Buổi trưa, Trương Nguyên đang định chào từ biệt đại huynh Trương Đại, chợt nghe Nghê Nhữ Ngọc kêu to:
-Trời ơi, có người nhổ đờm!
Lại thấy Trương Định Nhất bỏ chạy, nói vậy chắc là y nhổ rồi.
Trương Đại đến bên Nghê Nhữ Ngọc, hỏi:
-Nghê huynh, ở đó có đờm, mau cho người đi rửa đi.
Nghê Nhữ Ngọc vẻ mặt ghê ghê chỉ vào hồ nước ngoài Hà Sảng hiên, nói:
-Tiểu tử kia vừa mới nhổ đờm vào trong hồ, bị cá chép đuôi đỏ trong hồ nuốt rồi, trời ơi, đình này nguy rồi, vừa nhìn thấy hồ này, lại nhìn con cá này là ta cảm thấy trong người không thoải mái.
Dứt lời y liền vung ống tay áo lên, đi về phía Thiên Vấn Đài.
Diêu Giản Thúc cười nói:
-Chỉ sợ Nghê Nhữ Ngọc này sau này không dám ăn cá nữa, ít nhất là sẽ không ăn cá chép.
Trương Nguyên lắc đầu, nghĩ thầm:
“Thật không biết người này sao có thể sống được đến giờ! Đem rải phân trong vườn thì không dám ăn rau; heo dê bẩn thỉu nhơ nhớp, vậy thì chẳng lẽ không ăn thịt...”
...
Trương Nguyên và người đầy tớ Vũ Lăng ra khỏi Lâm Viên, đi vòng qua đầu cầu Sương Lộ đến hiệu thuốc bắc của Lỗ Vân Cốc. Lỗ Vân Cốc sau khi khám hai mắt cho Trương Nguyên, xác nhận mắt đau đã khỏi, lại dặn dò phải cẩn thận nếu muốn mắt khỏe lâu dài. Trò chuyện hồi lâu, Trương Nguyên đứng dậy chào từ biệt, Lỗ Vân Cốc muốn giữ hắn lại dùng cơm, Trương Nguyên nói:
-Gia mẫu còn chờ ta ở nhà.
Về đến nhà đã là quá trưa, Trương mẫu Lã thị đang đứng dựa vào cửa ngóng trông, nói:
-Nguyên nhi, vị Phạm tiên sinh thường đọc sách cho con vừa tới chơi, vì con không ở nhà nên không vào nhà mà nói sau giờ ngọ sẽ quay lại.
Trương Nguyên nghĩ thầm: “Chắc chắn Phạm Trân đã điều tra rõ chuyện Trương Đại Xuân cắt xén thuê lương thực, ừm, để xem Phạm Trân nói thế nào.”
Trương mẫu Lã thị lại nói tiếp:
-Tỷ tỷ con nhờ người mang thư đến, hỏi con đã khỏi mắt chưa, nó rất lo lắng cho con, mẹ bảo con đã khỏi đau mắt rồi, hôm nay đã đi Trương Tây bên Du Viên kia rồi.
Trương mẫu Lã thị năm nay bốn mươi tám tuổi, sinh được năm người con, chỉ có hai tỷ đệ Trương Nhược Hi, Trương Nguyên là có thể trưởng thành, còn ba đứa con khác đều chết non, Trương Nhược Hi lớn hơn Trương Nguyên chín tuổi, giống như mẫu thân đều rất yêu thương tiểu đệ này. Khi Trương Nhược Hi mười bảy tuổi thì gả cho Lục Thao môn sinh huyện Thanh Phố Tùng Giang phủ, cuối tháng giêng hàng năm đều quay về Sơn Âm chúc tết, ở lại chăm sóc mẫu thân và tiểu đệ hơn một tháng. Trương Nguyên luôn nghe lời dạy bảo của Nhược Hi tỷ tỷ, tình cảm giữa tỷ đệ rất thân thiết, trước kia Trương Nguyên không sợ mẫu thân, nhưng lại sợ Nhược Hi tỷ tỷ, là vừa kính vừa thương vừa sợ, thứ tình cảm này đương nhiên đến giờ vẫn luôn ở sâu trong nội tâm của Trương Nguyên.
Đầu năm nay, Trương Nhược Hi mang theo con trai và con gái về sống với mẹ đẻ tại Sơn Âm một thời gian khá lâu, giữa tháng ba thì quay trở lại Tùng Giang, đầu tháng tư đột nhiên nhận được thư do người mẫu thân nhờ mang tới, nói Trương Ngyên bị mù, Trương Nhược Hi lo sợ cùng phu quân Lục Thao ngày đêm mướn thuyền xuất phát từ Tùng Giang, vừa đi đường thủy vừa đi đường bộ lộ trình năm trăm dặm sáu ngày đi, ba ngày sau Lục Thao lại trở lại Thanh Phố, Trương Nhược Hi thì ở lại cùng đệ đệ bị bệnh, tận đến đầu tháng năm Trương Nguyên được Lỗ Vân Cốc trị liệu, mắt đã có khởi sắc, mà hai đứa con nhỏ của Trương Nhược Hi đều ở tại Thanh Phố, nên cũng không thể ở lại lâu được, liền từ biệt mẫu thân và đệ đệ trở lại Thanh Phố, căn dặn tiểu đệ sau khi phục hồi mắt thì lập tức báo lại cho nàng biết.
Trương Mẫu Lã thị nói:
- Cuối tháng mẹ đã nhờ người đánh xe ngựa gửi thư nói cho Nhược Hi, nói mắt con đã khá lên nhiều rồi, không ngờ hôm nay nó lại gửi thư tới hỏi, xem ra nó không nhận được thư rồi.
Trương Nguyên nói:
- Thời gian này tỷ tỷ và mẫu thân luôn lo lắng cho con, nếu mẫu thân đồng ý, con đợi đến mùa thu mát mẻ sẽ tới Tùng Giang hỏi thăm tỷ tỷ, còn có cháu ngoại trai và cháu ngoại gái nữa.
Trương mẫu Lã thị nói:
- Từ đây đi Tùng Giang Thanh Phố lộ trình cũng phải mất mười ngày đường, con chưa bao giờ xa nhà một mình, mẹ không yên tâm được.
Tại thời đại này, rời khỏi nhà trăm dặm đã coi là xa nhà rồi.
Trương Nguyên nói:
- Con trai mẹ đã trưởng thành rồi.
Đứng thẳng người lên, nói:
- Con đã cao hơn cả mẹ rồi.
Trương mẫu Lã thị cười nói:
- Đúng đúng đúng, con đã trưởng thành, mẹ rất yên lòng.
Suy nghĩ một chút, lại nói:
-Như vậy đi, mùng bảy tháng ba sang năm là sinh nhật tỷ phu con, đến lúc đó con đi Tùng Giang chúc mừng, được không?
Trương Nguyên đồng ý, dùng xong bữa cơm trưa, ở trong thư phòng luyện chữ hơn nửa canh giờ thì Vũ Lăng báo lại, Phạm tiên sinh tới.
Trương Nguyên rửa tay sạch sẽ đi ra ngoài đón Phạm đại nhân vào trong thư phòng ngồi vào chỗ của mình, tiểu nha đầu Thỏ Đình bưng trà tới, Phạm Trân chờ Thỏ Đình rời khỏi mới lấy trong người ra một cuốn sách mỏng đưa qua, khóe miệng mỉm cười, hạ thấp giọng nói:
-May mắn không làm nhục mệnh, mời Giới tử thiếu gia xem.
Nhưng lại rút lại, nói:
-Tốt nhất là để ta đọc cho thiếu gia nghe.
Rồi dùng ngữ điệu nhẹ nhàng đọc:
- Người lập điền ước Tạ Kỳ Phó, số ruộng nước Trương Đại Xuân được là bốn mươi mẫu, đồng ruộng nằm ở phía đông Giám Hồ, hàng năm giao lúa mạch hai mươi thạch, lương thực bốn mươi thạch...
Trương Nguyên khép hờ mắt lắng nghe, hàng mi dần dần nhọn lên. Tháng trước hắn có nghe mẫu thân nói, điền trang một trăm hai mươi mẫu ruộng năm nay tổng cộng thu được thuế lúa mạch bốn mươi lăm thạch, năm ngoái lương thực thu được sáu mươi thạch, mà chứng cứ Phạm Trân thu thập rất chính xác, riêng tá điền Tạ Kỳ Phó một hộ nhận thuê bốn mươi mẫu đất một năm thì giao nộp hai mươi thạch hạ mạch, mà lương thực thu được bốn mươi thạch, như vậy đoán chừng một trăm hai mươi mẫu điền trang một năm thu hoạch được sáu mươi thạch tiền thuế lúa mạch, một trăm hai mươi thạch thuế gạo, nói cách khác mỗi năm Trương Đại Xuân ít nhất cũng nuốt trọn mười lăm thạch hạ mạch, sáu mươi thạch lương thực gạo, giá trị tại thị trường hiện tại một thạch mễ trị giá bảy đồng bạc, Trương Đại Xuân mỗi năm sẽ từ trong một trăm hai mươi mẫu ruộng cho thuê tại điền trang Giám Hồ của Trương gia mà thầm nuốt năm sáu mươi lượng bạc.
