Sau tang lễ_ Agatha Christie

Chương 21

Ông Entwhistle thử đi thử lại, gọi cho các dịch vụ điện thoại rồi lại thử lại nữa, gần một tiếng sau ông mới nối được máy với Enderby. Hercule Poirot là người nhấc máy.
- Ơn trời! Ông luật sư kêu lên. Tôi đã gọi mãi mới nối được máy.
- Chẳng có gì lạ cả, ống nghe đã không được gác lên máy - Điều gì đã xảy ra vậy?
- Cách đây khoảng hai mươi phút, bà hầu phòng đã tìm thấy bà Leo Abernethie nằm bất tỉnh dưới đất trong thư viện, cạnh điện thoại. Bà ấy đã bị một chấn động mạnh.
- Ông muốn nói rằng bà ấy đã bị đánh vào đầu?
- Có thể là bà ấy đã bị ngã và đập đầu vào cái chèn cửa bằng đá hoa. Nhưng tôi không tin là đã xảy ra như vậy, ông bác sĩ cũng nghĩ thế.
- Bà ấy đã gọi điện cho tôi và tôi đã không hiểu tại sao đường dây lại đột ngột bị ngắt.
- A, thế ra là bà ấy đã gọi điện cho ông à? Có chuyện gì thế?
- Trước đó bà ấy đã nói với tôi rằng bà ấy đã có cảm giác có điều gì đó bất thường lúc Cora nói về giả thuyết Richard bị đầu độc, nhưng đáng tiếc là bà ấy đã không nhớ nổi tại sao bà ấy lại có cảm giác đó.
- Và sáng nay, đột nhiên bà ấy đã nhớ ra?
- Đúng thế.
- Và bà ấy đã gọi điện cho ông để cho ông biết.
- Đúng thế.
- Vậy thì?
- Chẳng có "vậy thì" nào cả. Ông Entwhistle tỏ vẻ bực bội. Đúng lúc bà ấy chuẩn bị nói ra thì đường dây đã bị cắt.
- Bà ấy đã nói gì?
- Không có gì quan trọng cả.
- Xin lỗi ông bạn già nhé, nhưng tôi mới là người quyết định có gì hay không. Hãy kể lại cho tôi bà ấy đã nói gì.
- Bà ấy đã nhắc lại là tôi đã yêu cầu bà ấy gọi cho tôi ngay khi bà ấy nhớ ra điều bất thường ấy. Bà ấy đã nhớ ra nhưng vẫn không hiểu tại sao. Khi tôi hỏi là có phải là bà ấy đã nhận thấy điều gì ở ai đó có mặt ngày hôm đó không, bà ấy đã trả lời là đúng thế và bà ấy đã nhớ ra khi đang ngắm nhìn mình trong phòng.
- À, ra thế.
- Và chỉ có thế thôi.
- Và bà ấy chưa kịp nói gì về người đó?
- Tôi sẽ chẳng giấu ông điều gì nếu như bà ấy đã nói với tôi điều đó. Entwhistle tỏ vẻ cáu.
- Ồ, tất nhiên rồi. Xin lỗi ông bạn già.
- Giờ thì chúng ta chỉ cần đợi bà ấy tỉnh dậy.
- Tôi e rằng sẽ phải đợi lâu đấy - Poirot nói giọng rất nghiêm trọng.
- Nghiêm trọng thế nào? - Giọng Entwhistle run run.
- Đúng thế, nghiêm trọng đấy.
- Trời... thật khủng khiếp, Poirot.
- Thậ khủng khiếp. Quả vậy. Và vì thế chúng ta không thể đợi được... chúng ta đang gặp phải một kẻ rất tàn nhẫn, hay đang tuyệt vọng cũng thế thôi.
- Nhưng này, Poirot. Tôi lo cho Helen. Liệu bà ấy ở Enberby có an toàn không?
- Không. Nhưng bà ấy không còn ở đây nữa. Xe cấp cứu đã mang bà ấy đến một trung tâm điều trị, họ sẽ cẩn thận chọn những y tá để chăm sóc bà ấy và sẽ không cho ai vào thăm, kể cả người nhà.
- Tốt lắm. Ở Enderby hẳn là không an toàn tí nào.
- Đúng thế.
Với một giọng lộ rõ sự xúc động, ông Entwhistle nói:
- Tôi rất quý trọng Helen Abernethie. Đó là một phụ nữ tuyệt vời. Hình như bà ấy có... nói sao nhỉ... một điều bí mật nào đó.
- Một bí mật?
- Tôi có cảm giác là như vậy.
- À, ngôi nhà ở Chypre. Nó có thể lý giải được nhiều chuyện đấy.
- Ông lại bắt đầu tưởng tượng rồi.
- Lúc nào tôi cũng tưởng tượng. Ông không thể ngăn cản tôi được. Bây giờ tôi có một chuyện nhờ ông đây. Đợi một lát nhé.
Một vài phút im lặng rồi lại có tiếng Poirot trong máy.
- Tôi vừa phải ra xem có ai nghe trộm không. Được rồi. Bây giờ nghe nhé, ông phải chuẩn bị đi xa đấy.
- Đi xa? - Ông Entwhistle tỏ vẻ lo lắng - A, ông muốn tôi tới Enderby?
- Không đâu, ở đây tôi lo được hết. Ông sẽ không phải đi xa Luân Đôn lắm đâu. Hãy đến Bury St Edmuns. Ở đó ông hãy thuê một xe ô tô để đi đến Forsdyke House. Đó là một trại tâm thần. Hãy xin gặp bác sĩ Penrith và hỏi ông ấy về những bệnh nhân đã ra viện thời gian gần đây.
- Bệnh nhân nào?
- Tên bệnh nhân là Gregory Banks. Hãy tìm hiểu xem anh ta đã được điều trị về bệnh gì.
- Ông muốn nói rằng Gregory Banks bị điên?
- Suỵt! Hãy cẩn thận, người ta có thể sẽ nghe thấy đấy. Giờ tôi phải đi ăn sáng đây, có lẽ là ông cũng chưa sáng đúng không?
- Không, tôi cũng chưa. Tôi đã lo lắng quá.
- Vậy thì ông hãy đi ăn sáng và nghỉ một chút đi. Có một chuyến tàu đi Bury St Edmunds từ London lúc 12 giờ đấy. Từ giờ đến lúc đó tôi sẽ có nhiều chuyện cần tìm hiểu. Có gì tôi sẽ gọi cho ông trước khi ông đi.
- Hãy thận trọng nhé Poirot - Entwhistle tỏ vẻ lo lắng.
- Yên tâm đi Entwhistle. Tôi không muốn nhận một chèn cửa bằng đá hoa vào đầu đâu. Thôi nhé. Tôi đi ăn sáng đây.
Poirot nghe thấy tiếng gác máy đầu bên kia rồi một tiếng "cạch" nho nhỏ sau đó nữa. Ai đó cũng vừa gác máy song song dưới phòng khách. Ông chạy xuống đó ngay lập tức nhưng chẳng có ai ở đó cả. Poirot rón rén đến bên cái tủ gầm cầu thang mở cánh cửa nhìn vào.
Đúng lúc đó Lanscombe bước vào, mang theo một khay bánh mì nướng và một bình cà phê. Ông có vẻ nhạc nhiên khi nhìn thấy Poirot từ trong tủ chui ra.
- Bữa sáng đã sẵn sàng trong phòng ăn, thưa ông.
Người đầy tớ già có vẻ rất lo sợ.
- Dũng cảm lên, Lanscombe. Mọi chuyện sẽ tốt đẹp cả thôi. À, tôi có thể dùng cà phê trong phòng tôi được chứ?
- Tất nhiên là được rồi. Tôi sẽ bảo Janet mang cà phê đến cho ông.
Lanscombe nhìn theo Poirot khi nhà thám tử đi lên phòng mình. Hercule Poirot khoác một chiếc áo choàng tơ tằm với những hình tam giác và hình vuông.
- Những người ngoại quốc! Lanscombe nghĩ thầm, cay đắng. - Những người ngoại quốc ở đây! Và bà Leo bị đánh ngất. Tôi chẳng hiểu gì nữa. Tất cả đã thay đổi từ sau khi ông Richard qua đời.
Khi Janet mang cà phê đến, Poirot đã ăn mặc chỉnh tề. Ông nói vài lời bắt chuyện và tỏ ra thông cảm với bà hầu phòng vì hẳn bà đã rất sợ khi phát hiện ra Helen ngất ở trong thư viện.
- Tôi sẽ không bao giờ quên cảm giác của tôi lúc đó, khi tôi mở cửa vào thư viện định hút bụi thì thấy bà Leo nằm sóng sượt dưới đất. Tôi cứ tưởng là bà ấy đã chết rồi. Nhưng sao bà ấy lại dậy sớm như thế nhỉ? Chưa bao giờ tôi thấy bà ấy dậy sớm đến thế.
- Giờ ấy quả là sớm thật. Chắc là mới chỉ có mình bà ấy dậy rồi thôi phải không?
- Có bà Timothy nữa. Bà ấy luôn luôn dậy rất sớm và đôi khi bà ấy còn đi dạo trước khi ăn sáng nữa đấy.
- À, bà ấy thuộc thế hệ những người dậy sớm. Thế hệ trẻ bây giờ chẳng bao giờ thức dậy sớm như thế cả. Đúng không?
- Ồ, ông Pontalier. Họ vẫn còn đang ngủ say cả khi tôi mang trà đến từng phòng. Ấy vậy mà sáng nay tôi có đến sớm đâu chứ, ông biết đấy, với chuyện đã xảy ra, phải đi gọi bác sĩ, rồi tôi lại còn uống một cốc trà và nghĩ cho bình tĩnh lại rồi mới lên các phòng mà.
Janet đi ra còn Poirot tiếp tục suy nghĩ về điều vừa biết được. Maude Abernethie đã dậy còn những người khác đang còn ngủ cả. Nhưng điều đó chẳng chứng minh điều gì cả. Bất cứ ai cũng có thể dậy sớm, nghe thấy tiếng Helen mở cửa đã đi theo và nghe được cuộc nói chuyện của bà với Entwhistle, ám hại bà và sau đó trở về phòng giả vờ ngủ rất say.
"Nếu mình có lý thì sao?" Poirot nghĩ. "Thật ra điều đó cũng không có gì đáng ngạc nhiên. Nếu thế thì chẳng cần gì phải biết ai đang ở đâu làm gì cho mệt, chỉ cần tìm ra bằng chứng và đoán xem nó ở đâu. Sau đó, tôi sẽ thuyết trình như thường lệ, rồi tôi lại ngả người trên ghế xem điều gì sẽ xảy ra."
Quyết định rồi Poirot uống cạn ly cà phê, khoác áo choàng, đội mũ lên đầu rồi nhanh chóng đi xuống cầu thang ra cửa hông và đi đến bưu điện gần nhất, cách đó khoảng sáu trăm mét, xin gọi liên tỉnh.
Một lát sau ông nói chuyện với ông Entwhistle.
- Alô, lại là tôi, Poirot đây. Bỏ việc mà tôi đã giao cho ông lúc nãy đi. Đó chỉ là một mẹo lừa thôi. Có ai đó đã nghe trộm chúng ta. Bây giờ ông bạn già thân mến, nhiệm vụ thật đây. Ông hãy ra ga, nhưng không phải để đi Bury St Edmunds. Tôi muốn ông đến nhà Timothy Abernethie.
Nhưng Timothy và Maude đều đang ở Enderby Hall.
- Chính thế. Không có ai ở nhà ngoài một cô tên Jones ở đó trông nhà trong lúc ông bà chủ đi vắng. Tôi muốn ông đến đó lấy một thứ cho tôi.
