25-10-2008, 10:22 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
Vén Mà n Bà Máºt
Tôi ở Ãồng Giao vá», trong lòng lại canh cánh Ä‘eo thêm má»™t nguyện vá»ng thiết tha, trong ký ức lại tăng thêm má»™t Ä‘oạn bà sá» má»›i; nhưng bị trôi nổi trong cuá»™c mưu y, mưu thá»±c thưá»ng ngà y, tôi dần dà cÅ©ng chẳng có thà giỠđâu để nghÄ© đến hai câu chuyện ở núi Gôi và Ãồng Giao nữa. Mãi cho đến ngà y tîh cá» khiến tôi gặp gỡ ông Trần Công Chất, trong má»™t trưá»ng hợp ngẫu nhiên, khi tôi mang vợ con lên nghỉ mát tại Sapa.
Riêng tôi, tôi chả muốn Ä‘i xa diệu vợi để là m gì nhưng vợ tôi, Tuyết Tiên, cứ nằng nặc đòi lên Sapa má»™t lần cho khá»i thẹn vá»›i chị em. Không thể từ chối được, tôi đà nh theo ý vợ tôi.
Thế là , dắt dõ bồng bế “quan san ngà n dặm, thê nhi má»™t Ä‘oà n†tôi Ä‘i nghỉ mát Sapa. Cái cảnh Ä‘i nghỉ mát mà phải Ä‘eo đà ng sau má»™t bà vợ dá»nh dà ng má»™t lÅ© con nheo nhóc, thà còn gà là thú nữa? Còn gà thú nữa nếu tôi không gặp cụ Chất ngay trong mấy hôm đầu?
Cái cảnh rừng núi Sapa, không có gà là rừng sâu núi thẳm cả. Sapa là má»™t hòn ngá»c, là má»™t vưá»n hoa cao hÆ¡n mặt đất, là m má»™t nÆ¡i khà háºu đầm ấm, thảo má»™c má»c tốt tươi, non nước hữu tîh. Những đưá»ng lối những bãi cá», những cây rừng ở đó sạch như ly như lai, có thể nằm trên cá» mà ngá»§ không sợ bệnh táºt gà cả. Không má»™t con ruồi, không má»™t con muá»—i, loại vắt thà tháºt không có hẳn. Sapa không phải chỉ đẹp ở những vưá»n đà o, thác bạc, đẹp ở những căn nhà xinh xắn dá»±ng chênh chếch trên sưá»n đồi, Sapa còn đẹp ở chá»— khách đến đây cư ngụ toà n là tay chÆ¡i hà o hoa lịch sá»±, con gái mÆ¡n mởn như trái đà o vừa chÃn, con trai khá»e mạnh như các hiệp sÄ© Ä‘á»i Chiến Quốc, thỉnh thoảng đánh con ngá»±a thồ lên dốc núi, dừng cương đứng lẫm liệt giữa vùng thảo má»™c xanh tươi, gợi cho kẻ bà ng quan má»™t bức ảnh thanh kỳ, tưởng chừng có thể là m sống lại má»™t thá»i oanh liệt cá»§a lịch sá»...
Trước khi mắt được ngắm phong cảnh Sapa, ta hãy phải vượt hết má»™t con đưá»ng xoắn ốc chừng ba mươi lăm cây số, ngùng ngoằng lượn quanh sưá»n đá theo hîh chữ chi, khúc khuá»·u, cong queo, có từng Ä‘oạn chênh vênh hết sức. Trong cái thú Ä‘i chÆ¡i Sapa, có lẽ khoái lạc là con đưá»ng ấy cÅ©ng dá»± má»™t phần. Má»™t bên là sưá»n núi cheo leo hiểm hóc, má»™t bên là hang sâu vá»±c thẳm đầy cây cối um tùm, má»c chi chÃt hai bên bá» má»™t dải suối khổng lồ nước cuồn cuá»™n chảy nhanh như suối thác, đương chảy thỉnh thoảng lại vấy phải má»™t thân cây đổ bắt ngang qua khe, hoặc má»™t tảng đá nhẵn là năm ngay giữa lòng, khiến và thế lại bồng bá»™t nhảy chồm lên, bá»t bắn tung tóe trắng phau, như muôn ngà n tia bạc. Trong khi Ä‘i đưá»ng, xe ô tô không chá»— nà o mở được máy ba cả, cứ phải mở máy hai, sè se cắn lấy đưá»ng thong thả lên dần. Ãi chừng ba mươi ba, ba mươi bốn cây số, khà háºu vẫn còn như thưá»ng, trong ngưá»i vẫn còn thấy nóng ná»±c như khi chưa lên núi; thế mà gần đến địa hạt Sapa, thà tá»±a hồ như có phép tiên biến hóa, khà háºu thấy dịu Ä‘i ngay, mîh bá»—ng cảm thấy hÆ¡i là nh lạnh. Má»™t khi tá»›i hẳn nÆ¡i rồi, sá»± mát mẻ khoan khoái không tả xiết được. Chỉ từ sáng đến chiá»u, xem trong ngưá»i cÅ©ng đã thấy khác ngay; nà o là nhức đầu, khó thở, sổ mÅ©i, hắt hÆ¡i những bệnh vặt đó biến Ä‘i như bị thánh dược xua Ä‘uổi; Ä‘i chÆ¡i chỉ má»™t chốc vá» nhà ăn cÆ¡m đã khá»e bằng hai ngà y thưá»ng, mà sá»± tiêu hóa cÅ©ng rất lưu thông, không bị bÃ, bị trệ như ở chốn thị thà nh.
Nghỉ dưỡng sức mà lên Sapa, chả mấy chốc là nh mạnh không cần uống thuốc, tinh thần mîh cÅ©ng nhá» khà háºu mà sáng suốt tỉnh táo thêm. Tôi chỉ được lên ở Sapa có má»™t thá»i hạn mưá»i ngà y, khi vá» lấy là m quyến luyến, tiếc rẻ, không muốn vá» nữa. Nếu không có vợ tôi, Tuyết Tiên, nhất định bắt tôi phải trở xuống Hà Thà nh, thà có lẽ tôi cứ ở lỳ tại Sapa, dầu phải sống nghèo nà n kham khổ cÅ©ng cam lòng- chúng tôi Ä‘i chÆ¡i là do sá»± tîh cá», ai ngá» sá»± tîh cỠấy rất hữu Ãch cho tôi, giúp tôi được đủ váºt liệu viết xong quyển tiểu thuyết nà y. Tôi đương bị tâm trà bứt rứt và chưa tà được ra bà thuáºt để giải quyết má»™t vấn đỠmà đầu óc tôi đương suy tÃnh: vấn đỠtà ra nguyên thá»§y cá»§a câu chuyện tráng sÄ© không đầu ở núi Gôi. May thay đặt chân lên trên đất Sapa tÃnh tò mò hiếu sá»± cá»§a tôi được thá»a mãn đến cá»±c Ä‘iểm; không những tôi gây dá»±ng lại được má»™t Ä‘oạn bà sá» ngà y nay đã bị vùi lấp hẳn trong gầm dÄ© vãng xa xăm u ám, không những tôi Ä‘em được hẳn bà sỠấy ra ánh sáng, tôi còn được hạnh phúc biết rõ sá»± tÃch cá»§a hai bóng oan hồn ở núi Gôi, và dây liên lạc cá»§a sá»± tÃch đó vá»›i câu chuyện rùng rợn tôi đã nghe ở Ãồng Giao trong cái đêm mưa gió.
Ngưá»i đà n ông giúp tôi Ä‘i ngược dòng thá»i gian để là m sống lại cuá»™c Ä‘á»i Oanh CÆ¡ và hai tráng sÄ© bị tá» hîh, ngưá»i đó là cụ Trần Công Chất, má»™t cụ già thâm nho thuá»™c vá» thế hệ trước, sống lạc loà i ngÆ¡ ngác trong xã há»™i nà y, nhưng vẫn thà nh kÃnh nhẫn nại thá» quan niệm cổ há»§ cá»§a ông cha, không bị ánh sáng lá»™ng lẫy rá»±c rỡ cá»§a đồng tiá»n là m lu má» mất tÃnh tîh, nhân cách. Tôi ngẫu nhÄ© được gặp cụ Chất trên chuyến xe lá»a Hà Ná»™i - Là o Kay, giữa lúc Ä‘ang bồn chồn thấp thá»m không biết vợ chồng tôi sẽ trú ngụ ở đâu má»™t đêm trước khi đáp ô tô lên Sapa nghỉ mát. Tuyết Tiên và tôi bà n tán cùng nhau vá» cách sẽ xá» sá»± như thế nà o trên đất lạ, hai chúng tôi Ä‘á»u tá» vẻ lo ngại, rà rầm suy Ä‘i tÃnh lại mãi không thôi, nhất là khi tà u sắp tá»›i ga Phố Má»›i, sau má»™t ngà y lúc lắc trên má»™t con đưá»ng gay go khúc khuá»·u vô cùng.
