|
|
09-09-2008, 08:44 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
211. Äể phát huy tác dụng chữa bệnh, thuốc có liên quan vá»›i thụ thể nhÆ° thế nà o?
Thuốc và chất Ä‘á»™c sau khi và o cÆ¡ thể sẽ có tác Ä‘á»™ng khác nhau. Thuốc phát huy tác dụng chữa bệnh, còn chất Ä‘á»™c sản sinh phản ứng có hại đối vá»›i cÆ¡ thể. Tuy nhiên, cả hai Ä‘á»u là những hoạt chất có nguồn gốc từ bên ngoà i.
Trong cÆ¡ thể chúng ta cÅ©ng có rất nhiá»u chất hoạt tÃnh sinh váºt nhÆ° chất truyá»n thần kinh, chất kÃch thÃch... Chúng có vai trò vô cùng quan trá»ng đối vá»›i công năng sinh lý, sá»± sản sinh và điá»u tiết trong cÆ¡ thể. Chúng được gá»i là chất hoạt tÃnh sinh váºt nguồn trong.
Chất hoạt tÃnh sinh váºt (dù là nguồn trong hoặc nguồn ngoà i) khi sản sinh công năng sinh lý hoặc hiệu quả trong cÆ¡ thể Ä‘á»u phải kết hợp vá»›i thụ thể trên tế bà o bia. Thụ thể giống nhÆ° má»™t cá»a ải; các chất hoạt tÃnh sinh váºt đến đó Ä‘á»u phải trải qua sá»± kiểm tra nghiêm ngặt, hoà n toà n hợp cách má»›i có thể phát huy tác dụng. Thụ thể nà y là má»™t loại anbumin hóa hợp thà nh phân tá» cao sinh váºt, thÆ°á»ng nằm trên mà ng ngoà i của tế bà o. Khi chất hoạt tÃnh đến tế bà o bia, nó sẽ kết hợp vá»›i thụ thể, chuyển những thông tin có đặc tÃnh phù hợp cho cÆ¡ thụ thể, thông qua thụ thể lại truyá»n và o các kết cấu khác ở bên trong tế bà o, cuối cùng sản sinh công năng sinh váºt trên chất phản ứng.
Loại thụ thể nà y có má»™t khả năng nháºn thức và phân biệt vá»›i tÃnh chuyên nhất rất cao đối vá»›i chất hoạt tÃnh. Những thụ thể riêng biệt có thể nháºn thức được các chất hoạt tÃnh nguồn trong, hoặc phân biệt được các chất thuốc hoặc Ä‘á»™c tố có đặc trÆ°ng tÆ°Æ¡ng ứng. Và dụ, chất truyá»n thần kinh acetycholine được phối vá»›i thụ thể acetylcholine. Loại thụ thể nà y không biết nháºn những chất truyá»n thần kinh khác. Cho nên acetylcholine chỉ có thể thông qua acetylcholine để phát huy công năng sinh lý truyá»n thông tin thần kinh.
Tác dụng của thuốc cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»±. Nó có thể kết hợp vá»›i những thụ thể đặc biệt nà o đó và kÃch hoạt thụ thể sản sinh ra công năng chữa bệnh. Sau khi thuốc kết hợp vá»›i thụ thể, nó sẽ chiếm lÄ©nh vị trà khiến cho chất hoạt tÃnh của nguồn trong không thể kết hợp được vá»›i thụ thể, tức là con Ä‘Æ°á»ng thông thÆ°Æ¡ng giữa hai bên bị cắt đứt, từ đó mà phát huy tác dụng chữa bệnh. Và dụ: thụ thể H2 dùng để chữa bệnh loét dạ dà y sẽ ngăn trở chất Cimetidine, thông qua cÆ¡ chế nà y để sản sinh ra hiệu quả Ä‘iá»u trị.
212. Vì sao không nên uống nhiá»u thuốc bổ?
Trung Quốc có câu "Thuốc bổ không bằng thức ăn bổ"; nghÄ©a là ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng nên dá»±a và o thức ăn để bổ sung dinh dưỡng là chÃnh, không nên dá»±a và o thuốc để tăng thêm sức khá»e. Má»™t số ngÆ°á»i cho rằng uống nhiá»u thuốc bổ là tốt nên uống nhiá»u nhân sâm, a giao, lá»™c nhung... Kết quả là ảnh hưởng không tốt đến sức khá»e.
Nếu nói vá» nhân sâm, vốn được coi là "vua của các loại thuốc" thì hồng sâm thiên vá» nhiệt, sinh sâm thiên vá» lạnh, bạch sâm thiên vỠôn. NgÆ°á»i há»a khà mạnh không nên uống hồng sâm, nếu uống sẽ gây Ä‘au đầu, miệng khô, cổ há»ng và mÅ©i xuất huyết. NgÆ°á»i há»a khà yếu không được uống sinh sâm, nếu uống sẽ sợ rét, choáng đầu, hoa mắt, tiêu chảy. Việc uống nhiá»u bạch sâm sẽ gây ra hÆ°ng phấn, kÃch Ä‘á»™ng, mất ngủ và huyết áp tăng cao.
A giao là má»™t loại keo da được nấu từ da con lừa Ä‘en, có tác dụng tÆ° bổ đối vá»›i phụ nữ kinh nguyệt quá nhiá»u. NhÆ°ng ngÆ°á»i khá»e dùng loại thuốc nà y sẽ ảnh hưởng đến công năng tiêu hóa, tháºm chà gây hiện tượng Ä‘au bụng, Ä‘i ngoà i.
Lá»™c nhung là loại thuốc bổ thÃch hợp vá»›i ngÆ°á»i già sợ lạnh và phụ nữ cÆ¡ thể yếu. NgÆ°á»i khá»e mạnh dùng nó sẽ cảm thấy không thoải mái, tháºm chà sinh các hiện tượng căng đầu, khô miệng, mÅ©i xuất huyết.
Ngoà i ra, đối vá»›i nhiá»u thuốc bổ được chÆ°ng cất, tinh chế (nhÆ° nhân sâm, sữa ong chúa, bá»™t trùng thảo)..., không phải ngÆ°á»i nà o cÅ©ng uống được.
Má»™t ngÆ°á»i khá»e bình thÆ°á»ng không cần uống thuốc bổ, đặc biệt là trẻ em và thanh thiếu niên, những ngÆ°á»i có công năng sinh lý tốt, sá»± hấp thu, Ä‘Ã o thải Ä‘á»u mạnh mẽ, các khà quan trong cÆ¡ thể Ä‘ang phát triển. Việc loạn ăn, loạn uống có thể sản sinh tác dụng phụ. Äã có má»™t số trẻ em vì uống thuốc bổ có những thà nh phần kÃch thÃch mà dẫn đến dáºy thì sá»›m. Những ngÆ°á»i cần uống thuốc bổ cÅ©ng không được uống lung tung mà phải theo chỉ dẫn của bác sÄ©. Bác sÄ© sẽ căn cứ và o tình hình sức khá»e để chá»n loại thuốc bổ thÃch hợp, lượng uống vừa phải.
213. Vì sao tuyệt đối không được thỠthuốc gây nghiện?
Nói đến thuốc phiện, hầu nhÆ° má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u biết nó rất nguy hại cho cÆ¡ thể, má»™t khi đã nghiện hút thì rất khó bá».
Trong há» thuốc phiện, thÆ°á»ng gặp nhất là nha phiến, heroin, maphy, tama, cocain... Theo nguồn và phÆ°Æ¡ng thức sản xuất, chúng có thể phân thà nh ba loại lá»›n là : những chất Ä‘á»™c hại thiên nhiên, chất Ä‘á»™c hại tinh chế và chất Ä‘á»™c tổng hợp. Heroin, maphy, thuốc phiện được luyện từ cây anh túc; còn tama và cocain luyện từ cây tama và cây cocain. Anh túc, cây tama và cây cocain là thuá»™c loại chất Ä‘á»™c tá»± nhiên; còn heroin, maphy, tama, cocain là những chất Ä‘á»™c tinh chế. Chất Ä‘á»™c tổng hợp được sản xuất từ các chất hóa há»c.
Trong cuá»™c sống, có nhiá»u món ăn ta chÆ°a hỠđược nếm qua nên muốn thỠđể biết được hÆ°Æ¡ng vị của nó. Các loại nÆ°á»›c giải khát má»›i, loại kẹo má»›i Ä‘á»u được má»i ngÆ°á»i muốn nếm thá» xem sao. NhÆ°ng vá»›i thuốc phiện thì tuyệt đối không được nếm thá», bởi vì nó giống nhÆ° ác quá»·, má»™t khi đã nếm qua, nó sẽ sinh ra sá»± rà ng buá»™c mãnh liệt đối vá»›i cÆ¡ thể và tinh thần. Nếu ngừng hoặc giảm lượng dùng, cÆ¡ thể sẽ vô cùng Ä‘au khổ, biểu hiện là ngáp dà i, hắt hÆ¡i, sợ rét, nôn nao, buồn nôn, bụng Ä‘au thắt, Ä‘i ngoà i, xÆ°Æ¡ng và cÆ¡ bắp Ä‘au Ä‘á»›n... Chỉ cần dùng thuốc trở lại thì những chứng trên sẽ nhanh chóng tiêu tan. Äó chÃnh là sá»± phụ thuá»™c của cÆ¡ thể vá»›i thuốc Ä‘á»™c. Ngoà i ra, những ngÆ°á»i đã hút thuốc phiện sẽ không bao giá» quên được khoái cảm do thuốc Ä‘Æ°a lại, vì váºy luôn luôn tìm cách để được hút; Äó là sá»± rà ng buá»™c vá» tinh thần do thuốc Ä‘á»™c sản sinh ra.
Thuốc Ä‘á»™c tuyệt đối không thể thá», không thể vì tò mò mà thá». Có ngÆ°á»i chỉ hút má»™t lần là nghiện, sau khi nghiện hầu nhÆ° không thể nà o dứt bỠđược. Việc dá»±a và o sức lá»±c của cá nhân để thá»±c hiện cai nghiện thÆ°á»ng không thể thà nh công.
Vì sao cai nghiện khó nhÆ° thế? Những ngÆ°á»i nghiện không thể đủ sức để tá»± khống chế mình, vì nhân cách đã tan nát, khó chịu Ä‘á»±ng được sá»± cám dá»— thèm khát thuốc. Ở há» xuất hiện tâm trạng lo lắng buồn phiá»n, tháºm chà đi đến tá»± sát, dùng má»i thủ Ä‘oạn để tìm bằng được thuốc hút. Có câu chuyện kể vá» má»™t ngÆ°á»i nghiện nhÆ° sau: Äể biểu thị quyết tâm cai nghiện, anh ta đã dùng dao chặt đứt má»™t ngón tay để cảnh cáo mình không được hút trở lại. NhÆ°ng khi ngón tay còn nhá» máu ròng ròng thì quyết tâm anh ta lại đã lung lay. Anh ta tìm miếng vải băng bó lại và đi ra khá»i phòng để tìm thuốc.
Do đó, muốn cai nghiện, nhất định phải nhốt kÃn bệnh nhân, dùng thủ Ä‘oạn cưỡng bức để đánh tan sá»± rà ng buá»™c vá» cÆ¡ thể. Äể giải trừ rà ng buá»™c vá» tinh thần, bệnh nhân cÅ©ng phải nhá» nhân viên y tế hÆ°á»›ng dẫn đúng đắn và có kế hoạch, tiến hà nh từng bÆ°á»›c.
214. Vì sao âm nhạc cũng có thể chữa bệnh?
Việc thưởng thức âm nhạc khiến cho ta có cảm giác thoải mái, thÆ° giãn, có tác dụng tÃch cá»±c đối vá»›i sức khá»e. Hiện nay, phÆ°Æ¡ng pháp chữa bệnh bằng âm nhạc đã trở thà nh má»™t môn khoa há»c má»›i trong y há»c, ngà y cà ng được nhiá»u ngÆ°á»i quan tâm. Và dụ: Trong đỡ đẻ nếu có kèm âm nhạc thì thá»i gian phẫu thuáºt ngắn, xuất huyết Ãt, tâm trạng bệnh nhân tốt. Nhiá»u bệnh nhân tâm thần mạn tÃnh được Ä‘iá»u trị bằng âm nhạc cho biết, sau khi Ä‘iá»u trị, há» cảm thấy lồng ngá»±c thoáng đãng, lòng tin chiến thắng bệnh táºt được nâng cao, tinh thần phấn chấn. Việc sá» dụng âm nhạc cÅ©ng có thể giảm bá»›t cảm giác bất an đối vá»›i ngÆ°á»i hiến máu.
Công hiệu chữa bệnh thần kỳ nà y của âm nhạc chủ yếu thông qua hai con Ä‘Æ°á»ng váºt lý và tâm lý. Giống nhÆ° má»™t hòn sá»i nhá» có thể là m rung Ä‘á»™ng cả mặt nÆ°á»›c hồ, những âm Ä‘iệu nhẹ nhà ng của âm nhạc sau khi truyá»n và o cÆ¡ thể sẽ là m cho tâm lý thoải mái, khiến cho các tổ chức tế bà o trở nên hà i hòa và cá»™ng hưởng lẫn nhau, đạt được tác dụng xoa bóp tế bà o má»™t cách kỳ diệu. Äồng thá»i, nó còn khiến cho há»™p sá», lồng ngá»±c hoặc má»™t số tổ chức nà o đó sản sinh cá»™ng hưởng, ảnh hưởng trá»±c tiếp đến sóng Ä‘iện não, nhịp tim, nhịp hô hấp... khiến cho nhịp Ä‘iệu sinh lý trở vá» bình thÆ°á»ng. Mặt khác, âm nhạc có thể nâng cao sá»± hÆ°ng phấn đối vá»›i các tế bà o thần kinh vá» não, là m sinh Ä‘á»™ng và cải thiện tâm trạng, xóa bá» trạng thái tâm lý thần kinh căng thẳng do môi trÆ°á»ng bên ngoà i gây nên, nâng cao sức Ä‘á» kháng của cÆ¡ thể.
