TASS Được Quyền Tuyên Bố - Julian Semyonov

[ngudoc]

Phần 28
TÌM KIẾM - VII

“Điện gửi Xla-vin.
Tìm kiếm mọi chi tiết liên quan đến Đu-bốp. Tính chất quan hệ của anh ta với Vin-te? Có xác định được việc anh ta từng gặp Lô-ren-xơ hay Glép không, dù là gặp một cách tình cờ?
Trung tâm”.

*
* *

“Tối mật.
Kính gửi thiếu tướng Côn-xtan-ti-nốp.
Xin thông báo theo yêu cầu lần thứ hai của đồng chí, rằng hành khách Xéc-gây Đmi-tơ-ri-ê-vích Đu-bốp hôm qua đã bay đi Át-le trên chuyến bay số 852.
Trung tá Dư-cốp”.

*
* *

“Những tư liệu quan sát “Áo Trắng” (mật danh do các nhân viên an ninh ở Áp-kha-di-a đặt cho Đu-bốp vì Đu-bốp bay đến nghỉ ở đây trong bộ com-lê trắng, áo sơ-mi cũng trắng, thắt nơ trắng, chỉ có đôi giày là đen, nặng và đầu tù, giày cũ kiểu Mỹ).
Đến ở khu nhà nghỉ “Hải Đăng” phòng 212. Áo Trắng bắt đầu đi ăn sáng lúc 8h47. Anh ta ngồi vào bàn ăn có hai người đàn bà, một người da ngăm ngăm, khoảng hai mươi ba tuổi, đi cùng với anh ta ra khỏi tiệm ăn vào 9h17.
Anh ta đề nghị cô da ngăm đến phòng anh ta, và cô kia đã nhận lời. Trong phòng Áo Trắng, họ ở lại 52 phút, khi ra đã thay quần áo tắm và bước ra bãi tắm. Họ cùng tắm và phơi nắng ngoài bãi đến 12h49, sau đó cùng đi ăn trưa ở tiệm ăn ban sáng. Ăn ở bàn từ 13h05 đến 13h51. Sau đó lại về phòng Áo Trắng, ở tịt đó đến 16h10, rồi lại ra bãi tắm. Họ trở về vào 18h26, đi ăn tối, lại ngồi vào bàn ăn lúc sáng. Áo Trắng gọi một chai rượu vang có mác “Ti-ba-ni”. Sau đó, anh ta mời cô da ngăm đi dạo. Không gặp gỡ trò chuyện với ai, họ ra khỏi địa phận khu nghỉ mát “Pin-xun-đa”. Ở gần nha bưu điện, Áo Trắng bảo cô da ngăm chờ mình, rồi cầm đồng 3 rúp đổi lấy loại tiền xu 15 kô-pếch, sau đó gọi điện về Mát-xcơ-va theo số điện 341-97-88. Trong lúc nói chuyện với một người nào đó, có tên là Vích-to Lvô-vích, anh ta nói rằng “cần phải biết kiềm chế, rằng anh ta cũng rất muốn nhìn thấy cô ta, song mỗi người phải hoàn thành nhiệm vụ của mình trước mọi người”. Anh ta cũng yêu cầu “Vích-to Lvô-vích đừng lên chỗ anh ta mấy ngày tới nữa, vì rằng sau một tuần, anh ta “mới đi công tác về”. Nói chuyện xong, Áo Trắng mời cô da ngăm vào “ba”, ở đó họ nhảy với nhau đến 12 giờ đêm. Sau đó hai người trở về phòng anh ta và ngủ lại đấy. Báo cáo của Ga-bu-nhi-a”.
Số điện 341-97-88 là của Vích-to Lvô-vích Vin-te, bác sĩ trưởng bệnh viện phụ khoa số ba Mát-xcơ-va. Còn cô “da ngăm đen” được xác định là Ôn-ga Vrôn-xkai-a, hai mươi hai tuổi, ở Mát-xcơ-va, thư kí văn phòng, đoàn viên Côm-xô-môn, chưa chồng, người gốc U-krai-na.

*
* *

Bác sĩ của bệnh viện số 52 trong thành phố nhìn Côn-xtan-ti-nốp một cách ngạc nhiên:
- Tôi đã giải thích tất cả rồi, thưa đồng chí.
- Giải thích với ai?
- Hôm qua có mấy người từ Viện của chị ấy đến, và tất nhiên, cả ông cụ của chị ấy, niềm tự hào của chúng tôi đấy, tôi đã phải giải thích cả cho ông cụ nữa…
- Nhưng tôi là bạn của chồng chị ấy.
- À ông chồng đang ở nước ngoài ấy ư?
- Vâng.
- Hiểu rồi… Anh ta chưa biết gì hay sao?
- Chưa.
- Vậy đồng chí hãy viết cho anh ta rằng chị ấy không đau đớn gì - đột nhiên bị mất hoàn toàn nhận thức… Một cái chết kì cục, tệ hại quá… Anh bạn của chị ấy kể rằng từ chập tối, chị ấy lên cơn rét, anh ta cho uống át-xpi-rin, chị ấy ngủ thiếp đi, nhưng sốt cao… Anh ta nhớ lại, là đã một tuần rồi, chị ấy bị ho, nhưng dù vậy, vẫn đi ra sân vợt chơi ten-nít, tất nhiên, thế là quá bất cẩn rồi. Đến sáng thì anh ta gọi xe cấp cứu… Chúng tôi đã làm mọi cách có thể làm được, nhưng, hình như phổi đã bị phù, và thế là chúng tôi bất lực.
- Nhưng sao lại “hình như”?
Bác sĩ không hiểu, nhìn Côn-xtan-ti-nốp như để hỏi lại. Côn-xtan-ti-nốp nói rõ hơn:
- Nếu mổ tử thi, thì không thể không rõ hơn nguyên nhân chính xác: nguyên nhân gì đã dẫn đến cái chết thê thảm của một phụ nữ còn trẻ và khoẻ mạnh.
- Đúng thế, nhưng chúng tôi đã không mổ… Xin lỗi, tên đồng chí là gì nhỉ?
- Côn-xtan-tin I-va-nô-vích.
- Rất hân hạnh. Còn tôi là Ác-sin Ghê-oóc-ghi-ê-vích. Vâng, vấn đề là chính Vích-to Lvô-vích, bố đẻ chị ấy đã đề nghị không mổ tử thi, lời nói của ông đối với chúng tôi giống như pháp lệnh, ông cụ là một nhà phẫu thuật đại tài, ai cũng nể, các phụ nữ ở Mát-xcơ-va - vẫn coi ông cụ như thần tượng đấy…
- Ác-sin Ghê-oóc-ghi-ê-vích, đồng chí có thể kể giúp thật chi tiết hơn, được không ạ?
- Ờ, chuyện thế này. Hôm ấy tôi trực. Buổi sáng, quãng tám giờ, có một người đàn ông gọi điện thoại…
- Anh bạn của chị ấy?
- Không, anh ta đến sau, cùng với tôi trên chiếc xe cấp cứu hồi sinh. Đây là người hàng xóm, tôi quên tên, một ông già, vốn là quân nhân… Ông ta báo rằng có một phụ nữ bất tỉnh nhân sự, đề nghị chúng tôi đến ngay. Chúng tôi lên xe đi liền. Ôn-ga khi ấy không những bất tỉnh, mà tôi còn cảm thấy là giờ hấp hối đã điểm, mạch chìm, mi mắt xanh nhợt, đồng tử hầu như không phản ứng. Ở trong xe, chúng tôi dùng bình ô-xy chống choáng cho chị ấy; và khi tới đây, chúng tôi lập tức mời giáo sư Ép-lam-pi-ép, tiếp máu cho chị ấy. Nói tóm lại trong vòng bốn giờ đồng hồ chúng tôi cố gắng hết sức để cứu sống chị ấy. Dù rằng, nói một cách thực bụng ra, tôi tin rằng sẽ không có kết quả…
- Thế tại sao lại không mổ?
- Thì tôi đã nói rồi.
- Không, tôi chưa hiểu lí do.
- Vích-to Lvô-vích đã đề nghị…
- Đấy đâu phải lí do. Chiều hôm trước, chị ta còn mạnh khoẻ, sớm hôm sau đã chết. Vậy mà bệnh viện lại không mổ khám nghiệm. Thế ngộ nhỡ là một bệnh dịch lây lan?
- Không, đây không phải là dịch bệnh. Theo dấu vết khám nghiệm thì là phù phổi bất thần, một cơn phù như gió lốc.
- Bệnh ấy có hay xảy ra không?
- Bản thân tôi thì chưa thấy… Cũng có thấy, nhưng phải qua ngày thứ ba, ngày thứ sáu, quá trình suy sụp làm phổi giảm sút dần dần…
- Thế người bạn của chị ấy… Anh ta là gì nhỉ?
- Xéc-gây Đmi-tơ-ri-ê-vích. Chính anh ta đã kể lại là chị ấy bị ho từ lâu, không được khoẻ…
- Vậy dứt khoát không phải là một bệnh dịch hay lây rồi.
- Nhưng quá trình đột biến như gió lốc này kể ra cũng có trong y học. Đồng chí có nhớ sự việc một cảnh sát Mỹ chết bất thần vì ung thư phổi cũng như kiểu gió lốc này không? Anh ta đang để nghị được khai thêm những chứng cớ mới, người ta đang thẩm vấn anh ta, thế rồi, hai ngày sau anh ta chết.
Côn-xtan-ti-nốp đứng dậy đánh thót một cái, đôi mắt ông thường vẫn tươi cười, xanh biếc, bỗng trở nên xám đục như hai lỗ khoan nhỏ.
- Xin cảm ơn đồng chí Ác-sin Ghê-oóc-ghi-ê-vích… Hôm đó là…
- Đúng hôm tôi trực, như tôi đã trình bày.
- Vậy là bốn ngày trước đây?
- Đúng thế.
- Tôi có thể xin đồng chí sao lại cho một bản kết luận về trường hợp cái chết của chị ấy không? Tôi cần gửi cho chồng chị ấy, như vậy phải hơn. Sẽ có biên bản chính xác, không phải chỉ là miêu tả bằng cảm tính, đúng không? Hơn nữa, lại có bạn của chị ấy hộ tống đến bệnh viện nữa… Anh ta chắc cũng khổ tâm lắm?
- Phải, chúng tôi phải tiêm cho anh ta đấy… Anh ta sững người ra như đá, không khóc được. Nhưng là một người có nghị lực. Ông cụ đến - cụ Vích-to đang họp hội nghị ở Đúp-na, người ta điện cho cụ về, tất nhiên cụ bị choáng rồi và chính là Xéc-gây Đmi-tơ-ri-ê-vích lại trấn tĩnh, đưa cụ về nhà, lo tổ chức ma chay trong có một ngày, anh ta biết kiềm chế mình rất giỏi.

*
* *

Viện sĩ y học, Xéc-gây Xéc-gây-ê-vích Vô-gu-lép đã quen biết với Côn-xtan-ti-nốp trong lúc đi săn. Hai người cùng đi máy bay đến Ca-bác-đi-nô Ban-ka-ria, vào tận vùng Kha-si-xmen Xan-sô-kốp, rồi vào A-khơ-tư-ri cùng với Gmư-ri-a, và hai lần đi A-xtơ-ra-khan nữa.
Khác với Gmư-ri-a, viện sĩ là một nhà đi săn để chiêm ngưỡng, mang theo cả máy ảnh, làm Côn-xtan-ti-nốp cũng lây cái tính thích chụp ảnh khi săn, dù rằng Côn-xtan-ti-nốp thường say sưa hạ “tại chỗ” con mồi săn hơn hết, và điều duy nhất ông ghen tị trong cuộc sống là khẩu súng săn cực tốt trong tay một người bạn săn khác.
Vô-gu-lép thì lại dửng dưng với những thứ săn được. Ông sẵn sàng tặng bạn những nanh lợn lòi săn được, ông yêu thích những bữa ăn quây quần khi đi săn, ông thường bảo rằng trong thế kỉ chúng ta, không một an dưỡng đường nào làm giãn ra được sự căng thẳng thần kinh, chỉ có phương thuốc hiệu nghiệm nhất là đi săn lợn lòi hoặc săn gấu.
- Tất cả những phương pháp trị bệnh, - ông thường nói - dù là dùng các thứ thuốc mới, châm cứu, cho ngủ tĩnh dưỡng, nhịn đói đều là vớ vẩn hết. Phải đi săn! Cùng lắm thì mới phải mổ, dầu sao thì tôi cũng còn tin vào công việc của tôi. Nhưng đấy chỉ là trường hợp không đừng được, chẳng hạn khi chỗ ung thư đã tấy lên. Còn những chứng bệnh nhồi máu, chứng loét dạ dày, chứng xơ cứng mạch máu… chẳng hạn, thì cứ gọi là phải chữa ở đây, trong rừng núi, bằng cách đi săn. Ở đây toả lên mùi dẻ tươi, mùi cỏ tươi và đủ thứ cây quả rừng, khoẻ người lắm…
Côn-xtan-ti-nốp đã gọi điện cho ông, sau một lát suy nghĩ. Trong tình huống như hiện nay, ông không lấy xe riêng mà thường đi chiếc “Von-ga” của cơ quan có sẵn điện đài để dễ liên lạc thường xuyên với các phòng, ban của mình. Cô-nô-va-lốp, Pa-nốp, Prô-xcu-rin, Gmư-ri-a - tất cả các anh hiện nay đang ở tình trạng “cấm trại”. Họ hầu như không được phép về nhà, nhận được thông tin gì là họ tách biệt ra thành nhiều câu hỏi nhỏ, vì họ suy luận rất đúng rằng, càng nghiên cứu tỉ mỉ mỗi chi tiết nhỏ bao nhiêu thì càng có điều kiện đáng tin cậy bấy nhiêu để rút ra kết luận tổng quát.
- Xéc-gây Xéc-gây-ê-vích, tôi sẽ đến thăm anh, nếu được anh cho phép - Côn-xtan-ti-nốp nói - Ngay bây giờ.
- Hoặc là anh đến trong mười lăm phút nữa thôi, hoặc là phải đến chiều tối, Côn-xtan-tin I-va-nô-vích ạ - Viện sĩ nói.
- Anh chuẩn bị mổ à?
- Còn khổ hơn ấy. Phải đến họp ở Viện Hàn lâm.
- Không đi được không?
- Có chuyện gì xảy ra vậy?
- Có đấy.
Vô-gu-lép nghe Côn-xtan-ti-nốp nói xong, tắt máy và vội quay ngay số khác:
- I-ri-na Pha-đê-ép-na, - ông nói, - tôi buộc phải đến muộn độ một tiếng. Chị làm cách nào thì tuỳ. Nhưng để các luận án tiến sĩ của Ga-vri-lin, Đa-ri-a-lô-va và Mác-ti-rô-xi-an lùi lại một chút, đừng thảo luận không có tôi nhé, vì những người có thiện chí có thể bị đổ mất. Sao? À, cứ nói với họ là tôi bị chậm, do một cuộc mổ gấp gáp. Cảm ơn chị.
Ông đặt máy xuống, bàn tay còn cứng cáp bóp bóp lên khuôn mặt đã nhăn nhưng còn đầy đặn, và đứng dậy…

*
* *

- Ta đi thôi. Tôi sẽ không gọi điện trước cho bố Ôn-ga đâu. Gọi thế chẳng khác gì lại phải hỏi đến cái chết hai lần, anh đợi trong xe nhé!
- Được rồi, chỉ có điều tôi xin anh lưu ý: không nên để Vích-to Lvô-vích biết, là anh quan tâm đến chính điều gì, xin anh luôn luôn nhớ hộ điều đó nhé…
- Tôi và ông ta đã cùng làm việc trong một quân y viện, Côn-xtan-tin I-va-nô-vích ạ. Chúng tôi đã từng đắp chung nhau một vạt áo va-rơi mà!...
- Anh chưa hiểu đúng ý tôi, Xéc-gây Xéc-gây-ê-vích ạ. Tôi không hề có một chút nghi ngờ nào về lòng trung thực của ông già.
Khi đã ngồi trong xe, Vô-gu-lép hút một hơi thuốc và càng lặng lẽ hơn.
- Trong đống giấy tờ cũ của tôi, còn có một tấm ảnh cô con gái của ông ta, cô bé lúc ấy mới được ba tháng… Chúng tôi bị rơi vào vòng vây ở gần Rơ-giép, ông ta đưa tấm ảnh, ghi địa chỉ và yêu cầu, nếu tôi thoát được vòng vây, tôi sẽ đi tìm con bé Ô-li-a. Tôi nhớ khi đi, tôi đã tỏ ra giận dữ ông ta, thậm chí còn văng tục. Ông ta bảo tôi, ông ta là người Do Thái, bọn phát-xít sẽ bắn ngay nếu tóm được ông, còn tôi, may ra, có cơ thoát được. Nhưng tôi càng cáu, tôi bảo, tôi là người Bôn-sê-vích, nếu chúng bắn thì sẽ đồng thời bắn cả hai, chưa kể là chúng còn bắn tôi trước nữa. Tuy nhiên, hồi đó sức khoẻ ông ta quá ọp ẹp, ho khù khụ luôn, nên tôi cũng thoả thuận giữ lại tấm ảnh - dù sao những lời gửi gắm ấy cũng thật thiêng liêng, trong hoàn cảnh thật đặc biệt, khi đứa bé mới sinh được có ba tháng trời…
- Có thể ông ta sẽ hỏi, vì sao anh biết được nỗi khổ tâm của ông ta…
- Tôi sẽ nói, tôi đọc thấy tin buồn đăng trên báo…
- Nhưng trên báo có đăng tin buồn gì đâu…
- Ừ thì tôi bảo, do những người quen báo tin.
- Những người quen là ai mới được chứ?
Vô-gu-lép nhìn Côn-xtan-ti-nốp:
- Anh có gì úp mở chưa nói hết với tôi thì phải?
- Đúng thế.
- Sao vậy?
- Vì nếu anh nghe một cô y tá tỏ ý nghi ngờ chuyện gì thì chuyện ấy cũng không có ảnh hưởng nghiêm trọng tới ai. Còn tôi ở Uỷ ban An ninh quốc gia, tôi không thể chia sẻ những ý kiến với anh nghi ngờ của tôi trong bất cứ một chuyện gì, tôi chỉ có thể dựa vào sự kiện để kết luận.

