Maude đến đón ông Entwhistle ở ga Compton.
- Ông thật tốt đến thăm chúng tôi như thế này - bà nói với giọng hơi thô- chúng tôi rất vui khi biết ông sẽ đến. Cái chết của Richard là một điều kinh khủng, một cú sốc đối với Timothy. Ông ấy vẫn rất gần gũi với anh trai. Và bây giờ cái chết đã bám chặt lấy ý nghĩ của ông ấy. Là một người tàn phế, ông ấy vốn dĩ đã rất lo lắng cho sức khỏe của mình rồi. Đột nhiên ông ấy nhận thấy rằng mình là người cuối cùng còn lại của dòng họ Abernethie và ông ấy bắt đầu nghĩ rằng người chết tiếp theo sẽ là ông ấy và điều đó sẽ sớm đến. Toàn những ý nghĩ bệnh hoạn! Tôi cũng đã nói với ông ấy như vậy.
Họ ra khỏi nhà gà và Maude dẫn nhà luật gia đến bên một chiếc xe hơi cổ lỗ sĩ và rách nát.
- Rất tiếc vì phải đón ông bằng chiếc xe cà tàng này. Chúng tôi đã định mua một chiếc mới từ nhiều năm nay rồi nhưng chúng tôi không có đủ khả năng. Đã hai lần chúng tôi phải thay máy rồi đấy. Hy vọng rằng nó sẽ khởi động không quá khó khăn, đôi khi tôi phải dùng tay quay đấy.
Maude kéo cần khởi động nhiều lần nhưng mô tơ chỉ trả lời lại bằng vài tiếng ro ro xa xôi rồi im bặt. Vì chưa bao giờ nổ máy bằng tay quay, ông Entwhistle bắt đầu lo ngại; nhưng Maude đã tự mình làm việc đó, bà xuống xe với chiếc tay quay và sau vài vòng quay mạnh mẽ mô tơ đã sống trở lại. Thật may Maude là một người đàn bà mạnh mẽ, ông Entwhistle nghĩ thầm.
- Vậy đấy. Thời gian qua chiếc xe cà tàng già cỗi này hay chơi khó tôi theo cách của nó. Nó đã giở chứng hỏng giữa đường khi tôi trở về từ đám tang. Tôi đã phải đi bộ ba kilômét liền mới thấy một cửa hàng sửa xe ô tô. Và tôi buộc phải qua đêm trong nhà trọ của làng trong lúc chờ đợi họ sửa xe cho tôi. Vụ rắc rối này đã làm cho Timothy lo cuống cuồng vì thấy tôi về muộn. Tôi đã phải gọi điện nói với ông ấy rằng ngày hôm sau tôi mới về. Hiển nhiên, điều đó đã làm cho ông ấy rất bực mình. Tôi thường giấu nhiều điều không cho ông ấy biết. Nhưng tôi không thể không cho ông ấy hay tin Cora vừa qua đời được. Tôi đã phải gọi cho bác sĩ Barton để xin thuốc an thần. Và khi Timothy được biết rằng đó là một vụ giết người thì ông ấy đã không thể chịu đựng được. Tôi vẫn luôn nghĩ rằng Cora là một mụ đàn bà ngốc nghếch.
Ông Entwhistle ngẫm nghĩ một lát về nhận xét này, ông không hiểu tại sao Maude lại nói như vậy.
- Tôi chưa gặp lại Cora từ ngày cưới của chúng tôi. Thời gian đó tôi thường phải kìm mình không nói với Timothy một điều mà tôi nghĩ, rằng cô em út của ông ấy chỉ là một người dở hơi. Cô ta luôn nói những điều lố lăng ngông cuồng làm cho người ta không biết nên giận hay nên cười cô ta. Tôi nghĩ rằng cô ta sống trong một thế giới tưởng tượng, luôn tưởng tượng ra những vở kịch lâm ly và có đầy những ý nghĩ quái dị về người khác. Giờ thì cô ta đã chết. Cô ta có những người bảo vệ không?
- Người bảo vệ? Bà muốn nói gì vậy?
- A... những kẻ ăn chực ấy mà, tụi nghệ sĩ hay nhạc sĩ gì đó... tức là một kẻ nào đó có thể là hôm đó cô ta đã cho vào nhà và kẻ đó đã giết cô ta chỉ vì một chút tiền mặt. Có thể là một thanh niên, lũ trẻ ngày nay thật là kỳ quái, nhất là khi chúng say mê nghệ thuật. Thật kỳ cục lẻn vào nhà ai đó vào giữa ban ngày và giết người. Vào ban đêm có phải là đơn giản hơn không?
- Nhưng trong trường hợp đó hắn sẽ phải đối phó với hai người.
- À còn cô hầu gái nữa. Nhưng tôi vẫn không thể nào hiểu nổi tại sao hắn lại đợi cô hầu gái đi vắng rồi vào nhà để rồi giết Cora. Vì lý do gì cơ chứ? Chẳng lẽ hắn lại tưởng trong nhà có tiền mặt. Và ngay cả khi đúng như vậy thì vẫn có nhiều cơ hội đột nhập vào nhà khi không có ai cơ mà. Tôi thấy thật là điên rồ giết ai đó khi không nhất thiết phải làm như vậy.
- Bà có cảm giác rằng cái chết của Cora là không cần thiết sao?
- Câu chuyện này làm cho tôi thấy thật lạ lùng.
Ông Entwhistle tự hỏi việc giết người, nói chung, có một ý nghĩa nào đó không? Nhưng ông biết gì về những kẻ giết người và những động cơ dẫn đến giết người? Hầu như không gì cả, chưa bao giờ có tội phạm giết người trong số khách hàng của ông.
Tiếng Maude lại kéo ông ra khỏi dòng suy nghĩ.
- Tiếc rằng tôi đã không ngăn được Timothy đọc báo. Nhưng ông ấy đã nài nỉ và những gì các báo viết đã làm cho ông ấy rất kinh hoàng. Ông hiểu chứ ông Entwhistle? Nhất thiết không thể để Timothy biết hết diễn biến của cuộc điều tra được, ông ấy sẽ không chịu được đâu. Nếu cần bác sĩ Barton có thể cấp cho ông ấy một giấy chứng nhận tình trạng sức khỏe.
- Về điểm này bà cứ yên tâm.
- Ơn trời!
Sau một đoạn cua xe đi vào một con đường nhỏ hướng vào Stanfield Grange. Con đường nhỏ hẳn đã lâu ngày không được chăm sóc, còn Stanfield Grange, ngày xưa là một mảnh đất đẹp thì ngày nay có vẻ bi thảm, tồi tàn.
Maude thở dài:
- Trong chiến tranh chúng tôi đã đành phải bỏ mảnh đất không chăm sóc, cả hai người làm vườn đều đã đi lính. Bây giờ chúng tôi chỉ có một người làm già, mà ông ta cũng chẳng làm được gì nhiều. Chúng tôi chẳng còn đủ khả năng thuê người nữa, tiền công bây giờ cao quá.
Xe đừng lại trước hàng hiên một ngôi nhà cổ kiểu Georgie khá đẹp nhưng cần phải được sơn lại khẩn cấp.
- Ở đây không có người hầu. Maude vừa mời khách vào vừa nói với giọng cay đắng.
Bà dẫn nhà luật gia vào phòng khách, mời ông ngồi và đi ra để trở lại một lát sau với một bình trà và một ấm đun nước bằng bạc. . Trà rất ngon và có kèm với bánh xốp và bánh ngọt tự làm.
- Ông Timothy đâu?
- Trước khi ra ga đón ông tôi đã cho ông ấy ăn. Như thế ông ấy đã có thể ngủ trưa và bây giờ đủ khỏe, tỉnh táo, bình tĩnh để gặp ông. Ông hãy cố gắng ngăn không cho ông ấy nổi nóng nhé.
- Tôi sẽ làm mọi điều có thể.
Ngắm nhìn Maude qua ánh sáng lờ mờ của ngọn lửa từ lò sưởi, ông Entwhistle chợt thấy người đàn bà này thật đáng thương. Đó là một phụ nữ dũng cảm, thực tế và mạnh mẽ; ấy vậy mà bà ấy lại có vẻ đáng thương và yếu đuối dưới một góc độ nào đó. Tình yêu của bà đối với chồng là tình yêu của một người mẹ. Maude Abernethie không có con nhưng bà ấy có tất cả để làm mẹ. Người chồng ốm yếu, đã trở thành một đứa con trai bé bỏng mà bà bảo vệ, giữ gìn và chăm sóc.
"Bà Tim đáng thương" - ông Entwhistle nghĩ thầm.
***
- Cảm ơn ông đã đến, Entwhistle.
Timothy nhổm lên trên ghế và chìa tay về phía khách. Cao lớn, Timothy rất giống anh trai mình, Richard, nhưng những nét biểu hiện sức mạnh của ý chỉ nơi người đã mất lại là những dấu hiệu của sự yếu đuối nơi Timothy: khuôn miệng thiếu quyết tâm, cằm hơi hớt về phía sau và cặp mắt cũng không sâu bằng. Trên trán, những nếp nhăn đánh dấu tính hay nổi cáu, dễ bị kích động của chủ nhà.
Cái chăn trùm trên đầu gồi Timothy, cũng như những hộp, lọ thuốc bày đầy trên cái bàn nhỏ đặt gần ghế, trong tầm tay, càng làm biểu hiện rõ hơn sự tàn tật của ông ta.
- Tôi không được gắng sức quá, thầy thuốc đã chỉ định cho tôi như vậy. Ông ta liên mồm nhắc nhở tôi là không được lo lắng. Hừ, lo lắng! Nếu như có ai đó bị giết trong gia đình ông ta, tôi dám cá chắc rằng ông ta cũng sẽ lo lắng lắm. Trước hết Richard ra đi, sau đó đám tang rồi bản di chúc - mà một bản di chúc đáng thất vọng nữa chứ - và để kết thúc, Cora bị giết bằng rìu! Thật là quá sức chịu đựng của con người. Bằng rìu! Thật là gớm! Thật kinh khủng! Đất nước này đầy rẫy những kẻ cướp và côn đồ- sản phẩm của chiến tranh! Những tên vô lại tàn sát những phụ nữ yếu đuối và chẳng ai đó đủ dũng cảm để làm điều gì đó chống lại chúng cả.
"Đất nước tồi tệ này đang đi đến đâu đây? - Timothy vẫn tiếp tục - Tôi vẫn thường tự hỏi mình như vậy. Tất cả đã bắt đầu xấu đi từ thời cái chính phủ đáng ghét ấy, và chính phủ hiện nay của chúng ta vẫn chẳng khá hơn họ là mấy. Hãy nhìn xem tình trạng hiện nay của chúng tôi. Ngay cả một người làm vườn hay một người ở với giá phải chăng chúng tôi cũng không tìm được. Bà Maude tội nghiệp vắt kiệt sức mình trong bếp. À tiện đây, bà này, cho bữa tối nay tôi muốn bắt đầu bằng một bát súp với cá bơn là món chính và tráng miệng bằng bánh puđinh. Tôi cần được tẩm bổ, bác sĩ Barton đã nói như vậy... Ờ tôi đang nói chuyện gì nhỉ?... À, Cora. Tôi đảm bảo với ông rằng khi người ta nhận tin em gái ruột của mình bị giết người ta bị choáng váng vô cùng. Tin đó đã làm cho tim tôi đập loạn lên trong 20 phút liền. Ông sẽ lo hết mọi việc chứ, ông Entwhistle? Tôi thực sự không thể tham gia vào cuộc điều tra và cũng không thể là người thực hiện những nguyện vọng cuối cùng của Cora được. Tôi muốn quên đi bi kịch này cũng như tất cả những gì liên quan đến nó. À mà phần tài sản mà Richard để lại cho Cora sẽ được giải quyết như thế nào? Tôi được hưởng lại chứ?"
