuống giường, mắt không chú ý nhìn anh ta. Astarita đứng cạnh cửa nhìn ta ngoài sân. Tôi ngồi im trong giây phút, tay ôm ngực và thở hổn hển, chẳng là tôi leo lên thang gác quá ư vội vã. Tôi ngồi quay lưng lại phía Astarita và bối rối nhìn ra cửa. Astarita chào, song tôi không đáp lời. Anh ta tiến lại ngồi xuống bên tôi, ôm ngang lưng và nhìn chằm chằm vào mắt tôi.

Do bị cuốn vào một nỗi lo âu, tôi hoàn toàn quên khuấy rằng anh ta là người không biết kìm nén và mãnh liệt. Một nỗi ác cảm cay độc xâm chiếm lòng tôi. Tôi nghẹn ngào đẩy anh ta ra và bảo:

- Lúc nào anh cũng muốn chuyện đó à?

Anh ta chẳng hề đáp một lời nào, nhưng cầm tay tôi lườm một cái rồi đưa nó lên môi. Tôi có cảm giác mình sắp phát điên lên, giật tay lại:

- Lúc nào anh cũng muốn chuyện đó à? – Tôi hỏi lại - Thậm chí cả vào buổi sáng?... Ngay cả sau khi đã lao động suốt sáng? Ngay cả khi bụng không dạ đói? Ngay cả trước bữa ăn trưa?... Xem ra anh chẳng phải là một người bình thường.

Môi anh ta run run, mắt mở to:

- Nhưng anh yêu em.

- Tuy vậy cũng phải có lúc dành cho tình yêu, có lúc dành cho mọi vấn đề khác nữa chứ... em hẹn gặp anh vào lúc một giờ trưa, hy vọng anh sẽ hiểu rõ ràng đâu phải là một cuộc hẹn tình tứ... thế mà anh... anh không bình thường thế nào ấy... anh không biết ngượng à?

Anh ta im lặng nhìn tôi. Chợt tôi xem ra quá hiểu rõ tâm trạng anh ta. Anh ta si tình và chờ đợi cuộc hẹn hò này có trời mới biết được từ bao lâu rồi. Tất cả những ngày gần đây, trong khi tôi chật vật thoát ra khỏi những chuyện rủi ro của bản thân thì anh ta chỉ nghĩ tới tôi, tới cặp đùi, bộ ngực, hông và đôi môi tôi.

- Vậy thì – Tôi bảo, giọng dịu dàng hơn - nếu em cởi áo xống ra bây giờ...

Anh ta gật đầu tỏ vẻ tán thành. Tôi bật cười, thật ra không ác ý nhưng khinh bỉ.

- Anh không mảy may suy nghĩ xem có thể em buồn hoặc không muốn... xem có thể em đang đói hoặc mệt lử... hoặc em có những chuyện lo âu... anh không mảy may có những suy nghĩ này à?

Anh ta nhìn tôi, sau đó bỗng lao vào tôi, ghì chặt và áp mặt vào vai tôi. Anh ta không hôn tôi mà chỉ áp đầu vào cơ thể tôi tựa hồ như muốn thu hết toàn bộ hơi ấm của nó. Anh ta thở hổn hển, chốc chốc những tiếng thở lại buột ra khỏi lồng ngực anh ta. Tôi không còn giận anh ta nữa, hành vi của anh ta khơi gợi trong tôi sự bối rối, lòng thương và nỗi buồn thường lệ. Khi tôi quyết định rằng anh ta thở dài quá lâu, tôi liền đẩy anh ta ra và bảo:

- Em mời anh đến đây có việc đấy.

Anh ta nhìn tôi, sau đó cầm tay tôi và vuốt ve. Anh ta thật ngang bướng và đối với anh ta, chẳng có gì thực sự tồn tại ngoài ý muốn của mình.

- Anh có quan hệ với cảnh sát, đúng không nào?

- Đúng.

- Vậy thì anh ra lệnh bắt em đi, bỏ tù em đi – Tôi nói những lời ấy với một giọng kiên quyết, vào những giây phút ấy tôi thực lòng muốn anh ta hành động như thế.

- Tại sao? Có chuyện gì nào?

- Chuyện là em là một con ăn cắp – Tôi đáp, giọng quả quyết - chuyện xảy ra là em đã ăn cắp, và đáng lẽ bắt em, người ta lại bắt một kẻ vô tội... Vì vậy anh ra lệnh bắt em đi... em sẵn sàng ngồi tù... đấy, em muốn vậy đấy.

Anh ta không ngạc nhiên, nhưng mặt buồn buồn. Anh ta cau mày vẻ không hài lòng, rồi nói:

- Em cứ yên tâm... và nói rõ đầu đuôi câu chuyện.

- Thì em đã bảo với anh rằng em là một con ăn cắp mà.

Và tôi đã kể lại cho anh ta nghe vụ ăn cắp và việc đáng nhẽ bắt tôi, người ta lại bắt chị người hầu. Tôi đã kể lại sự việc gian dối của Gino, nhưng không nêu tên anh ta ra, tôi chỉ bảo “một người hầu” chung chung thôi. Tôi đã chực kể cho Astarita nghe về Sonzogno, về tội ác của gã. nhưng tôi đã kìm được. Tôi kết thúc như sau:

- Bây giờ anh lựa chọn đi... hoặc là anh thả chị phụ nữ ấy ra... hoặc là hôm nay em sẽ tới đồn cảnh sát thú tội.

- Em cứ yên tâm – Astarita nhắc lại và giơ tay can – đi đâu mà vội? Chị ta bị bắt giam, nhưng hiện nay chưa bị kết án... ta đợi xem sao.

- Không... em không muốn chờ đợi... chị ta bị bắt giam và có lẽ bị đánh nữa... em không thể chờ đợi được... anh phải giải quyết mọi vấn đề ngay bây giờ.

Qua giọng tôi, anh ta hiểu rằng tôi nói rất nghiêm chỉnh, anh ta đứng dậy vẻ không hài lòng và bước vài bước trong phòng. Sau đó tựa như đang nói với bản thân mình, anh ta bảo:

- Tiện đây xin nói luôn, vụ này còn liên quan cả đến đô la nữa.

- Nhưng chị ta có thừa nhận đâu... mà nào có tìm thấy đô la... có thể nói một kẻ nào đó đã dựng lên tất cả chuyện này để trả thù.

- Thế em còn giữ chiếc hộp đựng phấn à?

Tôi lôi chiếc hộp đựng phán trong túi xách ra đưa cho anh ta và bảo:

- Đây.

Nhưng anh ta từ chối:

- Không, em sẽ đưa nó không phải cho anh – Anh ta ngập ngừng trong giây phút, rồi nói tiếp: - Anh có thể thả người phụ nữ đó, nhưng cảnh sát phải có bằng chứng là chị ta vô tội... đúng là chiếc hộp đựng phấn có thể là bằng chứng đó.

- Đây, anh cầm lấy chiếc hộp đựng phấn và trả lại cho chủ của nó.

Astarita cười ầm lên nghe thật khó chịu:

- Thấy rõ ngay em chẳng hiểu gì những chuyện thế này... nếu anh nhận chiếc hộp đựng phấn, anh phải bắt em... nếu không người ta sẽ đặt dấu hỏi làm sao Astarita lại nhận được của ăn cắp, do ai đưa, bằng cách nào, v.v... không và không... cần phải làm như thế này: đưa chiếc hộp phấn đến chỗ cảnh sát, nhưng không để lộ tên mình.

- Có thể gửi nó qua bưu điện.

- Không nên gửi qua bưu điện.

Anh ta bước vài bước trong phòng, rồi ngồi xuống bên tôi và bảo:

- Em phải làm như thế này này... em có quen một tu sĩ nào không?

Tôi nhớ tới tu sĩ người Pháp mà tôi đã xưng tội sau chuyến đi Viterbo, nên đáp:

- Có, em có quen một vị linh mục nghe xưng tội.

- Em vẫn xưng tội à?

- Trước đây thôi.

- Thế này nhé, em đến chỗ vị linh mục của em và kể lại cho ông ta nghe tất cả những gì em kể với anh... em yêu cầu ông ta nhận chiếc hộp đựng phấn và thay mặt em đưa nó đến chỗ cảnh sát... không một tu sĩ nào từ chối việc đó đâu... ông ta không phải thông báo bất kỳ tài liệu nào liên quan đến việc xưng tội kín... một hai hôm nữa anh sẽ gọi điện và sẽ thu xếp mọi việc... nói chung, người ta sẽ thả cái chị người hầu của em.

Tôi hết sức vui mừng và không kìm được, đã ôm và hôn anh ta. Anh ta nói tiếp, nhưng giọng lại run run vì dục vọng:

- Nhưng em đừng có làm như vậy nữa nhé... nếu em cần tiền, em cứ hỏi anh và anh...

- Khi nào phải đi xưng tội, hôm nay à?

- Tất nhiên là hôm nay.