Thấy dáng bá»™ lúng túng cá»§a Tuyết Tiên xoăn xoe chung quanh mấy đứa con thÆ¡ và mấy va li đồ đạc, hết dặn bảo các con lại kiểm Ä‘iểm sá»a soạn hà nh lý, má»™t ông cụ già ngồi ngay cạnh chúng tôi từ sân ga Hà Ná»™i, bồng tá»± nhiên quay lại phÃa tôi:
- Tôi xem chừng hai thầy cô đi nghỉ mát Sapa thà phải?
- Thưa cụ vâng! Thưa cụ cũng đi Là o Kay?
- Không, tôi vá» Sapa chá»›. Tôi có nhà ở đó. Tôi di cư lên Sapa đã mưá»i mấy năm nay rồi, từ lúc Nhà nước má»›i bắt đầu khai khẩn hạt ấy.
- Váºy ạ? Thưa cá»± chúng cháu há»i cụ khÃ, không phải: chúng cháu lên nghỉ mát lần đầu, chả có ai quen thuá»™c cả, muốn xin cụ cho chúng cháu ở Ä‘áºu Ãt ngà y, chẳng hay như thế có phiá»n phức hay chăng? Cụ có thể vui lòng dung nạp chúng cháu được chăng?
Ông cụ cưá»i khà khà vẻ nhân từ hiá»n háºu lắm:
- Nếu thế thà quý hóa quá! Thầy cô có lòng yêu hạ cố đến tệ xá thà còn gà bằng. Tôi tuy già rồi, nhưng nhà vắng lắm, chỉ có một đứa con gái đã lớn và một thằng nhỠmà thôi. Thầy cô ở chơi là m bạn với tôi, tôi rất vui lòng. Tôi xin là m hướng đạo cho thầy cô.
Tuyết Tiên hết sức mừng rỡ, vá»™i và ng cho hai con lại lạy chà o ông cụ; cụ vuốt ve hai cháu má»™t cách rất âu yếm tưởng chừng như cháu ruá»™t cụ váºy. Tà u đến ga Là o Kay cụ săn sóc cho cả bầu Ä‘oà n chúng tôi, dắt chúng tôi vỠở Thiên Nhiên khách sạn. Chúng tôi thuê hai phòng, má»™t phòng cho vợ con tôi, má»™t phòng cho tôi và ông cụ. CÆ¡m nước xuá»nh xoà ng cho qua bữa...
Tối hôm đó, câu chuyện cá»§a cụ Chất và tôi chỉ loanh quanh ở các vấn đỠlà m ăn, ở lai lịch tôi và thân thế cụ. Tôi được biết qua loa, cụ là nòi Thổ, mẹ ngưá»i bản xứ mà cha ngưá»i Kinh; thuở bé có xuống Hà Thà nh há»c rồi được bổ Ä‘i phán sá»± các miá»n Cao Bằng, Hà Giang, Là o Kay và Phong Thổ. Sau khi là m việc được hÆ¡n hai mươi năm, cụ xin vá» hưu, lên an cư tại Sapa, chá»— mà cụ cho là kỳ quan đệ nhất. Tôi cÅ©ng kể cho cụ nghe tông tÃch và chà hướng cá»§a tôi, sá»± tÃch nhân duyên cá»§a Tuyết Tiên, con má»™t nhà đại phú hà o chốn kinh đô vá»›i tôi, là má»™t nhà văn sÄ© nghèo nà n...
Nghe tôi nói, cụ chỉ gáºt gù Ä‘iểm má»™t lá»i rất ôn tồn, song chứa đầy triết lý:
- Chẳng qua chỉ là duyên nghiệp cả! Ai mà tránh khá»i nghiện duyên tá»± mîh, mîh đã gây nên?
Thà giỠêm ả bằn bặt trôi, không biết đã lướt qua bao nhiêu độ. Tuyết Tiên và con tôi ngá»§ yên thin thÃt trong phòng bên cạnh, chỉ có tôi cùng cụ Chất nằm lim dim, giữa má»™t vùng lặng lẽ âm u. Bồng đâu, tôi mÆ¡ mà ng thấy bên cạnh có bóng dáng má»™t thiếu phụ áo quần trắng toát, tóc lòa xòa phá»§ kÃn ngang vai, giữa ngá»±c má»™t dòng máu tuÆ¡i phá»t ra đỠsẫm. Tôi giáºt mîh thức dáºy, mồ hôi đẫm ước cả áo sÆ¡ mi. Ngá»n đèn dầu lạc lụn bấc tá»a ra má»™t thứ ánh sáng lá» má», gian phòng tối vắng đõ hiu nhuá»™m má»™t vẻ thê lương ảm đạm.
Không dám chợp ngá»§ nữa, tôi lấy thuốc hút để xua Ä‘uôi những tư tưởng rùng rợn đến ám ảnh tôi. Khó thuốc cuồn cuá»™n tá»a khắp gian phòng, tá»±a hồ có mãnh lá»±c thiêng liêng gạn lá»c sạch trong không gian những bóng hîh ma quá»·.
Khi nghe tiếng động cụ Chất mở mắt ra. Tôi thấy cụ còn thức nên má»i cụ hút thêm và i Ä‘iếu thuốc cho vui:
- Thưa cụ hút với con và i điếu thuốc nữa cho vui, con sợ quá, không dám ngủ.
- Là m sao mà thầy sợ.
- Con vừa chợp mắt Ä‘i, thấy ngay má»™t bóng ma đà n bà trắng lốp, giữa ngá»±c có má»™t vết thương máu tuôn đỠchóe, đến sá» tay lạnh buốt và o tay con, con giáºt mîh tỉnh dáºy mồ hôi ướt đẫm khắp mîh...
- Thôi, Ä‘Ãch thị rồi! Ấy là con gái ông Hưá»ng Quyá»n, bị ngưá»i nhân tîh ghen đâm chết trong phòng nà y đó. Chị ả chết đến năm nay đã mưá»i mấy năm rồi. Ra cái thứ ma chết oan lại bất đắc kỳ tá»§ nà y nó sống dai dẳng tháºt, có khi đến mấy chục năm mà vong hồn vẫn chưa siêu linh.
- Bẩm cụ cũng tin có ma?
- Thầy há»i lạ chá»a! Có chá»› sao không? Ma là giống ở cõi âm cÅ©ng như mîh là loà i ở cõi dương, có gà là lạ. Ai ở địa hạt ngưá»i ấy, miá»…n đừng xâm phạm đến nhai, đừng là m hại đến nhau thà thôi.
- Thưa cụ, mîh có là m gà mà hỠhại mîh?
- Có chá»›. Nó không thể xâm phạm đến mîh được, nhưng nó chá»c ghẹo mîh thá» chÆ¡i. CÅ©ng tá»±a hồ như mîh nói đùa con gái váºy. Má»™t đôi khi, có lợi cho nó, thà nó tà kế tà n sát mîh nữa, tá»· như lÅ© ma trà nh chẳng hạn....
- Bẩm cụ, con nghe nói trên các miá»n thượng du nà y có rất nhiá»u chuyện ma kỳ quặc, chẳng hay có đúng hay chăng? Con chưa bao giỠở lâu tại đồng rừng, nhưng cứ như mắt con đã thấy ở núi Gôi và tai con đã nghe ở Ãồng Giao, thà con phải tin rằng, trong cõi âm u lạnh lẽo cá»§a linh hồn, có nhiá»u sá»± dị kỳ hết sức. Con xin kể cụ nghe hai chuyện nà y, may ra cụ có thể chỉ giáo cho con được chút nà o bổ Ãch chăng, và sống trước con bốn năm chục năm, có lẽ cụ đã từng nghe nói vá» hai sá»± tÃch đó?