*
* *

Ông già Vin-te nằm trên đi-văng, gối đầu trên cái áo khoác đã gập lại, tấm mền phủ kín đến tận cằm.
- A, Xê-ri-ô-gia[1] - ông nói nhỏ, và trên má bất giác chảy xuống những giọt nước mắt già nua - Anh đến thăm tôi là quý lắm rồi… Anh có muốn uống một ngụm rượu không?
- Tôi phải đến Viện họp, Vi-chi-a(1) ạ, ở đấy, đến người tỉnh táo cũng đã căng rồi, nếu lại uống chút rượu, cộng với tính khí của tôi nữa…
- Còn tôi, anh biết không, tôi cứ phải uống cho căng mình ra! Không thể khác được - chỉ cần tôi nhắm mắt lại thì lập tức lại nhìn thấy con bé…
- Phải, một tai hoạ kinh khủng. Vi-chi-a, đến nỗi tôi cũng không biết nói thế nào với anh bây giờ. Sao lại không là chúng ta? Sao lại là chúng nó đi trước, đám trẻ ấy!
- Rót cho tôi một chút đi anh!
- Chất cay à? - Vô-gu-lép hỏi, và rót vào chiếc cốc chia độ.
- Phải. Anh nhớ là anh đã từng dạy tôi uống rượu không?
- Ấy là khi anh ngã giúi giụi trong đầm lầy phải không?
- Đúng.
- Năm ngoái, tôi trở lại chỗ đó để đi săn. Ngốc thật! Tôi vẫn tưởng nơi đó là một xó hẻo lánh như năm 1843, ai ngờ người ta đã xây lên một nhà máy sứ, đường sá làm lại cả, ở các làng xung quanh đã đầy những dây ăng-ten.
- Anh gặp Ô-li-a lần cuối là vào lúc nào?
- Tôi có gặp được con bé lần nào đâu, Vi-chi-a. Sau chiến tranh, ai cũng trở nên sung túc, yên ổn cả, đâm ra ít gặp nhau. Chỉ khi hoạn nạn người ta mới lại tìm đến nhau… Thế là tôi không gặp con bé lần nào…
- Ai báo tin này cho anh biết?
- Gơ-nhi-đúc.
- À, phải rồi, Mi-kô-la. Anh ấy có gọi điện cho tôi… Ông già Vin-te uống ngụm rượu, kéo tấm mền phủ lên kín hết cả cằm, người co lại như ớn lạnh.
- Tôi cũng muốn đi theo nó, Xê-ri-ô-gia ạ.
- Vi-chi-a, anh còn bao nhiêu công việc phải làm.
- Làm gi nữa? Có ai cần nữa? Anh mới còn khả năng làm được một điều gì đó, anh biết nhìn thẳng vào bản chất của vấn đề, còn tôi bây giờ thi tay chân lẩy bẩy, có nhấc nổi cái gì lên tay đâu… Mà chỉ biết nói suông thì tôi với anh không bao giờ chịu thế.
- Sao anh không gọi điện cho tôi, khi người ta mang Ôn-ga đến bệnh viện, Vi-chi-a?
- Tôi cũng được gọi về từ Đúp-na, về đến nơi thì mọi việc đã không cứu vãn được nữa rồi.
- Việc mổ khám nghiệm cho phép kết luận về bệnh gì?
- Tôi không cho mổ.
- Sao vậy?
- Theo các dấu hiệu bên ngoài thì là phù phổi nặng. Vì sao lại nhanh thế?... Tôi cũng chẳng nhớ có trường hợp nào tương tự, Xê-ri-ô-gia ạ… Nhưng tôi không thể cho phép mổ tử thi, anh hiểu không. Vì đâu có phải chỉ chôn đi một mình nó, nó còn mang theo mình cả một cái thai nữa…
- Thật thế ư?
Ông Vin-te nấc lên, vươn người ra, những ngón tay khô, bệt và mảnh dẻ với lấy cái cốc.
- Thôi, Vi-chi-a, không nên uống nữa, anh trắng bệch ra rồi kìa.
- Không, đừng ngăn tôi, anh cứ để tôi! Rót thêm cho tôi. - Ông lại uống, rồi đặt những ngón tay tê giá lên tay Vô-gu-lép.
- Anh có cháu gọi bằng ông rồi chứ?
- Một cháu gái.
- Cháu gái - Ông Vin-te nhắc lại - tuyệt thật, con gái thì nó lại dịu dàng hơn. Tôi cũng mơ ước có một đứa cháu gái, Xê-ri-ô-gia ạ. Trời ơi, tôi mơ ước được kéo dài chút hạnh phúc cuộc sống, được nhìn thấy một đứa trẻ trong nhà.
- Anh chắc chắn rằng, con bé định sẽ có một đứa con?
- Tôi cũng không biết chắc gì về chuyện ấy, đấy là do thằng Xê-ri-ô-gia nói lại với tôi.
- Con rể anh?
- Thôi, bạn già ạ, đừng hỏi tôi tỉ mỉ làm gì chuyện ấy! Chồng nó đang ở nước ngoài kia, Xê-ri-ô-gia chỉ là người yêu của nó. Không phải ngoại tình đâu, nó đã chia tay chồng nó rồi, nó không phải đứa hư hỏng, con tôi thì tôi biết chứ, nó không dám thể đâu… Nhưng chuyện đời mà… Nó chưa thực sự li hôn trên pháp lí, còn thằng kia thì làm việc ở Viện nghiên cứu mật nào đấy, sự thể như thế, lẽ nào ta lại đi vùi dập uy tín của thằng kia, một chàng thanh niên tốt nết, anh biết quá chứ, ở nước chúng ta, người ta đâu có bỏ qua những chuyện riêng tư… Làm hỏng đời thằng bé ấy làm gì? Ô-li-a thì đã mất rồi, nó thì yêu con bé, ta đừng để nó lại phải khổ hơn vì chuyện vỡ lở ra… Anh rót thêm cho tôi một ngụm nữa đi…
- Vi-chi-a, anh dọn tạm sang ở với tôi, được chứ? Dù tạm một thời gian cũng được. Bà Ca-chi-a nhà tôi sẽ rất vui khi tiếp đãi anh, còn cháu gái nó sẽ quấn lấy anh. Thôi, anh đừng khóc nữa, đừng tự xé tâm can mình làm gì.
- Cảm ơn anh. Nhưng tôi sẽ chẳng đi đâu khác hơn được nữa. Rồi Xê-ri-ô-gia sẽ đến ở với tôi, và cả hai chúng tôi sẽ luôn luôn cảm thấy như con con gái tôi bên cạnh.
- Vi-chi-a, tôi hết sức yêu cầu anh, trong khi anh chàng Xê-ri-ô-gia kia chưa đến, anh hãy cho phép tôi đưa anh về nhà tôi đã!
Ông Vin-te lắc đầu nhìn Vô-gu-lép bằng đôi mắt đen mở to, đầy nước mắt, rồi trả lời:
- Xê-ri-ô-gia, khi nào tôi chết, tôi nhờ anh chôn tôi ngay cạnh mộ con gái tôi, được chứ?
Trở về cơ quan, Côn-xtan-ti-nốp tập hợp các trưởng nhóm điều tra lại:
- Chúng ta bắt đầu phân tích trường hợp Đu-bốp. Để cho tiện, chúng ta hãy đặt mật danh cho anh ta là Gác Rừng[2]. Có lẽ, phải duy trì được mối liên lạc thường xuyên bằng điện thoại, đặt cả đồng hồ đo điện nữa, mọi việc bây giờ phải giải quyết từng giờ một, dù rằng, (không rõ vì sao, ông lại rất chú ý nhìn vào Prô-xcu-rin) - đặc biệt lúc này, tất cả mọi sự hấp tấp và suy nghĩ theo một chiều sẽ có thể làm hỏng cả việc. Trong vòng mấy ngày tới, chúng ta phải tái lập được - phải tranh thủ đến từng phút - tất cả những gì liên quan đến những giờ phút cuối cùng của Ôn-ga Vin-te. Chúng ta lại không được phép hỏi cung bất cứ ai, điều đó là rõ rồi, chúng ta cũng không có một tang chứng gì để buộc tội Đu-bốp, vì thế phải làm rất khéo tay. Đó là việc thứ nhất. Tiếp đó, phải kiểm tra xem ai, ngoài Đu-bốp, có mặt trong cuộc hội đàm, khi bộ trưởng kinh tế trong phái đoàn chính phủ Na-gô-ni-a sang ta kí kết hiệp nghị.
- Còn có cả bộ trưởng quốc phòng nữa, - Gmư-ri-a nhận xét.
- Đúng thế, những vấn đề cung ứng vật tư chỉ liên quan đến cuộc hội đàm với bộ trưởng kinh tế. Điểm thứ ba, là phải chứng minh cho kiểm sát viên điều này, có lẽ bản thân tôi phải làm để thuyết phục ông ta cho khai quật tử thi và tiến hành giám định y khoa về cái chết của Ôn-ga Vin-te. Nhưng nếu tốt ra, thì phải đến chỗ ông ta với nhiều lí lẽ có sức nặng, hơn là những gì chúng ta đang nắm được.
- Tất nhiên, có nhiều hơn thế này chứ - Prô-xcu-rin nói.
- Đối với chúng ta thì đúng thế, nhưng trước pháp luật thì chỉ căn cứ trên hành động phạm pháp. Nếu kiểm sát viên hỏi, chúng ta có những tang chứng gì để buộc tội Đu-bốp, thì chúng ta sẽ trả lời sao?
- Trả lời, chẳng hạn, không phải ngẫu nhiên mà Lun-xơ lại ở cạnh Đu-bốp ở nhà nghỉ Pi-xun-đa.
- Đó không phải là câu trả lời. Anh chưa chứng minh cho kiểm sát viên rằng Lun-xơ là nhân viên CIA. Chúng ta đặt Lun-xơ vào chiến dịch chống phản gián, đó là việc của chúng ta. Còn đối với mọi người Lun-xơ là nhà ngoại giao, đang vun xới cho quan hệ văn hoá, anh thử đi mà chứng minh ngược lại xem. Bản thân tôi sẽ không làm việc đó. Tất cả tin tức mới - tôi nhấn mạnh là tất cả - phải có ở bàn làm việc của tôi, nếu được hai bản thì tốt, một bản sẽ chuyển cho Pi-ốt Ghê-oóc-ghi-ê-vích Phê-đô-rốp, ngay sau khi tôi nhận được.

*
* *

- Đến đâu rồi, - tướng Phê-đô-rốp nói - Ta hãy thử tổng hợp nào. Các anh làm việc ấy, hay là cho phép tôi thử làm?
- Xin mời đồng chí - Côn-xtan-ti-nốp mỉm cười.
- Xin cảm ơn, vì các đồng chí tin cậy tôi. Ta bắt đầu từ một góc sự việc. Vậy là, Côn-xtan-ti-nốp đã táo bạo đề ra giả thuyết mà kết quả của sự táo bạo ấy thì lại là hợp lí, nghĩa là nó không xáo trộn gì, trên bình diện xã hội, nhưng lại cho phép chúng ta tiếp cận đến được khu vực quan tâm đặc biệt của CIA. Điều đó đã được chứng minh, đúng hơn, là đang được chứng minh, rằng chẳng bao lâu nữa, ở Na-gô-ni-a sẽ xảy ra đổ máu, và CIA đang cần đến mọi số liệu thường xuyên để biết rằng chúng ta đang nắm được gì về những kế hoạch của chúng. Chúng ta có biết một số sự việc, nhưng chỉ thế, không hơn… Chúng ta, cho đến nay, chưa biết được cả tên nhân viên CIA nào đang hoạt động ở Mát-xcơ-va, chưa biết cả nhân viên sứ quán nào đang liên lạc với hắn. Vậy là: chỉ có những buổi truyền phát điện đài thổ tả kia là chúng ta bắt được, nhưng chúng ta cảm thấy bất lực. Chúng đã bắt chúng ta phải đi tìm kiếm khắp nơi, hăm hở hết sức. Chúng ta đã tìm hiểu Dô-tốp, Vin-te, Pa-ra-mô-nốp và Sác-ghim. Hai lần với Sác-ghim và Pa-ra-mô-nốp. Chúng ta đã đứng trước những dấu vết sai. Pa-ra-mô-nốp đã bị loại ra khỏi vòng, có thể nói là một trăm phần trăm. Các anh gọi hắn ta là gì nhỉ, thằng cha Mì ống bét nhè à? Bét nhè thì rõ rồi, nhưng tại sao lại có cả mì ống nhỉ?
- Vì hắn chỉ đưa tiền đủ cho vợ mua mì ống để sống. Hắn phải nuôi vợ đến cả tạ mì ống ấy chứ chẳng chơi, rồi sau thì lại chạy theo mà nhởn với các cô gái khác!
- Đói quá thì bà ta thỉnh thoảng cũng phải mua thêm ít mật mà uống với nước chứ?
- Mật bây giờ ở ngoài chợ cũng đắt lắm, với số tiền mà hắn đưa, thì không chết đói đã là may, đồng chí Pi-ốt Ghê-oóc-ghi-ê-vích ạ.
- À… ra thế… Tóm lại, Pa-ra-mô-nốp, loại ra. Sác-ghim, loại ra. Cũng một trăm phần trăm. Cuối cùng là Vin-te. Một cái chết kì lạ. Phù phổi cấp à, các anh bảo thế chứ gì?
- Xét trên sự việc là việc mổ tử thi chưa được tiến hành, xét trên sự việc là Đu-bốp đã có tác động đến ông già Vin-te, thì ở đây, cũng có cái gì đó là lạ, đồng chí Pi-ốt Ghê-oóc-ghi-ê-vích ạ.
- Đồng chí sẽ khởi đầu bằng việc trình bày các buổi truyền tin qua điện đài, từ đó có thể khởi tố một vụ hình sự, vậy là có cơ sở để khai quật tử thi một cách hợp pháp… Chỉ có điều là cha của Ôn-ga lại không muốn cho mổ tử thi. Về đạo đức có vấn đề gì nếu ta đòi mổ?
- Gay cấn đấy, nhưng tôi nghĩ, vẫn hợp với đạo đức, Pi-ốt Ghê-oóc-ghi-ê-vích ạ.
- Các anh sẽ đưa ra những lí do gì?
- Tên nhân viên CIA muốn tránh khỏi bị tố cáo, đã giết Ôn-ga.
- Tên CIA ấy sợ bị tố cáo vì cái gì? Hắn là ai? Tang chứng đâu? Tại sao Vin-te có thể tố cáo hắn? Thế ngộ nhỡ cô ta cũng là đồng bọn? Hoặc nói chung, có thể xảy ra một chuyện không may mà chết đột ngột.
- Khả năng ấy đã bị loại trừ.
- Chứng cớ?
- Người đàn ông vẫn rêu rao với mọi người là yêu cô ta, là Đu-bốp, đã vội vã chôn cất “người yêu” ngay, rồi đi nghỉ mát. Ngay ngày đầu tiên, anh ta đã lôi một cô gái khác đến giường mình, đến tiệm ăn và nhảy! Pi-ốt Ghê-oóc-ghi-ê-vích, đồng chí tưởng tượng xem, hắn đi nhảy đấy.
- Nhảy? Thằng đểu thật! Nhưng… Nhảy thì kệ hắn. Đấy đâu phải là tang chứng?
- Còn tang chứng thế nào nữa?
- Than ôi, đấy vẫn không thể là tang chứng, các đồng chí ạ. Tôi và các đồng chí đều chưa có tang chứng gì. Nhưng tôi muốn hỏi: các đồng chí và Xla-vin đã có đủ tài liệu để nói chung loại được hẳn Dô-tốp ra khỏi danh sách những người đáng nghi ngờ chưa?
- Tôi có thói quen là rất tin Xla-vin - Côn-xtan-ti-nốp nói.
- Tôi cũng vậy, nhưng dù sao, đấy vẫn không phải là câu trả lời.
- Nếu Xla-vin khẳng định được tính cách trung thực của Dô-tốp, thì tôi không thể không tin.
- Tôi cũng không cần sự khẳng định về tính cách trung thực của Dô-tốp. Tôi cần sự khẳng định là anh ta vô can trong việc này. Côn-xtan-tin I-va-nô-vích ạ.
- Tôi sẽ gửi ngay cho Xla-vin bức điện. Dẫu rằng tôi đang định gửi một bức điện khác - mời anh ta trở về đây bình an vô sự.
- Vậy đồng chí phải viết lại đi - Nói rồi Phê-đô-rốp nhấc máy riêng - đường dây này thuộc hệ thống điện thoại của Hội đồng bộ trưởng, - và ông quay số - A lô, khi nào đồng chí có thể gặp Va-xi-li Lu-ki-a-nứt? À, ông ta bay đi rồi à… Vậy ai đang nắm công việc? Được rồi, xin cảm ơn - Ông lại quay số - Ni-cô-lai Gri-gô-ri-ê-vích, chào anh, Phê-đô-rốp ở Uỷ ban An ninh quốc gia đây. Tôi muốn được hỏi anh: Anh có tham gia vào cuộc hội đàm với Na-gô-ni-a không? Đúng, lần ấy đấy. Vậy ai đã chuẩn bị tư liệu? Không, không, tôi muốn hỏi về phía các chuyên viên kia, về chuyện cung ứng hàng chẳng hạn. Vậy à, rõ rồi. Anh ta ở phòng hay ban nào? Đu-bốp à? Anh thu xếp thời gian giùm, phụ tá của tôi là tướng Côn-xtan-ti-nốp sẽ đến anh đấy! À, thì cũng có chuyện rầy rà mà, thế thôi. Xin cảm ơn anh. Tạm biệt.
Phê-đô-rốp gác máy, bỏ kính ra và cất vào bao.
- Thế đấy - ông nói - Về các vấn đề kinh tế thì Đu-bốp chuẩn bị. Tôi xin chúc mừng anh, anh đã để Prô-xcu-rin theo dõi anh ta, anh làm việc đâu ra đấy thật, rất mạch lạc. Bây giờ anh chuẩn bị làm quyết định đi, liên lạc ngay với Viện kiểm sát, chúng ta sẽ phải khai quật tử thi.