- Ồ, ông bạn Poirot thân mến của tôi, chẳng lẽ tôi lại phải hạ mình hành động như một thằng kẻ trộm hay sao?
- Ồ không, không đến nỗi thế đâu. Cô Jones biết ông, ông hãy nói với cô ta rằng ông bà chủ của cô ta đã ủy thác cho ông đến để lấy một thứ và mang nó đến London. Cô ta sẽ không gây khó dễ gì đâu.
- Rất có thể. Nhưng tôi không thích làm thế đâu. Tại sao ông không tự đi mà làm lấy?
- Ồ, bởi vì tôi là một người nước ngoài và điều đó rất dễ nhận ra, ông bạn ạ. Với tính đa nghi, cô Jones sẽ không cho tôi lấy cái gì cả, nhưng với ông thì sẽ khác.
- Đúng, tôi biết thế. Nhưng còn quan hệ của tôi với Maude và Timothy thì sao? Chúng tôi đã quen biết nhau bốn mươi năm nay rồi.
- Ông cũng đã biết Richard Abernethie từ chừng ấy năm rồi, và Cora Lansquenet thì từ khi bà ta còn nhỏ tí.
- Ông tin chắc là cần phải làm như thế sao, Poirot? Entwhistle hỏi với vẻ khổ sở.
- Không chỉ là cần thiết đâu mà là quan trọng đấy.
- Thế cái vật mà tôi cần phải lấy là thứ gì vậy?
Poirot nói cặn kẽ cho Entwhistle về thứ cần phải lấy.
- Nhưng, Poirot, tôi không hiểu...
- Ông không cần phải hiểu. Trong vụ này người phải hiểu là tôi - Poirot cắt ngang.
- Thế ông muốn tôi làm gì với món đồ đáng ghét đó?
- Ông hãy mang nó đến London, theo địa chỉ mà tôi sẽ đưa cho ông. Ông có một cái bút ở đấy chứ? Vậy thì ghi nhé.
Ông Entwhistle lắng nghe và chép lại rồi lại nói vẫn với vẻ rất đau khổ.
- Hy vọng rằng ông biết là ông đang làm gì đấy, Poirot.
- Tất nhiên rồi. Chúng ta đang tiến tới đoạn kết.
- Ôi, giá mà ông có thể đoán được điều gì mà Helen định nói với tôi.
- Không cần phải đoán. Tôi biết.
- Ông biết? Nhưng Poirot...
- Tôi sẽ giải thích cho ông sau. Nhưng tôi biết điều gì Helen đã phát hiện ra khi bà ấy đã ngắm mình trong gương.
***
Trong bữa sáng, mọi người nhà Abernethie đều có vẻ không tự nhiên. Rosamund và Timothy đã không động đến khẩu phần của họ, những người khác thì nói như thì thầm và cũng chỉ ăn rất ít.
George lại là người đầu tiên lấy lại tinh thần nhờ vào tính lạc quan và lông bông vốn có.
- Tôi nghĩ rằng bác Helen sẽ bình phục thôi. Ai mà chẳng biết là bác sĩ hay quan trọng hóa vấn đề. Bị choáng là cái gì cơ chứ? Chẳng có gì nghiêm trọng lắm, hai ngày sau là chẳng còn dấu vết gì nữa rồi.
Cô Gilchrist cũng tham gia và o câu chuyện.
- Một bà mà tôi biết cũng đã bị choáng như thế trong thời kỳ chiến tranh. Bà ấy đang đi trên phố Tottenham Court Road thì bị một viên gạch hay một cái gì đó rơi vào đầu. Ngay lúc ấy thì bà ấy chẳng cảm thấy đau đớn gì nhưng mười hai tiếng đồng hồ sau, bà ấy đang đi tàu ở Liverpool thì bị ngất xỉu. Các vị có thể không tin tôi nhưng bà ấy đã phải nằm viện ba tuần và chẳng còn nhớ là mình đã đi tàu.
- Có một điều mà tôi không hiểu được là tại sao cô Helen lại gọi điện vào một giờ bất thường như vậy và cô ấy gọi điện cho ai - Suzan lên tiếng.
- Bà ấy đã cảm thấy khó ở - Maude nói như thể biết rõ chuyện gì đã xảy ra - nên bà ấy muốn gọi điện cho bác sĩ. Rồi bà ấy đã bị chóng mặt và ngã. Theo tôi thì sự việc đã diễn ra như vậy đấy.
- Thật là rủi ro đập đầu vào cái chèn cửa như thế, Michael nói. Nếu như bà ấy ngã xuống cái thảm trải nền nhà thì đã chẳng làm sao cả.
Rosamund mở cửa bước vào, vẻ suy nghĩ:
- Tôi không tìm thấy bó hoa giả mà tôi đã thấy ở trên cái bàn đá xanh hôm đám tang. Có phải chị lấy rồi không đấy, Suzan?
- Ôi, tất nhiên là không. Rosamund! Chẳng lẽ cô lại có thể đi lo chuyện cái bàn đá xanh trong lúc cô Helen vừa bị vào viện ư?
- Sao lại không chứ? Nếu chị bị đánh vào đầu như thế chị sẽ chẳng còn biết gì nữa và chị cũng chẳng quan tâm ai nghĩ đến mình, ai không. Chúng ta chẳng có thể làm gì cho bác Helen được cả. Michael và tôi có hẹn với Jackie Lygo ở London trưa mai để bàn về vở kịch Chuyến đi của ngài huân tước. Bởi vậy nên tôi muốn giải quyết vấn đề cái bàn trước khi đi. Nhưng tôi muốn tìm lại bó hoa giả. Tôi không biết nó ở đâu. Lanscombe biết chăng?
Đúng lúc đó, ông già Lanscombe vào phòng ăn xem mọi người đã ăn xong chưa.
- Chúng tôi vừa ăn xong rồi, Lanscombe. George vừa đứng dậy vừa nói. Ông bạn ngoại quốc của chúng ta đâu rồi nhỉ?
- Tôi đã cho mang đồ ăn sáng lên phòng ông ấy rồi, thưa ông.
- À, bữa ăn sáng của U.N.A.R.C.O.
- Lanscombe - Rosamund hỏi - ông có biết bó hoa giả trên cái bàn đá xanh trong phòng khách bây giờ đâu rồi không?
- Thưa bà, bà Leo đã làm rơi vỡ chiếc bình. Bà ấy định mua chiếc bình khác để thay thế nhưng chắc là vẫn chưa mua được.
- Thế còn hoa thì đâu rồi?
- Chắc là ở trong cái tủ cần thang, thưa bà. Mọi người vẫn để những thứ bị hỏng ở đó. Bà có muốn tôi đến đó tìm không?
- Không, cám ơn, tôi sẽ tự tìm lấy. Anh đi cùng em chứ, Michael? Dưới gầm cầu thang tối lắm, em không muốn một mình đến những chỗ tối như vậy, nhất là sau chuyện đã xảy ra với bác Helen.
- Cô có ý gì, Rosamund? - Maude hỏi vẻ không hài lòng.
- Thì bà ấy đã bị ai đó đánh vào đầu, chẳng phải vậy sao?
- Bà ấy đã bị chóng mặt và ngã. - Gregory lớn tiếng khẳng định.
- Bà ấy đã nói với anh như vậy sao? - Rosamund cười lớn - Đừng có làm ra vẻ ngốc nghếch như thế, Greg. Chắc chắn là bà ấy đã bị người ta đánh vào đầu.
- Đừng nói những điều như vậy, Rosamund - George nhắc nhở với giọng nghiêm khắc.
- Vớ vẩn. Chắc chắn là sự việc đã xảy ra như vậy. Thực ra đó chỉ là một hồi tiếp theo của câu chuyện thôi: một thám tử ở trong nhà, cô Cora bị giết, cô Gilchrist ăn phải một miếng bánh tẩm thuốc độc, và bây giờ bác Helen bị đánh ngất. Câu chuyện sẽ còn tiếp tục đấy. Từng người một chúng ta rồi sẽ bị giết cả thôi và người cuối cùng còn sống sẽ là thủ phạm. Nhưng tôi thì tôi không để người ta giết mình đâu.
- Tại sao người ta lại muốn giết cô, Rosamund xinh đẹp? - George hỏi châm biếm.
Rosamund mở lớn đôi mắt nhìn George:
- Ồ, bởi vì tôi biết quá nhiều về chuyện này.
- Thế cô biết những gì?
Maude Abernethie và George Crossfield cùng hỏi. Rosamund mở một nụ cười bí hiểm. Rồi nhẹ nhàng trả lời - Các vị rất muốn biết tôi đã biết gì đúng không? Anh đi cùng em chứ Michael?

Chương 22

11 giờ, Hercule Poirot tổ chức một cuộc họp trong thư viện. Tất cả mọi người đều đã có mặt và ông lại ngắm nhìn họ, suy nghĩ.
- Tối qua - ông bắt đầu nói - cô Shane đã nói lộ ra cho các vị biết tôi là thám tử tư. Về phần tôi, lẽ ra tôi muốn giữ kín điều này một thời gian nữa. Nhưng không sao, nội trong ngày hôm nay, hoặc chậm nhất là ngày mai, tôi sẽ nói cho các vị biết tất cả sự thật. Bây giờ, tôi yêu cầu các vị hãy lắng nghe điều mà tôi sắp nói đây. Tài năng của tôi, tôi phải thừa nhận là không ai sánh nổi.
George gượng cười:
- A, nhưng trò bịp bợm của ông, ông Poirot... tên ông là Poirot, đúng không? Buồn cười thật, tôi chưa bao giờ nghe nói đến tên ông.
- Chẳng có gì là buồn cười đâu - Poirot trả lời một cách nghiêm khắc - Thật đáng buồn là bây giờ người ta không còn giáo dục bọn trẻ cẩn thận như ngày xưa nữa. Nhưng mà thôi, hãy trở lại chuyện của chúng ta. Tôi là bạn của ông Entwhistle đã từ nhiều năm nay rồi...
- À, vậy ra con sói trong bầy cừu là ông ta à!
- Nói một cách đúng đắn hơn, ông Crossfield, là ông Entwhistle đã rất xúc động trước cái chết của ông bạn già của ông ấy, ông Richard Abernethie. Ông ấy cũng đã rất xúc động vì những gì mà em út của ông Abernethie, bà Cora Lansquenet, đã nói sau đám tang, chính tại căn phòng này.
- Đó chỉ là một chuyện ngớ ngẩn như Cora vẫn hay nói lung tung thế thôi mà - Maude lên tiếng - Tôi cứ tưởng ông Entwhistle biết bà ấy đủ rõ để không để ý đến những lời nói ấy.
Poirot tiếp tục:
- Ông Entwhistle đã lại càng bối rối hơn nữa vì... nói sao nhỉ... vì sự trùng hợp ngẫu nhiên đã làm cho bà Lansquenet bị giết ngay ngày hôm sau. Ông ấy đã tìm đến tôi là để đảm bảo chắc chắn rằng đó chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên thôi. Nói một cách khác là ông ấy muốn được dám chắc rằng Richard Abernethie đã qua đời một cách tự nhiên. Ông ấy đã yêu cầu tôi điều tra với mục đích đó.
Ông dừng lại một lát rồi nói:
- Và tôi dã làm điều mà ông ấy đã yêu cầu.
Im lặng! Không ai nói gì. Poirot ngả người trên ghế, nói:
- Chắc rằng các vị đều sẽ rất hài lòng được biết kết quả của cuộc điều tra của tôi: không hề có lý do nào để nghi ngờ rằng ông Abernethie đã không chết một cách tự nhiên, tức là không có lý do nào để nghĩ rằng ông ấy đã bị giết.