Tôi ngồi im không nhúc nhích một hồi lâu, tay nắm chặt chiếc hộp đựng phấn, mắt chăm chăm nhìn vào một điểm. Lòng tôi nhẹ tênh cứ như bản thân mình đang ở vào địa vị của chị người hầu khi được trả tự do, thậm chí tôi còn cảm thấy như chị ấy đã được thả rồi. Tôi không còn cảm giác thấy buồn, mệt mỏi và thất vọng. Trong lúc đó Astarita vẫn vuốt ve tôi, định luồn bàn tay vào trong ống tay áo. Tôi quay lại dịu dàng nhìn anh ta và bảo:

- Anh không chịu được à?

Anh ta gật đầu, chẳng thể thốt lên được một lời nào.

- Anh không mệt à? – Tôi cố không để lộ vẻ chế giễu, làm bộ đang dịu dàng hỏi vậy – Anh không nhìn thấy là đã muộn rồi đấy... mới lại để lần khác thì hơn anh nhỉ? – Anh ta bắt đầu không tán thành – Như vậy là anh yêu em rất tha thiết, anh nhỉ? – Tôi hỏi.

- Thì tự em cũng rõ là anh yêu em như thế nào rồi – Anh ta khẽ đáp và vẫn định hôn tôi.

Tôi vùng ra và bảo:

- Gượm hẵng, anh.

Biết rằng tôi nhượng bộ, anh ta liền dịu đi. Tôi đứng dậy từ từ ra khóa cửa lại, rồi đến mở cửa sổ ra, khép cửa chớp và đóng khung của sổ vào. Astarita đưa mắt nhìn theo tôi, còn tôi cứ uể oải uyển chuyển đi lại trong phòng, lúc nào cũng cảm thấy cái nhìn của anh ta bám theo và tôi hiểu rằng sự nhượng bộ đột xuất làm anh ta vui lắm đây. Khép cửa sổ xong, tôi khẽ cất tiếng hát, vẻ vui tươi không giả tạo, tôi cởi áo bành tô, cất vào tủ. Sau đó tôi vẫn khe khẽ hát và ngắm mình trong gương. Chưa bao giờ tôi thấy mình đẹp như lúc này, mắt ngời sáng, cánh mũi phập phồng, miệng hé mở, để lộ hàm răng đều đặn, trắng bóng. Tôi biết rằng sở dĩ như vậy vì tôi hài lòng về bản thân và cảm thấy mình là người nhân hậu. Tôi hát to hơn và đồng thời tự mình cởi áo dài ra, bắt đầu từ những chiếc móc ở phía dưới lên. Tôi bắt đầu hát một bài rất dớ dẩn nhưng rất mốt vào thời ấy: “Em thích bài hát này, em suốt ngày ca hát nó: la la, la la, líu liu, líu liu...”, và tôi thấy cái điệp khúc vô nghĩa này giống như cuộc đời chúng ta, nó cũng thật là vô nghĩa - chuyện ấy thì hoàn toàn chắc rồi – nhưng có những giây phút nào đó, ta thấy nó dễ chịu và mầu nhiệm. Song, khi tôi đã cởi hết các móc ra rồi, bỗng có ai đập cửa.

- Chưa vào được – Tôi bình tĩnh đáp - Chờ một lát nhé.

- Có chuyện rất gấp - Giọng mẹ đáp.

Tôi thấy ngờ ngợ liền tiến đến bên cửa, mở hé và ngó ra ngoài.

Mẹ ra hiệu cho tôi ra ngoài và khép cửa lại, lúc đứng nơi hành lang tối om om, mẹ thì thầm:

- Có người đến cứ nằng nặc đòi gặp con.

- Ai vậy mẹ?

- Mẹ không biết nữa. Một anh chàng tóc đen.

Tôi thận trọng hé mở cửa phòng may và nhìn ra. Một người đàn ông đứng tựa người vào bàn, lưng quay về phía tôi. Tôi nhận ngay ra đó là Giacomo, nên vội khép cửa lại và khẽ bảo mẹ:

- Mẹ nói với anh ấy là con ra ngay đây... và đừng để anh ấy rời khỏi phòng nhé.

Mẹ bảo sẽ làm như vậy, tôi quay về phòng ngủ. Astarita vẫn ngồi trên giường.

- Nhanh nhanh thu dọn lại đi, anh – Tôi nói – nhanh lên, rất tiếc là anh phải ra về thôi.

Anh ta bất bình và làu bàu một câu gì đấy, chắc định phản đối quyết định của tôi, nhưng tôi ngắt lời:

- Bà cô em đang ra ngoài phố thì bị khó ở... mẹ con em phải tới bệnh viện ngay... anh phải nhanh chóng rời khỏi đây.

Rõ ràng là tôi nói dối, nhưng vào giây phút đó tôi không thể nghĩ ra được điều gì nghe dễ lọt tai hơn. Anh ta cuống quít nhìn tôi, hầu như chẳng tin vào điều không may của mình. Tôi nhận thấy anh ta đã cởi giày cao cổ ra rồi và đang chân đi bít tất có sọc đứng trên sàn.

- Sao anh cứ nhìn em như vậy? Anh về đi – Tôi tức mình nằng nặc bảo.

- Được rồi... anh sẽ về... – Anh ta nói và cúi xuống tìm giày. Tôi đã chuẩn bị áo bành tô và đứng cạnh anh ta. Nhưng tôi nhận thấy rằng cần phải hứa hẹn gặp lại anh ta nếu tôi muốn anh ta thả chị người hầu. Khi giúp anh ta mặc áo bành tô, tôi bảo:

- Anh ạ, em mụ cả người... chiều tối mai anh lại nhé... sau bữa ăn tối... chúng mình ung dung hơn... hôm nay dù sao trước sau gì em cũng phải đuổi khéo anh về... Thế mà lại hóa hay, anh ạ.

Anh ta im lặng, tôi cầm tay anh ta dẫn ra cửa cứ như anh ta mới tới đây lần đầu tiên, chẳng là tôi sợ anh ta xộc ngay vào phòng may và bắt gặp Giacomo. Tới ngưỡng cửa, tôi bảo:

- Anh ạ, em sẽ tới gặp một tu sĩ nội nhật trong ngày hôm nay.

Anh ta gật đầu tỏ ý tán thành. Một nỗi ngao ngán thất vọng lộ rõ trên khuôn mặt đờ đẫn của anh ta. Sốt ruột tôi không đợi anh ta chào liền đóng sập cửa ngay trước mặt anh ta.

[ngudoc]

Chương năm

Đã cầm nắm đấm trên cửa phòng may rồi, tôi bỗng dừng lại, linh cảm rằng giữa tôi và Giacomo nhất định sẽ xuất hiện những quan hệ bi đát như giữa tôi và Astarita. Bản thân tôi sẽ có những tình cảm phục tùng, xốn xang và đắm đuối đến mù quáng đối với Giacomo như Astarita đối với tôi, tuy tôi nhận thức được rõ ràng nếu muốn bắt Giacomo yêu tôi, tôi phải xử sự hoàn toàn khác, song cứ hễ ở cạnh anh, tôi lại không tài nào thoát ra được khỏi tình cảm lệ thuộc ngượng ngùng, mất bình tĩnh. Bản thân tôi không tài nào giải thích nổi tâm trạng tự hạ mình đến vậy, tôi biết rõ điều đó, tôi sẽ cố khắc phục nó. Song qua linh cảm, tôi hiểu rằng chúng tôi thuộc những loại người khác nhau, tôi cứng rắn hơn Astarita, song yếu đuối hơn Giacomo. Cái đã ngăn cản tôi yêu Astarita thì cũng là cái đã ngăn cản Giacomo yêu tôi. Tình yêu của Astarita đối với tôi cũng như của tôi với Giacomo, đã chớm nở một cách bất hạnh và sẽ kết thúc còn bất hạnh hơn. Tim tôi đổ hồi trống ngực, tôi thấy nghẹt thở, chưa trông thấy và chưa nghe Giacomo nói tôi đã sợ có hành động gì bộp chộp để lộ cho anh thấy nỗi lo và ý nguyện của tôi muốn làm anh vừa lòng, do đó lại mất anh vĩnh viễn. Theo tôi, lời nguyền ghê rợn nhất của tình yêu là nó không bao giờ có quan hệ qua lại: khi yêu thì chẳng được yêu, còn khi được yêu thì lại không yêu. Sức mạnh tình yêu và lóng say đắm giữa hai người yêu nhau hầu như chẳng bao giờ bằng nhau, tùy theo cách riêng của mình ai nấy đều cố vươn tới điều lý tưởng này. Tôi biết được điều đó, và chính vì vậy, tôi yêu Giacomo, anh không yêu tôi. Và tôi còn biết rõ rằng – tuy tôi chẳng muốn tự thú nhận – tôi có cố gắng bao nhiêu, dù có dốc hết sức lực đi nữa, chẳng bao giờ có thể làm anh yêu tôi được. Tất cả những ý nghĩ ấy đã thoáng hiện trong óc tôi, khi tôi ngập ngừng và xúc động đứng bên cánh cửa phòng may. Tôi cảm thấy mình không bình thường, sẵn sàng có những hành động bi đát nhất, ngu xuẩn nhất và điều đó đã làm tôi tức giận đến cực độ. Cuối cùng tôi quyết định bước vào.

- Anh đi ngang qua đây và quyết định ghé vào, có lẽ chẳng nên thế nhỉ?