*
* *

(Trích kết luận của các giám định viên tham gia vào việc khai quật và mổ tử thi Ôn-ga Vin-te:
Chứng phù hai bên phổi gây nên do tác động của một thứ thuốc (có mùi khó chịu), không hề thấy có trong danh mục các thứ thuốc được bào chế trong nước. Nghiên cứu chất thuốc còn đọng lại chưa tiêu hết, thì thấy khả năng bị mất nhận thức có thể xảy ra sau ba mươi, bốn mươi giây kể từ lúc uống thuốc, tuy nhiên thời gian chết hẳn thì xảy ra chậm hơn nhiều. Vì chúng tôi thấy không xác định được thuốc, nên hành động của những bác sĩ đã cấp cứu Ôn-ga Vin-te sau khi bất tỉnh, theo chúng tôi, là không có gì sai sót. Chính chúng tôi cũng không thể định đoạt được, là có thể dùng loại thuốc gì để có tác dụng đối kháng lại thứ thuốc kia và cứu được nạn nhân ra khỏi tình trạng trên. Còn về câu hỏi đặt ra, là xem nạn nhân có ở trong tình trạng mang thai không, chúng tôi xin xác định dứt khoát là không. Chúng tôi cũng phủ nhận khả năng nạn nhân có bất cứ một di chứng nào kinh niên về bệnh phổi. Phải xác nhận rằng trước khi uống thứ thuốc không xác định được kia, nạn nhân còn hoàn toàn khoẻ mạnh).

*
* *

“Gửi Xla-vin,
Gửi gấp câu trả lời về đại lí của hãng “Cúc và các con”. Những gì đang liên quan đến Đu-bốp, hoàn toàn giữ kín.
Trung tâm”.

“Gửi Trung tâm.
Đại lí của hãng “Cúc và các con” ở Luy-xbua không có.
Phòng loại sang, đắt tiền, số 1096, có hai buồng con ở trong, được dành cho Đu-bốp thuê tất cả 12 lần, từ tháng Ba 1976 đến hết tháng Bảy 1976. Giá thuê phòng 95 đôla một ngày. Lương của Đu-bốp từ tháng Ba đến tháng Bảy năm ấy, được 500 đôla mỗi tháng.
Xla-vin”.

[1] Xê-ri-ô-gia và Vi-chi-a là tên gọi thân mật từ tên chính Xéc-gây và Vích-to

[2] Tên Đu-bốp có gốc chữ là “đúp” nghĩa là cây sồi. Vì cây sồi là một cây cao to, xum xuê trong rừng Nga, nên Côn-xtan-ti-nốp mới đề nghị đặt mật danh là Gác Rừng.

[ngudoc]

Phần 29
GLÉP

- Ông có một mình thôi ư, En-đriu?
Dô-tốp giật mình lùi vào phòng treo áo, và trong bóng tối cầu thang (anh thuê gian phòng ở một ngôi nhà luôn luôn đi ngủ sớm) xuất hiện Pi-la. Mặt cô ta có vẻ lo sợ và tái đi, tóc bơ phờ để xoã ra xung quanh.
- A, Pi-la, mời cô vào, cô có việc gì tìm tôi đấy?
- Ông En-đriu, ông En-đriu yêu quý…
- Có chuyện gì vậy? Cô có gì đó có vẻ lo sợ? Cô hãy vào đây đã nào.
- Xin cảm ơn. Có thể ra ban công được chứ?
- Tuỳ cô, có điều là ở đấy còn khó thở hơn là ở đây.
- En-đriu, ông hãy nghe em nói. Em không phải đến đây để nói với ông rằng em yêu ông và sẵn sàng đi với ông đến bất cứ đâu đâu: về Nga, nếu ông đưa em đi; ở lại đây, nếu ông quyết định ở; hay đi một nơi nào khác mà ông nghĩ ra đâu! En-đriu, ông hãy bình tĩnh đã, ông hứa là sẽ nghe em nói hết đi, ông không gặp Glép đã hai ngày nay, em cũng vậy. En-đriu ạ, em cảm thấy, Glép không đơn giản chỉ là một thương gia đâu, ông ta còn hình như có dính líu với CIA…
- Với ai?!
- CIA! En-đriu thân mến ạ! Và không phải ngẫu nhiên mà ông ta vắng mặt. Có chuyện gì đó xảy ra… Em không biết rõ chuyện gì, nhưng ông Lô-ren-xơ bảo rằng, bây giờ, sau khi chuyện ấy đã xảy ra rồi, thì họ có thể sẽ chơi xỏ một vài người Nga một vố, trong số đó có ông đấy…
- Pi-la, cô nói gì lạ vậy? Tôi không hiểu gì hết.
- Ông bạn già thân mến của em ơi, ông phải gắng mà hiểu em mới được!... Em không bao giờ dám đến ông để thổ lộ những chuyện như thế trước đây – Còn bây giờ thì, Ôn-ga chết rồi…
Dô-tốp ngồi ghé vào chiếc ghế mây đan, hai khuỷu tay chống vào hàng rào ban công, hai bàn tay ôm lấy thái dương.
- Sao không ai báo gì cho tôi cả! Này, nhưng mà cô nói đùa đấy chứ. Chuyện mê sảng, điều ấy không thể xảy ra được, Pi-la ạ!
- Ông hãy cứ yên đã. Ông bạn thân mến ơi, đây là sự thật!
Dô-tốp vùng đứng dậy.
- Số hiệu tổng đài – Cô có biết số hiệu tổng đài liên lạc với Pa-ra-mô-nốp-ri không? Người ta vẫn bảo, có thể gọi điện về Mát-xcơ-va qua Pa-ri đấy! Thế làm sao cô lại biết được chuyện về Ôn-ga? Cô ấy bị làm sao? Tai nạn ô-tô à?
- Em cũng không biết gì về chi tiết. Em chỉ biết tin là chị ấy không còn. Em không biết số hiệu tổng đài gọi qua Pa-ri, nhưng nếu ông muốn, em có thể gọi qua tổng đài Ma-đrít giúp. Ông có chút gì uống không, ông xem, em đang run lẩy bẩy lên đây này.
- À ở kia… Trong “ba”. Chờ tôi một lát nhé.
- Để em đi lấy vậy, đừng bận tâm. Ông uống với đá chứ?
- Ừ, với đá… À, mà thôi, không cần đá, cho tôi một cốc không có đá.
Pi-la bưng một mâm nhỏ lại, trên đó có một ly rượu vang để cho mình và một cốc uýt-xky to cho Dô-tốp. Cô ta nhìn không chớp mắt khi anh chậm rãi uống cốc rượu; cô châm thuốc cho Dô-tốp, những ngón tay của cô vừa lạnh giá vừa mềm mại, cô vuốt bàn tay lên mặt Dô-tốp, run rẩy và thận trọng, như một người mù sờ soạng người thân.
- Ông thân quý của em – cô vẫn nói thì thầm – Em cảm thấy một tai hoạ đang treo lên đầu ông, em cảm thấy sức nặng của nó, ông cho phép em được ở lại cạnh ông, việc đó là cấm kỵ, nhưng em sẽ ở lại đây mà không ai hay biết và trông thấy em được. Hay là ông cho phép em đưa ông lại đằng em?
- Cái gì vậy, Pi-la? Gượm đã, tôi chưa hiểu chuyện gì hết, cô bạn đáng yêu ạ. Cô biết chắc, rằng có thể gọi về Mát-xcơ-va qua Ma-đrít được chứ?
Pi-la nhấc ông điện thoại lên – căn phòng mà Dô-tốp thuê chỗ nào cũng bày biện máy điện thoại, đến mức ở trong buồng tắm cũng có đặt một máy điện thoại màu hồng, và cô ta quay số tổng đài Ma-đrít.
- Rô-xi-ta thân yêu, chào bạn. Vâng, tôi đây. Bạn có thể giúp tôi một chút chứ? Phải, rất quan trọng. Cần cho một người mà tôi rất quý, anh Dô-tốp, tôi có kể với bạn rồi đấy. Phải. Cảm ơn. Nối hộ ngay trực tiếp với Mát-xcơ-va, vì từ đây không gọi được. Phải. Ghi số cần gọi nhé, số điện thoại bao nhiêu, En-đriu?
- Có ngay đây, cảm ơn Pi-la. Nhưng nếu Ôn-ga không còn, thì biết gọi về đâu? Số điện thoại nhà riêng mà… Khoan đã. Tôi quên mất… 233.02.22. À, nhưng…
- Ông muốn nói chuyện với ai vậy?
- Với bố đẻ của Ôn-ga. Số này cơ: 341.97.88.
Pi-la lập tức đọc ngay cả hai số điện để xin tuyến đường dài về Mát-xcơ-va.
- Rô-xi-ta, nếu lúc nào Mát-xcơ-va gọi, lập tức báo cho tôi, tôi đang ở chỗ En-đriu nhé. Số điện 803.15.48. Và giữ máy trong khi chờ máy nhé. Rất mong đấy nhé, Rô-xi-ta. Việc này rất quan trọng đối với chúng ta mà…
Sau hai giờ: Pi-la ra khỏi phòng Dô-tốp. Đã có xe của Glép chờ sẵn. Phía bên kia đường, một chiếc “Pho” trông dữ tướng như một con thú, đâu đó, chứa đầy những hành khách đội mũ ở trong xe.
- Sao? – Glép hỏi… - Thế nào rồi?
- Anh biết không, em thấy thương anh ta.
- Anh cũng vậy. Nhưng dẫu sao em cũng đã cài anh ta vào bẫy chứ?
- Em thương anh ta – Pi-la nhắc lại – Đưa cho em một điếu thuốc nào, thuốc của em hết cả rồi.
- Em hãy thương anh chàng Tỉnh Táo ấy. Đấy mới là bạn đồng hành của em. Chúng ta đang phải làm một công việc tàn ác, không kể đến trái tim.
- Em không muốn làm việc đó, Giôn. Điều đó thật trái tự nhiên, em là đàn bà, anh hiểu chứ, em cảm thấy điều đó rõ hơn. Anh đã tính toán nhầm rồi.
- Anh không nhầm khi anh tính công việc với đàn ông. Anh ta đã nghĩ gì, khi biết có thể sẽ có chuyện lôi thôi ầm ỹ.
- Anh ta cũng chẳng buồn hỏi về việc ấy nữa. Y như là không nghe thấy. Hoặc, có thể là không hiểu.
- Càng tốt… Em nghĩ sao, ngày mai, anh ta sẽ đến chỗ em chứ?
Pi-la lắc đầu.
- Sẽ không đến đâu, Giôn ạ… Ngày mai anh ta về Nga.
- Máy bay của họ bay hôm nay rồi. Phải đợi đến thứ sáu.
- Anh ta sẽ bay bằng bất kỳ chuyến bay nào khác.
- Họ không được bay kiểu ấy đâu. Họ chỉ được bay bằng chuyến bay thường kỳ của họ thôi. Anh ta ngày mai sẽ chẳng thể đi đâu được…
- Chúng ta về thôi chứ?
- Chờ một lát. Anh cũng thấy mệt…
- Mệt về chuyện gì?
- Mệt vì chờ đợi, Pi-la ạ. Anh mệt hết sức vì chờ em, em nhỏ ạ. Anh mệt vì lo cho em đang làm việc. Mà chờ đợi, đó cũng là một việc khổ sở lắm chứ.
Sau ba giờ: Glép nhận được băng ghi âm cuộc nói chuyện giữa Dô-tốp với ông già Vin-te, thông qua Rô-xi-ta nối máy liên lạc ở giữa, điều nghe được thật ghê gớm, nhưng rõ ràng là Dô-tốp đã nghe thấy: “Ô-li-a không còn nữa”.
Sau ba giờ bốn mươi phút, Glép đến “Hin-tơn” và lên ngay “ba”, hắn được biết là Pôn Đích đang ở đây, uống bia và viết cái gì đó lên các tờ giấy lau miệng trên bàn ăn bằng bút dạ. Glép kinh ngạc khi trông thấy Pôn làm thơ chứ không phải viết các bài báo.
- Chào Pôn, anh uống một mình và không hay biết gì về vụ rùm beng ở trong khu nhà ăn không ngồi rồi của chúng ta à?
- Thiếu gì vụ rùm beng ở đây? Ở chỗ nào vậy?
- Trong khu vực quản lý của Lô-ren-xơ.
- Ông trùm tình báo của chúng ta ấy à?
- Đúng thế. Ông ra bị bẻ két sắt. Nếu do người lạ gây ra, thì không ai có thể biết được, nhưng nếu lại do bọn găng-xtơ ở đây gây ra, thì phải chờ cho chúng ta yêu cầu chuộc lại, và Lô-ren-xơ đáng thương sẽ phải trả tiền cho chúng. Các tư liệu bị mất có lẽ cũng phải đáng giá. Còn Lô-ren-xơ, có thể nói giữ gìn két mật quá cẩn thận, chu chỉnh, nên bọn chúng lại cứ tưởng là trong đó phải có nhiều đô-la. Kể cái cung cách của chúng ta cũng lạ, dám đi thuê cho một cơ quan như thế một căn hộ ở khách sạn, mới bạo phổi chứ.
- Sao tôi không nghe nói ồn ào gì về chuyện ấy?
- Vì các ông chủ khách sạn “Hin-tơn” là những người thông minh. Chả lẽ lại làm cho khách lo lắng, hoảng sợ, sẽ mất tín nhiệm.
- Anh ta ở phòng số bao nhiêu?
- Đừng bóc lột tôi mà viết tin… phòng 608.
- Và anh ta đang ở trong phòng?
- Làm sao tôi biết được. Nếu anh ta đang trong phòng thì anh đến mà hỏi, rồi kể cho tôi xem phản ứng của anh ta ra sao về việc anh tới thăm.
Pôn Đích cười một cách kỳ quặc, tụt xuống khỏi ghế và còn quay lại phía ông quản lý “ba”:
- Tôi hy vọng sẽ quay lại ngay. Nếu ông khách đây muốn uống, ông mang đến cho ông ta một ly “hai-bôn”[1] để tôi trả tiền.
Glép nhìn theo Pôn Đích mỉm cười có vẻ hồ hởi, và quay lại phía ông quản lý.
- Cho tôi một cốc nước cam, và để tôi tự trả tiền lấy!
Sau ba giờ năm mươi hai phút, Lô-ren-xơ mặt ủ ê nhìn Pôn Đích và hỏi:
- Anh nghe ai thông báo về sự việc này?
- Ông Lô-ren-xơ ạ, tôi không thể tiết lộ nguồn thông tin của tôi, tôi chỉ muốn nhận được một câu trả lời, có đúng là các tài liệu mật, liên quan đến lợi ích quốc gia của đất nước ta đã bị đánh cắp?
- Tôi không thể bình luận gì về câu hỏi đó.
- Cho phép tôi đặt câu hỏi cách khác vậy. Có đúng là có một nhóm người vô danh đã có ý định ăn cắp các tài liệu của cơ quan mà anh đang làm nhiệm vụ?
- Phải, đúng như thế.
- Như vậy thì tôi muốn biết thêm, có đúng thực, ông là nhân viên của Cục tình báo Trung ương không?
- Tôi không có quan hệ gì với cơ quan ấy, tôi là đại diện của hãng “Điện thoại quốc tế”.
- Các tài liệu của hãng ông, hiện có thể có tầm quan trọng nào, và ai đáng quan tâm đến?
- Tên các bạn hàng của chúng tôi, khối lượng cung ứng, giá cả - những cái đó đều có ích cho những kẻ đang cạnh tranh với chúng tôi.
- Ông khẳng định rằng, việc đột nhập có tính ăn cướp này là do các đối thủ cạnh tranh với ông tiến hành à?
- Đúng thế. Những kẻ đang muốn ngăn trở sự phát triển các quan hệ tốt đẹp giữa nước chúng ta và Luy-xbua.
- Ông Lô-ren-xơ, nếu hãng của ông làm việc đứng đắn, được tín nhiệm, thì làm sao còn có ai ngăn trở được quan hệ tốt đẹp của nó với Luy-xbua?
- Bất kỳ công việc trung thực nào cũng có thể bị bóp méo, bất kỳ người tốt nào cũng có thể bị bôi nhọ. Đấy là tất cả những gì tôi có thể nói với ông. Xin cảm ơn ông.
- Xin hỏi ông câu hỏi cuối cùng, thưa ông Lô-ren-xơ.
- Tôi cũng sẽ chỉ trả lời một câu cuối cùng nữa thôi.
- Thưa ông, có phải ông cũng chính là Rô-bớt Lô-ren-xơ, cũng làm việc ở công ty “Điện thoại quốc tế”, người đã trình bày đủ mọi chứng cớ trước thượng nghị viện về việc đảo chính ở Chi-lê?
- Tôi chỉ đưa các chứng cớ ra để chứng minh rằng chúng tôi không có liên quan gì tới bi kịch đó, tấn bi kịch đã xảy ra ở Chi-lê. Thưa ông, tôi cũng rất không muốn rằng câu hỏi của ông và câu trả lời này của tôi, dù nó rất chân thành, lại bị đưa lên báo chí làm gì!
- Ông đã có một đề nghị đối với tôi, và tôi cũng sẵn sàng chấp thuận được lời đề nghị đó, nhưng chỉ trong trường hợp ông cũng sẵn sàng chấp thuận yêu cầu của tôi. Tôi yêu cầu được biết, thưa ông Lô-ren-xơ, là họ đã lấy cắp được những gì của ông?
- Ông quả là con người từng trải… Chả lẽ ông không hiểu cho, rằng tôi không thể trả lời ông được? Chả lẽ ông không hiểu rằng câu trả lời của tôi có thể tác động đến nhiều người; đó là những người tốt - ông hãy tin lời tôi, những người trung thành và tin cậy cùng hợp tác trong công việc của chúng tôi.
Sau năm giờ mười hai phút, giám đốc Nha cảnh sát Xtau gọi điện cho Glép - hắn đang ngồi đối diện với Lô-ren-xơ ngay cạnh máy điện thoại – và nói:
- Đâu vào đấy cả rồi.
Glép đặt máy nói xuống rất thận trọng, thở dài một hơi thật sâu, nhẹ nhõm và cười phá lên.
- Thôi, ông trùm, bây giờ thì tôi có thể vui vẻ uống cạn ly “Hê-re-xơ” rất ngon này được rồi.
Đúng là hắn có thể uống mừng ly rượu vang Tây Ban Nha ấy được rồi, vì cảnh sát, do hàng xóm nghe thấy tiếng cửa kính vỡ, đã ập đến, và bắt gặp Dô-tốp bị trói, đang nằm choáng váng trong phòng của anh, tất cả đều bị xáo trộn lung tung. Nhân viên cảnh sát hình sự vô cùng ngạc nhiên khi phát hiện được trong hốc tối một chiếc điện đài xách tay, còn ở trong ngăn dưới của bàn làm việc thì có một bản mật mã. Các con số trong bản mật mã ấy giống in như những con số trong bản mật mã mà trong khoảng một năm gần đây, cơ quan phản gián Liên Xô vẫn thường tóm được trên làn sóng. Khi Dô-tốp đã tỉnh lại trong bệnh viện, anh từ chối không trả lời gì về chiếc điện đài. Một lãnh sự ngoại giao Liên Xô được cảnh sát mời đến, cũng hỏi anh về điều đó, thì Dô-tốp chỉ trả lời, tất cả mọi chuyện đã được bày đặt ra chính là một trò khiêu khích, và anh chỉ đề nghị cho anh được trở về Mát-xcơ-va.
- Điều đó phụ thuộc ở Tòa án, ngài Dô-tốp ạ - viên dự thẩm của cảnh sát Luy-xbua nói – Trong căn phòng của ngài, đã phát hiện các đồ vật thuộc diện cấp du nhập vào đất nước chúng tôi. Có lẽ, ngài lanh sự cũng hiểu cho, rằng tôi không thể vi phạm luật pháp của nước tôi được, cho tới khi chúng tôi chưa xác định được, là ngài Dô-tốp đã chuyên chở điện dài cho Luy-xbua bằng cách nào, đã truyền đi những tin gì, truyền cho ai và về những sự việc gì thì chúng tôi chưa thể cho phép ngài rời đất nước chúng tôi được. Hơn nữa, chỗ ở của ngài từ hôm nay sẽ được đặt dưới sự giám sát của chúng tôi.
Các báo buổi chiều in ra với hàng tít lớn “Một vụ gián điệp của Nga lại Luy-xbua bị khám phá” chỉ có một tờ báo duy nhất, gần với quan điểm đại sứ quán Mỹ, lại cho in một lời bình khá kỳ lạ: “Điện đài, ở những đất nước tự cho mình là tự do, không phải là một tang vật buộc tôi. Còn một tờ biểu số, không nhất thiết phải là mật mã. Vì vậy, việc bắt giữ viên kỹ sư Nga, theo chúng tôi, là một sai lầm đáng tiếc, nếu như không nói là một tội lỗi, vì như chúng tôi được biệt, vị đại diện một hãng kinh doanh Mỹ ở đây cũng vừa bị một tai họa ăn cướp tương tự và kẻ đột nhập được vào, hình như lại không có ý định cướp tiền! Vậy bàn tay nào đã chỉ huy toàn bộ bọn chúng?”. Đọc xong lời bình luận này, Xla-vin gọi điện cho Glep.
- Ông Giôn, chào ông, mọi việc vẫn bình thường chứ?
- Xin chào ông Vit thân mến, rất vui vì lại được nói chuyện với ông. Còn ông thì sao?
- Tuyệt lắm. Này, Pôn đi đâu mất ấy nhỉ?
- Theo tôi, thì ông ta đóng cửa ở trong phòng và viết. Ông ta nói với tôi rằng đang có một tin giật gân lắm. Ông có muốn chúng ta cùng đi ăn trưa không?
- Rất sẵn lòng. Có điều là tôi trước hết phải gắng lọt vào viện, thăm Dô-tốp một tý.
- Sao lại phải vào viện? Anh ta ốm bệnh gì?
- Ông không đọc báo à?- Xla-vin hỏi và hình dung rất rõ bộ mặt hớn hở của Glep – Anh ta bị cuộc sống gạt ra rìa rồi. Hình như làm gián điệp cho phe nào ấy.
- Ông nói lạ, anh ta là người rất đáng yêu cơ mà.
- Gián điệp thì mới phải là người đáng yêu, nếu quả anh ta là gián điệp chuyên nghiệp, chứ không phải là nghiệp dư. Bảy giờ tối, tôi chờ điện của ông, ô-kê?
- Tôi sẽ gọi, Vit ạ. Ông chuyển giúp tôi lời hỏi thăm của tôi tới Dô-tốp, tôi rất nhớ anh ta… dù rằng các tên nga đối với tôi rất khó nhớ. Hàng rào ngôn ngữ mà! Va anh thử hỏi anh ta, có thể anh ta cần giúp đỡ gì không?
- Rất cảm ơn – Tôi sẽ nói lại, Giôn ạ, ông thật rất tốt bụng.