Sáng sá»›m ngủ dáºy, nghe má»™t khúc nhạc tiết tấu sáng sủa, già u tÃnh kịch thÃch, ta sẽ thấy tinh thần sung mãn, tâm tình thoải mái. Buổi tối, sau má»™t ngà y là m việc, nên chá»n những bản nhạc cổ Ä‘iển có âm Ä‘iệu đẹp, tiết tấu cháºm, sẽ có lợi cho việc thÆ° giãn, giảm bá»›t mệt má»i. Tuyệt đối không nên nghe những bản nhạc kÃch thÃch mạnh vì nó có hại cho sức khá»e.
215. Vì sao việc tắm nước lạnh có tác dụng rèn luyện thân thể?
NgÆ°á»i xÆ°a cho rằng, muốn sức khá»e tốt phải thÆ°á»ng tắm nÆ°á»›c lạnh. Sá»± tháºt quả nhÆ° thế. CÆ¡ thể chúng ta dù ban ngà y hay ban đêm, mùa đông hay mùa hạ Ä‘á»u luôn ra mồ hôi. Mồ hôi mang theo những chất thải trong cÆ¡ thể, nó kết hợp vá»›i bụi bặm và lá»›p da rụng ra là m thà nh cáu bẩn, và phát ra mùi khó chịu. Nếu những chất bản nà y là m tắc lá»— chân lông, sức Ä‘á» kháng của da sẽ giảm thấp, vi khuẩn sinh sôi dẫn đến các bệnh ngoà i da. Vì váºy, cần tắm luôn có thể giữ cho da sạch, Ãt mắc bệnh.
Việc tắm nÆ°á»›c lạnh còn lợi lá»›n hÆ¡n thế nữa. Nếu dùng nÆ°á»›c lạnh 10-22 Ä‘á»™ C để tắm, nhiệt Ä‘á»™ da sẽ giảm xuống. Qua các cÆ¡ quan cảm thụ và thần kinh da, kÃch thÃch lạnh được truyá»n lên vỠđại não, nâng cao sá»± hÆ°ng phấn của vỠđại não, khiến cho tinh thần sôi nổi, tinh lá»±c sung mãn, ăn ngon. Nó cÅ©ng ảnh hưởng đến trung khu Ä‘iá»u tiết thân nhiệt của cÆ¡ thể, khiến ta thÃch ứng được vá»›i nhiệt Ä‘á»™ biến đổi, nâng cao khả năng chịu rét. Nếu thÆ°á»ng xuyên dùng nÆ°á»›c lạnh để tắm, tinh thần sẽ đầy đủ, cÆ¡ thể sảng khoái, sức chịu Ä‘á»±ng giá lạnh, ẩm Æ°á»›t và sá»± biến đổi thá»i tiết tăng cao, Ãt bị cảm lạnh và nhiá»u bệnh khác.
Việc dùng nÆ°á»›c lạnh để rèn luyện cÆ¡ thể nên bắt đầu từ mùa hè. Hằng ngà y, và o buổi sáng, nên dùng nÆ°á»›c lạnh để tắm, cứ thế cho đến mùa đông. TrÆ°á»›c khi tắm, nên dùng khăn thấm nÆ°á»›c lạnh lau mình, bắt đầu từ hai tay, qua lồng ngá»±c, bụng, sau lÆ°ng xuống đến chân khiến cho da Ä‘á» lên là vừa, là m cho thân thể quen dần vá»›i nÆ°á»›c lạnh. Ban đầu, thá»i gian má»—i lần tắm không nên quá 5 phút, vá» sau dần dần tăng lên đến 15-20 phút, cứ tuần tá»± tăng lên và rèn luyện thÆ°á»ng xuyên.
Khi cÆ¡ thể không thoải mái hoặc bị ốm thì nên ngừng tắm ngay; trÆ°á»›c hoặc sau khi ăn cÆ¡m ná»a giá» cÅ©ng không nên tắm.
216. Vì sao tắm nắng nhiá»u có hại cho cÆ¡ thể?
Cuá»™c sống con ngÆ°á»i liên quan máºt thiết vá»›i ánh sáng mặt trá»i, tia tá» ngoại trong ánh nắng có thể giết chết các loại vi khuẩn, ngăn ngừa nhiá»u bệnh phát sinh. Trẻ em bị còi xÆ°Æ¡ng thÆ°á»ng được bác sÄ© nhắc nhở cho tắm nắng, vì ánh nắng có thể khiến cho má»™t chất hóa há»c trên da trẻ em chuyển thà nh vitamin D, thúc đẩy sá»± phát triển của xÆ°Æ¡ng. NhÆ°ng việc tắm nắng quá mức, đặc biệt là phÆ¡i mình trần dÆ°á»›i ánh nắng mặt trá»i mạnh, sẽ là m tổn hại da, gây nên các bệnh do tắm nắng.
Ở các nÆ°á»›c Âu, Mỹ, thói quen tắm nắng rất phổ biến. Những năm gần đây, vùng duyên hải Trung Quốc cÅ©ng bắt đầu thịnh hà nh tắm nắng. NgÆ°á»i ta chỉ mặc quần áo tắm, để hở ngá»±c và lÆ°ng, ngủ trên bãi cát, nắng đốt da Ä‘á» lên. Khi da phÆ¡i nắng thà nh mà u sẫm thì thá»±c tế là da đã bị tổn hại. Nói chung, sau mấy giá» tắm nắng, trên da xuất hiện những đám Ä‘á», có cảm giác bá»ng rát, tháºm chà còn nổi những nốt phồng nhá». Äó là vì tia tá» ngoại đã kÃch thÃch tế bà o da, khiến cho mạch máu ở lá»›p da trong giãn nở ra mà hình thà nh những đám Ä‘á». Những đám da Ä‘á» nà y phải qua 3 - 4 ngà y má»›i khá»i. Bệnh nhân có thể bong da, hoặc sắc tố trầm tÃch lại khiến cho da trở thà nh mà u nâu. Y há»c gá»i đó là vết phản ứng phÆ¡i nắng, má»™t loại tổn thÆ°Æ¡ng của ánh nắng đối vá»›i da.
PhÆ¡i nắng quá nhiá»u có thể gây ung thÆ° da. Ở Äức, ngÆ°á»i ta nghiện phÆ¡i nắng, háºu quả là má»—i năm có khoảng 10 vạn ngÆ°á»i bị ung thÆ° da. Tia tá» ngoại quá nhiá»u sẽ phá hoại tế bà o da và sản sinh hiện tượng Ä‘á» da. Tiếp theo, lá»›p da bị chết sẽ bong ra, dẫn đến hình thà nh khối u mà u Ä‘en ác tÃnh. Do đó, những ngÆ°á»i hay phÆ¡i nắng hoặc có diện tÃch da phÆ¡i nắng quá nhiá»u nên đến bác sÄ© nếu phát hiện thấy trên cÆ¡ thể có những đám sắc tố giống nhÆ° cao su, gá» biên nổi lên.
Việc tắm nắng quá mức cÅ©ng là m giảm thấp sức Ä‘á» kháng của da, phá hoại tổ chức da và là m cho tế bà o bị biến đổi, dá»… phát sinh các bệnh cảm nhiá»…m vá» da. Thói quen nà y cÅ©ng khiến cho da lão hóa nhanh. Vì tiếp xúc vá»›i nắng lâu, tế bà o da bị mất nÆ°á»›c, dẫn đến xuất hiện những nếp nhăn dà y, da bị sừng hóa, lá»›p da trong mất tÃnh Ä‘Ã n hồi vì các sợi xÆ¡ bị gãy, biến chất, da trở nên thô ráp, khô. Vì váºy, ở những ngÆ°á»i ở lứa tuổi 30 hay tắm nắng, trên trán sá»›m xuất hiện nếp nhăn. Ở những cô gái ở lứa tuổi 20 hay tắm nắng, Ä‘uôi mắt cÅ©ng sá»›m xuất hiện nếp nhăn hình Ä‘uôi cá.
Qua đó, có thể thấy, thá»i gian tắm nắng không nên dà i. Nên tránh ánh nắng quá mạnh để đỡ tổn thất da, là m ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khá»e.
217. Vì sao trước khi ngủ nên uống một cốc sữa?
Nhiá»u bố mẹ thÃch cho con uống sữa buổi sáng. Há» cho rằng nhÆ° thế dá»… hấp thu, thá»±c ra cách nghÄ© nà y không đúng.
Trong sữa có 87% nước, 13% còn lại là các chất anbumin, mỡ, các hợp chất của nước và cácbua và một số nguyên tố vi lượng như canxi, các sinh tố...
200 gam sữa có thể cung cấp 451kJ, nhÆ°ng nếu uống khi đói, lượng nÆ°á»›c trong sữa sẽ khiến cho dịch vị loãng ra, ảnh hưởng đến tiêu hóa và hấp thu. Ngoà i ra, sữa là chất lá»ng, thá»i gian ngừng lại trong dạ dà y rất ngắn, thà nh phần dinh dưỡng khó được hấp thụ hết, cho nên tốt nhất là ăn đồng thá»i vá»›i bánh mì, bÃch quy, không nên uống sữa không.
Mấy năm gần đây, má»™t số nhà khoa há»c phát hiện thấy trong sữa có má»™t chất khiến cho con ngÆ°á»i dá»… mệt má»i, đó là axit amonic L, có tác dụng trấn tÄ©nh đối vá»›i cÆ¡ thể. Từ đó, ta thấy nếu buổi sáng uống má»™t cốc sữa khi bụng đói, cÆ¡ thể sẽ mệt má»i, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc và há»c táºp.
Và o buổi tối trÆ°á»›c khi ngủ, việc uống má»™t cốc sữa có thể giúp bổ sung dinh dưỡng, ngủ ngon, bảo đảm nghỉ ngÆ¡i đầy đủ, có lợi cho há»c táºp và công tác ngà y hôm sau, đặc biệt là đối vá»›i những ngÆ°á»i thần kinh suy nhược, khó ngủ.
Sữa không những già u dinh dưỡng mà còn có tác dụng Ä‘iá»u trị và phòng ngừa má»™t số bệnh. Và dụ, những ngÆ°á»i bị bệnh loét dạ dà y hoặc hà nh tá trà ng nếu thÆ°á»ng xuyên uống sữa có thể giữ cho niêm mạc tốt, thúc đẩy vết loét mau là nh. Trong sữa có nhiá»u chất canxi, dá»… được cÆ¡ thể hấp thu, sữa cao canxi có thể Ä‘á» phòng bệnh loãng xÆ°Æ¡ng. Ngoà i ra, sữa cho thêm máºt ong có tác dụng nhuáºn trà ng, giúp chữa bệnh táo bón.
|
09-09-2008, 08:44 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
218. Vì sao việc đấm lÆ°ng có thể giải trừ mệt má»i?
Trung y truyá»n thống cho rằng, cuá»™c sống của con ngÆ°á»i có quan hệ chặt chẽ vá»›i khà huyết. Khà là chất cÆ¡ bản để thúc đẩy hoạt Ä‘á»™ng sinh lý của các tổ chức và các khà quan; huyết là danh từ gá»i chung các dịch trong cÆ¡ thể. Khà huyết nhá» kinh lạc mà tuần hoà n, váºn chuyển khắp toà n thân, cung cấp dinh dưỡng cho các tổ chức trong cÆ¡ thể.
Có ngÆ°á»i vì thần kinh và tâm lý quá căng thẳng, lại thiếu những hoạt Ä‘á»™ng và rèn luyện cần thiết nên sá»± váºn hà nh khà huyết trong cÆ¡ thể luôn luôn bị trở ngại, sinh ra cảm giác thắt lÆ°ng Ä‘au má»i. Lúc đó, nếu có con cháu hoặc ngÆ°á»i nhà dùng tay xoa đấm trên lÆ°ng thì sau má»™t chốc, cảm giác mệt má»i sẽ tiêu tan hết.
Äấm lÆ°ng vì sao lại có tác dụng kỳ diệu nhÆ° thế? LÆ°ng là bá»™ pháºn đốc mạch trong hệ thống kinh lạc; phÃa trên là huyệt đại chùy, phÃa dÆ°á»›i là huyệt mệnh môn và nhiá»u huyệt quan trá»ng khác. Việc đấm lÆ°ng có tác dụng kÃch thÃch những huyệt nà y, thúc đẩy cục bá»™ sá»± lÆ°u thông huyết, khiến cho khà huyết không bị tắc ứ, gân cốt và cÆ¡ bắp vốn căng thẳng nay được thÆ° giãn. NhÆ° váºy, sá»± mệt má»i tá»± nhiên sẽ mất, con ngÆ°á»i cảm thấy hÆ°ng phấn, dá»… chịu.
219. Vì sao mùa xuân cần ấm, mùa thu cần lạnh?
"Mùa xuân cần ấm, mùa thu cần lạnh" là câu nói cá»a miệng mà ta thÆ°á»ng nghe thấy. à nghÄ©a của câu nà y là khà háºu mùa xuân vừa chuyển sang ấm, không nên mặc quá mong manh mà nên "mặc ấm" má»™t chút. Sang mùa thu, khà háºu bắt đầu chuyển lạnh, không nên mặc quần áo dà y sá»›m quá, nên để cho thân thể hÆ¡i lạnh má»™t chút. "Xuân ấm, thu lạnh, bách bệnh Ä‘á»u dá»… tránh", đó là kinh nghiệm của dân gian tổng kết ra trong quá trình thá»±c tiá»…n đấu tranh lâu dà i vá»›i thiên nhiên. Cho nên, câu nói nà y có cÆ¡ sở khoa há»c nhất định.
NhÆ° ta đã biết, thân nhiệt của con ngÆ°á»i luôn giữ ở mức 37 Ä‘á»™ C. Nếu thân nhiệt quá cao hoặc quá thấp, công năng sinh lý của cÆ¡ thể dá»… bị tổn hại.
Có thể là m gì để giữ được nhiệt Ä‘á»™ bình thÆ°á»ng đó? Má»™t là dá»±a và o sá»± Ä‘iá»u tiết trong ná»™i bá»™ cÆ¡ thể (sá»± giãn nở hoặc co bóp của các mạch máu dÆ°á»›i da, ra mồ hôi nhiá»u hay Ãt); hai là dá»±a và o việc mặc quần áo nhiá»u hay Ãt (khi trá»i nóng thì mặc Ãt má»™t chút, nhÆ° váºy có lợi cho sá»± tán nhiệt của cÆ¡ thể; khi trá»i chuyển lạnh mặc nhiá»u má»™t chút để tránh cÆ¡ thể bị mất nhiệt nhiá»u).