Vừa tiêm thuốc, tôi vừa kể dần dà hai câu chuyện bà hiểm lạ lùng, mà tôi đã tưá»ng thuáºt ở trên. Cụ như chăm chú nghe tôi lắm, thỉnh thoảng lại cưá»i mỉm gáºt gù thưởng thức lá»i tôi. Khi thuáºt xong, cụ không đợi tôi phải há»i, nói ngay rằng:
- Thầy vá»›i tôi hẳn có tiá»n duyên, nên má»›i gặp nhau tîh cá» như hôm nay đó! Ãã là bạn có duyên vá»›i nhau tôi nhẽ nà o chẳng bổ chÃnh thêm và o câu chuyện cá»§a thầy cho nó có nghà nh có ngá»n, khiến thầy có thể, má»™t ngà y kia, đêm hiến cho ngưá»i Ä‘á»i. Quả như thầy đã tưởng, tôi có thể giúp thầy gây dá»±ng lại sá»± tÃch nà ng Oanh CÆ¡ được. Hai câu chuyện cá»§a thầy vừa kể, mặt ngoà i tuy không có liên hệ gà máºt thiết vá»›i nhau, song, bá» trong chÃnh là do má»™t gốc mà ra cả.
Ai ngá» má»™t chuyện bị chà và o dÄ© vãng ngoà i năm chục năm rồi, bây giá» lại còn có ngưá»i moi móc lên được? Giá thầy không gặp tôi, chuyện đó sẽ không có gà lý thú đáng ghi chép cả, nó chỉ là hai Ä‘oạn dã sá» rá»i rạc mà thôi. Ãã gặp tôi, tôi Ä‘em hai Ä‘oạn ấy chắp liá»n là m má»™t, biến chúng thà nh má»™t thiên bi sá» ly kỳ. Ngoà i tôi ra, hiện thá»i nay, thá»±c không còn ai có thể giúp thầy là m nên việc ấy. Tôi nói ngoà i tôi, bởi tôi là ngưá»i độc nhất vô nhị giấu trong ký ức thiên bi sá» ly kỳ đó. Thầy đã có duyên vá»›i tôi, thà tôi xin kể thầy nghe.
Ông cụ nói đến đây, ngừng lại má»™t chút. Tôi cà ng nghe cụ, cà ng như nở từng khúc ruá»™t, tai tôi nuốt lá»i cụ má»™t cách thèm nhạt, ngon là nh. Tôi thấy mở đầu đã khá dà i, cÅ©ng hÆ¡i nóng ruá»™t, muốn Ä‘i và o đầu đỠtức khắc. May sao, ông cụ không để tôi mất công chỠđợi.
Ãêm hôm ấy, cÅ©ng trong má»™t gian phòng lặng lẽ âm u, tôi được há»›t trên môi ông bạn già lai lịch cá»§a hai võ sÄ© ở núi Gôi, cÅ©ng như tôi đã trên môi anh Thuá»· đã là m quen được vá»›i má»™t đóa hoa vô cùng mỹ lệ và biết má»™t phần sá»± tÃch cá»§a nà ng Oanh CÆ¡.
Trong hoà n cảnh đêm đó, chỉ kém có má»™t cái bóng yêu kiá»u cá»§a Lệ Thi. Má»™t cái bóng khác, may sao Ä‘á»n bù và o chá»— thiếu; Tuyết Tiên không hiểu và đâu không nhắm mắt được, có lẽ cÅ©ng như tôi sợ con ma đà n bà bị đâm chết, nên mở cá»a phòng sang nghe chõ chuyện dưới chân chồng, vẽ lên ná»n và ng xám cá»§a bức tưá»ng khách sạn má»™t hîh ảnh mảnh khảnh, dịu dà ng, tha thướt như thông lay, buồn rầu như liá»…u rÅ©...
Tà i sản của quykiemtu
Chữ ký cá»§a quykiemtu Rượu gặp bạn hiá»n ngà n chén thiếu
Chuyện ngưá»i không hợp ná»a câu thừa
25-10-2008, 10:24 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
Äẹp Duyên Cầm Sắt
Hồi ấy, nghÄ©a là cách đây đúng 56 năm, mùa Xuân năm giáp Thân (1884) ngà y 16 tháng 2, thà nh Bắc Ninh thất thá»§, vá» tay Pháp. Hai đạo binh, dưới quyá»n chỉ huy cá»§a hai thiếu tướng de Négrier và Brière de L’Isle, má»™t mặt qua sông Hồng Hà , theo dá»c sông Ãuống má»™t mặt ở Hải Dương, Ä‘i tà u tá»›i Phả Lại rồi đổ bá»™, cùng men bá» sông Nguyệt Cầu tiến đánh Bắc Ninh.
tráºn ấy, quân Pháp chỉ mất độ tám tên binh và độ và i chục khẩu súng. Quân Tà u Cá» Ãen, núng thế, rút cả vá» Yên Thế, còn trÆ¡ quân An Nam thế cô, phải cởi giáp lai hà ng. Má»™t vị quan binh đứng đầu cai quản đội binh ta hồi ấy trong thà nh Bắc Ninh là Lãnh binh Lê VÅ© Khúc. Ông là dòng dõi cá»±u thần nhà Lê, tuy không phải tôn thất, song tổ tiên ông đã là m quan tá»›i chức Công Khanh, ba bốn Ä‘á»i nối tiếp nhau trong hà ng tứ trụ. Sau bốn năm thế hệ văn quan, trong há» bá»—ng đổi nghá» nghiên bút sang nghá» cung kiếm, tổ phụ Lê Lãnh Binh xuất chân cá» võ, là m tá»›i NgÅ© Quân Ãô thống, thân sinh ông là m SÆ¡n Nam Ãá» Ãốc, đến Ä‘á»i ông khà nhuệ nhụt Ä‘i chút Ãt, ông chỉ là m tá»›i Chánh Lãnh Binh thôi.
Khi thà nh Bắc Ninh có cuá»™c xung đột binh Ä‘ao, Lê Công đứng trên mặt thà nh đốc thúc quân sÄ©, hợp vá»›i quân Cá» Ãen khánh chiến cùng binh Pháp.
Phải má»™t tốp lÃnh phÃa dưới thà nh bắn lên, ông bị má»™t phát trúng dưới xương vai, má»™t phát trúng tay phải, rÆ¡i mất ba ngón tay. Biết mîh khó lòng chống cá»± được nữa, Lê Công bèn nhảy và o trong thà nh, theo đưá»ng hầm chạy và o chiến trưá»ng, rồi lên ngá»±a phóng thẳng má»™t mạch vá» chá»— đất phong ấp cá»§a ông, ở cách thà nh Bắc Ninh hÆ¡n má»™t dặm. Gia đîh ông ở cả trong ấp đó. Ông vừa phi ngá»±a tá»›i cá»a chưa kịp và o đến sân thà ngã gục xuống, lịm Ä‘i. Vá»±c và o nhà ông cứ thế thiếp dần, máu chảy ra lênh láng, không trối trăng câu nà o cả.
Lê phu nhân hồi đó má»›i non bốn mươi tuổi; bà sống vá»›i hai ngưá»i con trai đã khôn lá»›n, má»™t ngưá»i mưá»i bốn, má»™t ngưá»i mưá»i hai. Cáºu cả tên Lê Mạnh Khôi, cáºu em là Lê Trá»ng Việt. Hai anh em được chứng kiến cái chết thảm thương cá»§a thân phụ lấy là m Ä‘au đớn lắm, tuy còn thÆ¡ ấu nhưng cÅ©ng đã cảm thấy sá»± tá» biệt sinh ly là má»™t ná»—i thương tâm thống thiết nhất trên Ä‘á»i. Hai anh em giúp mẹ tắm rá»a cho cha, khâm liệm tá» tế và an táng cho ngưá»i bị chết nạn chiến tranh và táºn tâm báo quốc.
Thà nh Bắc Ninh bị hạ rồi, khi loạn lạc đã yên, ba mẹ con thu tháºp đồ đạc, bỠđất phong ấp ở Bắc Ninh rút vá» an cư láºp nghiệp ở núi Gôi, là quê quán tổ tiên hai anh em Khôi và Việt.