NHỊP ĐỘ

“Gửi cục tình báo Trung ương Mỹ.
Chúng tôi sẽ rất biết ơn, nếu bên các anh có thể chuyển lại cho nhưng tin tức mới nhất và tình hình Na-gô-ni-a… Đại sứ quán của ta cho rằng nhóm Ô-ga-nô biểu thị thiện cảm với Bắc Kinh không được khôn khéo lắm. Theo ý kiến các nhà quan sát của ta thì “công việc” ở đó hấp tấp quá, vì Châu Phi tin tưởng rằng quân đội Ô-ga-nô được huấn luyện và trang bị dưới sự điều khiển của cố vấn CIA và thái độ cứng rắn triệt để của Ô-ga-nô là do Oa-sinh-tơn cho phép. Chúng ta đã kiểm soát đúng mức các quan hệ tiếp xúc của Ô-ga-nô chưa? Chúng tôi chờ đợi một câu trả lời chuẩn xác, vì mọi hành động hướng tới lục địa châu Phi hiện nay đều phải giải thích được một cách thoả đáng trên vũ đài quốc tế.
Phòng nghiên cứu của Bộ Ngoại giao”.

“Gửi nhân viên CIA đóng tại Luy-xbua, Rô-bớt Lô-ren-xơ.
Hãy sửa sang cho kỹ tất cả mọi lời phát biểu công khai của Ô-ga-nô, ông ta đã nhắc lại quá lộ liễu các lý lẽ của Bắc Kinh, mà theo ý kiến của Bộ Ngoại giao, như vậy là các mối tiếp xúc của ông ta với chúng ta phơi bày ra quá rõ ràng, sợ rằng như vậy, người Phi sẽ nghi ngờ lòng trung thành với đất nước của ông ta. Ý kiến này cũng trùng hợp với thông báo của nhân viên Tỉnh Táo từ Mát-xcơ-va. Hãy chỉ thị cho Ô-ga-nô hãy tỏ ra gay gắt hơn với “chủ nghĩa đế quốc” và phải lên tiếng phê phán “tính thụ động” của Bộ Ngoại giao Mỹ đã tỏ ra “quá mức dè dặt” đối với các phần tử thân Mát-xcơ-va.
Phó Giám đốc CIA Mai-cơn Ven-xơ”

“Trích phát biểu của đại sứ đặc nhiệm Mỹ:
Trong lúc dư luận chê trách chúng tôi, ủng hộ nhóm phân rẽ ở đây và coi như chúng tôi là những người đứng sau lưng ngài Ô-ga-nô, tôi không ngừng cải chính và vạch rõ sự thiếu trung thực của những kẻ buộc tội ấy. Những lời phát biểu gần đây của ngài Ô-ga-nô đã thể hiện rõ tính chất độc lập triệt để của mình; những lời phê phán của ông ta đối với đất nước của chúng tôi sẽ không còn làm những người quan sát khách quan nghi ngờ gì, rằng lý tưởng chính trị của ông ta rất xa lạ với những gì mà chúng tôi tuân theo. Chính phủ chúng tôi sẽ không thể chịu trách nhiệm gì về các hành động của ngài Ô-ga-nô. Việc gắn liền ông ta bằng bất cứ cách gì với các mục tiêu và phương pháp của chính sách đối ngoại của chúng tôi là bôi nhọ đất nước chúng tôi và Chính phủ chúng tôi…”

“Gửi Bộ Ngoại giao Trung Hoa, Bắc Kinh.
Tướng Ô-ga-nô đã thông báo cho tôi về những cuộc họp mặt bổ ích mà ông ta đã tiến hành với Lô-ren-xơ mà các đồng chí đã biết. Trong những cuộc thương lượng này, Ô-ga-nô đã được hứa gửi cho một loạt máy bay lên thẳng, súng cối và ba mươi xe tăng hạng nhẹ, những thứ sẽ có thể quyết định xong mọi sự kiện sắp xảy ra trong thời gian trước mắt.
Đỗ Lý Nghị, đại sứ Cộng hoà nhân dân Trung Hoa ở Na-gô-ni-a”

[1] Highball: Rượu uýt-xky pha xô-đa (ND).

[ngudoc]

Phần 30
TÌM KIẾM - VIII

“Gởi Trung tâm
- Người bán hàng của đại lý hãng “Cúc và các con” ở Rô-ma nhận rằng đôi hoa tai, mà tôi đã đưa ảnh cho xem, đã được ông ta bán cho một người ngoại quốc vào mùa hè năm ngoái, người này nói tiếng Tây Ban Nha khá giỏi, mặc dù nghe giọng thì biết tiếng mẹ đẻ của người đó là tiếng Anh
Ru-bin”

“Gởi Xla-vin
Xác định gấp cho, Đu-bốp đã bay về Liên Xô bằng chuyến máy bay nào?
Trung tâm”

“Gởi Trung Tâm
Đu-bốp trở về Liên Xô sau cuộc đi công tác nước ngoài, trong thời gian ấy anh ta sống ở ngôi nhà dành cho các chuyên gia Liên Xô, và đi qua Rô-ma vào tháng Bảy 1977. Anh ta ở lại Rô-ma ba ngày, sau khi nhận được thị thực chuyển tiếp ở sân bay là 72 tiếng đồng hồ.
Qua chuyện trò với Glép, tôi có cảm tưởng rằng hắn ta hết sức quan tâm tới việc Dô-tốp bị tấn công và việc Dô-tốp bị bắt giữ. Sự quan tâm của hắn ta có phần tỏ ra hơi quá lộ liễu
Xla-vin”

Côn-xtan-ti-nốp so sánh các tài liệu, rồi trao nhiệm vụ cho Ni-kô-đi-mốp tiến hành “gặp gỡ” với Đu-bốp. Ông rất quý đồng chí đại uý ba mươi tuổi này, trong anh có một cái lõi đặc biệt quý đối với một nhân viên phản gián: Anh không sợ phủ nhận mình, anh có thể tự phân tích để rút bỏ các lý lẽ của mình, mà trước đó tưởng như không thể chối cãi được. Có người bảo anh là người hấp tấp, nhưng Côn-xtan-ti-nốp, ngược lại, đặc biệt quý tính cách ấy - đó là một con người biết suy nghĩ, luôn luôn biết tự hồ nghi, chứ không còn gì buồn tẻ hơn là một con người lúc nào cũng tin tưởng tuyệt đối vào sự đúng đắn của mình.
Đại uý Ni-kô-đi-mốp lại là một người bạn tốt của I-go Ku-xen-kô cùng làm việc ở một chỗ với Đu-bốp. Do Ku-xen-kô cho biết, đại uý Ni-kô-đi-mốp biết rằng Đu-bốp vừa bay về đêm hôm trước, và sáng hôm sau, theo lệ thường của các ngày thứ bảy sẽ đi Xan-đu-na.
Côn-xtan-ti-nốp nói:
- Chúng ta có quyền, trên cơ sở khởi tố một vụ án hình sự, bắt tay vào việc tra xét, vì thời gian đã gấp lắm rồi.

*
* *

- Xê-ri-ô-gia, đây là bạn của mình, bạn học ngồi cùng bạn với nhau hồi phổ thông đấy, làm quen nhau đi!
- Tôi là Ni-kô-đi-mốp.
- Tôi là Đu-bốp.
- Anh có thích tắm hơi ở đây không? - Ni-kô-đi-mốp hỏi - Có phải tuân theo các chỉ dẫn của bác sĩ không?
- Tôi thì không thật sự chịu nghe bác sĩ lắm đâu. Tôi rất liều, tuỳ may rủi: sinh ra thế nào thì cứ sống thế.
Ku-xen-kô cười:
- Đấy là đầu hàng rồi, Xéc-gây ạ!
- Anh biết không, cứ chịu khó mà nghe bác sĩ đi, ấy thế rồi lại vào áo quan vì một ông lái xe nào say rượu cũng nên! Biết thế nào được? - Đu-bốp quay lại nhìn Ni-kô-đi-mốp - Xin lỗi, tên tục của anh là gì nhỉ?
- An-tôn
- Thế còn phụ danh?
- Pê-tơ-rô-vích.
- Suýt nữa thì là Páp-lô-vích rồi đấy! [1]Anh làm ở đâu?
- Ở Uỷ ban An ninh. Thế còn anh?
- Tôi rất kính trọng cơ quan của các anh. Ở đấy tôi cũng có khá nhiều bạn. Thiếu ta Grô-mốp chẳng hạn, anh biết không?
- Câu ấy ở phòng nào nhỉ?
- Tôi chẳng bao giờ tò mò đến những việc riêng của người ta hết - Đu-bốp vội trả lời - kẻo nhỡ người ta lại bảo “sợ địch nghe được”
Ni-kô-đi-mốp mỉm cười:
- Chỉ có một chỗ yên tĩnh, đó là nhà tắm, có thể vào đó cho thư thái tâm hồn. Ai không thích uống bia Tiệp Khắc, giơ tay nào?
- Dù phải đau lòng mà giơ tay, nhưng tôi không làm sao khác được - Đu-bốp nói - Ngày hôm nay là ngày tôi ăn kiêng, một tuần một lần, như những tín đồ đạo I-ô-ga vậy.
- Anh có thực cảm thấy người dễ chịu không? - Ni-kô-đi-mốp hỏi
- Thấy chứ! I-ô-ga đúng là một phát kiến quý báu của thế kỷ chúng ta. An-tôn Pê-tơ-rô-vích-tơ ạ. Anh đã được đi công tác ra nước ngoài chưa?
- Chưa.
- Nếu anh được đi, nhớ mua về các sách dạy I-ô-ga, tôi thành thật khuyên anh như vậy. Anh có muốn tôi biểu diễn I-ô-ga cho anh xem không?
- Có chứ, tôi rất thích được xem.
Đu-bốp hít một hơi thuốc lá mạnh cho đỏ lên, rồi dí nó vào chỗ khuỷu tay, nhìn Ni-kô-đi-mốp và Ku-xen-kô với đôi mắt nhanh nhẹn, thậm chí còn vui vẻ nữa, như Ni-kô-đi-mốp cảm thấy.
- Các anh thấy chưa? Tôi không có phản ứng trước nỗi đau nữa. I-ô-ga cho phép loại trừ được một số cảm xúc mà không hại gì đến tâm lý chung. Anh hỏi là tôi làm việc ở đâu à. Tôi và I-go cùng làm một chỗ với nhau đấy. Thế I-go chưa nói với anh à?
- Xéc-gây ạ, anh ấy chưa kịp hỏi tôi.
- Thế hệ mới của chúng ta - Đu-bốp cười, gỡ các khăn trải giường ra - được cái là tin nhau và dễ thuyết phục nhau. Ta đi tắm hơi chứ?
Anh ta để Ku-xen-kô và Ni-kô-đi-mốp đi trước, đuổi theo họ tới gần sát cửa nhà tắm, rồi thình lình quay lại.
- Các anh cứ vào trước, tôi sẽ đuổi kịp
Ku-xen-kô muốn dừng lại đợi, nhưng Ni-kô-đi-mốp đẩy anh ta đi:
- Ta cứ vào đi rồi anh ấy sẽ đuổi kịp sau, ai có việc nấy mà.
Các trinh sát viên theo dõi Đu-bốp, thấy anh ta quay lại, rót đầy bia vào cốc của Ni-kô-đi-mốp, ngửa cổ uống ực một hơi cạn, rồi mới chạy vào nhà tắm.
Đu-bốp tắm hơi rất kỹ, như làm một việc gì rất quan tâm, tắm xong, người anh ta đỏ lên, có chỗ hơi phớt xanh, anh ta thở phì phì, nhắc đi nhắc lại:
- Gớm, sung sướng thật! Sung sướng quá!
(Ni-kô-đi-mốp mỉm cười với anh ta, nhưng trước mắt anh lại hiện ra cái thân thể trương phồng của…Ôn-ga Vin-te, khi người ta mở quan tài ra, đưa thây chị ta về thẳng bệnh viện Mát-vê-ép để mổ khám nghiệm. Không được đưa về bất cứ một bệnh viện thông thường nào ở Mát-xcơ-va vì lý do giữ bí mật: chỉ cần một lời hở ra với ông già Vin-te là Đu-bốp sẽ biết ngay, mà nếu như Đu-bốp đúng là người của CIA thì sao? Lúc đấy Prô-xcu-rin đang ở trong phòng mổ của nhà xác, đã hỏi Côn-xtan-ti-nốp:
- Thế đồng chí vẫn còn nghi ngờ, không thật tin chắc rằng Đu-bốp chính là “anh bạn quý” ấy chứ?
- Chỉ khi nào tôi tóm được đầy đủ tang chứng, tôi mới tin)
Sau khi tắm hơi đợt đầu xong, Đu-bốp khoác vào người hai tấm vải trải giường, và đi kỳ cọ chân tay, ra chỗ cắt móng chân móng tay.
Chính vào lúc ấy, Ni-kô-đi-mốp cho đưa tất cả quần áo đi là.
Đu-bốp bị lỡ vì đã quá lượt - tính theo số tích-kê đã phát - anh ta không nằn nì gì, chỉ tự an ủi rằng đến lần thứ hai thì phải nhớ ra cho đúng số xếp hàng, và quay lại chỗ ngồi. Ni-kô-đi-mốp vẫn tiếp tục mua bia đãi Ku-xen-kô, tưởng như túi tiền của anh ta không đáy.
- Quần áo của tôi đâu rồi? - Đu-bốp hỏi, cũng không nhìn lên giá áo nữa, hình như chỉ thoáng qua là anh ta đã đủ nhận xét thấy tất cả những gì diễn ra xung quanh.
- Tôi đưa đi là, cả của I-go, của tôi và của anh.
- Giá đừng đưa thì phải, An-tôn Pê-tơ-rô-vích, tôi không bao giờ là quần áo ở nhà tắm, tôi thích tự là lấy. Nhưng thôi, đành vậy… Tắm hơi tuyệt chứ!
- Tuyệt - Ni-kô-đi-mốp tán thưởng - Nhưng lần sau nhớ mang muối theo nữa.
- Muối làm gì - Ku-xen-kô ngạc nhiên.
- Thế mà các anh cũng đòi đi tắm hơi - Ni-kô-đi-mốp mỉm cười - Thời cổ, người ta bôi mật lên người rồi tắm, còn bây giờ thì xoa muối - nó sẽ kích thích ra mồ hôi nhiều, đỡ béo phì, phương pháp lại giản dị tự mình làm lấy được, thế mới kỳ diệu chứ!
- Lại thêm một hiểu biết mới nữa! - Đu-bốp nói và nhắm mắt lại một cách sung sướng, ngả lưng xuống đi-văng.
Khi người phục vụ nhà tắm mang đồ đã là phẳng phiu đến, Đu-bốp làm như vô tình, sờ vào túi xem chìa khoá phòng mình còn ở đấy không, khi thấy còn nguyên vẹn, mới hoàn toàn yên tâm.