Mùa đông qua, mùa xuân đến là các giai Ä‘oạn quá Ä‘á»™ chuyển từ lạnh sang ấm. Lúc nà y, thá»i tiết tuy đã ấm dần nhÆ°ng khà háºu thÆ°á»ng biến đổi, chốc nóng, chốc lạnh, thÆ°á»ng là khi mặt trá»i lên thì ấm, khi nổi gió thì lạnh. Do đó, cÆ¡ thể trong mùa đông đã quen vá»›i việc mặc nhiá»u, đến mùa xuân nếu mặc Ãt quá sẽ không thÃch nghi được vá»›i sá»± biến đổi của khà háºu và dá»… bị cảm lạnh. Cho nên, và o đầu mùa xuân, má»i ngÆ°á»i có ý "mặc ấm" má»™t chút, giảm quần áo dần dần.
Mùa hè qua, mùa thu đến là giai Ä‘oạn quá Ä‘á»™ chuyển từ nóng sang lạnh. Thá»i tiết tuy bắt đầu lạnh nhÆ°ng vẫn có má»™t quá trình chuyển đổi. Có ngÆ°á»i vừa và o mùa thu đã vá»™i và ng mặc nhiá»u áo ấm, tháºm chà sá»›m mặc cả áo bông, cách là m đó không tốt. Vì mặc ấm sá»›m quá thì cÆ¡ thể không được rèn luyện vá»›i cái lạnh, khiến cho khả năng phòng rét kém Ä‘i, không lợi cho sá»± Ä‘iá»u tiết công năng của cÆ¡ thể. Kết quả đến giữa mùa đông, thá»i tiết tháºt rét, mÅ©i và khà quản bị không khà lạnh tấn công thì các mạch máu trong đó Ä‘á» kháng không nổi, khiến cho lÆ°u lượng máu Ãt, sức Ä‘á» kháng giảm xuống. Những khuẩn bệnh nằm sẵn trong mÅ©i và khà quản thừa cÆ¡ hoạt Ä‘á»™ng, gây nên các chứng ho, cảm mạo, hắt hÆ¡i, chảy mÅ©i, phát sốt. Cho nên mùa thu nên "lạnh" má»™t chút, quần áo mặc tăng dần.
"Xuân cần ấm, thu cần lạnh", câu nói nà y tuy có cÆ¡ sở khoa há»c nhất định, nhÆ°ng cÅ©ng phải xuất phát từ thá»±c tế. Nếu đầu mùa xuân, thá»i tiết tÆ°Æ¡ng đối nóng mà vẫn còn mặc áo bông, đầu mùa thu thá»i tiết tÆ°Æ¡ng đối lạnh mà vẫn mặc mong manh thì sẽ bị ốm ngay. Tóm lại, phải căn cứ tình hình biến đổi của khà háºu và tình trạng sức khá»e bản thân để ăn mặc cho phù hợp.
220. Vì sao khi lên cÆ¡n sốt, nên uống nhiá»u nÆ°á»›c ấm?
Äối vá»›i cÆ¡ thể, nÆ°á»›c vô cùng quan trá»ng, gắn chặt vá»›i sá»± sống của con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i nà o không uống nÆ°á»›c 7 - 8 ngà y liá»n sẽ tá» vong.
Nói chung, má»—i ngÆ°á»i má»™t ngà y đêm cần khoảng 2,5 lÃt nÆ°á»›c. NhÆ°ng lượng nÆ°á»›c cÆ¡ thể cần không phải là cố định. Mùa hè nóng ná»±c, ngÆ°á»i ta cần lượng nÆ°á»›c nhiá»u hÆ¡n; sau khi váºn Ä‘á»™ng nhiá»u cÅ©ng cần lượng nÆ°á»›c nhiá»u hÆ¡n.
Váºy vì sao khi lên cÆ¡n sốt, ta cÅ©ng cần lượng nÆ°á»›c nhiá»u hÆ¡n so vá»›i lúc bình thÆ°á»ng? Nguyên lý rất Ä‘Æ¡n giản, đó là vì khi sốt cao, lượng nÆ°á»›c trong cÆ¡ thể từ Ä‘Æ°á»ng hô hấp và từ da bốc hÆ¡i rất nhiá»u. Cho nên phải uống nhiá»u nÆ°á»›c ấm để bổ sung, nếu không sẽ có hiện tượng mất nÆ°á»›c và ốm thêm nặng. Ngoà i ra, nÆ°á»›c có công năng Ä‘iá»u tiết thân nhiệt. Việc uống nhiá»u nÆ°á»›c có thể giúp giảm thấp thân nhiệt thông qua mồ hôi hoặc tiểu tiện. Ngoà i ra, vá»›i các trÆ°á»ng hợp sốt do vi khuẩn, việc uống nhiá»u nÆ°á»›c sẽ là m loãng Ä‘á»™c tố do vi khuẩn tiết ra trong máu, thải nó ra ngoà i.
HÆ¡n nữa, khi sốt cao, quá trình hấp thu, Ä‘Ã o thải của cÆ¡ thể bị rối loạn, những chất có hại trong cÆ¡ thể sẽ xuất hiện trong máu. Việc uống nhiá»u nÆ°á»›c sẽ là m loãng những chất có hại nà y, giảm ảnh hưởng không tốt của nó đối vá»›i cÆ¡ thể.
221. Vì sao nói "rá»a chân nÆ°á»›c nóng trÆ°á»›c khi ngủ cÅ©ng nhÆ° uống thuốc bổ"?
Hai chân con ngÆ°á»i không những đỡ trá»ng lượng toà n thân mà còn chuyển dá»i thân thể Ä‘i. Theo tÃnh toán, má»™t ngÆ°á»i trong cuá»™c Ä‘á»i Ä‘i khoảng 10 vạn km, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 2,5 vòng tròn quả đất.
Con ngÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng, chân phải là m việc rất nặng nhá»c, cho nên việc giữ ấm đôi chân vô cùng quan trá»ng đối vá»›i công tác, há»c táºp và sức khá»e. Rá»a chân trÆ°á»›c lúc ngủ là má»™t phÆ°Æ¡ng pháp bảo vệ sức khá»e, rất có Ãch cho toà n thân, lại ngăn ngừa bệnh nấm chân.
Việc dùng nÆ°á»›c ấm rá»a chân có tác dụng nhÆ° uống thuốc bổ. NÆ°á»›c nóng 60 - 70 Ä‘á»™ C có thể kÃch thÃch đầu cuối thần kinh, Ä‘iá»u tiết hệ thống thần kinh thá»±c váºt và ná»™i tiết tố, thúc đẩy máu tuần hoà n tốt, cung cấp đủ chất bổ và khà ôxy, kịp thá»i bà i trừ những chất thải tÃch tụ, cải thiện giấc ngủ và nâng cao trà nhá»›.
Theo há»c thuyết kinh lạc của đông y, lục phủ ngÅ© tạng của cÆ¡ thể Ä‘á»u có những huyệt vị tÆ°Æ¡ng ứng trên chân. Cả hai chân có tất cả 66 huyệt, chiếm 1/10 tổng số huyệt toà n thân. Việc rá»a chân và xoa bóp các huyệt trên chân sẽ ngăn ngừa được nhiá»u bệnh cục bá»™ và toà n thân. Và dụ: Vì sao khi hai chân bị lạnh, ta lại dá»… bị cảm? Äó là vì hai chân cách xa tim, cho nên máu được cung cấp Ãt, nhiệt Ä‘á»™ của da chân hÆ¡i thấp. Ngược lại, chân có quan hệ chặt chẽ vá»›i hệ thống thần kinh của niêm mạc Ä‘Æ°á»ng hô hấp. Chân bị lạnh sẽ có phản xạ là m cho các mạch máu trong niêm mạc Ä‘Æ°á»ng hô hấp co lại, lượng máu lÆ°u thông Ãt, sá»± váºn Ä‘á»™ng của các lông tÆ¡ giảm, do đó sức Ä‘á» kháng bệnh của cÆ¡ thể giảm rõ rệt. Khi đó, những khuẩn bệnh vốn tiá»m tà ng trong mÅ©i và yết hầu sẽ sinh sôi nảy nở, gây ra bệnh. Sau khi bị cảm, má»—i ngà y dùng nÆ°á»›c ấm rá»a chân 2 - 3 lần, sẽ khiến hiện tượng ứ huyết trong niêm mạc mÅ©i và yết hầu biến mất, chứng cảm sẽ nhẹ Ä‘i.
Ngoà i ra, việc dùng nÆ°á»›c ấm rá»a chân còn có thể là m tan mệt má»i, ngăn ngừa chi dÆ°á»›i Ä‘au má»i do Ä‘i Ä‘Æ°á»ng xa hoặc lao Ä‘á»™ng nặng gây nên. Việc dùng nÆ°á»›c ấm rá»a chân trÆ°á»›c khi ngủ còn có thể Ä‘iá»u tiết công năng vỠđại não, khiến cho thần kinh trở vá» trạng thái yên tÄ©nh, thÆ° giãn, giúp ngủ ngon.
222. Vì sao phải cẩn tháºn khi tắm hÆ¡i?
Tắm hÆ¡i do ngÆ°á»i Phần Lan phát minh ra. Hồi đó, nhà tắm còn là má»™t căn phòng bằng gá»— dá»±ng bên bá» hồ. Trong phòng đầu tiên đốt lá»a cháy, đặt má»™t hòn đá trên ngá»n lá»a, đợi đến khi đá nóng Ä‘á» thì khoát nÆ°á»›c lã lên, khiến hÆ¡i nÆ°á»›c bốc ngùn ngụt trong căn phòng nhiệt Ä‘á»™ tăng cao. NgÆ°á»i tắm cởi trần ở trong phòng má»™t thá»i gian, mồ hôi toà n thân đầm đìa thì Ä‘i ra ngoà i và nhảy xuống hồ nÆ°á»›c lạnh. Sau đó dùng cà nh cây có dầu thÆ¡m đánh khắp mình, cứ là m nhÆ° thế liên tục nhiá»u lần.
Ngà y nay, tắm hÆ¡i đã mở rá»™ng ra khắp thế giá»›i. Nhiá»u khách sạn và những tắm sang trá»ng cÅ©ng dùng cách tắm nà y. Cách tắm ngà y nay nói chung là xả hÆ¡i nÆ°á»›c nóng và o phòng tắm, trong má»™t thá»i gian ngắn, nhiệt Ä‘á»™ trên mặt da lên đến 38-40 Ä‘á»™ C. NgÆ°á»i tắm ở trong phòng 5-10 phút, sau đó tắm nÆ°á»›c lạnh cho nhiệt Ä‘á»™ trên da xuống thấp 4-8 Ä‘á»™ C. CÅ©ng có ngÆ°á»i bắt chÆ°á»›c cách tắm của ngÆ°á»i Phần Lan: Trong má»™t góc của phòng tắm đặt má»™t lò lá»a, trên ngá»n lá»a để má»™t tảng đá to, khi hòn đá nóng thì khoát nÆ°á»›c từ má»™t thùng cạnh đó lên hòn đá... Hiệu quả cách tắm nà y rất tốt, ngÆ°á»i tắm còn có thể hưởng thụ niá»m hứng thú, vì váºy rất được Æ°a thÃch.
Vì sao nhiá»u ngÆ°á»i nghiện tắm hÆ¡i? Nó có lợi gì cho sức khá»e? Äó là vì khi đắm mình trong nhiệt Ä‘á»™ cao thì mồ hôi ra rất nhiá»u; má»—i lần tắm, ngÆ°á»i có thể ra khoảng ná»a lÃt mồ hôi. Cứ hai tuần tắm má»™t lần, liên tục 4-5 tháng, tình trạng hấp thu Ä‘Ã o thải của cÆ¡ thể sẽ được cải thiện, trá»ng lượng giảm. Việc tắm hÆ¡i cÅ©ng khiến cho nhịp tim và mạch Ä‘áºp tăng, huyết áp hÆ¡i cao, mạch máu dÆ°á»›i da giãn nở, kết quả tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° rèn luyện thể dục chạy Ä‘Æ°á»ng dà i, có lợi cho việc tăng cÆ°á»ng thể chất, Ä‘á» phòng các chứng cảm gió, lÆ°ng Ä‘au má»i và đau khá»›p...
NhÆ°ng việc tắm nóng lạnh không đúng cách cÅ©ng dá»… gây nguy hiểm hoặc Ä‘á»™t tá». NgÆ°á»i tắm lần đầu, đặc biệt là ngÆ°á»i già , chỉ nên ở trong phòng hÆ¡i nÆ°á»›c nhiệt Ä‘á»™ cao nhiá»u nhất 5 phút, vá» sau thÃch ứng dần má»›i có thể tăng thá»i gian lên, nhÆ°ng má»—i lần không vượt quá 10 phút, nếu không sẽ dá»… nguy hiểm. NgÆ°á»i Ä‘ang sốt, ngÆ°á»i mất nÆ°á»›c, ngÆ°á»i má»›i uống rượu hoặc vừa táºp luyện xong (cÆ¡ thể Ä‘ang thiếu nÆ°á»›c) không nên tắm hÆ¡i ngay, nếu không sẽ bị ra mồ hôi quá nhiá»u, rất có hại. NgÆ°á»i Ä‘iên hoặc bị bệnh tim, phổi Ä‘á»u không nên tắm hÆ¡i. NgÆ°á»i bị bệnh viêm gan A và phụ nữ tiá»n mãn kinh lúc tắm phải rất cẩn tháºn.
223. Vì sao sữa Ä‘áºu chÆ°a Ä‘un chÃn có Ä‘á»™c?
4.000 năm trÆ°á»›c, nhân dân Trung Quốc đã bắt đầu biết ăn sữa Ä‘áºu. Äồ uống nà y có hà m lượng dinh dưỡng phong phú nên luôn được xem là thức ăn bổ dưỡng. NhÆ°ng má»™t số gia đình chế sữa Ä‘áºu chÆ°a Ä‘un chÃn đã Ä‘em dùng, kết quả là xuất hiện các chứng ngá»™ Ä‘á»™c nhÆ° Ä‘au bụng, tiêu chảy và nôn.