Hercule Poirot mỉm cười, khoát tay nói:
- Đó là những tin vui đúng không?
Nhưng những tin vui đó chẳng có vẻ gì làm cho gia đình Abernethie vui vẻ lắm. Chỉ có Timothy đã phản ứng, ông ta gật đầu quả quyết:
- Tất nhiên rồi, làm gì có chuyện Richard bị ám hại. Tôi không thể hiểu được tại sao người ta lại có thể nghĩ tới chuyện đó, dù chỉ một lát. Chẳng qua đó chỉ là một câu nói đùa ngu ngốc của Cora để làm để làm cho chúng ta sợ mà thôi. Cô ta vẫn cứ tưởng rằng thế là hay lắm mà. Tóm lại, ông thám tử... chẳng quan trọng tên thật ông là gì, tôi rất hài lòng nhận thấy rằng ông đủ minh mẫn để đi đến kết luận đúng đắn mặc dù rằng tôi thấy cái ông Entwhistle này thật táo tợn đã tự cho phép mình thuê ông đến bới móc chuyện gia đình tôi như vậy. Ông ta tưởng mình là ai cơ chứ? Nhưng mà thôi, nếu như cả gia đình đều hài lòng vì kết quả của cuộc điều tra...
- Nhưng không phải tất cả mọi người đều hài lòng - Rosamund phản đối.
- Gì thế? - Timothy ném cho Rosamund một cái nhìn giận dữ.
- Không, chúng tôi không hài lòng. Chú đã quên điều đã xảy ra với bác Helen sáng nay rồi sao, chú Timothy?
- Helen đã đến tuổi dễ bị đột quỵ - Maude nói một cách chắn chắn.
- À, thế đấy. Lại một trùng hợp ngẫu nhiên nữa chứ gì? - Cô quay sang hỏi Poirot - Ông có thấy là đã có quá nhiều trùng hợp ngẫu nhiên không, ông Poirot?
- Trùng hợp ngẫu nhiên là một chuyện có thật - Hercule Poirot nói.
- Thật ngớ ngẩn - Maude lại nói - Chỉ đơn giản là Helen đã cảm thấy khó ở, bà ấy đã xuống nhà gọi điện cho bác sĩ và...
- Nhưng không phải là bà ấy đã gọi cho bác sĩ - Rosamund cắt ngang - Tôi đã hỏi ông ấy rồi.
- Thế thì bà ấy gọi cho ai? Suzan hỏi.
- Tôi không biết. Nhưng tôi tin rằng tôi sẽ sớm phát hiện ra.
***
Hercule Poirot ngồi trong ngôi nhà mùa hè của Enderby, ông để trên bàn một chiếc đồng hồ lớn. Sáng nay ông đã tuyên bố sẽ đi chuyến tàu 12 giờ. Ông vẫn còn nửa tiếng nữa. Ông đang chờ đợi, có thể, trong vòng nửa tiếng đó, ai đó, hoặc nhiều người, sẽ tìm đến gặp ông. Người ta có thể nhìn thấy ngôi nhà mùa hè này từ bất cứ cửa sổ nào của tòa nhà lớn. Chắc chắn là sẽ có người đến tìm ông, nếu không ông sẽ phải xem lại khả năng đánh giá người khác của mình và những kết luận mà ông đã rút ra. Hercule Poirot chờ đợi, trên trần nhà, ngay trên đầu ông, con nhện cũng đang căng lưới chờ đợi một con ruồi đến nộp mạng.
Cô Gilchrist là người đến đầu tiên. Cô ta có vẻ rất bối rối, lúng túng và lắp bắp những câu rời rạc.
- Ồ, ông Pontalier! Tôi chẳng nhớ được tên thật của ông là gì nữa. Nhưng tôi cần phải đến nói chuyện với ông - mặc dù tôi hơi ngại phải làm chuyện này - nhưng tôi nghĩ là tôi cần phải làm... vì điều đã xảy ra với bà Leo sáng nay. Tôi tin rằng bà Shane đã có lý, đó không phải không phải là một trùng hợp ngẫu nhiên, cũng không phải là một cơn đột quỵ như là bà Timothty đã đoán, bố tôi đã từng bị đột quỵ nhưng chẳng phải như bà Leo đâu.
Cô dừng lại để lấy lại nhịp thở rồi nhìn Poirot vẻ như cầu xin.
- Cô có chuyện gì muốn nói với tôi phải không, cô Gilchrist? Hercule Poirot hỏi, vẻ khích lệ.
- Như tôi vừa nói đấy, tôi hơi ngại phải làm chuyện này vì bà ấy đã rất tử tế với tôi, bà ấy đã xin cho tôi đến làm chỗ bà Timothy. Bà ấy rất tử tế với tôi, đúng vậy. Vì thế tôi sợ rằng mình làm như thế này là vô ơn. Bà ấy đã tặng lại cho tôi chiếc áo choàng lông của bà Lansquenet, và khi tôi định trả lại cho bà ấy cái ghim cài amêtit thì bà ấy đã từ chối.
- Cô muốn nói đến bà Banks? Poirot nhẹ nhàng hỏi.
- Vâng... tôi đã... - Cô Gilchrist cúi mặt vẻ ngượng ngùng - ... tôi đã nghe trộm.
- Cô muốn nói là tình cờ cô đã nghe được một câu chuyện?
- Không! - cô Gilchrist quả quyết lắc đầu - Tôi nghĩ nên nói sự thật. Thật ra, tôi không ngại phải nói với ông về chuyện này, vì ông không phải là người Anh.
- Đúng thế - Hercule Poirot khuyến khích - đối với một người nước ngoài thì nghe trộm hay đọc thư của người khác là hoàn toàn bình thường.
- Ồ, tôi chưa bao giờ mở một lá thư không phải của tôi, không. Nhưng tôi đã nghe trộm, hôm đó, hôm mà ông Richard đã đến gặp bà Lansquenet ấy. Tôi đã tò mò muốn biết điều gì đã làm cho ông ấy đến gặp em gái mình sau bao nhiêu năm không quan hệ... ông hiểu chứ... khi người ta còn sống một mình và có ít bạn bè, người ta trở nên tò mò..., tôi muốn nói là khi người ta sống với ai đó.
- Hoàn toàn tự nhiên - Poirot tỏ vẻ đồng tình.
- Vâng, tôi cũng nghĩ thế, mặc dù là một việc không tốt đẹp gì... Nói tóm lại, tôi đã làm như thế và tôi đã nghe được điều mà ông ấy đã nói.
- Cô muốn nói tới, nếu tôi không lầm, điều mà ông Abernethie đã nói với bà Lansquenet?
- Vâng. Ông ấy đã nói môt câu đại loại như: "Tôi không phí công nói với Timothy làm gì. Ông ấy chẳng thèm quan tâm đến những gì người khác nói, thậm chí còn không thèm nghe. Nhưng tôi nghĩ là tôi có thể nói chuyện này với cô, Cora. Bảy anh em, chỉ còn lại ba chúng ta, và mặc dù cô hay làm ra vẻ ngớ ngẩn, cô là người sáng suốt. Nếu ở địa vị tôi thì cô sẽ làm gì?" Tôi không nghe được rõ lắm câu trả lời của bà Lansquenet nhưng bà ấy đã nói tới cảnh sát. Ông Abernethie đã lớn tiếng phản đối: "Tôi không thể làm như thế được, dẫu sao thì nó cũng là cháu gái họ của tôi". Đúng lúc đó tôi phải chạy vào bếp vì nồi nước dùng đã sôi và trào ra. Khi tôi quay trở lại, tôi đã nghe thấy ông Abernethie nói: "Ngay cả nếu như tôi đột ngột chết, tôi cũng không muốn cảnh sát can thiệp vào chuyện này. Cô hiểu chứ? Đừng lo cho tôi, bây giờ tôi đã biết rồi, tôi sẽ có biện pháp đề phòng." Sau đó ông ấy nói với Cora rằng ông ấy đã sửa đổi di chúc và Cora không có gì phải lo lắng cả. Rồi họ đã nói sang chuyện hôn nhân của Cora, ông Richard đã nhận sai lầm của mình.
Cô Gilchrist ngưng lời. Poirot gật gù.
- Tôi hiểu. Tôi hiểu.
- Tôi không muốn phải nhắc lại chuyện này một lần nữa. Có lẽ là bà Lansquenet cũng không muốn tôi nói... Nhưng bây giờ, với chuyện bà Leo đã bị đánh ngất sáng nay... Ông Pontalier, đó không phải là một trùng hợp ngẫu nhiên, đúng không?
- Không - Poirot mỉm cười - Không, đó không phải là một trùng hợp ngẫu nhiên... Cám ơn cô, cô Gilchrist. Cô đã hành động đúng khi đến nói với tôi chuyện này. Đó là một việc nên làm.
***
Hercule Poirot đã phải cố gắng đuổi khéo cô gái già đi, ông hy vọng rằng sẽ có những người khác nữa sẽ tìm đến thổ lộ với ông những điều bí mật. Và linh tính của ông đã đúng. Cô Gilchrist vừa đi khỏi thì Gregory Banks hối hả đi qua vườn và xuất hiện trước mặt Hercule Poirot. Mặt anh ta nhợt nhạt, trán lấm tấm mồ hôi. Một tia sáng kỳ lạ lóe lên trong đôi mắt anh chàng phụ tá dược sĩ.
- Thế là cô ta cũng đi rồi! Tôi cứ ngỡ cô ta sẽ ngồi lì mãi ở đây. Ông thám tử, ông đã lầm trong kết luận của ông sáng nay. Richard đã bị giết chính tôi đã làm việc đó!
Hercule Poirot lạnh lùng nhìn anh chàng Banks, ông chẳng tỏ vẻ gì là bất ngờ cả.
- Anh nói là anh đã giết ông ấy à? Anh đã làm như thế nào thế?
- Dễ thôi - Gregory Banks mỉm cười - Chắc là cũng đã nhận thấy điều đó rồi, chỉ cần chọn một trong mười lăm, hai mươi loại thuốc độc khác nhau. Vấn đề là đánh thuốc như thế nào, nhưng rồi tôi đã có một kế rất tài tình. Điều làm tôi khoái chí nhất là tôi đã không cần phải có mặt ở đó lúc cần thiết.
- Khá lắm!
- Đúng, thật là một kế rất tài tình. Gregory Banks nhìn xuống vẻ khiêm tốn.
- Thế tại sao anh đã giết ông ấy? Poirot hỏi vẻ rất quan tâm. Để vợ anh có được khoản thừa kế sớm hơn?
- Ồ, không. Tôi không phải là kẻ chạy theo đồng tiền và không phải là vì của thừa kế mà tôi đã cưới Suzan.
- Thật vậy sao?
- Thế nhưng ông ta, Richard, lại nghĩ thế, rằng tôi là kẻ chạy theo kẻ thừa kế - Gregory nói một cách giận dữ - Ông ta rất quý và tự hào vì Suzan. Ông ta thường coi cô ấy là người xứng đáng làm người đại diện cho gia đình Abernethie nhất. Về phần tôi, ông ta khinh bỉ tôi, cho rằng tôi là một kẻ vô dụng, quá thấp kém so với Suzan. Đúng là tôi không khéo nói bằng ông ta, đúng là tôi ăn mặc không đẹp bằng ông ta. Nhưng ông ta cũng chỉ là một kẻ học đòi làm sang.
- Tôi không nghĩ thế - Poirot nói bình thản - Theo những gì mà tôi được biết thì Richard Abernethie không phải là một kẻ học đòi làm sang.