VỠđến tổ hương, mẹ dệt cá»i vá may để nuôi cho hai con ăn há»c, theo các trẻ con trong là ng. Sang đîh thụ giáo cá»§a má»™t ông đồ. Hai anh em há» Lê rất nhác, chẳng bao giá» thuá»™c bà i vở sá» kinh, chỉ toà n trốn thầy Ä‘i vá»›i lÅ© trẻ con du thá»§ du thá»±c, tà đến chân đồi chÆ¡i đánh tráºn giả và táºp dượt quyá»n cước. Thầy đồ nhiá»u phen đánh đòn rất Ä‘au, mà hai anh em vần không chừa, cứ ham mê nghá» võ hÆ¡n nghá» văn. Bà từ mầu ngà y ngà y hết sức khuyên răn, Khôi và Việt thá» mẹ rất hiếu thảo nên lại quỳ xuống xin lá»—i mẹ và hẹn sẽ ra công chăm chỉ há»c, nhưng đến hôm sau, vắng mặt mẫu thân thà chứng nà o táºt nấy như thưá»ng.
Dần dần, bà mẹ biết rằng máu truyá»n thống chảy trong huyết mạch hai đứa con mîh còn sôi nổi hăng hái lắm, nên cÅ© chỉ bảo ban lấy lệ mà thôi, còn mặc hai anh em Khôi và Việt được tá»± do luyện táºp gân cốt, không ngăn cản nữa. Thà nh thỠđến sáu năm sau, cả hai cùng to lá»›n khá»e mạnh; rõ rà ng má»™t đôi lá»±c sÄ© hùng dÅ©ng, oai phong. Từ khi góa chồng, Lê mẫu là m lụng chăm chỉ, để dà nh để dụm, thu xếp tảo tần, khi bỠấp ở Bắc ra Ä‘i, cứ bao nhiêu cá»§a cải thu vén Ä‘em cả vá» Nam Ãịnh; nhá» thế cÅ©ng có Ãt nhiá»u ruá»™ng nương phong phú, đủ túc dụng má»™t Ä‘á»i. Hai anh em Khôi, Việt, kịp đến tuổi trưởng thà nh, bà chưa có thà giá» lo bá» gia thất cho hai con thà tá»± nhiên lâm bệnh, rồi lúc khá»i, liệt mất cả hai chân, không là m ăn gà được nữa. Hai anh em phải ở nhà lo liệu công việc giúp đỡ mẹ già . Tuy nói là giúp đỡ, nhưng kỳ thá»±c hai cáºu ấm chả được việc gà có lợi, cả bà mẹ ngồi má»™t chá»— mà vẫn phải để tâm coi sóc đến công chuyện hà ng ngà y. Ruá»™ng nương thà bà ấy cho cấy rẽ, cứ đến vụ là có gia Ä‘inh Ä‘i thu thóc lúa vá», hai cáºu ấm chỉ phải trông lÅ© ngưá»i nhà , đừng để chúng ăn bá»›t ăn xén, thế là đủ. Lúc bán lúa cho hà ng sáo, thà cÅ©ng đã có các vú bõ đếm tiá»n Ä‘ong thóc, chả báºn gà đến cáºu ấm cả và cáºu ấm hai.
Những buổi tối không phải coi sóc ngưá»i nhà , ngoà i vụ mùa mà ng và vụ bán chác, hai anh em lại chia nhau, anh ở nhà vá»›i mẹ già ba tháng, em Ä‘i ngao du săn bắn nÆ¡i xa; rồi em lại trở vá» nhà ba tháng trong khi anh được tá»± do Ä‘i chÆ¡i đây đó. Cáºu hai Việt hay và o mạn Ãồng Giao săn bắn, mồi khi cáºu Ä‘i vắng thà cáºu cả có thèm thuồng lắm cÅ©ng không dám rá»i mẹ Ä‘i chÆ¡i nốt, chỉ quanh quẩn và o chợ Ghá»nh lùng hươu nai hay chồn cáo má»™t hai ngà y mà thôi. Nhưng há»… cáºu hai quay gót trở vá», lại tha hồ cho cáºu ấm Khôi muốn vượt bể băng ngà n được tá»›i đâu mặc sức.
Má»™t buổi sá»›m, cáºu Việt vá» nhà bá»—ng thấy vẻ vui mừng tươi tỉnh, song chỉ vung mừng tươi tỉnh được Ãt hôm đầu. Vui tươi xong, cáºu bá»—ng đâm ra thẫn thá», vá»› vẩn, tá»±a hồ thần hồn thần trà bị má»™t cái gà ám ảnh; có ngà y cáºu buồn thỉu buồn thiu chẳng nói má»™t câu nà o, bà mẹ có há»i thà cáºu gượng cưá»i chốc lát, nhưng phút sau, lại trầm ngâm mÆ¡ tưởng nhá»› nhung ai. Thấy anh cả Ä‘i vắng lâu, cáºu lá»™ ra vẻ sốt ruá»™t lắm, chỉ ngong ngóng ra đứng cá»a chầu chá»±c, đợi cáºu Khôi vá» suốt mấy ngà y.
Mong ròng rã ba tháng, cÅ©ng chả thấy, mãi gần sáu tháng má»›i gặp cáºu ấm anh trở lại, tải vá» má»™t xe gạc hươu nai và hai ba tấm da báo, má»™t tấm da cá»p và má»™t bá»™ hổ cốt. Anh em chả kịp hà n huyên nữa; cáºu hai thấy có anh vá» thà mừng quýnh vá»™i và ng thu xếp hà nh lý ra Ä‘i ngay. Lần nà y cáºu Ä‘i chÆ¡i có non ná»a tháng đã vá», Ä‘em theo má»™t ngưá»i con gái mặc tang phục, và má»™t đứa trẻ độ 15 tuổi.
Từ trước tá»›i nay, có nhiá»u nhà phú há»™ và danh giá trong vùng Gôi, thấy hai anh em há» Lê con nhà võ tướng , và rất khôi ngô tuấn tú, có ý muốn gả con cho. Mối lái có đến nhà hai cáºu ngá» lá»i cho Lê mẫu biết, bà cụ há»i ý kiến hai con, song cả hai cáºu, chẳng cáºu nà o bằng lòng láºp gia đîh cả.
Lạy mẹ, anh em chúng con còn Ãt tuổi có Ä‘i đâu mà vá»™i! Mẹ còn trưá»ng thá» nữa, và lão niên đới táºt là má»™t số rất tốt. Nếu mẹ cho phép chúng con, thà chúng con sẽ tá»± chá»n lấy ngưá»i bạn trăm năm chăn gối, như thế sau nà y chúng con chẳng oán than ná»—i gî Duyên số là má»™t sá»± tîh cá» mà thà nh, chá»› biết thế nà o mà chá»n lá»±a.
Lê Mẫu nghe hai con trîh bà y như váºy, cÅ©ng vui lòng chiá»u ý không có ép uổng nữa. Hai anh em và trá»ng võ thuáºt, cÅ©ng chả nghÄ© đến sá»± lấy vợ. Tá»›i khi Việt thîh lîh Ä‘em má»™t ngưá»i con gái ở đâu vá», cả nhà đá»u kinh ngạc hết sức. Cáºu hai Ä‘em nà ng ấy và o lạy mẹ và lạy anh, rồi đầu Ä‘uôi sá»± thể thế nà o, thú tháºt cả má»™t lượt cho mẹ và anh rõ. Lê mẫu má»›i hay thiếu nữ đó là nà ng Oanh CÆ¡, quê ở Bà n Thạch tỉnh Thanh Hóa, mồ côi cha mẹ và hiện không còn ai thân thÃch há» hà ng. Bà và cáºu ấm cả thấy Oanh CÆ¡ thùy mị dịu dà ng lại thướt tha kiá»u diá»…m, nên rất vui lòng đẹp ý, nghỉ ngay đến sá»± cho phép nà ng được cùng cáºu hai Việt sánh đôi. Cáºu hai cÅ©ng chỉ mong ước có thế thôi, lú nghe mẹ và anh nói trúng tâm can mîh, cáºu bất giác đỠmặt tÃa tai, phần và thẹn, phần và mừng, phần và thương anh thương mẹ đã nghÄ© đến hạnh phúc trăm năm cá»§a mîh, không há» cản trở ý định cá»§a mîh má»™t chút cá»n con nà o cả.
Cáºu Việt vá»™i bẩm mẹ là nà ng Oanh còn có anh chị nà ng bị chết trong khi và o rừng gặp cá»p, phải đợi nà ng trừ phục đã má»›i sẽ bà n đến chuyện thà nh hôn. Từ đó, hai cô cháu Oanh CÆ¡ ở hầu hạ Lê Mẫu như hầu hạ mẹ già , không có lòng muốn Ä‘i đâu nữa. Mà cáºu ấm hai cÅ©ng nhưá»ng anh Ä‘i xa săn bắn; vá» phần cáºu, cáºu chỉ muốn ở nhà thần hôn định tỉnh bên gối huyên đưá»ng mà thôi.