Vì sao uống sữa Ä‘áºu chÆ°a Ä‘un chÃn lại gây ngá»™ Ä‘á»™c? Nguyên nhân là trong Ä‘áºu sống có các chất ức chế nhÆ° trypsin, chất ngÆ°ng kết tế bà o, chất saponin... Những chất Ä‘á»™c nà y tÆ°Æ¡ng đối bá»n nhiệt, ngÆ°á»i ăn sữa Ä‘áºu chÆ°a nấu chÃn hoặc bá»™t Ä‘áºu chÆ°a được rang chÃn có thể bị ngá»™ Ä‘á»™c. Triệu chứng xuất hiện sau khi uống không lâu: nôn nao, nôn, Ä‘au bụng, bụng chÆ°á»›ng, tiêu chảy, có thể dẫn đến mất nÆ°á»›c và rối loạn chất Ä‘iện giải. Bệnh nhẹ sẽ tá»± khá»i sau 3-5 giá», nặng thì kéo dà i 1-2 ngà y.
Äể ngăn ngừa ngá»™ Ä‘á»™c, bác sÄ© nhắc nhở chúng ta trÆ°á»›c khi tinh chế sữa Ä‘áºu, nên rang chÃn hoặc nấu chÃn. Thông thÆ°á»ng, trong quá trình Ä‘un, khi nhiệt Ä‘á»™ chỉ má»›i đạt 80-90 Ä‘á»™ C, nÆ°á»›c sữa đã sủi bá»t. Nhiệt Ä‘á»™ nà y vẫn chÆ°a thể phá hoại hoà n toà n các chất Ä‘á»™c trong sữa Ä‘áºu. Lúc đó, nên giảm ngá»n lá»a để sữa Ä‘áºu không trà o ra, tiếp tục Ä‘un sôi 10-15 phút má»›i có thể phá hoại triệt để các chất Ä‘á»™c trong sữa Ä‘áºu.
224. Vì sao khi đứng thà nh tÆ°á»ng chắn đá phạt, cầu thủ bóng đá dùng hai tay ôm bụng dÆ°á»›i?
Xem đá bóng, ta thÆ°á»ng thấy trong những pha đá phạt trá»±c tiếp, các cầu thủ đứng thà nh tÆ°á»ng chắn để bảo vệ cầu môn. Lúc đó, phần lá»›n há» Ä‘á»u dùng hai tay che bụng dÆ°á»›i, vì sao?
Nguyên là khoảng cách giữa hà ng rà o chắn và vị trà quả bóng rất gần. Khi quả bóng đá Ä‘i, không những lá»±c rất lá»›n mà tốc Ä‘á»™ cÅ©ng rất nhanh, các cầu thủ đứng thà nh hà ng rà o chắn có thể không phản ứng kịp. Trong khoang bụng có rất nhiá»u tạng phủ quan trá»ng nhÆ° gan, lá lách, dạ dà y, tụy, tháºn... HÆ¡n nữa, da và cÆ¡ bắp ở đây lại rất má»ng. Cầu thủ bị trúng bóng không những bụng Ä‘au dữ dá»™i mà còn có thể bị tổn thÆ°Æ¡ng các tạng phủ, chẳng hạn vỡ gan, lá lách.. Ngoà i ra, bá»™ pháºn sinh dục của há» (vốn không có bá»™ pháºn bảo vệ) cÅ©ng sẽ bị tổn thÆ°Æ¡ng nghiêm trá»ng nếu trúng bóng.
Do đó, khi đứng thà nh hà ng rà o chắn đá phạt, các cầu thủ phải dùng hai tay bảo vệ bụng. Äây là phÆ°Æ¡ng pháp hiệu quả để Ä‘á» phòng bụng hoặc dÆ°Æ¡ng váºt bị tổn thÆ°Æ¡ng.
225. Vì sao khi khát, việc uống nước nóng có tác dụng giải khát tốt hơn nước mát?
"Äói thèm ăn, khát thèm uống", đó là hiện tượng sinh lý bình thÆ°á»ng. Và o mùa hè oi bức hoặc sau khi là m việc nhiá»u, cÆ¡ thể ra nhiá»u mồ hôi, ngÆ°á»i ta sẽ cảm thấy khát, muốn uống nÆ°á»›c. NhÆ°ng Ä‘iá»u thú vị là rất nhiá»u ngÆ°á»i cảm thấy uống nÆ°á»›c nóng giúp giải khát tốt hÆ¡n nÆ°á»›c mát.
NgÆ°á»i ta sở dÄ© có cảm giác khát là do khi cÆ¡ thể thiếu nÆ°á»›c đến má»™t mức Ä‘á»™ nhất định (tức mất Ä‘i khoảng 10% lượng nÆ°á»›c), hệ thần kinh sẽ truyá»n những thông tin nà y lên đại não. Lúc đó, việc uống nÆ°á»›c mát và nÆ°á»›c ấm có hiệu quả rất khác nhau. Vì nÆ°á»›c mát sau khi Ä‘i và o Ä‘Æ°á»ng tiêu hóa sẽ kÃch thÃch niêm mạc, mạch máu dạ dà y và đưá»ng ruá»™t, khiến chúng co lại theo phản xạ tá»± nhiên, không lợi cho sá»± hấp thu nÆ°á»›c trong dạ dà y và o máu. Còn khi uống nÆ°á»›c ấm, niêm mạc, mạch máu của dạ dà y và đưá»ng ruá»™t ở trạng thái giãn ra, có lợi cho sá»± hấp thu nÆ°á»›c và o máu. NhÆ° váºy, sau khi uống nÆ°á»›c nóng, ta sẽ có cảm giác đỡ khát hÆ¡n.
Do đó, sau khi váºn Ä‘á»™ng hoặc lao Ä‘á»™ng ra mồ hôi nhiá»u, cảm thấy khát thì nên uống nhiá»u lần bằng nÆ°á»›c ấm (20-30 Ä‘á»™ C). Ngoà i ra, việc thoát mồ hôi sẽ khiến cÆ¡ thể mất Ä‘i má»™t lượng muối lá»›n. Lúc đó, nếu chỉ uống nÆ°á»›c ấm mà không bổ sung muối thì sau khi nÆ°á»›c được cÆ¡ thể hấp thu, chúng lại biến thà nh mồ hôi và tiếp tục là m mất muối trong cÆ¡ thể, gây rối loạn Ä‘iện giải. Vì váºy, khi uống nÆ°á»›c nên cho và o má»™t Ãt muối.
|
09-09-2008, 08:45 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
226. Vì sao trÆ°á»›c khi váºn Ä‘á»™ng mạnh, phải váºn Ä‘á»™ng chuẩn bị?
Sá»± sống thể hiện ở sá»± váºn Ä‘á»™ng. Thông thÆ°á»ng, việc tham gia thể dục, rèn luyện thân thể sẽ giúp Ãch cho lá»±c căng của cÆ¡ bắp, nâng cao công năng của tim phổi, tăng cÆ°á»ng thể chất. NhÆ°ng khi tham gia thi đấu bóng đá hoặc bóng rổ, các váºn Ä‘á»™ng viên trÆ°á»›c khi ra sân Ä‘á»u phải hoạt Ä‘á»™ng chuẩn bị. Vì sao cần là m nhÆ° thế?
Nguyên là khi cÆ¡ thể phải váºn Ä‘á»™ng mạnh, hệ thống thần kinh và cÆ¡ bắp ở trạng thái căng thẳng cao Ä‘á»™; Ä‘á»™ng mạch và nh, hệ thống hô hấp và bà i tiết Ä‘á»u hoạt Ä‘á»™ng ở mức cao. Äể các cÆ¡ quan trong cÆ¡ thể đạt được mức Ä‘á»™ nà y, cÆ¡ thể phải có má»™t quá trình Ä‘iá»u chỉnh tÆ°Æ¡ng ứng. Nếu trÆ°á»›c khi váºn Ä‘á»™ng mạnh, căng thẳng mà không được chuẩn bị đầy đủ, hệ thống mạch máu của tim và hệ hô hấp không thể phản ứng đáp ứng ngay, cho nên cÆ¡ thể không thể nà o phát huy kỹ thuáºt được tốt nhất.
Còn có má»™t nguyên nhân nữa: Vì cÆ¡ bắp và các khá»›p xÆ°Æ¡ng toà n thân chÆ°a được triển khai đầy đủ, khi Ä‘á»™t ngá»™t váºn Ä‘á»™ng căng thẳng có thể xuất hiện các chứng lá»±c yếu, Ä‘au má»i, cÆ¡ bắp thiếu ôxy, dá»… dẫn đến bị thÆ°Æ¡ng hoặc rách cÆ¡, chuá»™t rút, tháºm chà dẫn đến tai nạn.
Vì váºy, trÆ°á»›c khi váºn Ä‘á»™ng mạnh, nhất định phải khởi Ä‘á»™ng chuẩn bị, tuần tá»± tiến lên, khiến cho các hệ thống trong cÆ¡ thể được Ä‘iá»u chỉnh đến trạng thái sinh lý tốt nhất để thÃch ứng vá»›i những váºn Ä‘á»™ng đối kháng, đồng thá»i có thể tránh được những tổn thÆ°Æ¡ng bất ngá».
227. Vì sao lần đầu tham gia váºn Ä‘á»™ng mạnh, cÆ¡ bắp thÆ°á»ng phát sinh Ä‘au má»i?
NgÆ°á»i thÆ°á»ng không hay váºn Ä‘á»™ng, má»™t khi tham gia váºn Ä‘á»™ng mạnh, vì lượng váºn Ä‘á»™ng nhiá»u nên cục bá»™ cÆ¡ bắp có hiện tượng Ä‘au má»i. Äó là điá»u rất tá»± nhiên. NhÆ°ng nguyên nhân Ä‘au má»i thá»±c chất là do đâu?
Thông thÆ°á»ng, sá»± Ä‘au má»i có liên quan vá»›i lượng hấp thu, Ä‘Ã o thải của cÆ¡ bắp. Và dụ, khi đấu bóng rổ, trong quá trình thi đấu, ta phải chạy nhanh, chạy nhiá»u và là m đủ loại Ä‘á»™ng tác; nhÆ° váºy, cÆ¡ bắp toà n thân, đặc biệt là cÆ¡ chân, phải co bóp mạnh và liên tục. CÆ¡ bắp co bóp phải tiêu hao năng lượng nhiá»u, năng lượng được cung cấp nhá» phản ứng hóa há»c của các chất xảy ra trong cÆ¡ bắp.
Các biến đổi hóa há»c trong cÆ¡ bắp có hai loại: má»™t là hấp thu, Ä‘Ã o thải không có ôxy tham gia phản ứng hóa há»c, hai là có ôxy tham gia phản ứng Ä‘Ã o thải. Trong phản ứng không có ôxy, các chất nhÆ° Ado photphoric, Ä‘Æ°á»ng nguyên (là chất cung cấp năng lượng) trong cÆ¡ bắp bị phân giải, đồng thá»i giải phóng năng lượng cung cấp cho cÆ¡ bắp co bóp. ÄÆ°á»ng nguyên trong Ä‘iá»u kiện thiếu ôxy sẽ phân giải thà nh axit lactic. Khi hấp thu Ä‘Ã o thải có ôxy, axit lactic bị ôxy hóa biến thà nh nÆ°á»›c và CO2; đồng thá»i vá»›i quá trình đó, năng lượng cÅ©ng được phóng thÃch. NhÆ°ng không phải tất cả axit lactic Ä‘á»u bị ôxy hóa mà phần còn lại được biến thà nh Ä‘Æ°á»ng nguyên, lÆ°u giữ trong gan.
Ở ngÆ°á»i Ãt váºn Ä‘á»™ng, khi ngẫu nhiên váºn Ä‘á»™ng mạnh, vì thiếu máu cung cấp cho cÆ¡ bắp nên cÆ¡ bắp thiếu ôxy, axit lactic không được ôxy hóa kịp thá»i, tÃch tụ lại trong cÆ¡ bắp. Lượng axit lactic quá nhiá»u sẽ kÃch thÃch các cÆ¡ quan cảm thụ hóa há»c (tổ chức chịu sá»± kÃch thÃch của các chất hóa há»c) trong cÆ¡ bắp, hoặc chÃnh sá»± tÃch tụ của chất nà y gây nên áp lá»±c thẩm thấu, khiến cho tổ chức cÆ¡ bắp hấp thu nhiá»u nÆ°á»›c, dẫn đến phù nÆ°á»›c cục bá»™, khiến cho cÆ¡ bắp có cảm giác Ä‘au má»i. Hiện tượng nà y không gây hại nhiá»u, qua mấy hôm sẽ tá»± khá»i. Nếu Ä‘au má»i dữ dá»™i, có thể tắm nÆ°á»›c nóng và xoa bóp để chá»— Ä‘au má»i tăng tuần hoà n máu, giảm nhẹ dần và tá»± khá»i.
CÅ©ng có nhà khoa há»c cho rằng, Ä‘au má»i là do việc váºn Ä‘á»™ng là m cho cÆ¡ bắp má»i mệt, các thá»› thịt trong cÆ¡ bắp co giãn không đồng Ä‘á»u, sinh ra sá»± rối loạn nhẹ. Trong trạng thái đó, mạch máu bị dồn ép, máu không lÆ°u thông khiến cho cÆ¡ bắp thiếu ôxy. Gặp trÆ°á»ng hợp đó, nên thông qua phản xạ thần kinh khiến cho cÆ¡ bắp thÆ° giãn, hiện tượng Ä‘au má»i sẽ giảm dần.
Váºy có thể tránh hoặc giảm nhẹ tình trạng cÆ¡ bắp bị Ä‘au má»i không? Muốn váºy, trÆ°á»›c khi váºn Ä‘á»™ng phải chuẩn bị tốt, lượng váºn Ä‘á»™ng nên tăng dần, sau khi kết thúc phải là m Ä‘á»™ng tác thÆ° giãn hay xoa bóp. Äiá»u nà y có thể sẽ giảm nhẹ hoặc tránh cÆ¡ bắp phát sinh Ä‘au má»i.
228. Vì sao việc ăn lÆ°Æ¡ng thá»±c tạp lại có Ãch cho sức khá»e?
NgÆ°á»i phÆ°Æ¡ng Nam má»™t ngà y ăn ba bữa, hầu nhÆ° Ä‘á»u bằng cÆ¡m, còn ngÆ°á»i phÆ°Æ¡ng Bắc lại lấy bá»™t mì là m lÆ°Æ¡ng thá»±c chÃnh. NhÆ°ng các nhà dinh dưỡng há»c lại khuyên chúng ta rằng: nên ăn nhiá»u loại lÆ°Æ¡ng thá»±c tạp. Ä‚n ngÅ© cốc há»—n hợp tốt hÆ¡n là chỉ ăn má»™t loại. LÆ°Æ¡ng thá»±c tạp là ngoà i gạo và bá»™t mì ra còn dùng ngô, cao lÆ°Æ¡ng, các loại Ä‘áºu...