Trương Nguyên vô cùng phẫn nộ, phụ thân hắn Trương Thụy Dương ở bên ngoài khổ cực một năm cũng chỉ gửi được sáu mươi lượng bạc về nhà, còn đầy tớ Trương Đại Xuân này mỗi năm lại cắt xén nhiều như vậy, thật sự là khinh người quá đáng. Tiền cho thuê ruộng của Trương gia hơn phân nửa là làm đầy túi Trương Đại Xuân rồi, mà còn ghê tởm hơn nửa làm, tá điền Trương Đại Xuân này đã lập hai bản khế ước, một phần điền chủ lén lút dĩ nhiên là đứng tên Trương Đại Xuân gã.
Trương Nguyên bình ổn lại tâm trạng một chút, hỏi:
- Phạm tiên sinh, việc giao nộp lương thực thu hoạch được của bốn nhà tá điền này lại nhiều gấp đôi so với hạ mạch, là vì sao?
Phạm Trân âm thầm gật đầu, tâm tư Trương Nguyên rất tỉ mỉ, đáp:
- Năm nay, ruộng giám hồ bên kia đều đã mở hai loại lúa nước, sản lượng thu hoạch lương thực hàng năm hầu như tăng gấp đôi, mà Trương Đại Xuân thu tiền thuê cho thiếu gia vẫn theo số đã thu vào của mùa trước, tiền thuê lương thực dôi ra kia đương nhiên toàn bộ là hắn nắm giữ, tên gia nô này thật đáng căm hận, thiếu gia định xử trí thế nào?
Trương Nguyên trầm ngâm một chút, nói:
- Trước tiên ta báo chuyện này cho thân mẫu ta biết, Trương Đại Xuân đã vào nhà ta cũng mười lăm năm rồi, chắc hẳn thân mẫu ta sẽ cho ông ta cơ hội sửa sai hối lỗi, nếu ông ta không biết hối cải, ta sẽ trừng phạt nghiêm khắc.
Phạm Trân đã nghe chuyện buổi sáng Trương Nguyên đã thưởng thức hí kịch cùng với Trương Nhữ Lâm tại Hoa Viên, càng tin tưởng tầm nhìn của mình không sai, nhất định Trương Nguyên sẽ trở nên nổi bật, bèn nói:
- Giới tử thiếu gia có gì căn dặn cứ nói, Phạm mỗ sẽ tận lực hết mình.
Trương Nguyên nói:
- Tốt, cảm ơn Phạm tiên sinh. Xin Phạm tiên sinh tới trước sảnh ngồi một lát, ta đi bẩm báo mẫu thân biết việc này.
Trương Nguyên tiễn Phạm Trân đến tận trước sảnh, rồi mới trở lại trong viện, đến Nam Lâu đi gặp mẫu thân, đem chuyện Phạm Trân đã thu thập được chứng cứ chính xác việc Trương Đại Xuân lén nuốt tiền thuế ruộng nói cho mẫu thân nghe, đại nha đầu Y Đình đứng bên cạnh thầm nghĩ: "Thiếu gia quả nhiên đã bắt đầu điều tra chuyện này rồi, không biết thiếu gia sẽ đối phó với Trương Đại Xuân thế nào?"
Chứng cứ vô cùng xác thực, sự nghi hoặc vốn đã có ở trong lòng nay không bàn mà hợp, Trương mẫu Lã thị vô cùng giận giữ, hai tay run lên, một hồi lâu mới hỏi:
-Nguyên nhi, giờ con định thế nào?
Trương Nguyên nói:
- Áp giải tới quan phủ hỏi tội, đưa ra số bạc đã thầm nuốt trộm bao năm nay.
Trương mẫu Lã thị là người hiền lành, không đành lòng, nói:
- Trước tiên hãy nói nhẹ, nếu tên đó bằng lòng đưa ra số bạc đã thầm cắt xén thì sẽ không trị tội gã nữa, Trương Đại Xuân cũng có vợ con.
Lại bổ sung thêm:
- Để Trương Đại Xuân trả số tiền thuê ruộng ba năm gần đây, còn xa thì không nên tính toán nữa.
Trương Nguyên biết mẫu thân sẽ nói như vậy, nhưng mình giúp người ta làm điều tốt, người ta lại cho rằng mình dễ bị lừa gạt, chỉ dựa vào vài lời tốt đẹp bảo người ta nhổ ra số bạc đã nuốt vào là cực kỳ khó khăn, bèn nói:
- Con hiểu rồi, sẽ cho Trương Đại Xuân một cơ hội để hối cải, nếu ông ta không thừa nhận, không chịu hối cải, vậy thì sẽ theo như con đã nói, đưa đến quan phủ hỏi tội.
Trương mẫu Lã thị có chút lo lắng, nói:
- Con tuổi còn nhỏ, bằng không chờ phụ thân con sang năm trở về rồi mới tiếp tục điều tra việc này đi.
Trương Nguyên nói:
- Mẫu thân yên tâm, con đã lớn rồi, nếu như chút chuyện nhỏ trong nhà mà không xử lý được, sau này làm sao tự lập.
Đã có 5 Thành viên nói CÁM ƠN đến bài viết rất có ích của Gấu Vương
Trương Nguyên đút vội cuốn sách vào ống tay áo, bước ra khỏi lầu nam, tiến vào tiền sảnh. Phạm Trân ung dung đưa tách trà lên nhấp một ngụm, đang nói chuyện với tiểu nha đầu Thỏ Đình thì trông thấy Trương Nguyên bước lại, gã vội vàng đứng dậy, cúi người nói:
- Thiếu gia, tại hạ vừa chợt nhớ ra một chuyện.Lão Trương Đại Xuân kia còn có một cậu con trai lớn hiện đang ở Giáp Lý thôn.Y vừa tậu được một mảnh đất rất lớn, lại mở được một hiệu bán sáp ong ở ngoài thành nữa, vừa làm nông vừa buôn bán, cuộc sống dư dật lắm.
Mười lăm năm trước Trương Đại Xuân đưa vợ tới xin làm thuê cho cha của Trương Nguyên là Trương Thụy Dương. Làm công cho Trương gia có ba người, hai vợ chồng Trương Đại Xuân và con trai họ, Trương Thái. Nghe nói vợ chồng họ còn có một đứa con trai lớn nữa.
Nông dân ở ngoại thành cuộc sống khó khăn phải đi ở cho những gia đình có cuộc sống khá giả hơn, để lại một hai đứa con ở bên ngoài để giữ thân, điều này âu cũng là chuyện bình thường. Thế nhưng Trương Đại Xuân này đã tới Trương gia 15 năm rồi, con trai lớn của gã ở bên ngoài kiếm được một gia sản lớn như thế, không biết chừng quá nửa số tài sản ấy là bòn rút từ Trương gia cũng nên.
Trương Nguyên thầm nghĩ:
- Mẹ mình mỗi tháng mới cho mình có sáu ngân lượng tiền tiêu vặt, cả gia đình chi tiêu hết sức tiết kiệm. Giờ thì hay rồi, cha nuôi một con sâu lớn trong nhà không biết !
Nghĩ rồi hắn quay sang Phạm Trân, nói:
- Cảm phiền Phạm tiên sinh sáng mai ra khỏi thành tới nhà ba hộ nông dân đang thuê đất của nhà ta đưa họ đến đây làm chứng. Ta sẽ bảo Trương Ngạc sắp xếp cho hai tên thủ hạ cùng đi với tiên sinh.
- Được, sáng sớm mai tôi sẽ lập tức lên đường.
Hai người đang nói chuyện thì Trương Ngạc tới. Gã cười hớn hở, chắp tay nói:
- Thiếu gia, tạ ơn cậu hôm nay đã nói giấu giúp ta, nếu không ta chỉ còn cách núp trong váy mẹ mà tránh đòn thôi.
Trương Nguyên cười hỏi:
- Thế giờ mọi chuyện êm xuôi cả rồi chứ?
- Ngon lành hết cả rồi!
Trương Ngạc thản nhiên ngồi xuống nói:
- Đã tìm thấy Ba cuốn “Kim Bình Mai”, đem trả về trót lọt rồi. Tiếc là ba cuốn ấy tôi vẫn chưa đọc xong, vốn định thuê người chép lại, nhưng không còn thời gian nữa.Ta cũng giống như thiếu gia đây, rất nhiều trang đọc mà chẳng hiểu gì cả, mà ta lại có hứng thú với những chỗ khó hiểu ấy, thế mới chết chứ! Ha ha...
Phạm Trân cũng cười, nói:
- Tam công tử dạo này học vấn rất có tiến bộ, nói chuyện toàn những câu rất uyên thâm sâu sắc, làm tại hạ đây vẫn chưa thông tỏ hết được.
Trương Ngạc càng cười lớn hơn.
Trương Nguyên cũng nhịn không được, cất tiếng cười to. Mãi lâu sau mới lên tiếng:
- Tam huynh đến thật đúng lúc, đệ đang có chuyện cần nhờ huynh giúp đỡ đây.