Anh nói chậm rãi, tựa hồ trước câu nói đó anh muốn quan sát kỹ tôi. Tôi lo ngay ngáy chờ đợi kết cục của cuộc thẩm tra, sợ rằng lúc này anh thấy tôi hoàn toàn khác, không quyến rũ bằng cái hình ảnh đã sống trong tâm trí anh và đưa anh đến bên tôi sau cuộc ly biệt cay đắng ngần ấy. Nhớ lại cách đây mấy phút, khi ngắm mình trong gương, tôi thấy tôi rất xinh đẹp, nên đã đánh bạo nói, giọng đứt quãng vì xúc động:

- Nên chứ... anh đã xử sự rất đúng... em chuẩn bị đi ăn trưa... ta cùng đi, đi anh.

- Thế em có biết rõ anh không – Anh hỏi, giọng giễu cợt – Em có biết rõ anh là ai không?

- Anh khỏi phải nói – Tôi đã ngu xuẩn thốt ra không kịp suy nghĩ kìm nén mình, tôi âu yếm nhìn anh và cầm tay anh đưa lên môi mình. Anh bối rối còn tôi sung sướng. Tôi hỏi, giọng lo lắng và dịu dàng: - Anh tại sao lại biến mất tăm vậy? Thế mà không biết xấu hổ.

Anh lắc đầu nói:

- Anh rất bận.

Tôi hoàn toàn mất trí. Tôi hôn tay anh rồi ép nó vào ngực mình và bảo:

- Anh xem tim em đập thế nào?

Trong khi tôi tự thầm rủa bản thân, hiểu rõ là không được xử sự như vậy và nói những lời tương tự, anh cau mày tỏ vẻ bực mình, tôi hốt lên vội bảo:

- Em đi mặc áo bành tô, em ra ngay bây giờ đây, đợi em nhé.

Tôi xúc động và sợ mất anh tới mức, ra đến ngoài hành lang, tôi vội khóa béng ngay cửa ra vào rồi vội rút thìa lại, như vậy, khi tôi đi thay áo xống, nếu anh muốn bỏ đi cũng đành chịu. Sau đó, tôi về phòng mình, đi đến bên giường, dùng khăn tay lau lớp hóa trang dưới mắt và son môi, rồi đánh lại nhưng chỉ bôi một chút ít thôi. Tôi ra hành lang lấy áo bành tô, tôi đứng bối rối trong giây lát, nhớ lại mình đã treo nó trong tủ. Tôi quay lại phòng mình, lấy áo bành tô ra khỏi mắc áo và mặc vào người. Tôi soi lại gương, tôi thấy mình trải đầu hất quá cao. Tôi liền chải lại và để tóc giống như khi còn là vợ chưa cưới của Gino. Trong khi trải đầu, tôi tự nhủ là từ giây phút này trở đi mình sẽ cố gắng kìm mình và phải sát sao theo dõi mọi lời ăn tiếng nói và hành động của mình. Cuối cùng, tôi đã chuẩn bị xong. Tôi ra ngoài hành lang, ngó vào phòng may và gọi Giacomo.

Chúng tôi chuẩn bị ra đi, nhưng tôi đã khóa mất cửa ra vào và do cảm động, tôi đã quên khuấy không mở cửa, do đó tự mình lật tẩy mình.

- Sợ anh bỏ chạy – anh thầm thì, khi tôi lúng túng tìm chìa khóa trong túi sách tay. Anh đỡ chìa khóa ở tay tôi và tự mở cửa, anh lắc đầu nhìn tôi vẻ thân ái trách móc. Tim tôi rộn lên vui sướng, tôi chạy trên cầu thang đuổi theo anh, khoác tay anh và lo lắng hỏi:

- Anh không giận em chứ?

Anh chẳng đáp lại một lời nào.

Đường phố chan hòa ánh nắng, chúng tôi khoác tay nhau đi bên nhà cửa và cửa hàng. Bước cạnh anh, tôi thấy hạnh phúc tới mức quên mất lời thề của mình. Khi đi qua ngôi nhà có tháp, tôi bóp các ngón tay anh tựa hồ như phục tùng ý chí của người nào đó. Ngoài ra, tôi nhận thấy rằng tôi lúc nào cũng rảo bước bước lên trước để ngó mặt anh.

- Anh ạ, em rất vui được gặp anh – Tôi nói.

Anh cau mày tỏ vẻ ngường ngượng như thường lệ rồi nói:

- Anh cũng vậy. – Nhưng giọng anh không hề để lộ một chút vui mừng.

Tôi cắn chặt môi đến bật màu và rút tay lại. Xem ra anh thậm chí không nhận thấy cử chỉ này của tôi và vẫn tiếp tục đưa mắt nhìn quanh vẻ bối rối. Nhưng tới gần cổng thành, anh ngập ngừng dừng lại và nói:

- Em này, anh có điều cần nói với em.

- Anh nói đi.

- Thật ra, anh không nghĩ rẽ vào chỗ em... thế nào lại đúng lúc anh chẳng có xu dính túi... vì vậy tốt hơn hết là ta chia tay nhau vậy. – Nói xong, anh chìa tay ra và chào tôi.

Thoạt đầu tôi hoảng sợ. Trong lúc bối rối, tôi nghĩ: “Anh sẽ lìa bỏ mình ngay bây giờ đây”, và do sợ mất anh mà tôi quyết định: điều duy nhất tôi có thể làm là bá lấy cổ anh, khóc lóc van xin anh ở lại. Nhưng một phút sau tôi đã thay đổi kế hoạch của tôi, quyết định sử dụng ngay cái lý do anh đã viện ra để chia tay tôi. Tôi nghĩ mình sẽ thanh toán tiền cho cả hai người. Tôi thậm chí còn thấy vui vui trước suy nghĩ này: trả tiền cho anh như những người khác đã trả cho tôi. Tôi đã nhiều lần nói tới cảm giác rạo rực mà tôi đã trải qua khi nhận tiền. Lúc này tôi nhận ra rằng tiêu chúng cũng không kém phần thú vị. Và khi tình yêu và tiền đụng độ nhau - nhận hay cho, không quan trọng lắm – thì vấn đề không chỉ là lợi lộc thuần túy.

- Anh đừng bận tâm... em sẽ trả mà... anh coi này... em có tiền đây! – Tôi thốt lên, giọng sôi nổi và mở ví xách ra để anh thấy được chỗ tiền tôi mới bỏ vào đấy chiều tối hôm trước.

- Như vậy không tiện. – Anh ngao ngán đáp.

- Có sao đâu, anh đã quay trở lại, chẳng qua là em muốn ăn mừng việc anh trở về.

- Không... không nên – Anh muốn chia tay tôi và đã chực bỏ đi.

Lần này tôi nắm tay anh.

- Ta đi thôi, và chẳng nên bàn cãi nhiều chuyện này nữa. – Tôi kiên quyết và tiến về phía tiệm ăn.

Chúng tôi ngồi đúng vào chiếc bàn bữa trước, mọi thứ vẫn thế, chỉ có ánh nắng mùa đông lọt qua cửa kính, rọi lên bàn và tường. Chủ tiệm đưa thực đơn cho chúng tôi, tôi gọi bữa ăn trưa với một giọng tin tưởng và kẻ cả đúng như cung cách của những người bạn trai tôi đã xử sự với tôi. Trong lúc đó Giacomo ngồi im lặng, đưa mắt nhìn xuống. Tôi quên không gọi rượu vang vì bản thân không uống, nhưng sau chợt nhớ lần trước anh đã uống, nên lại gọi chủ tiệm và bảo mang ra một lít rượu vang.

Chủ tiệm vừa đi xa, tôi mở túi xách tay, lấy ra một trăm lia, gấp làm tư và đưa mắt ngó quanh rồi dúi ở dưới bàn cho anh.

Anh ngơ ngác nhìn tôi.

- Đây là tiền – Tôi khẽ bảo – thanh toán sau bữa trưa.

- À... à, tiền – Anh chậm rãi nói, cầm lấy tờ giấy bạc mở ra ở trên mặt bàn, ngó nhìn, sau đó gập lại, mở ví xách của tôi ra, rồi bỏ tờ giấy bạc vào đó. Anh làm tất cả những động tác đó một cách nghiêm túc mỉa mai.

- Anh muốn để em tự thanh toán à? – Tôi bối rối hỏi.

- Không, anh sẽ thanh toán – Anh bình tĩnh đáp.

- Thế sao lúc nãy anh bảo anh không có tiền?

Anh im lặng, rồi đáp với một giọng thành thực đáng bực:

- Anh không phải tình cờ ghé thăm em đâu... thật ra anh cũng chuẩn bị đến với em từ gần một tháng nay... nhưng gặp em, anh lại muốn đi ngay... vì vậy anh mới bảo là không có tiền... anh hy vọng là em tống khứ anh – Anh mỉm cười và đưa tay xoa cằm – nhưng rõ ràng là anh đã nhầm.

