Tái Sanh Duyên-Mộng Bình Sơn

[phongvan]

Hồi Thứ Ba Mươi Mốt

Lưu Yến Ngọc vào chùa lánh nạn,
Cố Phu nhơn tra khảo gia nhơn.

Cố Hoằng Nghiệp khuyên giải:
- Tuy cháu có bị giặc bắt, song thế nào Quốc trượng cũng lập kế cứu về, cần gì phải thảm sầu ngày đêm như vậy?
Sau một hồi trò chuyện qua loa, Cố Hoằng Nghiệp nói:
- Cứ theo lời trong thư của Quốc trượng, việc hôn nhơn của hai trẻ đã xong, vậy hãy chọn ngày lành làm lễ cưới cho rồi.
Cố Phu nhơn đang rầu rĩ, nghe vậy có ý giận, gằn giọng nói:
- Nhà tôi đang bối rối như vầy, lòng dạ đâu mà vui việc hôn nhơn, hiền đệ quả có lòng tử tế với họ Thôi quá mà không nghĩ gì đến tôi cả.
Nói dứt lời, Cố Phu nhơn giậm chân vỗ chiếu la lớn:
- Bộ các người định giết tôi phải không?
Thái độ của Cố Phu nhơn làm Cố Hoằng Nghiệp sượng sùng, hạ giọng năn nỉ:
- Nếu hiền tỉ chẳng bằng lòng thì thôi, có việc chi đâu mà sanh ra giận dữ.
Dứt lời vội cáo từ lui ra, cắp dù đi về nhà một nước.
Sau đó độ năm sáu ngày, Cố Phu nhơn mạnh giỏi lại như thường. Bỗng có mẹ Thôi Phàn Phụng đến thăm.
Khi chủ khách chào hỏi, trà nước xong, chuyện vãn thăm hỏi hồi lâu, mẹ Thôi Phàn Phụng nói:
- Độ vài hôm nữa, hai vợ chồng trưởng tử tôi phải đem nhau đến kinh, còn thứ tử tôi nó cũng muốn theo đến kinh để lo quyên giáng dự kỳ ứng thí sang năm khiến tôi đây phải chịu một mình hiu quạnh, nếu cưới được tiểu thơ sớm thì hay biết chừng nào.
Cố Phu nhơn nói:
- Hôm trước, hiền đệ đã có đến nói việc ấy với tôi, nhưng vì lúc đó tôi vô cùng bối rối không thể nào yên tâm lo liệu được. Vậy hôm nay tôi đã rảnh trí, nếu muốn tính thì tính đi cũng tiện.
Mẹ Thôi Phàn Phụng nghe nói, mừng rỡ vô cùng. Còn Lưu Yến Ngọc lắng nghe được việc ấy, nàng bủn rủn tay chân, sảng lạc tâm thần, vội vàng đi tìm Giang Tam Tẩu thuật lại việc ấy cho bà nghe và nói:
- Mụ hãy mau mau lập kế cứu tôi, kẻo phải quyên sinh bây giờ.
Giang Tam Tẩu nói:
- Tiểu thơ hãy an tâm, thế nào tôi cũng có kế cứu tiểu thơ, không sao đâu mà sợ.
Lưu Yến Ngọc nghe vậy cũng an tâm phần nào. Lúc ấy mẹ Thôi Phàn Phụng ở nhà ngoài đàm đạo một hồi rồi từ giã Cố Phu nhơn ra về.
Qua ngày thứ ba đã thấy Cố Hoằng Nghiệp đến nói với Cố Phu nhơn:
- Họ Thôi định đến ngày mười tám tháng tư này nạp sính lễ rồi đến ngày hai mươi lăm cũng trong tháng tư này xin làm lễ cưới.
Cố Phu nhơn nhận lời, Cố Hoằng Nghiệp từ giã lui về, Lưu Yến Ngọc vội vã chạy nói cho Giang Tam Tẩu hay và hỏi:
- Chỉ còn năm ngày nữa, người ta đã nạp đồ sính lễ, chẳng hay mụ tính lẽ nào?
Giang Tam Tẩu đáp:
- Tiểu thơ hãy bình tĩnh tôi mới có thể nghĩ ra kế được chớ? Nếu tiểu thơ rộn lên như thế thì tôi rối ruột, làm sao nghĩ cho ra.
Lưu Yến Ngọc thở dài nói:
- Thôi, tôi biết rồi! Mụ dùng cái kế “Hoãn binh” đấy chứ gì? Thà để cho tôi liều mình một thác cho xong, lại phải tìm cách giữ tôi lại làm chi cho ô nhục danh tiết.
Giang Tam Tẩu nghe nàng nói quyết như vậy, sợ nàng tự vận nên vội nói:
- Tôi đã liệu một kế rất hay, nhưng chẳng biết tiểu thơ chịu đựng được nỗi khổ cực ấy hay không?
Lưu Yến Ngọc hỏi phăng:
- Kế ấy thế nào mụ cứ nói thẳng ra xem sao!
Giang Tam Tẩu chậm rãi nói:
- Tôi có đứa em gái năm nay mười bảy tuổi gả cho họ Trương, chẳng dè về chằng bao lâu thì họ Trương qua đời. Em tôi nghĩ vì thân phận bọt bèo mong manh nên thí phát qui y tại chùa Vạn Duyên, lấy pháp danh là Phạm Như. Vị sư tại chùa ấy tên là Vạn Linh, năm nay đã ngoài bốn mươi tuổi. Từ đây đến đó độ chừng trên mười dặm đường, nên tôi muốn cùng tiểu thơ đến nương náu tại đó, chẳng hay tiểu thơ nghĩ sao?
Lưu Yến Ngọc lắc đầu:
- Kế ấy không tiện đâu, vì chùa chiền miếu võ là nơi thường có thiên hạ tới lui, ta không phải là kẻ tu hành mà đến đó, thế nào thiên hạ cũng sanh nghi, họ đồn lên phu nhơn hay đặng thì nguy hiểm lắm.
Giang Tam Tẩu nói:
- Tiểu thơ không rõ đấy chứ, thật ra chùa Vạn Duyên tuy là chốn Phật đài, song xưa nay bọn tu mi ít khi lai vãng, còn phái phụ nữ đến lễ bái cũng ít oi. Hơn nữa, chùa ấy rộng rãi, phòng the cũng nhiều. Tiểu thơ nên nghĩ lại, nếu bằng lòng, tôi xin bảo hộ tiểu thơ đi.
Lưu Yến Ngọc nói:
- Tôi quyết giữ tròn danh tiết, dù chông gai khổ cực đến đâu cũng chẳng sờn lòng.
Giang Tam Tẩu nói:
- Nếu vậy tiểu thơ hãy kíp cùng tôi ra đi, tôi chắc khi tiểu thơ đi rồi, phu nhơn sợ mang tiếng không dám tiết lộ ra đâu.
Lưu Yến Ngọc nói:
- Mụ nói cũng có lý lắm.
Dứt lời, Lưu Yến Ngọc kề miệng vào tai Giang Tam Tẩu nói nhỏ một hồi và dặn:
- Theo ý tôi thì tôi muốn mụ hãy lên trước chùa Vạn Duyên đển yến kiến cùng sư Vạn Linh trình bày mọi việc, nếu ông ta có lòng thương dung nạp, chừng ấy tôi mới an lòng ra đi.
Giang Tam Tẩu nói:
- Sư ông ấy vốn người tham của, nếu người nghe chúng ta đi lánh lạnh có đem theo tiền bạc nhiều thì thế nào cũng vui lòng cho ở, nếu tiểu thơ muốn hỏi trước thì để tôi sai con tôi nó đến đó xem thế nào.
Dứt lời, Giang Tam Tẩu vội vã đi xuống lầu nói rõ việc ấy cho Giang Tam Hỉ nghe và bảo:
- Nay Lưu Tiểu thơ đã quyết trốn lên chùa Vạn Duyên nương náu để chờ đợi Hoàng Phủ Công tử, vậy con hãy lên đó yết kiến cùng sư Vạn Linh nói rõ ý định, nếu người có bằng lòng thì hứa sẽ cúng cho chùa một số tiền to.
Giang Tấn Hỉ nói:
- Tiểu thơ đã có lòng trinh tiết như vậy, tất nhiên sẽ có hoàng thiên giúp đỡ, song con thừa hiểu lão sư Vạn Linh là một kẻ tham lam, nếu sau này tiểu thơ không đủ tiền bạc để nhét vào túi tham của ông a, chắc là bị bạc đãi đấy. Theo ý con thì đừng nên đến đó là hơn.
Giang Tam Tẩu nói:
- Ta đã khuyên tiểu thơ nhiều rồi, nhưng tiểu thơ đã quyết một lòng thủ tiết, sống thác chẳng sờn, vậy con cứ việc đi đi.
Giang Tấn Hỉ chấp tay vâng lịnh và nói:
- Thôi để sáng mai con sẽ lên đó xem sao.
Tuy nói vậy, nhưng công việc ràng buộc, Giang Tấn Hỉ không đi ngay được, thấm thoát đã đến ngày mười tám tháng tư, Cố Hoằng Nghiệp sai cháu là Cố Bản Nhơn đem đồ sính lễ qua nạp.
Cố Phu nhơn nhận lễ rồi cho gọi hết cả tôi tớ trong nhà ra thưởng. Hôm sau, Cố Phu nhơn lấy những vật hồi môn của Mạnh Lệ Quân khi trước làm đồ tư trang cho Lưu Yến Ngọc, khiến Lưu Yến Ngọc bấn lên, nàng hối thúc Giang Tam Tẩu, bà ta phải bảo con lên chùa hỏi thăm gấp.
Giang Tấn Hỉ vâng lời mẹ đi ngay lên chùa Vạn Duyên trong ngày hôm ấy. Đại sư Vạn Linh trông thấy vội hỏi:
- Ngươi đến đây có việc chi trong ra vẻ hấp tấp lắm vậy?
Giang Tấn Hỉ đáp:
- Tôi muốn đến đây tìm dì tôi có việc cần.
Nói rồi Tấn Hỉ đi thẳng vào chùa, vừa gặp Phạm Như, Tấn Hỉ nói:
- Cháu có việc vô cùng cẩn mật muốn tỏ với dì.
Phạm Như hỏi:
- Việc gì, cháu cứ nói thẳng ra đi.
Giang Tấn Hỉ nói:
- Nguyên vì trước kia Cố Phu nhơn tôi đã hứa gả Lưu Tiểu thơ cho Hoàng Phủ Công tử rồi, nay lại ép gả cho họ Thôi nên tiểu thơ quyết tâm thủ tiết không chịu cải giá, đã ba phen nàng toan liều mình tự tử, nhưng thân mẫu tôi cản ngăn, lấy lời khuyên giải, hứa cùng nàng lên chùa này xin nhận việc khâu vá trong chùa náu nương đặng thủ tiết chờ đợi Hoàng Phủ Công tử, nếu đại sư chùa này nhận lời thì Lưu Tiểu thơ sẽ hậu tạ.
Phạm Như nghe qua lắc đầu than:
- Chùa này rất ít người đến lễ bái, còn Đại sư Vạn Linh lại là người tham của cải, nếu tiểu thơ không đủ tiền bạc để làm thỏa mãn túi tham của lão tăng này thì không thể nào ở yên được. Vậy ta khuyên nên đến chốn khác thì hơn, đừng vào nơi địa ngục này mà mang hại.
Giang Tấn Hỉ nói:
- Chính tôi cũng thừa hiểu Đại sư Vạn Linh, người tham của nên đã mấy phen tôi trình bày lợi hại cùng thân mẫu tôi và tiểu thơ, nhưng ngặt vì không tìm được chốn nào để nương thân, hơn nữa tiểu thơ đã quyết một lòng thủ tiết, dù phải cực khổ thế nào cũng cam chịu chứ không hề hối hận. Vậy dì hãy làm ơn đến nói với đại sư có rộng lòng dung nạp cho chăng.
Phạm Như nói:
- Đã có lợi tất nhiên đại sư nhận ngay, chắc chắn không có gì trở ngại đâu. Thôi, cháu hãy ngồi đây để dì lên mời đại sư xuống cũng được.
Dứt lời, Phạm Như chạy đi mời đại sư đến, Giang Tấn Hỉ đứng dậy thi lễ rồi tỏ sự tình cho đại sư nghe.
Vạn Linh nói:
- Lưu Tiểu thơ có lòng trinh tiết như vậy thật đáng phục. Hiện nay trong chùa này còn hai căn phòng trống, ngặt vì giường trần không có chiếu, lại thêm chốn chùa chiền khổ hạnh, chỉ hẩm hút muối dưa qua ngày, nếu tiểu thơ muốn đến đây, cần nhứt phải mang tiền gạo theo cho thật nhiều mới có thể sống được.
Giang Tấn Hỉ nói:
- Tâm tánh của tiểu thơ tôi hiền lành, vóc người lại bé nhỏ, chắc sự ăn uống cũng không tốn kém là bao; còn nói về việc nữ công, người rất thông thạo, có thể giúp đỡ cho nhà chùa lắm.
Phạm Như xen vào nói:
- Chẳng hay lúc nào tiểu thơ đến đây, cần phải hẹn trước mới xong.
Giang Tấn Hỉ nói:
- Vào đêm nay, lối canh ba tiểu thơ sẽ đến, vậy xin vui lòng mở cửa cho người vào.
Đại sư Vạn Linh nói:
- Dầu đến canh nào cũng được, chúng tôi sẵn lòng thức chờ đợi tiếp rước tiểu thơ.
Giang Tấn Hỉ thấy Vạn Linh có lòng sốt sắng nên mừng rỡ vô cùng, vội vàng từ tạ ra về.
Vạn Linh lập tức bảo Phạm Như đi quét dọn hai căn phòng dư để cho Lưu Yến Ngọc đến ở.
Về đến nhà Giang Tấn Hỉ thuật rõ mọi việc cho Giang Tam Tẩu nghe. Giang Tam Tẩu vội đến phòng thông báo cho Lưu Yến Ngọc biết và bảo:
- Tiểu thơ hãy lo sắp đặt đồ tư trang đặng khởi hàng gấp trong đêm nay.
Lưu Yến Ngọc không có tiền bạc riêng tư chi cả, nàng chỉ được chút ít tiền do Cố Phu nhơn cho để mua kim chỉ, nàng tằng tiện dư lại vài lượng bạc, còn các đồ tư trang trị giá năm sáu trăm lượng mà thôi.
Chiều hôm ấy, Lưu Yến Ngọc gọi con Phi Diên đến bảo:
- Đêm nay ta cho mi đi ngủ trước, vì ta cảm thấy trong người ta mệt mỏi, ta cũng sẽ đi nghỉ bây giờ.