*
* *

Trung tá về hưu Xi-đô-ren-kô mở bao kính lấy cái kính cổ lỗ có giọng mạ, đeo lên chiếc mũi dày, nhìn Côn-xtan-ti-nốp một cách chăm chú và hỏi:
- Chúng ta không rơi vào tình trạng có quá nhiều hội chứng nghi ngờ xâu chuỗi nhau, thưa đồng chí thiếu tướng?
- Không phải như thế đâu, thưa đồng chí Xi-đô-ren-kô ạ.
- Bản thân đồng chí có tin chắc như vậy không?
- Tôi chưa thể tiết lộ các sự kiện, tôi chỉ có thể chia sẻ với đồng chí những gì mà làm tôi thấy khả nghi…
- Xin mời đồng chí.
- Đồng chí thử hình dung, một người được vinh dự mời viết luận án tiến sĩ, nhưng lại từ chối.
- À nếu đồng chí định nói về Xéc-gây Đu-bốp, thì vấn đề là ở chỗ anh ta vừa viết luận án tiến sĩ, vừa kết hợp với công việc, chứ không chịu nghỉ việc, thế thôi.
- Tôi cũng muốn tin như vậy… Thế đồng chí lại hình dung tiếp, rằng một người được đề nghị làm việc ở một cơ quan có lương cao hơn hẳn và chức vụ cũng cao hơn hẳn…
- Lại vẫn chuyện của Đu-bốp chứ gì, anh ta là người không hám lợi lắm đâu, anh ta sống thật sự khiêm tốn…
- Nhưng đồng chí cứ suy nghĩ tiếp hộ nhé. Khi một người từ chối tất cả những đề nghị đó, lại tìm hết cách để lọt cho được vào một phòng làm việc toàn tài liệu mật, nơi bọn gián điệp nước ngoài cứ như dán mắt vào ấy, thì sao?
- Đấy lại cũng là căn bệnh cũ của chúng ta tái phát. Căn bệnh từ năm ba mười bảy ấy[2], thưa đồng chí thiếu tướng - Xi-đô-ren-kô lại khẳng định - Cứ kiểu ấy thì có thể buộc tội bất cứ ai cũng là gián điệp.
- Rất phải. Tôi thậm chí còn rất vui vì thấy đồng chí bảo vệ anh ta. Nhưng tôi xin lưu ý đồng chí, rằng chúng tôi mời đồng chí đến đây để nhờ đồng chí giúp đỡ, và cụ thể, việc giúp đỡ ấy là: mời đồng chí đi an dưỡng, và cho chúng tôi mượn chìa khoá phòng đồng chí một thời gian. Chúng tôi không có quyền gì ra lệnh cho đồng chí, tất nhiên thế, đây chỉ là việc yêu cầu, và đồng chí có thể từ chối lời đề nghị của chúng tôi. Chỉ có một điều cấm kỵ: đồng chí đừng nói hở điều gì về cuộc gặp gỡ hôm nay của chúng ta với người hàng xóm của đồng chí.
- Cái đó thì tôi xin hứa.
- Đồng chí nghĩ gì về Ôn-ga Vin-te?
- Cô ta là một con người tuyệt diệu. Đúng là tuyệt diệu.
- Đu-bốp yêu cô ta chứ?
- Anh ta có quan hệ tốt với cô ta.
- Anh ta thường có quan hệ với nhiều phụ nữ khác không?
- Chúng tôi sống ở một thời đại, đã có một cách nhìn khác đối với các chuyện ấy rồi. Và nói chung, tôi không tán thành cái kiểu, chỉ do một quan hệ nào đấy, một quan hệ ngẫu nhiên, đã buộc ngay người ta vào bẩy tội chết.
- Đồng chí hãy tin tôi, tôi cũng tán thành quan điểm ấy của đồng chí. Vấn đề ở đây, chỉ là tôi muốn biết, đơn thuần là trên tình cảm con người, về ý kiến của đồng chí: Anh ta có thực yêu cô ta hay không thôi!
- Theo tôi thì có đấy. Anh ta là một người mạnh mẽ, có nghị lực, anh ta đặt cho mình nhiệm vụ phải đạt được một địa vị cao trong công tác, có lẽ vì thế, mà thỉnh thoảng cũng có làm mặt giận với cô ấy, lầm lầm, lỳ lỳ. Nhưng tôi nghĩ, đó không phải là do cô ấy trở nên nặng nề đối với anh ta. Rồi sau đó, cô ta rất … biết nói sao cho đúng nhỉ… rất dân chủ với anh ta, có lẽ thế chăng. Rất tinh tế. Và hiểu biết…
- Và cô ta cũng yêu anh ta chứ?
- Rất yêu… Vì thế mà tiếp nhận anh ta hoàn toàn.
- Có thực hoàn toàn không?
- Đó là điều không phải bàn cãi nữa.
- Đu-bốp có nói với đồng chí, rằng Ôn-ga Vin-te bị chết vì phù phổi chứ?
- Đồng chí thiếu tướng ạ, thì chính mắt tôi trông thấy mà.
- Nếu vậy, xin mời đồng chí đọc giùm kết luận của các bác sĩ giám định đây.
… Xi-đô-ren-kô đã từng được thưởng ba huân chương cờ đỏ, vợ ông là I-ra, một cô y tá rất tốt bụng, mười chín tuổi, đã hy sinh ở Brét-xlau vì một viên đạn của bọn phản bội Vlát-xốp, ngay khi vừa có mang được ba tháng. Ông sống độc thân - ông thề quyết trung thành với vợ một cách cao thượng - và suốt ba mươi năm sau chiến tranh, Xi-đô-ren-kô không hề lẩn tránh nguy hiểm: Ông làm ở phòng điều tra tội phạm, phòng đấu tranh chống tệ nạn trộm cướp, đã từng bò dưới làn đạn réo, nhưng chưa hề bị sướt da đến một lần! Khi dẹp hết nạn trộm cướp ông lên Bắc cực, là người đầu tiên đặt chân lên vùng đất Tai-ga hẻo lánh, đóng cọc dựng lều; đến khi được tặng “Huy chương Danh dự” của những người xây dựng, bị bệnh nhồi máu, rồi về hưu. Trả lời câu hỏi: tại sao không vào Đảng, ông đã trả lời, thoạt nghe có vẻ kỳ cục “Vì tôi đã không bảo vệ được cho vợ và con nhỏ, họ đã nhận viên đạn ấy thay cho tôi”
- Đống chí giả định rằng, chính Đu-bốp đã đầu độc Ôn-ga à? - Xi-đô-ren-kô hỏi, sau một lát im lặng.
- Đồng chí hãy tin rằng, tôi muốn là tôi đã giả thuyết sai. Để làm sáng tỏ việc đó, tôi cần có sự đồng ý của đồng chí, để đồng chí đi nghỉ an dưỡng một thời gian với các bạn cộng sự của tôi. Các đồng chí sẽ ngồi lại với nhau, và cố gắng khắc hoạ lại cuộc sống của Đu-bốp ngày này sang ngày khác. Kể từ lúc anh ta ở nước ngoài về.

*
* *

Phòng Đu-bốp đã bí mật được mở, do chiếc chìa khoá Ni-kô-đi-mốp làm giả. Phòng của Đu-bốp hết sức ngăn nắp, đến mức độ như ở trong một phòng của tu viện: Một bàn viết, trên đó có để chiếc máy thu thanh “Pa-na-xô-níc” cực mạnh; một chiếc đèn to bằng đồng và ngà, và hoàn toàn không ăn nhập gì với hai đồ vật trên là một chiếc đèn pin Trung Quốc to, dài tới ba tấc hai, thường thấy bán ở cửa hàng trang thiết bị cho bộ đội, rất thuận tiện để đi săn hoặc đi câu cá.
Sách trên giá đều đã được đọc đến sờn mòn cả gáy và bìa, đa số là tác phẩm cổ điển, được chọn lọc kỹ, xếp theo khổ sách và màu bìa. Cặp trong một cặp tiểu thuyết của Đích-ken, có ba nghìn rúp mới cứng, mà Đrô-nốp đã phát hiện ra.
(Đrô-nốp, đã có lần gặp người cháu gọi Đu-bốp bằng chú, cậu ta kể rằng “Chú Xê-ri-ô-gia rất chí thú, trong vấn đề tiền nong”. Chú ấy vay của cháu một trăm rúp để đi nghỉ, lúc nào chú ấy cũng kêu túng, và chú ấy đã trả trong vòng ba tháng - cứ mỗi kỳ lương trả khoảng trên ba mươi rúp, vào một thời hạn rất chính xác).
Trên bàn cũng một trật tự chỉnh tề ấy: những tờ hoá đơn trả tiền điện và tiền hơi đốt được ghim thành chồng, ngoài ra không có thư từ, địa chỉ, số điện thoại nào hết. Dường như con người sống ở đây biết rằng thế nào cũng sẽ có người đến tìm kiếm nên đã chuẩn bị trước cả: “Đấy các vị nhìn xem, mọi thứ đều công khai, rõ ràng, như tôi đứng trước các vị đây, có thể soi rõ suốt từ đầu đến chân!”. Không có một móc xích nào chứ đừng nói đến chuyện tang chứng, đấy chỉ là một nét sai biệt rất nhỏ.

*
* *

“Nhóm quan sát cho biết, sau khi trở về, Gác Rừng lắp thêm vào cửa phòng mình một ổ khoá thứ hai, mua được trên đường từ nhà tắm về. Sau đó anh ta xuống sân mở máy xe “Von-ga” số hiệu 27-21, và lái ra phố Xa-đô-vai-a. Gần ga xe điện ngầm “Công viên Văn hoá”, anh ta vòng lại, đỗ xe ở gần Học viện Quan hệ quốc tế, khoá cửa lại, bỏ xe ở đó, xuống tàu điện ngầm, đi tới ga “Thư viện Lê-nin”, ra khỏi ga tàu điện ngầm, lên đại lộ Ka-li-nin, không tiếp xúc với ai, anh ta đi một mạch tới cửa hàng “Me-lô-đi-a”, và dừng lại ở đó, nhìn đồng hồ đúng 17 giờ 20 phút. Một cô gái tầm vóc nhỏ nhắn, mắt đen, tóc cũng đen, mặc bộ quần áo gin màu xanh lơ đến gặp, rồi cùng Gác Rừng xuống tàu điện ngầm, đi tới ga “Ác-bát” thì lên, lại trở lại chiếc ô-tô vào lúc 17 giờ 59 phút. Cùng với cô da ngăm này, Gác Rừng tới tiệm ăn “Nước Nga”, ở đó anh ta đã đặt sẵn bữa ăn chiều. bốn đĩa trứng cá hạt, xà-lách tươi, bơ, bánh mì đen rán, món phi-lê nấu với nấm có rưới rượu vang đỏ, cà-phê và kem. Về rượu nhắm, Gác Rừng chỉ lấy một trăm gam cô-nhắc nhãn “KV” để mời cô da ngăm, còn bản thân anh ta không uống gì hết. Vào 21 giờ 45, Gác Rừng trở về nhà cùng với cô gái, và họ ngủ tại đấy”

*
* *

“Gởi Trung tâm
Một lần nữa yêu cầu cho tôi gặp và tổ chức trò chuyện với Glép. Có thể ép anh ta về vụ bê bối ở Hồng Kông và về những tư liệu đã thu nhập được về anh ta. Tin rằng sau chiến dịch kết thúc ở Mát-xcơ-va, có thể buộc Glép tác động đến việc trả lại tự do ngay cho Dô-tốp
Xla-vin”

“Gửi Xla-vin
Đồng ý để tổ chứ một cuộc chuyện trò nữa với Glép, nhưng phải tạo nên được một ấn tượng, là hình như chúng ta tin rằng chính Dô-tốp là nhân viên của Lô-ren-xơ
Trung tâm”

[1] An-tôn Páp-lô-vích là tên của văn hào A. P. Sê-khốp (ND)

[2] Thời kỳ 1937 có những cuộc thanh trừng nội bộ căng thẳng ở Liên Xô, một số cán bộ bị bắt oan, mãi về sau mới được phục hồi.

[ngudoc]