Maude hỏi mọi người có dùng trà nữa không rồi dọn chén và đi ra khỏi phòng.
Timothy ngả người trên ghế và nói:
- Thật là một điều tuyệt vời được nói chuyện mà không có đàn bà ở bên cạnh. Bây giờ chúng ta có thể nói chuyện công việc mà không bị làm gián đoạn một cách ngu ngốc.
- Phần của Cora sẽ được chia đều cho vợ chồng ông, Suzan, Rosamund và George. Nhà luật gia nói.
- Không, không thể thế được, sao lại thế? - Mặt Timothy đỏ lên tức giận - Tôi là người thân gần gũi nhất và là anh em ruột duy nhất còn sống của ông ấy.
Ông Entwhistle nhắc lại một cách lịch sự cho Tmothy những điều khoản trong di chúc của Richard mà chính ông ta cũng có một bản sao.
- Đừng hoài công giải thích cho tôi những biệt ngữ luật của các ông. Timothy ngắt lời không nể nang. À, các luật gia nhà các ngươi! Hừ, tôi đã không tin vào tai mình khi Maude đã thuật lại cho tôi những khoản cuối của di chúc của Richard. Tôi đã tưởng rằng bà ấy hiểu lầm. Trí óc đàn bà thường không sáng suốt cho lắm. Mặc dù Maude không phải là một người đàn bà tầm thường, những đàn bà chẳng hiểu gì về vấn đề tài chính cả. Tôi dám chắc rằng nếu như Richard không chết thì Maude sẽ chẳng biết rằng chúng tôi sẽ sớm phải bỏ nơi đây mà đi. Vậy đấy!
- Tôi tin chắc rằng nếu như ông đã nói trực tiếp với Richard...
Timothy cười rống lên:
- Tôi không phải là loại người như vậy. Bố tôi đã để lại cho chúng tôi mỗi người một tài sản đáng kể nhưng tôi không muốn theo đuổi công việc làm ăn của gia đình - kinh doanh thuốc trị chai chân. Tôi coi khinh công việc đó. Richard vẫn luôn oán giận tôi vì điều đó. Tôi đã phải dùng gần hết vốn đầu tư của tôi để chiến đấu với các loại thuế và sự mất giá của đồng tiền. Nhưng không bao giờ tôi lại cầu cứu Richard . Và tôi khẳng định với ông, ông Entwhistle, rằng những chuyện này đã làm cho sức khỏe của tôi ngày càng giảm sút. Một người ốm yếu như tôi lẽ ra phải không được lo nghĩ. Khi Richard chết tôi chẳng có cảm giác gì hết ngoài cảm giác vớ được cơ hội thoát nạn, và tôi đã bắt đầu dựng lên những kế hoạch. Tôi sẽ cho sơn lại nhà, sẽ thuê hai người làm vườn trình độ cao và... à tôi đang nói chuyện gì ấy nhỉ?
- Ông đang nói về các dự định của ông.
- À đúng rồi. Nhưng tôi không muốn làm ông mất thời gian với những chuyện ấy. Điều đã làm tôi phiền lòng, thậm chí cảm thấy bị xúc phạm, là những điều khoản trong di chúc của Richard.
- Thực vậy sao? - Ông Entwhistle tỏ vẻ thắc mắc - Những điều khoản đó không ... phù hợp với những gì mà ông mong đợi sao?
- Tất nhiên là không. Bởi vì Mortimer đã chết, tôi nghĩ rằng tôi phải được là người thừa kế duy nhất.
- A! Ông có... Ông có... nói với ông ấy điều này không?
- Ồ không hẳn là như vậy. Richard là một người đa nghi và cẩn thận. Vấn đề thừa kế đã được đề cập đến ngay tại đây, một thời gian sau khi Mortimer chết. Richard đã muốn có cuộc họp gia đình nhỏ. Chúng tôi đã bàn bạc về thế hệ trẻ - George, các cô gái và chồng họ. Richard muốn biết nhận xét của tôi về họ, mặc dù rằng tôi chẳng thể giúp ông ấy gì nhiều. Tôi chỉ là một người tàn phế không bao giờ ra khỏi nhà. Maude và tôi sống cách biệt với mọi người. Nhưng nếu ông muốn biết ý kiến của tôi thì cả hai cô gái đều đã có một cuộc hôn nhân sai lầm và ngu ngốc. Vậy đấy! Sau buổi họp ấy với Richard tôi nghĩ rằng ông ấy đã đến hỏi ý kiến tôi với tư cách là người lớn tuổi nhất trong gia đình và đương nhiên tôi cho rằng tôi sẽ là người thừa kế duy nhất nếu như ông ấy chết trước tôi. Thực sự, lẽ ra Richard phải tin tưởng ở tôi trong việc chăm lo cho bọn trẻ và Cora. Mẹ kiếp! Entwhistle, tôi có phải là một Abernethie, người cuối cùng của dòng họ Abernethie, hay là không?
Trong lúc nóng nảy, Timothy đã làm rơi mảnh chăn và ngồi dựng dậy trên ghế. Và ông ta không còn dấu hiệu gì của sự yếu đuối nữa. Một người khỏe mạnh, ông Entwhistle nghĩ thầm, mẫn cảm, nhưng mà khỏe mạnh bình thường. Hơn nữa, nhà luật gia nhận thấy rằng Timothy Abernethie vẫn luôn luôn ghen tị với anh trai mình. Và trong di chúc của mình Richard đã không ủy nhiệm cho ông ta cái việc điều hành công việc và những thành viên khác của gia đình. Richard đã nghĩ đến điều đó chăng? Ông ấy đã định vậy nhưng rồi lại đổi ý?
Bất chợt, có những tiếng mèo kêu vọng lại từ ngoài vườn. Trong nháy mắt, Timothy đứng dậy và chạy tới bên cửa sổ quát to:
- Im mồm!
Rồi ông ta tóm lấy một quyển sách lớn và ném mạnh về phía những con vật ồn ào.
- Lũ mèo đáng ghét! Timothy vừa càu nhàu vừa quay lại phía ông khách của mình. Chúng tàn phá những bồn hoa của tôi và tôi không thể chịu được những tiếng rống của chúng.
Ông ta ngồi lại xuống ghế và hỏi:
- Ông muốn uống gì không ông Entwhistle?
- Không, cảm ơn. Maude vừa cho tôi uống một ly trà tuyệt hảo lắm rồi.
- Maude là một người đàn bà tháo vát. Timothy nói. Bà ấy cũng khá vất vả với mô tơ của chiếc xe hơi cũ kỹ của chúng tôi. Bà ấy cũng biết kha khá về mấy móc đấy, ông biết không.
- Vâng. Tôi được biết bà ấy đã bị hỏng xe khi trở về sau đám tang.
- Đúng thhế, nhưng bà ấy đã nhanh trí gọi điện cho tôi để tôi khỏi lo. Đáng tiếc là người phục vụ của tôi đã ghi lại lời nhắn tồi tệ đến mức tôi chẳng thể hiểu được gì. Lúc ấy tôi đang đi dạo. Bắt sĩ dặn tôi nên đi dạo, tập thể dục một chút khi tôi cảm thấy có đủ sức. Khi trở lại tôi thấy một mẩu giấy ghi nguệch ngoạc mấy chứ: "Bà chủ lấy làm tiếc, xe bị hỏng, bà ấy phải ở lại qua đêm." Tất nhiên là tôi đã tưởng rằng bà ấy đã ở lại Enderby, tôi đã gọi điện đến đó thì lại được biết rằng bà ấy đã đi từ sáng.
- Tôi không biết bà nhà đã kể với ông về đám tang và về những người họ hàng của ông như thế nào. Bà ấy có nói cho ông biết về việc Cora nói rằng Richard có thể đã bị giết chứ?
- Ồ có chứ. Bà ấy đã nói với tôi rồi. Ai cũng đã cúi đầu và làm ra vẻ kinh ngạc lắm trước lời nói đó. Ngay từ khi còn nhỏ, Cora đã rất hay nói ra những câu vụng về. Bà ấy cũng đã nói điều gì đó liên quan đến cuộc hôn nhân của chúng tôi và đã làm mếch lòng Maude. Maude chưa bao giờ ưa Cora lắm. Ngay tối hôm đó Maude đã gọi điện cho tôi để xem tôi có khỏe không, xem cô Jones có đến cho tôi ăn tối không và để nói với tôi rằng mọi việc đều đã diễn ra tốt đẹp. Tôi đã hỏi ngay: "Thế còn di chúc?" Bà ấy đã cố gắng nói sang chuyện khác nhưng tôi đã ép và được biết sự thật. Tôi đã không tin được vào tai mình, trước tiên tôi nói rằng bà ấy đã hiểu lầm nhưng bà ấy đã khẳng định lại một cách chắc chắn. Điều đó làm cho tôi choáng váng, ông Entwhistle, thậm chí cảm thấy bị xúc phạm, ông hiểu điều gì tôi muốn nói chứ. Nếu như ông muốn biết ý kiến của tôi thì tôi nói thật, Richard đã tỏ ra độc ác. Tôi biết là không nên nguyền rủa người đã chết nhưng thực tình...
Timothy tiếp tục nói mãi cho đến khi Maude trở lại và nói một cách cương quyết:
- Anh yêu, em nghĩ rằng anh đã nói chuyện với ông Entwhistle khá lâu rồi đấy. Nếu như hai người đã nói chuyện xong rồi thì anh phải đi nghỉ thôi.
- Ồ, chúng tôi đã giải quyết được nhiều vấn đề rồi. Tôi cho ông được hoàn toàn tự quyền, ông Entwhistle. Nếu người ta bắt được kẻ giết Cora hãy cho tôi hay.
- o O o -
Ngày hôm sau, nhà luật gia lại đi tàu trở về London.
Đến nhà, ông chần chừ một chút rồi lấy điện thoại gọi cho một người bạn.
- Tôi không biết nói với ông như thế nào để cảm ơn vì đã mời tôi.
Ông Entwhistle bắt tay chủ nhà một cách nồng hậu.
Hercule Poirot mời khách ngồi vào một chiềc ghế gần lò sưởi. Ông Entwhistle thở mạnh và ngồi xuống ghế.
- Tôi vừa trở về sáng nay.
- Và ông đến hỏi ý kiến tôi về một vụ án?
- Vâng. Nhưng chuyện hơi dài dòng đấy.
- Vậy thì chúng ta sẽ nói chuyện ấy sau bữa tối. George!
Một bàn ăn với hai bộ đồ ăn đã được đặt sẵn ở một góc của căn phòng. George xuất hiện với pa-tê gan ngỗng và bánh mì nướng.
- Chúng ta sẽ ăn pa-tê gần lò sưởi, sau đó sẽ ăn ở bàn. Poirot nói.