HÆ¡n má»™t năm sau, nà ng Oanh CÆ¡ mặc áo quần hồng, quấn khăn và nh dây, che quạt lượt Ä‘á», lạy Lê Mẫu hai lạy để trở nên mợ Hai Việt. Lứa uyên ương má»›i cả ngà y chỉ quấn quÃt lấy nhau, yêu nhau cá»±c Ä‘iểm, khiến mẹ già trông thấy cÅ©ng vui lòng. Trong gia định há» Lê từ đó, cà ng ngà y cà ng thêm vui, thêm thịnh; Oanh CÆ¡ đã từ lâu, Ä‘em vá» cho Lê Mẫu sá»± an nhà n thư thái, Ä‘em vá» cho cáºu hai sá»± hạnh phúc êm Ä‘á»m. Từ ngà y có nà ng, Lê Mẫu không phải nai lưng cáng đáng công việc trong nhà nữa. Bao nhiêu việc tần tảo thu vén gặt lúa, bán thóc, má»™t tay nà ng coi sóc được hoà n hảo, vẹn toà n.
Nà ng là ngưá»i không những có thanh, có sắc, nà ng còn khéo léo đủ đưá»ng, tá» gia ná»™i trợ đảm Ä‘ang khôn xiết. Nhà há» Lê có nà ng thà phòng ốc cá»a ngõ ngăn nắp đâu và o đấy; thá»m gạch, sân hầu bao giá» cÅ©ng sạch sẽ tươm tất; đồ đạc giưá»ng chiếu bao giá» cÅ©ng ngay ngắn chỉnh tá»; cÆ¡m bao giá» cÅ©ng ngon, canh bao giá» cÅ©ng ngá»t; trong gia đîh bao giá» cÅ©ng êm thắm yên vui. Lê Mẫu, nhiá»u phen ngồi bên ngá»n đèn dầu Ä‘á»c sách xem con dâu dệt cá»i, thỉnh thoảng gấp sách ngưá»ng Ä‘á»c trông Oanh CÆ¡ má»™t cách yêu thương âu yếm, bảo nà ng rằng:
- Nà y nhà hai! Mà y vá» là m dâu mẹ, mẹ chả còn có Ä‘iá»u gà trách móc được. Mẹ bîh sinh không có con gái, nay được con mẹ quý mến biết bao. Nhất là tất cả má»i chuyện trong nhà , con má»™t tay thu xếp gá»n gà ng yên ổn cả, khiến mẹ được ăn không dưỡng lão, thá»±c mẹ không ân háºn oán than gà nữa! Sau nà y nếu mẹ thác Ä‘i, buổi lâm chung anh con chưa có vợ, vợ chồng con chưa có con, nếu hai sá»± ấy nhất đán nhá» Trá»i Pháºt, Ä‘á»u được như lòng mẹ ước, thà mẹ dù nhắm mắt cÅ©ng sẽ mãn nguyện đủ trăm bá».
Bà cụ mong như váºy, ai ngỠước mong cá»§a bà có linh hiệu là m sao. Chẳng bao lâu, nà ng Oanh thụ thai, khiến bà thiếu chút nữa mừng quá mà chết. Mãn nguyện khai hoa, Oanh cho ra Ä‘á»i má»™t đứa con gái nhá» giống mẹ như tạc, lại được cái vẻ khảng khái lẫm liệt cá»§a cha. Trong gia đîh, nhá» có đứa trẻ cà ng tăng thêm hạnh phúc êm vui; cáºu Việt, từ buổi có con, chỉ quấn quÃt chung quanh mîh vợ, hầu hạ con như má»™t ông bõ trung thà nh táºn tụy.
Riêng chỉ có Khôi thà vẫn không quên nghá» nguy hiểm, ở nhà không săn bắn táºp luyện là thấy bồn chồn khó chịu vô cùng. Chà ng thưá»ng Ä‘i đây đó suốt năm, ở nhà nhiá»u nhất chỉ được độ và i ba tháng. Má»—i kỳ ở nhà , Khôi lại bắt Việt theo mîh ra chân đồi múa võ, sợ em lâu ngà y không rèn táºp thà gân cốt yếu kém Ä‘i. Bởi thế, cứ độ nà o có Khôi, thà Việt phải tạm xa vợ xa con má»™t ngà y hai buổi, cùng anh ra dượt võ ở ngoà i đồng. Lâu dần thà nh má»™t thói quen, há»… cứ anh Ä‘i vắng thà thôi, lúc nà o anh có ở nhà , Việt lại cùng anh đối thá»§. Hai anh em tá»±a hồ rất có tÃn ngưỡng trong nghá» quyá»n cước; há» thi nhau trổ tà i, không phải để cố ý đánh nhau, cÅ©ng không để khoe khoang tà i nghệ mîh trước mặt công chúng. Công chúng đây là và i ba ngưá»i nhà quê hiá»n háºu, chất phác chả hiểu cung kiếm là gî Lắm khi hai anh em há» Lê rượt nhau chạy bên mîh há», há» cÅ©ng thản nhiên Ä‘iá»m tÄ©nh cà y bừa, không buồn để ý đến. Tuy há» không chú ý ngắm nhî hai cáºu ấm luyện võ, mà trong là ng, từ trên chà dưới, chẳng ai là ngưá»i không rõ hai anh em há» Lê là má»™t đôi tráng sÄ© hùng dÅ©ng, săn bắn rất giá»i, có sức địch nổi muôn ngưá»i. Tiếng đó đồn đại rất xa, quanh má»™t vùng từ Bîh Lục cho đến chợ Ghá»nh, Ãồng Giao, rất nhiá»u tay hà o kiệt, rất nhiá»u đảng lục lâm, Ä‘á»u má»™ tiếng cả hai chà ng Khôi, Việt.
Hai chà ng giá»i võ nghệ gần đến nÆ¡i tuyệt Ä‘Ãch thế mà không bao giá» dùng sức mạnh cá»§a mîh để là m má»™t sá»± gà phạm pháp, hoặc mưu công danh tà i lợi trong Ä‘á»i. Hai anh em chỉ an cư ở thôn quê, sinh hoạt bằng và i mươi mẫu ruá»™ng và bằng nghá» săn hươu, nai, beo, cá»p; há» thá» mẹ chà hiếu, đối vá»›i anh em vợ con, thân bằng cố hữu, chà tîh, tịnh không có má»™t dục vá»ng cao kỳ nà o cả.
Ai ngỠđâu xá» thế đến như váºy mà cả hai Ä‘á»u không tránh khá»i dây oan nghiệt đến chằng và o cổ; má»™t ngà y kia, Khôi, Việt cùng bị tîh nghi, phải bắt giải lên Tỉnh lỵ, rồi chẳng bao lâu, bị ghép và o tá»™i án tá» hîh. Thá»±c là vạ gió tai bay, chả ai hiểu và đâu nên ná»—i. Có kẻ hiếu sá»± len lá»i và o gia đîh hai cáºu ấm, bà n tán rằng chẳng qua chỉ và Oanh CÆ¡ mà cá»a nhà phút chốc tan tà nh. Há» nói:
Phà m giả những đóa hồng nhan rá»±c rỡ và hoà n hảo quá chỉ toà n là những binh khà giết ngưá»i. Muá»™i Hỉ là m chết vua Kiệt, Ãắc Ká»· là m chết vua Trụ, Tây Thi xui Phù Sai vong quốc diệt thân và Bao Tá»± khiến U Vương táng mệnh, còn Quà Phi thà là m Minh Hoà ng sống cÅ©ng như chết, thá»±c quả đà n bà đẹp là cái mầm tai há»a cho Ä‘á»i! Ãến vương bá bị những cá»§a vưu váºt đó còn thiệt thân mất nước nữa huống chi ngưá»i thưá»ng tránh sao khá»i nạn tan cá»a nát nhà !
Câu nói ấy, tuy quá độc địa, song cÅ©ng có má»™t phần sá»± thá»±c. Sắc đẹp nà ng Oanh CÆ¡ quả là má»™t duyên cá»› trá»ng yếu khiến chồng và anh chồng nà ng bị cái nạn Ä‘oản đầu. Hai anh em há» Lê bîh sinh hay Ä‘em nhau ra thà võ ở chân là ng Gôi, Ä‘á»u bị Ä‘ao phá»§ hà nh hîh tại chá»— đó.