Phi Diên nghe bảo mừng rỡ, vội vào phòng riêng đóng cửa an giấc.
Lúc ấy Lưu Yến Ngọc chong đèn ngồi một mình suy nghĩ:
“Ta ra đi đây không biết đến bao giờ mới được gặp mặt phu nhơn. Vậy trước khi đi ta nên vào tìm cách khéo léo giã từ người mới phải đạo”.
Nghĩ rồi, Lưu Yến Ngọc bảo Giang Tam Tẩu cầm đèn đưa mình đến phòng Cố Phu nhơn. Đến nơi, nàng trông thấy Cố Phu nhơn đang ngồi uống sâm trà. Cố Phu nhơn vừa thấy Yến Ngọc vội sớt cho nàng nửa chén, bảo:
- Con hãy ngồi xuống đây uống chút sâm trà cho ấm bụng.
Yến Ngọc ngồi ghé một bên Cố Phu nhơn, nốc cạn chén sâm, chuyện vãn thân mật một hồi rồi cáo từ trở lên lầu.
Nàng cùng Giang Tam Tẩu lấy đồ che khuất ngọn đèn ngồi chờ cho đến canh hai mới mang hành lý dắt nhau ra đi.
Xuống khỏi lầu đã gặp Giang Tấn Hỉ đứng chờ, hai người trao hai gói đồ cho Giang Tấn Hỉ mang rồi lấy xâu chìa khóa đi mở hết sáu từng cửa, cả ba lặng lẽ thoát ra ngoài.
Giang Tấn Hỉ nói:
- Để tôi đi dắt con ngựa cho thân mẫu và tiểu thơ đi cho mau.
Lưu Yến Ngọc gật đầu:
- Được, thế thì hay lắm, nhưng cần phải cẩn thận kẻo tên mã phu hay được thì nguy đấy.
Giang Tấn Hỉ vâng lời chạy đi ngay, chỉ một khắc sau hắn dắt con ngựa đến, có thắng đủ yên cương, Giang Tam Tẩu đỡ Lưu Yến Ngọc lên ngồi trước, còn bà ngồi sau, rồi buông cương cho ngựa chạy thong thả. Giang Tấn Hỉ mang gói đồ chạy bộ dẫn đường, nhắm Vạn Duyên thẳng tiến.
Đến nơi Giang Tấn Hỉ kềm ngựa cho hai người xuống rồi bước thẳng vào chùa gõ cửa khẽ gọi. Bấy giờ trong chùa vẫn còn thức chờ đợ. Các sư vội ra mở cửa và rước vào cho ở một gian phòng trống ở nhà sau. Phòng này tuy rộng rãi, nhưng chỉ có một cái giường không chiếu líp gì cả. Giang Tam Tẩu thấy vậy, nói:
- Ôi khổ thật! Thậm chí một chiếc chiếu cũng không có, biết làm sao nằm cho được?
Lưu Yến Ngọc thản nhiên đáp:
- Được rồi, để đến sáng mai ta sẽ mua.
Phạm Như nói:
- Trong phòng tôi còn hai chiếc chiếu cũ, để tôi mang vào đây dùng tạm.
Nói rồi vội chạy đi lấy chiếu, còn Giang Tấn Hỉ mang gói đồ vào để trên giường và nói:
- Bây giờ tôi phải về ngay mới được, nếu ở nhà có xảy việc gì quan hệ, tôi phải đến lập tức báo tin.
Nói rồi từ giã lui ra, tung mình lên ngựa ra roi phi nước đại.
Lưu Yến Ngọc cúi đầu vái chào các sư rồi lấy ra hai chục lượng bạc trao ra và nói:
- Tôi đến nương náu tại đây chắc là phiền lụy đến quí sư nhiều lắm. Vậy hai chục lượng bạc này xin biếu quí vị để tỏ tấm lòng thành, còn vài lượng đây xin nhờ quí sư sắm cho những đồ vật dụng cần thiết.
Các sư thấy bạc tiền nhiều, ai nấy đều hớn hở tiếp lấy và tỏ lời cảm ơn. Lưu Yến Ngọc lại trao cho Đại sư Vạn Linh một gói bạc nữa và lễ phép thưa:
- Tôi xin biếu riêng cho đại sư mười lượng bạc này để làm tiền lương thực cho hai tôi ở đây. Còn như trong chùa có cần đến việc nữ công, chúng tôi nguyện hết lòng giúp đỡ.
Đại sư Vạn Linh dung nạp Lưu Yến Ngọc, đoán chắc sẽ được bạc vàng nhiều lắm, nhưng bây giờ lại thấy chẳng được bao nhiêu, túi tham không được thỏa mãn, nên chỉ nhận lãnh một cách miễn cưỡng đó thôi.
Nói về Giang Tấn Hỉ phi ngựa về đến hoa viên, lén đem ngựa nhốt vào chuồng rồi về phòng khép cửa lên giường nằm im. Qua đến canh năm, bỗng con Phi Diên đau bụng giựt mình thức dậy trông thấy đèn tắt tối đen, hắn mò lần qua phòng Giang Tam Tẩu để tìm lửa thắp đèn, ngờ đâu khi qua đến nơi thì thấy đèn còn chong sáng mà người thì vắng teo.
Đứng ngơ ngác hồi lâu, con Phi Diên đoán chắc Giang Tam Tẩu sang chơi bên phòng Lưu Yến Ngọc nên vội qua đó tìm kiếm.
Đến nơi, hắn lấy làm lạ vì cửa phòng đã khép mà đèn thắp rất lu mờ. Hắn xô cửa bước vào, vặn đèn lên rồi đứng nhìn khắp gian phòng không trông thấy một bóng người. Càng hoảng hốt hơn nữa, con Phi Diên vội vã chạy đi báo cho Cố Phu nhơn hay. Hắn đến phòng Cố Phu nhơn vừa kêu vừa khóc.
Cố Phu nhơn đang ngủ nghe tiếng kêu khóc giựt mình thức dậy thất kinh nghĩ thầm:
“Việc gi mà con Phi Diên nó hoảng lên vậy? Ở đời cái họa không bao giờ đến một mình; con ta mới vừa bị bắt, lòng sầu chưa nguôi, không biết bây giờ lại xảy ra việc gì nữa đây!”
Cố Phu nhơn vùng dậy hỏi lớn:
- Việc gì mà mi khóc ầm lên, hỡi Phi Diên?
Phi Diên xô cửa bước vào bẩm:
- Bẩm phu nhơn, tiểu thơ và Giang Tam Tẩu đã đi đâu mất rồi! Tôi vừa thức dậy đến phòng của hai người thì thấy vắng tanh, nên vội báo tin cho phu nhơn rõ.
Nghe nói, Cố Phu nhơn lấy làm nghi ngờ, bà nói:
- Hay Giang Tam Tẩu có việc chi nên đi ra ngoài chăng? Nhưng còn tiểu thơ mi trong lúc đêm tối mà vắng nhà thì lạ thật.
Nói dứt lời, Cố Phu nhơn hối nữ tì đốt đèn đuốc lên đưa bà ta đến Hiển Vân các lập tức. Đến nơi, phu nhơn tìm kiếm khắp nơi thì quả thật không trông thấy một bóng người thấp thoáng. Bà vội vã vào phòng Lưu Yến Ngọc giở hộp nữ trang ra xem, nhưng vừa mở ra bà đã hoảng kinh la lên:
- Trời ơi! Con này đã theo ai mất rồi nên đồ nữ trang không còn một vật nào cả.
Rồi bà lục soát hết các rương thì thấy không còn một chiếc áo, Phu nhơn không còn nghi ngờ gì nữa, trong lòng lo sợ đến danh giá nhà mình nên thầm nghĩ:
“Việc này chắc chắn là do Giang Tam Tẩu đã dắt thằng gian phu nào đến báo hại con ta đây”.
Phu nhơn vội xuống lầu bảo nữ tì gọi Giang Tấn Hỉ đến để hỏi tra, nhưng phu nhơn lại căn dặn:
- Chúng bay nên biết việc này vô cùng xấu xa, ta cấm không đứa nào được hở môi cho ai biết, nếu lậu ra thì ta quyết không dung tha chúng bay đâu.
Rồi Cố Phu nhơn quay lại hỏi con Phi Diên:
- Mi ở trên lầu này, lâu nay mi có thấy thằng nào đến đây không? Nếu có cứ việc khai thật, bằng gian giấu ta đánh chết!
Nói rồi bảo nữ tì đem roi đến, con Phi Diên run rẩy đáp:
- Bẩm Phu nhơn, thật tình lâu nay tôi không thấy một người đàn ông nào lên lầu này cả.
Cố Phu nhơn nghiến răng nhịp roi trên bàn bôm bốp, hét:
- Con này lớn gan dám gian giấu hả! Nếu không có trai đến đây thì cớ sao tiểu thơ lại trốn đi? Ta hỏi mi, tiểu thơ đi theo ai mới được chớ?
Con Phi Diên run rẩy đáp:
- Tôi chỉ thấy từ ngày phu nhơn dắt tiểu thơ qua nhà họ Cố về, không hiểu sao tiểu thơ cứ to nhỏ với Giang Tam Tẩu hoài. Nhiều lúc tiểu thơ thở dài rơi lệ và vừa rồi khi Quốc trượng gởi thư về bằng lòng gả tiểu thơ cho họ Thôi thì thấy sắc diện tiểu thơ kinh hãi vô cùng. Hồi hôm đây khi thắp đèn xong, tiểu thơ lại bảo tôi đi ngủ trước. Bẩm phu nhơn, sự việc đầu đuôi tôi chỉ biết thế thôi, còn việc tiểu thơ trốn đi thật tình tôi không rõ, mong phu nhơn thương tình tha thứ cho…
Cố Phu nhơn nghe nói, sắc mặt hầm hầm nói:
- Lạ thật! Ta đã sai đi kêu Giang Tấn Hỉ đến đây bảo, cớ sao đã nửa ngày mà hắn không đến?
Rồi bà hối nữ tỳ đi đòi Giang Tấn Hỉ đến gấp. Bọn nữ tì vâng lịnh rần rần chạy đến phòng Giang Tấn Hỉ thấy cửa phòng đóng kín, con nữ tỳ đứng ngoài kêu réo mà Giang Tấn Hỉ cứ nằm ngủ ngáy pho pho.
Bọn nữ tỳ vỗ cửa rầm rầm, có đứa thò tay vào cửa sổ nắm chân kéo lôi, Giang Tấn Hỉ giật mình ngồi dậy với vẻ ngơ ngác, nữ tỳ nói:
- Có lệnh phu nhơn đòi, hãy đến hầu gấp lên.
Giang Tấn Hỉ càu nhàu:
- Trời chưa sáng mà kêu bảo việc gì gấp dữ vậy?
Chúng nữ tỳ xoe tròn đôi mắt, nhìn thẳng vào mặt Giang Tấn Hỉ, gắt:
- Thân mẫu của ngươi cùng Tiểu thơ trốn đi đâu mất rồi. Hãy đến cho phu nhơn tra hỏi, chớ nói dông dài mà toi mạng bây giờ.
Bọn nữ tỳ nói vừa dứt lời. Giang Tấn Hỉ giả vờ bệu bạo nói trong tiếng khóc:
- Trời ơi! Nếu mẹ tôi đi mất rồi thì từ nay tôi biết trông cậy vào ai?
Rồi Tấn Hỉ làm ra vẻ kinh hãi, hơ hải chạy thẳng lên phòng Cố Phu nhơn, vừa khóc vừa hỏi:
- Trời ơi! Mẹ tôi đi mất thiệt sao?
Cố Phu nhơn nổi giận nạt lớn:
- Hai mẹ con mi âm mưu dẫn tiểu thơ đi trốn bây giờ mi còn giả vờ hỏi nữa sao?
Giang Tấn Hỉ khóc rống lên nói:
- Mẹ ơi! Sao mẹ đành bỏ con đi như vậy? Từ đây con phải chịu bơ vơ, ngày đêm thương nhớ thảm khổ biết dường nào!
Cố Phu nhơn thấy thái độ của hắn càng thêm giận dữ, bà hét the thé:
- Nay tiểu thơ đã trưởng thành mà bị mẹ mày quyến rũ đem đi trốn, đáng lẽ ta đuổi mày luôn mới phải, nhưng vì ta cảm thương tánh tình chơn chánh của mày lâu nay nên không nỡ. Thôi hãy lui về coi sóc huê viên và chớ nên hở môi cho bọn gia tướng biết được, vì việc này có quan hệ đến danh giá nhà ta lắm!
Giang Tấn Hỉ nghe nói mừng rỡ như trút một gánh nặng, hắn lủi thủi trở về huê viên.
Lời Bình:
Sinh ra sống một kiếp người nô lệ, còn gì xấu hổ cho bằng! Một kẻ dù bị nô lệ cho một cá nhân hay nô lệ cho một thái độ, họ cũng vẫn có đầy đủ một tâm hồn, một hình hài như tất cả những người khác. Nhưng chỉ khác là họ không được sống với ý nghĩa thực chất là con người, mà ngược lại họ bị đối xử như một con vật không hơn không kém. Hàng ngày phải nhận lãnh mọi hình phạt cực nhọc, đày dọa, đời sống vô cùng tối tăm, bản thân của họ không còn nhân phẩm, mất công bằng, thiếu tự do, mọi quyền sống về tinh thần của con người đều bị xâm lạm.
Cái kiếp nô lệ nói trên có nhan nhản trong chế độ phong kiến thối nát. Thời bấy giờ dưới cặp mắt của bọn quan lại quý tộc thì đám thủ hạ của họ chỉ là những kẻ nô bộc có thể mua chác đổi dời, nếu cần có thể sanh sát dễ như trở bàn tay.
Trong hồi này, con đầy tớ Phi Diên là một trường hợp điển hình. Việc Lưu Yến Ngọc lấy chồng, nó không có quyền biết đến, và khi Lưu Yến Ngọc ra đi nó cũng không có thể nào biết được. Nó có tội tình gì đâu! Thế mà Cố Phu nhơn bắt nó khảo tra. Bà phu nhơn kia cũng thừa hiểu là nó không biết, nhưng thói thường trong xã hội phong kiến mỗi khi họ tức giận điều gì mà không biết làm sao, phải đánh chó chửi mèo cho đỡ giận. Thì trong trường hợp này, con Phi Diên dưới mắt của Cố Phu nhơn cũng chẳng khác nào con chó con mèo vậy.