Một tiếng rưỡi đồng hồ sau, ông Entwhistle ngả người trên ghế và thở mạnh một cách khoan khoái:
- Phải nói rằng ông không bỏ qua món ngon nào, Poirot. Đúng là lĩnh vực này người ta có thể tin tưởng vào người Pháp.
- Tôi là người Bỉ - chủ nhà cải chính - nhưng về vế thứ nhất của nhận xét của ông thì ông đã có lý đấy. Ở tuổi tôi, một trong những ít thú vui còn lại là thú vui ăn uống và, ơn trời, tôi có một dạ dày rất tốt.
Chuông đồng hồ điểm báo 9 giờ 30 phút. Đối với ông Entwhistle, đó là thời điểm tâm lý, mọi e dè đã biến đi, ông quyết định bắt đầu kể câu chuyện của mình.
Ông Entwhistle kể lại sự việc một cách tỉ mỉ, và điều đó có vẻ rất thu hút người đàn ông đứng tuổi bé nhỏ có cái đầu hói hình quả trứng đang lắng nghe ông.
- Tôi thấy mọi chuyện có vẻ khá rõ ràng. Hercule Poirot lên tiếng khi nhà luật gia kết thúc việc trình bày. Ông nghi ngờ rằng Richard Abernethie đã bị giết hại. Nghi ngờ này thực ra chủ yếu chỉ dựa trên lời nói của Cora sau đám tang. Nếu như Cora không nói gì thì ông có nghi ngờ không? Không. Và việc Cora bị giết ngay ngày hôm sau có thể chỉ đơn giản là một sự trùng hợp ngẫu nhiên. Đúng là Richard Abernethie đã chết một cách đột ngột, nhưng ông ấy đã có một bác sĩ theo dõi sức khỏe, ông bác sĩ này biết rất rõ bệnh nhân của mình và đã cho phép mai táng vì không thấy có gì đáng ngờ. Richard đã được chôn hay hỏa táng?
- Hỏa táng, theo ý nguyện của ông ấy.
- Như vậy là có một bác sĩ khác đã can thiệp và cũng đã cho phép hỏa táng. Nhưng đây vẫn không phải là một điểm quan trọng. Hãy nói về điểm chính của câu chuyện, tức Cora. Ông đã ở đấy và đã nghe rõ chứ? Câu nói của bà ấy chính xác là: "Nhưng ông ấy đã bị giết, chẳng phải vậy sao?" đúng không?
- Đúng thế.
- Và ông tin rằng bà ta đã nói sự thật?
- Vâng, tôi chắc là vậy.
- Tại sao?
- Tại sao ư? Hơi bất ngờ, ông Entwhistle nhắc lại câu hỏi.
- Ừ, tại sao? Vì trong thâm tâm ông thấy khó chịu mỗi khi nghĩ đến Richard đã chết như thế nào.
- Không, không, không phải vậy - Ông Entwhistle lắc đầu.
- Như vậy là vì bà ta - Cora? Ông biết rõ bà ấy không?
- Tôi đã không gặp bà ấy từ... Ồ, từ hơn hai mươi năm rồi! Nếu như gặp lại bà ấy giữa đường rất có thể là tôi sẽ không nhận ra. Ngày xưa là một cô gái cao, gầy, giờ bà ấy đã trở thành một phụ nữ béo tròn. Nhưng tôi tin rằng nếu nói chuyện với nhau thì tôi sẽ nhận ra vì kiểu tóc của bà ấy vẫn như xưa, và nhất là cái kiểu cách nhìn người đối thoại gườm gườm như một con thú dữ tợn, cách nói thô bạo, cái đầu nghiêng nghiêng về một bên khi nói ra những điều xúc phạm. Ông thấy đấy, bà ta có cá tính.
- Vậy là vẫn cô Cora mà ông quen biết trước kia. Bà ta vẫn tiếp tục nói những điều xúc phạm như xưa - Ờ, những điều xúc phạm bà ta thường nói có phải là sự thật không?
- Đó chính là điều đáng trách ở Cora: Bà ấy thường nói ra những sự thật mà lẽ ra không nên nói.
- Và tính cách ấy vẫn còn cho đến nay. Và như vậy Richard Abernethie vừa bị giết, Cora đã lên tiếng nói về điều đó.
Ông Entwhistle thay đổi tư thế.
- Ông cho rằng ông ấy đã bị giết?
- Tôi ư? Không, hoàn toàn không, ông bạn thân mến. Không nên vội vàng thế. Chúng ta mới chỉ chắc chắn có một điều: Cora đã tin chắc rằng đó là một vụ giết người. Và từ đó chúng ta suy ra rằng bà ấy phải có một lý do nào đó để tin là như vậy. Bây giờ hãy nói cho tôi biết sau khi Cora đã nói câu ấy ngay lập tức tất cả mọi người đã đồng thanh phản đối, có đúng không?
- Hoàn toàn đúng.
- Và bởi vậy bà ta đã tỏ vẻ bối rối, lúng túng và như đã nói - như ông đã nói với tôi - một câu đại loại như là "Theo những gì ông ấy đã nói, tôi nghĩ rằng..."
Ông Entwhistle gật đầu xác nhận.
- Ồ giá mà tôi nhớ được một cách chính xác, nhưng tôi gần như dám chắc rằng cô ấy đã nói "Ông ấy đã nói" hoặc là "ông ấy đã nói với tôi".
- Và sau đó mọi người đã chuyển chủ đề phải không? Ông có nhận thấy một biểu hiện không bình thường nào đó trên một gương mặt nào đó không?
- Không.
- Và ngay hôm sau, Cora bị giết. Vậy nên ông đã tự hỏi vụ này có liên quan gì đến lời nói lỡ hôm trước của bà ấy không, đúng không?
- Hẳn rằng ông thấy lạ lắm.
- Không đâu. Nếu như đúng là Richard Abernethie đã bị giết thì mọi việc đều hợp lý. Một vụ giết người tuyệt hảo, tất cả đều diễn ra một cách hoàn hảo đối với tên tội phạm cho tới khi, đột nhiên, xuất hiện một người biết sự thật. Tất nhiên là người ấy phải bị giết và càng sớm càng tốt.
- Vậy là ông nghĩ thực sự rằng đây là một vụ giết người?
- Đúng thế - Poirot trả lời ngay - tôi nghĩ, cũng như ông, ông bạn thân mến ạ, rằng cần phải mở một cuộc điều tra. Ông đã quyết định gì về điều này chưa? Ông đã nói với cảnh sát chưa?
- Chưa. Tôi không có bằng chứng nào cụ thể cả. Vai trò của tôi là người đại diện pháp lý của gia đình. Tôi nghĩ, nếu đúng là Richard đã bị giết thì vụ án chỉ có thể được thực hiện bằng một cách duy nhất.
- Bằng chất độc?
- Chính thế. Nhưng thi hài đã bị thiêu mất rồi. Chúng ta đã mất bằng chứng quý giá này. Nhưng tôi đã quyết định dứt khoát làm sáng tỏ vụ án này. Vì lý do ấy mà tôi đã đến gặp ông đấy, Poirot.
- Có những ai trong nhà vào lúc Richard qua đời?
- Một người ở già đã ở với ông ấy từ rất lâu rồi, một cô làm bếp, một bà phục vụ. Có lẽ thủ phạm là một trong ba người này...
- Kìa! Đừng làm rối tôi như thế. Xem nào. Cora biết đó là một vụ giết người. Tuy nhiên lần này bà ấy cũng đồng tình ỉm vụ án đi. "Tôi cũng nghĩ rằng các vị có lý", bà ta đã nói như vậy. Như vậy hẳn là Cora đã ám chỉ một thành viên của gia đình, và hẳn đó phải là ai đó mà ngay cả nạn nhân cũng không muốn tố cáo trước mặt mọi người. Nếu không, bởi vì Cora rất quý Richard, bà ấy hẳn đã không đồng tình không nói lộ người ấy ra. Ông đồng ý với tôi chứ?
- Đồng ý. Vả lại tôi cũng đã lập luận như vậy, ông Entwhistle thú nhận. Nhưng làm sao một người trong nhà lại có thể...?
- Về giả thuyết đầu độc, có rất nhiều khả năng. Có thể đó là một loại chất độc gây ngủ, bởi vì Richard đã chết khi đang ngủ.
- Nhưng chúng ta chẳng thể chứng minh được gì.
- Trong trường hợp của Richard thì không. Nhưng về vụ giết Cora thì khác. Khi chúng ta biết được ai là thủ phạm thì việc thu thập bằng chứng sẽ dễ dàng thôi. Ông đã làm gì theo chiều hướng này chưa?
- Thực ra tôi chưa làm được gì nhiều. Tôi đã cố gắng lập luận theo cách loại dần. Tôi không thích khi nghĩ rằng một người trong dòng họ Abernethie lại là một kẻ giết người. Ngay cả giờ tôi vẫn không thể tin được. Tôi đã hỏi họ những câu hỏi phù phiếm và tôi nghĩ rằng đã chứng minh được sự vô tội của một số người trong gia đình - thậm chí tất cả, trong trường hợp này sẽ rõ ràng là Cora đã nhầm. Tôi đã hỏi từng người về sử dụng thời gian của họ ngày mà Cora đã bị giết.
- Vậy kết quả là thế nào?
- George Crossfield đã có mặt ở trường đua ngựa Hurst Park. Rosamund đã đi mua đồ ở London, chồng cô ta - cần phải quan tâm đến những ông chồng và các bà vợ nữa chứ...
- Tất nhiên rồi.
-... Chồng Rosamund lúc đó đang lo tổ chức một vở kịch. Suzan và Gregory thì đã không đi đâu khỏi nhà. Timothy Abernethie, nửa tàn phế, cũng chỉ ở nhà, trong vùng Yorkshire, còn vợ ông ta thì đang trên đường trở về nhà từ Enderby Hall.
Hercule Poirot gật gù, vẻ đồng tình.
- Đó là điều mà họ đã khẳng định, nhưng liệu họ có nói thật không?
- Thực tình tôi không biết, Poirot. Chúng ta có thể thẫm tra một vài điều, nhưng như vậy thì sẽ làm lộ mất ý định của chúng ta. Tôi sẽ nói cho ông biết một vài kết luận của tôi. Rất có thể là George đã đến trường đua. Nhưng tôi không tin anh ta. Theo tôi, anh ta đã huênh hoang khi nói rằng mình đã trúng hai con ngựa về đầu. Khi tôi hỏi tên hai con ngựa đó anh ta đã trả lời không một chút do dự. Sau đó tôi đã đi hỏi và được biết rằng ngày hôm đó có những khoản cá cược rất lớn vào cả hai con ngựa ấy, một trong hai con đã về nhất còn con kia thì mặc dù được đánh giá cao nhưng đã không được xếp hạng.
- Hay đấy. À này, anh chàng George này có đang cần tiền lúc ông bác của anh ta mất không đấy?