Oan hồn, sau khi lá khá»i xác trong má»™t trưá»ng hợp cá»±c kỳ thảm thiết, và uất ức nên không tà i nà o tiêu tán được, nhất là và hai tráng sÄ©, chết rồi, lại không được há» hà ng cầu nguyện cho linh hồn nhanh chóng được siêu thoát. Hấp thụ mãi khà thiêng liêng cá»§a non sông cây cá», hai vong hồn đó lâu dần hóa ra má»™t thứ ma có đủ tư cách hiện hîh vỠđược, hiện vá» chẳng để dá»a nạt hay là m hại ai cả, nhưng chỉ để diá»…n lại má»™t bà i quyá»n xưa kia há» ngà y ngà y hằng táºp luyện ngõ hầu ghi trong cái thế hệ má»›i mẻ nà y vết tÃch má»™t ná»—i thương tâm uất ức cá»§a thá»i dÄ© vãng, má»™t ná»—i Ä‘au thương do “oan nghiệt†dệt thà nh...
Tà i sản của quykiemtu
25-10-2008, 10:25 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
TỠBiệt Sinh Ly
Thưá»ng thưá»ng trong xã há»™i cÅ©ng như trong gia đîh, há»… cứ thịnh vượng quá thà cà ng dá»… suy vong; cÅ©ng như má»™t vết trên bánh xe, khi lên đến đỉnh tuyệt cao rồi thà tá»± nhiên tụt dần xuống dưới. Hạnh phúc trong nhà không bao giá» hoà n toà n hoà n mỹ mãn quá; hoà n mỹ tức là má»™t cái mầm tai nạn, bởi lẽ hóa công hîh như hay đùa ghen vá»›i sá»± sung sướng tuyệt Ä‘Ãch cá»§a loà i ngưá»i.
Oanh CÆ¡ từ ngà y vá» là m dâu há» Lê, Ä‘em vá» cho hỠấy má»i sá»± phong lưu nhà n hạ. Cá»a nhà ngăn nắp, thóc lúa đầy kho, tiá»n bạc cháºt hòm. Lê Mẫu không còn phải lo toan gà nữa. Gia dÄ© Oanh CÆ¡ lại sinh hạ được má»™t đứa con nhá», sá»± vui vẻ trong gia đîh thá»±c quả như pha lê không vết, ai ai cÅ©ng Ä‘á»u sinh hoạt đầy đủ, mãn nguyện, chẳng có ná»—i gà oán than hay ước muốn viá»…n vong. Hoà n cảnh yêun vui êm ấm đó tưởng đâu có thể lâu bá»n vÄ©nh viá»…n, bởi lẽ anh em cáºu ấm không há» là m sá»± gà ám muá»™i phạm pháp, cÅ©ng không bon chen danh lợi mà bôn tẩu, sinh ra các mối oán thù.
Ai ngỠđâu Trá»i già không để cho yên, bá»—ng run rá»§i vạ gió tai bay đến phá nát hạnh phúc nhà há» Lê trong má»™t sá»›m. Căn nguyên tai vạ đó là vô lý, thế mà cÅ©ng xui nên hai kẻ mất đầu.
Số là trong buổi sÆ¡ khai, nước ta còn nhiá»u đảng giang hồ trá»™m cướp, tụ táºp binh lÃnh quấy nhiá»…u lương dân và kháng cá»± cùng nhà nước. Cứ chá»— nà o có rừng cao núi cả khó lòng mang quân đến tiá»…u trừ được là chúng quần tam tụ ngÅ©, bầu má»™t tên chánh soái, rồi láºp ngay má»™t sà o huyệt, má»™t cÆ¡ sở để là m nghá» không vốn muôn lá»i. Những nÆ¡i hiểm trở như các miá»n Yên Thế, Chợ Ghá»nh, Ãồng Giao, Phố Cát, các mạn thượng du xứ Bắc Kỳ và các hạt giáp giá»›i vá»›i dãy núi Giăng Mà n xứ Trung Kỳ, phần nhiá»u là có giặc co, kẻ cướp ẩn nấp ở trong các truông lau, bãi sáºy, các thung lÅ©ng eo hẹp ở chen và o những lá»›p núi cao ngất, gồ ghá» dá»±ng đứng như bức tưá»ng cheo leo, thẳng vút, các nÆ¡i hoang vu cô tịch ở phÃa tây hạt Ãồng Giao như mấy vùng Thạch Thà nh, Cẩm Thá»§y, La Hán, Hồi Xuân, toà n là các trưá»ng mai phục có địa thế, có thắng lợi, giúp cho má»™t tên giặc mang súng ống nấp trong hang hốc bá» bụi có thể má»™t mîh địch nổi và i chục binh lÃnh nhà nước.
Thuở ấy, trong muôn và n đảng giặc cá» lau nhau chui rúc trong các kẽ rừng hốc đá, như ở các vùng núi non hiểm trở tả trên đây, có má»™t và i đảng rất cưá»ng thịnh hiển hách, quân nhà nước lùng bắt trừ khá» mãi không xong.
Có má»™t đảng, trong các bá»n thảo khấu cưá»ng thịnh đó, gồm độ và i trăm tên lâu la, dưới mệnh lệnh cá»§a má»™t tay cuồng nho phẫn chà tên là Nguyá»…n Quán hoà nh hà nh ở biên giá»›i hai xứ Bắc và Trung Kỳ, nhất là ở các vùng Thạch Thà nh, Cẩm Thá»§y, Phố Cát, Ãồng Giao; thanh thế lan dá»c từ Bỉm SÆ¡n đến Chợ Ghá»nh, ngang từ Phát Diệm đến mãi Nho Quan, Hồi Xuân và La Hán.
Ãám giặc cỠấy thưá»ng thưá»ng và o các là ng cướp bóc lương dân, hãm hiếp đà n bà con gái, phá nhà thá», bắt cố đạo, ngang tà ng đốt phá, đến đâu thà xưng hùng xưng bá, sát hại khổ chá»§ dá»a nạt dân nghèo, bắt trâu dê gà lợn mổ xẻ là m tiệc linh đîh chè chén vá»›i nhau, xong rồi vÆ¡ vét đầy túi, kéo cả đà n lẩn tránh tản mát và o các hang sâu khe hẻm trong núi, không tà i nà o tróc nã được. Quan quân truy tầm lùng bắt đã riết lắm, thế mà chúng vẫn chưa bị sa và o pháp luáºt bao giá».
Trên đầu sá», Nguyá»…n Quán, là má»™t kẻ không những chỉ lắm mưu gian kế quyệt, lại còn giá»i võ nữa. Hắn có má»™t khẩu súng há»a mai tháºp bát hưởng, nghÄ©a là bắn luôn được 18 phát không cách xa nhau mấy, lại có má»™t con dao găm hai lưỡi rất lợi hại, rạch ngưá»i như mổ lợn, không há» khó nhá»c chút nà o. Ngoà i hai thứ khà giá»›i đó, Quán còn biết sá» má»™t ngá»n roi gân hổ mà hắn múa vù vù, trông không thấy ngưá»i đâu nữa, khiến tên bắn khó lòng trúng hắn được. Có thế mà thôi đâu, hắn lại còn sở trưá»ng môn ném chuá»—i tiá»n, chuá»—i tiá»n cá»§a hắn tung ra bách phát bách trúng, phi Ä‘oạt được gươm giáo côn Ä‘ao cá»§a bên địch, cÅ©ng là m cho kẻ thù ngã quỵ xuống bị trá»ng thương. Võ nghệ cá»§a Quán thá»±c là gần tá»›i chá»— tuyệt đỉnh. Nếu không giá»i như váºy, hắn đã là m sao thâu phục được lÅ© đầu trâu mặt ngá»±a là m lâu la giúp hắn.
Hắn cứu tụi con em trong đảng đã nhiá»u phen, trong những trưá»ng hợp cá»±c kỳ nguy khốn, hóa nhiá»u đứa từng chịu Æ¡n cứu tá» nên hết sức trung thà nh táºn tụy vá»›i hắn. Tuy giá»i đến đâu thà giá»i, Quán cÅ©ng có ý gî giữ phòng thân, sợ có khi bị ngưá»i ta ném ám khà thà thiệt mạng. Bởi váºy hắn bèn chá»n trong bá»n lâu la, bống tay giá»i võ nghệ nhất để là m bốn kiện nhi há»™ vệ theo hầu.