Thái độ của Trương Ngạc bây giờ đối với Trương Nguyên đã thay đổi, trước đây là bị ép buộc nên không thể không nghe theo sự ra lệnh của Trương Nguyên, hô đi thì phải đi, gọi tới là phải tới, cục tức này không thể nào nuốt trôi được.
Động một cái là tên Trương Nguyên này lại lên mặt uy hiếp gã, mà lần nào cũng ngọt xớt nói là “thương lượng”, rồi “bàn bạc”... Thế mà trưa nay hắn lại rất trượng nghĩa che giấu cho mình, điều này khiến cho Trương Ngạc cảm thấy rất hài lòng. Gã là người như vậy đấy, tính tình nóng nảy cọc cằn là thế, nhưng hễ cứ đối tốt với gã một cái là gã sẽ sẵn sàng moi hết ruột gan ra ngay.
Trương Nguyên bèn nói ra chuyện muốn mượn hai tên thủ hạ đi theo Phạm Trân ra khỏi thành.
Trương Ngạc nói:
- Hai người thôi thì sợ không đủ. Bốn người đi! Dù sao đám người ấy cũng chả có việc gì, đợi lát tôi về nhà sẽ nói một tiếng với quản gia. Mà Lão Phạm, huynh ra khỏi thành có việc gì vậy?
Phạm Trân nói:
- Giúp Trương thiếu gia đây giải quyết chút công chuyện ấy mà, nhưng cần mấy người giúp sức mới xong.
Trương Ngạc lại hỏi:
- Là chuyện gì thế, hay là nàng thôn nữ nào đã lọt vào mắt xanh của Trương công tử đây rồi, muốn bắt cóc nàng ấy về chăng?
Trương Nguyên cười đáp:
- Đừng nói bậy, là việc điền trang ấy mà.
Chiêm Sĩ Nguyên và Ngô Đình cùng tới vì chuyện đọc sách của Trương Nguyên mà cùng tới đây.Mỗi ngày được năm lượng bạc, hai người họ tỏ ra tích cực vô cùng.
Phạm Trân liền đứng dậy cáo từ, hứa trước trưa mai sẽ có mặt. Trương Ngạc còn có chuyện muốn hỏi Phạm Trân nên cũng đứng dậy, vừa bước ra theo vừa nói khẽ:
- Lão Phạm dạo này thế nào, sống vui vẻ chứ?
Phạm Trân trông thấy nụ cười không mấy đứng đắn của Trương Ngạc thì biết ngay gã đang muốn hỏi cái gì.
Tuy trước đây Thu Lăng đã từng hầu hạ cho Trương Ngạc, nhưng giờ cô đã là ái thê của gã. Phạm Trân tránh không muốn nói tới chuyện chăn gối của gã với Thu Lăng, bèn đáp:
- Vui đến quên cả trời đất ấy chứ. Tam công tử, Phạm mỗ có chuyện gấp phải giải quyết ngay bây giờ, mạn phép cáo từ.
Nói rồi Phạm Trân chắp tay cúi chào, quay người rảo bước.
Trương Ngạc miệng méo xệch, tự lẩm bẩm với mình:
- Thiệu Hưng có câu tục ngữ, chớ có bước chung đường với anh chàng vừa kết hôn, bạn sẽ không bước qua nổi anh ta đâu. Lòng vui, bước chân cũng nhanh hơn. Tay họ Phạm này đi như bị ma đuổi vậy, đã gần năm mươi rồi chứ ít đâu!
*****
Trương mẫu Lã thị tưởng rằng con trai sắp đi hỏi Trương Đại Xuân về chuyện cắt xén tiền thuê lương thực, không ngờ trên tầng 4 vẫn vọng xuống tiếng đọc bài. Lắc lắc đầu, bà nói:
- Nguyên nhi dù sao cũng chưa thành niên, sợ là chưa đủ dũng khí đối mặt với Trương Đại Xuân kia. Thôi cứ đợi cha nó trở về rồi tính sau vậy.
Đại nha đầu Y Đình cũng có chút thất vọng, lỡ như Trương Nguyên không có gan trừng trị cha con Trương Đại Xuân thì cô đã đắc tội với cha con họ rồi.
Lúc đó, ngoài sân có tiếng của Trương Thái:
- Thái thái, cha con có chuyện muốn bẩm báo với thái thái, mời thái thái tới tiền sảnh ngay ạ.
Y Đình bỗng chột dạ, thốt lên hai chữ “ thái thái...”
Trương mẫu Lã thị hiểu rõ trong lòng Y Đình đang lo lắng điều gì, bèn an ủi:
- Yên tâm đi, ngươi đã không muốn thì ta cũng sẽ không ép gả ngươi đi đâu. Chỗ ta đây làm sao thiếu ngươi được, nào, dìu ta xuống lầu nào.
Trương mẫu Lã thị và Y Đình vừa xuống lầu đã trông thấy Trương Nguyên đang tiễn Chiêm Sĩ Nguyên và Ngô đình ra về. Quay sang Trương Thái, hắn nói:
- Cậu lui xuống trước đi, bảo cha cậu đợi một chút.
Trương Thái đã đi khỏi, Trương Nguyên mới nói với mẫu thân:
- Hài nhi đã bố trí xong đâu vào đấy rồi, đợi ngày mai khi nhân chứng tới sẽ cho gọi Trương Đại Xuân đến hỏi cho ra lẽ. Hôm nay lão ta tới là muốn hỏi cưới cho Trương Thái, để con đi đối phó với lão. Mẫu thân cứ lên lầu nghỉ ngơi là được rồi.
Trương Nguyên bước vào trong tiền sảnh. Cha con Trương Đại Xuân, Trương Thái đã ngồi đợi ở đó.
Trương Đại Xuân thấy chỉ có mình Trương Nguyên đi ra thì hỏi ngay:
- Thiếu gia, thái thái đâu rồi?
Trương Nguyên đáp:
- Mẫu thân bảo ta ra hỏi ông có chuyện gì muốn nói?
Trương Đại Xuân đáp:
- Chính là chuyện hôn sự của con trai ta, Trương Thái.
Trương Đại Xuân hơn năm mươi tuổi, thân hình thấp nhỏ, cằm chìa, lưng gù, đôi mắt như hai hạt đậu, nhíu lại quan sát thái độ của Trương Nguyên một lượt.
Mấy ngày trước con trai lão đã báo với lão việc Y Đình nhất quyết không chịu gả cho y. Từ chối người ta rồi thì thôi, đằng này cô ta lại còn nói mấy câu làm Trương Đại Xuân cứ lo lắng mãi không yên. Lão vốn đã chuẩn bị sẵn mấy câu, đợi khi Trương mẫu Lã thị hỏi đến việc thuê đất, lão sẽ nhân đó tự bào chữa cho mình trước mặt bà. Thế nhưng đợi nửa buổi vẫn không thấy động tĩnh gì, lão không khỏi chột dạ. Bởi vậy hôm nay lão mới mượn chuyện cầu thân cho con trai đến thăm dò xem Trương mẫu Lã thị rốt cuộc sẽ trả lời như thế nào.
Trương Nguyên cười nói:
- Trương Thái là muốn thành thân với Y Đình phải không. Đây là chuyện tốt, để ta đi báo với mẫu thân một tiếng rồi ngày mai sẽ có câu trả lời. Ngày mai ông nhớ đừng có đi đâu đấy nhé.
Chương 22: Canh ruộng màu mỡ không bằng đơn kiện gầy
Nhóm dịch: HaDu
Nguồn: Mê truyện
Trương Nguyên đút vội cuốn sách vào ống tay áo, bước ra khỏi lầu nam, tiến vào tiền sảnh. Phạm Trân ung dung đưa tách trà lên nhấp một ngụm, đang nói chuyện với tiểu nha đầu Thỏ Đình thì trông thấy Trương Nguyên bước lại, gã vội vàng đứng dậy, cúi người nói:
- Thiếu gia, tại hạ vừa chợt nhớ ra một chuyện.Lão Trương Đại Xuân kia còn có một cậu con trai lớn hiện đang ở Giáp Lý thôn.Y vừa tậu được một mảnh đất rất lớn, lại mở được một hiệu bán sáp ong ở ngoài thành nữa, vừa làm nông vừa buôn bán, cuộc sống dư dật lắm.
Mười lăm năm trước Trương Đại Xuân đưa vợ tới xin làm thuê cho cha của Trương Nguyên là Trương Thụy Dương. Làm công cho Trương gia có ba người, hai vợ chồng Trương Đại Xuân và con trai họ, Trương Thái. Nghe nói vợ chồng họ còn có một đứa con trai lớn nữa.
Nông dân ở ngoại thành cuộc sống khó khăn phải đi ở cho những gia đình có cuộc sống khá giả hơn, để lại một hai đứa con ở bên ngoài để giữ thân, điều này âu cũng là chuyện bình thường. Thế nhưng Trương Đại Xuân này đã tới Trương gia 15 năm rồi, con trai lớn của gã ở bên ngoài kiếm được một gia sản lớn như thế, không biết chừng quá nửa số tài sản ấy là bòn rút từ Trương gia cũng nên.