- Tôi cảm thấy như vậy. Tôi không thể chứng minh được điều đó, nhưng tôi ngờ rằng anh ta đã dùng tiền của khách hàng để buôn cổ phiếu và có nguy cơ bị kiện ra tòa. Mẹ anh ta là một phụ nữ khá xinh đẹp nhưng hơi ngờ nghệch, còn bố anh ta là một kẻ mờ ám. Rosamund là một con ngốc xinh đẹp. Tôi không nghĩ rằng cô ta có khả năng đập đầu Cora bằng một chiếc rìu. Chồng cô ta, Michael Shane, là một gã nhát gan nhưng có nhiều tham vọng và kiêu căng tột bậc. Thực tình tôi không biết gì nhiều về anh ta và chẳng có lý do gì để buộc tội anh ta cả; nhưng chừng nào tôi chưa biết anh ta có nói thật về sử dụng thời gian của anh ta ngày xảy ra vụ án không thì tôi vẫn có thể nghi ngờ anh ta...
- Tuy nhiên ông không nghi ngờ cô vợ?
- Không, không. Tôi biết rằng cô ta là một người không tình cảm nhưng kết tội cô ta đã dùng một chiếc rìu... không, cô ta là một người rất yếu đuối.
- Tốt lắm. Thế còn cô cháu gái kia?
- Suzan? Cô ta rất khác với Rosamund. Cô ta là một người khéo léo. Cô ấy cùng chồng ở nhà cả ngày hôm đó. Khi tôi nói rằng tôi đã gọi cho họ vào buổi chiều - tất nhiên là tôi nói dối - Gregory đã trả lời không chút nhập ngừng rằng đường dây đã bị trục trặc cả ngày, anh ta cũng đã muốn gọi cho ai đó nhưng không được.
- Nói tóm lại chưa có gì đáng chú ý lắm. Hệ thống loại dần của ông đã không cho kết quả. Gregory là người như thế nào?
- Tôi không biết chắc được anh ta là loại người gì. Con người anh ta thật khó chịu nhưng tôi chẳng hiểu tại sao anh ta lại tạo cho tôi cái cảm giác ấy. Còn về Suzan... Suzan rất giống với ông bác. Cô ấy cũng mạnh mẽ, dũng cảm như Richard và cũng có những phẩm chất khác của Richard.
- Cô ấy có yêu chồng không?
- Rất yêu, thậm chí sùng bái.
- Còn những người thuộc thế hệ già thì sao?
Ông Entwhistle thuật lại chi tiết chuyến đi thăm Timythy và Maude. Poirot chăm chú nghe rồi kết luận.
- Như vậy là bà Anernethie hiểu biết về máy móc còn ông Abernethie thì không đến nỗi tàn phế như người ta tưởng. Ông ta còn có thể đi dạo một chút, thậm chí, theo ông, ông ta hoàn toàn có thể tỏ ra khỏe mạnh. Thêm vào đó ông ta là một kẻ ích kỷ và luôn luôn ghen tị với anh trai mình.
- Ông ta có vẻ rất có tình cảm đối với Cora.
- Nhưng điều đó cũng đã không làm cho ông ta quên cười nhạo bà ta về điều bà ta đã nói sau đám tang. Thế còn người thừa kế thứ sáu?
- Helen? Bà Leo? Tôi chưa bao giờ nghi ngờ bà ấy. Hơn nữa chúng ta có thể chứng minh sự vô tội của bà ấy một cách dễ dàng vì ngày Cora bị giết bà ấy đang ở Enderby Hall với ba người giúp việc của Richard.
- Vậy thì, ông bạn thân mến, ông mong đợi gì ở tôi?
- Tôi muốn biết sự thật, Poirot.
- Nếu tôi là ông thì tôi cũng đã lập luận hoàn toàn như ông.
- Ông là người duy nhất có thể tìm ra thủ phạm. Tôi biết rằng ông không còn quan tâm đến những vụ án như thế này nữa nhưng tôi khẩn khoản đề nghị ông nhận lấy vụ này. Ông có thể nói chuyện với bác sĩ Richard được chứ?
- Ông có biết ông ấy không?
- Sơ sơ thôi.
- Đó là người như thế nào?
- Một người tuổi trung niên. Rất giỏi. Richard và ông ta rất thân với nhau. Đó là một người tử tế...
- Vậy thì ông hãy đến gặp ông ấy trước đi. Ông ấy sẽ nói chuyện với ông thoải mái hơn là với tôi. Hãy hỏi ông ấy về bệnh tật của Richard và thử tìm hiểu xem Richard đã dùng thuốc gì vào thời gian trước khi chết. Hãy hỏi ông ấy xem đã bao giờ Richard nói với ông ấy rằng mình sợ bị đầu độc chưa. Cô Gilchrist đã chắc chắn nghe thấy từ "thuốc độc" chứ?
Ông Entwhistle suy nghĩ một lát.
- Ít ra thì đó cũng là từ mà cô ta đã sử dụng khi nói với tôi. Nhưng đó cũng là loại nhân chứng hay thay đổi ý kiến.
- Ông bạn thân mến, đã bao giờ ông nghĩ rằng chính cô Gilchrist này cũng đang bị nguy hiểm không?
- Tôi thú nhận rằng không.
- Nhưng điều đó rất có thể là sự thật đấy. Cora đã nói ra những nghi ngờ của mình sau đám tang. Tên giết người hoàn toàn có thể nghĩ rằng Cora đã có thể tâm sự với cô hầu gái khi nhận được tin Richard đã chết. Theo tôi thì để cô Gilchrist tiếp tục ở lại nhà của Cora Lansquenet là không thận trọng đâu.
- Dường như Suzan dự định đến đó để giải quyết các công việc của Cora.
- Tôi biết. Tôi biết. Bây giờ hãy làm những gì mà tôi đã bảo. Ông cũng hãy chuẩn bị tinh thần cho bà Abernethie - bà Leo Abernethie - vì có thể tôi sẽ viếng thăm bà ta đấy. Từ giờ phút này tôi sẽ giải quyết vụ án này. Poirot nói, tay vân vê tia mép.
Ông Entwhistle nghĩ thầm: "Mình phải tỏ ra thẳng thắng với con người tri thức này mới được".
- Tôi đến gặp ông vì một chuyện đặc biệt tế nhị. Hy vọng rằng điều đó sẽ không làm mếch lòng ông. Là một người có lương tri, hẳn ông cũng đồng ý với tôi rằng một giả thuyết dù có vẻ phi lý đến mấy thì cũng phải được nghiên cứu cẩn thận, không thể bị loại bỏ ngay không lời giải thích. Giả thuyết này liên quan đến một người khách hàng, một người bạn thân đã quá cố của tôi, ông Richard Abernethie. Ông có hoàn toàn chắc chắn rằng ông ấy đã chết, như người ta nói, "một cách tự nhiên" không?
Khuôn mặt vui vẻ và hồng hào của bác sĩ Larraby lộ vẻ ngạc nhiên tột độ:
- Ôi trời, tất nhiên là có chứ. Chẳng lẽ tôi lại cho giấy phép mai táng nếu như tôi có nghi ngờ gì sao?
- Ô, đương nhiên, đương nhiên, hãy tin tôi, tôi không hề nghĩ thế. Nhưng tôi vẫn phải có sự đảm bảo chắc chắn của ông vì có những lời đồn đại...
- Đồn đại? Họ đồn gì vậy?
- Tôi không biết những lời đồn ấy đã bắt đầu từ đâu, bao giờ, ông Entwhistle vờ vĩnh một cách khéo léo. Nhưng có lẽ chúng ta cần ngăn chặn chúng lại, nếu có thể, bằng một thông báo cải chính chính thức.
- Abernethie đã bị ốm. Ông ấy đã mắc phải một căn bệnh hiểm nghèo và chỉ có thể sống cùng lắm là hai năm nữa. Nhưng cái chết của con trai ông ấy, Mortimer, là một cú sốc mạnh đối với ông ấy và đã có ảnh hưởng rất xấu đến ý chí muốn sống của ông ấy. Tôi phải thừa nhận rằng tôi không ngờ rằng điều đó lại đến sớm như vậy, nhưng cũng đã có nhiều trường hợp tương tự trước rồi. Một thầy thuốc tự nhận có thể xác định chính xác ngày chết của bệnh nhân là một kẻ lố bịch. Không ai có thể đo được sức người.
- Tôi rất hiểu những gì ông vừa nói và tôi không hề có ý định đặt lại vấn đề giám định của ông. Nhưng Richard, hãy cho phép tôi sử dụng một thành ngữ bi thảm, đã cầm chắc cái chết trong tay. Theo ông liệu có thể xảy ra rằng một người biết chắc mình chẳng còn sống được bao lâu nữa và cũng không thiết sống nữa, muốn tự kết liễu đời mình sớm hơn hay muốn ai đó giúp mình làm việc đó?
- Ông muốn nói tới một vụ tự sát? Abernethie chẳng phải loại người tự sát đâu.
- Tôi hiểu. Như vậy trên cơ sở y học ông coi giả thuyết này là không thể được.
- Tôi không nói là không thể được - Ông bác sĩ có vẻ lúng túng - Sau cái chết của con trai, Abernethie không còn yêu đời như trước nữa. Tôi không tin rằng ông ấy lại có thể tự sát nhưng tôi cũng không khẳng định rằng điều đó là không thể được.
- Ồ, ông lý luận trên cơ sở tâm lý. Khi tôi nói trên cơ sở y học tôi muốn hỏi ông: liệu hoàn cảnh qua đời của Richard có thể loại trừ khả năng tự sát hay không?
- Không, tất nhiên là không. Tôi không nói vậy. Đúng là ông ta đã chết trong khi ngủ, nhưng điều đó không phải là hiếm. Nếu cứ mỗi khi ai đó qua đời trong khi ngủ lại phải mổ xác, khám nghiệm tử thi, thì...
Khuôn mặt vốn đã đỏ của ông bác sĩ lại càng đỏ thêm.
- Tất nhiên, tất nhiên - ông Entwhistle nói một cách hăng hái - Nhưng nếu như có những bằng chứng mà ông không được biết, chẳng hạn như ông ấy đã nói với ai đó...
- Rằng ông ấy định tự tử? Ông ấy đã nói như vậy sao? Điều đó sẽ làm tôi ngạc nhiên đấy.
- Nhưng nếu đúng là như vậy - tôi chỉ nói là nếu thôi nhé - ông có thể vẫn khẳng định không có khả năng Richard đã tự tử không?
- Không, không - Bác sĩ Larraby nói chậm rãi - vẻ suy nghĩ. Nhưng tôi sẽ rất ngạc nhiên.
Ông Entwhistle vội tranh thủ lợi thế của mình:
- Nếu đúng là như vậy, chúng ta có thể thừa nhận rằng đó không phải là một cái chết tự nhiên. Tôi nhắc lại là chỉ là giả định thôi nhé. Vậy thì trong trường hợp này cái gì có thể là nguyên nhân của cái chết? Thuốc độc? Thuốc độc loại nào?
- Có nhiều loại thuốc độc nhưng theo tôi, một chất độc gây ngủ là có khả năng nhất. Tôi đã không phát hiện một vết thâm tím nào và thi thể có vẻ yên nghỉ một cách yên bình.
- Ông ấy có dùng thuốc ngủ không?
- Có, tôi đã kê đơn cho ông ấy một loại thuốc gây ngủ không có có gì nguy hiểm. Hơn nữa không phải tối nào ông ấy cũng uống và mỗi lần tôi chỉ cho ông ấy một ít thôi. Ngay cả một lưỡng gấp 3, 4 lần liều thuốc tôi cho cũng không thể giết ông ấy được. Tôi nhớ là còn nhìn thấy lọ thuốc gần như còn đầy sau khi đến khám tử thi.