Bốn tên kiện nhi đó, đáng lẽ bổn pháºn là phải bảo vệ chá»§ tướng trong cÆ¡ nguy biến, ai ngá»i lại chÃnh là Nguyá»…n Quán phải giữ gî tÃnh mạng cho chúng, má»—i lần có những cuá»™c xung đột gay go! Bảy tám phen, giá Quán không giở đến tà i nghệ bắn súng, ném Ä‘ao, quất roi, hay ném tiá»n, bốn tên há»™ vệ ắt bá» mạng từ lâu.
Chúng chỉ được má»™t việc là giúp chá»§ mà thôi, là vây bá»c chá»§ lại, tả má»™t đứa, hữu má»™t đứa, tiá»n má»™t đứa, háºu má»™t đứa, để ngăn ngưá»i ngoà i ném trá»™m ám khÃ. Ngoà i sá»± che chở đó, chúng không là m được việc gà nữa. Bởi thế Nguyá»…n Quán vẫn có ý phà n nà n chưa chá»n được cặp tả hữu nà o có nghệ thuáºt siêu quần để được nhá» mà khá»i bị hao công tổn lá»±c, để má»—i lần có cuá»™c huyết chiến thà chúng gánh vác há»™ cái phần nguy hiểm gian nan. Má»—i lần Ä‘i cướp bóc ở đâu, Quán xem chừng công cuá»™c phải là m to, thà thân Ä‘i đốc suất lâu la đánh phá; nếu Ä‘oán là “tiếng bạc†hôm ấy bé thà chỉ nằm má»™t chá»—, phái má»™t hai tên thá»§ túc thay mîh quản lÄ©nh là xong. CÅ©ng do lẽ ấy, hắn cần phải có bá»n tay chân xứng đáng. Bốn tên há»™ vệ lúc ấy chưa phải là những ngưá»i đáng mặt thay quyá»n Quán mà cai quản được bá»n lâu la, dầu bá»n ấy không lấy gà là m đông cho lắm. Quán có ý muốn tà hai võ sÄ© có bản lÄ©nh, để rá»§ và o phe đảng mîh rồi giao cho cái chân phó soái, há»a may hắn được an nhà n đôi chút.
Có kẻ mách hắn ở vùng núi Gôi có hai thiếu niên tráng sÄ© dòng dõi võ tướng, và lá»—i thá»i nên không lÄ©nh ấn công khanh. Hai ngưá»i đó chÃnh là hai cáºu ấm con quan lãnh há» Lê, võ nghệ Ä‘á»u siêu quần xuất chúng, tÃnh tîh thà cương trá»±c anh hùng.
Nguyá»…n Quán nghe tiếng hai anh em Khôi, Việt đã lâu vẫn có lòng hâm má»™ và cảm phục tà i năng cá»§a hai chà ng, song chưa có dịp nà o là m quen cả. Nay nhân ngưá»i tiến cá», hắn bèn tá»± thảo má»™t phong thư, sai kẻ tâm thức đưa đến núi Gôi cho há» Lê; trong thư đại ý nói rằng:
- “Bỉ nhân trá»™m nghe đại danh hai công tỠđã lâu, thưá»ng ao ước được phen tương ngá»™. Ãấng hà o kiệt tất phải lấy nghÄ©a xá» nhân; bá»±c anh hùng lẽ đâu chẳng lấy ân xá» vá»›i ngưá»i trà thức? Từng mảng nghe hai túc hạ là ngưá»i khoáng đạt, có chà cao xa; váºy nên bỉ nhân đây, cÆ¡m Mạnh Thưá»ng mong đãi khách hiá»n lương, và ng Trịnh Bá rắp tặng ngưá»i tuấn kiệt. Bằng hai túc hạ sẵn lòng giúp bỉ nhân cho hùm thiêng thêm cánh, thà ngoà i giữ chân tay, trong là m lòng dạ, chúng ta tuy Nguyá»…n Lê khác há», rồi sẽ như Hồ Việt má»™t nhà ; nghÄ©a vưá»n đà o rạng tiếng khách ngà n xưa, chúng ta hà chẳng, biết noi theo để cùng gây dá»±ng sá»± nghiệp?... Xin hai công tá» xét cho lòng thà nh thá»±c nà y chá»› có từ nan: được như thế, bỉ nhân sẽ lấy là m vạn hạnh!â€
Hai anh em Lê Mạnh Khôi và Lê Trá»ng Việt được thư ấy vá»™i và ng trả lá»i cho sứ giả Ä‘em vá». Trong tá» phúc đáp, lá»i lẽ ngá»t ngà o khiêm tốn; hai cáºu ấm tỠý rất ân háºn, không thể cùng Nguyá»…n Quán cá»™ng tác được, viện cá»› rằng mẹ già vợ dại, lại “tông đưá»ng chút chá»a cam lòng†nên không thể dứt tîh bá» cá»a nhà và o núi để Ä‘eo roi cắp kiếm theo hầu dưới tướng Nguyá»…n Quán được. Váºy xin ông chá»§ tướng kia hãy tà những ngưá»i phò tá khác. Vả chăng, hai anh em lại tá»± lượng mîh không có tà i cán gì không có thao lược gà để giúp cho Nguyá»…n gây dá»±ng nên cÆ¡ đồ lá»™ng lẫy cả. Muốn cho Nguyá»…n khá»i bị thất vá»ng vá» sau, chi bằng ngay lúc đầu tiên, đừng để cho nhau tưởng tượng quá sâu xa những công cuá»™c vÄ© đại hay vá» má»™t cuá»™c hiệp tác hão huyá»n.
Hai cáºu ấm Lê tuy đối phó má»™t cách quyết liệt vá»›i sá»± má»i má»c cá»§a tên đầu đảng cướp, nhưng bá» ngoà i vẫn dùng lá»i lẽ thanh tao lịch sá»±, không ai bắt bẻ nổi hoặc giáºn dá»—i và o đâu được.
Tưởng như thế tức là yên câu chuyện, không xảy ra Ä‘iá»u gà rắc rối, khó khăn; ai ngỠđâu và mảnh thÆ¡ vô tîh kia hai anh em bá»—ng lâm và o má»™t tîh thế gian nan, cà ng ngà y cà ng nguy hiểm, không tà i nà o gỡ thoát…
Ở má»™t là ng cách núi Gôi chừng hai ba mươi dặm, má»™t đêm kia bá»—ng xảy ra má»™t vụ cướp to. Quân cướp đỠphòng không được cẩn máºt, để mưu kế chúng bị bại lá»™, khiến quan quân biết trước, đến mai phục chung quanh nhà chá»§ và căng lưới sẵn sà ng để dụ cưá»ng đạo và o trong. Quả nhiên sau má»™t tráºn xung đột kịch liệt, mưá»i lăm tên gian phi bị thương chịu cho quan quân trói lại, mưá»i hai tên khác thà tá» tráºn, duy có tên đầu đảng và má»™t Ãt lâu la trốn thoát được mà thôi. Há»i ra má»›i biết tay chá»§ tướng khôn ngoan ấy chÃnh là Nguyá»…n Quán. Y sở dÄ© tẩu thoát được, má»™t là và có súng, hai là nhá» bốn tay thị vệ hết sức xông xáo che chở há»™ y. Trong bốn tên ấy, ba tên bá» mạng trong trưá»ng xung đột; đứa thứ tư thà bị bắt và mang má»™t vết thương trầm trá»ng giữa đùi. Cá»› sao bốn thằng kiện nhi đó lại hy sinh tÃnh mạng cho chá»§ má»™t cách anh hùng như thế? Căn nguyên sá»± hy sinh nà y má»›i kỳ dị là m sao. ChÃnh là bức thư Nguyá»…n Quán đã viết cho hai anh em há» Lê đó. Vốn từ lâu, Nguyá»…n Quán vẫn có ý phà n nà n vá» những tay hầu cáºn mîh không được giá»i, bởi thế má»›i viết thư dụ dá»— hai anh em há» Lê và o phe đảng giúp mîh. Bốn tên hầu cáºn bị chá»§ tướng khinh rẻ, lấy là m căm tức ngấm ngầm trong lòng, nên kịp khi lâm sá»±, chúng má»›i hết sức trổ tà i, thi nhau che gươm đỡ đạn cho Quán, để tá» rằng nghệ thuáºt cá»§a chúng nà o kém gà tà i cán hai gã há» Lê. NgỠđâu và hăng hái quá, chúng Ä‘á»u bị những miếng đòn độc ác cá»§a quan quân mà chết, chỉ còn má»—i đứa sống thà rồi cÅ©ng bị què và tà n táºt suốt Ä‘á»i! Cái kết quả cá»§a má»™t sá»± tức giáºn nhất thá»i nó là như thế. Kết quả ấy cùng chua cay thê thảm bao nhiêu, nó cà ng là m cho tên kiện nhi sống sót nghÄ© thương tiếc anh em đồng đảng, bá»±c tức số pháºn hẩm hiu mà thâm thù thâm oán hai anh em Khôi, Việt bấy nhiêu.