- Nhưng ông ta đúng là một kẻ học đòi làm sang đấy - Gregory có vẻ như là sắp nổi cáu - Lúc nào ông ta cũng tỏ ra lịch sự, nhưng thực ra tôi thấy rõ ràng là trong lòng ông ta, ông ta rất coi thường khinh bỉ tôi.
- Có vẻ là như vậy thật đấy.
- Chẳng lẽ ông lại nghĩ là tôi sẽ để cho ông ta yên sao? Tôi đã làm chuyện này một lần rồi. Một hôm có một mụ đàn bà, một khách hàng của hiệu thuốc mà tôi đã từng làm việc, đã rất hỗn với tôi. Và ông có biết tôi đã làm gì không?
- Có, tôi biết.
- Ông cũng biết chuyện đó à? - Gregory tỏ vẻ ngạc nhiên cực độ.
- Đúng thế.
- Mụ ta đã suýt chết - Anh chàng nói với giọng tự hào - Tôi không bỏ qua bất cứ kẻ nào xúc phạm tôi. Richard Abernethie đã khinh thường tôi, điều gì đã đến với ông ta? Ông ta đã chết.
- Một vụ giết người hoàn hảo - Poirot khen - Nhưng tại sao anh lại đến nói với tôi chuyện đó?
- Bởi vì ông đã nói là ông đã kết thúc điều tra và tuyên bố rằng đó không phải là một vụ ám sát. Tôi chỉ muốn cho ông thấy là ông không giỏi như ông tưởng đâu. Và hơn nữa... hơn nữa... - giọng Gregory Banks run run.
- Hơn nữa làm sao? - Poirot hỏi dồn.
Đột nhiên Gregory gục rũ người xuống bàn, nói như người lên đồng:
- Tôi đã cư xử không đúng... tôi đã hành động một cách độc ác... tôi phải bị trừng trị... tôi phải trở lại đó... nhà thương điên... tôi phải đền tôi... tôi phải bị trừng phạt...
Bộ mặt Gregory càng trở nên điên dại hơn và Poirot ngó nhìn anh ta suy nghĩ.
- Này, anh muốn rời xa vợ anh đúng không?
- Suzan? Gregory thay đổi nét mặt. Suzan là một phụ nữ tuyệt vời, tuyệt vời.
- Đúng thế, Suzan là một phụ nữ tuyệt vời yêu anh thắm thiết. Và anh không chịu được điều đó đúng không?
Gregory ngồi thẳng dậy và nhìn Poirot hồi lâu rồi than với giọng não nề:
- Tại sao cô ấy lại không bỏ tôi đi cơ chứ?
Anh ta đứng dậy.
- Cô ấy kìa... cô ấy đang đến đây. Tôi phải đi thôi. Nhưng ông hãy nói cho cô ấy biết điều mà tôi vừa thú nhận với ông nhé. Và hãy nói cho cô ấy rằng tôi đã quyết định đến cảnh sát đầu thú.
***
Suzan bước vào phòng, đứng trước mặt Poirot thở dốc:
- Greg đâu rồi? Tôi vừa nhìn thấy anh ấy ở đây mà.
- Đúng thế - Poirot ngừng một lát rồi nói tiếp - Anh ta đã đến để nói với tôi rằng chính anh ta đã đầu độc Richard Abernethie...
- Thật là một trò đùa kinh khủng. Tôi hy vọng rằng ông đã không tin anh ấy.
- Tai sạo tôi lại không tin?
- Anh ấy không có mặt ở đây khi chú Richard qua đời.
- Có thể là như thế. Nhưng chồng cô cô đã ở đâu hôm Cora Lansquenet bị giết?
- Ở London, cả hai chúng tôi đều ở nhà hôm đó.
- Không đúng, không đúng - Poirot lắc đầu - Cô đã đến nhà để xe để lấy xe đi và đến chiều muộn mới quaylại. Tôi nghĩ rằng tôi biết chiều hôm đó cô đã đi đâu. Cô đã đến Lytchett St-Mary!
- Không đúng!
Poirot mỉm cười:
- Cô còn nhớ là khi chúng ta gặp nhau ở đây tôi đã nói với cô rằng chúng ta đã từng gặp nhau rồi không? Sau cuộc điều tra vụ bà Lansquenet, cô đã có mặt ở nhà để xe của quán trọ của Lytchett St-Mary và cô đã nói chuyện với một người thợ máy. Lúc đó, trong một chiếc xe đỗ ngay bên cạnh xe cô có một ông già, cô đã không để ý đến ông ta, nhưng ông ta thì đã để ý đến cô.
- Đúng, hôm đó là ngày có cuộc điều tra. Nhưng tôi không hiểu ông muốn nói gì.
- Cô có nhớ anh chàng thợ máy đã nói gì với cô không? Anh ta hỏi cô có phải là một người nhà nạn nhân không. Cô trả lời rằng cô là cháu gái họ nên anh ta đã nói: "Thảo nào, tôi cứ nghĩ là đã nhìn thấy cô ở đâu đó rồi". Anh ta đã nhìn thấy cô ở đâu, cô Banks? Tất nhiên là ở Lytchett St-Mary. Và có thể là ở gần nhà cô Cora của cô. Và khi nào? Có lẽ là cô cũng hiểu là tôi đã điều tra để tìm câu trả lời cho câu hỏi ấy. Và tôi đã tìm ra: cô đã có mặt ở Lytchett St-Mary buổi chiều hôm xảy ra vụ án. Cô đã để xe đúng chỗ mà cô đã để hôm đến dự vụ điều tra. Xe của cô đã bị để ý và người ta đã ghi lại số xe. Ông thanh tra Morton đã biết đó là xe của cô.
Suzan mở to mắt nhìn Poirot, hơi thở của cô hơi loạn nhịp nhưng cô vẫn tỏ ra bình tĩnh.
- Ông nói lung tung rồi ông Poirot. Và ông đã làm tôi quên mất tại sao tôi tìm đến đây gặp ông.
- Để thú nhận rằng chính cô chứ không phải chồng cô là thủ phạm.
- Không, tất nhiên là không. Ông tưởng tôi là một con ngớ ngẩn hay sao? Hơn nữa tôi đã nói với ông là Gregory đã không hề đi đâu khỏi London ngày hôm đó.
- Ồ, cô Banks. Cô không thể khẳng định điều đó được vì cô đã không có mặt ở London bên cạnh chồng cô ngày hôm đó. Cô đã đến Lytchett St-Mary để làm gì?
Suzan thở dài.
- Được rồi... Điều mà cora đã nói sau đám tang đã làm cho tôi phải suy nghĩ rất nhiều và tôi đã quyết định đến gặp để hỏi tại sao bà ấy lại nghĩ như vậy. Gregory cho rằng đó chỉ là một câu nói đùa ngớ ngẩn nên tôi đã giấu không cho anh ấy biết là tôi đi Lutchett St-Mary. Tôi đã đến ngôi nhà ấy vào khoảng mười lăm giờ. Tôi đã nhấn chuông nhưng không có ai trả lời. Nghĩ rằng cô Cora không có ở nhà nên tôi đã quay về London không hề biết gì về chuyện đã xảy ra.
- Thế tại sao chồng cô lại tự nhận là thủ phạm vụ đó.
- Bởi vì Gregory bị...
Giọng Suzan run lên, cô không nói ra được thành tiếng từ cô định nói.
- Cô định nói là anh ta bị điên đúng không?
- Greg hoàn toàn bình thường. Đúng vậy đấy.
- Tôi đã được biết về quá khứ của chồng cô. Trước khi gặp cô anh ta đã phải ở trong trại tâm thần Forsdyke một vài tháng.
- Nhưng anh ấy đã tự nguyện vào đó, tự nguyện mà.
- Cô nói đúng. Nói cho đúng thì ông ta không phải là một người điên nhưng tâm thần không ổn định. Anh ấy luôn luôn bị mặc cảm mình cần bị trừng phạt, có lẽ là anh ta có vấn đề gì đó khi còn nhỏ.
Suzan nói một hơi rất quyết liệt:
- Ông không biết đâu ông Poirot. Greg chưa bao giờ có tuổi thơ. Chính vì thế mà tôi muốn có tiền của chú tôi. Chú Richard quá thiển cận nên không thể hiểu được điều đó. Greg cần có sự tự tin, cần có cảm giác mình là một người quan trọng, không chỉ đơn giản là một phụ tá dược sĩ. Bây giờ tất cả sẽ thay đổi: anh ấy sẽ có phòng thí nghiệm của mình và sẽ có thể tìm tòi, sáng chế ra những công thức riêng của anh ấy.
- Cô sẵn sàng cho chồng cô tất cả... bởi vì cô yêu chồng. Và cô yêu chồng cô quá mức, cô cho chồng cô hơn cả sự bình yên và hạnh phúc. Nhưng không thể cho người khác cái mà người ta không thể nhận. Cuối cùng Gregory Banks vẫn phải làm người mà anh ta không muốn làm.
- Anh ấy không muốn làm gì?
- Làm chồng của Suzan.
- Ông thật là độc ác, ông nói lung tung gì thế?
- Vì chồng cô không ngại một điều gì. Cô muốn có tiền của chú cô, không phải cho bản thân mình mà là cho chồng. Để có được số tiền đó, có điều gì cô không dám làm không?
Suzan đỏ bừng mặt tức giận, cô quay gót đi nhanh ra khỏi cửa.
***
- Tôi đến để tạm biệt ông.
Michael Shane nói một cách ung dung. Anh ta mỉm cười, nụ cười của anh ta có một sức quyến rũ kỳ lạ.
Poirot im lặng quan sát người đối diện một lát. Ông biết rất ít về anh ta, vì Michael Shane chỉ cho người khác thấy những gì mà anh ta muốn người ta thấy.
- Vợ anh - Poirot bắt chuyện - không phjải là một người tầm thường.
- Ông thấy thế thật sao? - Michael nhướng mày ngạc nhiên - Cô ấy rất xinh đẹp, đúng thế, nhưng phải thừa nhận là không đặc biệt thông minh.
- Đúng. Nhưng cô ấy biết rõ mình muốn gì. Không phải ai cũng có khả năng đó.
- A - Michael lại mỉm cười, nụ cười muôn thuở - ông muốn nói tới cái bàn đá xanh?
- Đó là một ví dụ, và cả cái gì ở trên cái bàn ấy nữa.
- Bó hoa giả?
- Đúng thế, một bó hoa giả.
- Có những lúc tôi không hiểu ông nói gì, ông Poirot - Mặt Michael Shane sa sầm lại và nụ cười đã biến mất - Nhưng dẫu sao thì tôi cũng phải cảm ơn ông đã giải thoát chúng tôi khỏi nghi ngờ. Thật là khó chịu cảm thấy mình bị nghi ngờ và nghĩ rằng ai đó trong gia đình đã giết bác Richard già tội nghiệp.
- Bác Richard già tội nghiệp?
- Lần cuối cùng gặp ông ấy, anh thấy ông ấy già yếu lắm sao?
- Tôi phải thừa nhận răng ông ấy vẫn còn khá khỏe.
- Và minh mẫn.
- Rất minh mẫn.
- Lại láu cá nữa.
- Rất láu cá.
- Và sắc sảo trong việc đánh giá người khác.
- Ông ấy không ưa gì tôi.
- Ông ấy cho rằng anh là người... thiếu trung trực thì phải.
- Thật là ngớ ngẩn - Michael cười lớn.
- Nhưng sự thực là như thế đúng không?
- Tôi không hiểu ông muốn nói gì.
- Đã có những cuộc điều tra, anh biết đấy.
- Ai điều tra cơ? Ông ấy à?
- Không phải chỉ mình tôi đâu.
Michael Shane nhìn người thám tử dò hỏi. Poirot nhận thấy anh chàng này suy nghĩ rất nhanh, Michael Shane không phải là một kẻ ngốc.