Như vậy là anh đã tiến hành với tôi đại loại một cuộc thí nghiệm. Tôi chẳng là gì với anh cả. Nói đúng hơn, sự say mê mà tôi đã phải đấu tranh ở trong lòng anh với một thái độ khinh bỉ khá mạnh. Về sau, tôi nhận thấy rằng cái khả năng giả đò nhằm mục đích thử thách tôi này của anh là một nét chủ yếu trong tính cách của anh. Nhưng vào giây phút đó tôi lúng túng không biết nên vui hay nên buồn trước sự lừa dối và nỗi thất bại của anh. Tôi bất giác hỏi:

- Thế tại sao anh không bỏ đi?

- Vì anh thấy anh chẳng có chút tình cảm nào với em... nói đúng hơn, anh chỉ say đắm em như anh bạn anh đối với cô bạn em.

- Anh có biết họ đã sống với nhau rồi không? – Tôi hỏi.

- Có – Anh đáp, giọng khinh bỉ - Những người như vậy quả là hợp nhau.

- Anh không có chút tình cảm nào với em – Tôi nói – và không muốn tới... nhưng đã tới.

Tuy những nỗi niềm hy vọng của tôi về tình yêu không biện minh được rằng về thực chất, tôi đã nhìn thấy trước rồi, dẫu sao tôi không phải là không vạch trần tính không nhấn quán của anh.

- Đúng – Anh đáp – người ta thường gọi những kẻ như anh là nhu nhược.

- Anh đã tới... như vậy là em hài lòng rồi – Tôi nói, giọng chắc nịch.

Tôi để tay lên đầu gối Giacomo, còn bản thân chăm chú nhìn anh và nhận thấy tôi vừa chạm đến người anh như vậy đã gây xao xuyến trong lòng anh, thậm chí cằm anh run run. Tôi vui mừng, nhưng nhận thấy rằng tuy tha thiết say đắm tôi, không phải vô cớ, như chính anh đã nói, anh đã suy nghĩ tới tôi suốt cả tháng, song dẫu sao trong anh có điều gì đó ghét bỏ tôi, tôi phải dốc toàn tâm vào đấy, đấu tranh và thủ tiêu sự ác cảm đó. Tôi thấy anh đã đưa mắt nhìn tấm lưng trần của tôi với vẻ soi mói như thế nào khi lần đầu tiên chúng tôi một mình bên nhau. Chắc lúc đó tôi đã phạm sai lầm là đã chịu lép trước cái nhìn băng giá của anh: chỉ cần tôi cố gắng một chút là tôi sẽ dập ngay được sự lạnh lùng trong cái nhìn ấy. Cũng như lúc này tôi có thể dập tắt và xua tan cái vẻ kiêu căng trên mặt anh.

Xích lại gần bàn tựa hồ như muốn nói nhỏ với anh điều gì, tôi nhẹ nhàng vuốt đầu gối anh, còn bản thân thì vui sướng và hài lòng quan sát vẻ mặt anh. Anh đưa cặp mắt to, đen, ngời sáng với hàng mi dài như của phụ nữ nhìn tôi vẻ dò hỏi và không hài lòng. Cuối cùng anh bảo:

- Nếu cảm giác em muốn gây gợi cho anh thích hợp với em thì đành vậy, đấy là việc của em.

Tôi liền lùi trở lại. Vừa lúc đó chủ tiệm ăn bày bàn và đồ ăn ra. Chúng tôi uể oải ngồi ăn. Sau đó anh nhận xét:

- Ở địa vị em, anh cố ép anh uống rượu.

- Để làm gì?

- Khi say, anh thực hiện ý muốn của người khác một cách sẵn lòng hơn.

Cái câu: “Nếu cảm giác em muốn gây gợi cho anh thích hợp với em thì đành vậy, đấy là việc của em” đã xúc phạm tôi, sự thú nhận này đã cho tôi thấy rõ mọi nỗ lực của tôi đều vô ích. Tôi tuyệt vọng kêu lên:

- Em muốn anh chỉ làm những điều thấy cần thiết... nếu anh muốn bỏ đi, xin mời anh cứ việc đi đi, cửa ở kia kìa...

- Cái việc bỏ đi này, - Anh khôi hài đáp – anh phải tin chắc rằng quả thực anh muốn làm việc đó.

- Có lẽ, em đi à?

Chúng tôi đưa mắt nhìn nhau. Do đau khổ tôi đã nói với một giọng kiên quyết có lẽ làm anh xao xuyến không kém gì những cái vuốt ve vừa rồi của tôi. Anh chật vật nói:

- Không, em ở lại đi.

Chúng tôi lại ngồi xuống. Sau đó anh tự rót vào cốc của mình một cốc rượu đầy và uống cạn một hơi.

- Em thấy không – Anh nói – Anh đang uống rượu đấy.

- Em thấy rồi.

- Chẳng mấy chốc anh sẽ say và lúc đó, có lẽ, anh sẽ thổ lộ tình yêu với em.

Lời anh đã làm tim tôi nhói đau. Có lẽ tôi chưa bao giờ thấy đau như vậy. Tôi van anh:

- Thôi anh, thôi anh đừng hành hạ em nữa.

- Anh hành hạ em à?

- Vâng, anh nhạo báng em... bây giờ em xin anh một điều: đừng để ý tới em nữa... em yêu anh... nhưng chuyện đó sẽ qua đi thôi, còn bây giờ để cho em được yêu.

Anh lẳng lặng uống cốc rượu thứ hai. Tôi sợ đã làm anh bực, nên nói:

- Anh sao thế? Giận em à?

- Anh ấy à? Ngược lại.

- Nếu anh thích chế giễu em, xin mời anh cứ việc chế giễu... ấy là em nói thế thôi.

- Anh hoàn toàn chẳng chế giễu em.

- Nếu anh thích nói thô bạo với em – Tôi nài nỉ, vì cảm thấy mình ao ước được một điều: bạc nhược khuất phục anh không cần phải giở một mánh lới và thủ đoạn nào – anh cứ nói, đừng ngại. Dù thế nào em cũng sẽ yêu anh tha thiết hơn trước... nếu anh đánh em, em sẽ hôn bàn tay giơ lên đánh.

Anh chăm chú nhìn tôi, vẻ lạ lùng, chắc tình cảm của tôi lại làm anh xao xuyến. Sau đó, anh nói:

- Ta rời khỏi đây đi. Em thấy thế nào?

- Đi đâu?

- Về nhà em.

Tôi bị thất vọng tới mức quên mất lý do gây nên nỗi thất vọng ấy, và lời mời bất ngờ ngay vào lúc bắt đầu bữa ăn làm tôi ngạc nhiên hơn là buồn phiền. Về mặt lý trí mà xét, tôi hoàn toàn hiểu rằng đây không phải là tình yêu, mà là sự bối rối, nảy sinh do những lời vừa rồi của tôi, buộc anh phải quáng quàng kết thúc bữa trưa.

- Anh muốn nhanh nhanh được giải thoát khỏi em, đúng không nào?

- Sao em đoán được? – Anh hỏi.

Nhưng những lời ấy, do quá phũ phàng nên không đúng sự thật, chẳng hiểu sao đã cổ vũ tôi. Tôi đưa mắt nhìn xuống và nói:

- Có những sự việc tự nó không nói lên bản thân mình... thôi ta ăn nhanh cho xong bữa... rồi hẵng đi.

- Tùy em... nhưng anh sẽ bị say.

- Anh cứ say... như vậy sẽ tốt cho em hơn.

- Thế nhỡ anh khó ở... đáng lẽ trong tay em là một người tình thì em lại phải chăm sóc một bệnh nhân.

Tôi đưa tay che miệng cốc của anh, tôi đã thiếu thận trọng để lộ nỗi sợ của mình:

- Nếu vậy thì đừng uống nữa.

Anh phá lên cười và bảo:

- Thế là em bị tóm quả tang rồi.

- Thì em lo cho anh mà – Tôi chịu nhún bảo.

- Em lo cho anh... ha ha ha!

Anh lại chế giễu tôi, nhưng lời chế giễu của anh đáng yêu biết bao nên ít xúc phạm tôi.

Anh hỏi:

- Thế em cho anh biết, tại sao em không uống rượu?

- Em không thích uống rượu, uống một cốc em say ngay.

- Thế thì đã sao? Cả hai ta đều say.

- Nhưng một phụ nữ say thì thật xấu xa... em chẳng muốn anh thấy em say.

- Tại sao?... Có gì xấu xa ở đây nào?

- Em chẳng biết nữa, nhìn một phụ nữ lảo đảo, chân nam đá chân chiêu, miệng lảm nhảm những điều dớ dẩn, thật là chướng... thậm chí thật đáng thương... em cũng đáng thương như vậy, em biết điều đó, em biết rằng anh cũng coi em là đáng thương... Nếu em uống và anh thấy em say, sau này anh luôn luôn nhìn em với con mắt ghê tởm.

- Còn nếu anh ra lệnh cho em uống?

- Chắc anh muốn lăng nhục em – Tôi buồn rầu nói - phẩm chất duy nhất của em là không ai có thể bảo em là một mụ khùng khùng... Anh thực sự muốn tước đi của em cả cái nhân phẩm đó à?

- Đúng, anh muốn đấy – Anh sôi nổi nói.

- Em không rõ điều đó sẽ làm đẹp lòng anh thế nào, nhưng nếu anh muốn, anh rót rượu cho em đi – Và tôi chìa cốc ra.