- Ông đã cho ông ấy thuốc gì khác nữa?
- Một thuốc giảm đau với một lượng móc phin nhỏ để dùng khi bị đau, một loại vitamin dạng con nhộng, một hỗn dịch chống khó tiêu.
- Thuốc vitamin con nhộng? - Vị luật gia cắt ngang, với vỏ bọc bằng keo động vật?
- Đúng vậy.
- Ông có nghĩ rằng người ta có thể ngầm cho một cái gì đó vào trong đó không?
- Ông muốn nói tới một chất giết người? Ông muốn nói đến điều gì vậy? Một vụ giết người ư?
- Tôi không biết chính xác. Thực ra, tôi chẳng có bằng chứng nào cả. Ông Abernethie đã chết và người mà ông ấy đã tâm sự cũng đã chết rồi. Nhưng chuyện này chỉ là những lời đồn đại mơ hồ và đáng ghét mà tôi muốn ngăn chặn lại. Nếu như ông khẳng định với tôi rằng không ai có thể đầu độc Abernethie được thì tôi sẽ rất mừng đấy.
Bác sĩ Larraby đứng dậy và bắt đầu đi đi lại lại.
- Tôi lấy làm tiếc rằng tôi không thể nói điều mà ông mong muốn - Sau một hồi suy nghĩ Larraby lên tiếng - Tất nhiên, có thể là người ta đã đầu độc ông ấy. Bất cứ ai cũng có thể cho vào trong viên nhộng một loại thuốc nào đó, một thuốc độc gây ngủ chẳng hạn, cũng như có thể bỏ thuốc độc vào trong thức ăn hay đồ uống của ông ấy. Giả thuyết này liệu đó có thể đúng hơn không?
- Cũng có thể. Nhưng, ông biết đấy, chỉ có ba người đã có mặt ở Enderby Hall vào lúc Richard qua đời và tôi không nghi ngờ họ. Thậm chí tôi tin rằng họ vô tội. Bởi vậy nên tôi mới nghĩ tới một vụ hạ độc từ từ. Tôi nghĩ là có những loại thuốc độc chỉ làm chết người sau một vài tuần.
- Giả thuyết đơn giản nhưng tôi e rằng sai - Ông bác sĩ - Tôi thấy câu chuyện này có vẻ giả tạo lắm.
- Abernethie chưa bao giờ nói gì với ông sao? Đã bao giờ ông ấy ám chỉ một thành viên trong gia đình ông ấy muốn ám hại ông ấy không?
- Không, ông ấy không bao giờ tâm sự với tôi bất cứ điều gì. Ai đó đã tự nhận rằng Abernethie đã nói với mình... đó có phải là một người đàn bà không?
- Đúng, đó là một người đàn bà.
- Và bà ta đã nói rằng Abernethie đã nói với bà ta rằng ai đó muốn giết ông ấy?
Bị hỏi đồn, ông Entwhistle đành phải kể lại cho ông bác sĩ, mặc dù không muốn, về lời nói của Cora sau đám tang. Ngay lập tức gương mặt ông bác sĩ sáng bừng lên.
- Ồ Entwhistle, ở địa vị ông tôi sẽ không nghĩ lung tung. Lời giải thích đơn giản thôi: ở một độ tuổi nhất định, phụ nữ rất thích chuyện giật gân, bởi vậy họ có thể bịa ra bất cứ chuyện gì và không đáng tin tưởng cho lắm, đôi khi phụ nữ là như vậy đấy.
Ông Entwhistle cảm thấy hơi bực mình trước lời giải thích quá đơn giản của Larraby. Có lẽ ông chưa gặp phải phụ nữ cuồng loạn bao giờ.
- Chắc ông đã biết qua báo chí về vụ bà Lansquenet, ở Lytchett St-Mary vùng Berkshire?
- Tất nhiên rồi, nhưng tôi đã không nghĩ ra rằng đó là một người nhà của Richard Abernethie.
Tin này có lẽ làm cho bác sĩ Larraby rất xúc động.
Với cảm giác đã gỡ lại được sự lép vế khi nãy vì hiểu biết nghề nghiệp của tay bác sĩ, nhưng cũng vẫn biết rằng chuyến viếng thăm này đã chẳng làm sáng tỏ gì nhiều lắm, ông Entwhistle chào từ biệt.
***
Trở về Enderby Hall, ông Entwhistle quyết định đến gặp, trao đổi với Lanscombe. Trước hết ông hỏi Lanscome về những dự định của ông ấy.
- Bà Leo đã đề nghị ở lại đây đến khi ngôi nhà có người mua, thưa ông, và tôi rất hạnh phúc được làm theo lời bà ấy. Chúng tôi đều rất quý bà Leo.
Người đầy tớ già thở dài và nói tiếp:
- Mỗi lần nghĩ rằng người ta sẽ bán Enderby Hall tôi lại thấy rất buồn. Tôi đã ở đây bao nhiêu năm rồi. Tôi đã tận mắt chứng kiến những bà chủ, ông chủ lớn lên. Tôi cứ nghĩ rằng ông của Mortimer sẽ kế thừa bố và sẽ xây dựng một gia đình ở đây. Chúng tôi đã thỏa thuận rằng khi tôi nghỉ không làm việc nữa thì tôi sẽ đến ở North Logde(1). Tôi rất thích chỗ đó. Nhưng than ôi, dự định đó không thể thực hiện được nữa rồi.
- Tôi lấy làm tiếc là như vậy. Toàn bộ ngôi nhà và mảnh đất sẽ bị bán. Nhưng với tàn sản thừa kế của ông...
- Tôi không kêu ca đâu, thưa ông, và tôi rất cảm động trước sự hào phóng của ông Abernethie.
- Ông ấy đã sống như thế nào thời gian cuối?
- Thưa ông, ông ấy đã không còn là chính mình nữa sau cái chết của ông Mortimer.
- Đúng thế. Điều đó đã làm cho ông ấy rất đau đớn. Hơn nữa ông ấy lại bị ốm. Và đôi khi người ốm có những ý nghĩ rất quái gở. Có lẽ là ông Abernethie cũng đã không phải là một ngoại lệ. Có bao giờ ông ấy nói về kẻ thù cá nhân hay một người nào đó có thể muốn hại ông ấy không? Ông ấy có nói gì đại loại như ai đó muốn bỏ thuốc độc vào đồ ăn của ông ấy không?
Ông già Lanscombe tỏ rõ vẻ ngạc nhiên - ngạc nhiên và bị xúc phạm.
- Tôi không hề thấy điều gì như vậy, thưa ông.
- Tôi biết ông là một người ở trung thành, Lanscombe. Nhưng ý nghĩ mà có thể là ông Abernethie đã có như tôi vừa nói chẳng có gì quan trọng đâu, đó chỉ là một biểu hiện của bệnh tật thôi.
- Thực vậy sao, thưa ông? Tôi chỉ có thể nói rằng ông Abernethie chưa bao giờ nói những chuyện như vậy trước mắt tôi và tôi cũng không biết ông ấy có nói điều gì như thế với ai khác bao giờ chưa.
- Một vài thành viên trong gia đình đã đến gặp ông ấy thời gian trước khi ông ấy chết đúng không? Ông Entwhistle ngầm chuyển hướng câu chuyện. Cháu trai, các cháu gái và cháu rể?
- Vâng, thưa ông, đúng vậy.
- Những cuộc viếng thăm này đã làm cho ông ấy vui hay là ông ấy đã có vẻ không hài lòng?
- Tôi không thể trả lời ông được, thưa ông.
- Ồ, được chứ, Lanscombe, tôi biết là ông có thể trả lời tôi được. Tôi hiểu ông nghĩ ông không có quyền đưa ra nhận xét của mình về những chuyện này. Nhưng, Lanscombe, có những trường hợp cần phải phá bỏ nguyên tắc. Tôi rất quý ông Anernethie, ông biết đấy. Và ông cũng vậy. Chính bởi vậy mà tôi đã đến đây nói chuyện với ông, với người mang tên Lanscombe chứ không phải là với một người ở.
Lanscombe im lặng một lát rồi hỏi bằng một giọng vô cảm:
- Có điều gì... không ổn sao, thưa ông?
- Tôi không biết - nhà luật gia thẳng thắn trả lời- Tôi hy vọng rằng không, nhưng tôi muốn được biết chắc chắn. Còn ông thì sao? Ông có cảm thấy điều gì bất bình thường không?
- Chỉ sau đám tang thôi, thưa ông. Và thực ra tôi không biết chính xác là cái gì. Nhưng chính bà Leo và bà Timothy cũng đã cảm thấy không ổn, tối hôm đó, sau khi những người khác đã đi.
- Ông biết những quy định của di chúc chứ?
- Vâng thưa ông. Bà Leo đã nghĩ rằng tôi muốn biết. Nếu tôi có thể nói ý kiến của mình thì di chúc ấy vẻ rất công bằng.
- Đúng thế, nhưng tôi tin rằng đó không phải là di chúc mà ông Abernethie đã nghĩ đến ngay sau khi con trai qua đời. Giờ ông có thể trả lời tôi những câu hỏi lúc nãy chứ?
- Thưa ông, ông chủ đã rất thất vọng sau chuyến viếng thăm của ông George... Hình như ông ấy đã mong đợi rằng ông George giống ông Mortimer. Nhưng ông Grerge hoàn toàn không phải cùng đẳng cấp, nếu tôi có thể cho phép mình nói như vậy. Chồng cô Laura vẫn luôn không được ưa và tôi e rằng ông George đã không giống bố nhiều hơn mẹ. Sau ông George, các cô chủ đã đến cùng chồng họ. Cô Suzan đã ngay lập tức làm ông hài lòng, đó là một cô gái trẻ, xinh đẹp và hóm hỉnh, nhưng hình như ông chủ đã không chịu đựng được chồng cô ấy.
- Thế còn cặp vợ chồng kia?
- Tôi không thể nói gì nhiều về họ. Họ tạo nên một cặp rất đẹp và dễ chịu. Tôi có cảm giác rằng ông chủ đã vui vì có họ ở bên nhưng không ưa cuộc sống văn nghệ sĩ lắm. "Đó là một cuộc sống điên rồ". Một hôm ông chủ đã nói với tôi như vậy.
- Và sau những chuyến viếng thăm ấy, ông Abernethie đã đi vắng phải không? Ông ấy đã đến gặp em trai, ông Timothy và sau đó em gái, bà Lansquenet?
- Điều đó tôi không được biết. À mà tôi muốn nói rằng tôi biết là ông ấy đã đến thăm ông Timothy và sau đó đi Lytchett St-Mary làm gì đó.
- Đúng như vậy. Ông có còn nhớ gì không về những điều mà ông ấy đã có thể nói với ông, khi trở về, về những người mà ông ấy đã gặp trong chuyến đi ấy?