Phần 31
XLA-VIN

Pi-la chìa cái cốc:
- Ông có biết, ở bên chúng tôi gọi rượu gin là gì không?
- Ở “bên chúng tôi” tức là ở đâu? - Xla-vin nhìn Glép rồi hỏi - Cô muốn nói tới ở bên hãng của cô hay là nói về địa lý?
- Tôi nói về Tây Ban Nha của tôi.
Thế thì ở bên đó gọi là hi-nê-brôi, có đúng không?
- Ông Vít nói tiếng Tây Ban Nha rất giỏi - Glép nói - Như tất cả các điệp viên, ông biết rất nhiều tiếng nước ngoài.
- Cái đó thì ông Giôn biết hơn tôi ấy chứ. Nếu không thì có lẽ cũng khó khăn đấy. Hãy thử sống, ví dụ ở Hồng Kông, mà không biết tiếng Trung Quốc chẳng hạn, là hỏng việc ngay, Pi-la ạ, cô chưa bao giờ ở Hồng Kông sao?
- Thế còn ông? - Glép hỏi, cười to, hơi ồn ào - Ông Vít ạ, chắc hẳn là ông đã từng sống ở khắp nơi?
- Tôi chưa được phép đến Hồng Kông. Tôi đã đề nghị được đến gần đấy về vụ Vin-hem San-xơ, nhưng Bắc Kinh gây sức ép với chính quyền địa phương, và họ trả lại giấy tờ của tôi…
Pi-la nhìn sang Glép rất nhanh, khuôn mặt cô ta vẫn xinh đẹp, mỉm cười như trước kia, nhưng trong mắt ánh lên một chút gì lo sợ, con ngươi mở to hơn và do đó có cảm giác như mắt cô ta không nhìn rõ, phải rướn lên.
- Kể cũng hay - Glép nói, - chắc là ông có kể lại chuyến đi đó trên báo chí Nga?
- Đây đâu phải đề tài báo chí. Và cũng không nên đưa nó lên báo. Đây là cả một cuốn tiểu thuyết. Cô Pi-la này, cô cũng yêu thích những tiểu thuyết phiêu lưu chứ?
- Vâng, tôi rất thích những chuyện phiêu lưu - Cô gái trả lời chậm rãi, lại liếc nhìn Glép.
- Cô ta thích xem phim. Phim về thám thử Giêm Bôn - Glép nói, - và về cả các điệp viên Nga, họ chỉ chút xíu nữa thì thành công, nhưng cuối cùng thì lại thất bại, chỉ vì chúng tôi mạnh hơn.
- “Chúng tôi”? - Một lần nữa Xla-vin lại cười - Tôi đâu biết rằng hãng buôn bán của ông lại có liên quan đến mật thám Anh như vậy. Ông biết không, nếu tôi là đạo diễn, tôi sẽ quay một cuốn phim nữa ấy chứ. Mà cũng không phải quay tất cả, đúng hơn là tôi quay nốt cho trọn vẹn thôi. Tôi sẽ quay thêm, nối vào cuốn phim “Đem tình yêu từ nước Nga trở về” một cảnh thôi: Sau khi Giêm Bôn may mắn đem được một cô mật mã viên Nga về Luân Đôn, trên màn ảnh sẽ xuất hiện hàng chữ “Chiến dịch thâm nhập đã thắng lợi. Đã sẵn sàng làm nhiệm vụ với Tổ quốc! Ca-chi-a I-va-nô-va!”[1]
- Chắc Pôn Đích sắp đến bây giờ, ông hãy bán lại cho anh ta cái ý ấy, nhưng đừng bán rẻ. Vít ạ! Không thể dưới một ngàn đâu!
Pi-la uống một ngụm rượu Tin-tô đỏ, mắt vẫn không rời Xla-vin, nhận xét thêm:
- Lắm lúc, anh Giôn ạ, anh thật chả biết buôn bán gì cả. Vì tôi có biết qua chút ít về giới nghệ thuật, tôi xin nói lại: cái ý ấy giá trị không thể ít hơn mười ngàn đồng đâu. Mà phải trả ngay tại chỗ ấy chứ.
- Xin mời các vị cứ việc trả giá - Xla-vin nói - Tôi sẵn lòng.
- Có thể, anh sang Mỹ, người ta còn trả nhiều hơn ấy chứ.. - Glép nói, thôi không cười - tôi nói nghiêm túc đấy, tôi sẵn sàng liên hệ với Hô-ly-út ngay, tôi vẫn có quan hệ tốt với họ mà.
- Và ông tin rằng, chỉ một lời giới thiệu của ông là đủ sao? - Xla-vin hỏi.
- Tin chứ!
- Nếu vậy, ta đi viết kịch bản thôi chứ?
Glép vỗ vào đùi, cong cả người xuống, là bộ như hắn ta hết sức buồn cười, rồi lại trở nên vui vẻ, cởi mở và trở lại như lúc bình thường:
- Nhưng mà ông Vít ạ, ông thật đáo để! Không nên lợi dụng những người không thành thạo trong việc buôn bán ở lĩnh vực nghệ thuật như vậy!
- Vi-ta-li là một cái tên rất hay - Pi-la nói - Như tên Vít-to-rê trong tiếng I-ta-li-a.
- Cũng giống như tên Đức là Vin-hem San-xơ-hem vậy - Xla-vin cũng tiếp tục nhận xét, - Tất nhiên ý nghĩa thì khác nhau.
- Vít ạ, tôi cũng có gặp ông già Vin-hem San-xơ ấy ở Hồng Kông đấy. Có phải ông già có cái mũi xanh không?
- Mũi ông ta xanh là vì tuổi già thôi. Hồi ba mươi tuổi, mũi ông ta hoàn toàn đỏ đắn, ông ta không uống rượu, vì ông ta làm việc ở cơ quan Ghét-xta-pô, ở đó ai say rượu sẽ bị giam giữ kia. Một cơ quan đứng đắn mà!
Pôn Đích đến, rất tỉnh táo. Anh ta chào hai người đàn ông, vẻ không vui, hôn tay Pi-la rất lịch sự, và từ chối không uống uýt-xky:
- Không được. Hôm nay và ngày mai, tôi không uống đâu.
- Chuyện gì vậy? - Xla-vin hỏi.
- Đang chuẩn bị một đòn nên thân để giáng vào ông đấy, ông Vít ạ.
- Có đáng làm việc đó không?
- Đáng chứ. Phải biết chơi sòng phẳng, đứng đắn.
- Tán thành - Xla-vin nói - Tôi hoàn toàn tán thành ý kiến đó. Nhân tiện xin nói với ông là tôi có ghi được một ít các câu chuyện thú vị, có liên quan đến một trò chơi không đứng đắn, tôi có thể bán cho ông được.
- Tôi nhận mua đấy. Mua chịu.
- Chịu cũng được. Tôi sẵn lòng chờ ông trả. Nào, tôi xin bắt đầu kể về Hồng Kông, về một vụ ma-phi-a qua mắt hải quan…
- Không, không, - Glép nói - tốt hơn là ông bán cho Pôn cái ý về thám tử Bôn ấy! Pôn ạ, anh không tưởng tượng được, là cái đó thông minh và độc địa đến ngần nào! Tôi thán phục ông Vít đấy. Anh hãy tưởng tượng, là sẽ kết thúc ở chỗ cô gái mà Bôn mang được về Anh, cái cô nhân viên Uỷ ban An ninh Xô-viết ấy mà, cô ấy lại điện về nhà từ Luân Đôn như sau: “Chiến dịch thâm nhập đã thắng lợi, tôi hoàn toàn có thể sống công khai và sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ”. Được quá, phải không?
- Ở bên chúng tôi, khi nào nói “hoàn thành nhiệm vụ” có nghĩa là người làm trọn trách nhiệm đó đã phải hy sinh - Xla-vin nhận xét…
Pôn Đích nhìn Xla-vin một cách buồn bã, u ám nữa:
- Dù sao, đấy cũng là một chủ đề cay độc. Nó nhắc nhở ta đến sự thật.
- Đâu có phải chúng tôi nghĩ ra cái nhân vật Bôn ấy, một kẻ luôn sát hại người bên chúng tôi.
- Thôi được, ông kể câu chuyện vừa hứa đi.
- Khoan đã, ông phải trả bao nhiêu về cái chuyện thám tử Bôn ấy đã chứ! Giôn đề nghị mười ngàn đấy.
- Đấy là tôi đề nghị chứ, ông Vít ạ, ông nhầm rồi - Pi-la nói.
- Nhưng hãy kiếm cho tôi những đạo diễn chịu làm phim đó đi - Pôn Đích lần đầu tiên “hừm” một tiếng trong suốt câu chuyện - tôi sẽ kiếm được mười triệu trong một tuần, ông sẽ được dành cho bảy mươi phần trăm, ô-kê? Thôi nào, kể đi. Mà cũng rất tuyệt, nếu chủ đề chuyện của ông không nằm ở Hồng Kông mà lại ở Luy-xbua, vì số phận của Dô-tốp làm tôi quan tâm không kém gì các ông. Đầu tiên là một người Nga làm gián điệp, sau đó là một người thứ hai, như vậy không phải là quá nhiều trong một tuần sao?
- Không có người thứ ba nữa hay sao - Xla-vin nói và nhìn Glép bằng cái nhìn dò hỏi - Còn câu chuyện thì thế này. Ông có nhớ ở Nuy-rem-be có một người tên là Vin-hem San-xơ bị dẫn đến đó vì những việc liên quan đến bọn SS không?
- Tôi không nhớ.
- Chúng tôi, những người Mỹ, thuộc về một dân tộc không hay hồi tưởng - Glép nhận xét - Hồi ức nặng nề ngăn cản cuộc sống, nó giống như những vết tấy trong chỗ bị thương, nhức lắm…
- À, nếu dân tộc chúng ta cũng bị mất đi hai mươi triệu sinh mạng, thì hồi ức của ta cũng sẽ như họ thôi - Pôn nhận xét - Tôi không nhớ tên San-xơ ấy, có lẻ, hắn thuộc vào hạng tôm tép trong đám đao phủ thôi…
- Đúng thế. Hắn chỉ là tên thực hiện. Chúng tôi đã chứng mình được rằng hắn có tham gia vào bốn mươi bảy vụ thủ tiêu.
- Thủ tiêu gì vậy? - Pi-la hỏi- Nếu đây là chuyện tàn bạo, thì thôi, ông Vít ạ, đừng nói nữa, vì cũng đã quá nhiều nỗi đau khổ trên thế giới này rồi.
- Thủ tiêu đối với họ nghĩa là tiêu diệt sạch sành sanh dân chúng ở một làng quê hoặc một thị trấn, đếm đầu từ đứa trẻ sơ sinh cho đến những người đau ốm.
- Đấy chắc là trong lúc họ tiêu diệt du kích? - Glép hỏi.
- Có thể coi đây là lời biện hộ được không? - Xla-vin đẩy cái cốc về phía Pi-la, và cô ta liền rót ngày cho anh rượu gin vào cốc.
- Tôi bỏ đá bằng tay được không? - Cô ta hỏi.
- Được chứ có sao - Xla-vin nói, và vẫn nhìn vào mắt Glép - Vậy thưa ông Giôn, đánh nhau với du kích có thể là cái cớ biện hộ cho huỷ diệt như được chứ?
- Tất nhiên là không, ông Vít ạ. Tôi chỉ nói thêm thế cho rõ, chứ tội ác man rợ của bọn phát-xít thì thật đáng kinh tởm.
- Vâng, và thế là chúng tôi đã vạch mặt cái tên San-xơ ấy, hắn sống ở Ca-na-da, nhưng họ không chịu trao cho chúng tôi, rồi hắn thoát đi đâu mất. Thế rồi lại thấy hắn thò mặt ra ở Hồng Kông, lần này với một tấm hộ chiếu Mỹ…
- Không thể có được - Glép nhăn trán lại - Theo tôi, ông ta chỉ có một tấm giấy có thị thực của Ni-ca-ra-goa hay Ta-hi-ti. Chứ ông ta không thể là công dân Mỹ được, tôi tin là thế.
- Thật chứ? Thế thì cũng tốt thôi… Vậy là khoảng mười năm về trước, có một vụ bê bối xảy ra ở Hồng Kông, trên sân bay người ta đã bắt giữ một nhóm người Trung Quốc liên quan đến việc buôn hê-rô-in, và chính San-xơ đã tổ chức cho một phụ nữ Bồ Đào Nha hay Tây Ban Nha gì đó, trốn đi khỏi thành phố. Cô ta tên là Các-men, cũng xinh đẹp như Pi-la đầy sức quyến rũ của chúng ta đây. Lại còn một người nữa, phải đẩy kẻ thế mạng ra khi nhận tội về mình. Đấy là ông Lưu, phải không Giôn?
- Tại sao ông lại hỏi tôi về chuyện đó?
- Anh đã làm việc ở Hồng Kông mà lại - Pôn nhún vai - chính do thế mà anh ta hỏi anh.
- Tôi chỉ làm việc ở đó trong khi ghé qua, ở khoảng vài tuần, hoàn toàn là một công việc kinh doanh tài tử.
- Rõ rồi - Xla-vin nói - Và chắc hẳn, ông không biết về người đại diện CIA ở hải quan hồi đó chứ, anh ta cũng bị lôi kéo vào vụ bê bối ấy đấy. Và cái vụ này người ta thu xếp cách nào đó, để bịt nó đi, nhưng tàn than thì vẫn còn cháy âm ỷ đấy, Giôn ạ, vẫn còn âm ỷ đến giờ. Pi-la, cô nghĩ sao, nhóm dậy cái đống than âm ỷ ấy, kể cũng lý thú đấy chứ nhỉ?
- Biết nói thế nào với ông… Kể cũng có những chi tiết đấy, nhưng chưa đủ để dựng nên một chuyện giật gân bây giờ - Glép lại cười rất to, dù Xla-vin nhận thấy khuôn mặt hắn cẳng thẳng tột độ.
- Ông Vít ạ, ở nước chúng tôi thiếu gì chuyện ồn ào ở mức siêu đẳng nữa ấy chứ. Những chuyện như ông kể, chỉ là chuyện cơm bữa, một tiểu phẩm giễu cợt buồn tẻ.
- Ồn ào ở mức siêu đẳng là những chuyện gì? - Xla-vin hỏi.
- Chẳng hạn, vợ nát rượu - Pôn trả lời - chông thì lại ái nam ái nữ, nhưng buộc cô em gái phải sống chung với những người nào có lợi cho hắn. Hoặc bố là triệu phú nhưng con lại vào Đảng Cộng sản. Hoặc một vụ ăn của đút khổng lồ, vượt quá mười vạn đô-la, tuy nhiên, như vậy cũng chưa đi đến đâu. Tốt hơn hết là có được một chuyện nhân tình nhân ngãi của Tổng thống từ trong phòng riêng, cái đó thì giá trị lắm với các đối thủ, nhất là… đối thủ có thế lực.
- Trong chuyện tôi kể cũng có vai trò bà vợ nghiện ma tuý, lại cũng có họ với ông chồng, nói rõ hơn là cháu gái. Vốn là con gái một đảng viên quốc xã. Và bản thân có tham gia vào sự việc. Ông thấy thế nào?
- Đọc tên cho tôi ghi - Đích trả lời - Tôi sẽ tả sao cho câu chuyện phải bốc khói lên chứ, và không những sẽ chỉ cho tiền thôi mà còn nổi tiếng nữa. Tôi đã bị quên lãng rồi, ở bên chúng tôi, người ta quên tuốt, kể cả những ai đã dành nhau với bọn quốc xã, họ chỉ nhớ những ai đã bị tai tiếng vì các chuyện vô đạo đức đại loại như những chuyện tôi đã kể vừa rồi. Nào, vào việc chứ, không cần phải rào đón láu cá với nhau nữa.
Xla-vin ôm Glép và nói nhỏ:
- Phải rào đón một chút chứ, Giôn? Hay là chỉ mở bài một phần?
Pi-la uống một ngụm rượu và trả lời:
- Tôi mà ở vị trí của ông thì tôi cũng phải rào đón ít nhiều đã
- Đồng ý. Bây giờ hãy để Pôn nói xem ông ta đã biết gì về Dô-tốp đã chứ? Họ không cho tôi vào bệnh viện và cũng từ chối không cho gặp. Vậy xin mời ông Pôn cho biết ước đoán của mình.
- Đối với anh chàng Nga này thì mọi cái đã rõ cả.
- Người ta sẽ không thể tha thứ cho ông khi ông viết “Với anh chàng Nga này” - Xla-vin cắt ngang.
- À, cái ấy ở bên các ông gọi là gì nhỉ? Chủ nghĩa sô-vanh nước lớn chứ gì - Pôn mỉm cười - Ông đừng giận, chỉ tại tôi đọc các tên Nga thấy rất khó.
- Pôn ạ, không bao giờ nên thú nhận điều đó, người ta sẽ buộc tôi ông là trình độ nghề nghiệp thấp. Người làm báo phải biết tên của tất cả các đối thủ của nhau, kể cả khi tên ấy khó nhớ. Chúng tôi chẳng hạn, rất nhớ tên các địch thủ của chúng tôi.
- Tôi không coi Dô-tốp là địch thủ - Pi-la nói - Anh ta chỉ thừa hành nhiệm vụ của mình.
- Ai chứng minh được điều đó? - Glép nhún vai - chúng ta sống trong một thể chất mất dân chủ, tội trạng của anh ta càn phải được xác minh bằng chứng cứ chứ. Còn cái máy truyền tin kia, đâu phải là chứng cớ? Hoàn toàn có thể do người ta vứt vào nhà để buộc tội.
- Đúng thế - Xla-vin tán đồng - Hôm nay, tờ “Niu-xơ” (Tin tức) đã viết về sự việc này giống như những lời ông nói.
- Thật à - Glép ngạc nhiên - Thế thì cừ thật, vậy mà tôi chưa được đọc đấy.
- Thế đây là cái gì - Pôn hất đầu về phía tờ “Niu-xơ” đang nằm trên bàn, ở chỗ đăng bài bình luận về Dô-tốp, có vạch dưới bằng bút chì đỏ.
- Đây là do tôi đọc đấy - Pi-la vội trả lời - Tôi rất lo lắng cho số phận của Dô-tốp, và sẵn sàng giúp đỡ anh ta.
- Thì sao? - Glép nói - Tôi cũng sẵn sàng giúp đỡ anh ta.
- Thế thì rất đơn giản - Xla-vin nói - Phải tìm ra những kẻ tổ chức cuộc đột nhập vào phòng anh ta.
- Và tìm ra kẻ nào đã phá két sắt ở chỗ Lô-ren-xơ
- Ông Pôn - Glép nói - ông cư xử như vậy không đúng luật của người quý phái.
- Quý phái quá đi chứ, vì chính ông Lô-ren-xơ đã đồng ý trò chuyện với tôi, và tôi đã gửi bài về cho báo của mình.
- “Cái đẹp - đó là biểu tượng của sự tin cậy”, tôi nghĩ như thế khi thấy những gì bọn găng-xtơ đã làm trong trụ sở của công ty “Điện thoại quốc tế”: Chúng săn tìm tên tuổi, những “người bạn tin cậy” của công ty này, cái công ty đã biết thiết lập “quan hệ tin cậy” giữa Hoa Kỳ và nhóm Pi-nô-chê, khi ông ta còn chưa trở thành tên độc tài, mà đang đứng cạnh A-gien-đê trong lễ duyệt binh.
- Được lắm - Xla-vin nói - Cái đoạn ghi chú thật tuyệt đấy, Pôn ạ! Thêm nữa, ông có biết rằng, chính ông Lô-ren-xơ này là người đã chối từ không trả lời một loại những điểm chất vấn ở thượng nghị viện về vụ đảo chính ở Xan-chi-a-gô không?
- Thì chính là ông ta chứ ai.
- Nhân viên CIA ở đây chăng?
- Các bạn ơi, về việc ấy thì nên hỏi tôi - Glép nói - dù sao tôi và ông ta cũng đã chơi thân với nhau từ nhiều năm. Ông ta là người của CIA cũng ở mức độ, như tôi là nhân viên của Ghet-xta-pô ấy mà!
- Kể cũng lý thú - Vừa đăm chiêu uống rượu gin, Xla-vin vừa nói - nếu như ông Pôn có thể nhận được tư liệu về chuyện một nhân viên CIA có liên hệ với bọn quốc xã, bọn phát-xít cũ cũng như mới thì điều đó cũng có thể có tiếng vang nào đó trên báo chí chứ?
- Khi báo chí phải tranh chấp với CIA - Pôn trả lời - nó thật sự ao ước có được một tài liệu như thế. Đấy là một cú nốc-ao, ông Vít ạ, nhưng…
- Tôi cũng có học quyền Anh, biết đánh sơ sơ mấy miếng, tôi sẵn sàng có thể giúp anh về phương pháp - Xla-vin nói.
- Vậy là các ông tuyển mộ báo chí “tự do” và “tin cậy” như vậy đấy - Glép lại cười ta và hai mắt hắn như hai kẽ hở nhỏ nhắm tít lại.
- Ông Vít, tôi muốn chỉ cho ông xem bộ sưu tập hết sức tự hào của tôi - Pi-la nói - Ông đi xem không?
- Thế cô không muốn cho tôi xem niềm tự hào ấy với cô à? - Pôn hỏi.
- Khi người ta thật sự tự hào về cái gì, người ta thích được tự hào một mình thôi! - Glép trả lời thay.
- Một câu nói hay - Xla-vin nói - Câu nói của một con người biết cách chiến thắng.
Pi-la cầm tay Xla-vin kéo đi theo mình lên cái cầu thang xoáy trôn ốc dẫn lên tầng hai. Trên đó, trong căn phòng có mái che bằng kính, có một cái đi-văng to bọc da hổ, tường bốn phía treo rất nhiều ảnh thánh - tất cả đều được tô vẽ lại, rất nhiều chỗ thếp vàng, và đặc biệt, những con mắt được vẽ rất rõ nét.
- Sao? - Pi-la hỏi - không tưởng tượng được, đúng không? Toàn những thứ của thế kỷ mười bảy, ở phương Bắc nước Nga, cái đất nước lúc ấy đang hướng ra biển, nghĩa là hướng tới tự do.
- Phục chế lại ở đâu vậy. Ở đây sao?
- Không phải.
- Nên làm cô mất tinh thần hay nên phỉnh cô?
- Ông Vít ạ, tôi bao giờ cũng thích nghe sự thật. Tới cùng. Trọn vẹn. Chỉ khi đó, tôi mới sẵn lòng nói ra sự thật.
- Trọn vẹn?
- Cái đó là tuỳ thuộc ở ông.
- Chả lẽ lại chỉ tại tôi?
- Tôi không làm vợ ai, không phải thư ký của riêng ai, tôi có công việc riêng của tôi, ông Vít ạ, vì thế tôi được hưởng cái hạnh phúc lớn nhất ở đời: tôi không bị lệ thuộc vào ai hết. Tôi rất coi trọng cái hạnh phúc ấy, vì tôi đã phải đi đến nó từ nhà hầm bước trên những bậc thang ọp ẹp - Vậy ông cứ nói sự thật.
- Tốt lắm. Đồ cổ thế kỷ mười bảy, nhất là các tranh tượng thánh, chúng tôi có thể phân biệt được tức khắc, và không chỉ do phong cách vẽ thôi đâu Pi-la ạ, cô chỉ có được một bức tranh thánh thật, còn tất cả chỗ còn lại - nếu cô muốn biết sự thật - thì đó toàn là của giả. Nhưng tôi sẽ không nói với ai về điều đó, tôi biết giữ gìn các bí mật của người khác.
- Ông không biết giữ các bí mật của người khác lắm đâu, khi ông nói về San-xơ.
- Nhưng đấy có phải là bí mật của ai đâu?
- Ông Vít, ông đang muốn đạt tới điều gì vậy?
- Sự thật.
- Đấy đúng là một câu trả lời của người Nga. Tôi đã trở thành người Mỹ, tôi quen sự chính xác của cách đặt vấn đề, những nhiệm vụ cụ thể, giá hàng, thời hạn và hình thức để đảm bảo.
Xla-vin cầm tay Pi-la, hôn lên tay, và hỏi:
- Cô hiện đang cầm hộ chiếu công vụ ngoại giao Hoa Kỳ trong tay, hay đang sống bằng một trong những hộ chiếu cũ.
- Ông Vít, ông chưa trả lời câu hỏi của tôi.
- Có lẽ là câu hỏi về “người bạn tin cậy” của công ty Lô-ren-xơ tên là gì, nên đặt ra cụ thể hơn với ông Pôn?
- Chính ông đã đặt ra chứ?
- Cô thử nhắc lại câu nói của tôi, và cô cũng sẽ tin rằng tôi đã không đặt câu hỏi ấy. Tôi chỉ là người giàu óc tưởng tượng. Ai làm báo, đều bắt buộc phải giàu tưởng tượng.
- Nhưng nếu tôi trả lời câu hỏi ấy, ông sẽ trả lời những câu hỏi của ông Pôn chứ?
- Không được đâu, Pi-la ạ, cô thật ưa thích những tiểu thuyết phiêu lưu. Tôi lo cho cô đấy. Tôi không muốn để cô phải gặp trở ngại gì trên từng bước lên thang của mình. Nói chung, phải có một người đàn ông trọng danh dự đi bên cạnh phụ nữ, trên những lối đi cheo leo như thế, đúng không? Một người đàn ông có đầu óc và có sức vóc, biết làm việc theo kiểu Mỹ: Có đảm bảo chính xác và thạo công việc.
- Được rồi, bây giờ tôi sẽ gọi Giôn lên xem nhé - Pi-la nói.
- Tôi đây rồi, cô bé! - Glép cười, lên tiếng
Hắn ta đang đứng cạnh bức tường ngăn, một cái cửa không trông thấy ở sau hắn từ từ khép lại.
- Tôi rất muốn được nghe câu chuyện ở Hồng Kông của ông Xla-vin thêm một lần nữa, chi tiết hơn, và hãy nhìn thẳng vào mắt nhau.