Trương Nguyên thầm nghĩ:
- Mẹ mình mỗi tháng mới cho mình có sáu ngân lượng tiền tiêu vặt, cả gia đình chi tiêu hết sức tiết kiệm. Giờ thì hay rồi, cha nuôi một con sâu lớn trong nhà không biết !
Nghĩ rồi hắn quay sang Phạm Trân, nói:
- Cảm phiền Phạm tiên sinh sáng mai ra khỏi thành tới nhà ba hộ nông dân đang thuê đất của nhà ta đưa họ đến đây làm chứng. Ta sẽ bảo Trương Ngạc sắp xếp cho hai tên thủ hạ cùng đi với tiên sinh.
- Được, sáng sớm mai tôi sẽ lập tức lên đường.
Hai người đang nói chuyện thì Trương Ngạc tới. Gã cười hớn hở, chắp tay nói:
- Thiếu gia, tạ ơn cậu hôm nay đã nói giấu giúp ta, nếu không ta chỉ còn cách núp trong váy mẹ mà tránh đòn thôi.
Trương Nguyên cười hỏi:
- Thế giờ mọi chuyện êm xuôi cả rồi chứ?
- Ngon lành hết cả rồi!
Trương Ngạc thản nhiên ngồi xuống nói:
- Đã tìm thấy Ba cuốn “Kim Bình Mai”, đem trả về trót lọt rồi. Tiếc là ba cuốn ấy tôi vẫn chưa đọc xong, vốn định thuê người chép lại, nhưng không còn thời gian nữa.Ta cũng giống như thiếu gia đây, rất nhiều trang đọc mà chẳng hiểu gì cả, mà ta lại có hứng thú với những chỗ khó hiểu ấy, thế mới chết chứ! Ha ha...
Phạm Trân cũng cười, nói:
- Tam công tử dạo này học vấn rất có tiến bộ, nói chuyện toàn những câu rất uyên thâm sâu sắc, làm tại hạ đây vẫn chưa thông tỏ hết được.
Trương Ngạc càng cười lớn hơn.
Trương Nguyên cũng nhịn không được, cất tiếng cười to. Mãi lâu sau mới lên tiếng:
- Tam huynh đến thật đúng lúc, đệ đang có chuyện cần nhờ huynh giúp đỡ đây.
Thái độ của Trương Ngạc bây giờ đối với Trương Nguyên đã thay đổi, trước đây là bị ép buộc nên không thể không nghe theo sự ra lệnh của Trương Nguyên, hô đi thì phải đi, gọi tới là phải tới, cục tức này không thể nào nuốt trôi được.
Động một cái là tên Trương Nguyên này lại lên mặt uy hiếp gã, mà lần nào cũng ngọt xớt nói là “thương lượng”, rồi “bàn bạc”... Thế mà trưa nay hắn lại rất trượng nghĩa che giấu cho mình, điều này khiến cho Trương Ngạc cảm thấy rất hài lòng. Gã là người như vậy đấy, tính tình nóng nảy cọc cằn là thế, nhưng hễ cứ đối tốt với gã một cái là gã sẽ sẵn sàng moi hết ruột gan ra ngay.
Trương Nguyên bèn nói ra chuyện muốn mượn hai tên thủ hạ đi theo Phạm Trân ra khỏi thành.
Trương Ngạc nói:
- Hai người thôi thì sợ không đủ. Bốn người đi! Dù sao đám người ấy cũng chả có việc gì, đợi lát tôi về nhà sẽ nói một tiếng với quản gia. Mà Lão Phạm, huynh ra khỏi thành có việc gì vậy?
Phạm Trân nói:
- Giúp Trương thiếu gia đây giải quyết chút công chuyện ấy mà, nhưng cần mấy người giúp sức mới xong.
Trương Ngạc lại hỏi:
- Là chuyện gì thế, hay là nàng thôn nữ nào đã lọt vào mắt xanh của Trương công tử đây rồi, muốn bắt cóc nàng ấy về chăng?
Trương Nguyên cười đáp:
- Đừng nói bậy, là việc điền trang ấy mà.
Chiêm Sĩ Nguyên và Ngô Đình cùng tới vì chuyện đọc sách của Trương Nguyên mà cùng tới đây.Mỗi ngày được năm lượng bạc, hai người họ tỏ ra tích cực vô cùng.
Phạm Trân liền đứng dậy cáo từ, hứa trước trưa mai sẽ có mặt. Trương Ngạc còn có chuyện muốn hỏi Phạm Trân nên cũng đứng dậy, vừa bước ra theo vừa nói khẽ:
- Lão Phạm dạo này thế nào, sống vui vẻ chứ?
Phạm Trân trông thấy nụ cười không mấy đứng đắn của Trương Ngạc thì biết ngay gã đang muốn hỏi cái gì.
Tuy trước đây Thu Lăng đã từng hầu hạ cho Trương Ngạc, nhưng giờ cô đã là ái thê của gã. Phạm Trân tránh không muốn nói tới chuyện chăn gối của gã với Thu Lăng, bèn đáp:
- Vui đến quên cả trời đất ấy chứ. Tam công tử, Phạm mỗ có chuyện gấp phải giải quyết ngay bây giờ, mạn phép cáo từ.
Nói rồi Phạm Trân chắp tay cúi chào, quay người rảo bước.
Trương Ngạc miệng méo xệch, tự lẩm bẩm với mình:
- Thiệu Hưng có câu tục ngữ, chớ có bước chung đường với anh chàng vừa kết hôn, bạn sẽ không bước qua nổi anh ta đâu. Lòng vui, bước chân cũng nhanh hơn. Tay họ Phạm này đi như bị ma đuổi vậy, đã gần năm mươi rồi chứ ít đâu!
*****
Trương mẫu Lã thị tưởng rằng con trai sắp đi hỏi Trương Đại Xuân về chuyện cắt xén tiền thuê lương thực, không ngờ trên tầng 4 vẫn vọng xuống tiếng đọc bài. Lắc lắc đầu, bà nói:
- Nguyên nhi dù sao cũng chưa thành niên, sợ là chưa đủ dũng khí đối mặt với Trương Đại Xuân kia. Thôi cứ đợi cha nó trở về rồi tính sau vậy.
Đại nha đầu Y Đình cũng có chút thất vọng, lỡ như Trương Nguyên không có gan trừng trị cha con Trương Đại Xuân thì cô đã đắc tội với cha con họ rồi.
Lúc đó, ngoài sân có tiếng của Trương Thái:
- Thái thái, cha con có chuyện muốn bẩm báo với thái thái, mời thái thái tới tiền sảnh ngay ạ.
Y Đình bỗng chột dạ, thốt lên hai chữ “ thái thái...”
Trương mẫu Lã thị hiểu rõ trong lòng Y Đình đang lo lắng điều gì, bèn an ủi:
- Yên tâm đi, ngươi đã không muốn thì ta cũng sẽ không ép gả ngươi đi đâu. Chỗ ta đây làm sao thiếu ngươi được, nào, dìu ta xuống lầu nào.
Trương mẫu Lã thị và Y Đình vừa xuống lầu đã trông thấy Trương Nguyên đang tiễn Chiêm Sĩ Nguyên và Ngô đình ra về. Quay sang Trương Thái, hắn nói:
- Cậu lui xuống trước đi, bảo cha cậu đợi một chút.
Trương Thái đã đi khỏi, Trương Nguyên mới nói với mẫu thân:
- Hài nhi đã bố trí xong đâu vào đấy rồi, đợi ngày mai khi nhân chứng tới sẽ cho gọi Trương Đại Xuân đến hỏi cho ra lẽ. Hôm nay lão ta tới là muốn hỏi cưới cho Trương Thái, để con đi đối phó với lão. Mẫu thân cứ lên lầu nghỉ ngơi là được rồi.
Trương Nguyên bước vào trong tiền sảnh. Cha con Trương Đại Xuân, Trương Thái đã ngồi đợi ở đó.
Trương Đại Xuân thấy chỉ có mình Trương Nguyên đi ra thì hỏi ngay:
- Thiếu gia, thái thái đâu rồi?
Trương Nguyên đáp:
- Mẫu thân bảo ta ra hỏi ông có chuyện gì muốn nói?
Trương Đại Xuân đáp:
- Chính là chuyện hôn sự của con trai ta, Trương Thái.
Trương Đại Xuân hơn năm mươi tuổi, thân hình thấp nhỏ, cằm chìa, lưng gù, đôi mắt như hai hạt đậu, nhíu lại quan sát thái độ của Trương Nguyên một lượt.
Mấy ngày trước con trai lão đã báo với lão việc Y Đình nhất quyết không chịu gả cho y. Từ chối người ta rồi thì thôi, đằng này cô ta lại còn nói mấy câu làm Trương Đại Xuân cứ lo lắng mãi không yên. Lão vốn đã chuẩn bị sẵn mấy câu, đợi khi Trương mẫu Lã thị hỏi đến việc thuê đất, lão sẽ nhân đó tự bào chữa cho mình trước mặt bà. Thế nhưng đợi nửa buổi vẫn không thấy động tĩnh gì, lão không khỏi chột dạ. Bởi vậy hôm nay lão mới mượn chuyện cầu thân cho con trai đến thăm dò xem Trương mẫu Lã thị rốt cuộc sẽ trả lời như thế nào.