Quá trình trưởng thà nh và phát dục, hấp thu, Ä‘Ã o thải và các chức năng sinh lý của con ngÆ°á»i Ä‘á»u đòi há»i nguồn dinh dưỡng phong phú, trong đó có anbumin, các loại mỡ, Ä‘Æ°á»ng, vitamin và nguyên tố vi lượng. Má»™t ngÆ°á»i trưởng thà nh má»—i ngà y cần được hấp thu 80-100 g anbumin, má»™t trong hÆ¡n 20 loại axit amoni mà cÆ¡ thể không tá»± hợp thà nh được, phải dá»±a và o sá»± cung cấp của thá»±c váºt. Việc cÆ¡ thể thiếu má»™t loại anbumin nà o đó sẽ dẫn đến giảm trá»ng lượng, cÆ¡ bắp co rút, dinh dưỡng không tốt. Và dụ: Thiếu nhóm vitamin B sẽ gây ra các chứng viêm thần kinh, ngứa da, thiếu máu. Hằng ngà y, chúng ta ăn cÆ¡m chÃnh là để hấp thụ các loại dinh dưỡng từ trong thá»±c phẩm. Gạo và bá»™t mì chỉ có thể cung cấp cho ta các hợp chất của cácbua vá»›i nÆ°á»›c và anbumin, còn những thà nh phần dinh dưỡng khác thì không đủ. LÆ°Æ¡ng thá»±c tạp có tác dụng bổ sung những thà nh phần còn thiếu nà y.
Ngô là lÆ°Æ¡ng thá»±c phụ má»i ngÆ°á»i thÆ°á»ng ăn. So vá»›i bá»™t mì, ngô không thua kém má»™t chút nà o vá» số năng lượng, vitamin và khoáng chất. Giá trị anbumin của nó nằm mức giữa bá»™t mì và gạo. Ngô chứa khá nhiá»u axit mỡ không no, giúp chống bệnh xÆ¡ cứng mạch máu, Ä‘á» phòng tế bà o suy lão. Trong ngô còn có các chất vi lượng nhÆ° canxi, phốt pho, có lợi cho sá»± phát triển khung xÆ°Æ¡ng và hệ thống thần kinh, giảm huyết áp. Ngoà i ra, ngô còn có tiá»n vitamin A, có tác dụng bảo vệ thị lá»±c và da (mà trong bá»™t gạo và bá»™t mì không có). Hà m lượng anbumin, mỡ và chất sắt của ngô Ä‘á»u nhiá»u hÆ¡n gạo; nó lại có nhiá»u loại axit gốc amin, chứa vitamin B dồi dà o mà những lÆ°Æ¡ng thá»±c phụ khác không có.
Các loại axit amin trong khoai lang nhiá»u ngang vá»›i gạo, có giá trị dinh dưỡng cao; hà m lượng các vitamin nhóm B và canxi trong khoai cÅ©ng cao hÆ¡n gạo. Trong khoai còn có vitamin C và tiá»n vitamin A.
Äặc Ä‘iểm lá»›n nhất của các loại Ä‘áºu là hà m lượng anbumin rất cao, gấp 2-5 lần so vá»›i gạo hoặc bá»™t mì. Trong các loại Ä‘áºu còn có chất lysin mà trong anbumin mà các loại ngÅ© cốc khác không có, tuy nó không có các loại axit amin thÆ°á»ng gặp trong ngÅ© cốc.
Qua so sánh, ta thấy các loại lÆ°Æ¡ng thá»±c Ä‘á»u có đặc Ä‘iểm dinh dưỡng riêng. Gạo, khoai lang, bá»™t mì có lượng anbumin cao; ngô nhiá»u axit béo không no và tiá»n vitamin A; các loại Ä‘áºu không những có hà m lượng anbumin cao và tốt mà còn chứa nhiá»u loại vitamin B. Căn cứ và o đặc Ä‘iểm nà y, chúng ta nên phối hợp hợp lý nhiá»u loại lÆ°Æ¡ng thá»±c phụ để bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng, thá»a mãn nhu cầu phát dục và bảo đảm sức khá»e.
Hằng ngà y, chúng ta có thể ăn cÆ¡m hay bá»™t mì, thêm khoai lang, khoai tây (để thay thế má»™t phần gạo). Việc ăn nhiá»u lÆ°Æ¡ng thá»±c phụ không những giúp thay đổi khẩu vị mà còn có lợi cho sức khá»e.
229. Vì sao việc nhai kẹo cao su lại có Ãch?
Kẹo cao su rất tốt cho sức khá»e không những của trẻ em mà cả vá»›i thanh niên. Việc nhai loại kẹo nà y không những có lợi cho sá»± phát triển của các cÆ¡ mặt mà còn có lợi cho răng.
Kẹo cao su thá»±c tế là loại kẹo rất Ãt Ä‘Æ°á»ng, có tÃnh dẻo và đà n hồi cao. Khi nhai kẹo, các cÆ¡ mặt không những phải là m việc mà mặt răng cÅ©ng cá» xát lẫn nhau. NgÆ°á»i thÆ°á»ng ăn kẹo cao su có ba Ä‘iá»u lợi nhÆ° sau:
- Äá» phòng sâu răng: Trên 50% trẻ em mắc phải bệnh sâu răng, nguyên nhân chÃnh là không chú ý giữ vệ sinh miệng, trÆ°á»›c khi ngủ còn ăn ngá»t, lại không đánh răng, là m cho các chất cặn lÆ°u lại trong khoang miệng và giữa các kẽ răng. Vi khuẩn nhân cÆ¡ há»™i đó mà sinh sôi nảy nở, ở chân răng hình thà nh những vết Ä‘en. Nếu sau bữa ăn, các em ăn má»™t cái kẹo cao su thì qua việc nhai Ä‘i nhai lại, kẹo có thể cuốn trôi những thức ăn còn Ä‘á»ng lại giữa các kẽ răng, lại kÃch thÃch nÆ°á»›c bá»t tiết ra. NÆ°á»›c bá»t nhiá»u sẽ có tác dụng là m cho miệng sạch.
- Là m chặt răng: Khi hai hà m răng dùng lá»±c cân bằng để nhai kẹo, đó vừa là má»™t sá»± kÃch thÃch sinh lý đối vá»›i răng lại vừa là má»™t sá»± kÃch thÃch cÆ¡ há»c có tác dụng xoa bóp rất tốt. Nó là m cho răng chắc, chân răng khá»e, là m chặt răng.
- Giúp cÆ¡ mặt phát triển: Trong cuá»™c sống hiện đại, các loại lÆ°Æ¡ng thá»±c tạp, lÆ°Æ¡ng thá»±c thô dần dần bị các thá»±c phẩm tinh chế thay thế. Thức ăn của trẻ thÆ°á»ng má»m và nhá», phần nhiá»u không đòi há»i phải nhai lâu đã có thể nuốt được. NhÆ° váºy, các tổ chức cÆ¡ mặt váºn Ä‘á»™ng Ãt, không được rèn luyện thÃch đáng nên phát triển không tốt. Tình trạng nà y kéo dà i sẽ khiến trẻ dá»… bị thiên đầu thống khi lá»›n lên. NhÆ°ng vá»›i những em hay ăn kẹo cao su thì tình hình sẽ khác, cÆ¡ mặt phát triển bình thÆ°á»ng, cÆ¡ chắc khá»e khiến cho bá»™ mặt đầy đặn.
Qua đó, ta thấy kẹo cao su là loại kẹo có Ãch. Việc ăn nó thÆ°á»ng xuyên có lợi cho sức khá»e. NhÆ°ng cÅ©ng cần chú ý, khi ăn kẹo tốt nhất không nên nhai má»™t bên (để tránh hà m và cÆ¡ mặt phát triển lệch), hoặc vừa ăn vừa là m bong bóng (vì nhÆ° váºy vừa không văn minh vừa mất vệ sinh).
230. Vì sao không nên ăn củ ấu, ngó sen, củ năn?
Ở phÃa nam Trung Quốc có má»™t số thá»±c váºt thủy sinh nhÆ° củ ấu, ngó sen, củ năn..., vị thÆ¡m và ngon, nhÆ°ng ngÆ°á»i ăn chúng dá»… mắc bệnh sán lá gừng.
Sán lá gừng là má»™t loại ký sinh trùng đẻ trứng trong ruá»™t non của ngÆ°á»i và bà i tiết ra ngoà i theo phân. Vì ngÆ°á»i miá»n nam Trung Quốc thÆ°á»ng dùng phân tÆ°Æ¡i để bón cây nên trứng sán rất dá»… lẫn và o trong các nguồn nÆ°á»›c. Trứng sán dÆ°á»›i nhiệt Ä‘á»™ thÃch hợp sẽ trở thà nh ấu trùng lông, chui và o trong con ốc. Rá»… cây củ ấu, ngó sen, củ năn là những chất ốc rất thÃch ăn. Khi ốc sống ở rá»… cây nà y thì ấu trùng lông trong ốc sẽ chui ra, là m thà nh tổ kén trên rá»… đó.
Tháng 7 đến tháng 9 hằng năm là mùa thu hoạch các loại thá»±c váºt thủy sinh trên, cÅ©ng là mùa kén ấu trùng nhiá»u nhất. Nếu ăn phải củ ấu, ngó sen, củ năn có kén, kén ấu trùng sẽ xâm nháºp cÆ¡ thể, phát triển thà nh sán lá gừng, sinh sống trong ruá»™t non, gây bệnh viêm niêm mạc ruá»™t non, ảnh hưởng đến tiêu hóa. Triệu chứng là bụng trên khó chịu, khẩu vị không tốt, ỉa chảy, tiêu hóa không tốt, tháºm chà gây suy dinh dưỡng, mặt và tay chân phù thÅ©ng, trẻ em phát triển không bình thÆ°á»ng.
Do đó, nếu ăn các loại củ trên, cần luá»™c tháºt chÃn. Nếu ăn sống thì phải nhúng qua nÆ°á»›c sôi từ 3 đến 5 phút, sau đó dùng dao bóc vá»; nhất thiết không được ăn cả vá».
231. Vì sao không nên ăn sò?
Năm 1988, ở Thượng Hải xuất hiện đại dịch viêm gan A. Có gia đình tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u mắc bệnh. Trong má»™t thá»i gian, khoa cách ly của bệnh viện không đủ chứa bệnh nhân. Há»… nói đến viêm gan A là mặt má»i ngÆ°á»i biến sắc. Äiá»u gì đã khiến dịch viêm gan A lây truyá»n rá»™ng rãi nhÆ° thế? Qua nghiên cứu, ngÆ°á»i ta đã phát hiện má»i chuyện Ä‘á»u do tÃnh thÃch ăn sò gây nên.
Sò sống ở vùng biển cạn, nÆ¡i rất dá»… bị ô nhiá»…m. Trong khu vá»±c nÆ°á»›c ô nhiá»…m, cÆ¡ thể sò thÆ°á»ng có virus viêm gan A. Virus nà y có sức Ä‘á» kháng rất mạnh, chịu được nhiệt Ä‘á»™ 56 Ä‘á»™ C trong vòng 1 giá»; ở nhiệt Ä‘á»™ 100 Ä‘á»™ C, nó có thể chịu được 5 phút. Äể giữ hÆ°Æ¡ng vị thÆ¡m ngon của sò, ngÆ°á»i ta chỉ nhúng nó sÆ¡ qua và o nÆ°á»›c sôi, sau đó cho gia vị và o để ăn. Tuy nÆ°á»›c có nhiệt Ä‘á»™ cao nhÆ°ng thá»i gian nhúng quá ngắn nên virus viêm gan A trong thịt sò vẫn chÆ°a mất tác dụng; nó xâm nháºp cÆ¡ thể và gây bệnh. Viêm gan A lại là loại bệnh truyá»n nhiá»…m, nó không phát sinh ngay sau khi ăn sò mà chỉ có triệu chứng sau 3-4 tuần ủ bệnh; trong thá»i gian đó, bệnh đã truyá»n qua nhiá»u ngÆ°á»i vì bệnh nhân chÆ°a được cách ly. Má»™t truyá»n mÆ°á»i, mÆ°á»i truyá»n trăm, do đó gây nên đại dịch.
232. Vì sao lúc nấc cụt không nên uống nước?
ThÆ°á»ng thì nấc cụt phát sinh má»™t cách Ä‘á»™t nhiên. Bạn vừa cảm thấy phần trên lồng ngá»±c bị co giáºt từng cÆ¡n rất khó chịu thì miệng đã Ä‘á»™t nhiên phát ra từng tiếng nấc. Nấc cụt phát sinh nhanh và mất cÅ©ng nhanh, thÆ°á»ng chỉ kéo dà i mấy phút. Hiện tượng nà y không gá»i là bệnh. Nó xuất hiện vì ngÆ°á»i ta ăn quá nhanh hoặc cÆ°á»i nhiá»u, hÃt phải khà lạnh.
Má»™t số ngÆ°á»i bị nấc cụt lâu khác thÆ°á»ng. Äó là biểu hiện của má»™t loại bệnh nà o đó nhÆ° viêm dạ dà y, chÆ°á»›ng bụng, dạ dà y bị phình ra, hoặc các bệnh vá» cÆ¡ hoà nh, khà quản.
Trong tất cả các trÆ°á»ng hợp, nấc cụt Ä‘á»u xuất hiện do cÆ¡ hoà nh co thắt từng đợt. CÆ¡ nà y nằm giữa lồng ngá»±c và bụng trên, cho nên khi nó bị co thắt thì lồng ngá»±c rất khó chịu. Vì cÆ¡ hoà nh co thắt từng lần Ä‘á»™t ngá»™t nên không khà hÃt và o xung kÃch lên lưỡi gà cổ há»ng, phát ra thà nh tiếng nấc.