- Ông muốn nói rằng cảnh sát cũng đã tham gia vào vụ này?
- Anh Shane, cảnh sát rất quan tâm đến vụ án Lansquenet.
- Và họ đã điều tra về tôi?
- Họ điều tra về tất cả những người có liên quan đến Cora Lansquenet, đặc biệt là về hoạt động của họ trong ngày xảy ra án mạng.
- Rắc rối rồi. Michael nói vẻ lo lắng.
- Thật vậy sao?
- Còn tệ hại hơn ông nghĩ đấy ông Poirot ạ. Tôi đã nói với Rosamund rằng tôi đi ăn với một người tên là Oscar Lewis.
- Anh đã nói dối.
- Đúng thế. Thực ra, tôi đã hẹn với một người bạn gái, tên là Sorrel Dainton, một diễn viên khá nổi tiếng.
- À, và anh đã gặp rắc rối vì chuyện đó?
- Đúng thế, Rosamund đã bắt tôi phải hứa không gặp lại cô ta nữa.
- Quả là rắc rối thật... anh có quan hệ với cô ta à?
- Ồ, chỉ là chuyện qua đường thôi mà... tôi không thiết tha gì với cô ta lắm.
- Nhưng cô ta thì lại rất thiết tha với anh.
- Cô ta quả là rất khó rứt, đàn bà thường như vậy mà. Nhưng thôi, ít ra thì tôi cũng yên tâm về chuyện với cảnh sát.
- Anh nghĩ thế à?
- Tất nhiên. Tôi không thể vừa có mặt ở nhà cô Cora, rìu trong tay, vừa ở bên Sorrel cách đây nhiều cây số. Chúng tôi đã ở nhà cô ấy ở Kent.
- Tôi hiểu. Nhưng liệu cô Dainton có sẵn sàng ra làm chứng cho anh không?
- Tất nhiên là điều đó sẽ gây phiền hà cho cô ta. Nhưng vì đây là một chuyện quan trọng, một vụ giết người nên tôi nghĩ rằng cô ta sẽ chấp nhận.
- Quả đúng thế, cô ta sẽ làm chứng cho anh, ngay cả nếu như hôm đó anh không ở chỗ cô ta.
- Ông muốn nói gì? - Michael nổi nóng.
- Cô ta rất yêu anh. Người phụ nữ đang yêu sẵn sàng thề bất cứ điều gì.
- Vậy ra là ông không tin tôi.
- Tôi tin anh hay không không quan trọng.
- Thế thì ai mới là quan trọng đây?
- Thanh tra Morton, ông ấy vừa đến kia kìa.
Rất nhanh nhẹn, Michael xoay người đứng dậy và đi ra.

Chương 23

Thanh tra Morton và Poirot cùng đi dạo trong vườn.
- Biết ông có mặt ở đây tôi đã đến gặp ông ngay, ông Poirot. Ông Parwell, cảnh sát trưởng của Matchfield cũng có mặt ở đây, bác sĩ Larraby đã gọi cho ông ấy về vụ bà Leo Abernethie. Ông bác sĩ có vẻ rất lo lắng về chuyện nhà Abernethie.
- Thế còn ông, ông Morton, tại sao ông lại có mặt ở đây? Hôm nay ông đã đi khá xa khỏi địa phận Berkshire của ông rồi đấy.
- Tôi cần thẩm vấn vài người, và tất cả những người mà cần thẩm vấn đều có mặt ở đây cả. Đó là nhờ công của ông đúng không?
- Đúng, công của tôi.
- Và kết quả là bà Leo Abernethie đã bị đánh ngất.
- Đó đâu phải là tại tôi. Nếu như bà ấy đến gặp tôi thì đã không có chuyện gì nhưng bà ấy đã gọi điện cho luật sư của mình ở London.
- Bà ấy đáng chuẩn bị nói ra một điều bí mật thì...
- Đúng thế đấy.
- Thế bà ấy đã kịp nói gì chưa?
- Bà ấy mới chỉ kịp nói là bà ấy đã ngắm mình trong gương.
- Rất nữ tính. Thông tin đó có giúp ông được không?
- Có, tôi nghĩ là tôi đã đoán được điều mà bà ấy định nói với luật sư của mình.
- Tôi vẫn biết là ông có tài phán đoán. Vậy thì điều bí mật đó là gì?
- Xin lỗi, nhưng ông đang điều tra về cái chết của Richard Abernethie đấy à?
- Không, không chính thức. Nhưng tôi quan tâm đến tất cả những gì có liên quan đến cái chết của bà Lansquenet.
- Quả đúng là có liên quan thật. Nhưng, ông bạn thân mến, hãy cho tôi vài giờ nữa. Lúc đó tôi sẽ biết được phán đoán của tôi có đúng không.
- Tôi sẽ đợi.
- Nếu đúng thì tôi sẽ có thể cung cấp cho ông một bằng chứng xác thực.
- Quả là chúng tôi đang rất cần bằng chứng - Viên thanh tra liếc xéo sang bên Poirot - Ông đang giấu chúng tôi điều gì đây?
- Không có gì đâu. Thực ra tôi cũng chưa biết cái bằng chứng ấy có tồn tại thật hay không, tôi mới chỉ đoán ra nó qua những mẩu đối thoại mà thôi. Cũng có thể là tôi nhầm - Poirot nói vẻ không chắc chắn lắm.
- Có lẽ điều đó không hay xảy ra lắm. Morton mỉm cười.
- Không. Nhưng tôi cũng phải thú nhận là đã có lúc tôi nhầm.
- Ồ có lẽ luôn luôn có lý cũng trở thành nhàm chán.
- Tôi thì không thấy như vậy.
- Ông yêu cầu tôi chờ đợi, không thẩm vấn ai?
- Ồ không, không. Hãy cứ làm những gì mà ông đã định. Nhưng chắc là ông vẫn chưa định bắt giữ ai đấy chứ?
- Chưa - Morton lắc đầu - Tôi thiếu bằng chứng. Để bắt người cần phải có quyết định của Viện kiểm sát, nhưng chúng tôi vẫn chưa đến giai đoạn đó. Bây giờ tôi sẽ chỉ thẩm vấn từng người về thời gian họ sử dụng ngày xảy ra vụ án, và chúng tôi sẽ phải rất cẩn thận với một người trong số họ.
- Tôi hiểu, ông muốn nói tới cô Banks?
- Ông thông minh lắm. Đúng là cô ta đấy. Cô ta đã có mặt ở Lytchett St-Mary ngày hôm đó. Người ta đã nhìn thấy xe hơi của cô ta.
- Nhưng chẳng ai nhìn thấy cô ta cả.
- Đúng thế. Việc cô ta giấu không nói tới chuyến đi này không có lợi cho cô ta, cô ta sẽ phải cho chúng tôi những lời giải thích thỏa đáng.
- Cô ta rất giỏi trong việc tìm lý do đấy.
- Đúng thế. Đó là một cô gái thông minh, có lẽ là hơi quá thông minh.
- Đôi khi không nên tỏ ra quá thông minh. Chính như vậy mà những tên tội phạm nguy hiểm bị lộ tẩy. Ông có phát hiện ra điều gì đặc biệt về George Crossfield không?
- Không có gì đáng kể. Anh ta là một loại người quá bình thường. Có bao người như anh ta trong đất nước này.
Thanh tra Morton ngừng lại một lát rồi nói tiếp:
- Một Mẹ Bề trên, tôi không còn nhớ của tu viện nào nữa, đã kể với tôi một chuyện rất lạ. Hai bà sơ đã đi quyên góp tiền và đã đến nhà bà Lansquenet hôm trước hôm bà ấy bị giết. Họ đã gõ cửa nhưng không ai trả lời cả. Điều đó thì chẳng có gì đáng ngạc nhiên vì bà Lansquenet đã đi dự đám tang còn cô Gilchrist thì cũng đã đi chơi ở Bournemouth. Ấy thế mà các bà sơ lại nói rằng có ai đó ở trong nhà và họ đã nghe thấy tiếng thở dốc và rên rỉ trong nhà vọng ra. Chuyện đó đã xảy ra đúng ngày hôm trước hôm bà Lansquenet bị giết, Mẹ Bề trên đã quả quyết chắc chắn như vậy vì tu viện đã ghi lại sự kiện trong nhật ký. Có thể là ai đó đã lợi dụng không có ai ở nhà vào ăn trộm và đã quay lại ngày hôm sau? Tôi không tin lắm vào tiếng thở dốc hay tiếng rên rỉ. Ngay cả những bà sơ cũng có thể bị hoang tưởng, cũng dễ hiểu nếu như họ cho rằng đó là tiếng rên rỉ vì biết rằng trong nhà đã xảy ra án mạng. Điểm quan trọng là đã có người trong nhà vào lúc mà lẽ ra không có ai ở đó. Ai đã ở đó? Cả gia đình Abernethie đều đã có mặt ở đám tang lúc đó.
- Sau đó hai bà sơ ấy có quay lại nhà bà Lansquenet nữa không?
- Có, khoảng một tuần sau đó. Ngày có vụ điều tra thì phải.
- Tốt lắm. Hercule Poirot lẩm bẩm.
- Sao tự nhiên ông lại quan tâm đến những bà sơ như thế?
- Dù ông có muốn hay không thì họ cũng đã thu hút sự chú ý của tôi rồi. Chắc là ông cũng đã nhận thấy rằng những bà sơ này cũng đến ngày mà chiếc bánh tẩm thuốc độc đã được gửi đến cho cô Gilchrist.
- Chẳng lẽ ông lại nghĩ rằng... Không, thật là ngớ ngẩn.
- Những ý kiến của tôi không bao giờ là ngớ ngẩn. Bây giờ tôi để ông bắt đầu các cuộc thẩm vấn của ông về vụ bà Lansquenet. Còn tôi, tôi sẽ đi tìm cô cháu gái họ của ông Richard Abernethie quá cố.
- Hãy thận trọng với những gì mà ông nói với cô Banks nhé.
- Không phải là cô Banks, tôi đi tìm gặp cô Shane.
*** Hercule Poirot đã tìm thấy Rosamund ngồi trên một chiếc ghế băng bên một con suối nhỏ chảy uốn lượn giữa những bụi đỗ quyên. Cô đang ngắm nước chảy.
- Hy vọng rằng tôi không làm phiền cô chứ, Ophélie? - Poirot vừa nói vừa ngồi xuống cạnh Rosamund - Có lẽ là cô đang tập cho vai kịch của mình.
- Tôi chưa bao giờ diễn một vở nào của Shakespear... à có một lần tôi đã đóng vai Jessica trong vở Người lái buôn thành Venise. Một vai chẳng hay hớm gì.
- Đúng thế, và rất thống thiết: "Tôi chẳng bao giờ thấy hạnh phúc khi nghe một bản nhạc êm dịu" - Poirot dẫn lời trong vở kịch - Jessica tội nghiệp! Làm con gái của một người Do Thái bị khinh khi và ghét bỏ, thật là bất hạnh. Hẳn là cô ấy đã rất lo sợ khi bỏ trốn cùng người yêu mang theo tiền của cha. Không có đồng tiền hẳn Jessica đã là một người hoàn toàn khác.
Rosamund nhìn sang Poirot.
- Tôi tưởng là ông đã đi rồi chứ - Cô nhìn đồng hồ đeo tay - Đã hơn 12 giờ rồi.
- Tôi bị lỡ tàu - Nhà thám tử trả lời.
- Tại sao?
- Cô nghĩ rằng tôi đã lỡ tàu vì một lý do đặc biệt nào đó chăng?
- Tôi đoán là như vậy. Ông là một người rất cẩn thận, nếu như ông thực sự muốn đi thì ông đã không lỡ tàu.