Trương Nguyên cười nói:
- Trương Thái là muốn thành thân với Y Đình phải không. Đây là chuyện tốt, để ta đi báo với mẫu thân một tiếng rồi ngày mai sẽ có câu trả lời. Ngày mai ông nhớ đừng có đi đâu đấy nhé.
Đợi Trương Đại Xuân kể lại rõ ràng đầu đuôi xong, Diêu tú tài nhíu đôi mắt đầy vẻ gian tà, tay vuốt vuốt chòm râu dê, nói:
- Giờ giúp lão thì ta được lợi gì?
Trương Đại Xuân do dự một lát, nói:
- Nếu lần này thắng kiện, tiểu nhân nguyện trả cho Diêu tiên sinh 20 lượng bạc trắng không thiếu một xu.
Diêu tú tài chậm rãi nói:
- Luật lệ của ta trước nay là phải xem xem các người ăn lãi được bao nhiêu trong các vụ này rồi mới định giá tiền. Ta sẽ lấy 1 phần 3.
Trương Đại Xuân hai má co rúm lại, nghiến răng đáp:
- Vậy cứ làm theo tiên sinh nói đi. Nhưng tiểu nhân còn có một điều kiện, tiểu nhân không muốn làm nô cho nhà họ Trương nữa. Mong Diêu tiên sinh giúp tiểu nhân nghĩ kế chu toàn để lão thoát khỏi gia đình đó.
Diêu tú tài nói:
- Nói phải lắm, đã đưa nhau lên công đường rồi thì sau này làm sao còn là chủ tớ của nhau được nữa. Thế nào, lão đã tìm được gia đình mới tốt hơn rồi chăng?
Trương Đại Xuân thật thà đáp:
- Đúng vậy , tiểu nhân có một người họ hàng đang làm tớ cho gia đình Đổng lão gia ở phủ Tùng Giang huyện Hoa Đình. Người này đã giới thiệu cho tiểu nhân tới đó làm chân phục dịch.
Diêu tú tài bỗng ngồi thẳng người dậy, hỏi:
- Đổng lão gia ở Tùng Giang ư? Chẳng lẽ là Đổng hàn lâm Đổng Kỳ Xương?
Trương Đại Xuân đâu biết Đổng lão gia có phải cái gì Đổng Kỳ Xương với Đổng hàn lâm hay không, chỉ thấy Diêu tú tài nghe thấy tiếng Đổng lão gia thì đột nhiên tỏ ra kính nể, bèn gật đầu đáp:
- Phải phải, chính là Đổng hàn lâm Đổng đại lão gia đó.
Diêu tú tài nói:
Vậy cũng không tệ! Lão đúng là có chí tiến thủ. Được lắm. Ta hỏi lão, con trai của Trương Thụy Dương muốn lão hoàn trả lại số tiền đã cắt xén từ điền tô trong ba năm, như vậy tính ra là khoảng bao nhiêu?
Trương Đại Xuân đáp:
- Cũng tầm tám chín mươi lượng bạc gì đó.
Diêu tú tài nói:
- Đừng giấu ta. Ba năm lão bòn rút điền tô nhà họ cũng phải ba trăm lượng là ít. Ta giúp lão thắng kiện, lão phải trả ta một trăm lượng.
Trương Đại Xuân kêu lên:
- Diêu tiên sinh, nhà họ Trương này đất ruộng cũng chỉ trăm mẫu chứ có nhiều nhặn gì đâu, tiểu nhân bòn rút được cũng chẳng là bao, ba năm tổng cộng chưa tới trăm hai mươi lượng bạc.
Diêu tú tài nói:
- Thôi đi, ta chẳng muốn đôi co với lão làm gì cho mất thì giờ. Lão đưa ta 80 lượng, ta giúp lão thắng kiện, đồng thời thoát khỏi nhà họ Trương. Như vậy là quá hời cho lão rồi.
Trương Đại Xuân tất nhiên không chịu nhè ra số tiền lớn như vậy. Hai bên tính toán thiệt hơn xong xuôi, cuối cùng quyết định định giá 50 lượng bạc. Trương Đại Xuân đưa trước 20 lượng, số còn lại sau khi được xử thắng kiện sẽ giao trả nốt.
Trương Đại Xuân ở lại đợi Diêu tú tài viết đơn kiện cho, còn con trai thứ Trương Thái thì chạy tới hiệu bán sáp ong của anh trai gã lấy 20 lượng bạc.
Diêu tú tài hạ bút như thần, chưa đầy hai khắc đã viết xong đơn kiện. Thổi thổi tờ giấy cho ráo mực, gã nói:
- Con trai lão làm gì mà vẫn chưa lấy được tiền về vậy? Thanh niên trai tráng gì mà lề mà lề mề, chi bằng cắt cụt chân đi cho xong.
Trương Đại Xuân tưởng Diêu tú tài chỉ nói đùa, cười đáp:
- Đợi nó về tiểu nhân sẽ cho nó một trận.
Diêu tú tài nói:
- Ta không có rảnh mà đùa với ông đâu. Không đánh gãy chân nó không được. Lão và con trai lão, một trong hai người phải bị gãy chân, như vậy mới mong thắng kiện được. Nếu lão đau lòng thì tự đập gãy chân của mình đi, già rồi xương cốt cũng giòn, đánh nhẹ cái là gãy ấy mà, cùng lắm là bị tàn phế chứ mấy.
Trương Đại Xuân chớp chớp đôi mắt như hai hạt đậu của lão, như hiểu được diệu kế của Diêu tú tài, lão đáp:
- Gãy tay được không? Gãy chân rồi thì trăm ngày không đi lại được, khó chịu lắm.
- Không được. Nhất định phải là gãy chân. Lão phải chống nạng lên công đường bộ dạng trông mới đáng thương. Như thế mới có hiệu quả chứ.
Ngẫm nghĩ thấy cũng có lí, Trương Đại Xuân bèn gật đầu đồng ý.
**********
Phủ nhà Tây Trương hết sức xa hoa, cửa có sáu cánh toàn được làm từ gỗ quý. Trước cửa có trồng một hàng thông trắng, các bậc thềm đều được lát bởi một loại đá xanh cao cấp. Hiên cao nhà rộng, nếu đem tòa dinh thự này mà so sánh với nhà Đông Trương thì đúng là một trời một vực.
Trương Đại dẫn Trương Nguyên bước vào, đi được một hồi lâu mới tới Bắc viện. Trương Nhữ Lâm và Vương Tư Nhâm đang ngồi dưới đình nghỉ chân ở Bắc viện nghe Cổ sư đàn (nhạc sư mù). Người gãy đàn là một nữ thiếu niên giả nam trang vô cùng tuấn tú đang chơi huyền cầm. Xung quanh là mấy tên môn khách đang ngồi chọc ghẹo, vẻ vô cùng khoái trá.
Thời tiết đầu thu quá trưa rồi vẫn còn rất nóng. Vừa bước tới đình nghỉ chân đã cảm thấy một luồng không khí mát mẻ dịu dàng lan tỏa khắp người.
Xung quanh đình có nước chảy nên tại đây không còn cái oi bức của mùa hè. Trương Nguyên và Trương Đại đứng một bên, đợi cho cô nhạc công giả nam kia đàn nốt khúc nhạc đang còn dang dở. Thế nhưng cô gái này càng đàn càng cao hứng, các ngón tay của cô cứ thế tha hồ nhảy múa trên các dây đàn.
Trương Nguyên cảm giác có một ánh mắt đang theo dõi mình, quay đầu lại thì chỉ thấy thiếu niên họ Vương kia đang quay mặt đi chỗ khác.
Trương Nguyên thấp giọng hỏi:
- Tông tử Đại huynh, cậu thiếu niên đang đứng bên cạnh Hước Am tiên sinh đó là ai vậy?
Trương Đại đáp:
- Không rõ nữa. Chưa từng gặp qua.Có khi nào là con cháu họ hàng gì của Quý Trọng tiên sinh không?
Nhạc sư đã đàn xong 1 khúc. Trương Nhữ Lâm và Vương Tư Nhâm đang chuyện trò vui vẻ, nhìn thấy Trương Nguyên, Trương Nhữ Lâm vẫy vẫy tay ra hiệu:
- Qua đây. Có chuyện gì sao?
Trương Nguyên liền đem chuyện của Trương Đại Xuân ra kể lại một lượt, tiếp:
- Lão Trương Đại Xuân này đã qua bên kia sông nhờ Diêu tú tài viết đơn kiện hộ cho lão rồi. Tên Diêu tú tài này là kẻ chuyên đổi trắng thay đen, nhất là những việc liên quan đến kiện tụng. Vãn bối lần này khó tránh phải lên công đường một phen để thanh minh rồi. Thế nhưng vãn bối tuổi còn nhỏ, chưa từng tiếp xúc với chốn quan trường, chỉ sợ lần này sẽ bị bọn chúng ức hiếp, mong thúc tổ làm chủ cho.