[phongvan]

Hồi thứ Ba Mươi Hai

Tại Lưu phủ ? Mai Tuyết Trinh thế hôn
Chốn thiền môn, Lưu tiểu thơ cam khổ

Cố Phu nhơn không ngờ tai nạn lại có thể xảy ra cho nhà lọ Lưu một cách dồn dập như vậy, bà rối ruột bầm gan nghĩ thầm:
- “ Chắc là xưa kia phu quân ta gây nhiều tội lỗi, nên phải gặp quả báo thảm thương, không biết rồi đây sẽ ra sao nữa”.
Nghĩ đến họ Thôi, Cố Phu nhơn chép miệng than thầm:
- “ Họ Thôi kia, đã nạp sính lễ rồi, nếu không được vợ, thế nào cũng sanh chuyện . Ôi , đáng giận cho Lưu Yến Ngọc, sao lúc trước hắn lại không đi đi, để đến nay ta đã nhận xong đồ sính lễ lại bỏ đi báo hại ta như vậy ”.
Phu nhơn lo lắng, bỗng có nữ tỳ vào báo:
- “Có bà Mai, Tri phủ Diên Bình xin vào yét kiến.
Cố Phu nhơn liền truyền ra mời vào.
Nguyên Lưu Tiệp có một người em gái gả cho Mai Chiếm Xuân, Mai Chiếm Xuân nhờ thế lực của Lưu Tiệp , làm đến chức tri phủ trấn nhậm tại Diên Bình thuộc tỉnh Phước Kiến. Mai Chiếm Xuân không có con trai, chỉ sinh được một nàng con gái. Lão ta vốn một tên quan lại tham ô, chuyên vơ vét tiền bạc của dân nhét cho đầy túi tham của mình, làm nhiều điều tàn ác, dân chúng oán ghét vô cùng, mới dây dân chúng đồng lòng đau đớn vào báo cùng quan tỉnh, nhưng quan tỉnh sợ oai quyền của Lưu Tiệp phải bỏ qua, chẳng dè lúc ấy có một vị Tuần Phủ tên Châu Trình Tường vốn người chánh trực, ông ta giận lắm, quyết tâm trị tội Mai Chiếm Xuân cho kỳ được, nên sai người mật đi dò xét hành động của y rồi dâng biểu về kinh thượng tấu.
Vua Thành Tôn xem biểu xong, nổi trận lôi đình , lập tức sai người đi bắt Mai Chiếm Xuân về giao cho tòa Tam pháp trị tội. Lưu Tiệp cố lòng tâu xin, nhưng vô hiệu, rốt cuộc phải đày ra Lãnh Nam làm lính.
Vua Thành Tôn còn sai một vị quan ra tỉnh Phước Kiến hiệp cùng quan Tuần phủ tịch biên tài sản của Mai Chiếm Xuân; vì vậy vợ con Mai Chiếm Xuân là Lưu thị cùng con là Mai Tuyết Trinh không còn chút đồ đạc, của cải chi hết, đành phải đem bán vài con tỳ nữ để lấy tiền làm lộ phí sang bên nhà Cố Phu nhơn.
Khi Cố Phu nhơn cho mời Lưu thị vào, hai đàng chào hỏi, trà nước chuyện vãn một hồi, Cố Phu nhơn hỏi:
- “ Chẳng hay cô lặn lội đến đây có việc gì cần không?
Lưu thị nói:
- Chỉ vì phu quân quá độc ác, thường hay tham lam giết hại người lành, mẹ con tôi khuyên nhủ mãi mà người không nghe lời; mới đây công việc đổ bể ra , phải bị đày đi làm lính tại Lãnh Nam, còn gia sản đều bị tịch biên hết cả, mẹ con tôi không có chỗ dung thân, buộc lòng phải lăn lội đến đây nhờ gia tẩu nghĩ chút tình thân thuộc cứu đỡ cho trong cơn nguy biến.
Cố Phu nhơn nghe qua tình cảnh động lòng thương, bèn tỏ lời an ủi và hứa sẽ giúp đỡ.
Lưu thị hỏi:
- Chắc Lưu Khuê Bích và Lưu Yến Ngọc năm nay đã thành gia thất cả rồi chứ ?
Cố Phu nhơn trông thấy Mai Tuyết Trinh ngồi đó nên không tiện trình bày, bà chỉ nói sơ qua:
- Công việc nhà tôi bề bộn lắm, con trai vẫn chưa vợ và con gái thì chưa lấy chồng.
Lưu thị lấy làm lạ hỏi:
- Việc nhơn duyên là điều hệ trọng; sao gia tẩu không sớm liệu cho xong?
Cố Phu nhơn không đáp, lại chỉ Mai Tuyết Trinh hỏi:
- Còn con cháu này đã định gã cho ai chưa?
Lưu thị đáp:
- Thưa , chưa ạ! Phu quân tôi không hề quan tâm đến việc nhơn duyên nên năm nay nó đã mười sáu tuổi dầu mà chưa hứa cùng nơi nào cả
Cố Phu nhơn nghe nói nghĩ thầm:
- “ Ta xem nhan sắc con Mai Tuyết Trinh này sao với con Lưu Yến Ngọc cũng không hơn nhau mấy, vậy để ta đem Mai Tuyết Trinh này thay thế Lưu Yến Ngọc gả cho họ Thôi để khỏi mang tiếng là hay hơn cả ”
Sau đó Mai Tuyết Trinh đi ra ngoài huê viên dạo chơi, trong phòng chỉ còn Lưu thị cùng mấy đứa nữ tỳ, Cố Phu nhơn liền đuổi bọn nữ tỳ ra ngoài, rồi kề tai nói nhỏ với Lưu thị , thuật hết đầu đuôi mọi việc, nào là việc Lưu Khuê Bích xin đi đánh giặc bị giặc bắt, nào là định gả Lưu Yến Ngọc cho họ Thôi nhưng nàng lại trốn đi mất. Nói đến đây bà nghiêm giọng bảo:
- Tôi đã nhận đồ sính lễ của họ Thôi rồi, thế nào họ Thôi cũng sanh chuyện rắc rối, thật nhục nhã cho môn phong tôi hết sức.
Ngừng một lác, Cố Phu nhơn tiếp:
- Lúc nãy tôi thấy cháu nó ngồi đây, sợ nó cười tôi trị gia bất nghiêm nên không dám nói.
Lưu thị nói:
- Giang Tam tẩu âm mưu dụ dỗ tiểu thơ trốn đi như vậy thật đáng giận thay ! Còn họ Thôi kia tuy là tình thân thuộc mặc dầu, nhưng đã nộp đồ sính lễ thì không thể không sanh chuyện được.
Cố Phu nhơn thở dài:
- Tôi biết việc này thế nào cũng rắc rối, nhưng khi nãy tôi thấy con cháu tài mạo đẹp xinh, lại chưa hứa hôn chỗ nào, tôi muốn đem nó thay thế cho Lưu Yến Ngọc đặng họ Thôi thỏa lòng. Thôi Phàn Phụng Chính là một gã thư sinh tài mạo kiêm toàn, nếu con cháu kết duyên cùng hắn thì xứng đôi vừa lứa lắm. Cô nương có bằng lòng thì tôi sẽ viết thư mời mẹ con họ Thôi ngày mai qua đây cho cô nương xem tường tận.
Lưu thị nghe nói nghĩ thầm:
- “ Nay cửa nhà ta đều tan nát, con gái ta thật khó tìm nơi xứng đáng để gởi thân. Nay gặp sự may mắn như vầy còn gì quí hóa cho bằng. Vả chăng Thôi Phàn Phụng là dòng quan gia tử đệ, lại thêm tài mạo song toàn thì còn đợi gì nữa mà không bằng lòng”.
Nghĩ rồi, Lưu thị vui vẻ đáp:
- Được lắm, thôi xin gia tẩu hãy để ngày mai chúng mình sẽ thương nghị
Cố Phu nhơn mừng rỡ nói:
- Thế thì hay lắm, nhưng cô chớ nên nói cho Mai Tuyết Trinh nó biết sớm làm gì, vì sợ ngày mai nó e lệ làm đôi bên không xem rõ mặt nhau thêm trở ngại
Lưu thị vâng lời, Cố Phu nhơn viết thư sai người đem qua cho họ Thôi, trong thơ nói rõ việc Lưu Yến Ngọc bỏ nhà trốn đi, và hiện nay có Mai Tuyết Trinh tài mạo cũng song toàn , nên mời đến xem, nếu bằng lòng , bà sẽ gả thay cho Lưu Yến Ngọc
Khi gia nhơn đem thư đến, Thôi Phu nhơn mở thư ra xem, bà thất kinh trao cho Thôi Phàn Phụng. Thôi Phàn Phụng xem qua rồi thở dài than:
- “ Con nghĩ Lưu Yến NGọc mà kết duyên cùng con thì vinh diệu vô cùng, nhưng chẳng biết cớ sao nàng lại bỏ đi là nghĩa gì ”
Thôi Phu nhơn nói:
- Nhà ta và nhà họ Lưu đều là thân thuộc, nếu nói ra nghĩ cũng ngỡ ngàng, nhưng nay đã có con gái họ Mai thay thế , vậy để sáng mai mẹ con ta qua đó xem thử coi, nếu Mai Tuyết Trinh nhan sắc mặn mà thì con cũng nên bằng lòng đi cho khỏi mang tiếng với đời
Thôi Phàn Phụng vâng lời , đợi đến sáng hôm sau sẽ xem tận mặt con gái họ Mai
Chiều hôm ấy. Cố Phu nhơn bày tiệc đãi mẹ con Mai Tuyết Trinh rồi sai nữ tỳ đưa mẹ con lên Hiển Vân các, Mai Tuyết Trinh vào phòng trông thấy để rất nhiều đồ trang sức thì hỏi mẹ:
- Chẳng hay cái phòng này trước kia của ai mà nhiều đồ trang sức như vậy?
Lưu thị đáp:
- Phòng này là của Lưu Yến Ngọc đấy.
Mai Tuyết Trinh lẩm bẩm :
- Hèn chi Cố Phu nhơn nói với con rằng Lưu Yến Ngọc đi thăm ngoại chưa về.
Lưu thị mìm cười rồi thuật lại chuyện Lưu Yến Ngọc cùng Giang Tam Tẩu bỏ nhà trốn đi vào đêm qua. Cố Phu nhơn nghĩ rằng nàng ta có tư thông với chàng trai nào đó nên khi nghe hứa gả nàng thì trốn đi quyết giữ mối tình chung thủy
Mai Tuyết Trinh tỏ vẽ không tin, nói :
- Nhà Phu nhơn đây là nhà đại phước, phú quí vinh hoa không ai bì kịp, hơn nữa hiện thời trưởng nữ làm chánh cung hoàng hậu thì lẽ nào thứ nữ lại hành động theo phường trên bộc trong dâu sao ? Việc này theo con thiển nghĩ thì chắc có lẽ lúc nàng còn nhỏ phu nhơn có đính ước gả cho ai rồi, ngày nay thấy người ấy bần hàn suy kém nên thay lòng đổi dạ, đem gả cho người khác, vì vậy nàng mới cùng Giang Tam Tẩu lánh đi để giữ tròn trinh tiết với chồng. nếu bảo nàng tư thông với ai, sao nàng không trốn đi trước kia , lại đợi đến khi hứa gả nàng mới đi, mà đem Giang Tam Tẩu đi làm gì ? Xin thân mẫu chớ nên tin lời Cố Phu nhơn mà nghi oan cho nàng Lưu Yến Ngọc.
Lưu thị nghe nói rất hữu lý, bà khen lời luận của Mai Tuyết Trinh là phải. Sau đó mẹ con trò chuyện một hồi rồi tắt đèn an giấc.
Sáng hôm sau, khi mọi người dùng cơm xong, xảy có nữ tỳ vào báo :
- Có Thôi Phu nhơn và công tử đến.
Cố Phu nhơn gật đầu đáp :
- Hay lắm , chúng bây hãy ra mời vào đây ngay
Mai Tuyết Trinh nghe nói, xin đi tránh vào nhà trong. Lát sau. Thôi Phu nhơn và Thôi Phàn Phụng vào, Cố Phu nhơn nghinh tiếp rất niềm nở và giới thiệu cùng Lưu thị :
- Thôi Phu nhơn và công tử đây đều là người thân thuộc cả, cô nương hãy bảo lịnh ái ra đây chào mừng đi.
Dứt lời, Cố Phu nhơn vội bước vào nhà trong bảo Mai Tuyết Trinh :
- Hôm nay có gia tỉ sang chơi, con nên bước ra chào mừng người đi.
Cực chẳng đã , Mai Tuyết Trinh mới e lệ bước ra, vừa chạm mặt Thôi Phàn Phụng, nàng thẹn thùng đỏ mặt. Cố Phu nhơn thấy thế, vội nắm chặt tay nàng giới thiệu :
- Đây là hiền sanh Thôi Phàn Phụng con trai của gia tỉ, đều là người nhà cả, không can chi đâu con e lệ .
Thôi Phu nhơn lại bảo Thôi Phàn Phụng :
- Con hãy lạy mừng Lưu thị và chào mừng Mai Tiểu thơ đi.
Thôi Phàn Phụng vâng lời đứng dậy chào hỏi rất lễ phép, Mai Tuyết Trinh hết sức e thẹn, nhưng cực chẳng đã phải thốt lời chào lại.
Cố Phu nhơn đợi cho mẹ con Thôi Phu nhơn trông thấy rõ mặt Mai Tuyết Trinh rồi bà mới chịu buông tay cho nàng vào nhà trong.
Khi nàng vào nhà trong rồi, Thôi Phu nhơn dắt Thôi Phàn Phụng xuống thềm, kề tai hỏi nhỏ :
- Con thấy thế nào? Con có bằng lòng không?
Thôi Phàn Phụng gật dầu đáp:
- Con xin ưng thuận.
Cố Phu nhơn nghe noí, mừng rỡ vỗ vai Thôi Phàn Phụng:
- Hiền sanh đã bằng lòng rồi thì xin từ nay đừng nói đến việc gả thay cho ai biết hết nhé! Dầu cho trước mặt bà Lưu thị hiền sanh cũng chớ nên thố lộ, có như vậy mới bảo toàn được danh giá nhà ta. Thôi, ta định đến ngày hăm năm này làm lễ cưới phứt cho xong.
Còn Lưu thị nghe Thôi Phàn Phụng bằng lòng rồi thì lập tức chạy vào nhà trong thuật lại rõ việc gả thay cho Mai Tuyết Trinh biết, bà còn phân trần:
- Hiện nay nhà ta đang gặp lúc suy nguy mà gặp được cuộc lương duyên này cũng là may mắn. Vả chăng ,Thôi Phàn Phụng vốn dòng quan gia tử đệ lại thêm tài mạo song toàn, con nên ưng thuận đi là phải .
Mai Tuyết Trinh suy nghĩ hồi lâu rồi gật đầu ưng thuận, Lưu thị mừng rỡ bước ra nói lại cho Cố Phu nhơn và Thôi Phu nhơn rõ.
Sau khi Thôi Phàn Phụng về, Cố Phu nhơn cho gọi Mai Tuyết Trinh ra. Thôi Phu nhơn lấy một cây kim thoa dắt trên đầu Mai Tuyết Trinh và nói:
- Đây là vật mọn của già này thân tặng , cháu hãy nhận đi, chớ nên từ chối.
Mai Tuyết Trinh lạy tạ rồi lui vào nhà trong , kế bọn nữ tỳ dọn tiệc lên , chủ khác ăn uống trò chuyện vui chơi tới chiều mới mãn. Sau đó, Cố phu nhơn đem hết của hồi môn của họ Mạnh khi trước sửa soạn làm của hồi môn cho Mai Tuyết Trinh.
Thấm thoát đến ngày hai mươi lăm, tại Lưu phủ trang hoàng rất rực rỡ, đèn bông kết tụi, từ trong đến ngoài đèn chong sáng như ban ngày, bạn bè xa gần đến chung vui đông vô kể. Cố Hoằng Nghiệp đến rước dâu cho Thôi gia . Cố Phu nhơn thấy mọi việc được rỡ ràng, lòng mừng khắp khởi
Sau đó ba hôm, vợ chồng Thôi Phàn Phụng đem nhau sang Lưu phủ lạy tạ Cố Phu nhơn và lấy lễ nhạc mẫu lạy mừng Lưu thị, Cố Phu nhơn thiết tiệc, cả nhà vui mừng hỉ lạc, mãi đến xế chiều, vợ chồng Thôi Phàn Phụng mới cáo từ lui về.
Từ đó Lưu thị ở tại Lưu phủ, Cố Phu nhơn hết lòng hậu đãi.
Nói qua Giang Tấn Hỉ, chàng ta thừa hiểu Đại sư Vạn Linh là kẻ tham của , nên trong lúc Cố Phu nhơn sửa sang yến tiệc, sai chàng đi mua sắm lễ vật, chàng nhân đó ăn nhận được mấy lượng bạc tính mang lên chùa Vạn Duyên để cho Lưu Yến Ngọc chi dùng, nhưng bận mãi đến ngày thứ tư Tấn Hỉ mới lén đi được.
Đến nơi, chàng đi thẳng vào vạn Duyên Am, trông thấy Giang Tam Tẩu cùng Lưu Yến Ngọc đang may vá. Giang tấn Hỉ chào hỏi và nói :
- Chẳng biết lâu nay các sư đối dãi với thân mẫu và tiểu thơ có được tử tế không?
Giang Tam tẩu nói:
- Tiểu thơ đã đưa tiền trước cho nhà chùa rồi lại còn lo lắng giúp đỡ các việc nữ công trong chùa rất tận tình, nhưng chỉ cần mỗi ngày hai bữa tương rau thôi, thế mà xem chừng như người ta không hài lòng , ta đoán chắc chốn này không thể nào nương tựa lâu được.
Giang Tấn Hỉ nói:
- Dẫu sao việc cũng đã lỡ rồi, cần phải ráng kiên tâm chịu khổ. Thế nào người ngay trời cũng phò trợ. Tôi chắc rồi đây Hoàng Phủ Công tử sẽ xuất hiện cứu phụ thân về với triều đình. Chừng ấy họ Mạnh kia đã chết, tất nhiên tiểu thơ sẽ được làm chánh thất, mẹ con mình cũng được nhờ vả sống an nhàn chớ không sao đâu.
Lưu Yến Ngọc nói:
- Nếu ngày sau mà được như lời của ngươi nói thì ta nguyện không bao giờ quên cái công lớn của mẹ con ngươi đâu. Nhưng chẳng hay việc nhà xưa rày ra thế nào? Mẹ con họ Thôi có đến sanh sự gì không?
Giang Tấn Hỉ nói:
- Việc này quả thật có trời xui khiến nên bỗng nhiên có người đến thay thế cho tiểu thơ rồi .
Hắn điểm một nụ cưới rồi nói tiếp:
- Hôm tiểu thơ ra đi, phu nhơn lo buồn la rầy om sòm, xảy đâu có mẹ con Mai Tuyết Trinh đến để nương nhờ nơi Lưu phủ vì phải việc nha lâm nguy biến. Phu nhơn hỏi thăm mới biết nàng con gái họ Mai kia chưa có chồng nên mới đen nàng gả cho Thôi Phàn Phụng để thay thế cho tiểu thơ, còn việc tiểu thơ trốn đi thì phu nhơn cấm nhặt không cho ai được tiết lộ ra ngoài.
Giang Tam Tẩu nói :
- Thật may cho nàng Mai Tuyết Trinh, khi không mà được hưởng ngôi phú quí , còn tiểu thơ đây lại vùi thân vào nơi cực khổ như vầy, chua xót thay.
Lưu Yến Ngọc nói:
- Nàng Mai Tuyết Trinh chịu ưng họ Thôi khiến sự việc được vẹn toàn , thật là may mắn biết bao.
Lưu Yến Ngọc nói dứt lời, Giang Tấn Hỉ lấy ra hai lượng bạc trao cho nàng và nói:
- Tôi mới kiếm được chút ít tiền bạc nên vội đem đến cho tiểu thơ tiêu dùng đỡ, và tôi cần phải trở về Lưu phủ ngay kẻo phu nhơn nghi ngờ. Nếu có việc gì xảy ra, tôi sẽ đến đây thông báo cho tiểu thơ biết.
Lưu Yến Ngọc thấy Tấn Hỉ tỏ lòng tốt với mình nên cảm kích chẳng cùng, vội nhận bạc đem cất vào rương , còn Giang Tấn Hỉ từ tạ lui ra khỏi chùa, tung mình lên ngựa phi thẳng về nhà
Lời bình:
- Ở đây ta thấy Lưu Yến Ngọc nằm mộng thấy mẹ mình về mách bảo phải cứu chàng công tử họ Hoàng Phủ để rồi se duyên với chàng. Nhưng đó chỉ là một động lực thúc đẩy nàng , do tác giả xây dựng cho thành cốt truyện để tạo nên cái dịp đôi trai tài gái sắc gặp nhau mà thôi. Vì tác giả sống trong thời ấy , không thể nào xây dựng cốt truyện ngoài khuôn khổ lễ giáo được. Ta thử hỏi Thiếu Hoa không phải là người tài mạo kiêm toàn thì không đời nào nàng Lưu Yến Ngọc chịu trao thân gởi phận, họa chăng nàng chỉ vâng lời mẹ rủ chút lòng thương hại cứu chàng qua khỏi cơn tai họa là cùng.
Thế thì ta phải kết luận rằng tình yêu chớm nở khi nào hai trái tim hòa chung một điệu, chớ dù bậc anh thành cũng không thể nào tác hợp được. Đến khi nàng Lưu Yến Ngọc đã trao trái tim vàng cho Thiếu Hoa rồi, thì dù cho Thôi Phàn Phụng có tài mạo kiêm toàn đến đâu, đối với nàng cũng không còn có nghĩa nữa.
Lưu Yến ngọc sẵn sàng chịu đựng mọi gian nan , quyết chí từ hôn để giữ một lòng son sắt với người yêu lý tưởng.
Người đàn bà Á Đông nói chung, cái cao quí thanh cao đáng được người đời tôn kính và quí trọng ở hai chữ “ tiết trinh” vậy.