Có ngÆ°á»i nói khi bị nấc cụt, nếu uống mấy ngụm nÆ°á»›c ấm thì sẽ khá»i nhanh. Thá»±c ra, khi đó không nên uống nÆ°á»›c vì dá»… bị sặc và o khà quản. Äó là vì khà quản nằm ở phÃa trÆ°á»›c thá»±c quản, cả hai Ä‘á»u bắt đầu từ cổ há»ng. PhÃa trÆ°á»›c khà quản có má»™t xÆ°Æ¡ng sụn. Khi ta nuốt, khà quản nâng lên, do đó miệng khà quản được xÆ°Æ¡ng sụn nà y Ä‘áºy lại, nÆ°á»›c hoặc thức ăn nhá» thế mà đi và o thá»±c quản, rÆ¡i xuống dạ dà y. Khi ta thở, miệng khà quản mở ra. Do khi nấc cụt, ta không chủ Ä‘á»™ng khống chế được khà quản nên rất dá»… bị sặc, nÆ°á»›c và o khà quản gây nên ho sặc hoặc tắc thở.
233. Ăn hoa quả cả vỠcó tốt không?
Nhiá»u ngÆ°á»i trÆ°á»›c khi ăn hoa quả không rá»a sạch, chỉ dùng tay chùi qua. Äiá»u đó không tốt.
TrÆ°á»›c kia, nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng hoa quả là nguồn dinh dưỡng phong phú, chất dinh dưỡng trong vá» không Ãt, nên ăn cả vá» thì tốt hÆ¡n. Cho dù vá» của má»™t số quả rất khó ăn nhÆ°ng không Ãt ngÆ°á»i vẫn táºn dụng (nhÆ° ngâm vá» quýt và o nÆ°á»›c để uống). Thá»±c ra, là m nhÆ° thế là không hay. Vì rất nhiá»u vùng trên đất nÆ°á»›c ta, ngÆ°á»i trồng cây thÆ°á»ng phun thuốc định kỳ để ngăn ngừa sâu bá». Do đó, vá» hoa quả khó mà tránh tình trạng nhiá»…m thuốc. Nếu gặp phải những loại thuốc có tÃnh thẩm thấu mạnh, tháºm chà ngấm sâu và o trong quảquả thì dù có rá»a kỹ cÅ©ng không thể sạch.
Váºy đối vá»›i những loại quả không thể gá»t vá» nhÆ° nho, Ä‘Ã o, xoà i, đại táo... thì là m thế nà o? Äối vá»›i những loại đó, trÆ°á»›c hết nên rá»a qua nÆ°á»›c sạch, sau đó ngâm và o dung dịch thuốc tÃm Ä‘á»™ 10 phút, dùng nÆ°á»›c sôi để nguá»™i rá»a sạch rồi má»›i ăn. Thao tác nà y vừa có thể diệt được vi khuẩn trên vá», vừa khỠđược tà n dÆ° thuốc thá»±c váºt.
NhÆ°ng cùng vá»›i sá»± phát triển của ná»n nông nghiệp hiện đại, ý thức bảo vệ môi trÆ°á»ng ngà y cà ng tăng, những thá»±c phẩm không bị phun thuốc và không nhiá»…m phân hóa há»c sẽ ngà y cà ng nhiá»u. Loại thá»±c phẩm nà y (bao gồm cả hoa quả) Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên sẽ tránh được tình trạng trên. Nếu hoa quả bạn mua vá» là hoa quả sạch, việc ăn cả vá» sẽ không gây tác hại gì.
234. Bụi và o mắt thì là m thế nà o?
Những ngà y gió to, Ä‘i ngoà i trá»i, cát bụi rất dá»… bay và o mắt. Vì mắt là cÆ¡ quan thị giác rất nhạy cảm nên dù hạt bụi nhá» hÆ¡n hạt cải, ta cÅ©ng đã cảm thấy rất khó chịu. Lúc đó, má»™t số ngÆ°á»i dùng tay giụi mắt, hy vá»ng đẩy bụi ra ngoà i. NhÆ°ng việc nà y dá»… gây tổn thÆ°Æ¡ng cho nhãn cầu.
NhÆ° ta đã biết, con mắt giống nhÆ° máy ảnh vô cùng tinh xảo. Giác mạc giống nhÆ° má»™t lá»›p thủy tinh má»ng che phÃa trÆ°á»›c. Nó trong suốt, trÆ¡n phẳng để cho ánh sáng Ä‘i và o táºn đáy mắt. Sau khi mắt bị bụi và o, nếu dùng lá»±c giụi mắt thì lá»›p thủy tinh nà y sẽ bị rạch thà nh nhiá»u Ä‘Æ°á»ng, khiến cho mắt má» Ä‘i, nhìn không rõ.
Váºy khi mắt bị bụi thì là m thế nà o? TrÆ°á»›c hết, ta cần lợi dụng nÆ°á»›c mắt. Bình thÆ°á»ng trong mắt luôn có nÆ°á»›c mắt, có tác dụng bôi trÆ¡n nhãn cầu. Khi mắt bị bụi, nÆ°á»›c mắt tăng lên rất nhiá»u. Äể nÆ°á»›c mắt cuốn trôi bụi dá»… dà ng, hãy nhắm mắt lại, dùng tay nắm mà mắt kéo nhẹ nhà ng mấy lần. Nếu là m cách nà y vẫn không đỡ thì có thể nhá» ngÆ°á»i khác láºt mà mắt lên, dùng vải má»m hoặc bông xoa nhẹ, hoặc nhúng mắt và o nÆ°á»›c sạch rồi nhấp nháy.
Nếu sau khi láºt cả hai mà mà không tìm thấy bụi, nhÆ°ng mắt vẫn có cảm giác cá»™m xốn thì có thể bụi đã dÃnh và o giác mạc. Lúc đó, nên đến bệnh viện kiểm tra, nhá» bác sÄ© xá» lý.
235. Hóc xương thì là m thế nà o?
Hóc phải xÆ°Æ¡ng thì là m sao? Không Ãt ngÆ°á»i có thói quen dùng phÆ°Æ¡ng pháp ăn má»™t miếng cÆ¡m to để kéo xÆ°Æ¡ng Ä‘i theo. Thá»±c tế phÆ°Æ¡ng pháp nà y rất nguy hiểm bởi vì cục cÆ¡m rất dá»… khiến cho xÆ°Æ¡ng cà ng cắm sâu hÆ¡n, không những khó lấy ra mà còn là m cho thá»±c quản dá»… bị viêm nhiá»…m hoặc thủng, gây háºu quả nghiêm trá»ng. Do đó, khi hóc xÆ°Æ¡ng cá, nên kịp thá»i tìm cách gắp nó ra, không nên ăn nuốt lung tung.
Nếu xÆ°Æ¡ng cá cắm và o yết hầu, nhìn thấy được khi mở to miệng thì có thể dùng nhÃp để lấy ra. Nếu hóc ở cuống há»ng hoặc xung quanh xÆ°Æ¡ng sụn lưỡi gà , tá»± mình khó nhìn thấy thì nên má»i bác sÄ© dùng nhÃp đặc biệt để lấy ra. Nếu hóc trong thá»±c quản thì bác sÄ© cÅ©ng không nhìn thấy được, phải chiếu X-quang để kiểm tra. Bệnh nhân được cho nuốt chất cản quang, chất nà y gặp phải xÆ°Æ¡ng sẽ bị xÆ°Æ¡ng giữ lại, hiện hình rất rõ trên mà n X-quang hiện ra rất rõ. Nhá» xác định chÃnh xác vị trà của xÆ°Æ¡ng, bác sÄ© có thể dùng đèn soi thá»±c quản để lấy nó ra.
Trong dân gian lÆ°u truyá»n cách uống dấm để chữa hóc. Trong trÆ°á»ng hợp không có thiết bị soi thá»±c quản, bạn có thể thá» phÆ°Æ¡ng pháp đó xem sao.
Äể Ä‘á» phòng hóc xÆ°Æ¡ng, không nên nói chuyện khi ăn cÆ¡m (đặc biệt là những bữa có món cá) vì việc vừa nói vừa ăn sẽ cản trở Ä‘á»™ng tác nuốt bình thÆ°á»ng, rất dá»… gây hóc.
236. Vì sao ngÆ°á»i nuôi súc váºt cảnh dá»… bị bệnh truyá»n nhiá»…m?
Cùng vá»›i mức sống không ngừng được nâng cao, súc váºt cảnh cÅ©ng ngà y cà ng quan trá»ng trong cuá»™c sống gia đình. Việc nuôi mèo hoặc chó cảnh sẽ tăng thêm không khà vui tÆ°Æ¡i trong gia đình; ngÆ°á»i già cô Ä‘Æ¡n nuôi súc váºt cảnh sẽ thấy cuá»™c sống đỡ buồn tẻ hÆ¡n.
Tuy nhiên, việc nuôi súc váºt cảnh cÅ©ng tiá»m ẩn mối nguy hiểm vá» bệnh truyá»n nhiá»…m. Và dụ, khi nhà bạn nuôi mèo, bạn phải đặc biệt cảnh giác vá»›i bệnh giun kim.
Giun kim là má»™t loại ký sinh trùng do mèo truyá»n sang. Trứng giun ra ngoà i theo phân mèo, nở thà nh ấu trùng giun. Khi xâm nháºp cÆ¡ thể ngÆ°á»i (qua Ä‘Æ°á»ng tiêu hóa), ấu trùng sẽ trở thà nh giun kim, bám và o vách ruá»™t để hút máu. Chúng có thể theo máu Ä‘i và o các cÆ¡ quan nhÆ° não, tim, gan, cÆ¡ bắp... và sinh sôi nảy nở ở đó. NgÆ°á»i nhiá»…m giun kim phần đông không có triệu chứng rõ rà ng, má»™t số trÆ°á»ng hợp xuất hiện bÆ°á»›u to sau cổ. Những ngÆ°á»i miá»…n dịch kém có thể bị viêm gan, tháºn, cÆ¡ tim và não. Ở phụ nữ có thai, giun kim có thể xuyên qua rau để và o thai, gây háºu quả rất nghiêm trá»ng.
Giống nhÆ° ngÆ°á»i, trong ruá»™t mèo cÅ©ng có giun Ä‘Å©a (nhá» hÆ¡n giun Ä‘Å©a của ngÆ°á»i). Trứng giun Ä‘Å©a của mèo sau khi bà i xuất theo phân sẽ gây ô nhiá»…m thức ăn. NgÆ°á»i ăn phải nó sẽ bị bệnh; đặc biệt là trẻ em sau khi mắc bệnh giun Ä‘Å©a thÆ°á»ng xuất hiện các chứng kém ăn, bụng trÆ°á»›ng, sốt, thiếu máu...
Việc nuôi chó cảnh cÅ©ng không an toà n. Nếu bị chó dại cắn thì hiệu suất tá» vong rất cao. Má»™t váºt nuôi khác là chim vẹt cÅ©ng dá»… gây bệnh sốt anh vÅ©.
Vì sinh váºt cảnh dá»… truyá»n bệnh. Vì váºy, khi nuôi chúng phải có những biện pháp Ä‘á» phòng tốt nhÆ° tiêm dá»± phòng định kỳ, giữ gìn váºt nuôi sạch sẽ...
|
09-09-2008, 08:46 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
237. Ä‚n trứng gà nhÆ° thế nà o má»›i có lợi cho sức khá»e?
Trứng gà là loại thá»±c phẩm phổ thông, già u dinh dưỡng, dá»… ăn, lại rẻ, do đó được nhiá»u ngÆ°á»i Æ°a thÃch.
Có ngÆ°á»i cho rằng, trứng gà sống dá»… hấp thu, giá trị dinh dưỡng cao, bổ cho cÆ¡ thể. Thá»±c ra không phải nhÆ° thế. TrÆ°á»›c hết, trứng gà sống chứa những chất kháng sinh và men có hại cho sá»± tiêu hóa của cÆ¡ thể. Chúng gây thiếu nhóm vitamin B. Còn ở trứng gà luá»™c chÃn, các chất kháng sinh nà y đã bị phá hoại. HÆ¡n nữa, kết cấu anbumin của trứng gà sống rất vững chắc nên tá»· lệ hấp thu chÆ°a đến 60%, phần còn lại Ä‘á»u bị thải ra ngoà i. Còn anbumin của trứng gà chÃn thì kết cấu đã lá»ng lẻo, dá»… được cÆ¡ thể hấp thu, đạt trên 90%.
Ngoà i ra, trên vá» trứng gà có rất nhiá»u vi khuẩn và trứng ký sinh trùng. Chúng Ä‘i và o trong qua những lá»— nhá» trên vá» trứng, gây ô nhiá»…m. Còn ở trứng gà chÃn, chúng đã bị tiêu diệt.
Trứng gà vá» Ä‘á» tốt hay trứng gà vá» trắng tốt? Trứng gà vá» Ä‘á» mà u hồng nhuáºn, vá» chắc khó vỡ, lòng Ä‘á» cÅ©ng Ä‘áºm hÆ¡n cho nên nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng dinh dưỡng của nó nhiá»u hÆ¡n trứng gà trắng. Thá»±c ra, lượng dinh dưỡng của chúng chẳng chênh nhau là mấy. Ở trứng gà đá», hà m lượng anbumin là 12,4%, hà m lượng mỡ là 11,2%. Còn ở trứng gà trắng, các chỉ số nà y lần lượt là 13% và 9,9%. Những thà nh phần khác Ä‘á»u tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giữa 2 loại trứng.
238. Vì sao chơi điện tỠquá mức sẽ có hại?
Trò chÆ¡i Ä‘iện tá» là sản phẩm khoa há»c kỹ thuáºt cao cấp, đã trở thà nh phÆ°Æ¡ng tiện vui chÆ¡i rất quan trá»ng trong cuá»™c sống hiện đại. Äặc biệt là Brickgame thể tÃch nhá», không bị thá»i gian và không gian hạn chế nên rất được hoan nghênh. Có ngÆ°á»i cho rằng Brickgame bức xạ không mạnh nhÆ° máy tÃnh Ä‘iện tá» nên ảnh hưởng mắt không lá»›n, thá»±c tế không hoà n toà n nhÆ° váºy.
Chúng ta thÆ°á»ng bắt gặp má»™t số ngÆ°á»i chÆ¡i Brickgame trên tà u há»a, ô tô, đã chÆ¡i là kéo dà i và i tiếng, con mắt dán và o mà n hình nhá», tay bấm liên tục, rất dá»… gây má»i mắt, cứng tay. Nếu không chú ý hÆ°á»›ng chiếu của ánh sáng và tÆ° thế ngồi mà chÆ¡i lâu, há» sẽ giảm thị lá»±c, thần kinh căng thẳng, sức chú ý không táºp trung, dẫn đến tinh thần uể oải.