- Cô thật là tinh tế. Cô biết không, tôi đã ngồi mãi trong ngôi nhà mùa hè trong vườn hy vọng rằng cô sẽ đến gặp tôi.
- Tại sao? Ông đã chào tạm biệt mọi người sáng nay trong thư viện rồi cơ mà.
- Đúng thế. Nhưng cô không có gì đặc biệt kể với tôi sao?
Rosamund lắc đầu.
- Tôi đang mải suy nghĩ, về rất nhiều điều quan trọng.
- Tôi cũng đã nhận thấy thế.
- Thông thường tôi không suy nghĩ bao giờ, và tôi cho rằng suy nghĩ chỉ làm mất thời gian mà thôi. Nhưng lần này thì rất nghiêm chỉnh. Tôi có một dự định, tôi cần phải quyết định một chuyện.
- Về chồng cô?
- Cũng có thể nói là như vậy.
Poirot do dự một lát rồi nói:
- Thanh tra Morton vừa đến.
Và không để cho Rosamund có thời gian hỏi thanh tra Morton là ai, Poirot nói tiếp:
- Ông ấychịu trách nhiệm điều tra vụ án bà Lansquenet. Ông ấy đến để hỏi mọi người trong gia đình về việc sử dụng thời gian của từng người ngày xảy ra vụ án.
- Tôi hiểu. Những chứng cứ ngoại phạm.
Vẻ mặt cô chợt toát lên vẻ láu cá:
- Michael sẽ rất bối rối đấy. Anh ta không biết rằng tôi đã biết chuyện hôm đó anh ta đã ở chỗ người đàn bà ấy.
- Làm sao cô biết được?
- Ồ, cái đó đã rõ như ban ngày. Tôi chỉ cần nhìn cái cách anh ta đã nói với tôi rằng anh ta sẽ đi ăn trưa cùng Oscar là đủ biết: giọng hờ hững và hơi nhăn mũi, anh ta vẫn làm như vậy mỗi khi nói dối.
- Tôi phải cảm ơn trời vì đã không lấy cô làm vợ, Rosamund.
- Tôi cũng đã gọi điện cho Oscar để kiểm tra. Những lời nói dối của đàn ông thật là ngớ ngẩn.
- Hình như chồng cô không được chung thủy cho lắm.
- Vâng, quả vậy - Rosamund trả lời rất thản nhiên.
- Điều đó không làm cô buồn sao?
- Ồ, có một người chồng mà bao phụ nữ khác muốn cướp cũng vui đấy chứ. Tôi thà như thế còn hơn là có một người chồng chẳng ai thèm như Suzan. Gregory chỉ là một gã nhát gan.
- Nếu một ngày nào đó họ cướp mất chồng cô thỉ sao?
- Họ chưa bao giờ làm được điều đó, bây giờ lại càng không.
- Sao thế?
- Bây giờ tôi có tiền thừa kế của bác Richard. Tôi biết là Michael háo sắc. Người đàn bà ấy, Sorrel Dainton, đã gần trói được anh ta rồi nhưng đối với Michael, sự nghiệp vẫn là quan trọng hơn cả. Bây giờ, với tiền của tôi, anh ta sẽ có thể vừa là nhà đầu tư vừa là diễm viên chính cho vở kịch của anh ta. Ông thấy đấy, anh ấy có tham vọng, và có tài... không như tôi. Tôi rất thích diễn nhưng tôi rất vụng về, mặc dù tôi có một thân hình đẹp đấy chứ. Không, tôi chẳng còn gì phải lo lắng về phía Michael nữa cả, vì đó là tiền của tôi.
Rosamund tỏ vẻ rất bình tĩnh, thản nhiên nhìn Poirot. Nhà thám tử chợt thấy lạ là cả hai cháu gái họ của Richard Abernethie đều yêu say đắm hai người đàn ông không có khả năng đáp lại tình yêu của họ. Ấy vậy mà Rosmund là một phụ nữ tuyệt đẹp còn Suzan thì có duyên và rất quyến rũ. Suzan cần được Gregory yêu và cô bấu víu vào điều tưởng tượng đó. Rosamund sáng suốt hơn, cô rất thực tế và biết mình muốn gì.
- Bây giờ tôi cần phải suy nghĩ để quyết định một chuyện quan trọng cho tương lai. Michael vẫn chưa biết điều đó - Rosamund mỉm cười - Hôm đó anh ấy đã phát hiện ra rằng tôi đã không đi chợ mà đi dạo ở Regent s Park và anh ấy đã rất nghi ngờ tôi.
Poirot nhìn cô vẻ rất ngạc nhiên và tò mò.
- Tôi đã đi dạo ở đó rất lâu sau khi trở về từ Harley Stret (1). Tôi cần phải suy nghĩ một chút. Tất nhiên Michael nghĩ rằng tôi có hẹn với bạn trai ở đó. - Rosamund cười khoang khoái - và anh ấy đã rất khó chịu.
Một chốc lát im lặng. Rồi Poirot nói:
- Cô Shane này, tôi nghĩ là cô nên nhường cái bàn đá xanh lại cho chị họ cô, Suzan.
- Tại sao cơ chứ? Tôi muốn có nó cơ mà - Rosamund nhìn Poirt ngạc nhiên.
- Tại sao ư? Tại vì cô sẽ vẫn giữ được Michael còn Suzan thì sẽ mất chồng cô ấy.
- Mất ư? Ông muốn nói rằng Greg sẽ bỏ đi với người khác? Thế mà tôi cứ tưởng là anh ta chẳng bao giờ có thể làm chuyện đó, anh ta có vẻ là một kẻ nhát gan.
- Sự không chung thủy không phải là cách duy nhất để hai vợ chồng đánh mất nhau.
- Sao? Ông muốn nói rằng... Chẳng lẽ ông lại nghĩ rằng Greg đã đầu độc bác Richard, giết cô Cora và rồi đánh ngất bác Helen sao? Không thể như thế được. Tôi cũng biết đôi chút về vụ này đấy.
- Thế theo cô ai là thủ phạm?
- George, tất nhiên là George. Anh ta là một kẻ mờ ám, và một người bạn của tôi ở Monte-Carlo đã cho tôi biết rằng anh ta đã có dính dáng đến vài vụ lừa đảo. Hẳn là bác Richardcũng đã được biết điều đó và chuẩn bị xóa tên anh ta khỏi danh sách những người thừa kế. Tôi tin chắc rằng chính anh ta là thủ phạm.
Chú Thích
(1) Phố của những phòng khám chuyên khoa nổi tiếng nhất ở London.

Chương 24

Điện báo đã đến vào khoảng 18 giờ chiều hôm đó. Theo yêu cầu, bức điện đã được chuyển tới tận nơi chứ không báo bằng điện thoại. Hercule Poirot quanh quẩn gần của ra vào từ một lúc lâu đã nhận bức điện từ tay Lanscombe ngay sau khi người chuyển điện tín đưa cho ông phục vụ già. Trên bức điện chỉ có ba từ và một chữ ký. Poirot mỉm cười hài lòng và móc túi ra một bảng đưa cho người nhân viên bưu điện làm anh chàng này trợn tròn mắt ngạc nhiên.
- Có những trường hợp mà người ta phải bỏ tính tiết kiệm. Poirot nói với Lanscombe.
- Ông nói đúng, thưa ông - Lanscombe trả lời một cách lịch sự.
- Thanh tra Morton đâu rồi?
- Một ông cảnh sát đã đi rồi - trong giọng Lanscombe có vẻ khinh bỉ - người kia đang ở trong thư viện.
- Tốt lắm! Tôi đến gặp ông ta đây.
Rồi Poirot vỗ vai người phục vụ già nói:
- Dũng cảm lên Lanscombe. Chúng ta sắp giải quyết xong vụ án này rồi.
- Nếu tôi không lầm thì ông không định đi tàu chuyến 20 giờ 30?
- Không nên thất vọng như vậy.
Hercule Poirot đi mấy bước rồi chợt quay lại hỏi Lanscombe:
- Ông có thể nhắc lại cho tôi những gì mà Cora Lansquenet đã nói với ông khi bà ấy vừa gặp lại ông hôm đến dự đáng tang không?
- Ồ tôi nhớ rất rõ, thưa ông. Cô Cora... ồ xin lỗi, bà Lansquenet - tôi vẫn cứ nghĩ như là khi bà ấy còn là cô Cora bé nhỏ...
- Điều đó cũng dễ hiểu thôi.
- ... Cô Cora Lansquenet đã nói: "A Lanscombe! Lâu lắm rồi ông không mang bánh trứng đến lều cho chúng tôi nữa". Một ông chủ, cô chủ đều có một cái lều riêng trong vườn. Mùa hè chúng tôi hay làm bánh trứng và tôi hay mang đến cho họ. Cô Cora vẫn thích những cái bánh ấy lắm.
- Được lắm. Poirot gật gù. Rất bình thường.
Rồi Poirot đến gặp thanh tra Morton trong thư viện và đưa bức điện tín cho ông này xem. Thanh tra Morton đọc rồi nói:
- Tôi chẳng hiểu gì cả.
- Đã đến lúc có thể nói với ông tất cả.
Thanh tra Morton cười gượng.
- Ồ, ông đã làm như là trong một vở kịch vậy. Nếu như ông đã phát hiện ra điều gì đó cụ thể thì chẳng phải là quá sớm đâu. Tôi không thể tiếp tục cuộc điều tra như thế này được nữa. Anh chàng Banks vẫn tiếp tục tự nhận là mình đã đầu độc Richard Abernethie và nói là chúng ta sẽ chẳng bao giờ biết được anh ta đã làm như thế nào.
- Tôi sẽ nói hết với ông.
- Vâng, vâng, hãy nói cho tôi biết tất cả đi. Nhưng nhanh lên nhé.
*** Lần này Hercule Poirot đã cho họp mặt mọi người trong phòng khách. Những khuôn mặt đang hướng về phía ông chẳng tỏ vẻ gì căng thẳng thậm chí còn có vẻ như đùa cợt. Sự đe dọa giờ đây đã chuyển sang hai thanh tra cảnh sát Morton và Parwell. Bởi vậy Hercule Poirot, với cương vị là một thám tử tư, đã bị hạ xuống hàng dưới và trở thành một chủ đề gây cười.
Timothy tự nhận lấy cương vị đại diện của gia đình. Ông ta nghiêng mình về phía Maude nói nhỏ:
- Hắn ta là một gã bịp bợm có cỡ đấy. Có lẽ Entwhistle bị lẫn cẫn mất rồi.
Hercule Poirot sẽ phải cố gắng lấy lại ảnh hưởng của mình. Ông bắt đầu nói với giọng trịnh trọng:
- Lại một lần nữa tôi chào tạm biệt các quý vị. Sáng nay, tôi đã nói là tôi sẽ đi chuyến tàu 12 giờ, bây giờ tôi xin thông báo là tôi sẽ đi chuyến tàu 20 giờ 30 phút, tức là ngay sau bữa tối. Tôi đi bởi vì tôi chẳng còn gì cần làm ở đây nữa. Đầu tiên, Tôi dự định giải một câu đố hóc búa, câu đố đó đã được giải.
"Nhưng trước hết tôi xin nhắc lại những điểm mà ông Entwhistle đã lưu ý tôi: Thứ nhất: Ông Richard Abernethie đã đột ngột qua đời. Thứ hai: Sau đám tang, em gái của ông ấy đã nói câu này trước mặt cả gia đình: "Nhưng ông ấy đã bị giết, chẳng phải vậy sao?" Thứ ba: Bà Lansquenet đã bị giết. Câu hỏi đặt ra là: Liệu ba sự kiện này có liên quan đến nhau không? Điều gì đã xảy ra sau đó? Cô Gilchrist, hầu gái của bà Lansquenet, đã suýt chết vì ăn phải một miếng bánh tẩm thuốc độc. Đây lại là một sự kiện nữa của chuỗi."