[1] Giêm Bôn là tên một thám tử Anh. Trong cuốn phim “Đêm tình yêu từ nước Nga trở về” một phim tình báo Anh rẻ tiền khuếch khoác nhưng được làm rùm beng, Giêm Bôn không những đã thắng lợi mỹ mãn mà còn đạt được tình yêu: Cô Ca-chi-a I-va-nô-va, người Nga, đã bỏ Tổ quốc theo anh ta (ND)

[ngudoc]

Phần 32
CÔN-XTAN-TI-NỐP

Côn-xtan-ti-nốp và trung uý Đrô-nốp ngồi trong căn nhà đối diện với căn phòng, nơi Đrô-nốp và cô gái da ngăm, cô gái thay thế cho Ôn-ga (vì đối với hắn, cô này cũng đóng vai trò cô Ôn-ga khi còn sống) đang trò chuyện gì đó. Côn-xtan-ti-nốp nhìn rõ khuôn mặt của Đu-bốp khoẻ mạnh, gân guốc, đầy ý chí. Ông thử suy đoán xem, cô gái cười gì mà vui vẻ vậy: Đu-bốp nói ít, có lẽ chỉ là chuyện tình yêu, một người đàn ông lớn tuổi, nhà chính trị trong khoa học, quần áo diện rất kỹ tính, lịch sự, lái xe giỏi và đẹp, đeo găng mềm để dễ cảm nhận được tay lái, đặt rượu cô nhắc thì yêu cầu phải mang đến chính hiệu nhãn “KV” của Gru-đi-a, dịch lời các bài hát Anh, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha rất thoả mái và óng chuốt, hơi thích làm ra vẻ mệt mỏi, tuy rất bình tĩnh nghe những lời chú trọng trên bàn rượu rất tỉ mỉ, chăm chú, dù đó chỉ là lời các bạn mới quen ở nhà nghỉ Pi-xun-đa và Xu-khu-mi nói về mình, biết bắt chước phòng cách người khác rất tài, ví dụ nói từ “a-la-véc-đư”[1] chậm rãi, hệt như ông già Gru-di-a thực thụ, kèm theo cả điệu bộ.
Chỉ sau khi Đu-bốp và Ôn-ga ra khỏi phòng và ánh sáng đã tắt trong các cửa sổ, cái ánh sáng khá chói và hơi có màu xanh lá cây nhạt, thì trong đêm mới có tiếng điện thoại.
- Có lẽ, đó là Cô-nô-va-lốp - Côn-xtan-ti-nốp nói - Hãy nhắc anh ta duy trì liên lạc thường xuyên với chúng ta. Bây giờ, ta trở lại công việc, đồng ý trung uý ạ… Trong bản báo cáo của đồng chí, có nói rằng trên bàn Đu-bốp không hề có một cuốn sổ ghi nào, không hề có bản thảo, tóm lại không một dòng chữ nào nhắc nhở ta về cái luận án kia?
- Không có gì cả, thưa đồng chí thiếu tướng.
- Anh ta để chiếc xe “Vôn-ga” ở đâu?
- Ở ngoài sân, tôi đã vẽ sơ đồ.
- Thế mùa đông?
- Tôi không rõ.
- Anh ta có ga-ra không?
- Tôi chưa kịp tìm hiểu điều đó
- Trên bàn anh ta không có hoá đơn tính khoản xây ga-ra của hợp tác xã xây dựng chứ?
- Có lẽ tôi phải đi kiểm tra lại.
- Không nên. Rất nguy hiểm, thì chính đồng chí đã chẳng bảo là anh ta soát xét phòng rất kỹ sau khi trở về là gì?
- Xục xạo y như một con sói, đồng chí thiếu tướng ạ. Anh ta đứng gần cửa và nhìn, nhìn đi nhìn lại, quay đầu đảo địa soi mói, y như một con chim kền kền…
Lại nghe chuông điện thoại, tiếng báo cáo rành rọt nhanh nhẹn:
- Gác Rừng thả cô da ngăm ra khỏi xe, quay lại hướng cũ và phóng với tốc độ rất nhanh, cho xe tới Xa-đô-vai-a, phanh lại gần đại sứ quán Mỹ. Bật đèn nhấp nháy phía bên trái.
- Bấm giờ ngay - Côn-xtan-ti-nốp nói rất nhanh - số 2, theo dõi các cửa sổ sứ quán, ai đứng trên đó.
- Tất cả các cửa sổ phòng làm việc của bọn CIA đều sáng đèn, đồng chí thiếu t…, à, đồng chí I-va-nốp ạ - tiếng nói trong máy vội sửa theo mật danh - Bốn người đứng ở cửa sổ hút thuốc.
- Số 1, số 1 đi đâu rồi, tốc độ nhanh hay chậm.
- Số 1 lại phải tăng tốc. Nhưng hắn dừng lại rồi, phanh rồi…
- Các anh cứ vượt qua! - Côn-xtan-ti-nốp không kìm nổi mình, dù biết rất rõ rằng các nhân viên của mình sẽ không để mắc sai sót gì, họ làm việc hết sức cẩn thận, theo chỉ thị của Prô-xcu-rin: “Đối tượng rất thận trọng, nên thà để mất dấu của hắn, còn hơn để lộ mình ra, dù chỉ là sơ suất rất nhỏ”.
- Chúng tôi đã vượt qua rồi - Tiếng trả lời trong máy hơi có phần tự ái - Anh ta đã ra khỏi xe.
- Anh ta mở nắp xe - một giọng khác báo cáo - kiểm tra cái gì đó, giật giật lắc lắc các mối dây điện trong đó.
- À nhân thể, đồng chí liếc qua xem bộ dây điện gì. Dây ngoại có khả năng tháo lắp và kiểm tra “pan” dễ dàng phải không?
- Trông nó như thế nào - Đrô-nốp hỏi.
- Cái mối dây có nhiều màu là đúng nó.
- Thế thì đúng, các mối dây rất nhiều màu… Gác Rừng lên xe đi tiếp rồi, quay từ góc phố Xa-đô-vai-a sang phía trụ sở Hội đồng tương trợ kinh tế, rồi quay về nhà, đang đổ xe
Đu-bốp vào phòng, bật đèn, đứng dừng một lát ở gần cửa. “Đúng là một con sói - Côn-xtan-ti-nốp nghĩ - Hoặc một con kền kền, xem hắn nhìn kìa, dò từng bước xem có thay đổi gì không, có ai vào lúc mình đi vắng không”
- Anh ta cầm cái gì lên kia nhỉ? - Côn-xtan-ti-nốp hỏi. Ông không kịp nhìn xem Đu-bốp nhấc vật gì từ thành cửa sổ lên.
- Ở đó chỉ có một chiếc vỏ đồ hộp rỗng, trong đó có một hạt đậu, thưa đồng chí.
- Tại sao không thấy ghi trong báo cáo?
- Tôi không nghĩ đến nó - một cái vỏ đồ hộp cũ, rửa sạch rồi, trống không, hơi bị méo, vứt lăn lóc. Tôi thậm chí có gõ và bóp khẽ xem nó mềm hay cứng…
- Thế nếu nó được dùng để đựng các báo cáo mật?
- Những cái vỏ đồ hộp như thế, người ta vứt phải có hàng trăm ở bất cứ đâu. Nếu đặt nó vào hòm thư bí mật, thì người gác công viên hay người quét đường cũng sẽ lượm nó bỏ vào thùng rác.
- Nhất định thế rồi - Côn-xtan-ti-nốp đồng ý - Nhưng trong công việc của chúng ta, không được bỏ qua những chi tiết tẩn mẩn nhất. Thế còn hắn ta dừng lại gần sứ quán Mỹ vào lúc mấy giờ? Mười hai giờ à?
- Chính xác mười hai giờ, thưa đồng chí…
- Gọi cho Cô-nô-va-lốp đi, tôi nghĩ rằng anh ta lại sắp có thông báo đấy.
Đại tá Cô-nô-va-lốp đang quan sát các nhân viên CIA trong sứ quán Mỹ, trả lời ngay, như thể anh đã sẵn sàng chờ chuông gọi từ trước đó:
- Đồng chí I-va-nốp ạ, mọi sự đều ổn, vẫn đâu vào đấy cả.
- Đã ổn, nghĩa là không ai ra khỏi sứ quán hoặc nhà riêng?
- Tôi định nói đúng với nghĩa ấy đấy.
Đrô-nốp đột nhiên nói:
- Đồng chí thiếu tướng, đồng chí nói đúng đấy, tôi sực nhớ là trên bàn ở phòng anh ta có một bảng thanh toán nữa thật, không phải là của hợp tác xã xây dựng, không phải tiền sửa ô-tô…
- Thế thì để ngày mai Ni-kô-đi-mốp xác định địa chỉ ấy. Nếu Đu-bốp có một ngăn riêng thuê làm ga-ra xe con, thì ta cũng phải vào được trong đó mà không ai hay biết, có thể ở đó cũng có cái gì thú vị. Nói chung, anh ta sẽ không gửi bất cứ cái gì của riêng mình ở chỗ người quen đâu - một con kền kền mà…
Chuông điện thoại lại réo.
- I-va-nốp nghe đây - Côn-xtan-ti-nốp trả lời, giật vội ống nghe lên, ông hãy còn kịp nghĩ rằng động tác ấy của ông là hỏng, không đúng quy phạm, và anh trung uý trẻ tuổi có thể nhận xét thấy. Càng phức tạp và căng thẳng bao nhiêu trong tình huống, càng phải bình tĩnh bấy nhiêu trong lời nói, chưa kể đến mỗi hành động, cử chỉ của người lãnh đạo phải thật điềm tĩnh.
- Lun-xơ đã đi ra từ ngôi nhà trên đại lộ Lê-nin, cho xe hướng tới đại lộ Cu-tu-đốp gần trường Tổng hợp, ở phía dưới đồi.
- Đừng rời máy vội! - Côn-xtan-ti-nốp nói, và lấy bả vai tỳ vào máy nói giữ cho nó vẫn áp vào tai, chậm rãi hút một hơi điếu xì-gà đã tắt, dù rằng hút thuốc không phải việc ông thích lúc này, và cổ họng thì khô khát - Gượm, để tôi hỏi ngay xem Gác Rừng đi đâu.
Từ đầu dây thứ hai phải chờ một lát mới có tiếng trả lời:
- Phức tạp đấy đồng chí I-va-nốp ạ, Gác Rừng trèo lên chiếc “ô-tô-buýt” số 2, đi qua năm ga, gần phòng triển lãm “Toàn cảnh” thì xuống, vừa đi vừa nhìn ngó rất cẩn thận.
- Lại cúi xuống buộc dây giầy chứ?
- Không, anh ta nhìn ngó “có nghề” hơn nhiều!
- Anh ta có cầm gì theo không?
- Có một tờ báo gói lại.
- Ở trong không có gì?
- Không phải, ở trong có đựng một cái gì đó. Rồi Gác Rừng ra khỏi ô-tô-buýt, đi ngang qua đại lộ Mô-giai-xkơ, đi sâu vào công viên Thắng Lợi. Trong đó vắng ngắt. Có theo sát nữa không?
Côn-xtan-ti-nốp bấm nút vào máy, nói với Cô-nô-va-lốp:
- Chỗ các đồng chí ra sao rồi? Báo cáo đi.
- Tôi cũng có ý chờ đồng chí gọi đây. Đối tượng đã cho xe lướt đi bằng tốc độ rất cao, vượt xa khỏi chúng tôi…
- Đi về hướng nào?
- Hướng công viên Thắng Lợi.
Côn-xtan-ti-nốp nhìn sang Đrô-nốp, anh đang nghe giọng báo cáo của các trinh sát viên, máy đặt trong phòng được thiết bị để quan sát tốt, loại máy đặc biệt bắt tiếng cực nhạy.
- Bây giờ, ta nên làm gì nhỉ? - Ông hỏi, giọng trầm ngâm.
- Còn làm gì? Vây bắt thôi - Đrô-nốp trả lời ngay. Côn-xtan-ti-nốp thở dài, nói vào máy của Cô-nô-va-lốp :
- Cho đối tượng đi qua. Chỉ bao vây quanh khu vực, xác định địa điểm và thời gian xe vào, xe ra.
Ông lại ấn nút một máy khác:
- Gác Rừng không trông thấy ai chứ?
- Nói chung là tối mù, chẳng thấy gì, chẳng có một ai vào đó giờ này, và gió cũng không có nữa. Thế mà anh ta đi như con sói, vừa đi vừa nghe ngóng, vươn tay, vươn chân như đang đi tập thể dục, có lúc lại chạy vung vinh một lát.
- Nếu anh ta nhìn thấy các anh, coi như việc sẽ đi đứt đấy!
- Vậy phải bỏ quan sát liên tục?
- Bỏ đi cũng được, chỉ chắn ở tất cả các lối ra cửa công viên, nhìn cho tinh. Có thể có ô-tô chạy qua, hãy xem nó ngừng ở đâu, đỗ ở đâu, xác định cho rõ…
- Được ạ, chúng tôi sẽ cố gắng.
Cô-nô-va-lốp bổng nối máy:
- Đối tượng đang đi với tốc độ cao, đã ngoặt vào một con đường nhỏ từ đại lộ - con đường nhỏ thông từ khu biệt thự tới Khải hoàn môn; hắn dừng xe, kiểm tra xung quanh, chúng tôi không theo kể từ lúc hắn ngoặt vào đó. Hình như hắn còn quay xe lại lần nữa và đi chầm chậm dọc theo con đường hẹp này. Công viên đã được khoá kín.
- Từ đại lộ Mô-giai-xkơ có thể quan sát được không?
- Tôi sẽ cho người quan sát. Gượm đã, từ sứ quán, các trinh sát viên báo cho tôi là xe của Lun-xơ cũng đã ra, đi dọc theo đại lộ Cu-tu-đốp, hướng về phía công viên Thắng Lợi.
- Các anh đang ở đâu? Trên đại lộ Mô-giai-xkơ à?
- Vâng, hai xe ở gần cửa công viên, hai xe đi chầm chậm theo hướng Khải hoàn môn, định cố gắng theo dõi Lun-xơ. Xen của Lun-xơ cũng đi rất chậm.
Côn-xtan-ti-nốp phải quyết định ngay, một quyết định phải sáng suốt, chính xác, trong vài mươi giây: Bắt giữ Lun-xơ và Đu-bốp mà không có được tang vật gì thì cả chiến dịch coi như thất bại, tên gián điệp - nếu quả Đu-bốp là nhân viên CIA thật, chứ không phải ngẫu nhiên rơi vào các tiêu điểm bị chú ý - lại sẽ bảo toàn được công việc, tên gián điệp sẽ tiếp tục hoạt động, rồi sứ quán Mỹ sẽ có công văn phản kháng, biết làm sao được, họ làm đúng thủ tục ngoại giao mà. Vấn đề bây giờ là ở chỗ, CIA đang chuẩn bị kế hoạch gì, nếu quả thực đây là kế hoạch phối hợp của chúng, chứ không phải sự trùng hợp tình cờ.
Ai phải truyền tin đó? Đu-bốp chăng?
Hoặc ngược lại. CIA gửi những chỉ thị mới cho tên gián điệp? Hay đấy chỉ là một lần đi kiểm tra thử hành trình, cả của tên gián điệp, cả nhân viên CIA trong sứ quán?
Nhưng nếu vậy thì còn cần gì chiếc xe thứ hai từ sứ quán?
Dự trữ để đảm bảo cho công việc chăng?
Nếu vậy thì đây không còn là cuộc đi kiểm tra thử, mà là một hoạt động thật sự, một chiến dịch hẳn hoi?
Côn-xtan-ti-nốp ấn nút nói với Cô-nô-va-lốp :
- Anh có thể nhớ hộ, khi chiếc xe của Gác Rừng, để ở gần Học viện quan hệ quốc tế trên phố Krưm-xkai-a, có ai trong số các nhân vật mà các anh chú ý đi lướt qua không? Vào lúc 5 giờ chiều hôm kia, khi Gác Rừng đi tới cửa hàng “Mê-lô-đi-a”?
- Ô-tô chứ có phải dấu hiệu gì đặc biệt? Biển số? Hay tiếng còi?
- Anh không nhớ phải không? - Côn-xtan-ti-nốp nhắc lại chậm rãi - Hay là không xác định được?
- Chúng tôi chưa kịp nghiên cứu đến cả các chi tiết đó. “Vậy là, có thể đưa ra giả thuyết, rằng Đu-bốp để sẵn chiếc xe của mình ở cạnh Học viện quan hệ quốc tế và đi gặp gỡ với Ôn-ga - hoặc một cô gái khác thế chân - là để một ai đó, trong số nhân viên CIA, đi qua cầu Grưm và đọc được ám hiệu, làm như vậy chẳng ai nghi ngờ gì được, một chuyến đi dạo rất bình thường, đến mức phanh lại cũng không cần nữa, chỉ cần ngó sang hai bên, nếu thấy có ám hiệu, nghĩa là có thể trao đổi được tin tức đều đặn, mỗi tháng bốn lần. Có thể ta dự đoán đúng không? Thế nhỡ sai?”.
- Bỏ quan sát từ chiếc xe thứ hai, rồi bỏ cả đại lộ ngay, để khỏi bị chúng nhận thấy - Côn-xtan-ti-nốp nói- Ông bỏ cả hai ống nghe xuống, và cảm thấy mồ hôi toát ra trên trán. Sau mười lăm phút, những trinh sát viên theo dõi Đu-bốp lại báo cáo:
- Gác Rừng đã trở lại bến đỗ ô-tô-buýt, tay vẫn còn tờ báo ấy, nhưng cái gói nhỏ bọc trong báo đã không còn!
- Phải tóm ngay Lun-xơ - Đrô-nốp kêu lên - Hắn cầm rồi.
- Hắn có thể vứt ngay gói ra khỏi xe và làm toáng lên rằng chúng ta vi phạm chủ quyền ấy chứ!
- Hắn lúc nào cũng cứ mà khư khư với cái chủ quyền ấy. Mặc mẹ hắn!
- Không, không được vội động đến mẹ hắn đâu.