Trương Nhữ Lâm lắc đầu nói:
- Đang vui vẻ tự nhiên lại bị cậu làm cho mất hứng rồi. Trương Nguyên à, Trương thị Sơn Âm chưa bao giờ bị người ta ức hiếp đâu, giờ lẽ ra cậu nên ngồi trong thư phòng đọc sách mới phải. Nếu cậu mà là tú tài rồi thì ai còn dám ức hiếp cậu nữa. Mà giả sử nếu có chuyện đi chăng nữa thì cứ đưa cho tri huyện cái thiệp “Trị hạ môn sinh” cái là xong.
Vương Tư Nhâm cười nói:
- Ây ya, Túc Ông cũng thật là nghiêm khắc quá rồi. Trương Nguyên năm nay mới có 15 thôi mà, chả lẽ ai cũng phải như Trương Tông Tử 20 tuổi thi đỗ tú tài sao?
Trương Nhữ Lâm đang nghiêm mặt giáo huấn vãn bối bỗng bị Vương Tư Nhâm nói như vậy thì cười toe, nói:
- Ta là đang khích lệ hắn đó chứ! Trương Nguyên tư chất không tệ, nếu chịu khó kiên trì khổ luyện nhất định sẽ thành tài.
Vương Tư Nhâm nói:
- Xin lỗi, không hầu chuyện tiếp được.
Nói rồi gã đứng dậy quay người bước khỏi.
Vương Tư Nhâm vẫy tay ra hiệu cho Trương Nguyên lại gần, hỏi:
- Nghe nói cậu nằm mơ đọc ngàn cuốn sách, trừ “Kim Bình Mai” ra còn có cuốn nào đặc biệt không?
Trương Nguyên cảm thấy mình đang ở thế đi nhờ vả người ta, giờ chưa nhận được sự giúp đỡ của Trương Nhữ Lâm nên không trả lời cũng không xong, bèn đáp:
- Sách quý thì rất nhiều, viễn tưởng, đô thị, lịch sử, khoa học... loại nào cũng đã đọc qua.
Vương Tư Nhâm sửng sốt:
- Loại nào cũng xem qua rồi?
Trương Nguyên đáp:
- Nghĩa là các loại Kinh điển, Lịch sử, Chử tử, Văn tập loại nào cũng đã đọc qua. Còn cả loại sách tiếu lâm nữa, vãn bối đây cũng có thể nhớ được một hai phần.
Vương Tư Nhâm nói:
- Vậy thử kể cho ta một phần xem nào.
Phía sau, vị nữ nhạc sư giả nam trang kia cũng đang chú ý dõi theo.
Trương Nguyên đáp:
- Có điều trong lòng vãn bối lúc này đang vô cùng lo lắng chuyện sắp tới phải lên công đường, quả thực không còn tâm trí nào mà kể chuyện tiếu lâm nữa.
Vương Tư Nhâm cười đáp:
- Có sao đâu, cứ kể đi. Lát nữa ta cũng có việc phải tới nha môn huyện một chuyến ấy mà.
Trương Nguyên vô cùng mừng rỡ, chắp tay nói:
- Đa tạ Hước Am tiên sinh.
Ngẫm nghĩ một lát, Trương Nguyên bắt đầu kể:
- Chuyện kể về một tên trộm rất cơ trí. Có một ngày, hắn đột nhập được vào một nhà nọ và ăn trộm được một cái khánh.Vừa ra tới cửa thì gặp ngay chủ nhà đang về. Cái khó ló cái khôn, hắn vồ ngay lấy chủ nhà vồn vã hỏi:
-Lão gia đây có mua khánh không? (khánh: nhạc cụ bằng đá)
Chủ nhà đáp:
- Nhà ta có khánh rồi, không mua nữa.
Vậy là tên trộm ung dung đường hoàng mang cái khánh đi mất.
Vương Tư Nhâm cười vang đắc trí. Phía sau y cô nữ nhạc sư kia cũng đang lấy tay che miệng, đưa mắt duyên dáng nhìn Trương Nguyên.
Đang nói chuyện thì Trương Nhữ Lâm quay lại, đưa một tấm thiếp cho Trương Nguyên, gã nói:
- Cậu cầm tấm thiếp này đi gặp Hầu Huyện lệnh, ông ta tự khắc sẽ làm chủ cho cậu. Tạ ơn cái gì, Đông Trương Tây Trương không phải đều là một nhà họ Trương này hay sao? Thúc tổ chỉ mong cậu sớm công thành danh toại để khỏi phí hoài tư chất thiên phú thôi.
Trương Nguyên ngoan ngoãn nghe lời thọ giáo.
Gia nô tới báo Hầu huyện lệnh đã phái người mời Quý Trọng tiên sinh tới dự tiệc.
Trương Nhữ Lâm cười nói:
- Hước Am, môn sinh của ông lại tới mời rồi, thôi thì nể mặt người ta ông cứ đi đi. Thay ta nói một tiếng với ông ta là thời tiết nóng nực quá nên ta không muốn đi đâu cả.
Vương Tư Nhâm đứng dậy, đáp:
- Khi nãy nghe được câu chuyện về tên trộm cơ trí, đúng là phải đi một chuyến rồi. Trương Nguyên, đi theo ta.
Trương Nguyên bái biệt thúc tổ Trương Nhữ Lâm và Đại huynh Trương Đại rồi theo Vương Tư Nhâm ra khỏi phủ. Vị nhạc sư giả nam kia cũng đi theo. Hầu Huyện lệnh đã cho bốn kiệu đứng chờ trước cổng Tây Trương phủ nhưng Vương Tư Nhâm nhất quyết không chịu lên kiệu.
- Chỉ cách nhau có hai, ba dặm, đi bộ mấy bước là qua.
- Ông nói.
Nha huyện Sơn Âm, nha huyện Hội Kê rồi còn cả Thiệu Hưng nha phủ nữa đều ở trong một thành. Ở nước Đại Minh 2 kinh 13 tỉnh này thì đây là một chuyện hiếm gặp. Nha huyện Sơn Âm ở thành Tây, phía trước là công đường còn chính giữa là Tiết Yêu đường. Phía Đông Tiết Yêu đường là mạc sảnh, phía Tây là một nhà kho. Đằng sau Tiết Yêu đường là Nhật Kiến đường gồm ba gian.Hai bên tả hữu lần lượt là phòng Lại, Hộ và Lương, Hình. Phía Đông là từ đường thờ thổ địa, phía Tây là nhà giam. Đương nhiên phía trước nha môn không thể thiếu một tòa Thánh Dụ đình. Trong đình có lập một tấm bia đá, bên trên có khắc Thánh dụ của Minh tổ Chu Nguyên Chương:
“Hiếu thuận với cha mẹ
Tôn kính với bề trên
Hòa thuận trong hương xã
Biết răn dạy cháu con
Sinh sống thuận hòa ấm êm
Chớ làm việc ác.”
Huyện lệnh Sơn Âm Hầu Chi Hàn là người huyện Đương Từ, đỗ tiến sĩ tam giáp khoa Đinh Mùi Vạn Lịch năm thứ ba mươi lăm. Hầu Chi Hàn tuổi cũng tương đương với Vương Tư Nhâm, nhưng cứ hễ gặp Vương Tư Nhâm là y lại luôn miệng gọi Thị giáo sinh. (Thị giáo sinh chính là môn sinh).Vốn dĩ 60 năm trước Vương Tư Nhâm khi còn làm tri huyện Đương Từ thì Hầu Chi Hàn lúc đó mới thi đỗ tú tài.
Hầu huyện lệnh đang đứng trò chuyện thì nha dịch chạy vào đưa cho gã một tấm thiếp.bên trên có dòng chữ “Trị hạ môn sinh Diệu Phục”. Tên Diệu tú tài Diệu Phục này vốn là “khách quen” của huyện nha. Vừa nhìn thấy dòng chữ trên tấm thiếp, Hầu Huyện lệnh liền nhíu mày, hỏi:
- Tên này lại có chuyện gì đây?
Nha dịch nói:
- Là Diêu tú tài tới cáo trạng, nói người bà con nào đó của gã bị người ta đánh cho tàn phế, mời huyện tôn lập tức thăng đường thẩm án.
Hầu Chi Hàn nói:
- Giờ đã là giờ Thân rồi. Bảo gã ngày mai hãy tới.
Diêu tú tài cầm chút bạc tới đút lót cho tên nha dịch đứng canh cổng nha môn. Tay này bình thường cũng đã nhận không ít của hối lộ của Diêu Tú tài, tất nhiên rất tích cực giúp đỡ cho y. Nha dịch lại chạy vào nói:
- Huyện tôn, khổ chủ kia bị đánh gãy chân, trông bộ dạng hết sức thảm thương. Y đang đứng trước cổng nha môn gào khóc, chỉ sợ không cầm cự nổi đến ngày mai. Giờ đã có không ít dân chúng đang vây lại quanh đó rồi, mong huyện tôn soi xét...
- Gãy chân thì phải đi băng bó lại đã chứ. Ngày mai hãy tới công đường kêu oan. Chả lẽ đợi đến mai thì bổn huyện không xét cái chân gãy cho gã nữa hay sao?
Vương Tư Nhâm hỏi:
- Tên khổ chủ kia muốn kiện ai vậy?