Lanscombe ngẫm nghĩ rồi nói:
- Ông chủ thường hay nói nhỏ, nhiều lúc tôi cứ nghĩ ông ấy nói một mình. Tôi không nhớ rõ lắm những gì mà ông ấy đã nói về chuyến đi. Hình như ông ấy đã tự hỏi ai đó đã làm gì mà đến nông nỗi hết cả tiền, chắc rằng ông ấy muốn nói đến ông Timothy. Sau đó ông ấy đã nói về những người phụ nữ: 99% trong số họ là những người ngu ngốc, nhưng đôi khi cái phần trăm còn lại có thể là rất láu cá. Ồ, bây giờ tôi nhớ rồi ông ấy đã nói câu này: "Thật sự người ta chỉ có thể tâm sự với những người cùng thế hệ của mình. Họ không suy diễn, như bọn trẻ, rằng mình bị hoang tưởng." Và một lần khác, tôi không nhớ nguyên nhân gì ông ấy đã nói "Thật không tử tế lắm khi giăng bẫy người khác, nhưng tôi không thể làm khác được."
Sau khi hỏi vài câu nữa ông Entwhistle từ biệt Lanscombe.
***
Entwhistle suy nghĩ hồi lâu không biết có nên nói hết mọi chuyện với Helen không. Cuối cùng ông quyết định cứ nói. Ông bắt đầu cảm ơn bà vì đã ở lại trông, dọn dẹp ngôi nhà và lo việc rao bán nó.
- Bà có thể ở lại cho đến khi ngôi nhà có chủ mới chứ?
- Tất nhiên rồi, điều đó không hề làm phiền tôi đâu. Hơn nữa tôi cũng không định đi Chypre trước tháng năm.
- Có một lý do đặc biệt mà tôi đã đề nghị bà tiếp tục ở lại đây. Một người bạn của tôi, ông Hercule Poirot...
- Hercule Poirot! - Bà kêu lên - Nhưng vậy thì ông nghĩ rằng... rằng Cora có lý ư?
Ông Entwhistle quyết định nói với Helen tất cả. Khi ông nói hết, Helen kêu lên:
- Những điều này làm cho tôi thấy thật là quái dị, ấy vậy mà tối hôm đó, sau đám tang, Maude và tôi đã nói chuyện về câu hỏi ngớ ngẩn của Cora; rồi ngay ngày hôm sau Cora bị giết, tôi đã tự nhủ rằng đó chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên. Câu chuyện này thật là khó hiểu.
- Đúng vậy, rất khó hiểu. Nhưng Poirot là một người đặc biệt, thậm chí là một thiên tài. Ông ấy hiểu rất rõ là tôi muốn chắc chắn rằng những giả thuyết này đều chỉ là tưởng tượng.
- Nếu chẳng phải như vậy thì sao?
- Điều gì đã làm cho bà nói như vậy?
- Tôi cũng không biết. Tôi có một cảm giác khó chịu... không phải vì câu nói của Cora đâu, mà còn có điều gì khác nữa không bình thường.
- Không bình thường? Bà có thể nói rõ hơn không?
- Tôi rất lấy làm tiếc, nhưng chính tôi cũng không biết giải thích thế nào cảm giác ấy.
- Trước hết, bà hãy đừng nghĩ đến điều đó quá. Lời giải thích sẽ tự nhiên đến với bà say này. Lúc đó bà hãy báo ngay cho tôi biết. Đồng ý chứ?
- Đồng ý.
Chú thích
(1) Một ngôi nhà nằm ở phía bắc của khu đất.
Cô Gilchrist ấn mạnh chiếc mũ lên đầu mình và vén một lọn tóc vào. Cuộc điều tra đã được định trước vào 12 giờ, bấy giờ mới là 11 giờ 15 phút. Có tiếng chuông.
Cô ra mở, một phụ nữ trẻ, thanh lịch với bộ đồ đen, tay cầm một chiếc vali nhỏ đang đứng trước cửa. Nhận thấy cô Gilchrist có vẻ lo sợ cô vội nói:
- Cô Gilchrist? Tôi là Suzan Banks, cháu gái của bà Lansquenet.
- Ồ, mời bà vào, bà Banks.
- Tôi lấy làm tiếc vì đã làm bà sợ.
- Quả thật là bà đã làm tôi sợ. Có lẽ là vì có một cuộc điều tra trưa nay. Tôi đã hồi hộp cả buổi sáng hôm nay. Cách đây nữa tiếng đồng hồ, có người nhấn chuông, thiếu chút nữa thì tôi đã không dám ra trả lời. Ấy vậy mà đó chỉ là một bà sơ đi quyên góp cho một trại trẻ mồ côi, tôi đã mừng đến mức cho ngay bà ấy 2 shilling mặc dù tôi chẳng hề theo đạo. Mời bà ngồi, bà Banks. Bà đi tàu à?
- Không, tôi đi xe ô tô.
Suzan nhìn quanh căn phòng.
- Cô Cora đáng thương. Bà ấy đã để lại tất cả cho tôi. Cô có biết điều đó không?
- Có, ông Entwhistle đã nói với tôi điều đó. Tôi nghĩ bà sẽ hài lòng vì những động sản. Bà vừa mới lấy chồng hẳn là bà cũng cần. Đồ động sản bây giờ thật đắt. Bà Lansquenet có những thứ khá đẹp đấy chứ.
- Ồ, tôi không có ý định giữ động sản. Tôi đã có rồi. Tôi sẽ cho bán đấu giá chúng. Trừ khi... có thứ nào mà cô thích không? Tôi sẽ rất vui...
Suzan dừng lại nửa chừng, hơi ngại ngùng. Cô Gilchrist vẫn bình thường như không.
- Bà thật tử tế, rất tử tế và tôi rất tôn trọng cử chỉ ấy của bà. Tôi cũng đã có đồ của tôi. Nhưng nếu như bà cho thì tôi muốn xin bà cái bàn nhỏ kia mà bà Lansquenet và tôi vẫn hay dùng trà ở đó.
Hơi rùng mình, Suzan nhìn liếc qua chiếc bàn nhỏ màu xanh, ở trên bàn đầy những cây ông lão màu đỏ tía. Tất nhiên cô hoàn toàn đồng ý tặng lại nó cho cô Gilchrist.
- Cám ơn bà vô cùng. Bà muốn xem các đồ khác bây giờ hay có thể đợi sau cuộc thẩm tra? Tôi định ở lại đây hai ngày để dọn dẹp.
- Bà muốn nói rằng bà sẽ ngủ lại đây?
- Đúng thế, nếu điều đó không gây phiền hà gì.
- Ồ, không, không đâu, thưa bà. Tôi sẽ thay ga trải giường mới cho bà trong phòng tôi, còn tôi, tôi sẽ ngủ dưới salon.
- Nhưng còn phòng của cô Cora cơ mà. Tôi có thể ngủ ở đó.
- Điều đó... điều đó... bà không ngại chứ?
- Cô muốn nói... vì vụ giết người đã xảy ra ở đó? Không sao đâu, tôi có gan đấy cô Gilchrist ạ.
Hai người lên nơi đã xảy ra án mạng,cô gái già đi trước. Căn phòng rất sạch, gọn gàng và hoàn toàn chẳng có vẻ thê thảm tí nào. Nhưng cũng như phòng khách, căn phòng này cho thấy rõ sở thích và con người tầm thường. Phía trên lò sưởi có treo một bức tranh sơn dầu một phụ nữ mũm mĩm đang chuẩn bị tắm. Bức tranh này làm cho Suzaan rùng mình.
- Chính ông Lansquenet đã vẽ bức tranh này, cô Gilchrist giải thích. Vẫn còn nhiều bức như thế nữa ở dưới kia.
- Xấu đến mức ghê tởm!
- Riêng tôi, tôi chẳng thích thể loại tranh này lắm nhưng bà Lansquenet vẫn luôn rất tự hào vì chồng mình là một nghệ sĩ, mặc dù rằng đáng tiếc là tranh của ông ấy chẳng được đánh giá cao lắm.
- Thế tranh của cô Cora thì ở đâu?
- Trong phòng tôi, bà muốn xem chúng bây giờ không?
Với vẻ tự hào, cô Gilchrist giới thiệu kho báu của mình.
Cora chuyên về chủ đề biển. Chụp lại chúng làm bưu thiếp có lẽ sẽ chẳng tồi chút nào, Suzan nghĩ thầm. Nhưng chính ý nghĩ ấy lại làm cho cô tự hỏi hay là Cora đã lại vẽ theo những bưu thiếp?
- Bà Lansquenet bao giờ cũng vẽ thực cảnh - Cô Gilchrist trả lời như vậy khi Suzan lên tiếng hỏi về điều đó - Bà ấy là một nghệ sĩ thực thụ, cô ta nói thêm vẻ phật ý.
Suzan liếc nhìn đồng hồ rồi nói:
- Có lẽ đã đến lúc phải đi đến dự cuộc điều tra. Có xa đây không? Có phải đi xe không?
- Ồ không, đi bộ cũng chỉ mất chừng năm phút thôi.
***
Ông Entwhistle, vừa đến bằng tàu, đã đến gặp và dẫn họ đến tòa án.
Cuộc điều tra của viên cảnh sát tư pháp chưa thu được kết quả gì đặc biệt. Cảnh sát chỉ mới thông báo kết quả khám nghiệm tử thi, kết luận rằng nạn nhân đã bị giết khi còn đang ngủ say dưới tác dụng của thuốc ngủ vì đã không có dấu hiệu gì của một sự chống cự. Nạn nhân đã chết vào khoảng từ 14 giờ đến 16 giờ. Cô Gilchrist khẳng định lại là chính cô đã phát hiện ra tử thi. Sau đó đến lượt thanh tra Morton và một nhân viên cảnh sát trình bày, rồi lại đến lượt viên cảnh sát tư pháp tóm tắt và kết luận là: "Thủ phạm là một hoặc nhiều người và chưa được xác định."
Rời cuộc điều tra và sau khi đi qua đám nhà báo chụp ảnh họ lia lịa, ông Entwhistle dẫn Suzan và cô Gilchrist đến một quán trọ mang tên King s Arms và cô gọi ăn trưa trong một ngăn riêng biệt.
- Một bữa ăn đạm bạc - ông Entwhistle xin lỗi - Nhưng thực ra bữa ăn rất ngon.
- Tôi không biết trước là cô sẽ đến hôm nay, Suzan, nếu không chúng ta đã có thể đi cùng nhau.
- Ban đầu tôi đã không định đến nhưng rồi tôi nghĩ sẽ là không hay nếu không có thành viên nào của gia đình đến dự điều tra. George không có thời gian, Rosamund cũng bận, còn chú Timothy thì không thể đi đâu khỏi nhà được. Như vậy là đương nhiên chỉ còn có mình tôi.
- Chồng cô không đến được cùng cô sao?
- Ồ, Gregory phải trông của hiệu của anh ấy chứ.
Thấy cô Gilchrist có vẻ ngạc nhiên, cô nói thêm.
- Chồng tôi làm việc trong một hiệu thuốc.
- Chú Timothy của cô làm tôi lo lắng. Ông Entwhistle lại nói.
- Chú Timothy? Tôi không nghĩ rằng ông ấy ốm yếu lắm đâu, ông ấy chỉ mắc bệnh tưởng thôi.
- Có lẽ cô có lý. Nhưng không phải sức khỏe của ông ấy làm cho tôi lo lắng mà là bà vợ ông ấy. Tôi được biết rằng bà ấy vừa bị ngã trong cầu thang và đã bị vỡ gót. Bây giờ bà ấy bắt buộc phải nằm một chỗ và chú cô rơi vào một tình trạng đáng buồn.
- Vì bây giờ ông ấy phải chăm sóc bà ấy thay vì bà ấy chăm sóc ông ấy? Điều đó sẽ làm cho ông ấy khỏe ra đấy.