[phongvan]

Hồi thứ Ba Mươi Ba

Bị mất trộm, Lưu Yến Ngọc buồn rầu
Ỷ tài cao, Lệ Minh Đường chẩn mạch

Khi Giang tấn Hỉ về rồi,một lát sau có Đại sư Vạn Linh đến bảo Lưu Yến Ngọc :
- Tiểu thơ hãy làm ơn qua phòng tôi cắt hộ cái áo.
Lưu Yến Ngọc nói :
- Nếu đại sư muốn may áo, xin hãy đem vào đây chúng tôi cắt may cho tiện hơn
Vạn Linh nói:
- Vì tôi cần may ba cái áo rộng một lượt nên phải mời tiểu thơ qua đó mới cắt được.
Lưu Yến Ngọc vâng lời, vội khóa cửa lại rồi cùng Giang Tam Tẩu qua phòng Vạn Linh. Khi hai người qua cắt xong thì ở nán lại may luôn cùng các sư cho xong.
Nguyên trong chùa này có một người ở đậu tên Tăng Thất, tuổi độ sáu mươi. Lão ta có một người con trai tên Tăng Lễ, tánh ham mê cờ bạc, nên không chăm chú đến việc làm ăn. Cha con trú ngụ tại chùa này đã năm năm nay, lão Tăng Thất cũng cố an phận tu thân khổ hạnh, nhưng từ ngày có Lưu Yến Ngọc đến, Tăng Thất dòm lén theo kẹt cửa thấy trong rương Lưu Yến Ngọc có trên năm lượng bạc, lão ta động lòng tham bèn đi rèn một cái chìa khóa cửa. Sau khi theo dõi một thời gian, lão ta còn biết Giang Tam Tẩu dấu chìa khóa rương dưới đầu giường, nên khi hai người đi cắt giùm áo cho Đại sư Vạn Linh, thì Tăng Thất lén đến mở trộm cửa phòng rồi lấy chiếc chìa khóa dưới chiếu, mở rương tóm thâu hết cả đồ trang sức, đoạn bước ra khóa cửa phòng lại như cũ .
Tăng Thất lấy của đem về cho Tăng Lễ và bảo hãy đem vốn này làm ăn chớ đừng cờ bạc nữa. Sau đó Tăng Thất trở lại chùa, lên giường giả đò ngủ.
Lưu Yến Ngọc cùng Giang Tam Tầu ở lại phòng Đại sư Vạn Linh may áo, mãi đến mặt trời mọc lên cao hơn con sào mới xong. Hai người bước về phòng, Giang Tam Tẩu bước đến bưng chiếc rương để trên bàn đặng trống chỗ nằm ngủ, chẳng dè khi bưng lên bà cảm thấy chiếc rương nhẹ bổng, bà thất kinh la lên:
- Thôi rồi! Bao nhiêu đồ đạc trong rương này bị mất hết!
Lưu Yến Ngọc nghe nói không tin, nàng thản nhiên nói:
- Cửa phòng vẫn còn khóa y nguyên , làm sao đồ trong rương lại mất được?
Lưu Yến Ngọc vừa nói, vừa lấy chìa khóa mở ra, chiếc rương trống không. Giang Tam Tẩu hoảng hốt la lên :
- Trời ơi! Kẻ bất lương nào đã lén vào dây lấy cắp đồ đạc của chúng tôi! Cả thảy có hơn sáu bảy trăm lượng bạc! Ôi ! như vầy là nó giết chết chúng tôi rồi !
Lúc ấy các sư ở ngoài nghe tiếng kêu la lật đật chạy vào hỏi. Lưu Yến Ngọc chỉ chiếc rương trống cho các sư xem và nói:
- Hồi sáng đến giờ, chúng tôi bận sang bên phòng đại sư may áo, chẳng biết quân bất lương nào nó đến mở khóa lấy hết của cải tôi có trên bảy trăm lượng rồi trở ra khóa lại y như cũ.
Giang Tam Tẩu cũng than trời kêu đất , rên siết:
- Việc này chắc chắn là kẻ trộm trong nhà chứ không phải ai lọt vào đây cả; vì chìa khóa tôi dấu dưới chiếu mà biết được lấy ra mở rương.
Các sư ngạc nhiên đồng nói:
- Lâu nay chốn này có ai vào đây được đâu, còn chúng tôi đây là kẻ tu hành , làm gì có chuyện gian giảo như vậy.
Lúc nãy giờ Đại sư Vạn Linh đứng im lặng ra vẻ suy nghĩ. Đại sư nói:
- Thế thường kẻ trộm vào phòng thì nó rinh hết cả rương đi, đời nào đóng khóa kỹ lưỡng như vậy sao. Hay là lúc tiểu thơ ra đi một cách hấp tấp nên quên đồ tư trang ở nhà chăng?
Giang Tam Tẩu nói:
- Hôm trước tiểu thơ tôi có mở rương cho các sư xem, trong rương ấy rất nhiều đồ trang sức giá đáng sáu bảy trăm lượng . Lúc ấy tất cả các sư đều trông thấy cả, sao bây giờ đại sư lại bảo như vậy? Thôi, việc này quả là người trong chùa ăn trộm chứ chẳng có ai vào đây hết.
Đại sư Vạn Linh nói:
- Hôm nay tất cả chúng tôi đều ở trong nhà cả, chính tiểu thơ và mụ biết rõ, làm sao chúng tôi hiễu rõ được chuyện này, chẳng qua là tôi phỏng đoán như vậy thôi.
Lúc ấy, Lưu Yến Ngọc tiếc của đau lòng xót dạ ngồi khóc tỉ tê, còn Giang Tam Tẩu kêu la một hồi mỏi miệng không thèm nói nữa, chỉ lầm bầm chửi rủa đứa gian tham.
Trọn ngày hôm ấy, hai người đều bỏ cơm, cháo. Lưu Yến Ngọc nói với Giang Tam Tẩu:
- Bây giờ của đã mất rồi, dầu có nói gì cũng không thể hoàn lại được. Việc rủi ra này chẳng qua là do số ta khổ cực cam chịu vậy cho xong.
Giang tam Tẩu nói:
- Thật tức quá! Mới ra khỏi cửa có một chút mà nó đã vào lấy hết của tiền thì bảo nín sao được. Tôi phải trù rủa cho thấu trời mới được.
Nói rồi bà ta ngồi trong góc phòng trù rủa cho đến canh hai mới chịu tắt đèn an giấc.
Sáng ngày thức dậy. Giang Tam Tẩu vẫn rủa chửi không thôi. Lúc ấy, Đại sư Vạn Linh biết Lưu Yến Ngọc đã hết sạch tiền của rồi, lại thấy Giang Tam Tẩu
chửi rủa náo động trong chùa thì lấy làm khó chịu. Lão chạy xuống gằn giọng bảo :
- Nếu tôi không nói ra thì các người bảo tôi là kẻ ngu si không biết gì. Tôi bảo cho biết đời nào kẻ trộm mà có lương tâm. Hễ hắn vào nhà thì đồ gì cũng quơ hết không sót lại bao giờ. Hơn nữa hôm qua đây các khóa đều còn nguyên vẹn cả mà bảo là bị mất trộm là nghĩa gì? Ta Thấy rõ ràng các người đã đem giấu hết đồ đạc rồi vu oan giá họa cho chùa phải không? Thôi, cả thảy chúng tôi đây đều là người khổ hạnh , mỗi ngày chỉ dùng hai bữa tương rau, nếu các người không bằng lòng ở đây thì cứ đi tìm chỗ nào khác tử tế hơn mà ở , chứ cần chi phải làm náo động lên như vậy?
Giang tam Tẩu Nghe nói tức mình quá, bà toan cãi lại thì Lưu Yến Ngọc vội nắm tay bà kéo vào phòng , kề tai nói nhỏ:
- Những người xuất gia nếu là kẻ chân tu hiền từ bằng ngược lại thì hiểm độc lắm, thôi mụ hãy nhịn đi chớ nên cãi cọ làm gì. Nếu họ sanh lòng thù oán hận mách với phu nhơn thí chúng ta biết tìm nơi nào dung thân cho được.
Giang Tam Tẩu nói:
- Tiểu thơ đã nói vậy, tôi phải bấm gan ráng chịu , chứ thật ra tôi tức lắm, thế nào tôi cũng đi mua vàng bạc hương đèn đem đến trước bàn Phật Tổ cầu mong Phật Tổ xui khiến cho đứa gian xưng tội ra mới nghe.
Cách vài tháng sau, bỗng dưng Tăng Thất phát điên lên. Lão cứ giơ tay tự đánh vả vào mặt mình và luôn mồm la lên:
- Mày quả là một đứa bất lương , mày nhẫn tâm rình lấy trộm hết đồ trang sức của tiểu thơ đem cho con mày bán đi để làm vốn. Rồi đây mày sẽ trông thấy trời phạt hai cha con mày đến mức nào. Mày phải chịu hình phạt khổ cực nhất trần gian, mày sẽ đi khắp mọi nơi hành khất, lượm từng hạt cơm rơi mới có mà ăn.
Lúc ấy tất cả các sư trong chùa mới biết rõ là Lưu Yến Ngọc thật tình có mất đồ trang sức, bắt Tăng Thất đem đến cho Tăng Lễ, bảo hắn phải tìm thầy chạy thuốc chữa bệnh cho cha. Sau đó quả nhiên Tăng Lễ cờ bạc thua sạch không còn một xu, hai cha con phải dắt nhau đi xin.
Khi Đại sư Vạn Linh trông thấy Lưu Yến Ngọc bị mất hết của tiền thì muốn đuổi ra khỏi chùa, nhưng không có một lý do nào, lão hành hạ hai người bằng cách bắt làm mọi việc trong chùa khổ sở vô cùng.
Lưu Yến NGọc và Giang Tam Tẩu cố gắng làm lụng nhưng cũng không vừa lòng lão ác tăng kia, thường ngày còn bị tiếng nặng tiếng nhẹ khó chịu. Nhưng Lưu Yến Ngọc cố gắng chiều lụy đủ điều, dù có khổ mấy nàng vẫn không nản chí, miễn nàng giữ trọn chữ trinh để chờ Hoàng Phủ Công Tử là nàng thỏa mãn.
Trong hoàn cảnh khổ cực ấy, nhờ có Giang tấn Hỉ lâu lâu có mang đến chút ít tiền bạc tiêu xài tằn tiện qua ngày. Lưu Yến Ngọc cố dành dụm ít tiền cho Đại sư Vạn Linh để cho người bớt hành hạ, nhưng mỗi lần cống hiến tiền bạc thì lão nới tay, bằng vắng tiền đi thì lão khắc nghiệt. LưuYến Ngọc đã bán hết áo quần đến nay không còn một vật chi đáng giá.
Nhắc lại Lưu Hoàng Hậu từ khi kết duyên cùng vua Thành Tôn đến nay đã bảy năm trường mới thọ thai được tám tháng. Vua Thành Tôn vui mừng khôn xiết, chẳng may số phần Lưu Hoàng hậu đã mãn nên sanh bịnh băng huyết phải tiểu sản nằm liệt giường, các quan thái y ngày đêm săn sóc thuốc thang liền liền, nhưng bệnh tình mỗi ngày một trầm trọng . Hôm ấy, Lưu Hoàng hậu cảm thấy bệnh mình thùy nguy, bèn sai thị nữ đi mời vua Thành Tôn đến và nói:
- Tôi bạc phước nên chẳng may lâm bệnh nhơ bẩn này, xin bệ hạ chớ nên đến gần làm chi, nhưng tôi có một điều muốn tỏ cùng bệ hạ trước khi nhắm mắt lìa trần, song chẳng biết bệ hạ có vui lòng nghe không?
Vua Thành Tôn rơi lụy nói:
- Có điều chi Hoàng hậu cứ nói thẳng ra.
Lưu Hoàng hậu nói:
- Năm nay thiếp đã hai mươi ba tuổi, được hân hạnh ân ái cùng bệ hạ bảy năm trường, làm mẫu nghi trong thiên hạ, dẫu nay thần thiếp có thác đi cũng thỏa tấm lòng, nhưng ngặt vì bệ hạ chưa có hoàng tử để sau này nối nghiệp đế vương, hơn nữa Hoàng Thái hậu năm nay đã sắp đến kỳ đại thọ. Vậy sau khi thần thiếp nhắm mắt rồi, bệ hạ nên lập tức chọn lấy một gái hiền để lập lên Hoàng hậu. Còn thân phụ của thiếp vốn con nhà võ tướng nên không rành về lễ nghi , người lại quá già nua thường hay lẫn lộn, nếu người có rủi phạm tội chi xin bệ hạ hãy vì linh hồn thiếp mà xá tội cho người và cho về quê sống đời dân dã. Được như vậy , linh hồn của thần thiếp dưới suối vàng mang ơn bệ hạ vô cùng, nghuyện theo phò bệ hạ để sớm sanh con rồng chắp nối ngôi trời giữ an bá tánh.
Vua Thành Tôn nghe bấy nhiêu lời, đôi dòng nước mắt chảy xuống ròng ròng. Vua sụt sùi nói:
- Nay Hoàng hậu chỉ vì việc sinh sản phải thọ bịnh như vậy, ấy chẳng qua do phần phước của trẫm không có nên Hoàng hậu mới bị lụy. Vậy nếu sau này có bề gì thì trẫm nguyện bảo bọc người thân của Hoàng hậu chứ không bao giờ dám quên những lời căn dặn của Hoàng hậu.
Vua Thành Tôn nói dứt lời, lui ra trở về chánh cung điện. Qua đến canh ba hôm ấy, Hoàng hậu trút hơi thở cuối cùng. Vua Thành Tôn cùng Hoàng Thái hậu thương xót vô cùng, bèn truyền cho quan Lễ bộ lấy theo lễ Hoàng hậu mà mai táng trọng thể.
Năm ấy Hoàng Thái hậu đã năm mươi sáu tuổi, vì quá thương xót cái chết của Hoàng hậu nân lâm bệnh nặng. Vua Thành Tôn triệu thái y vào bốc thuốc tận lực. Các Thái y thấy Hoàng thái hậu tuổi già nên hiệp nhau bốc thang “ông nguyên có bổn” cho uống.
Nguyên thang “ông nguyên” này cốt lấy vị nhơn sâm làm gốc, thành thử làm hại Thái hậu uống quá nhiều nhơn sâm sanh chứng no hơi, không ăn uống gì được, mặt mày nóng bừng, mệt thở chẳng ra hơi, nằm liệt giường không dậy nổi, khi tỉnh , khi mê. Thái hậu thấy bịnh thùy nguy mới triệu vua Thành Tôn đến dặn:
- Trước kia, nhà Tống chỉ vì ham tửu sắc, nghe lời gian nịnh nên giang san nhà Tống mới vào tay ta. Vậy khi ta chết rồi, con hãy cố gắng ngày đêm chăm chỉ việc triều chánh, hãy tuân theo ý kiến hay của các bậc lão thần để trị nước chăn dân. Hãy tu thân tích đức, biết thương dân nghèo, giữ an bờ cõi; nếu làm bậc đế vương mà độc tài gian ác thì ngày sau lâm đại nạn, có cầu khẩn đến đâu cũng vô ích. Mấy lời ta trối dạy, con hãy khắc cốt ghi tâm thì ta có chết đi cũng vui lòng hả dạ.
Vua Thành Tôn nghe mấy lời Thái hậu liền khóc róng rồi kiếm lời an ủi.
Thái hậu nói tiếp:
- Hiện giờ trong bụng ta chướng lên tức tối lắm, ta biết khó bề thoát khỏi tử thần, con chớ nên đặt hy vọng làm gì vô ích .
Nói rồi Thái hậu nhắm mắt nằm mê, khiến vua Thành Tôn đau xót vô cùng. Vua lui ra ngồi chong đèn bấm trán suy nghĩ tìm phương cứu chữa cho thích đáng.
Sáng hôm ấy, vua lâm triều, sau khi văn võ bá quan triều bái tung hô xong, vua Thành Tôn phán:
- Thái hậu thọ bịnh đã bảy hôm nay, các quan thái y hết sức chữa chuyên nhưng bịnh tình mỗi ngày một trầm trọng. Nay lòng trẫm vô cùng rối loạn không biết toan liệu lẽ nào. Vậy chư khanh có biết thầy nào hay hãy tiến cữ giùm cho trẫm, may ra chữa được bịnh tình Thái hậu thì ơn ấy trẫm nguyện không quên.
Các quan văn võ nghe lời vua phán, ai nấy đều nghĩ:
“ Các thái y trong triều đều là những bậc danh y mà không chữa được bịnh Thái hậu, thì biết tìm ai?”
Nghĩ vậy nên các quan đều lấy mắt nhìn nhau đứng làm thinh lẳng lặng Vua Thành Tôn nóng lòng hỏi tiếp luôn mấy lượt, xảy có quan tã Thừa tướng là Lương Giám bước ra quỳ tâu:
- Muôn tâu bệ hạ, kẻ hạ thần này rất nóng lòng về bịnh tình của Thái hậu, muốn tiến cử một người may ra có thể chữa được bịnh.
Một tia hy vọng thoáng lên, vua Thành Tôn cả mừng hỏi phăng:
- Chẳng hay người khanh muốn tiến cử chữa bịnh ấy là ai, hãy nói nhanh ra cho trẫm biết kẻo trẫm nóng lòng lắm.
Lương Giám tâu:
- Hạ thần xin tiến cử Trạng nguyên Lệ Quân Ngọc, vì từ khi Trạng nguyên vào làm rể hạ thần đến nay đã từng chữa bịnh cho nhiều người, bất cứ bịnh nặng đến đâu, Trạng nguyên cũng đều chữa khỏi. Hạ thần xét thấy Trạng nguyên làu thông y học nên mới dám cả gan tiến cử, mong bệ hạ chấp thuận.
Vua Thành Tôn ngạc nhiên nói:
- Thì ra quan Trạng nguyên Lệ Quân Ngọc cũng biết làm thuốc nữa sao? Thật tình trẫm chẳng có ý nghi ngại chi, Nhưng trẫm thiết nghĩ Trạng nguyên Lệ Quân Ngọc tuổi còn trẻ mà đã có theo đòi kinh sử lào thông đến thế thì thử hỏi còn thì giờ đâu nghiên cứu đến khoa y học?
Lương Giám tâu:
- Trong lúc Thái hậu đang lâm bịnh thùy nguy, hạ thần đâu dám tâu dối trá, xin bệ hạ hãy dùng Lệ Quân Ngọc chuyên trị thử xem sao.
Vua Thành Tôn còn đang lưỡng lự, bỗng có quan hữu Thừa tướng Kỳ Thạch Đức bước ra quì tâu:
- Muôn tậu bệ hạ, Lương Thừa tướng là bậc lão thành thì đời nào lại tâu lên điều chẳng thiệt. Hơn nữa xét ra Lệ Quân Ngọc là người cần mẫn lại chín chắn, hạ thần tưởng không đến nổi sơ thất đâu, xin bệ hạ hảy y lời cho vào chẩn mạch đầu thang thử xem.
Vua Thành Tôn y tấu liền bảo Lương Giám về triệu Trạng nguyên Lệ Quân Ngọc vào triều. Lương Giám phụng mạng lui ra, lên kiệu đi thẳng về phủ, thuật lại câu chuyện cho Lệ Minh Đường nghe và bảo Lệ Minh Đường phải mau mau vào cung chẩn mạch cho Thái hậu.
Lệ Minh Đường nghe qua , còn đang suy nghĩ chưa biết nên quyết định ra sao thì Tố Hoa đã bước ra nói:
- Thưa thân phụ, việc này thân phụ tiến cử như vậy không nên đâu, vì năm nay Thái hậu tuổi đã gần giáp lục tuần, tinh thần suy kém, thậm chí những Thái y trong triều toàn là danh y tuyển chọn cả mà còn không chữa được thay , huống chi phu quân còn tài năng có là bao mà dám cả gan vào chửa trị , quả là làm một việc múa rìu qua mắt thợ. Hơn nữa bịnh của Thái hậu đang thụy nguy, nếu chữa mạnh được thì chẳng nói chi, bằng có bề chi thì tánh mạng phu quân con e khó mà bảo toàn, chi bằng đừng đi là hơn.
Cảnh Phu nhơn cũng không bằng lòng nên ứng tiếng phụ hoạ:
- Sao phu quân lại đa sự thế? Việc đã vô phương, cả triều đình không ai dám đứng ra gánh vác, sao phu quân lại đưa hiền tế ta vào chốn hiểm nguy như vậy?
Lương Giám nói:
- Nếu là chỗ bằng hữu lâm bịnh thì ta không lo làm gì cho nhọc trí, song đây là nghĩa chúa tôi, không lẽ vua đang lo buồn đau xót mà ta lại bàng quan tọa thị sao đành! Hơn nữa theo ta biết thì hiền tế ta làm điều chi cũng cẩn thận chín chắn thì việc chữa bịnh cho Thái hậu không đến nỗi thất bại đâu.
Lệ Minh Đường nói:
- Xin nhạc mẫu hãy an tâm, để con vào đó chẩn mạch thử xem, nếu liệu bề chữa được thì con chữa, bằng không thì thôi chớ có can chi đâu mà ngại.
Lệ minh đường nói dứt lời, liền bảo nữ tì lấy áo mão ra mặc vào, rồi lên kiệu theo Lương Giám đi thẳng vào triều.
Đến cửa Ngọ môn, Lệ Minh Đường dừng lại, Lương Giám vào trước quì tâu:
- Tâu bệ hạ, hạ thần đã vời Lệ Quân Ngọc đến, hiện còn đang đứng chờ lịnh ngoài Ngọ môn.
Vua Thành Tôn liền truyền chỉ cho Lệ Quân Ngọc vào và phán:
- Khanh hãy vỉ trẫm mà hết lòng chữa trị bịnh tình cho Thái hậu, nếu khanh chữa khỏi bịnh này, trẫm sẽ trọng thưởng.
Lệ Minh Đường tâu:
- Hạ thần nguyện gia hết tâm lực trong việc chữa bịnh cho Thái hậu, xin bệ hạ hãy cho phép hạ thần vào cung chuẩn mạch rồi sẽ liệu phương
Vua Thành Tôn y lời, truyền bãi chầu rồi dắt Lệ Quân Ngọc vào cung.
Lúc ấy trong cung có tám vị Thái y danh tiếng đang hiệp nhau bàn về việc thuốc men, xảy thấy vua đến liền kéo nhau ra nghinh tiếp. Vua bảo tám vị Thái y theo mình đến chỗ Thái hậu nằm rồi truyền vén màn lên cho Lệ Minh Đưòng chẩn mạch.
Lệ Linh Đường nắm tay Thái hậu chẩn mạch hồi lâu rồi tâu:
- Xin bệ hạ hãy cho phép hạ thần được xem dung nhan của Thái hậu để đoán bịnh mới chắc chắn được.
Vua bèn truyền vén hết màn lên và đem đèn đến cho sáng tỏ để Lệ Minh Đường xem hình xét sắc cho tường tận.
Lệ Minh Đường trông thấy Thái hậu nằm thiêm thiếp , song sắc mặt còn sậm, đôi môi còn tươi tắn, liền đặt tay lên trán sờ xem rồi tâu:
- Bịnh này tuy là trầm trọng , nhưng nếu bệ hạ cho phép hạ thần được hốt trong ba thang thì có thể bịnh giảm được sáu bảy phần mười vậy.
Vua Thành Tôn nghe Lệ Minh Đường nói tự tất , trong lòng bán tín bán nghi. Vua phán:
- Nếu khanh hết lòng chuyên chữa cho Thái hậu khỏi được thì trẫm sẽ trọng thưởng và mang ơn muôn đời.
Lệ Minh Đường nghĩ thầm :
« Thái hậu thân thể hãy còn tráng kiện, chỉ vì quá đau buồn vì cái chết của Hoàng hậu nên sanh bệnh mà các quan Thái y không biết, cứ cho uống sâm thang cho nên đã không công hiệu còn mang hại nữa ».
Nghĩ vậy, Lệ Minh Đường đầu thang « phát tán dược phương » dâng lên cho vua xem.
Vua Thành Tôn xem qua thất kinh nói :
- Thái hậu đã già khí lực suy yếu làm sao chịu nổi thang thuốc phát tán này ? Trẫm cứ tưởng người già nua thì cần phải dùng đến thang « Ôn nguyên cố bổn »mới được , sao khanh lại đầu thang như vậy, trẫm lo ngại quá !
Lệ Minh Đường tâu :
- Tậu bệ hạ, nguyên Thái hậu không phải lâm đại bịnh, nhưng uống phải nhiều sâm quá nên nhiệt khí nó lừng lên, thành thử trong người nóng nảy, bứt rứt, mệt thở no hơi. Vậy bây giờ cần phải phát tán nhiệt khí đi, rồi sau sẽ dùng triêu thực phương thang bồi bổ trở lại khiên cho cơ thể được ôn hòa. Lúc bấy giờ mới có thể dùng thể dùng thang ôn bổ để cho bình phục như xưa. Xin bệ hạ chớ lo ngại, hạ thần quyết không đến nỗi sơ thất đâu.
Vua Thành Tôn nói :
- Lời khanh luận tuy phải, nhưng dầu sao trẫm chẳng an lònh. Vậy để trẫm đem cái toa này cho các quan Thái y xét lại xem họ có ý kiến gì cho biết.
Lệ Minh Đường tâu :
- Chẳng phải hạ thần dám chê các quan Thái y, nhưng vì các quan hiểu lầm, nên cả thảy đều cho bịnh Thái hậu thuộc về loại hư nhược, hạ thần chắc chắn họ đã lầm như vậy thì không bao giờ dám bằng lòng cho Thái hậu dùng toa thuốc này. Vậy xin bệ hạ hãy tự quyết đoán lấy hay hơn và có như vậy mới khỏi hỏng việc.
Vua Thành Tôn nói :
- Căn cứ vào ý kiến của một người thì sợ lầm đi chăng, vậy cần phải phối hợp nhiều người mới có thể quyết đoán được.
Vua Thành Tôn nói dứt lời liền truyền nội giám đem toa thuốc của Lệ Minh Đường ra ngoài đặng hội ý cùng các quan Thái y.
Khi các quan Thái y xem qua toa thuốc ấy, ai nấy đều le lưỡi lắc đầu, nói nhỏ với Lệ Minh Đường.
- Chỉ vì quan Trạng còn nhỏ tuổi nên mới hốt toa thuốc này
Nói rồi quay qua bảo nội giám :
- Xin nội giám hãy vào tâu với thiên tử rằng chúng tôi chỉ biết Thái hậu tuổi già chỉ cần nên dùng thang « Ông nguyên cố bổn »mà thôi, còn cái thang phát tán của quan Trạng này chúng tôi không dám bàn đấn. Nếu bệ hạ có dùng đến toa thuốc này thì chúng tôi không chịu trách nhiệm.
Lệ Minh Đường nghe các quan Thái y nói, trong bụng cười thầm :
« Thế thì những Thái y này không hiểu mạch lý gì hết, dùng những bọn thầy thuốc này thật vô cùng nguy hiểm »
Nghĩ rồi, Lệ Minh Đường nói bằng giọng tự tất :
- Theo thiển ý của tôi thì toa thuốc này không đến nỗi sai lầm đâu, nếu Thái hậu uống vào có bề chi, tôi đây xin đứng ra chịu trách nhiệm tất cả.
Các quan nghe nói đều nghĩ thầm :
« Người ta là một vị Trạng nguyên trong tòa Hàn Lâm, lại là rể quí của quan Thừa tướng nữa, ta bài bác không có lợi, thôi ta cứ lơ đi là hay hơn »
Các quan nghĩ vậy nên không ai kích bác cả, chỉ có mấy ông Thái y già bước ra nói với Lệ Minh Đường :
- Quan Trạng đã quyết chịu hoàn toàn trách nhiệm thì chúng tôi đây không can dự đến nữa, nhưng chúng tôi khuyên quan Trạng hãy suy nghĩ lại vì Thái hậu nay đã già rồi, tưởng ngoài thang « Ôn nguyên cố bổn » ra, không nên dùng thang nào khác nữa, có hại đấy.
Lệ Minh Đường vẫn tự tất :
- Tôi chắc thang thuốc phát tán của tôi đây mà uống vào, làm gì cũng công hiệu.
Nói rồi liền theo nội giám vào cung hầu lịnh của vua Thành Tôn.
Đến nơi, nội giám đem những lời nghị luận của các Thái y tâu lên cho vua rõ, vua Thàn Tôn nghe qua trong lòng càng lưỡng lự hơn nữa, không biết nên quyết định thế nào cho phải. Lệ Minh Đường thấy thế vội quì tâu :
- Bịnh tình của Thái hậu trầm trọng như vậy là do dùng thang « Ôn nguyên cố bổn » quá nhiều, nay hạn thần dốc hết lòng trung, chẳng muốn Thái hậu phải bị mai một vì dùng lầm thuốc. Hạ thần kê cứu phương thang này đã suy nghĩ kỹ càng quyết không thể lầm lẫn được, xin bệ hạ dùng đi, nếu có bề gì thì hạ thần sẽ chịu hình phạt theo quân pháp.
Vua Thành Tôn thấy Lệ Minh Đường quả quyết như vậy, lại thấy bọn Thái y kia chữa không mạnh mà bịnh mỗi ngày một thùy nguy nên cắn răng quyết định.
Vua phán :
- Trẫm cũng thừa hiểu khanh lâu nay làm việc gì cũng cẩn thận, vậy bây giờ trẫm tin theo lời khanh nạp dụng toa thuốc này.
Nói rồi vua thành Tôn bảo nội giám đưa Lệ Minh Đường vào phòng thuốc để chọn thuốc tốt hốt cho đúng cân lượng.
Trong lúc ấy có nội giám vào báo :
- Các quan Thái y không ai công nhận toa thuốc ấy cả nên hiện giờ họ đều xin cáo thối hết.
Vua Thành Tôn liền chuẩn y lời xin, cho phép các Thái y đều lui ra. Một lát sau, Lệ Minh Đường hốt thuốc xong đem ra dâng lên, vuaThành Tôn phán
- Đêm nay khanh phải ở ngũ trong cung đây để phòng khi Thái hậu có bề gì kịp thời ứng phó.
Phán rồi bảo nội giám đưa Lệ Minh Đường vào nội các an nghỉ, rồi hối nội giám sắc thuốc cho chóng để Thái hậu dùng.
Lời Bình :
- Ở đây , vị Đại sư Vạn Linh là một trường hợp điển hình . Cho hay những kẻ chân tu không phải sớm kinh tối kệ mới gọi là tu. Vì vậy thánh nhân có nói : « Tâm hành từ thiện hà tu nỗ lực khán kinh ». Câu nói này thật là chí lý. Một khi ta biết làm lành tránh dữ, đừng đi ngược lại lòng từ bi hỉ xả của đức Phật, tức là ta đã đạt được một kết quả nào trong đạo pháp rồi, cho nên có câu
« Phật tại tâm »là thế !
Kẻ còn đang mê muội ngoài đời, họ không thấy gì cao hơn tiền tài danh vọng, họ không thấy gì rộng hơn bản thân là lẽ đương nhiên , ta không nên phiền trách, mà chỉ thương hại cho họ thôi. Duy chỉ có kẻ âm mưu giẫm chân lên đạo đức của nhà Phật để tác oai tác quái thì thật là đáng tội. Những hạng này liệt vào hạng bất trị, dù cho có giáo hóa bao nhiêu cũng vô ích