Nha dịch đáp:
- Chính là cậu con trai của đồng sinh Trương Thụy Dương của huyện tôn đây - Trương Nguyên.
Vương Tư Nhâm nghiêng đầu quay sang nhìn Trương Nguyên cười cười, rồi lại quay qua nói với Hầu Chi Hàn:
- Hầu huynh cứ đi thẩm án trước, giải quyết mối lo cho dân chúng mới là việc quan trọng. Tại hạ sẽ ngồi một bên nghe xử`án.
Hầu Chi Hàn cười nói:
- Thị giáo sinh đã muốn nghe thẩm án, vậy được, ta lập tức thăng đường.
Thấy Vương Tư Nhâm có lòng muốn dự thính, nên không hề chậm trễ, tức khắc thăng đường.
Nhật Kiến đường là nơi mà thường ngày Hầu Huyện lệnh thăng đường xử án. Hầu Huyện lệnh mời Vương Tư Nhâm ngồi một bên, còn Trương Nguyên và vị nhạc sư kia ngồi phía sau Vương Tư Nhâm.
Diêu tú tài lên công đường lạy dài chứ không bái. Đó là quyền lợi của tú tài - gặp huyện quan không phải quỳ. Đứng sau Diêu tú tài là một già một trẻ đang khiêng cáng, trên cáng có một người mình đầy bùn đất đang co quắp nén đau, dáng vẻ hết sức thảm thương.Có thể nhìn ra ngay bắp chân trái của gã đang bị tụ máu sưng vù lên.
Hai người đang khiêng cáng, tên già hơn là Trương Đại Xuân, còn người nằm trên cáng kia chính là con trai lão - Trương Thái.
Trương Nguyên nhíu mắt. Thật không thể tưởng tượng được rằng Trương Đại Xuân lại dám đi một nước cờ mạo hiểm như vậy. Cái giá mà lão phải trả không hề nhỏ, tự đánh gãy chân con trai rồi đem y tới đây để vu cáo mình.
Chợt nghe có tiếng nói từ phía nữ nhạc sư giả nam trang kia:
- Người này là do cậu đánh ư?
Trương Nguyên quay sang nhìn khuôn mặt xinh đẹp kia, mỉm cười khẽ đáp:
- Có phải ta đánh hay không, đợi huyện tôn đây phán quyết rồi nói.
Diêu tú tài trình đơn kiện lên, dáng vẻ vô cùng phẫn nộ, gã khẳng khái trình bày:
- Bẩm huyện tôn, con trai của đồng sinh Trương Thụy Dương là Trương Nguyên, tuổi còn nhỏ mà ra tay quá đỗi tàn độc. Chỉ vì gia nô trong nhà là Trương Thái bất cẩn làm vỡ chén trà mà hắn không chút thương tình ra tay đánh gãy chân cậu ta. Mong lão huyện tôn minh giám.
Đã có bị cáo thì ắt phải đối chất tại công đường. Hầu Chi Hàn đang định sai nha dịch cho truyền Trương Nguyên tới thì nghe Vương Tư Nhâm nói:
- Hầu huynh....
Vừa nói Vương Tư Nhâm vừa đứng dậy bước tới bên cạnh Hầu Chi Hàn.
Hầu Chi Hàn vội vàng đứng dậy:
- Thầy có điều gì chỉ giáo?
Vương Tư Nhâm nói:
- Hầu huynh hỏi khổ chủ kia xem cái chân của y là bị Trương Nguyên đánh gãy lúc nào?
Hầu Chi Hàn không hiểu vì sao Vương Tư Nhâm lại quan tâm tới vụ án này như vậy, nhưng vẫn làm theo lời gã tra hỏi Diêu tú tài. Diêu tú tài giả vờ giả vịt hỏi Trương Đại Xuân vài câu rồi đáp:
- Bẩm huyện tôn. giờ Mùi ba khắc hôm nay, Trương Nguyên tại nhà mình đã đánh gãy chân của gia nô Trương Thái, chứng cớ vô cùng xác thực.
Vương Tư Nhâm cười nói:
- Giờ Mùi ba khắc hôm nay Trương Nguyên đang ở dinh của Trạng nguyên Tây Trương nghe đàn, chẳng lẽ hắn bay về nhà đánh gãy chân gia nô rồi quay lại nghe đàn tiếp hay sao?
Lời vừa nói ra, cả công đường hết sức kinh ngạc.
Hầu Chi Hàn hỏi Vương Tư Nhâm:
- Thầy biết Trương Nguyên kia ư?
Vương Tư Nhâm quay đầu về phía Trương Nguyên ra hiệu, Trương Nguyên bèn bước tới gần Hầu Chi Hàn, hành lễ xong, hắn nói:
- Tiểu tử Trương Nguyên bái kiến huyện tôn đại nhân.
Nói rồi Trương Nguyên lấy ra từ trong tay áo một tờ thiếp của thúc tổ Trương Nhữ Lâm trình lên Huyện lệnh.
Hầu Chi Hàn vội vàng đón lấy xem, trong lòng gã giờ đã có an bài. Nhìn cậu thanh niên dáng vẻ chỉn chu trước mặt, rồi quay sang tên Diêu tú tài đang nghênh ngang đứng dưới, Hầu Chi Hàn thầm nghĩ:
“ Diêu miệng sắt, ngươi đúng là không biết lượng sức mình, dám vu cáo cho cả cháu trai của Trương Nhữ Lâm. Chưa nói đến việc ban nãy Vương lão sư đã làm chứng cho Trương Nguyên giờ Mùi ba khắc hôm nay ngồi nghe đàn tại dinh Trạng nguyên ở Tây Trương, mà cho dù tên gia nô này bị Trương Nguyên đánh thật thì cũng có sao? Việc gia chủ đánh gia nô, chỉ cần không đến mức tàn tật hay chết người thì cũng không thể kết tội được. Còn gia nô vu cáo gia chủ mới là tội đáng bị lưu đày kia.”
Trương Nhữ Lâm là một thân sĩ có thể coi là có danh tiếng nhất Thiệu Hưng, là nhân vật có ảnh hưởng nhất ở vùng Giang Nam Sĩ Lâm này. Bất luận là tri phủ Thiệu Hưng, huyện lệnh Hội Kê hay huyện lệnh Sơn Âm, việc đầu tiên khi mới lên nhậm chức là phải tới bái kiến Trương Nhữ Lâm, nếu không chức quan này cũng khó mà giữ được lâu dài. Giờ Diêu tú tài dám đâm đơn lên kiện cháu trai Trương Nhữ Lâm đúng là đã lấy trứng chọi với đá rồi.
Diêu tú tài không biết mặt Trương Nguyên, phía trên mấy người nói với nhau những gì gã đang đứng dưới nên cũng không nghe rõ.
Mà Diêu tú tài lại cũng không biết Vương Tư Nhâm là ai, thấy Vương Tư Nhâm đứng ra nói giúp cho Trương Nguyên, lại thấy Hầu Huyện lệnh có vẻ như rất kính trọng người này thì trong lòng không khỏi chột dạ.Thế nhưng bên ngoài vẫn cố tỏ ra điềm tĩnh, gã nói cứng:
- Trên công đường nói chuyện cần có chứng cứ rõ ràng. Việc Trương Nguyên đánh người bao nhiêu người có thể làm chứng, hắn muốn chối cũng không được đâu. Huyện tôn cho truyền Trương Nguyên tới thẩm vấn là sẽ biết ngay.
Đã có 5 Thành viên nói CÁM ƠN đến bài viết rất có ích của Gấu Vương
Hầu Chi Hàn thấy Diêu tú tài tỏ ra vô lễ với Vương Tư Nhâm, đang định lên tiếng thì bị Vương Tư Nhâm ngăn lại. Trương Nguyên lại quay sang Hầu Huyện lệnh nói mấy câu gì đó, Hầu Huyện lệnh bèn lệnh cho sai nha đến nhà Trương Nguyên truyền nhân chứng tới.
Diêu tú tài không biết mặt Trương Nguyên. Còn hai cha con Trương Đại Xuân, Trương Thái sớm đã nhận ra hắn, trong lòng run như cầy sấy.Trương Thái là bị đau thật, nhưng giờ y đã sợ tới mức quên cả kêu đau.
Đúng lúc này, Phạm Trân lại dẫn Tạ Kỳ Phó cùng ba tên tá điền tới công đường huyện nha. Trương Đại Xuân kinh hoàng hết sức, không thốt lên được tiếng nào. Diêu tú tài thấy bước vào công đường có bốn tên, trong đó có ba tên mặt mũi đen thui, nhất định không phải là Trương Nguyên. Tên còn lại mặc dù cũng có tướng mạo của kẻ đọc sách nhưng xem chừng cũng phải 49 50 tuổi rồi, mà Trương Nguyên kia mới chỉ có 15 thôi.
Diêu tú tài vội kêu lên:
- Huyện tôn, bị cáo Trương Nguyên vì sao không đến? Hay là sợ tội nên đã cao chạy xa bay rồi?