Anh nhìn chiếc cốc, lại nhìn tôi và cười phá lên:

- Anh nói đùa đấy – Anh nói.

- Chuyện gì anh cũng đùa được.

- Như vậy mà em khẳng định không ai có thể bảo em là một mụ khùng khùng à? – Anh chăm chăm nhìn tôi và lên tiếng sau một phút im lặng.

- Dù thế nào đi nữa thì ấy là người ta bảo vậy.

- Nghĩa là, theo em, cả anh cũng nghĩ vậy?

- Làm sao em biết được anh nghĩ gì?

- Ta thử làm sáng tỏ xem... theo ý em, anh nghĩ gì về em và tình cảm của anh đối với em ra sao?

- Em không biết – Tôi phát hoảng lên và khẽ nói - tất nhiên anh không yêu em bằng em yêu anh... có lẽ anh thích em như người đàn ông thích người đàn bà khá xinh đẹp.

- Úi chà, em cho rằng em là một người khá xinh đẹp à?

- Đúng – Tôi tự hào khẳng định – em thậm chí còn biết rằng em rất xinh đẹp... nhưng cái đẹp đó được tích sự gì cho em nào?

- Chẳng nên đòi hỏi tích sự gì ở sắc đẹp.

Chúng tôi đã ăn xong và uống hai cốc rượu.

- Em thấy đấy – Anh nói – anh đã uống và không say. – Nhưng ánh mắt anh và động tác lập cập của anh mâu thuẫn với những lời đó. Tôi nhìn anh, chắc với vẻ hy vọng, anh nói tiếp:

- Em muốn vậy à? Này Vệ Nữ không thoải mái với các nạn nhân của mình...

- Sao, anh bảo sao?

- Chẳng sao cả, anh đọc một câu thơ... Ê, chủ tiệm!

Anh luôn luôn cư xử một cách ngỗ ngược, nhưng lại biết cách biến thành trò đùa. Ngay cả lúc này, anh vui vẻ hỏi chủ tiệm phải trả bao nhiêu, giúi tiền cho anh ta không hề dè sẻn khoản tiền đãi thêm.

- Tặng anh.

Sau đó, anh uống nốt chỗ rượu và đi theo tôi.

Tôi muốn nhanh nhanh về tới nhà. Tôi biết rằng về nhà với tôi anh chẳng thoải mái gì, tôi biết rằng, anh khinh bỉ và căm ghét bản thân đã để tình cảm dồn đẩy đến chỗ tôi ngoài ý muốn. Nhưng tôi hy vọng với sắc đẹp của mình, vào tình yêu của tôi đối với anh và nóng lòng muốn tung thứ vũ khí ấy ra chống lại lòng oán thù của anh. Tôi cảm thấy một sự kiên quyết đầy nhiệt tình lại dâng trào trong tôi, tôi tin rằng tình yêu của tôi sẽ chiến thắng nỗi ghê tởm của anh, lửa tình trong lòng tôi sẽ thiêu cháy cái bướng bỉnh của anh và anh cũng sẽ yêu tôi.

Chúng tôi đi bên nhau trên đường phố vắng vẻ lúc quá trưa.

- Anh hứa với em – Tôi mở đầu - rằng về đến nhà, anh không được tìm cách bỏ trốn.

- Anh xin hứa.

- Vậy anh phải hứa với em một điều nữa.

- Điều gì nào?

Tôi ngập ngừng mấy giây, rồi nói:

- Lần trước mọi việc tốt đẹp biết bao... nếu giây phút ấy anh không nhìn em với con mắt làm em phát ngượng lên được... hứa với em không bao giờ nhìn em như vậy.

- “Như vậy” là như thế nào?

- Anh không biết cách nhìn theo yêu cầu - Một phút sau anh nói – nhưng nếu em muốn anh sẽ chẳng bao giờ nhìn em nữa... anh sẽ nhắm tịt mắt lại... được không?

- Không, không nên – Tôi kiên quyết phản đối.

- Nếu vậy anh sẽ nhìn em như thế nào nhỉ?

- Như anh nhìn em đây này – Tôi đáp và túm lấy cằm anh và vừa đi bên nhau vừa bày cho anh cách phải nhìn như thế nào – Như thế này này, phải trìu mến.

- Ha ha... phải trìu mến.

Khi bước lên các bậc thang tối om và nhớp nhúa trong ngôi nhà tôi, tôi bất giác nhớ tới ngôi nhà trắng toát, sáng sủa, sạch sẽ của Gisella. Tôi bảo như tự thầm nhủ:

- Nếu em sống không phải trong căn nhà nhỏ này và nếu em không đến nỗi đáng thương thế này, tất nhiên là anh sẽ thích em hơn.

Anh bỗng dừng lại, giơ hai tay ôm chặt ngang lưng tôi và chân thành nói:

- Nghĩ vậy làm gì cho nhọc người, em... Anh cam đoan với em không phải như vậy đâu.

Tôi hình như thấy ánh mắt anh thoáng lộ một vẻ gì tựa như sự thiện cảm. Anh cúi xuống tìm môi tôi. Người anh nồng nặc mùi rượu. Tôi không chịu được mùi rượu nồng nặc, nhưng trong giây phút ấy, tôi thấy cái mùi đó tinh trong, dễ chịu và gây xúc động tựa hồ như nó từ miệng một chú bé chưa từng trải phả ra. Hơn nữa tôi nhận thấy những lời nói của tôi đã giúp tôi vô tình phát hiện ra chỗ yếu của anh. Vào giây phút đó, tôi thấy mình đã nhóm được một ngọn lửa nhỏ tình yêu trong lòng anh. Sau này tôi được biết rằng ôm tôi, anh không hẳn chỉ phục tùng cơn tình dục mà chủ yếu do lòng tự ái buộc phải chịu đựng như vậy, phần nào do sợ bị lên án về mặt tinh thần. Sau đó, tôi thường cố tình sử dụng biện pháp ấy, bằng cách lên án anh khinh bỉ vì tôi nghèo, tôi làm cái nghề này và do đó, tôi luôn đạt được ý mình, càng về sau, tôi càng nhận thấy rõ rằng Giacomo là một người chán ngán mọi thứ và cực kỳ do dự.

Nhưng hôm đó, tôi vẫn chưa biết rõ anh như sau này, và cái hôn ấy đã làm tôi sung sướng như tôi đã giành được thắng lợi quyết định. Tôi chỉ khẽ lướt môi qua môi anh tựa hồ muốn cảm ơn cái hôn của anh, rồi cầm lấy tay anh, tôi nói:

- Ta chạy ba chân bốn cẳng lên kia đi!

Tôi vui vẻ kéo mạnh anh lên thang gác. Anh lẳng lặng để mặc tôi đi.

Tôi gần như chạy xộc vào phòng mình, tôi lôi mạnh anh đi như lôi một con búp bê làm anh bị đập cả vào tường ngoài hành lang. Vào tới phòng, tôi xô anh vào một góc giường. Tôi liền nhận thấy anh không chỉ say như đã dự đoán trước mà say khướt tới mức ốm tới nơi. Mặt anh tái mét, lờ đờ lấy tay lau trán, còn mắt nhìn đờ đẫn và uể oải. Trong khoảnh khắc, tôi nhận thấy tất cả những điều đó, tôi hoảng sợ rằng anh sẽ thực sự bị ốm và như vậy cuộc gặp gỡ thứ hai của chúng tôi sẽ kết thúc chẳng ra sao cả. Tôi vừa đi lại trong phòng vừa cởi áo xống, lòng đau xót ân hận tại sao lại để anh uống như vậy. Song lạ thật, tôi không mảy may muốn từ bỏ tình yêu của anh đối với tôi. Ngược lại tôi hy vọng một điều: anh không đến nỗi trầm trọng, như vậy, anh không lạnh lùng trước những vuốt ve của tôi, và nếu anh thấy khó chịu trong người khi mong sao việc ấy chỉ xảy ra sau khi tôi đã thực hiện được nguyện vọng của mình. Tôi thực sự yêu anh, nhưng do sợ bị mất anh nên tình yêu của tôi trở thành ích kỷ.

Thế là tôi giả vờ không nhận thấy anh đang say, cởi áo xống xong tôi ngồi xuống bên cạnh anh ở trên giường. Còn anh vẫn áo quần chỉnh tề như lúc mới bước vào phòng. Tôi bắt đầu cởi áo bành tô cho anh, tay làm miệng nói chuyện để anh khỏi có ý định bỏ về.

- Anh chưa nói với em anh bao nhiêu tuổi – Tôi vừa bảo vừa cởi áo bành tô cho anh, anh ngoan ngoãn giơ tay lên.

Một phút sau anh đáp:

- Mười chín tuổi.

- Nghĩa là, anh trẻ hơn em hai tuổi.

- Em hai mươi mốt tôi à?

- Vâng, sắp hai mươi hai rồi.

Tôi không tài nào cởi được chiếc cravat của anh. Anh từ từ đưa tay lên vụng về gạt tay tôi và tự gỡ lấy nút thắt cravat. Sau đó, anh buông thõng tay và tôi cởi nó cho anh.