*
* *

Lun-xơ ra khỏi công viên Thắng Lợi ở gần chỗ Khải hoàn môn, và phóng như bay về sứ quán. Đã một giờ rưỡi đêm.
Đu-bốp đi chuyến xe buýt cuối cùng về nhà, cũng lại đứng rất lâu trên ngưỡng cửa, nhìn quanh quẩn, sau đó mới vứt tờ báo xuống sàn, tiến lại gần cái bàn lấy từ trong túi ra một mẩu cành cây, một mẩu cành bình thường vẫn thấy vương vãi khắp nơi trong công viên, mở dọc nó ra, và lấy từ trong lòng ra một chiếc pin nhỏ.
- Anh nhìn xem - Côn-xtan-ti-nốp nói với trung uý Đrô-nốp - hoá ra đấy lại là một cái vỏ chứa, ở trong nó rỗng ruột.
Đrô-nốp chỉ nhìn một thoáng:
- Loại pin này có số hiệu 437, ở ngoài cửa hiệu bán đầy, thưa đồng chí thiếu tướng…
Đu-bốp ngồi ở cạnh bàn và xoay cái nắp được lắp rất khéo ở dưới đáy thỏi pin thông thường số 437 kia. Nó rất giống bất kỳ thỏi pin nào mua trong cửa hiệu, loại phổ thông nhất chứ không phải loại khó mua, chỉ bán ở cửa hàng “Bê-ri-ê-ska”! Quả thực các chuyên viên CIA cừ thật, họ nghĩ ra tất cả mọi trò, và biến hoá nó trở thành kỳ lạ.
Đu-bốp lấy ở trong lòng thỏi pin ra một cuộn phim, đặt nó lên bàn, thở một hơi dài, chậm rãi đứng lên, đầy vẻ mệt mỏi lê bước đến tủ sách lấy từ hộc dưới ra một cái kính, quay lại bàn, bằng một động tác thành thạo, giở phim ra và bắt đầu đọc nó khá chậm, môi chỉ hơi mấp máy.
“Đrô-nốp đã không chú ý đến chiếc kính này. Côn-xtan-ti-nốp nhận xét. Đây đâu phải là kính, đây là đôi kính lúp được chế tạo riêng cho hắn”
Đu-bốp đọc rất lâu bản chỉ thị do Lun-xơ vừa trao cho, sau đó cất nó vào trong lòng pin, lắp lại pin vào cái đèn pin Trung Quốc để trên bàn, thử xem nó có sáng không. Đèn sáng bình thường. Sau đó anh ta lại lấy dưới ngăn bàn ra một tờ giấy, vẽ cái gì lên đó, lại đốt đi, vò tàn tro trong lòng tay, lại vẽ và đốt tờ thứ hai, rồi tờ thứ ba - anh ta vẽ bằng bút bi, nên sợ các dấu vết có thể còn sót lại. Rồi đứng lên, chậm rãi đi ra phía cửa, sau một phút, lại quay vào, ngồi vào bàn, hai tay ôm lấy đầu.
- Miếng bánh kiếm được ở một tên gián điệp, xem chừng cũng khó nhá lắm nhỉ? Côn-xtan-ti-nốp quay lại phía Đrô-nốp và nói - Có thể tạc một bức tượng “Nỗi sợ hãi và vô vọng” để miêu tả loại người như hắn.

*
* *

Nhóm trinh sát cho thấy:
“Lúc 7 giờ 30, Gác Rừng ra khỏi nhà, mặc bộ quần áo thể thao và chạy từ từ khoảng bốn mươi phút - tới công viên Thắng Lợi và quay lại. Trong công viên Thắng Lợi không trò chuyện với ai, chạy quanh Đài kỷ niệm, rồi về nhà. Vào 8 giờ 45 phút, xuống xe hơi và đi làm việc”.

Lúc 8 giờ, nhóm Ni-kô-đi-mốp mở cái hộp kín, tức là ruột chiếc pin trong đèn pin.

Chỉ thị thứ nhất viết: “Chuyển địa điểm liên lạc. Từ cửa ga xe điện ngầm “Xpo-tip-nai-a” (gần công viên Lu-giơ-ni-ki) hãy đi dọc bên phải đường Phơ-run-đê, song song với đường sắt, hướng về phía nghĩa địa Nô-vô-đê-vít-si. Gần đến bờ sông sẽ thấy một chiếc cầu xe lửa lớn. Cầu chỉ dành cho người đi bộ. Có những con đường nhỏ và cầu thang, dẫn lên cầu từ cả hai bên sườn và hai đầu cầu. Trên cầu có bốn tháp canh, mỗi bên hai tháp. Hãy lên cầu thang từ phía đường Phơ-run-đê, đối diện với trạm tiếp xăng, nghĩa là ở phía gần trung tâm thành phố hơn. Khi bắt đầu qua sông, con đường sẽ đi qua một trong các tháp canh. Gói tài liệu của chúng tôi sẽ nằm trong tháp canh, trên gờ lối ra của một cửa sổ bằng đá khá sâu, ở bên trái bạn, nằm cách gờ ngoài 30-40 xăng-ti-mét. Nó sẽ được ngụy trang dưới hình thức một viên đá xám, khoảng 15x20 xăng-ti-mét. Còn tín hiệu để biết là bạn đã đến lấy rồi: Hãy để một hộp các-tông đựng sữa [2] có một vật gì nặng ở trong, để gió khỏi thổi bay. Nếu bạn muốn chuyển tài liệu gì cho tôi, thì cũng đặt vào trong hộp giấy ấy. Nhất thiết phải để hộp ấy ở đúng chỗ gờ, nơi bạn đã lấy đi gói tư liệu của chúng tôi. Sau đó tiếp tục đi dọc cầu và xuống cầu thang, đi sang phía bờ có nhà ga Ki-ép. Thường thường, cảnh sát đứng ở phía ấy, gần cột đèn đường. Nhưng anh ta sẽ không thể nhìn thấy chỗ kia cũng như bản thân bạn, trong lúc bạn đi qua cầu, cảnh sát thường đổi phiên trực vào lúc giữa 22 giờ 30 đến 23 giờ 30. Gói tư liệu của chúng tôi sẽ được đặt ở đó vào lúc 23 giờ, bạn phải lượm nó vào lúc 23 giờ 15, thay dấu hiệu của bạn vào đấy, nghĩa là bỏ lại đó một hộp các-tông đựng sữa bẹp, rỗng, trong có để tài liệu cho chúng tôi. Trong trường hợp nếu bạn đặt cho chúng tôi một gói tư liệu, chúng tôi sẽ đặt lại cho bạn hộp các-tông sữa ở ngay bên xe ô-tô buýt trên đường bờ sông Bê-rê-giơ-kốp. Nhưng lần ấy, dấu hiệu để lại của chúng tôi sẽ là một chiếc vỏ đồ hộp bẹp, rỗng, trong đó có một hạt đậu, để ở một góc tường một chỗ sâu hoặc ở ngay cạnh đường. Hãy nghe các buổi truyền tin, cũng vẫn như trước đây, vào cùng giờ ấy. Chìa khoá mới, để mở mật mã, bạn hãy tìm ở tiểu thuyết của Ha-ri-ét Bít-chơ Xtâu[3]. Nhà xuất bản” Đét-ghix” Mát-xcơ-va, trang 82, mà chúng tôi đã gửi cho bạn trong lần gặp trước. Để đảm bảo chắc chắn, chúng tôi sẽ còn phát lại các buổi thông tin cho bạn từ 7 giờ đến 7 giờ 30 khi bạn tập thể dục trên đường chạy vào công viên Thắng Lợi. Cuối cùng, xin đề nghị bạn đừng bỏ các buổi chạy, chúng tôi cần duy trì khả năng thường xuyên có thể gặp bạn, nếu điều ấy đối với chúng tôi trở nên cần thiết”

Trong chỉ thị thứ hai có những lời sau đây: ”Bạn thân mến! Xin cám ơn bạn, vì những tài liệu mà bạn đã sao chụp lại lần trước, có điều, chất lượng hãy còn chưa được thật cao. Có lẽ, do bạn đã cầm hơi lệch về bên trái, chứ không thật thẳng góc, cái tay cầm của chiếc ca-mê-ra cực nhạy, mà chúng tôi đã trang bị cho bạn. Xin bạn hết sức lưu ý để tay cầm của máy luôn vuông góc với mặt phẳng định chụp, vì đó là những tài liệu cực kỳ quan trọng đối với chúng tôi. Các chuyên gia của chúng tôi đang cải tiến, để thiết kế cho bạn một kiểu máy mới, có độ “bắt” của ca-mê-ra rộng hơn nhiều. Tuy nhiên, chiếc máy đó, chúng tôi sẽ chỉ có thể chuyển cho bạn sau một tháng nữa, hoặc là ở đây, hoặc là ở phương Tây, khi bạn có dịp đi công tác sang bên đó.
Trong lần chuyển hàng sau, chúng tôi sẽ gửi bổ sung cho bạn những ăm-pum thuốc mà bạn yêu cầu, chúng tôi hoàn toàn không muốn làm việc đó vì chúng tôi tin rằng bạn vẫn hết sức bí mật, không hề có gì đe doạ, nhất là sau khi chúng tôi đã mở một chiến dịch bịt đầu mối để bảo vệ bạn, chiến dịch ấy đã tiến hành thắng lợi.
Chúng tôi cũng gửi cho bạn tiền lương trong hai tháng, và những đồ kỷ niệm quý mà bạn đã đánh dấu trong tờ ca-ta-lo in mẫu hàng mỹ phẩm.
Chúng tôi cũng muốn bàn thêm một cách thành thực với bạn về những dự kiến tương lai. Chúng tôi hiểu nguyện vọng của bạn muốn đi công tác sang đây, và đánh giá rất cao lòng trung thành của bạn với những lý tưởng tự do và dân chủ của phương Tây. Tuy nhiên, công việc đang làm của bạn ở Mát-xcơ-va đang đem lại một lợi ích không gì so sánh nổi cho sự nghiệp chung ấy của cả chúng ta, và chúng tôi thiết tha yêu cầu bạn suy nghĩ lại về khả năng hoãn chuyến đi lại, chỉ khoảng một năm nữa thôi. Trong thời gian ấy, bạn sẽ có thêm trong tài khoảng 57.712 đô la và 52 xu, món tiền đủ tạo cho bạn khả năng làm giàu.
Về vấn đề nhà ở của bạn, định nhờ hợp tác xã xây dựng, chúng tôi đã gởi 4.000 rúp để bạn đóng vào khoản nộp trước cho hợp tác xã, mà không trừ vào khoản lương, vì chúng tôi đã tính nó sang khoản “chi phí cho trụ sở hoạt động bí mật”. Tuy nhiên chúng tôi không thể không lưu ý rằng khoản tiền ấy có thể gây thắc mắc ở những người quen biết bạn, hoặc cùng công tác, vì lâu nay bạn đã tạo nên được một định kiến quanh mình là “rất tiết kiệm về tiền nong và dè sẻn đối với mọi nhu cầu. Chớ để cái “huyền thoại” ấy trở nên vô căn cứ, và những người thân của bạn, họ hàng của bạn, lại là những người thắc mắc đầu tiên. Chúng tôi đang suy nghĩ để trang bị cho căn phòng của bạn - theo như bạn yêu cầu - cho một hệ thống tín hiệu đặc biệt, sẽ có thể thông báo bạn biết, có ai vào phòng bạn hoặc động đến bất cứ vật gì khi bạn đi vắng. Trong lần trao đổi sau, bạn hãy miêu tả kỹ các số liệu kỹ thuật của chiếc máy thu thanh có trong phòng bạn, nó sẽ được sử dụng làm trung tâm của hệ thống báo tín hiệu cho bạn, và được nối với những thiết bị ra-đi-ô của các nhân viên của chúng tôi, làm việc trên phố Trai-cốp-xky. Cách bảo hiểm ấy có thể cho phép bạn yên tâm để các tài liệu ghi chép được ở trong phòng, không cần phải giấu trong ga-ra ô-tô. Yêu cầu bạn gửi cho chúng tôi mọi số liệu cần thiết về người bạn gái mới quen kể cả vết lăn tay, lý lịch và tên họ thật của mẹ và bà nội[4]. Việc kết thúc đáng buồn mọi quan hệ của bạn với người bạn gái trước đây - khi cô ta hiểu rõ chân tướng bạn, là một bài học tốt cho bạn, mà cũng là bài học tốt cho cả chúng tôi nữa. Chúng ta đã mất cảnh giác: không một trường hợp nào nên thuê phòng khách sạn theo kiểu như hồi bạn đã gặp cô ta ở bên kia, nếu sau này cần, thì thuê phòng trọ ở nhà dân. Sự chú ý lớn nhất của chúng ta bây giờ vẫn là Na-gô-ni-a, và chỉ một thời gian ngắn nữa, bạn sẽ đọc trong báo chí những thành quả của sự nghiệp, mà bạn và chúng tôi đã cùng phục vụ. Những điều chúng ta khởi xướng, đã được cấp trên phê chuẩn, và bây giờ, mọi việc sẽ được quyết định không phải tính hàng tháng, mà từng ngày. Sau khi sự nghiệp (mà bạn đã bỏ nhiều công sức vào đó) hoàn thành, có lẽ bạn sẽ phải nghỉ ngơi cho thật khoẻ. Chúng tôi sẽ coi bạn là “lực lượng dự bị” trong ba tháng, trong thời gian ấy, bạn hãy tĩnh dưỡng thần kinh, nghỉ qua vụ hè, rồi sau đó chúng ta sẽ lại lập lại mối quan hệ như cách thức nửa năm về trước chúng ta đã làm. Chúng tôi xin nhắc rằng cuộc gặp sắp tới được định vào lúc 23 giờ ngày kia, ở công viên, chỗ bạn đã biết. Tín hiệu mật khẩu sẽ trao đổi từ 18 giờ đến 18 giờ 30 ở chỗ đỗ xe “Vôn-ga” của bạn; thông báo của chúng tôi sẽ được đặt trong “cành cây”. Các bạn của bạn.

*
* *

Trung tướng Phê-đô-rốp đọc hết các tài liệu do Côn-xtan-ti-nốp mang lại, đi đi lại lại trong phòng, rồi dừng lại gần cửa sổ.
- Đu-bốp giấu gì trong ga-ra?
- Nhật ký, thư từ, hình ảnh - Côn-xtan-ti-nốp trả lời - tôi chưa kịp nghiên cứu chúng, anh em mới chụp lại, còn chưa khô.
- Đồng chí có định bắt đầu trò chơi với hắn không?
- Hắn sẽ biến ngay mất, Pi-ốt Ghê-oóc-ghi-ê-vích ạ.
- Trong những tài liệu lưu trữ của tôi từ thời chiến tranh vẫn còn giữ được biểu đồ: trong số 79 phần trăm nhân viên phản gián áp-ve, mà chúng ta đã chơi trò vờn đuổi bằng sóng điện, thì 74 phần trăm đồng ý làm việc cho chúng ta… Trong trường hợp này, chúng ta nên chơi trò ấy không? Những tin tức mà hắn dồn sang cho trung tâm CIA đều xác thực. Đối tượng chung là Na-gô-ni-a. Thời gian bạo loạn, chỉ tính bằng tuần lễ, đúng hơn là tính từng ngày. Và chúng ta chắc sẽ không kịp “chế tạo” ra một lượng thông tin “xác thực” cho chúng, chúng sẽ hiểu ra trò chơi của chúng ta, và thay đổi ngay kế hoạch: cú quyết định sẽ được đánh sớm hơn. Bây giờ thì chúng ta đang ở giữa trận rồi, có thể đủ quyền hạn công bố tất cả những thứ này - Phê-đô-rốp quay lại bàn, búng ngón tay lên tờ phô-tô-co-py của hai bản chỉ thị CIA - Tôi cho rằng, điều đó sẽ gây nên một cú choáng mạnh, và Oa-sinh-tơn phải hoãn binh.
- Chúng phải bãi hẳn chiến dịch này ấy chứ, Pi-ốt Ghê-oóc-ghi-ê-vích ạ. Nếu chúng ta tóm được tên gián điệp ở ngay cạnh hộp thư mật, chúng mới hoãn binh.
- Các anh định cho bắt tên Đu-bốp ở đâu?
- Tại nhà. Ngay hôm nay, sau giờ làm việc. Chậm trễ hơn không được - hắn mà đốt hết chỉ thị, thì chúng ta lại sẽ trắng tay.
- Hẳn thế rồi, tốt hơn là không thể để trắng tay nữa. Sẽ khó mà giải thích, đúng không? Người ta sẽ không thể tin chúng ta vì không có bằng chứng? Ngay cả tôi cũng nhiều lúc không hiểu các anh đấy thôi! Còn Xla-vin, có tin tức gì mới không?

[1] Lời chào (nói bằng tiếng dân tộc)

[2] Ở Liên Xô sữa tươi được đóng chai hàng ngày vào các hộp các-tông có láng pa-ra-phin để khỏi bị thấm, mỗi hộp đóng 1 lít cho tiện dùng, không phải đổ vào chai cồng kềnh, đổ vỡ (ND)

[3] Nhà văn Mỹ nổi tiếng (Harriet Beecher - Stowe, 1811-1896). Tác giả cuốn tiểu thuyết “Chiếc lều của bác Tôm” (ND)

[4] Phụ nữ phương Tây khi đi lấy chồng thường lấy tên họ nhà chồng làm tên họ chính thức của mình, do đó, người ngoài ít biết tên họ thật thời con gái (ND)