Äối vá»›i thiếu nhi, việc chÆ¡i Brickgame quá mức cà ng có hại vì cÆ¡ thể Ä‘ang phát triển, mắt, khung xÆ°Æ¡ng và các cÆ¡ quan khác chÆ°a hoà n thiện phát triển hoà n toà n. Cà ng có hại hÆ¡n nếu trẻ dà nh thá»i gian lên lá»›p và là m bà i táºp cho trò chÆ¡i nà y. Nhiá»u nghiên cứu cho thấy, trẻ em nghiện trò chÆ¡i Brickgame dá»… dẫn đến há»c táºp khó khăn, mất tÃnh sáng tạo và năng lá»±c suy Ä‘oán, trở thà nh ngÆ°á»i "máy". Lâu ngà y, chúng sẽ trở nên nghiện, dốc toà n bá»™ hứng thú và thá»i gian và o trò chÆ¡i. Má»™t số nhà hà ng tổ chức trò chÆ¡i còn đặt giải thưởng để thu hút các em, tháºm chà có những phòng chÆ¡i còn đánh bạc; nhiá»u trò chÆ¡i mang ná»™i dung tình dục, bạo lá»±c, rất có hại cho thanh thiếu niên.
Sá»± xuất hiện trò chÆ¡i Ä‘iện tá» có thể là m phong phú cuá»™c sống của con ngÆ°á»i, nếu đó là những chÆ¡i là nh mạnh. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của các chuyên gia, dù sao cÅ©ng không nên chÆ¡i Ä‘iện tá» (kể cả Brickgame) quá má»™t giá». Sau khi kết thúc trò chÆ¡i nên cho mắt nghỉ, nên táºp thể dục cho tay, hoạt Ä‘á»™ng tứ chi để tránh các ảnh hưởng có hại.
239. Vì sao không thể có những ngÆ°á»i tÆ°á»›ng mạo hoà n toà n giống nhau?
TÆ°á»›ng mạo là phần cÆ¡ thể gây chú ý nhất cho con ngÆ°á»i, cÅ©ng là căn cứ để má»i ngÆ°á»i nháºn biết và tìm hiểu lẫn nhau. Vì sao tÆ°á»›ng mạo ngÆ°á»i ta không ai giống nhau? Äá»™ng lá»±c "tạo nên" tÆ°á»›ng mạo là gì?
Con ngÆ°á»i hình thà nh do sá»± kết hợp của tinh trùng và trứng của hai bên bố mẹ. Số lượng nhiá»…m sắc thể trong tinh trùng và trứng là 23 x 2 = 46 cái. Äặc trÆ°ng tÆ°á»›ng mạo của con ngÆ°á»i do các gene trên các nhiá»…m sắc thể quyết định.
Má»—i nhiá»…m sắc thể Ä‘á»u có cấu tạo và hình dạng riêng. Trên má»—i nhiá»…m sắc thể có khoảng 1250 gene. Ngà y nay, các nhà y há»c cho rằng tổng số gene của con ngÆ°á»i ở khoảng 1-2 triệu. Vì váºy, chúng có thể "nặn ra" vô số tÆ°á»›ng mạo, không những mắt, mÅ©i, miệng, tai... có hình dạng và vị trà khác nhau mà khuôn mặt cÅ©ng khác nhau; tháºm chà mắt má»™t mà và mắt hai mà cÅ©ng Ä‘á»u là do những gene di truyá»n khác nhau quyết định. Ngay ở trÆ°á»ng hợp sinh đôi, sá»± sắp xếp gene di truyá»n trên nhiá»…m sắc thể cÅ©ng không hoà n toà n giống nhau, chỉ có 1/70-1/80 khả năng giống nhau. Do đó, những ngÆ°á»i giống nhau hoà n toà n có thể nói là không có.
240. Cha mẹ thấp có sinh được con cao lớn không?
Thông thÆ°á»ng, cha mẹ cao thì con cái cÅ©ng cao. NhÆ°ng không thể phủ nháºn là trong má»™t số gia đình cha mẹ cao nhÆ°ng lại xuất hiện con thấp và ngược lại, nhiá»u gia đình cha mẹ thấp nhÆ°ng lại có những đứa con cao. Tại sao váºy?
Thứ nhất, những ngÆ°á»i thân cao thÆ°á»ng chịu ảnh hưởng rõ rệt của nhân tố môi trÆ°á»ng. Khi con ngÆ°á»i ở thá»i kỳ phát dục, nếu gặp môi trÆ°á»ng có lợi cho sá»± phát triển chiá»u cao (khà háºu thÃch hợp, dinh dưỡng đầy đủ, rèn luyện váºn Ä‘á»™ng đúng mức...), cÆ¡ thể dá»… phát triển cao; nếu rÆ¡i và o môi trÆ°á»ng bất lợi thì sá»± phát triển chiá»u cao dá»… bị ảnh hưởng.
Thứ hai, chiá»u cao cÆ¡ thể còn chịu ảnh hưởng của nhân tố di truyá»n. Loà i ngÆ°á»i có mấy gene di truyá»n quyết định chiá»u cao thân thể. Nếu cha mẹ truyá»n cho con nhiá»u gene di truyá»n có lợi cho chiá»u cao thì con cái lá»›n lên sẽ cao và ngược lại.
Tóm lại, chiá»u cao của con ngÆ°á»i vừa chịu ảnh hưởng của nhân tố môi trÆ°á»ng vừa chịu ảnh hưởng của nhân tố di truyá»n. Vì Ä‘iá»u kiện môi trÆ°á»ng của má»—i ngÆ°á»i khác nhau, nhân di truyá»n quyết định chiá»u cao bố mẹ truyá»n cho cÅ©ng khác nhau nên chiá»u cao của cÆ¡ thể con cái là muôn hình vạn trạng. NhÆ°ng nhìn chung, bố mẹ cao thì con cái phần nhiá»u cÅ©ng cao.
241. Vì sao có má»™t số ngÆ°á»i thấp nhá»?
Có nhiá»u ngÆ°á»i trông khuôn mặt rõ rà ng là đã trưởng thà nh nhÆ°ng thân thể lại rất thấp bé, giống nhÆ° má»™t thiếu niên.
Sá»± sinh trưởng và phát dục của cÆ¡ thể chịu sá»± khống chế của chất kÃch thÃch sinh trưởng do thùy não tiết ra. Nếu chất kÃch thÃch nà y được tiết ra quá nhiá»u, ngÆ°á»i sẽ to tồ; nhÆ°ng nếu trÆ°á»›c thá»i kỳ phát dục, chất kÃch thÃch nà y được sản xuất không đủ, cÆ¡ thể sẽ rất thấp bé.
Má»™t số ngÆ°á»i do thiếu chất kÃch thÃch sinh trưởng nên chiá»u cao chỉ đạt trên dÆ°á»›i 1,32 m đối vá»›i nam và 1,23 m đối vá»›i nữ. Vì phần đầu của há» vẫn nhÆ° ngÆ°á»i lá»›n bình thÆ°á»ng cho nên há» có hình dạng không cân xứng. Tuy trà lá»±c của ngÆ°á»i thấp bé không bị ảnh hưởng mấy nhÆ°ng vá»›i tầm vóc nhÆ° thế, há» gặp nhiá»u trở ngại trong sinh hoạt và có áp lá»±c tâm lý to lá»›n.
Hiện các nhà khoa há»c chÆ°a xác định được nguyên nhân tại sao ở những ngÆ°á»i nà y, não lại không tiết ra đủ chất kÃch thÃch, khiến há» mắc chứng bệnh thấp bé. Nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng tình trạng nà y do cÆ¡ thể bẩm sinh phát dục không đầy đủ gây nên; có ngÆ°á»i lại cho rằng việc nà y liên quan đến chứng nhiá»…m trùng hoặc bị ký sinh trùng hút máu. Má»™t số ngÆ°á»i mắc bệnh nhá» bé do não bị má»™t khối u bên cạnh chèn ép.
Những ngÆ°á»i thấp bé do thiếu kÃch thÃch tố sinh trưởng có thể Ä‘iá»u trị bằng cách tiêm chất kÃch thÃch sinh trưởng. Nếu nguyên nhân gây thấp bé là khối u thì trÆ°á»›c hết cần tìm cách chữa trị khối u.
242. Tại sao các nhà khoa há»c phải khám phá bà máºt gene di truyá»n của con ngÆ°á»i?
Các nhà khoa há»c Ä‘ang khám phá bà máºt gene di truyá»n của con ngÆ°á»i nhằm vẽ ra bức tranh chÃnh xác vá» di truyá»n. Không Ãt ngÆ°á»i sẽ há»i, mặc dù chúng ta công phá được cá»a ải nà y nhÆ°ng nó sẽ Ä‘em lại ý nghÄ©a thá»±c tế gì cho cuá»™c sống nhân loại?
Di truyá»n há»c hiện đại mách bảo chúng ta rằng, gene là cÆ¡ sở của di truyá»n, do ADN tổ chức thà nh. Nó quyết định các tÃnh trạng của cÆ¡ thể, và dụ ngÆ°á»i châu à mắt Ä‘en, ngÆ°á»i châu Âu mắt xanh. Mà u sắc của nhãn cầu là do gene chi phối.
Không những thế, có nhiá»u bệnh con ngÆ°á»i mắc phải là do gene di truyá»n. Bệnh nhân di truyá»n do má»™t gene nà o đó biến đổi vá» kết cấu mà gây nên, Ä‘iển hình nhất là bệnh thiếu máu dạng tế bà o lưỡi liá»m. Còn bệnh do nhiá»u gene di truyá»n là do kết cấu nhiá»u gene biến đổi gây nên, và dụ nhÆ° khối u, cao huyết áp...
ChÃnh vì váºy, nếu nắm vững kết cấu từng gene trong cÆ¡ thể và tình trạng hoặc bệnh táºt tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i nó thì cho dù con ngÆ°á»i mắc bệnh gì cÅ©ng chỉ cần khắc phục được gene tÆ°Æ¡ng ứng là tìm được phÆ°Æ¡ng pháp chữa bệnh. Vì váºy, các nhà khoa há»c Ä‘ang khao khát dịch được bà máºt gene.
243. Bệnh di truyá»n phát sinh nhÆ° thế nà o?
Trong quan niệm của ngÆ°á»i xÆ°a, bệnh di truyá»n có liên quan tá»›i cÆ¡ quan sinh dục. Cùng vá»›i sá»± phát triển của sinh váºt há»c phân tá» hiện đại, loà i ngÆ°á»i đã có nháºn thức sâu sắc hÆ¡n đối vá»›i bệnh di truyá»n. Ngà y nay, ngÆ°á»i ta cho rằng bệnh di truyá»n có thể do cha mẹ truyá»n lại, cÅ©ng có thể không phải từ cha mẹ để lại. Và dụ, bệnh bẩm sinh ngu đần vừa có thể do gene bị biến đổi, cÅ©ng có thể là bệnh di truyá»n, tức là từ bố mẹ truyá»n lại. NhÆ°ng bệnh ung thÆ° mà má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u sợ lại không phải do bố mẹ di truyá»n, mà là do gene biến đổi trÆ°á»›c ảnh hưởng của môi trÆ°á»ng.
Bệnh do gene có thể chia là m 3 loại lá»›n: bệnh di truyá»n Ä‘Æ¡n gene, bệnh nhiá»…m sắc thể, bệnh di truyá»n Ä‘a gene.
Bệnh di truyá»n Ä‘Æ¡n gene do má»™t gene nà o đó phát sinh biến đổi mà gây nên, thÆ°á»ng dẫn đến sá»± rối loạn hấp thu, Ä‘Ã o thải hoặc phát dục của cÆ¡ thể. Bố mẹ của bệnh nhân xem ra rất bình thÆ°á»ng, nhÆ°ng trên thá»±c tế Ä‘á»u mang những gene gây bệnh ở dạng tiá»m ẩn. Lúc đó gá»i "Di truyá»n có tÃnh tiá»m ẩn". CÅ©ng có trÆ°á»ng hợp bố mẹ bệnh nhân cÅ©ng phát bệnh, gá»i là "di truyá»n hiện rõ". Bệnh Ä‘Æ¡n gene có rất nhiá»u loại: thiếu máu dạng lưỡi liá»m, bệnh máu nhóm A, mù mà u Ä‘á»...
Bệnh nhiá»…m sắc thể xuất hiện do thừa hoặc thiếu nhiá»…m sắc thể. Mặc dù dây nhiá»…m sắc thể nà y Ä‘á»u có các gene bình thÆ°á»ng nhÆ°ng bệnh nhân vẫn xuất hiện chứng tổng hợp Ä‘Æ°á»ng thị (bẩm sinh ngu đần).
Bệnh di truyá»n Ä‘a gene khá phức tạp, do nhiá»u gene gây nên. Có lúc tất cả các gene Ä‘á»u bình thÆ°á»ng, nhÆ°ng tổng hợp các gene nà y trên má»™t cÆ¡ thể nà o đó lại là m xuất hiện bệnh chứng nghiêm trá»ng, và dụ nhÆ° bệnh tim, khối u, bệnh Ä‘á»™ng mạch và nh... Loại bệnh nà y cÅ©ng chịu ảnh hưởng của môi trÆ°á»ng, phÆ°Æ¡ng thức sinh hoạt cá nhân và điá»u kiện ngoại giá»›i.
Bệnh di truyá»n là m tổn hại nghiêm trá»ng đến loà i ngÆ°á»i, đặc biệt là gia đình của bệnh nhân. Theo thống kê,1/3 số trẻ đến Ä‘iá»u trị tại khoa nhi có liên quan đến bệnh di truyá»n. Trong các ca tá» vong ở trẻ em từ 15 tuổi trở xuống, bệnh di truyá»n chiếm phần lá»›n.
Ngà y nay, loà i ngÆ°á»i vẫn chÆ°a có biện pháp chữa trị hiệu qủa đối vá»›i loại bệnh nà y; do đó, việc chẩn Ä‘oán và dá»± phòng sá»›m là vô cùng quan trá»ng. Và dụ: Cấm kết hôn giữa những ngÆ°á»i có quan hệ huyết thống gần; trÆ°á»›c khi kết hôn và sinh đẻ phải kiểm tra và há»i han vá» di truyá»n để sinh con tốt; đối vá»›i những thà nh viên trong gia đình dá»… mắc bệnh, cần tÆ° vấn sá»›m để Ä‘á» phòng...