- Cravat của anh quá cũ rồi – Tôi bảo – em sẽ mua cho anh một chiếc khác, anh thích màu gì?

Anh bật cười, tôi lại sung sướng vui mừng khi nghe tiếng cười dễ chịu và đáng yêu của anh.

- Cứ như em muốn bao anh ấy – Anh nói – lúc thì em muốn thanh toán tiền bữa trưa... bây giờ lại định tặng anh cravat.

Tôi cởi áo vét và áo gilê cho anh, anh mặc sơ mi trần ngồi ở mép giường.

- Thế trông anh có ai bảo là mười chín tuổi không? – Anh hỏi.

Anh thích nói về bản thân mình, tôi nhận thấy ngay điều đó.

- Có và không – Tôi ngập ngừng đáp. Tôi nhận thấy anh không thích thú nghe tôi nói - bộ tóc đã đặc biệt phản lại anh – tôi vừa nói vừa vuốt ve đầu tóc anh – tóc những người đàn ông trưởng thành không dày thế này... nhưng qua nét mặt thì có thể đoán anh nhiều tuổi hơn.

- Thế em đã đoán anh bao nhiêu tuổi?

- Khoảng hai mươi nhăm.

Anh nhắm mắt lại và im lặng tựa hồ chìm đắm trong trạng thái mơ mơ màng màng. Tôi lại sợ anh bị đau ốm nên vội vàng cởi áo sơ mi của anh ra, vừa cởi vừa bảo:

- Anh kể cho em nghe đôi điều về anh đi... anh là sinh viên à?

- Đúng.

- Anh học môn gì?

- Luật.

- Anh sống với bố mẹ à?

- Không, gia đình anh sống tại thị xã, tại X.

- Thế anh ở đâu? Ở ký túc xá à?

- Không, ở trong những căn phòng có bày biện đồ đạc hẳn hoi – Anh mở mắt và đáp như cái máy - Tại phố Cola di Rienzi, nhà số mười, phòng số tám, chỗ bà góa Medolaghi... bà Amalia Medolaghi.

Lúc này anh đã mình trần. Tôi không kìm được muốn vuốt ve tay, ngực và cổ anh.

Anh ngẩng đầu lên nhìn tôi, rồi phá lên cười và cất giọng khàn khàn nói:

- Em tưởng anh không thấy gì cả à?

- Ý anh định nói gì?

- Định nói rằng em rất bình tĩnh lột áo anh... Anh say, nhưng không đến nỗi bí tỉ như em tưởng đâu.

- Như vậy chuyện đó có gì xấu nào? – Tôi bối rối đáp - Chẳng qua thấy anh không tự cởi được thì em giúp thế thôi.

Xem ra anh không nghe rõ lời tôi.

- Anh say – Anh nói tiếp và lắc đầu – nhưng biết rất rõ anh đang làm gì và tại sao lại ở đây... anh không cần em giúp, đây này.

Và bằng một động tác bất ngờ anh đưa đôi tay khẳng khiu – trông anh như một con rối - cởi thắt lưng và bắt đầu tụt quần dài và mọi thứ còn lại ra. Anh ôm tôi, rồi nói tiếp:

- Anh còn biết em chờ đợi gì ở anh nữa.

Anh xiết tay tôi trong đôi cánh tay mạnh mẽ và xúc động, còn nét mặt để lộ một vẻ tinh nghịch. Sau này tôi đã nhiều lần bắt gặp cái nét ấy, thậm chí ngay cả vào những giây phút khi anh xem ra buộc phải dứt bỏ mọi thứ trên đời. Điều đó chứng tỏ rằng dù làm gì thì làm, anh vẫn trung thành gìn giữ để lý trí khúc triết, và điều đó, thật không may, sau này tôi thấy rõ nó thực sự gây trở ngại trong việc anh yêu tôi.

- Em chờ đợi cái này này, phải không nào? – Anh siết tôi mạnh hơn trong vòng tay mình và hỏi. – Và cái này này, cái này này...

Và sau mỗi lần bảo “cái này này”, anh lại ôm tôi, lại hôn, lại cắn, lại véo vào tôi những nơi tôi ít chờ đợi nhất. Tôi bật cười, cố che đỡ và sung sướng nhìn anh say đắm tới mức không nhận thấy hành vi của anh gượng gạo và giả tạo biết bao. Anh làm tôi bị đau tựa hồ đối với anh, cơ thể tôi là đối tượng để căm ghét chứ không phải để yêu thương. Còn trong mắt anh lóe lên không phải là dục vọng, mà nói đúng hơn là một nỗi giận dữ. Sau đó cơn đắm say của anh tự nhiên tắt lặng, như khi nó bùng lên. Chắc hẳn cơn say lại quật ngã anh, anh lại nằm dài trên giường mắt nhắm nghiền, còn tôi nắm bên anh với một cảm giác lạ lùng tựa hồ anh đã không cử động, không nói với tôi, không đụng tới người tôi, tựa hồ như đã không có chuyện gì và mọi chuyện phải xảy ra như vậy.

Sau đó tôi nhỏm dậy, quỳ một hồi lâu không nhúc nhích ở bên anh, tóc xõa xuống mắt tôi, tôi ngắm anh và chốc chốc lại rụt rè đụng nhẹ các đầu ngón tay vào tấm thân gầy, tuyệt đẹp và trong trắng của anh. Qua làn da trắng của anh có thể nhìn thấy rõ cả xương. Vai anh rộng và gầy, không hẹp, chân dài, ngực mọc đầy lông. Anh nằm ngửa, do đó bụng hóp và xương mu nổi rõ dưới lớp da bị căng ra. Tôi không thể chịu đựng được sự cưỡng bức trong tình yêu và vì vậy tôi cảm thấy đúng là giữa chúng tôi đã không hề có chuyện gì và mọi chuyện đang còn nắm ở phía trước. Do đó tôi bắt đầu chờ đợi khi nào yên tĩnh và bình yên trở lại với hai chúng tôi sau cơn kích động gượng gạo ấy, và khi tôi lấy lại được trạng thái tinh thần khúc triết và thanh thản bình thường tôi thận trọng – như vào những ngày nóng bức ta từ từ bước ra biển lặng, mơn trớn - nằm xuống bên anh, luồn chân tôi vào giữa hai chân anh, ôm cổ anh và ép chặt toàn thân xuống. Lần này anh không động đậy, không hé răng nói nửa lời. Tôi dùng những tên âu yếm nhất để gọi anh, phả hơi thở vào mặt anh, dịu dàng mơn trớn vuốt ve anh, còn anh cứ nằm ngửa bất động như người chết. Sau này tôi được biết rằng sự hờ hững và thụ động ấy ở anh là bằng chứng cao nhất của tình yêu mà anh có thể có được.
Về khuya, tôi nằm chống khuỷu chăm chăm nhìn anh, ngay mãi tận bây giờ, dù qua bao năm tháng, cái bức hình buồn thảm ấy vẫn hiện rõ trong trí nhớ của tôi. Anh ngủ, vùi đầu vào gối, nét mặt kiêu hãnh như thường lệ mà rõ ràng anh cố giữ bằng mọi giá trong mọi tình huống lúc này chẳng còn: giấc ngủ làm cho các nét trên mặt anh có một vẻ chân thành, chỉ còn lại sự trẻ trung, tươi mát và thơ ngây, nói đúng ra là những dấu hiệu của lứa tuổi, hơn là bằng chứng của những phẩm chất tinh thần... Nhưng tôi nhớ lại đã thấy anh ra sao mới đây thôi: hay giễu cợt, hung hăng, thờ ơ, trìu mến, đầy ước vọng, còn tôi bị nỗi buồn, sự lo âu và bất mãn giày vò, vì cái giễu cợt, hung hăng, cái thờ ơ và cái ước vọng ấy, tất cả những cái đó là bản thân anh, và đấy là điều khác biệt giữa anh với tôi và những người khác, nó bắt nguồn từ sâu trong đáy lòng mà nay vẫn xa vời và khó hiểu đối với tôi, khi nghiên cứu và phân tích chúng – như những bộ phận của một bộ máy nào đó – tôi chẳng qua muốn hiểu rõ nguyên do của những hành động tôi đã quan sát trong cuộc ái ân của chúng tôi, song than ôi, tôi đành bó tay không hiểu nổi. Toàn bộ con người anh nằm trong cái phần bé nhỏ đã buột khỏi tôi, còn cái phần lớn mà tôi thấy được, chẳng có ý nghĩa gì, hơn nữa chẳng cần thiết đối với tôi. Tôi thấy Gino, Astarita và thậm chí Sonzogno gần gũi hơn và dễ hiểu hơn. Nhìn Giacomo, tôi thấy đau lòng và tâm hồn tôi không thể hòa hợp với tâm hồn anh như cơ thể chúng tôi hòa hợp mới đây thôi. Lòng tôi góa bụa và chua xót khóc than cơ hội bị bỏ lỡ. Có lẽ sẽ có lúc tâm hồn anh rộng mở và khi đó chỉ cần một cử chỉ hoặc một lời nói là có thể lọt vào và nằm lại mãi trong tâm hồn anh. Song tôi không biết cách tóm bắt cái đó, còn bây giờ thì quá muộn rồi, anh đã ngủ và lại lẩn tránh xa tôi.