[phongvan]

Hồi thứ Ba Mươi Bốn

Lệ Minh Đường thăng chức Thượng thơ
Khương Nhược Sơn ấm phong Trung Hiếu

Nội giám sắc thuốc xong, rót ra toan đem đến cho Thái hậu uống thì vua Thành Tôn cản lại nói:
- Hãy khoan dâng đã, vì nếu phương thang này mà trúng bịnh thì mau lành, bằng không thì chắc nguy hiểm lắm, nên trẫm chưa biết liệu định thế nào!
Vua Thành Tôn đang lưỡng lự thì Thái hậu tỉnh lại lên tiếng hỏi:
- Thái y đã hốt thuốc chưa?
Vua Thành Tôn tâu:
- Bẩm Thái y chữa mãi mà chẳng thuyên, nay có quan tả Thừa tướng là Lương Giám tiến cử rể người là Trạng nguyên Lệ Quân Ngọc vào chẩn mạch hốt thuốc, người cho biết rằng quan Trạng rất tinh thông về nghề y dược. Hiện đã hốt thuốc và sắc xong nhưng con còn lưỡng lự chưa dám đem dâng
Thái hậu nói:
- Thuốc đã sắc xong sao không đem cho ta uống, còn lưỡng lự gì nữa?
Vua Thành Tôn tâu:
- Nguyên vì toa thuốc này quan Trạng dùng toàn những vị phát tán nên con chưa dám dâng.
Thái hậu cười gằn nói:
- Uống thuốc bổ mãi vẫn không thuyên giảm lại nặng thêm, thì nay uống thuốc phát tán, may ra khỏi được là phải lẽ. Vậy hãy mau mau đem dây cho ta uống.
Nghe Thái hậu thúc hối, vua Thành Tôn nghĩ thầm:
“Việc này do nơi lòng trời xiu khiến chăng! Nếu uống vào mà có điều gì bất trắc xảy ra là do nơi Thái hậu đó” .
Nghĩ rồi truyền nội giám đỡ Thái hậu dậy, còn vua thì tự thân bưng thuốc đến cho Thái hậu uống. Uống xong, vua đỡ cho Thái hậu nằm ngay ngắn, đoạn đáp mền kín lại và bỏ mùng xuống.
Một lác sau, thấy Thái hậu nằm yên ngủ thiếp đi, vua Thành Tôn càng thêm lo sợ, cứ đi lẩn quẩn quanh giường Thái hậu không dám rời xa .
Đến trưa, vua Thành tôn vén màn lên thăm, thấy Thái hậu còn yên giấc, nhưng sắc mặt bớt đỏ, đầu cũng bớt nóng , hơi nóng trong người cũng ít xông ra như trước. Vua Thành Tôn đoán biết bịnh dã chịu thuốc rồi nên trong lòng vui mừng vô hạn, vội truyền nội tỳ dọn một mâm rượu đem dâng cho Lệ Minh Đường.
Còn Thái hậu ngủ mãi đến chiều tối mới thức dậy, vua Thành Tôn vào hỏi thăm. Thái hậu nói:
- Ta gẫm cười cho bọn Thái y mang danh nghĩa thầy thuốc trứ danh mà không bằng Lệ Quân Ngọc. Ta uống thang thuốc ấy bây giờ trong mình ta khoẻ khoắn vô cùng , không còn bứt rứt khó chịu như trước nữa. Thôi từ rày về sau hãy để Lệ Quân Ngọc hốt thuốc cho ta uống mà thôi. Nhưng bây giờ khát nước lắm, muốn dùng chén trà mà không biết có nên dùng hay không?
Vua Thành Tôn bèn sai nội giám ra hỏi Lệ Quân Ngọc. Giây lát nội giám vào tâu:
- Quan Trạng nói: đang cơn nhiệt khí hoành hành , không nên hốt thuốc vội , để sáng mai hãy xem mạch lại, bây giờ Thái hậu có khát nước hãy dùng trà như thường , nhưng chớ nên cho uống sâm trà.
Vua Thành Tôn nghe nói, liền bảo nội giám đi pha trà cho Thái hậu uống. Thái hậu uống xong lại nằm xuống ngủ yên như trước.
Sáng hôm sau khi Thái hậu vừa thức dậy, vua Thành Tôn vội sai nội giám ra mời Lệ Minh Đường vào, tự tay rót một chén trà trao cho Lệ Minh Đường và nói:
- Khanh quả thật là đại tài. Hôm qua thật tình trẫm trông thấy toa thuốc của khanh mười phần lo sợ nên khi thuốc đã sắc xong mà không dám dâng lên cho Thái hậu uống. Sau khi Thái hậu hối thúc nên trẫm mới đánh bạo dâng liều. Hiện nay nhiệt khí đã tan, Thái hậu ngủ rất yên giấc, tinh thần khoẻ khoắn, nói năng bớt mệt. Vậy khanh hãy cố tâm chuyên chữa, trẫm sẽ trọng thưởng.
Sau đó, vua Thành Tôn dắt Lệ Minh Đường vào thăm mạch lại, Xem xong , Lệ Minh Đường nói:
- Tuy Thái hậu đã bớt nóng nhưng tích thực trong bụng chưa tiêu nên cần phải dùng thang tiêu thực phương để tiêu trừ những vị bổ còn đang tích trữ trong bụng. Khi đã tiêu trừ hết rồi, tự nhiên tinh thần sảng khoái. Lúc ấy có quyền dùng thang ôn bổ cho tuyệt dứt căn bịnh là xong
Vua Thành Tôn nói:
- Hay lắm, khanh cứ việc dụng tâm chuyên chữa, mọi việc trẫm đều phó thác cho khanh. Khanh hãy vì trẫm lo lắng chu đáo , chừng nào Thái hậu thật lành mạnh, khanh sẽ về.
Sau đó Lệ Minh Đường kê thang tiêu thực dâng lên cho vuaxem rồi mới hốt thuốc, đoạn sai quan nội giám sắc đem dâng cho Thái hậu uống.
Thái hậu uống xong độ nửa tiếng đồng hồ thì gọi cung nữ bảo đở bà đi tiêu rồi trong bụng cảm thấy nhẹ nhàng. Vua Thành Tôn sai nội giám ra hỏi thăm Lệ Minh Đường , Lệ Minh Đường bảo nấu cháo cho Thái hậu ăn.
Thái hậu ăn xong, tinh thần định tỉnh , vui cười nói với Thành Tôn:
- Hôm nay mẹ còn được trông thấy con đây là nhờ có Lệ Quân Ngọc đấy, con nên trọng đãi người mới phải.
Vua Thành Tôn nói :
- Trạng nguyên Lệ Quân Ngọc quả là người thông minh, kiến thức rộng. Về văn học người đã uyên thâm mà nghề thuốc lại tinh vi nữa, thật hiếm có trên đời. Xin Thái hậu hãy an tâm, không khi nào con dám quên ơn người đâu.
Trong ngày hôm ấy, Thái hậu vẫn bình an vô sự. Sáng hôm sau, Lệ Minh Đường vào chẩn mạch lại rồi cho uống thang ôn bổ.
Vua Thành Tôn nói với Lệ Minh Đường:
- Khanh đã hết lòng vì trẫm cố gắng chịu khó nhọc, hôm nay Thái hậu đã bớt nhiều, trẫm cho phép khanh được về dinh an nghỉ, nhưng mỗi sáng phiền khanh vào cung thăm mạch đặng hốt thuốc cho Thái hậu dùng.
Lệ Minh Đường lạy tạ lui ra, lên kiệu trở về phủ. Đến nơi, Cảnh phu nhơn và Tố Hoa mừng rỡ xúm lại hỏi lăng xăng.
Cảnh Phu nhơn hỏi:
- Chẳng hay bịnh của Thái hậu bây giờ ra thế nào?
Lệ Minh Đường đáp:
- Bẩm bịnh của Thái hậu đã thuyên giảm đặng sáu bảy phần, độ vài ba ngày nữa sẽ lành mạnh như xưa.
Lương Giám nghe nói, cười đắc chí:
- Ta vẫn biết hiền tế làm việc chi cũng dè dặt lắm, vì vậy ta mới dám tiến cử chớ.
Sau đó Lệ Minh Đường và Tố Hoa dắt nhau về phòng, Tố Hoa nói:
- Tiểu thơ thật là bậc thiên tài hiếm có. Nghề văn đã thắng hết sĩ tử bốn phương, còn nghề thuốc thì cả bọn Thái y trong triều không bì kịp.
Lệ Minh Đường nói:
- Sở dĩ em vào chữa bịnh cho Thái hậu là vì muốn cho mau thăng tước đặng lo cứu nhà Hoàng Phủ, chớ làm việc này quả là làm một việc mạo hiểm vô cùng.
Tố Hoa nói:
- Bao giờ tiểu thơ cũng một lòng lo cứu lấy nhà Hoàng Phủ, lòng đã thành như vậy thì chắc ông xanh kia phò hộ chớ chẳng không?
Lệ Minh Đường nói:
Phải rồi! Chúng ta đây lúc nào cũng trông cậy vào lòng trời, chứ thật ra sức người làm sao vượt khỏi lẽ trời được !
Sáng hôm sau, Lệ Minh Đường lại vào cung xem mạch. Vua Thành Tôn truyền nội giám đỡ Thái hậu ra ngoài cho Lệ Minh Đường chẩn mạch. Lệ Minh Đường kê cứu toa thuốc xong, liền tâu với vua Thành Tôn :
- Hôm nay ngũ tạng của Thái hậu đã điều hòa như thường, từ nay về sau chắc bệnh sẽ lần lần lành mạnh.
Vua Thành Tôn mừng rỡ vô cùng. Vua phán :
- Khanh chớ nên ngại việc khó nhọc, cứ mỗi buổi sáng hãy vào chẩn mạch hốt thuốc cho Thái hậu uống một lần , chớ đến khi nào bệnh tình Thái hậu thật mạnh, trẫm sẽ lượng công ban, thưởng.
Lệ Minh Đường tạ ơn lui về rồi sáng hôm sau cũng vào cung chẩn mạch y như thường lệ. Lúc ấy, Thái hậu chăm chú nhìn thẳng vào mặt Lệ Minh Đường , còn Lệ Minh Đường không để ý, cứ việc chăm chú suy nghĩ nghiên cứu về mạch lý nên sắc diện đều lộ ra . Bà nhận thấy Lệ Minh Đường quả là một mỹ nữ cải dạng nam trang.
« Dám chắc trên đời này không có một nữ nhi nào tài mạo đến thế. Thôi để ta bảo Thiên tử lập nàng lên làm chánh cung Hoàng hậu mới được »
Lệ Minh Đường chẩn mạch hốt thuốc xong ra về, nội giám liền sắc thuốc cho Thái hậu uống . Đến trưa vua Thành Tôn h bãi chầu về cung thăm Thái hậu. Thái hậu mỉm cười nói :
- Con đã làm đến bậc đế vương mà con ngây thơ quá. Ta cho con hay Lệ Quân Ngọc vốn là một mỹ nhơn cải dạng nam trang đấy. Người quả là một nữ nhi có biệt tài đáng phục, vậy con hãy truyền cho người cải trang lại rồi lập làm chánh cung Hoàng hậu đi, vì sang năm đây ta dã ăn lễ lục tuần đại thọ, nếu con được một người vợ như vậy thì đẹp biết bao.
Vua Thành Tôn nghe Thái hậu nói dứt lời , liền phì cười và nói :
- Tại vì Lệ Quân Ngọc lịch sự trai quá nên mẫu hậu mới trông qua giống đàn bà con gái như thế, chứ thật ra chẳng phải con gái đâu.
Thái hậu lắc đầu :
- Ta không tin, ta quả quyết Lệ Quân Ngọc là nữ lưu mà
Vua Thành Tôn giải thích :
- Chính Lệ Quân NGọc đã cưới con quan Thừa tướng làm vợ. Hai vợ chồng tất tương đắc với nhau lăám cơ. Nếu là gái thì đâu có hành động như vậy ?
Thái hậu nghe nói cười xòa :
- Nói vậy chẳng ta lầm sao ? Ai ngờ trên đời này lại có một thiếu niên đẹp đẽ đến thế. Ôi ! Tài đã cao, học lại rộng và nghề thuốc lại còn hơn cả các vị Thái y quan . Ta sống được đây cũng là nhờ Lệ Quân Ngọc đó, con hãy thăng thưởng trọng hậu cho chàng kẻo phụ công chàng đã ra vào săn sóc ta khó nhọc.
Vua Thành Tôn cúi đầu vâng dạ. Sau đó độ mười ngày, Thái hậu mạnh mẽ như thường. Hôm ấy Thành Tôn lâm triều, các quan triều bái tung hô xong, xảy có quan Lại bộ bước ra tâu :
- Muôn tâu bệ hạ, quan Binh bộ Thượng thơ là Châu Khuê Niên đã tạ thế vào đêm qua rồi.
Vua Thành Tôn thở dài than :
- Tiếc thay một vị trung thần mà không được hưởng lộc của triều đình được lâu.
Rồi vua truyền chỉ cho Lại bộ đứng ra thay mặt triều đình ngự tế cho Châu Khuê Niên một tuần rượu.
Quan Lại bộ lại tâu tiếp:
- Vả chức Binh bộ Thượng thơ vô cùng quan trọng, nếu một ngày không có thì các tướng sĩ không người cai quản, hạ thần thiết tưởng không thể bỏ khuyết được, xin bệ hạ hãy chọn lấy một vị danh thần đặng bổ khuyết vào chức ấy.
Vua Thành Tôn suy nghĩ một hồi rồi triệu Lệ Minh Đường đến phán:
- Khanh quả là một bực thiên hạ kỳ tài, vậy trẫm muốn bổ khanh làm chứ Binh bộ Thượng thơ để khanh trổ tài đền bồi xã tắc và trẫm cũng trả được cái ơn chữa
khỏi bịnh của Thái hậu.
Lệ Minh Đường quì tâu:
- Thái hậu được thuyên bịnh chẳng qua là lòng hiếu của bệ hạ cảm đến trời nên mới đặng như vậy, chứ hạ thần có công cán chi mà dám đương nhận chức vị lớn lao ấy. Vả lại , hạ thần tuổi còn thơ ấu nếu làm chứ c vị quá cao sợ e triều thần bất phục, thật hạ thần chẳng dám phụng mạng, xin bệ hạ tha tồi cho.
Vua Thành Tôn nói:
- Trẫm thừa biết cái tài của khanh, đáng ra phải làm đến chức Thừa tướng mới đủ cho Khanh thi thố hết tài năng, chứ cái chức Binh bộ này đã thấm vào đâu, sao khanh lại khiêm nhường đến thế.
Lệ Minh Đường nghe vua phán, liền cúi lạy tạ ơn rồi lãnh áo mão Binh bộ Thượng thơ. Các quan trong triều thảy đều biết rõ Lệ Minh Đường là người thanh liêm chánh trực nên ai nấy đều khâm phục bằng lòng.
Rồi vua Thành tôn phán hỏi Lệ Minh Đường:
- Chẳng hay song thân của khanh làm quan đến chức gì, khanh hãy khá tâu đễ trẫm liệu mà phong thưởng cái công khéo dạy con thành tài.
Lệ Minh Đường quì tâu:
- Muôn tâu bệ hạ, sanh phụ của hạ thân tên Lệ Triệu Ân, sanh mẫu là Giả thị, xưa nay đều chuyên nghề nông tang rẫy bái, còn việc thành danh của hạ thần là nhờ nghĩa phụ đó thôi.
Rồi Lệ Minh Đường nói rõ việc nhờ Khương Nhược Sơn nuôi nấng dạy dỗ từ bé đến lớn.
Vua Thành Tôn gật đầu phán:
- Nếu Khương Nhược Sơn được như vậy, thiệt trên đời ít có. Vậy trẫm phong cho sanh mẫu của khanh làm Tứ phẩm quan, còn nghĩa phụ của khanh làm Trung hiếu Đại phu, nghĩa mẫu làm Tứ phẩm Phu nhơn. Riêng vợ của khanh , trẫm phong làm Nhứt phẩm Phu nhơn.
Vua Thành Tôn kêu Lương Giám bảo:
- Bịnh Thái hậu mà được lành mạnh đây là nhờ Thừa tướng tiến cử Lệ Quân Ngọc, vậy nay trẫm phong cho khanh làm chức Thái tử Thái bảo.
Lương Giám liền quì lạy tạ. Sau đó bãi chầu, các quan ai về dinh nấy.
Tố Tuyết Hoa trông thấy Lương Giám và Lệ Minh Đường lãnh áo mạo đem về phủ thì mừng lắm; nàng lật đật dọn bàn hương án ra để bái mạng.
Tố hoa nghĩ thầm:
“Không biết chồng thật của ta kia có thể làm cho ta được Nhứt Phẩm Phu nhơn như vầy không! Chứ còn cái ông chồng giả này đã làm cho ta vinh diệu lắm rồi, nhưng dù vinh diệu đến đâu cũng chỉ nhìn mặt nhau chơi thôi chứ không ăn thua gì”.
Kế một lát sau, các võ quan mang lễ vật đến chúc mừng Lệ Minh Đường , nhưng Lệ Minh Đường trả lễ vật lại hết; còn các quan văn đến chúc mừng Lương Giám vô cùng trọng hậu.
Hôm sau, Lệ Minh Đường tỏ ý cùng Tố Hoa:
- Bấy lâu nay, Khương Nhược Sơn, nghĩa phụ em, đối đãi với em rất tử tế, nhưng chỉ vì em còn là chức nhỏ bé trong tòa Hàn lâm nên chưa tiện đem nghĩa phụ đến kinh, chớ nay em đã được thăng đến chức Binh bộ Thượng thơ rồi, rm muốn triệu hết gia quyến người về kinh để cùng em chung hưởng phú quí đặng đáp đền cái công ơn ngày trước, chẳng hay chị nghĩ thế nào?
Tố Hoa nói:
- Tiểu thơ làm như vậy thật là phải lẽ!
Rồi cả hai đem việc ấy tỏ cùng Lương Giám; Lương Giám cũng bằng lòng theo. Lệ Minh Đường vội vã viết một phong thư sai tên gia tướng mang cả phong thư và áo mão Trung Hiếu Đại phu của Khương Nhược Sơn cùng áo mão mạng phụ của Tôn thị, đem ra Hồ Quảng cho nghĩa phụ.
Nói về vua Thành Tôn khi thấy bịnh Thái hậu đã thiệt lành mạnh , liền chọn ngày tốt bày tiệc khánh hạ.
Hôm ấy vua là lể tế thiên địa và cho hết các cung nhơn trong nội cung đều được dự tiệc, còn các quan triều thần thì ban yến đãi đằng tại Kim Loan điện.
Trong Bữa tiệc, trừ tả hữu Thừa tướng ra, vua Thành Tôn cho Lệ Minh Đường ngồi trên hết cả mọi người. Lệ Minh Đường từ chối tâu:
- Hạ thần tuổi còn nhỏ, chức tước lại kém cỏi nên không dám vượt bực như vậy.
Vua Thành Tôn nói:
- Nguyên cái tiệc này là của Thái hậu bày ra để tạ ơn một bực danh y. Vì vậy từ quả nhơn đây cho đến hết thảy quan viên cũng đội ơn khanh hết cả. Cho nên chỗ ngồi cao nhứt là để dành cho khanh, khanh chớ nên từ chối.
Lệ Minh Đường nghe vua phán vậy, mới dám ngồi cùng vua và bá quan nhập tiệc. Rượu được vài tuần, xảy thấy Thái hậu sai quan nội giám đem ra ban cho Lệ Minh Đường một Kim tú La bào; một sợi Điêu hoa Ngọc đái và mười hột đại Minh châu vô cùng quí giá.
Lệ Minh Đường lạy tạ rồi lấy Kim tú La bào mặc vào, thắt sợi Điều hoa nGọc đái, trông rất oai nghi.
Một lát sau, vua Thành Tôn cho đòi bọn Thái y vào quở mắng:
- Mậu hậu ta thân thể hãy còn tráng kiện mà các người dùng lầm thuốc , thiếu chút nữa là nguy hiểm đến tánh mạng rồi. Cũng may có Lệ Quân Ngọc đem hết tánh mạngtoàn gia ra cam đoan chữa trị mới khỏi. Quả thật các ngươi không thông hiểu mạch lý chi hết mà dám cả gan ngăn chống không cho người ta dùng thuốc hay. Các ngươi có thấy mình mang trọng tội không?
Các quan Thái y nghe nói thất kinh, đồng quì lạy tâu:
- Chúng tôi xin cam thọ tử tội/
Vua Thành Tôn cười và phán:
- Chỉ vì kiến thức các người còn thiển cận chưa đủ tư cách để chữa bệnh đó thôi. Trẫm không bắt tội đâu, nhưng mỗi người phải dâng cho Lệ Quân Ngọc một chén rượu đầy để kiến làm tôn sư.
Các quan Thái y nghe vua phán vui mừng chẳng xiết . Vội đi rót mỗi người một chén rượu đầy đem dâng cho Lệ Minh Đường uống. Cuộc vui mãi đến xế chiều mới tan, Lương Giám và Lệ Minh Đường dắt nhau về phủ.
Lệ Minh Đường thuật lại việc Thái hậu ban thưởng cho Tố Hoa nghe và bảo nàng đem cất mười hột đại Minh châu.
Nhắc qua tên gia tướng vâng lệnh Lệ Minh Đường mang thư và áo mão ra hổ Quảng để rước gia quyến Khương Nhược Sơn . Hắn đi mãi cho đến cuối tháng tám mới đến nơi. Hai vợ chồng Khương Nhược Sơn mừng rỡ vô cùng, vội vã đặt bàn hương án tiếp nghinh phong cáo, rồi lấy áo mão mặc vào, đoạn quay mặt về hướng Bắc lạy tạ ơn Thiên tử.
Rồi Khương Nhược Sơn khai thư Lệ Minh Đường ra xem, mới hay Lệ Minh Đường ngỏ ý muốn rước gia quyến mình về kinh đặng an hưởng phú quí.
Tôn thị liền hỏi Khương Nhược Sơn:
- Thế Phu nhơn có tính đi hay không?
Khương Nhược Sơn trả lời:
- Chúng ta nên đi là phải, vì đến đó tôi sẽ là suoi gia với quan Thừa tướng, vinh diệu biết dường nào. Nhưng thôi, để tôi cùng nhị tiểu thiếp ra đi, còn phu nhơn hãy ở nhà để giữ gìn sản nghiệp.
Tôn thị nói:
- Tôi cũng muốn đi nữa để đến đó được làm mẹ chồng của một vị thiên kim tiểu thơ chơi.
Thấy Tôn thị đòi theo, Khương Nhược Sơn phân trần :
- Nếu vợ chồng ta đều đi cả thì sản nghiệp đây biết giao php& cho ai ?
Tôn thị nói :
- Thì ta cứ giao hết cho Thăng Kim quản thủ cũng được mà !
Khương Nhược Sơn ngẫm thầm :
« nếu làm như vậy thì thằng tham tâm Hoạt Toàn nó có phước quá !».
Nghĩ vậy, nhưng rồi Khương Nhược Sơn cũng bằng lòng , liền ra nói cho Thăng Kim hay. Thăng Kim nói :
- Thân phụ có đến kinh thì xin thân mẫu hãy ở lại đợi con lâm sản rồi sẽ đi sau. Có như vậy con mới an tâm khỏi lo sợ.
Tôn thị suy nghĩ hồi lâu rồi nói:
- Thôi, nếu vậy mẹ phải ráng nán ở lại đợi khi con lẩm sản rồi mẹ sẽ đi cũng được.
sáng hôm sau, Khương Nhược Sơn mở tiệc cho mời hết thân bằng cố hữu đến ăn mừng , rồi chọn ngày tốt, đem hai người tiểu thiếp Nguyên Lãng và mười đứa nô tỳ nhắm kinh đô thẳng tiến.
Khi đến kinh sư, Khương Nhược Sơn sai hai tên gia nhơn vào tin cho Lệ Minh ường hay.
Lệ Minh Đường vội vàng thân hành ra tận bên ngoài rước vào tướng phủ, Lương Thừa tướng cũng bước ra nghinh tiếp.
Khi vào nhà an tọa xong, mời uống trà nước Lương Giám truyền bảo Tố Hoa ra bái yết nghĩa phụ. Tố Hoa lạy xong, Khương Nhược Sơn khiền hai ngưòi tiểu thiếp của mình ra mắt Cảnh Phu nhơn.
Sau đó tiệc được dọn lên. Cả nhà ằn uống vui vầy hỉ hả. Từ đó Khương Nhược Sơn sống tại chốn kinh sư an hưởng nhiều điều phú quí
Lời bình:
- Trong đời, có nhiều việc người ta quan trọng hóa để làm khó cho mình, nhưng đó chỉ là một việc tầm thường mà ai cũng có thể hiểu được
Mẹ của một ông vua đau, chỉ cần một thang thuốc phát tán để lành bịnh, thế mà cả một bầy Thái y mang danh đầu to mặt lớn, mà không ai biết đến một chuyện dễ dàng như vậy, để đến lúc Lệ Minh Đường xem ra mới biết. Đã vậy, mà các Thái y còn chưa tin, cho Lệ Minh Đường là thấp hèn.
Thật ra trong tư tưởng con người nhiều khi chỉ nghĩ đến một việc quan trọng , nên cứ tưởng chừng việc làm của mình cái gì cũng phải quan trọng.
Trong hồi này, tác giả đã châm biếm một lớp người có danh mà không có thực, chỉ biết mang một địa vị, rồi ngồi trên một địa vị ấy cứ tưởng mình là tài cao, thực ra tài năng của những kẻ ấy không có gì đáng kể
Mặt khác , tư tưởng con người cũng có lúc ám ảnh trước một công việc quan trọng nào đó. Giả thử bệnh đau ấy không phải là mẹ của một vì vua, thì có lẽ các vị Thái y kia đã cho uống một thang thuốc phát tán từ đời nào rồi!

[phongvan]

Hồi thứ Ba Mươi Lăm

Bành Như Trạch dâng biểu văn cáo cấp,
Lệ Binh bộ đề nghị việc chiêu hiền.