Nhá» sá»± phát triển của y há»c hiện đại, tế bà o há»c và sinh váºt há»c phân tá», con ngÆ°á»i ngà y cà ng hiểu biết sâu hÆ¡n nguyên nhân gây các loại bệnh nà y. Các thà nh qủa nghiên cứu khoa há»c đã Ä‘Æ°a lại những biện pháp có hiệu qủa để chẩn Ä‘oán và dá»± phòng bệnh di truyá»n. Chữa bệnh bằng gene di truyá»n cÅ©ng là phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng chủ yếu của y há»c và sinh váºt há»c hiện đại.
244. Gene di truyá»n vân tay là gì?
Vân tay là từ chỉ các hoa văn trên da đầu ngón tay. Chúng có vẻ khác nhau không nhiá»u, nhÆ°ng thá»±c ra là thiên biến vạn hóa. Mãi đến ngà y nay, ngÆ°á»i ta vẫn chÆ°a phát hiện ra hai ngÆ°á»i có vân tay hoà n toà n giống nhau trên thế giá»›i nà y. ChÃnh nhỠđặc Ä‘iểm đó mà cảnh sát có thể thông qua việc giám định dấu vân tay để lại trên hiện trÆ°á»ng để tìm ra tá»™i phạm, xác nháºn phạm nhân là ai.
NhÆ° ta đã biết, giữa những ngÆ°á»i khác nhau, gene di truyá»n trong cÆ¡ thể tuy căn bản giống nhau nhÆ°ng vẫn có sá»± khác biệt nhiá»u hay Ãt. Có thể nói, giống nhÆ° vân tay, trên thế giá»›i nà y không tồn tại hai ngÆ°á»i có gene di truyá»n hoà n toà n giống nhau, ngay vá»›i ngÆ°á»i sinh đôi cÅ©ng có sá»± khác biệt nho nhá». Các nhà khoa há»c có thể căn cứ máºt mã di truyá»n, qua xá» lý đặc biệt để nháºn biết hình vẽ nà o đó, nhìn và o đó giống nhÆ° những hình máºt mã Ä‘en trắng Ä‘an xen nhau, đó chÃnh là gene di truyá»n vân tay.
Gene di truyá»n vân tay giống nhÆ° vân tay, sẽ giúp đỡ cảnh sát phá án rất tốt. Trình Ä‘á»™ kỹ thuáºt ngà y nay có thể từ má»™t giá»t máu, từ má»™t cây tóc, má»™t chút nÆ°á»›c bá»t để tìm ra được nhân di truyá»n vân tay. Và dụ khi tá»™i phạm váºt lá»™n vá»›i ngÆ°á»i bị hại, rất có thể bị sầy sá»›t da, tháºm chà để lại vết máu ở hiện trÆ°á»ng. Äó chÃnh là đầu mối quan trá»ng để cảnh sát từ đó tìm ra gene di truyá»n vân tay, sau đó tiến hà nh kiểm tra máu đối vá»›i những ngÆ°á»i bị nghi ngá». Má»™t khi phát hiện được gene di truyá»n thống nhất, ngÆ°á»i ta có thể xác định được ai là tá»™i phạm.
245. Trẻ em sinh trong ống nghiệm có phải lớn lên trong đó không?
Nói đến trẻ em sinh trong ống nghiệm, hầu nhÆ° ai cÅ©ng nghe biết, nhÆ°ng không phải ai cÅ©ng hiểu rõ trẻ em được sinh trong ống nghiệm nhÆ° thế nà o. Rất nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng trẻ em có thể được nuôi lá»›n trong ống nghiệm. Thá»±c ra đó là cách hiểu rất sai. Váºy trẻ em sinh trong ống nghiệm thá»±c chất là nhÆ° thế nà o?
Các nhà khoa há»c cho chúng ta biết, kỹ thuáºt thụ tinh trong ống nghiệm bao gồm hai phần chủ yếu: đó là thụ tinh bên ngoà i cÆ¡ thể và dá»i cấy phôi thai. Phần đầu tiến hà nh trong ống nghiệm, phần sau là dá»i phôi thai cấy và o trong tá» cung ngÆ°á»i mẹ để thai phát triển dần lên.
Sá»± ra Ä‘á»i "trẻ em ống nghiệm" đại thể cần phải kinh qua mấy quá trình sau: TrÆ°á»›c hết, bác sÄ© dùng thuốc để giúp ngÆ°á»i mẹ rụng trứng đúng thá»i gian yêu cầu, sau đó dùng má»™t khà cụ đặc biệt cho và o bụng ngÆ°á»i mẹ để lấy trứng ra. Tiếp theo, bác sÄ© cho trứng và o dung dịch nuôi trứng, chá» khi trứng hoà n toà n thà nh thục má»›i cho tinh trùng đã qua xá» lý và o, để cho tinh trùng và trứng thụ tinh trong ống nghiệm, chứ không phải trong cÆ¡ thể ngÆ°á»i mẹ, mà hình thà nh trứng thụ tinh.
Lúc nà y, trứng thụ tinh được ngâm trong dung dịch nuôi dưỡng và bắt đầu sản sinh, phân chia tế bà o. Má»™t trứng thụ tinh phân chia thà nh hai, hai thà nh bốn, bốn thà nh tám..., dần dần phát triển thà nh phôi thai nhá» nhoi. Äến giai Ä‘oạn nà y, bác sÄ© Ä‘Æ°a phôi thai dá»i và o tá» cung ngÆ°á»i mẹ. Thai lá»›n dần đến lúc trở thà nh hà i nhi.
Kỹ thuáºt sinh trong ống nghiệm chủ yếu được thá»±c hiện đối vá»›i những ngÆ°á»i phụ nữ bị tắc ống dẫn trứng và những ngÆ°á»i chồng mà chất và lượng tinh trùng có vấn Ä‘á», không thể tá»± nhiên có thai được. Sá»± ra Ä‘á»i của kỹ thuáºt nà y đã Ä‘em lại hy vá»ng và hạnh phúc to lá»›n cho những cặp vợ chồng bị bệnh vô sinh.
246. Con ngÆ°á»i có thể tá»± nhân bản mình không?
Con ngÆ°á»i phục chế mình, sinh ra má»™t ngÆ°á»i nhân bản giống nhÆ° mình? Cùng vá»›i sá»± ra Ä‘á»i của cừu Doly, Ä‘iá»u nà y có vẻ sẽ trở thà nh hiện thá»±c. Nếu xét vá» mặt lý thuyết, đã nhân bản được cừu Doly thì cÅ©ng có thể nhân bản được trâu bò, con ngÆ°á»i. Cừu và ngÆ°á»i Ä‘á»u là động váºt có vú; váºy kỹ thuáºt nhân bản vô tÃnh cừu cÅ©ng có thể dùng được cho ngÆ°á»i.
Tuy nhiên, đối vá»›i vấn Ä‘á» nhân bản con ngÆ°á»i, hiện nay giá»›i khoa há»c Ä‘ang tranh luáºn chÆ°a dứt. Những ngÆ°á»i tán thà nh cho rằng, việc nhân bản ngÆ°á»i thà nh công là má»™t may mắn to lá»›n đối vá»›i những cặp vợ chồng vô sinh. Nó cÅ©ng mở ra má»™t bầu trá»i rá»™ng lá»›n vá» nguồn cung cấp các cÆ¡ quan thay thế. Việc thá»±c nghiệm kỹ thuáºt nhân bản vô tÃnh còn thể hiện mÆ¡ Æ°á»›c "trÆ°á»ng sinh bất lão" của má»™t số ngÆ°á»i. Khi cuá»™c Ä‘á»i của má»™t ngÆ°á»i Ä‘i đến táºn cùng, há» có thể nhá» các nhà khoa há»c nhân bản mình.
Những ngÆ°á»i phản đối nhân bản vô tÃnh ngÆ°á»i cÅ©ng Ä‘Æ°a ra nhiá»u lý do. NgÆ°á»i đã nhân bản thà nh công cừu Doly từng cho biết, ông đã dùng đến ba cừu mẹ giả, vá»›i tổng cá»™ng 277 trứng; trong đó chỉ 29 trứng phát triển được đến giai Ä‘oạn có thể cấy; qua nhiá»u xá» lý của kỹ thuáºt mà cuối cùng chỉ có được má»™t con cừu. Nếu là m thà nghiệm nhÆ° thế trên con ngÆ°á»i thì sẽ gặp rất nhiá»u khó khăn và phiá»n phức chÆ°a thể lÆ°á»ng hết được. Chỉ riêng vá» trứng mà nói, má»™t phụ nữ trong thá»i kỳ sinh đẻ má»—i tháng chỉ rụng má»™t trứng; khả năng nhân bản vô tÃnh trứng nà y thà nh công là rất Ãt; cho nên phải có rất nhiá»u phụ nữ tham gia thà nghiệm thì má»›i thà nh công được.
Các nhà khoa há»c cho rằng, việc dùng phÆ°Æ¡ng pháp vô tÃnh để sản sinh ra con ngÆ°á»i sẽ khiến cho loà i ngÆ°á»i mất Ä‘i tÃnh Ä‘a dạng vá» di truyá»n, dẫn đến phá hoại sá»± sinh tồn của loà i ngÆ°á»i. Nhân bản vô tÃnh ngÆ°á»i là sá»± xâm phạm "quyá»n lợi vá» gene di truyá»n Ä‘á»™c láºp" của cá thể sinh mệnh đó. Con ngÆ°á»i nên yêu mến hình thức sinh mệnh Ä‘á»™c đáo của mình, cÅ©ng nên tiếp thu sá»± tá» vong tá»± nhiên của cá thể. Äó là sá»± bảo vệ đặc trÆ°ng cá tÃnh và tôn trá»ng nhân cách của mình.
Ngoà i ra, các nhà xã há»™i há»c còn cho rằng, nhân bản vô tÃnh ngÆ°á»i là má»™t sá»± đối láºp mạnh mẽ đối vá»›i luân lý, kết cấu gia đình và tráºt tá»± xã há»™i hiện có, đánh mất Ä‘i tình thân truyá»n thống, trách nhiệm gia đình và nghÄ©a vụ xã há»™i... Tất cả những Ä‘iá»u nà y Ä‘Æ°a lại tác hại khôn lÆ°á»ng.
Trong cuá»™c tranh luáºn rầm rá»™ nà y, tiếng nói của những ngÆ°á»i phản đối chiếm địa vị chủ đạo. Năm 1997, Tổ chức Khoa há»c giáo dục của Liên hợp quốc đã tiến hà nh đại há»™i ở Pháp, thông qua văn kiện vá» chuẩn má»±c đạo đức vá» chỉ đạo nghiên cứu di truyá»n. Äại há»™i nà y đã ra "Tuyên ngôn di truyá»n Nhân loại" yêu cầu cấm nhân bản vô tÃnh ngÆ°á»i và những hà nh vi nghiên cứu khoa há»c khác là m tổn hại đến quyá»n lợi và sá»± tôn nghiêm của con ngÆ°á»i.
247. Con ngÆ°á»i vì sao biết xấu hổ?
Có má»™t số ngÆ°á»i khi giao tiếp vá»›i ngÆ°á»i khác, đặc biệt là vá»›i ngÆ°á»i lạ, thầy giáo hoặc ngÆ°á»i lá»›n tuổi, thÆ°á»ng cảm thấy xấu hổ và sợ hãi. Há» thÆ°á»ng lắp bắp, nói nhá», tháºm chà có lúc nói không ra lá»i. Tại sao váºy?
TrÆ°á»›c hết, đó là vì nguyên nhân tâm lý. NgÆ°á»i hay xấu hổ thÆ°á»ng cảm thấy mình yếu Ä‘uối và vô cùng tá»± ty. Trong đó, có ngÆ°á»i thiếu lòng tá»± tin, quá lo lắng là mình sẽ để lại ấn tượng không tốt cho ngÆ°á»i khác, luôn lo sợ ngÆ°á»i khác khinh mình. Có ngÆ°á»i trong giao tiếp gặp phải trắc trở, từ đó trở nên thiếu mạnh dạn.
Thứ hai là nguyên nhân vá» sinh lý. Phản ứng sinh lý khi xấu hổ hoà n toà n giống nhÆ° trạng thái căng thẳng: tim Ä‘áºp nhanh, cÆ¡ bắp căng thẳng, hà m lượng các chất kÃch thÃch trong máu và trong não tăng cao. Lúc đó, nhịp tim rối loạn, mặt Ä‘á», tay run, tháºm chà toát mồ hôi.
Thứ ba là nguyên nhân vá» xã há»™i. Khi Lâm Äại Ngá»c trong "Hồng Lâu má»™ng" vừa đến Giả phủ thì rất thẹn thùng e ngại. Hình tượng nà y được cho là điển hình của nữ tÃnh, nháºn được sá»± đồng cảm của xã há»™i. Theo má»™t Ä‘iá»u tra ở Nháºt Bản, Ä‘a số ngÆ°á»i được há»i Ä‘á»n cho rằng, phẩm chất nên có của nam giá»›i là tÃnh cÆ°Æ¡ng nghị; còn phẩm chất nên có của phụ nữ là tÃnh dịu dà ng, mà xấu hổ là má»™t biểu hiện.
Là m thế nà o để khắc phục tâm lý xấu hổ? Thứ nhất, phải tăng cÆ°á»ng lòng tá»± tin, khẳng định đầy đủ chá»— mạnh của mình, khuếch trÆ°Æ¡ng chá»— mạnh, tránh chá»— yếu. Thứ hai, phải tranh thủ cÆ¡ há»™i tranh luáºn (trÆ°á»›c dá»…, sau khó) để rèn luyện. Và dụ: Chủ Ä‘á»™ng phát biểu trÆ°á»›c nhiá»u ngÆ°á»i quen biết, sau đó mở rá»™ng phạm vi và tăng thêm Ä‘á»™ khó; cuối cùng là phải tiếp xúc nhiá»u vá»›i những ngÆ°á»i có tÃnh cách cởi mở, lạc quan, nhiệt tình để có lợi cho việc khắc phục tâm lý xấu hổ.
|
|
|
| |