Đúng lúc tôi đang nhìn anh, anh mở mắt ra và nằm nguyên ở tư thế cũ cất tiếng hỏi:

- Em cũng ngủ chứ?

Tôi cảm thấy giọng anh thay đổi, trở nên tin tưởng hơn và thân thiết hơn. Và tôi bỗng hy vọng rằng trong lúc ngủ, chẳng hiểu bằng một cách huyền bí nào đó, sự gần gũi giữa chúng tôi đã tăng lên.

- Không... em ngắm nhìn anh.

Anh im lặng một lát, nói tiếp:

- Anh muốn đề nghị em giúp một việc... nhưng liệu anh có thể trông cậy nơi em được không?

- Hỏi đến kỳ quặc!

- Em phải giúp anh, em cất giữ ở nhà em trong một vài ngày một cái bọc anh sẽ chuyển cho em... sau đó anh sẽ lấy về, và có thể sẽ lại đem đến những bọc khác.

Vào lúc khác tôi đã hỏi xem đó là những bọc gì rồi, nhưng lúc đó điều tôi quan tâm hơn cả là những mối quan hệ giữa chúng tôi và bản thân anh. Tôi cho rằng đó là cơ hội tuyệt vời để gặp lại nhau, tôi chiều anh, còn nếu hỏi han, anh nghĩ lại và sẽ không nhờ nữa. Tôi đáp, vẻ vô tư:

- Có vậy thôi à?

Anh lại im lặng hồi lâu như suy tính, rồi hỏi:

- Thế em đồng ý chứ?

- Thì em đã trả lời anh rồi mà, vâng ạ.

- Thế em không quan tâm xem đấy là những bọc gì à?

- Nếu anh không muốn nói – Tôi cố làm ra vẻ thờ ơ đáp – thì hẳn anh có lý do của riêng mình, do đó em không hỏi.

- Nhưng em làm sao có thể biết được, nhỡ nguy hiểm thì sao?

- Kệ.

- Thế nhỡ đó là của ăn cắp – Anh trở mình nói tiếp, trong ánh mắt anh rực sáng một ngọn lửa sôi nổi của con trẻ - thế nhỡ anh là một tên ăn cắp thì sao?

Tôi nhớ lại Sonzogno không chỉ là một tên trộm cắp, mà còn là một tên giết người nữa, nhớ lại bản thân mình đã ăn cắp chiếc hộp đựng phấn và chiếc khăn trùm đầu và tôi thấy sự trùng hợp này thật kỳ lạ: anh muốn tỏ ra mình là một tên trộm cắp trước mặt tôi – một kẻ đã từng ăn cắp và giao du với bọn trộm cắp. Tôi âu yếm vuốt ve anh và bảo:

- Tất nhiên anh đâu phải là một kẻ cắp.

Anh cau mày, anh vẫn luôn là một người tự ái quá đáng và bực mình một cách kỳ quặc vì những chuyện chẳng đâu vào đâu.

- Tại sao? Anh có thể là một tên ăn cắp lắm chứ?

- Anh đâu có bộ mặt ấy... tất nhiên, chẳng ai học được chữ ngờ, song bản thân anh không gây cho người ta ấn tượng trộm cắp.

- Tại sao? Mặt mũi anh thế nào nào?

- Thực tế anh thế nào thì mặt anh thế đó... Khuôn mặt của một thanh niên thuộc gia đình tử tế, của một sinh viên.

- Đấy là anh bảo với em anh là sinh viên... song nhỡ anh là một loại người khác... và trong thực tế đúng là như vậy.

Tôi không tranh luận với anh. Thì chính tôi đây, tôi thầm nghĩ, khuôn mặt tôi có vẻ gì là của một con ăn cắp đâu, bỗng tôi rất muốn nói với anh rằng tôi đã từng ăn cắp. Tôi bị quyến rũ như vậy chủ yếu là do điều anh nói thật kỳ lạ. Tôi thường cho rằng hành động trộm cắp đáng bị lên án, thế mà lại thấy một người xem ra không những không làm chuyện tương tự, mà thậm chí còn có vẻ tán thành, đây là một câu đố tôi không thể giải nổi. Do dự một lát, tôi nói:

- Anh nói đúng... Em không cho rằng anh là một kẻ trộm cắp, vì em tin anh không phải là một tên ăn trộm, còn về mặt mũi, nó chẳng liên quan gì trong chuyện này, anh cũng có thể là một kẻ trộm cắp... không phải lúc nào cũng có thể qua mặt mà bắt hình dong... em chẳng hạn, ai dám bảo em là một con ăn cắp nào?

- Không ai dám cả - Anh nhìn tôi, đáp.

- Thế mà em lại là một con ăn cắp đấy – Tôi bình tĩnh nói.

- Em ấy à?

- Vâng, em.

- Em ăn cắp vật gì nào?

Chiếc túi xách của tôi nằm trên mặt bàn kê ở đầu giường, tôi lấy túi, lôi ra chiếc hộp đựng phấn và đưa cho anh coi.

- Cái này em lấy cắp của một nhà có bận em tới chơi, còn một lần em lấy cắp chiếc khăn trùm đầu và đưa biếu mẹ.

Chẳng cần phải suy nghĩ cũng biết là sở dĩ tôi thú nhận thế chẳng qua cũng là do thói khoe khoang. Thật ra, tôi bị thôi thúc trước nguyện vọng muốn được thấy trên khuôn mặt anh những nét vẻ của một người thân thiết và một kẻ đồng lõa, khi không tìm thấy được điều gì tốt hơn thì thậm chí thú tội cũng có thể làm cho con người gần gũi nhau và khơi gợi tình yêu. Tôi nhận thấy khuôn mặt anh bỗng trở nên nghiêm nghị và anh chăm chăm nhìn tôi, và thế là bỗng nhiên tôi sợ anh lên án và có lẽ, sẽ quyết định không bao giờ gặp lại tôi. Tôi vội vã nói thêm:

- Nhưng anh đừng cho rằng em tự hào về những chuyện đó... em đã quyết định trả lại chiếc hộp đựng phấn... hôm nay em sẽ mang trả... thật ra em không thể mang trả lại chiếc khăn choàng đầu... nhưng em đã ăn năn và hứa sẽ không bao giờ ăn cắp nữa.

Trong mắt anh bừng lóe lên một ánh mắt tinh nghịch thường lệ. Anh nhìn tôi và bỗng cười phá lên. Sau đó, anh túm lấy vai tôi và vật xuống giường, cù tôi và dọa phết vào mông, mồm lẩm bẩm và giễu cợt âu yếm:

- Đồ ăn cắp... em là đồ ăn cắp... đồ ăn cắp... cô nàng ăn cắp... cô nàng ăn cắp.

Tôi không biết nên giận hay nên vui, song tâm trạng kích động của anh ở một mức độ nào đó đã làm tôi xúc động và thấy dễ chịu. Dẫu sao cũng tốt hơn là sự thờ ơ lạnh lùng thường lệ. Tôi cười khanh khách, toàn thân cứ giẫy lên vì tôi sợ bị cù, còn anh cứ cù vào nách tôi. Nhưng do đó tôi nhìn thấy rõ khuôn mặt anh cúi trên người tôi cau có vì tức giận, không cởi mở và lạnh lùng như trước. Sau đó anh nằm vật ngửa người xuống giường rồi nói:

- Còn anh đâu phải là một tên trộm cắp... hoàn toàn không phải là một tên trộm cắp... trong những bọc đó không phải là những của ăn cắp được.

Chắc không kìm được, anh cứ những muốn nói tuột ra rằng những bọc đựng gì, và tôi hiểu rằng tính hiếu danh đang lên tiếng trong anh. Xét cho cùng, tình cảm này chẳng khác gì với tình cảm đã thôi thúc Sonzogno thú nhận tội lỗi của mình với tôi. Tuy đàn ông có đủ loại, song họ có khá nhiều cái giống nhau và trước con mắt của phụ nữ họ yêu hoặc chỉ gần gũi thôi, họ bao giờ cũng tỏ rõ bản lĩnh của mình theo kiểu xấu che tốt khoe, tựa hồ đã thực hiện hay sẵn sáng thực hiện, có Trời mới biết những vụ quan trọng và mạo hiểm đó. Tôi âu yếm nói:

- Rõ ràng anh đang muốn đến chết được kể cho em nghe những cái gì trong các bọc ấy.

Anh nổi giận:

- Em thật khờ dại... hoàn toàn không phải vậy đâu... nhưng anh có nhiệm vụ báo trước với em những gì trong các bọc đó, còn nhận chúng hay không là tự em quyết định... Thế này này, các bọc ấy là những tài liệu để tuyên truyền...

- Thế nghĩa là thế nào?

- Anh ở trong một nhóm người – Anh mở đầu, giọng khe khẽ - không biết phải giải thích thế nào với em đây... ki thích chính phủ hiện nay... thậm chí căm thù nó và muốn làm thế nào có thể mau chóng kết liễu nó... trong các bọc đó là truyền đơn in bí mật, giải thích rõ để mọi người hiểu rõ cái tồi tệ của chính phủ này và có thể lật đổ nó bằng cách nào.