- Nhưng ông ấy sẽ tự mình chăm sóc bà cô tội nghiệp của cô? Họ không có người ở.
- Cuộc sống quả là khó khăn đối với những người già. Tôi nghe nói rằng họ sống trong một trang viên kiểu Georgie.
Ông Entwhistle gật đầu xác nhận.
Ít lâu sau họ rời quán trọ và đi về nhà. Trước cổng, hai phóng viên đang đợi Suzan. Cô nói vài lời không có gì đặc biệt rồi cùng cô Gilchrist đi vào nhà, còn ông Entwhistle thì trở lại quán trọ đặt một phòng. Lễ tang Cora sẽ được tổ chức ngày hôm sau.
- Ồ, xe của tôi vẫn ở ngoài đường - Suzan nói - Tôi đã quên bẵng đi mất. Lát nữa tôi sẽ đi kiếm chỗ đậu khác sau.
- Đừng ra muộn quá, cô Gilchrist khuyên vẻ lo lắng. Tốt nhất là không nên ra khỏi nhà khi trời đã tối.
Suzan nhìn cô hầu gái cưới lớn:
- Chẳng lẽ cô cho rằng một tên giết người vẫn còn lẩn quẩn trong vùng?
- Không, tôi nghĩ rằng bà có lý.
Nhìn thấy cô Gilchrist có vẻ ngượng nghịu, Suzan thầm nghĩ: "Cô ta nghĩ đúng như vậy, nhát gan, thật là không thể tưởng tượng được."
Cô hầu gái của Cora vào bếp pha trà, còn Suzan thì đi vào phòng khách. Vài phút sau có tiếng chuông cửa.
Suzan ra mở. Người bấm chuông là một người đàn ông có tuổi. Ông bỏ mũ chào và nhìn Suzan vẻ vui mừng:
- Bà Banks phải không?
- Vâng chính tôi.
- Tôi là Guthrie - Alexandre Guthrie - một người bạn lâu năm của bà Lansquenet. Có lẽ cô là cháu gái của bà ấy, Suzan Abernethie theo tên con gái của cô, phải không?
- Đúng vậy.
Ông Guthrie chùi giày rất kỹ trên tấm chùi chân trước cửa, bước vào, bỏ áo choàng cùng mũ treo lên cây treo áo, mũ rồi theo Suzan vào phòng khách.
- Thật là buồn. Ông khách nói, từ buồn đã có vẻ hơi khó phát âm đối với ông. Sinh thời tính tình bà ấy rất vui vẻ. Vâng, thật là buồn. Tình cờ tôi có việc đến vùng này và tôi nghĩ rằng mình có nghĩa vụ phải đến dự điều tra và đám tang. Cora tôi nghiệp! Bà bạn nhỏ tội nghiệp của tôi! Tôi đã biết bà ấy ngay sau khi bà ấy lấy Cora Lansquenet. Đó là một người phụ nữ đầy sức sống, quan tâm đến nghệ thuật một cách nghiêm túc. Và cũng quan tâm đến chồng - với tư cách một nghệ sĩ - một cách rất nghiêm túc, thậm chí hơi quá. Suy cho cùng thì đó chẳng phải là một người chồng xấu. Ông ấy hay lang thang, bà hiểu tôi muốn nói gì chứ, và Cora cho rằng tính lang thang đó là tính nghệ sĩ của ông ấy. Đó đúng là một nghệ sĩ, và bởi vậy không có đạo đức. Và bởi vì không có đạo đức tất nhiên ông ta chỉ có thể làm nghệ sĩ mà thôi, Cora chẳng nghĩ gì sâu xa hơn. Cora đáng thương! Bà ấy không có thiên hướng nghệ sĩ nhưng lại rất có lương tri.
- Đó là điều mà mọi người điều nói. Tôi thì tôi không biết rõ bà ấy lắm.
- Bà ấy đã từ bỏ gia đình mình vì Pierre. Bà ấy không xinh đẹp lắm nhưng có duyên. Đó là một người thú vị. Bất cứ lúc nào bà ấy cũng có thể nói một điều mà chẳng ai ngờ đến và khó biết được sự ngây thơ của bà ấy là tự nhiên hay cố ý. Bà ấy là một đứa trẻ thực thụ.
Suzan mời một điếu thuốc nhưng ông khách già từ chối.
- Không, cảm ơn, tôi không hút. Có lẽ bà đang tự hỏi tại sạo tôi lại đến đây.Thành thực mà nói, tôi hơi áy náy. Tôi đã hứa với Cora đến thăm bà ấy từ mấy tuần trước. Thông thường, tôi đến thăm bà ấy mỗi năm một lần, và mới đây, bà ấy đã có hứng mua mấy bức tranh và bà ấy muốn cho tôi xem chúng. À tôi quên chưa nói với cô tôi là người phê bình tranh. Cora rất tin tưởng ở tôi về lĩnh vực này. Nói nhỏ điều này giữa chúng tôi nhé, tôi cũng chẳng giỏi giang gì lắm đâu. Năm ngoái, bà ấy đã muốn cho tôi xem một bức tranh của Rembrandt! Ngay cả là một bản sao tốt cũng không được. Nhưng chẳng biết bà ấy đã tìm đâu ra được một bức khắc của Bartolozzi khá đẹp nhưng đáng tiếc là đã bị lốm đốm mốc. Rồi tôi cũng bán hộ bà ấy được 30 bảng và tất nhiên điều đó đã làm bà ấy thêm hưng phấn. Mới đây, bà ấy đã viết thư cho tôi và nói về một bức nguyên thủy của một họa sĩ người Ý và tôi đã hứa là sẽ đến xem hộ bà ấy.
- Đó là bức tranh kia, Suzan nói, tay chỉ một bức tranh sau lưng ông khách.
Ông Guthrie đứng dậy, chỉnh lại kính và ngắm nhìn bức tranh. Sau một hồi ông nói:
- Cora đáng thương của tôi. Thôi, tôi không làm phiền cô nữa.
- Mời ông ở lại dùng rà đã.
- Ồ, vâng, cảm ơn.
- Tôi sẽ đi mang trà đến.
Trong bếp, cô Gilchrist vừa cho bánh ra khỏi lò. Trà cũng đã sẵn sàng.
- Đó là ông Guthrie. Suzan thông báo. Tôi đã mời ông ấy ở lại dùng trà.
- Ông Guthrie? À, đó là một người bạn thân của bà Lansquenet đáng thương. Ông ấy là một nhà phê bình tranh được đánh giá rất cao.
Bánh ngọt rất ngon, mọi người đều lên tiếng khen làm cô Gilchrist đỏ mặt sung sướng.
- Tôi thấy xấu hổ - ông Guthrie nói - vì ngồi thưởng thức trà ở đây ,ở chính nơi mà Cora đáng thương đã bị giết một cách dã man.
- Ồ, nhưng mà chắc hẳn rằng bà Lansquenet sẽ muốn rằng ông thưởng thức chén trà này. Điều đó tốt cho ông đấy.
- Vâng, cô có lý. Nhưng thật khó tin được rằng một người thân của mình lại bị giết một cách dã man như vậy...
- Đúng vậy, tôi cũng thấy thật khó tin.
- Hơn nữa chắc chắn đó không phải là một tên côn đồ. Tôi biết rõ những lý do đã dẫn đến chuyện này...
- Thật vậy sao? Những lý do nào vậy? Suzan vội hỏi.
- Cô biết đấy, Cora không phải là người biết giữ mồm giữ miệng. Thậm chí bà ấy còn thích chứng tỏ cho người khác thấy bà ấy có thể sáng suốt đến mức nào. Như một đứa trẻ tình cờ khám phá ra một điều bí mật về ai đó. Ngay cả khi bà ấy đã hứa giữ kín điều bí mật nhưng bà ấy vẫn không thể ngăn mình nói ra.
Suzan trầm ngâm suy nghĩ. Cô Gilchrist cũng vậy.
- Vâng, ông khách vẫn tiếp tục, một liều thuốc asen trong một tách trà hay một hộp chocolat gửi qua bưu điện sẽ không làm cho tôi ngạc nhiên. Nhưng một vụ giết người dã man như vậy thì không thể tưởng tượng được.
Ông Guthrie thở dài. Sau khi cảm ơn hai người chủ nhà và chào một cách lịch sự, ông ra đi.
Cô Gilchrist ra tiễn khách và trở lại với một hộp đồ.
- Có lẽ là người đưa thư đã qua khi chúng ta đến tòa án. Ông ấy đã đút hộp này qua thùng thư và nó rơi sau cánh cửa.
Cô mở hộp ra.
- Cái gì đây nhỉ... hình như là một chiếc bánh đám cưới.
Đó là một miếng bánh ngọt hạnh nhân. Trên dải băng buộc có đính một mảnh giấy trên có ghi: "John và Mary."
- Ai đây nhỉ? Thật ngớ ngẩn khi không ghi họ thế này.
- Có lẽ là con gái của Dorothy - cô ấy tên là Mary, nhưng tôi không biết là cô ấy sắp cưới. Hay là John Banfield - có lẽ nó cũng đã lớn và đến tuổi lấy vợ. Hay là con gái nhà Enfield, ồ không, cô ta tên là Margaret. Tôi sẽ nhớ lại sau vậy.
Thu dọn bàn xong, cô đi vào bếp. Còn Suzan cũng đứng dậy và nói:
- Tô sẽ đi tìm chỗ đỗ xe.
Suzan lái xe vào làng. Có đã tìm thấy một trạm xăng nhưng chẳng có nhà để xe. Vậy nên cô đã quyết định đi đến nhà trọ. Khi cô đến có một chiếc Daimler lớn do một ông già lái đang chuẩn bị đi ra, ông mặc ních đầy quần áo ấm, có vẻ là một người từ xa đến.
Anh chàng thợ máy mà Suzan đang nói chuyện cùng nhìn cô một cách chăm chú và dường như chẳng để ý gì đến những gì cô nói.
- Cô là cháu của bà ấy đúng không? Cuối cùng anh ta hỏi với giọng tôn trọng.
- Gì cơ?
- Cô là cháu của nạn nhân đúng không? Anh ta hỏi lại.
- À vâng, đúng thế.
- Thảo nào, tôi cứ nghĩ là đã nhìn thấy cô ở đâu đó rồi.
Suzan lên đường trở về nhà.
- À bà đây rồi - cô Gilchrist kêu lên- Bà thích ăn mì Ý đúng không? Tôi đã chuẩn bị cho tối nay...
- Ồ không, tôi không đói lắm.
Cô vào bếp pha cà phê nhẹ và trở lại phòng khách. Cô Gilchrist mời cô một miếng bánh đám cưới vừa nhận được nhưng Suzan đã từ chối.
- Hừm, ngon đấy chứ, cô gái già nói sau khi nếm một miếng.
Cô đã kết luận: "Miếng bánh là của con gái bà Hélène, tôi đã nhớ ra là cô ấy vừa đính hôn nhưng tôi chẳng còn nhớ chắc chắn tên cô ấy."
Suzan để cô Gilchrist nói chuyện phiếm một hồi lâu rồi mới tham gia vào câu chuyện.
- Tôi nghe nói rằng chú Richard đã đến đây ít ngày trước khi mất.
- Vâng đúng thế. Khoảng ba tuần trước đó.