"Nhưng như tôi đã nói trước các vị sáng nay, không có gì, hoàn toàn không có gì cho phép khẳng định rằng Richard Abernethie đã bị đầu độc. Nhưng cũng chẳng có gì cho phép khẳng định điều ngược lại. Những sự kiện tiếp theo thì rõ ràng hơn. Chắc chắn rằng Cora Lansquenet đã nói ra những lời ấy, tất cả mọi người đều đã nghe thấy. Và cũng rõ ràng là bà ấy đã bị giết ngay ngày hôm sau, vũ khí giết người là một cái rìu."
"Bây giờ chúng ta hãy cùng nhau nghiên cứu sự kiện thứ tư. Người đưa thư cam đoan - mặc dù rằng anh ta không dám thề - rằng đã không chuyển một hộp nào đến nhà Lansquenet ngày hôm đó. Nếu như anh ta đã nhớ đúng, tức là cái hộp đó đã được ai đó mang đến đặt ở đó như thể là người đưa thư đã mang nó đến. Mặc dù rằng có thể đó là một người lạ mặt, nhưng chúng ta cũng không nên loại trừ khả năng đó chính là ai đó trong số những người đã có mặt ở nhà bà Lansquenet ngày hôm đó. Những người này là: cô Gilchrist, cô Suzan Banks, ông Entwhistle, một nhà phê bình tranh tên là Guthrie và một hoặc hai bà sơ đã đến quyên góp sáng hôm đó. Tôi đã quyết định tin lời khai của người đưa thư là đúng. Như vậy cần phải nghiên cứu một cách cẩn thận nhóm người tình nghi."
"Cô Gilchrist không có lợi gì trong cái chết của ông Richard Abernethie và rất ít trong cái chết của bà Lansquenet. Thực ra, bà Lansquenet qua đời làm cho cô ấy mất việc làm và cô ấy sẽ rất khó tìm thấy lại một việc làm khác. Mặc dù cô ấy lại chính là nạn nhân của một vụ đầu độc và đã bị chuyển vào viện cấp cứu. Suzan Banks thì có lợi trong cái chết của Richard Abernethie và cả trong cái chết của bà Lansquenet nữa. Động cơ đầu độc cô Gilchrist đối với cô ta có thể là để đảm bảo an toàn, cô ta có thể nghĩ rằng cô Gilchrist đã nghe thấy cuộc đối thoại bí mật giữa Cora Lansquenet là Richard Abernethie và điều đó có thể là nguy hiểm cho cô ta. Nếu như vậy thì Suzan Banks cũng có lợi nếu cô Gilchrist bị giết. Hãy nhớ là cô ta đã từ chối khi cô Gilchrist mời ăn bánh và đã chỉ định gọi bác sĩ khi cô Gilchrist bị đau giữa đêm. Ông Entwhistle chẳng có lợi gì trong cái chết của Richard Aernethie hay của Cora Lansquenet . Tuy nhiên quyền của ông ta trong việc phân chia tài sản của ông Abernethie có thể làm cho ông ta muốn rằng Richard Abernethie mất sớm. Nếu như vậy tại sao ông ta lại đã mời tôi điều tra? Câu trả lời là đã xảy ra nhiều trường hợp tội phạm quá tự tin đã khiêu khích giới điều tra. Còn hai người tình nghi nữa, ông Guthrie và một bà sơ. Nếu ông Guthrie đúng là một nhà phê bình tranh như ông ta tự nhận thì ông ta sẽ được loại khỏi nhóm tình nghi. Đối với bà sơ cũng vậy. Nói một cách khác, hai nhân vật này có phải là những kẻ mạo danh không? Và đâu là động cơ của họ. Một bà sơ đã đến quyên góp ở nhà ông Timothy Abernethie và cô Gilchrist tưởng rằng đó chính là bà sơ đã đến Lytchett St-Mary. Một hoặc hai bà sơ cũng đã đến đây, Enderby Hall, ngày hôm trước hôm Richard Abernethie đột tử."
- Tôi đặt cược 3/1 vào bà sơ - George Crossfield khẽ nói.
- Bây giờ - Poirot tiếp tục - chúng ta có trong tay nhiều yếu tố của vấn đề: cái chết của ông Richard Abernethie, vụ giết bà Cora Lansquenet, miếng bánh tẩm độc, động cơ của bà sơ. Ngoài ra, cũng có một vài sự kiện đặc biệt khác làm tôi chú ý: chuyến viếng thăm của một nhà phê bình tranh, một mùi tranh sơn dầu, một chiếc bưu thiếp cảng Polflexan và cuối cùng một bó hoa giả trên bàn đá xanh bây giờ đã được thay thế bằng một chiếc bình kiểu Tàu. Chính bằng cách tổng hợp những yếu tố này mà tôi đã tìm thấy sự thật mà bây giờ tôi sẽ cho các vị biết. Trước hết, như tôi đã nói sáng nay, Richard Abernethie đã đột tử. Thực ra cái chết này sẽ chẳng là đáng ngờ nếu không có câu nói ấy của Cora sau đám tang. Ý nghĩ Richard Abernethie có thể bị giết chỉ là dựa trên câu nói này. Và tất cả mọi người đã tin, không phải vì những lời nói của Cora mà vì ai cũng biết rằng Cora Lansquenet có thói quen nói ra những sự thật vào những lúc không nên nhất. Bây giờ tôi hỏi các vị "Các vị biết Cora Lansquenet đến mức nào?"
Poirot ngừng lời. Một lát sau Suzan hỏi:
- Ông muốn ám chỉ điều gì?
Nhà thám tử tiếp tục:
- Thực ra các vị không biết Cora rõ lắm. Thế hệ trẻ chưa bao giờ gặp bà ấy hoặc là chỉ gặp một hai lần khi còn nhỏ. Chỉ có ba người biết Cora Lansquenet: Lanscombe, ông người ở đã rất già và không còn nhìn rõ lắm nữa; bà Timothy Abernethie và bà Leo Abernethie biết khá rõ về Cora nhưng cũng đã hai mươi năm rồi chưa gặp lại. Vậy nên tôi đã đặt ra giả thuyết rằng người đã đến dự đám tang có thể không phải là Cora Lansquenet.
- Ông muốn nói rằng cô Cora... rằng đó không phải là cô Cora? - Suzan trợn tròn mắt ngạc nhiên - Và không phải là bà ấy mà là một người khác đã bị giết?
- Không, không. Người đã bị giết đúng là Cora Lansquenet. Nhưng người đã đến dự đám tang Richard Abernethie không phải là Cora Lansquenet. Người đó, đã đến đây với mục đích duy nhất là lợi dụng cái chết đột ngột của Richard Abernethie để làm cho mọi người nghĩ rằng ông ấy đã bị giết. Phải thừa nhận là người đó đã thành công.
- Vớ vẩn! Tại sao lại làm như thế? Và để làm gì cơ chứ? - Maude lớn tiếng hỏi.
- Để làm gì ư? Để đánh lạc hướng mọi người khỏi một vụ giết người khác, vụ bà Cora Lansquenet. Cora nêu ra giả thuyết Richard Abernethie đã bị giết và ngay ngày hôm sau chính bà ta bị giết thì mọi người sẽ nghĩ ngay đến khả năng có liên quan giữa hai vụ án. Nhưng nếu Cora bị giết và vụ trộm không đủ sức thuyết phục cảnh sát thì những nghi ngờ đầu tiên sẽ hướng về người sống cùng nạn nhân.
Cô Gilchrist lên tiếng phản đối với giọng như đùa:
- Ồ ông Pontalier. Chẳng lẽ ông lại nghĩ rằng tôi đã giết người chỉ vì một cái ghim cài amênit và một vài bức ký họa hay sao?
- Ồ không, cô Gilchrist. Cô đã giết vì một thứ có giá trị hơn nhiều. Một trong những bức ký họa này, bức bến cảng Polflexan, đã được vẽ theo một bức bưu thiếp - như là cô Banks phát hiện ra - với bức tường chắn sóng như là trước khi nó đã bị phá hủy trong chiến tranh. Ấy thế mà bà Lansquenet lại luôn luôn vẽ theo cảnh thực. Tôi đã chợt nhớ ra ông Entwhistle đã nói với tôi rằng lần đầu tiên ông ấy đến gặp cô ở nhà bà Lansquenet, ông ấy đã ngửi thấy mùi dầu vẽ trong nhà. Cô biết vẽ đúng không, cô Gilchrist? Cha cô sinh thời là một họa sĩ và cô cũng có hiểu biết về hội họa. Chắc hẳn là bà Lansquenet đang đợi một chuyến viếng thăm trong những ngày sắp tới của một ông bạn phê bình tranh nổi tiếng. Cô được biết Richard Abernethie vừa đột tử và cô đã dựng lên một kế hoạch. Đối với cô việc cho Cora uống thuốc ngủ chẳng khó khăn gì, chỉ cần cho thuốc vào cốc trà mà bà ấy vẫn uống buổi sáng. Cora sẽ ngủ cả ngày và cô thì sẽ đi dự đám tang của Richard Abernethie thay bà ấy.
"Cô biết rất rõ Enderby Hall vì đã nghe Cora nói tới, cô và bà ấy rất thân nhau và bà ấy hẳn đã kể cho cô nghe rất chi tiết những kỷ niệm tuổi thơ của mình. Như vậy cô cũng đã biết và nhắc lại với Lanscombe chuyện bánh trứng và những túp lều trong vườn, nhờ thế mà Lanscombe đã không nghi ngờ gì. Và cũng chẳng ai khác ngờ rằng cô không phải là Cora. Cô đã mặc đồ của bà ấy, đã nhồi nhét đồ vào trong người cho có vẻ to béo. Chẳng có ai thực sự biết rõ Cora Lansquenet, con người đã thay đổi nhiều sau hai mươi năm, và tất cả đều nói "Nếu gặp ngoài đường tôi sẽ không nhận ra bà ấy."
"Nhưng nếu người ta thay đổi về hình dáng thì những tật sính vẫn tồn tại mãi. Cora Lansquenet có một vài tật đặc biệt mà cô đã học bằng cách tập trước gương. Và chính ở điểm này mà cô đã phạm phải sai lầm đầu tiên... Cô đã không biết là hình ảnh trong gương là hình ảnh đảo ngược. Và như thế, khi cô tập tật nghiêng đầu sang bên của Cora thì cô đã lầm bên. Trong gương cô thấy mình nghiêng đầu sang bên phải như Cora nhưng thực ra cô đã nghiêng sang bên trái.
"Chính điều này đã làm cho Helen Abernethie có cảm giác cái gì đó không bình thường. Tối hôm qua, khi mọi người nói chuyện về hình ảnh đảo ngược trong gương, tôi nghĩ là bà Abernethie cũng đã tự mình làm lại thí nghiệm đó trong phòng riêng. Có thể nói là gương mặt bà ấy không hoàn toàn cân xứng và có lẽ là hình ảnh đảo ngược trong gương đã làm cho bà ấy nghĩ đến cái tật nghiêng đầu sang bên của Cora và đột nhiên bà ấy nhận ra điều gì đã làm cho bà ấy cảm thấy lạ tại buổi họp gia đình sau đám tang Richard Abernethie. Cora đã nghiêng đầu sang bên trái... trong gương sẽ là bên phải. Nhưng bà ấy vẫn không hiểu tại sao nên đã gọi điện để nói với ông Entwhistle. Nhưng ai đó đã dậy sớm và bắt gặp bà Abernethie đang nói chuyện và đã đánh ngất bà ấy vì sợ bà ấy nói lộ ra những điều nguy hiểm cho mình.