Tôi không bao giờ quan tâm đến chính trị. Tôi chắc hẳn còn nhiều người nữa không bao giờ nảy sinh ý nghĩ tự hỏi xem chính phủ hiện nay tốt hoặc xấu. Nhưng tôi chợt nghĩ tới Astarita và những câu chuyện khó hiểu về chính trị mà anh ta kể đi kể lại mãi không thôi. Tôi lo lắng kêu lên:

- Nhưng điều đó bị cấm... điều đó nguy hiểm mà.

Anh nhìn tôi với vẻ hài lòng ra mặt. Cuối cùng tôi đã nói với anh những lời làm tôi mát lòng và mơn trớn lòng tự ái của anh. Anh làm ra vẻ hết sức quan trọng và khẳng định, giọng đầy ý nghĩa:

- Đúng, chuyện đó rất nguy hiểm... Bây giờ em tự quyết định xem em có làm điều đó cho anh được hay không.

- Nhưng em không có ý muốn bảo chuyện đó nguy hiểm cho anh mà không nguy hiểm cho em – Tôi sôi nổi phản đối - nếu nguy hiểm cho em, em chấp nhận.

- Em ạ - Anh báo trước - Điều đó nguy hiểm thực sự đấy... nếu người ta tìm được những bọc ấy ở chỗ em, em sẽ vào ngồi tù.

Tôi đưa mắt nhìn anh và lòng bỗng rộn lên một nỗi xúc động mãnh liệt và không ghìm nén được. Tôi không rõ nỗi xúc động ấy là do lời anh hoặc do một nguyên nhân nào đó gây nên. Mắt đầy lệ, tôi thầm thì:

- Lẽ nào anh không biết rằng chuyện đó chẳng hề có ý nghĩa gì với em sao? Em sẽ vào tù... thì đã sao nào? – Tôi lắc đầu, nước mắt trào ra chảy đầy trên hai má. Anh ngạc nhiên hỏi:

- Sao em khóc?

- Em xin lỗi anh – Tôi nói – em đến là ngốc... bản thân cũng không rõ tại sao nữa, có lẽ em muốn tỏ rõ nỗi lòng yêu thương của em đối với anh và sẵn sàng làm tất cả mọi điều vì anh.

Tôi vẫn không rõ lúc đó cần phải nói những gì với anh về nỗi lòng yêu thương của tôi. Trên khuôn mặt Giacomo xuất hiện vẫn nét bối rối, vẫn sự lạnh nhạt ấy mà sau này tôi đã nhiều lần quan sát thấy. Anh quay mặt đi và lẩm bẩm:

- Thôi ta thỏa thuận với nhau rồi nhé... hai ngày nữa anh sẽ mang tới một bọc... còn bây giờ anh phải đi đây, muộn rồi... – Nói xong anh bật dậy khỏi giường và vội vã mặc quần áo.

Anh nhặt áo quần vất dưới sàn, mặc vội vào, rồi đến bên mắc áo, lấy áo bành tô mặc vào người và tiến lại gần tôi. Anh nhìn tôi, miệng mỉm một nụ cười trẻ con dễ thương làm tôi thấy vui và nói:

- Em sờ thử vào đây xem.

Tôi thấy anh chìa cái túi áo bành tô ra. Anh nghiêng người để tôi có thể thọc tay vào túi và tôi đụng phải một vật cứng.

- Cái gì thế? – Tôi ngạc nhiên hỏi.

Anh mỉm cười, vẻ hài lòng, thọc tay vào túi, nhìn tôi chằm chằm và từ từ lôi ra một khẩu súng màu đen.

- Súng lục – Tôi kêu lên – Nhưng để anh làm gì?

- Sao mà biết được – Anh đáp – luôn luôn có thể phải dùng đến nó.

Tôi bối rối không còn biết suy nghĩ ra sao nữa, mới lại anh chẳng để tôi có thời gian suy nghĩ. Anh bỏ súng lục vào túi, cúi người lướt nhẹ môi anh trên môi tôi và nói:

- Thỏa thuận chứ... Hai ngày nữa anh sẽ tới...

Tôi chưa kịp trấn tĩnh thì anh đã đi mất rồi...

Sau này tôi thường nhớ lại buổi tình tự đầu tiên ấy của chúng tôi và cay đắng tự trách mình không thấu hiểu rõ nỗi nguy hiểm của anh phải đương đầu khi hoạt động chính trị. Thật ra tôi chẳng có ảnh hưởng gì đối với anh cả, nhưng nếu tôi biết rõ như mãi về sau mới phát hiện thấy, ít ra tôi cũng có lời khuyên anh và nếu không có tác dụng thì tôi sẽ sát cánh bên anh để ủng hộ anh bằng cách tỏ nỗ thông cảm và tinh thần kiên định. Tất nhiên, tôi có lỗi, hoặc nói đúng hơn, lỗi là do tôi dốt nát nhưng dẫu sao đấy là hậu quả do hoàn cảnh của tôi đã gây nên. Như tôi đã nói, tôi không bao giờ quan tâm đến chính trị, không am hiểu nó một chút nào cả và nghĩ rằng chính trị không có chút nào quan hệ đến cuộc đời tôi, dường như mọi sự kiện không phải đang đảo lộn tùng phèo ở quanh tôi, mà là ở một hành tinh khác nào đó. Khi đọc báo, tôi bỏ qua trang một – trang đăng các bản tin mới về chính trị - mà tôi không quan tâm một chút nào, tôi xem mục điểm tin thông báo về các tai nạn và tội phạm là những tin ít ra cũng cung cấp một món ăn tinh thần cho trí tưởng tượng của tôi. Thật ra cuộc đời tôi tương tự như sự tồn tại của các chú cá lấp lánh, mà theo lời các nhà bác học, sống tận đáy biển, sống hoàn toàn trong bóng tối và chẳng biết tì gì đang xảy ra trên kia, nơi chan hòa ánh nắng. Chính trị và nhiều vấn đề khác được không ít người chú ý đã đến với tôi tựa như từ một xứ sở xa xăm và lạ lẫm và xem ra còn lờ mờ và mờ ảo hơn cả anh nắng đối với các sinh vật sơ đẳng nhất sống ở những nơi dưới sâu đáy nước.

Tuy vậy, không chỉ riêng tôi và sự dốt nát của tôi, mà bản thân Giacomo lẫn sự nhẹ dạ của anh cũng có lỗi. Giá tôi cảm thấy, trong lòng anh, trừ tính hiếu danh ra, có một điều gì đấy như nó ở trên thực tế thì chắc tôi đã hành động khác rồi, và đã cố gắng - thật ra, không dám hứa đảm bảo thành công - hiểu rõ và đi sâu vào vấn đề mà do dốt nát tôi chưa lĩnh hội được. Tôi liền cố nhận xét thật đúng lúc về một tình tiết nữa: tôi có cảm tưởng rằng anh thường xuyên sắm một vai khôi hài hơn là hoạt động một cách nghiêm túc. Hình như anh đã chắp vá xây dựng nhân vật lý tưởng của mình, tuy anh chẳng triệt để tin và tôi lại cho rằng anh lúc nào cũng máy móc có hành động theo gương nhân vật đó. Tấn bi kịch vô tận này đã để lại một ấn tượng là anh nắm rất tuyệt vời các quy luật của trò anh đang chơi, như thường trong trò chơi, anh bắt tay vào việc quá nghiêm túc và đồng thời tự kỷ ám thị, không trên cơ sở niềm tin nào, rằng đối với anh, mọi chuyện vẫn còn sửa chữa được và vào phút chót, thậm chí vào trường hợp thất bại, kẻ thù của anh sẽ bỏ qua cho anh ván bài bị thua và thậm chí sẽ bắt tay anh. Có lẽ anh thực sự vui đùa, như lũ trẻ vớ được gì thì vui chơi nấy do bản năng bất trị vốn có của chúng, nhưng như sau này mới vỡ lẽ, kẻ thù của anh chơi một cách nghiêm túc. Do đó khi trò chơi chấm dứt, Giacomo bỗng không tự vệ được và bị loại ra khỏi vòng chơi mà anh đeo đuổi đến cùng.

Tiếc rằng sau này tôi suy nghĩ nhiều - cố phân tích xem chuyện gì đã xảy ra - về những vấn đề này và vấn đề nọ đáng buồn hơn và ít phức tạp hơn. Song ngày hôm đó tất nhiên tôi không mảy may nghĩ rằng câu chuyện với những cái bọc ấy sẽ ảnh hưởng tới mức nào mối quan hệ của chúng tôi. Tôi mừng là anh đã quay lại, mừng là có thể giúp ích cho anh và chắc tôi sẽ có cơ hội gặp lại anh, ngoài ra tôi không hề nghĩ gì nữa. Tôi nhớ lại rằng mình đã lờ mờ và nhân tiện nghĩ tới lời đề nghị là lùng của anh, rồi lắc đầu bảo: “Tất cả những chuyện đó đều mang tính chất trẻ thơ” và suy nghĩ sang chuyện khác. Vả lại, tôi cảm thấy mình rất hạnh phúc nên nếu muốn cũng chẳng thể tập trung đầu óc suy nghĩ tới những vấn đề nghiêm túc được.