- Ông ấy đã có vẻ gì là ốm không?
- Không hẳn như vậy đâu. Ông ấy đã có vẻ khỏe mạnh là đằng khác. Bà Lansquenet đã rất ngạc nhiên khi nhìn thấy ông ấy. "Ồ Richard! Sau chừng ấy năm!" "Anh đến xem cô có khỏe không?" "Em khỏe". Tôi nghĩ rằng bà Lansquenet đã hơi bực mình vì chuyến viếng thăm không báo trước sau nhiều năm không thăm hỏi gì này. "Thôi, chúng ta hãy làm lành với nhau đi, ông Abernethie nói. Cô, Timothy và tôi, chúng ta là những đại diện cuối cùng của thế hệ lớn. Với Timothy thì chẳng có thể nói chuyện gì khác ngoài chuyện sức khỏe của chú ấy. Cô có vẻ đã có hạnh phúc với Pierre. Tôi thừa nhận là đã lầm. Cô hài lòng rồi chứ?" Ông ấy đã nói một cách nhẹ nhàng.
- Ông ấy đã ở lại lâu không?
- Không, ông ấy chỉ ở lại ăn trưa thôi. Chúng tôi đã ăn thịt bò.
Trí nhớ của cô Gilchrist phần nhiều dành cho việc nấu ăn.
- Họ đã vui vẻ với nhau chứ?
- Ồ khá vui.
Suzan im lặng một lát rồi lại hỏi:
- Cô Cora có ngạc nhiên không khi nhận tin Richard chết?
- Có, có. Bà ấy đã rất choáng váng.
- Ông ấy đã không nói về bệnh của mình sao?
- Không, nhưng bà Lansquenet đã nói rằng ông ấy có vẻ già đi nhiều. Thậm chí bà ấy đã dùng từ "lão suy".
- Thế cô có nghĩ rằng ông ấy bị lão suy không?
- Ồ không, nếu chỉ nhìn bề ngoài thì không. Nhưng tôi không được nói chuyện với ông ấy nhiều lắm, vì tôi để họ nói chuyện riêng với nhau.
- Cô có nghhe thấy cuộc nói chuyện của họ không?
Suzan đang tự hỏi liệu cô hầu gái có tính nghe lỏm không. Cô Gilchrist đỏ mặt vì bị xúc phạm:
-Không, thưa bà Banks, hoàn toàn không. Tôi không phảiloại người đi nghe lỏm chuyện người khác.
"Như thế có nghĩa là có. Suzan nghĩ thầm. Nếu không cô ta đã trả lời đơn giản là không."
- Đừng nóng cô Gilchrist, Suzan nói, tôi khônng định nói như thế. Nhưng trong những ngôi nhà tường mỏng nư thế này, đôi khi, chẳng muốn người ta cũng nghe thấy chuyện người khác nói.
- Điều đó hoàn toàn đúng, các bức tường ở đây cách âm không tốt và tôi cũng hiểu rằng bà muốn biết những gì họ đã nói với nhau. Nhưng, tôi lấy làm tiếc, tôi chẳng thể giúp gì cho bà được. Nhưng hình như họ đã nói về sức khỏe của ông Abernethie và rồi về một ám ảnh hoang tưởng nào đó của ông ấy. Điều đó hay xảy ra với những người ốm. Bà cô tôi cũng vậy.
Cô Gilchrist lại kể về bà cô hoang tưởng của mình, nhưng Suzan làm như không nghe thấy gì.
- Chúng tôi cũng đã nghĩ như vậy. Những ngườiở của chú tôi rất quý ông ấy và rất choáng váng khi biết rằng ông Abernethie nghĩ rằng...
- Ồ, tất nhiên rồi. Những người ở thường rất dễ mếch lòng trước những chuyện như thế.
- Tôi nghĩ là ông ấy đã nghi họ muốn đầu độc mình.
- Tôi không biết. Thực sự, tôi...
Suzan nhận thấy vẻ lúng túng của cô hầu gái.
- Đó không phải là những người ở sao, một người nào đó khác chăng?
Đôi mắt cô hầu né tránh cái nhìn của người đối thoại. Suzan nghĩ thầm rằng cô Gilchrist này phải biết nhiều hơn là cô ta nói.
Thấy không nên thúc ép, Suzan đổi chủ đề:
- Cô có dự định gì cho tương lai, cô Gilchrist?
- Thưa bà, tôi đã đề nghị ông Entwhistle cho ở lại đây cho đến khi mọi chuyện được giải quyết xong xuôi.
- Tôi biết và tôi rất cảm ơn cô về chuyện đó.
- Tôi cũng muốn hỏi cô xem điều đó cần bao nhiêu thời gian, bởi vì tôi cũng phải tìm một việc làm mới của nữa.
- Chẳng có việc gì nhiều phải làm đâu. Tôi sẽ dọn xong tất cả trong vòng hai ngày nữa.
- Bà quyết định bán tất cả đi à?
- Đúng thế. Tôi nghĩ rằng sẽ có thể tìm được người thuê lại ngôi nhà không mấy khó khăn. Tôi cũng dự định tặng cô ba tháng lương, mong cô chấp nhận.
- Bà thật là hào phóng, tôi rất xúc động. Bà có thể... nếu tôi có thể... nếu cần thiết... bà có thể giới thiệu tôi được không? Chẳng hạ như là nói rằng tôi đã làm cho ai đó trong gia đình bà và người ấy đã rất hài lòng về tôi.
- Tất nhiên, tất nhiên rồi.
- Tôi không biết nếu có thể... - tay cô Gilchrist run run và cô cố gắng lấy lại giọng bình thường - có thể tránh nêu ra tên và hoàn cảnh...
- Tôi không hiểu...
- Ấy là bởi vì bà chưa nghĩ đến đấy thôi. Đã xảy ra một vụ án mạng, một vụ giết người mà người ta đã nói đến khắp nơi, trên báo. Bà hiểu chứ? Mọi người sẽ nghĩ: "Hai người đàn bà chung sống, một người đã bị giết, có thể chính người hầu gái là thủ phạm." Tôi đã nghĩ đến điều đó bao lâu nay rồi và tôi e rằng tôi chẳng thể nào tìm được một việc làm như thế này nữa. Tôi biết làm gì bây giờ?
Cô Gilchrist nói với giọng thống thiết và Suzan rất xúc động. Cô đã nhận ra sự thất vọng của cô gái già dũng cảm nhưng vô vị này, sự sống của cô ta phụ thuộc từ nay vào những gì mà người chủ tương lại nghĩ về cô ta.
- Nhưng nếu người ta tìm ra thủ phạm?
- À, trong trường hợp này thì mọi chuyện đều sẽ tốt đẹp. Nhưng liệu người ta có làm được điều đó không? Theo tôi thì cảnh sát vẫn chưa có hướng điều tra nào cả. Và chừng nào thủ phạm chưa bị bắt thì người ta vẫn có quyền nghi ngờ tôi.
Suzan gật đầu và suy nghĩ. Đúng là cô Gilchrist chẳng có lợi gì trong cái chết của Cora, nhưng có phải ai cũng biết điều đó đâu.
- Thôi cô đừng lo nữa - Suzan nói với giọng vui vẻ - Tôi tin chắc rằng cô sẽ tìm được một việc gì đó ở nhà các bạn của tôi. Sẽ rất dễ thôi.
Chuông điện thoại kêu, cô Gilchrist giật nảy mình.
- Trời ơi, ai thế nhỉ?
- Chắc là chồng tôi đấy. Anh ấy đã nói với tôi là sẽ gọi cho tôi tối nay.
Cô nhấc máy. "Alô? Vâng tôi là Suzan Banks đây" một khắc im lặng rồi tiếng Suzan vang lên. "Alô, anh yêu! Em đây... Ồ rất tốt... Giết người, chưa tìm ra thủ phạm... câu quen thuộc của cảnh sát ấy mà... vâng, không, chỉ có ông Entwhistle thôi... Sao cơ? Khó mà nói được nhưng em cũng nghĩ thế.Vâng, hoàn toàn đúng như chúng ta đã nghĩ... Em sẽ bán hết đồ đạc, chẳng có gì hay đâu. Không trước một hoặc hai ngày. Thật là kinh khủng... Thôi nào, không nhiều chuyện nữa. Em không biết làm gì Greg, anh không... Anh ta lưu ý... Không, không có gì đâu. Chào anh yêu." Và cô gác máy.
Suzan ở lại bên điện thoại một lúc, đôi mày cau lại. Rồi đột nhiên một ý nghĩ lóe lên trong đầu, cô lẩm bẩm "Tất nhiên rồi, đó là điều duy nhất phải làm."
Lại nhấc máy lên, cô xin máy liên tỉnh. Mười lăm phút sau tổng đài gọi lại thông báo là máy gọi không có trả lời.
- Hãy làm ơn thử lại lần nữa cho tôi đi.
Suzan nói với giọng độc đoán và giữ nguyên tai nghe. Một lát sau có giọng một người đàn ông cáu kỉnh và hơi phẫn nộ:
- Alô? Alô? Ai đấy?
- Chú Timothy đấy à?
- Ai gọi đấy? Tôi chẳng nghhe thấy gì cả.
- Chú Timothy, cháu Suzan Banks đây.
- Ồ Suzan à, có việc gì thế? Sao lại gọi muộn thế này?
- Vẫn còn sớm mà.
- Không đâu, chú đã ngủ rồi.
- Chú ngủ sớm thế. Cô Maude có khỏe không?
- Cháu gọi để hỏi thăm cô à? Cô bị ngã vẫn rất đau và chẳng làm được việc gì cả. Chẳng làm được gì. Cô và chú đang gặp khó khăn đấy. Lão bác sĩ ngu ngốc ấy lại không chịu phái ytá đến nhà nữa chứ. Hắn ta nhất định muốn mang Maude đến bệnh viện. Cô chú chẳng có người ở nào cả.
- Chính vì vậy mà cháu gọi điện cho chú đây. Chú có muốn nhận cô Gilchrist không?
- Ai thế? Chú chưa bao giờ nghe thấy cái tên này cả.
- Đó là người hầu gái của cô Cora. Cô ta rất tử tế và được việc.
- Cô ta biết làm bếp không?
- Có chứ. Cô ta làm bếp rất giỏi. Hơn nữa cô ta có thể chăm sóc cô Maude.
- Tốt đấy. Bao giờ thì cô ta có thể đến đây được?
- Cháu sẽ thu xếp nhanh nhất có thể được. Có thể là ngày kia.
- Được lắm, cảm ơn cháu nhiều.
Suzan đặt máy xuống và chạy vào bếp.
- Cô có đồng ý đi Yorkshire, đến giúp việc bà cô tôi không? Bà ấy đã bị ngã và vỡ gót chân. Chú tôi không thể làm gì được. Ông ấy thì hơi khó chịu nhưng cô Maude rất tốt. Cô có thể giúp họ làm bếp và chăm sóc cô Maude.
Xúc động quá, cô Gilchrist đánh rơi bình trà.
- Ồ cảm ơn, cảm ơn vô cùng. Bà thật là tử tế! Tôi có thể tự nhận mình là khéo trong việc chăm sóc người ốm và tôi tin chắc rằng tôi sẽ hợp được với chú của bà. Tôi sẽ làm cho ông ấy những món ăn thật ngon. Cảm ơn, cảm ơn bà.