Ngày kia vua Thành Tôn lâm trào , sau khi quần thần bái yết tung hô, có quan Hoàng môn bước ra quì tâu:
- Nay có quan Tuần phủ Sơn Đông là Bành Như Trạch dâng biểu văn về cáo cấp, cho biết quan Trấn uy Đại tướng là Dương Bình Nghĩa đã tử trận rồi. Hiện nay quân Phiên đang kéo đến đánh phá Đăng Châu rất là nguy cấp. Nhưng năm nào đến tháng chín gặp trời lạnh tuyết đông, chúng lại rút về hải đảo nghỉ binh, chờ quan năm tới, gặp tiết ấm trời, lại kéo đến công phá rất nguy hiểm. Giặc Phiên quyết đánh cho đến kinh sư, vậy xin bệ hạ nhân lúc chúng sắp lui binh, hãy sai một viên danh tướng đem binh cứu viện kẻo mang hậu hoạn.
Vua Thành Tôn nghe tâu, liền phán hỏi quân thần:
- Quân dịch tung hoành như vậy, có ai vì ta lãnh binh đi ngăn giặc không?
Vua hỏi mấy lượt nhưng đâu đó đều lặng im, vua cả giận đứng phắt dậy lớn tiếng trách móc:
- Nội trào này chẳng biết bao nhiêu là võ tướng, nhưng đều là những hạng húy tử tham sanh. Hôm nay quốc gia hữu sự, tất cả đều khoanh tay ngồi nhìn thì làm võ tướng làm gì?
Lúc ấy Lệ Minh Đường thầm nghĩ:
“Nay triều đình đang gặp cơn nguy cấp, vậy ta hãy nhân cơ hội này mà cứu lấy nhà Hoàng Phủ thì hay biết bao”.
Nghĩ rồi, Lệ Minh Đường bước ra quì tâu:
- Muôn tâu bệ hạ, chẳng phải là các quan võ tướng trong triều đây không hết lòng trung can vì nước, ngặt bởi lâu nay chưa từng giao phong trên mặt biển nên sợ thất bại nhục đến quốc thể, mà chẳng dám đứng ra lãnh mạng đó thôi!
Vua Thành Tôn nói:
- Lời khanh tâu cũng có lý, song chẳng lẽ ta cứ ngồi khoanh tay để cho quân giặc đánh rốc vào kinh sư sao?
Lệ Minh Đường tâu:
- Theo thiển ý hạ thần thì ngày nay đã gần đến kỳ mưa tuyết, thế nào quân giặc cũng rút lui chờ sang năm mới tấn công nữa. Ta nên nhân cơ hội này ban chiếu ra khắp thiên hạ đặng chiêu mộ các anh hùng nghĩa hiệp bốn phương hiệp nhau thành một sức mạnh kéo binh ra giữa biển chiến đấu cùng địch quân. Trong việc chiêu mộ này, bất cần quan quyền hay dân giả, cũng không nệ lưu đồ tù tội, hễ ai có tài muốn ra gánh vác giang sơn thì hãy đến dinh Binh bộ ghi tên và dự khoa thí võ. Lúc bấy giờ bệ hạ sẽ chọn một vị đại thần cho làm chủ tọa đặng khảo sát, các môn võ nghệ , tuyển một võ Tấn sĩ. Khi đã được nhân tài rồi, bệ hạ hãy phúc duyệt tuyển một người đỗ võ Trạng nguyên phong làm Đại Nguyên soái, còn hai người võ Bảng nhãn và võ Thám hoa thì phong làm tả hữu Tiên Phong. Kỳ dư các tay võ Tấn sĩ kia đều được đi theo trận lập công. Cần nhứt, ngay bây giờ bệ hạ hãy giáng chỉ cho Binh bộ chọn sáu muôn binh rồi sai một viên đại tướng lo huấn luyện phương pháp thủy chiến, vì hạ thần nghe nói Phiên binh chỉ có năm muôn mà đánh mấy trận đều thắng cả, tuy vậy chúng cũng đã hoa tốn hết mấy muôn rồi, nếu ta muốn thắng , cần phải tập luyện thủy quân cho tinh thục. Xin bệ hạ hãy truyền chỉ cho quân Tuần phủ Sơn Đông phải lo sửa soạn đóng chiến thuyền. Cả thảy cho đủ vận tải sáu muôn binh mà để độ binh ra giữa biển giao chiến. Làm như vậy mới khỏi tổn hại bá tánh ở Đăng Châu, chẳng hay ý bệ hạ nghĩ sao?
Vua Thành Tôn nghe qua vừa ý, bèn phán:
- Lời khanh tâu hạp ý trẫm lắm, có làm như vậy thì mới dẹp yên được giặc Phiên, trẫm y theo lời tâu của khanh đấy .
Rồi vua Thành Tôn truyền cho Binh bộ y theo lời tâu của Lệ Minh Đường , thảo chiếu ban hành khắp thiên hạ. Vua còn dặn thêm:
- Trong tờ chiếu nên viết rõ: bất kể lưu đồ tù tội, hễ ai biết võ cứ vào dự thi, chỉ trừ có một mình Hoàng Phủ Thiếu Hoa là kẻ nghịch thần không thể nạp dung mà thôi.
Lệ Minh Đường nghe vua nói, giựt mình nghĩ thầm:
“Sở dĩ ta tâu như vậy là cốt để cứu lấy nhà Hoàng Phủ, mà bệ hạ cương quyết không nạp dung Thiếu Hoa thì kể ta bất thành rồi”.
Lệ Minh Đường vội bước ra quì tâu:
- Muôn tâu bệ hạ, thần thiết nghĩ đã là thánh ân thì phải rộng rãi bao dung như biển ttrời, dân mới phục. nếu bệ hạ chỉ trích một mình Hoàng Phủ Thiếu Hoa thì chẳng lẽ Hoàng Phủ Thiếu Hoa lại chẳng bằng những kẻ lưu đồ tù tội khác hay sao? Hơn nữa, nếu bệ hạ làm như vậy sợ e nhân dân cho rằng bệ hạ hẹp lưỡng mà không hết lòng hy sinh. Xin bệ hạ hãy bao dung cho bất cứ một lưu đồ nào để daèn chúng thấy rõ lòng nhân từ đại độ của bệ hạ thì việc lớn lia mới thành.
Vua Thành Tôn cau mày gắt:
- Không thể được. Đã mấy đời Hoàng Phủ Kính hưởng lộc của triều đình mà phụng mạng đi bình Phiên lại phản tâm đầu hàng, rước giặc về đánh phá Đăng Châu , làm hại bá tánh khổ cực chẳng biết bao nhiêu mà kể. Lại khi trẫm sai quan ra bắt gia quyến họ Hoàng, Hoàng Phủ Thiếu Hoa lại bỏ trốn đi biệt, chỉ bắt được có vợ và con Hoàng Phủ Kính thôi. Nhưng rồi khi Khâm sai giải qua núi Xuy Đài lại bị tên tướng giặc Vệ Dõng Đạt đón giết chết Khâm sai cướp tù xa. Trước đây trẫm đã sai Lưu Khuê Bích lãnh binh đi đánh dẹp, Vệ Dõng Đạt lại lập mưu bắt giam cầm, đến nay chưa biết Khuê Bích sống thác lẽ nào.Trẫm ngày đêm hằng căm hận, đợi đến khi bình xong giặc rồi, trẫm sẽ cho binh đến vây chặt Xuy Đài sơn bắt Vệ Dõng Đạt cùng vợ con Hoàng Phủ Kính phân ra muôn đoạn, để làm gương cho những kẻ phản nghịch sau này. Còn Hoàng Phủ Thiếu Hoa kia, trẫm đang cố ý truy tầm thì lẽ nào lại dung nạp.
Lệ Minh Đường tâu:
- Hạ thần từng nghe người ta ca tụng Hoàng Phủ Kính mấy lền đi bình giặc Bắc
Phiên và Thổ Phiên lập rất nhiều chiến công hiển hách. Ngày nay tuy rủi sa cơ bị giặc bắt lẽ nào lại chịu thất tiết qui hàng sao! hạ thần tin chắc rằng trong lúc hai bên giao chiến trên mặt biển, việc thám thính khó khăn nên không rõ thật hư đó thôi. Khi trước hạ thần còn ở Hồ Quảng đã từng nghe danh Hoàng Phủ Thiếu Hoa võ nghệ siêu quần, tinh thông thao lược. Người ấy mang một lòng trunh chánh , nếu nghe đặng chiếu chỉ cầu hiền, thế nào cũng thay họ đổi tên ra đầu quân dẹp giặc. Nếu bệ hạ quyết không dung nạp người thì e người tấn thối lưỡng nan rồi trở đi dầu Phiên tặc kéo về đánh phá Trung Nguyên thì xã tắc thêm nỗi nguy nan. Mong bệ hạ hãy thêm bạn bớt thù là hơn.
Vua Thành Tôn bấm trán suy nghị hồi lâu rồi nói:
- Lời khanh tâu cũng có lý , song chẳng lẽ Hoàng Phủ Kính không đầu hàng quân giặc và không dẫn giặc về đánh phá Đăng Châu mà quan tuần phủ Sơn Đông lại dám cả gan mạo tấu sao? Nếu nay trẫm cho Hoàng Phủ Thiếu Hoa được đầu quân , như Thiếu Hoa có lòng trung cùng trẫm thì chẳng nói, bằng ngược lại, hắn có lòng , hắn có lòng tà vậy sẽ theo Hoàng Phủ Kính hợp với quân giặc trở về đánh phá thì biết liệu làm sao? Khanh là người trí thức hãy suy nghĩ cho chính chắcn xem nào.
Lệ Minh Đường tâu:
Bệ hạ đề phòng quá sâu xa nên lới e ngại như vậy, chứ theo thiển ý của hạ thần thì dám cam đoan Hoàng Phủ Kính không khi nào chịu đầu hàng giặc, còn Hoàng Phủ Thiếu Hoa làm gì cũng hết dạ tận trung vì nước, xin bệ hạ hãy y theo lời tâu của hạ thần, nếu sau này Hoàng Phủ Thiếu Hoa có phản trắc, hạ thần xin chịu toàn gia tru lục dể làm gương những kẻ mạo tấu.
Vua Thành Tôn gật đầu , nói:
- Theo lời trần tấu của khanh thì cũng có thể Hoàng Phủ Kính không hề chịu đầu hàng giặc. Còn riêng Hoàng Phủ Thiếu Hoa có phản nghịch hay không là do hắn chứ khanh đã lấy lẽ công bằng tiến cử, lẽ nào trẫm lại làm tội khanh sao!
Dứt lời, vua Thành Tôn truyền cho triều thần sửa tờ chiếu lại rồi ban hành khắp mười ba tỉnh trong nước. Lệ Minh Đường mừng rỡ, đoán chắc thế nào Hoàng Phủ Thiếu Hoa cũng ra đầu quân dẹp giặc.
Khi Lệ Minh Đường về đến phủ, Lương Giám tỏ ý phiền hà:
- Sao hiền tế lại đa sự lắm thế? Việc Hoàng Phủ Kính đầu hàng giặc , quan Tuần phủ Sơn Đông đã dângbiểu về trào quả quyết, mà nay hiền tế cả gan bảo cử, nếu sau này Hoàng Phủ Thiếu Hoa đem dạ bất trung thì khi không hiền tế mang họa.
Lệ Minh Đường nói:
- Tiện tế căn cứ trên quá trình hoạt động và tinh thần trung nghĩa của họ Hoàng Phủ, đoán chắc không khi nào Hoàng Phủ Kính lại chịu đầu hàng quân giặc đâu, chẳng qua lúc giao chiến trên mặt biển , việc do thám khó khăn nên mới xảy ra tình trạng cáo oan như vậy thôi. Nay tiện tệ hết sức bảo tấu như vậy là muốn cứu người trung lương rủi gặp hàm oan . Thế na éo rồi đây Hoàng Phủ Thiếu Hoa cũng ra đầu quân dẹp giặc, cứu thân phụ về triều để minh oan cho mà xem
Lương Giám nói:
- Dò sông dò bể chứ đau dễ dò lòng ? Nếu cha con Hoàng Phủ Thiếu Hoa quả thật là những kẻ phản nghịch thì có phải hiền tế chớ nên bảo tấu cho người phạm tội như vậy nữa, nguy hiểm lắm.
Lệ Minh Đường chắp tay nói:
- Lời nhạc phụ dạy rất phải, vậy từ này con nguyện tuân theo.
Sau đó Lệ Minh Đường cùng Tố Hoa dắt nhau lên Lộng Tiêu lầu, Tố Hoa đuổi nữ tỳ xuống hết rồi hỏi Lệ Minh Đường :
- Chẳng hay hôm nay vào chầu có việc chi mà về nhà quan Thừa tướng tỏ vẻ bất bình như vậy?
Lệ Minh Đường bèn thuật lại đầu đuôi mọi việc cho Tố Hoa nghe và nói:
Nếu Hoàng Phủ Thiếu Hoa không phải là chồng của chúng ta thì tội tình gì em phải lấy tánh mạng đứng ra bảo đảm như vậy. Chỉ vì Thừa tướng không rõ sự tình nên mới rầy la em. Thế nào rồi đây Hoàng Phủ Công Tử cũng được ra đầu quân rồi. Cái ngày mà chúng mình được gặp phu quân không xa đâu.
Tố Hoa nói:
Tiểu thơ đã vì Hoàng Phủ Công Tử mà hao mòn biết bao tâm lực, thế nào trời kia cũng phò hộ cho Hoàng Phủ Công Tử dẹp được giặc Phiên, cứu thân phụ về triều. Ôi! Cái ngày loan phụng hòa minh nó đẹp đẽ biết là bao.
Lệ Minh Đường nói:
- Ta cứ làm hết bổn phận thời thôi, còn hạnh phúc tương lai ra sao là do ở trời quyết định, ta không dám đoán trước được.
Rồi sau đó bốn năm hôm, bảng cầu hiền được treo khắp mọi nơi. lệ Minh Đường bảo bọn thơ lại:
- Việc chiêu mộ hiền thần này vô cùng quan trọng. Vậy hễ có ai đến đầu quân thì các ngươi không được làm khó dễ người ta và chỉ được thu khoản tiền tổn từ một trăm hai mươi đồng sắp xuống thôi. Nếu ta hay được kẻ nào thâu lên tiền hay làm khó dễ , ta sẽ chiếu theo hình luật trị tội.
Lúc bấy giờ dân chúng trong thành thấy bảng cầu hiền, liền kéo nhau đến xem đông như hội. Họ bàn tán với nhau:
- Phen này nếu ai có tài cao thì dù cho bạch đinh hay tù tội gì cũng có thể chiếm đặng chức võ Trạng nguyên.
Ai nấy cũng muốn tình nguyện tòng quân, nhưng nghĩ đến giặc có nhiều yêu thuật, lại phải vượt biển chiến chinh vô cùng nguy hiểm, nên cũng có nhiều người thối chí. Ngoài ra cũng có nhiều trang thiếu niên gan dạ không ngại yêu thuật, không kiêng sóng gió, họ lục tục kéo đến tình nguyện tòng chinh đông đảo
Lời bình:
- Xét về lịch sử Trung Hoa thì từ đời Đường đã nặng về các khoa thi. Lối chọn người, lối tiến cử nhân tài đều dùng các khoa thi mà tuey-“n lựa. Những người trong dân dã, nghèo nàn, dù có biệt tài đến đâu, nếu không được vào thi tuyển, và không được giai cấp quí tộc nâng đỡ, thì cũng khó được tuyển dụng vào lãnh vực quan trường. Đó là lối độc tài của gia cấp hoàng tộc, quí tộc, tiến đến một nền phong kiến hoàn bi. Nhưng ở truyện này , tác giả viết vào thời Nguyên, cái thời chính thể phong kiến đang thịnh hành , mọi tầng lớp bình dân bị áp bức , đè bẹp , làm gì có lối tiến cử người bằng lối rao biểu cầu hiền? Điểm này chẳng qua tác giả đã dùng lối tuyển lựa người ở các thế hệ trước, mà tạo cho cốt truyện để có một lối giải quyết, đưa Hoàng Phủ Thiếu Hoa vào lãnh vực quan trường, để sau này tạo thành một câu chuyện tình duyên gây cấn trong cung vàng điện ngọc.
Tác giả đã tạo ra một cái thế quẩn bách, quân giặc đánh thốc vào thành, vua nhà Nguyên phải cầu cứu trong dân dã thật là một điểm sai với lịch sử. Nhà Nguyên chiếm cả lục địa Tung Hoa, còn nước Phiên, một chư hầu nhỏ , làm gì có chuyện lạ lùng như vậy!
Tuy vậy , bố trí câu chuyện thúc ép , tác giả đã nói lên được lòng yêu nước của anh chàng Hoàng Phủ Thiếu Hoa, dù cha mình bị triều đình bắt tội hàm oan, dù mình là kẻ đang bị triều đình truy nã, trong lúc quốc biến gia vong không nghĩ đến thù riêng mà nghĩ đến sự tồn vong của đất nước. Mặt khác , mối tình của Hoàng Phủ Thiếu Hoa là một mối tình chớm nở trong cung điện , con tim Hoàng Phủ Thiếu Hoa không thể nào không mơ ước chốn cung vàng điện ngọc ấy, đó là dộng lực làm cho Hoàng Phủ Thiếu Hoa yêu nước, quên thù nhà, tạo cho con người Thiếu Hoa một đức tánh anh hùng vậy