Poirot ngưng một lát rồi thêm vào:
- Bây giờ tôi cũng đã có thể báo cho cô tin này, cô Gilchrist: tình trạng của bà Abernethie không nghiêm trọng lắm. Ít ngày nữa thôi là bà ấy sẽ có thể tự kể lại cho chúng ta sự thực.
- Tôi không hề làm gì như ông vừa nói cả - Cô Gilchrist kêu lên - Chỉ toàn là bịa đặt.
- Đúng là cô, hôm đó, ở đám tang - Đột nhiên Michael Shane kêu lên - Lẽ ra tôi phải nhận ra điều đó sớm hơn. Từ lúc gặp cô đến đây cùng cô chú Timothy tôi đã có cảm giác là đã gặp cô ở đâu rồi. Nhưng người ta không để ý đến... - anh chàng dừng lại ngập ngừng.
- Ồ, đúng thế, người ta không để ý đến một cô hầu gái - giọng cô Gilchrist run run - Người ở chỉ để dùng vào những việc nặng nhọc, việc hầu hạ mà thôi. Ông Poirot, hãy tiếp tục câu chuyện tưởng tượng vô lý của ông đi.
- Tất nhiên là giả thuyết ông Richard Abernethie đã bị giết đưa ra hôm đám tang chỉ là phần đầu của câu chuyện. Cô có nhiều lá bài khác. Chẳng hạn như cô sẵn sàng tuyên bố, bất cứ lúc nào, rằng cô đã nghe được cuộc đối thoại giữa Richard và Cora. Cô sẽ hướng nghi ngờ vào ai đó trong gia đình. Nhưng thực ra có lẽ trong cuộc đối thoại ấy Richard chỉ nói với em gái rằng ông ấy chẳng còn sống được bao lâu nữa. Điều đó giải thích một lá thư khó hiểu mà ông ấy đã viết cho Cora sau khi trở về Enderby.
"Bà sơ cũng là một điều bịa đặt nữa của cô. Bà sơ - hay những bà sơ - đến quyên góp tiền ở nhà bà Lansquenet ngày có cuộc điều tra đã cho cô ý định bịa ra một bà sơ có vẻ như đang bám theo cô. Cô đã viện cớ đó để nghe trộm cuộc điện thoại của bà Timothy khi bà ấy nói chuyện với bà Helen Abernethie, và sau đó là để được đi theo ông bà Timothy đến Enderby với mục đích thăm dò cuộc điều tra."
"Việc cô tự đầu độc nhưng không đến mức gây chết người là một mánh khóe rất thông thường và đã làm cho thanh tra Morton bắt đầu nghi ngờ cô."
- Nhưng bức tranh thì sao? - Rosamund lên tiếng hỏi. Đó là bức tranh gì vậy?
Poirot chậm rãi mở ra bức điện tín.
- Sáng nay tôi đã gọi điện cho ông Entwhistle, người mà tôi hoàn toàn tin tưởng, và đề nghị ông ấy đến Stanfield Grange giả vờ theo lệnh ông Timothy Abernethie. Tôi đã yêu cầu ông ấy lấy bức tranh cảng Polflexan trong phòng cô Gilchrist với lý do là để đóng khung làm quà bất ngờ cho chủ nhân. Ông ấy đã mang bức tranh về London và đến gặp ông Guthrie mà tôi đã liên hệ trước. Lớp sơn dầu vẽ vội đã được rửa sạch để lộ ra bản gốc.
Poirot giơ tờ điện tín lên đọc:
- Một bản gốc của Vermeer. Ký tên Guthrie.
Đột nhiên cô Gilchrist bật lên nói liên miên:
- Tôi biết mà. Tôi biết đó là một bức của Vermeer mà. Tôi đã biết chắc là như vậy, còn mụ ta thì không. Mụ ta cứ nói mãi về Rembrandt và những họa sĩ nguyên thủy nhưng lại không nhận ra một bức Vermeer ở ngay trước mũi mình. Mụ ta cứ tưởng là mình hiểu biết về hội họa lắm nhưng thực ra mụ ta chẳng biết gì cả. Một mụ đàn bà ngu ngốc! Suốt ngày mụ ta kể cho tôi nghe về Enderby, về những gì họ đã có khi còn trẻ con, Richard, Timothy, Laura và những người khác nữa. Một lũ trẻ con giữa đống vàng! Chúng đã có tất cả những gì chúng muốn. Suốt ngày suốt năm, lúc nào cũng những chuyện ấy, tôi nghe đến mức chán ngấy. Ấy thế mà tôi cứ phải trả lời: "Ô thật vậy sao bà Lansquenet?" "Ô thật tuyệt bà Lansquenet!" và phải làm ra vẻ thích thú nhưng thực ra tôi chán đến chết đi được... Một bức Vermeer? Tương lai của tôi sẽ thay đổi. Tôi đã đọc trên báo hôm trước rằng một bức Vermeer đã được bán với giá 5000 bảng!
- Và cô đã giết người vì 5000 bảng sao? - Suzan thốt lên.
- Với 5000 bảng người ta có thể mở một phòng trà - Poirot giải thích.
Cô Gilchrist liền quay lại phía ông.
- Ít ra thì ông cũng hiểu tôi, ông Poirot. Đó là vận may duy nhất của tôi. Tôi cần phải có một khoản vốn, bằng mọi giá.
Nói đến giấc mơ của đời mình cô run lên.
- Tôi định sẽ đặt tên cho nó là "Phòng trà Cây cọ"... tôi sẽ đặt một bảng thực đơn hình lạc đà. Tôi tin chắc rằng tôi sẽ thành công và mọi người từ khắp nơi sẽ tìm đến phòng trà của tôi.
Và trong một chốc lát, phòng trà tưởng tượng trở nên thực hơn cả phòng khách kiểu Victoria của Enderby.
Thanh tra Morton can thiệp vào cắt ngang đoạn phim viễn tưởng. Cô Gilchrist quay lại phía ông nói một cách lịch sự:
- Ồ, tất nhiên rồi, ông thanh tra. Lúc này tôi không muốn làm phiền mọi người ở đây. Hơn nữa, tôi đã không thể có "Cây cọ" của tôi nữa thì mọi thứ khác chẳng còn có giá trị gì nữa...
Cô Gilchrist cùng ông thanh tra rời căn phòng, Suzan nói giọng vẫn còn run:
- Tôi thật không dám tin một người đàn bà lại dám làm chuyện đó. Thật khủng khiếp.

Chương 25

- Nhưng vai trò của bó hoa giả và cái bàn đá xanh là gì? - Rosamund hỏi Poirot. Họ đang uống trà với Helen trong căn hộ của bà ở London.
- Cái bàn không quan trọng gì nhưng bó hoa giả là lỗi lộ ra đầu tiên của cô Gilchrist. Cô ta đã nói là chúng rất hợp với cái bàn. Nhưng cô biết đấy, cô ta không thể nhìn thấy chúng trên cái bàn nếu như chưa đến Enderby bao giờ vì quả địa cầu bằng thủy tinh đựng hoa giả đã bị vỡ và những bông hoa giả đã được cất vào dưới gầm cầu thang trước khi cô ta đến cùng Maude và Timothy Abernethie. Cô ta chỉ có thể đã nhìn thấy chúng khi cô ta đã đóng giả Cora đến dự đám tang.
Rosamund im lặng một lát rồi nói:
- A tôi chưa nói với ông, tôi sắp có con.
- À, tôi hiểu rồi. Harley Street... Regent s Paark.
- Đúng thế. Tôi đã suy nghĩ và quyết định bỏ diễn kịch và làm mẹ.
- Vai đó sẽ rất hợp với cô đấy.
Rosamund mỉm cười hạnh phúc.
- Thật là tuyệt. Không như tôi vẫn e ngại, Michael đã rất vui vì quyết định đó. Suzan giữ lại cái bàn đá xanh. Tôi nghĩ rằng bởi vì tôi sắp có con...
- Công việc của Suzan tiến triển rất tốt - Helen nói - Chắc chắn là cô ấy sẽ thành công.
- Cô ấy đã được sinh ra để thành công - Poirot nhận xét - Cũng như chú của cô ấy.
- Chắc là ông muốn nói tới chú Richard, Rosamund đùa, không phải Timothy?
- Ồ, tất nhiên không phải là Timothy rồi.
Tất cả cùng cười vui vẻ.
- Suzan nói là Greg đang theo một kỳ chữa bệnh, nghỉ ngơi. Rosamund nói, cô định hỏi Poirot gì đó nhưng ông lại quay lại chủ đề Timothy:
- Tôi vừa nhận được một lá thư rất thân thiện của ông Timothy Abernethie. Ông ấy nói rất hài lòng vì những gì tôi đã làm cho gia đình.
- Tôi thấy chú Timothy là một người rất khó chịu.
- Tuần tới tôi sẽ đến nghỉ ở nhà họ - Helen nói.
- Sau đó bà sẽ đi Chypre à? - Poirot hỏi.
- Vâng, trong mười lăm ngày nữa. Tài sản thừa kế từ Richard rất có ý nghĩa với tôi, ông Poirot, chắc hẳn rằng còn hơn những người khác.
- Thật vậy sao?
- Vâng. Tôi có một đứa con ở Chypre... Tôi và ông Leo rất yêu nhau nhưng chúng tôi đã không có con. Khi ông ấy ra đi để tôi lại một mình, cô đơn vô kể. Sau chiến tranh, lúc đó tôi là y tá, tôi đã gặp một người... trẻ hơn tôi và đã có vợ. Chúng tôi đã sống với nhau một thời gian. Sau đó người ấy trở về Canada với gia đình. Ông ấy đã không biết gì về đứa trẻ cả... ông ấy không muốn. Tôi đã quyết định giữ và nuôi nó một mình. Tôi đã nói với mọi người rằng đó là cháu họ của tôi. Bây giờ với tiền mà Richard để lại tôi có thể nuôi dạy nó một cách tử tế.
Bà im lặng một lát rồi nói thêm.
- Chưa bao giờ tôi nói điều đó với Richard cả, chúng tôi rất quý nhau nhưng tôi e rằng ông ấy sẽ không hiểu tôi nếu tôi nói với ông ấy chuyện đó. Còn ông, tôi tin ở ông.
Poirot nghiêng mình trên bàn tay Helen chìa ra cho ông.
***
Trở về nhà, Poirot đã thấy có người ngồi trên ghế bành gần lò sưởi của ông.
- Xin chào ông bạn già - Entwhistle lên tiếng - Sau phiên tòa tôi đã đến đây ngay. Tất nhiên tòa đã tuyên bố Gilchrist có tội. Họ đã cho cô ta đến trại giam phạm nhân tâm thần. Từ lúc vào tù cô ta trở nên hoàn toàn mất trí. Suốt ngày cô ta chỉ nói về những dự định mở các phòng trà. Phòng trà mới nhất mang tên "Trà hoa đinh bốc khói" thì phải. Người ta nói cô ta bị điên, tôi thì tôi không tin là như vậy.
- Điên ư? Không đâu. Phải thật sáng suốt mới có thể dựng lên và thực hiện một vụ giết người kỳ lạ và lạnh lùng như thế chứ.
Poirot khẽ rùng mình:
- Tôi đang nghĩ đến câu nói của Suzan Banks: "Tôi không dám tin là một người đàn bà đã làm chuyện đó."
Họ ngồi im lặng hồi lâu không biết nói gì. Poirot nghĩ đến những vụ án mà ông đã được biết.

HẾT