Hầu Chi Hàn điềm tĩnh đáp:
- Diêu tú tài, ngươi cũng thấy rồi đó. Trương Nguyên nãy giờ vẫn đứng ngay cạnh bổn huyện đây. Ban nãy ngươi nói giờ Mùi ba khắc hôm nay hắn đã đánh gãy chân gia nô Trương Thái. Tất cả chỉ là vu cáo. Khi đó Trương Nguyên đang ở dinh Tây Trương Trạng nguyên nghe đàn, làm sao mà chạy về đánh người được?
Diêu tú tài cả kinh, quay sang nhìn cậu thiếu niên đang đứng cạnh Hầu Chi Hàn kia. Trong lòng thầm nhủ, hóa ra kia chính là Trương Nguyên. Trương Nguyên tới cùng với gã trung niên dáng người cao gầy kia, vậy gã đó là tới để biện hộ cho hắn sao?
Diêu tú tài cười lạnh:
- Huyện tôn là người thẩm án mà kẻ biện hộ cho bị cáo lại ngồi bên cạnh, thế này thì nỗi oan khuất của tiểu dân làm sao có thể giải được đây? Huyện tôn, phủ nha chỉ cách đây chưa tới mấy trăm bước, nếu huyện tôn ngài không làm chủ cho tiểu dân thì thành Thiệu Hưng này cũng không thiếu chỗ cho tiểu dân đến kêu oan đâu.
Hầu Chi Hàn nghe tên thầy cãi Diêu Phục này dám lớn tiếng đe dọa mình thì vô cùng tức giận, quát:
- Diêu Phục, nhà ngươi coi thường nha môn, khinh miệt bổn quan, dám thay kẻ khác kiện cáo lung tung để vụ lợi.
- Lẽ nào bổn huyện ta không dám báo cho Đề Học đại nhân để ông ta tước bỏ công danh của ngươi hay sao?
Diêu tú tài thấy Hầu Huyện lệnh đã quyết tâm bảo vệ cho Trương Nguyên bằng được, y không hề tự trách mình bịa đặt vu cáo hãm hại người khác, mà lại hận người khác bao che biện hộ cho kẻ kia, trong lòng tự biết vụ này không thể thắng được, cố gắng chống chọi tiếp cũng không vộ vị, chỉ còn cách đợi gã huyện lệnh sau này chẳng may có sơ sẩy gì mà trả thù thôi.
Diêu tú tài khom người:
- Huyện tôn đã có ý che chở cho Trương Nguyên, trị sinh cũng chẳng còn gì để nói.Trị sinh xin được cáo lui.
- Rồi quay đầu bước đi.
Trương Đại Xuân chạy theo bóng Diêu tú tài, bất lực kêu lên:
- Diêu tiên sinh, Diêu tiên sinh....
Diêu tú tài không nói không rằng, rảo bước đi thẳng.
Vụ án đã rất rõ ràng. Có ba tá điền làm chứng, Trương Đại Xuân dù có gian xảo đến đâu cũng không thể chối tội. Lão lại là lần đầu tiên gặp quan, nếu không có Diêu tú tài đứng ra làm chủ cho thì lão như rắn mất đầu, bị huyện lệnh tra hỏi vài câu đã cúi đầu xin khai, hỏi là chân của Trương Thái bị ai đánh gãy? Liền nói là do người nhà của Diêu tú tài đánh gãy, một gậy đập xuống hai phát, chân lập tức gãy, mà gậy cũng gãy...
Hầu Huyện lệnh lắc đầu, quay sang Vương Tư Nhâm nói:
- Thầy xem tên nô ngu xuẩn này, chỉ vì muốn bòn rút chút tài sản của gia chủ mà đang tâm để người ta đánh gãy chân con trai mình....
Trương Thái nằm trên cáng, biết cái chân mình bị gãy công toi rồi, liền bật khóc nức nở.
Trương Đại Xuân biết vu cáo hãm hại gia chủ là đại tội, cuống quít dập đầu nói:
- Tiểu nhân vô tri ngu muội, tiểu nhân vô tri ngu muội, cúi xin huyện tôn đại lão gia khai ân... thiếu gia, thiếu gia, xin thiếu gia tha cho lão nô, lão nô nguyện đem hoàn trả lại tất cả.
Hầu Huyện lệnh phán:
- Gia nô ngầm chiếm tài sản của gia chủ, lại còn vu cáo cho gia chủ nữa, hai tội đều phải bị trừng trị đích đáng. Chỗ tài sản bị bòn rút kia trả về cho gia chủ, còn hai cha con ngươi thì bị lưu đày đi Kim Sơn.
Trương Đại Xuân nước mắt nước mũi giàn giụa, dập đầu tới chảy cả máu. Trương Thái cũng trở mình lật xuống khỏi nạng, quỳ xuống xin huyện Tôn lão gia và Trương thiếu gia khai ân.
Cô nữ nhạc sư ngồi cạnh Trương Nguyên thấy vậy thì không đành lòng, giật giật ống tay áo Trương Nguyên, hạ giọng nói:
- Cậu...hay là tha cho họ đi mà...
Hầu Chi Hàn cũng nhìn Trương Nguyên, đợi hắn mở lời. Cha con Trương Đại Xuân dù sao cũng là gia nô của hắn, nếu Trương Nguyên đã chịu mở lòng từ bi thì Hầu huyện lệnh cũng sẽ khai ân cho chúng.
Trương Nguyên cau mày.Việc Trương Đại Xuân ngấm ngầm bòn rút điền tô quả thực rất đáng ghét. Đã vậy lại còn nghe lời xúi giục của Diêu tú tài đánh gãy chân con trai mình nữa, việc này lại càng đáng hận hơn. Đám người này không thể giữ lại trong nhà mình thêm nữa, nhưng nếu cứ thấy khóc lóc xin tha mà mềm lòng thì không được. Nghĩ rồi Trương Nguyên quay sang nói với Hầu huyện lệnh:
- Khởi bẩm Huyện tôn, mẫu thân con có tấm lòng từ bi. Bà nói chỉ cần Trương Đại Xuân chịu hoàn trả lại số điền tô đã bòn rút ba năm nay thì sẽ không truy cứu nữa. Vậy mà cha con lão vẫn không biết hối cải, phạm hết tội này đến tội khác. Quốc có quốc pháp, gia có gia quy. Tội đầu tiên cứ làm theo lời thân mẫu đã nói đi, còn tội thứ hai tiểu dân cũng không dám định đoạt. Tội gia nô vu cáo gia chủ trong vương pháp đã ghi rõ, mời huyện lệnh đại nhân phán quyết.
Hầu Huyện lệnh gật gật đầu, bàn bạc gì đó với Trương Nguyên rồi phán: Trương Đại Xuân phải hoàn trả cho gia chủ 150 lượng bạc. Cha con lão bị sung quân tới Kim Sơn.
Cha con Trương Đại Xuân khóc lóc thảm thiết, bị nha dịch lôi ra ngoài. Vị thiếu niên họ Vương kia “hừ” một tiếng, cho rằng Trương Nguyên đúng tâm địa cứng rắn, người ta đã dập đầu tới chảy cả máu rồi mà vẫn không chịu tha cho.
Trương Nguyên không thèm nhìn thiếu niên họ Vương kia mà quay sang nói với Hầu Chi Hàn:
- Huyện tôn, Trương Thái kia bị gãy chân âu cũng là do y tự chuốc họa vào thân, nhưng cứ để cho đại phu tới chữa trị cho cái chân của y, tránh sau này khỏi bị tàn tật hay di chứng gì thì hơn.
Hầu Chi Hàn gật đầu đồng ý.
Trương Nguyên nói tiếp:
- Gia nô Trương Đại Xuân tuy rằng đáng hận thật, nhưng tên Diêu tú tài kia xúi giục lão cho người đánh gãy chân con trai lão, tội cũng không nhỏ. Nếu Huyện tôn chỉ trừng phạt cha con Trương Đại Xuân, để Diêu Phục vẫn ngang nhiên ngoài vòng pháp luật thì e rằng khó lòng thuyết phục được bách tính.
Hầu Chi Hàn nói:
- Ta lập tức cho người gửi công văn tới chỗ Đề Học đại nhân, đề nghị ông ấy tước bỏ danh tú tài của Diêu Phục ngay. Xem gã từ sau còn dám tác oai tác quái nữa không...Phải rồi, gã còn thu của Trương Đại Xuân 20 lượng nữa, ngày mai nha dịch sẽ đem tới trả cho cậu.
Vương Tư Nhâm đứng một bên quan sát nãy giờ, sắc mặt đã có chút nghiêm trang. Cậu thiếu niên 15 tuổi này hết lần này đến lần khác làm ông không khỏi kinh ngạc. Bình thường một thiếu niên ở trong tình cảnh như cậu, một là nghiến răng nghiến lợi báo thù gấp bội, hai là vừa thấy người ta cúi đầu khóc lóc xin tha thì lập tức mềm lòng ngay.
Vậy mà Trương Nguyên trước sau tỏ ra vô cùng lãnh đạm, không hề bị tình cảm chi phối chút nào. Việc gì nên làm vẫn phải làm, lý ra lý tình ra tình, không hề lẫn lộn. Điều này chứng tỏ cậu ta có tố chất làm đại sự.
Đã có 6 Thành viên nói CÁM ƠN đến bài viết rất có ích của Gấu Vương