Bởi thế, khi bị giải vá» dinh Ãn sát để lấy khẩu cung, tên gian tặc ấy không ngáºp ngừng gà cả, khai ngay rằng muốn bắt được Nguyá»…n Quán, cứ việc Ä‘em tra tấn hai chà ng thiếu niên võ sÄ© đã giúp ngầm y trong các cuá»™c cướp cá»§a đốt nhà . Hai thiếu niên đó là con quan lãnh Bắc Ninh: Lê Mạnh Khôi và Lê Trá»ng Việt…
Tai nạn nhà há» Lê bắt đầu từ buổi ấy; đương lúc cả nhà chung hưởng hạnh phúc thái bîh vui vẻ, hai anh em bị bắt Ä‘em Ä‘i, ngÆ¡ ngác không hiểu và sao lại xảy ra cÆ¡ sá»± lạ lùng như váºy. Lê Mẫu khá»§ng hoảng lo lắng, bỠăn bá» ngá»§; Oanh CÆ¡ thà khóc lóc suốt ngà y. Vá» phần Nguyá»…n Tiêu, cháu Oanh CÆ¡, sau khi hai công tá» bị giải lên tỉnh rồi tống lao, chà ng bèn vá»™i vã thu xếp hà nh lý theo lên Nam Ãịnh để Ä‘em cÆ¡m nước quà bánh cho hai ngưá»i bị nạn và dò la tin tức thế nà o.
Việt và Khôi bị bắt vừa được hai ngà y thà sáng hôm thứ ba, các quan trên tỉnh vá» khám nhà há» Lê ở tại núi Gôi. Trong cuá»™c khám xét, chẳng bắt được giấy má gà quan trá»ng cả, duy chỉ tà ra được bức thư cá»§a Nguyá»…n Quán mà thôi. Thầy thư ký thông ngôn theo quan Chánh Cẩm đến khám nhà Oanh CÆ¡, thấy nà ng thùy mị dịu dà ng, cứ chòng chá»c ngắm nhî nà ng mãi, khiến nà ng phải sượng sùng e ngại, cúu gằm mặt xuống, không dám ngá»ng đầu lên. “Gái má»™t con, trông mòn con mắtâ€, gia dÄ© nà ng Oanh lại có sắc đẹp tá»± nhiên vẹn vẽ, hóa nên thầy Thông Ngôn cà ng say đắm si mê, thầy tiến đến bên cạnh nà ng, lá»™ ra vẻ hiá»n từ phúc háºu bảo nà ng rằng:
- Bà chớ lo! Tôi xin tîh nguyện là m giấy má hộ bà , để bà đầu đơn khiếu nại cùng Nhà nước!
Oanh CÆ¡ tưởng đấy chỉ là lá»i nói đãi bôi cho đẹp chuyện ai ngá» thầy Thông nói sao là m váºy, ngà y hôm sau vá»™i đến nhà há» Lê thảo các đơn từ tá» tế rồi Ä‘á»c cho Oanh CÆ¡ và Lê Mẫu nghe. Xong thầy xin hai mẹ con ký tên và o đơn rồi đệ trîh lên quan Ãn. Khi thầy Thông ra vá», hai mẹ con Oanh CÆ¡ cảm chút tîh săn sóc đến ngưá»i có nạn, nên Ä‘em gạo tiá»n ra tiá»…n, song thầy Thông má»™t má»±c từ chối, nhất định thế nà o cÅ©ng không nháºn.
Cách đấy Ãt lâu, chẳng biết Tòa Xá» và tuyên án ra là m sao, chỉ rõ ngà y 26 tháng 3, đầu giá» Mão, anh em công tá» há» Lê bị Ä‘iệu vá» núi Gôi, tró và o hai chiếc cá»c đóng thấp ở má»™t sưá»n đồi. Mưá»i hai tên đạo tặc đồng đảng vá»›i Nguyá»…n Quán cÅ©ng bị trói như thế chung quanh mîh hai cáºu ấm.
Trên sưá»n đồi, trước mặt lÅ© tá»™i nhân, ná»n đất bị san phẳng để dá»±ng má»™t cái rạp lá»›n, chung quanh có tinh kỳ đỠối, gươm giáo sáng quắc, tà n quạt uy nghi. Trong rạp, trên má»™t chiếc ghế bà nh, đằng trước có bà y hương án, má»™t ông quan áo mÅ© chỉnh tá», cân Ä‘ai bối tá» trịnh trá»ng, ngồi chá»…m chệ uy nghi, sắc mặt nghiêm nghị đượm vẻ sát khà lạnh lùng. Diện mạo cứng cá»i đó thá»±c là hợp vá»›i vẻ long trá»ng thê thảm cá»§a pháp trưá»ng. Bên mîh Giám trảm quan có các viên bá»™ hạ, các lÃnh tráng theo hầu và má»™t bá»™ đà n sáo bát âm. Hai bên trước cá»§a rạp, má»™t bên là giá trống cái má»™t bên là giá chiên đồng; hai tên lÃnh mặc quần áo chẽn và ng nẹp Ä‘á», chân thắt xà cạp Ä‘iá»u, cầm dùi đứng chá»±c sẵn.
Trong hoà n cảnh lạ lùng nghiêm nghị ấy bá»—ng thấy má»™t ngưá»i đà n bà khóc sướt mướt như mưa như gió, vừa thất thểu tiến đến. Thiếu phụ đó mặc đồ sô gai trắng, bá» tóc xõa, đội mÅ© mấn che lấp cả mặt mÅ©i cho nên không ai nháºn rõ được dung mạo nà ng. Nà ng bồng má»™t đứa con thÆ¡, rẽ đám ngưá»i Ä‘i xăm xăm và o táºn giữa pháp trưá»ng, tá»›i gần má»™t tá»™i nhân nâng đứa hà i nhi cho anh ta hôn; Ä‘oạn, phá»§ phục dưới chân anh ta khóc nức nở, nói không ra tiếng.
Phạm nhân đó nà o phải ai xa lạ, chÃnh là công tá» Lê Trá»ng Việt, mà thiếu phụ kia là nà ng Oanh CÆ¡. Nà ng Oanh CÆ¡ ngồi xệp xuống đất, bên cạnh chồng, ruá»™t gan quằn quại như dứt ra từng Ä‘oạn má»™t; cảnh sinh ly tá» biệt, tá»± nhiên đến há»§y hoại gia đîh êm thắm nhà nà ng, nó tà n ác quá, Ä‘au đớn quá, khiến nà ng không còn tâm hồn nà o nữa, không còn đủ tri giác và tinh thần sáng suốt để tà ra má»™t lá»i lẽ gà thống thiết khóc chồng và từ giã anh chồng. Nà ng cứ quỳ má»p dưới đất. Cáºu ấm hai, trông thấy vợ con lòng cÅ©ng tan tác, không há» cầm được nước mắt. Nhưng đã đến trưá»ng hợp nà y, cáºu đà nh phải cúi đầu nhẫn nhục trước sắc lệnh cay nghiệt cá»§a định số, thổn thức bảo vợ rằng:
- Em khá mau vá» Ä‘i, đừng ở chốn rÆ¡i thịt đổ máu nà y là m gá Ngaỳ nay anh sở dÄ© đương tuổi thanh niên mà bá» vợ con, chịu bất đắc kỳ tá» má»™t cách thảm thiết thế nà y, chẳng qua chỉ và tiá»n oan nghiệp trái đó mà thôi, có cưỡng cÅ©ng vô Ãch! Thân phụ chúng ta, xưa xông pha trong vòng khói lá»a, chém giết tà n sát cÅ©ng nhiá»u, các oan hồn bởi thế má»›i theo dõi dòng há» nhà ta mà trả thù, báo oán. Ãến lúc váºn trong nhà suy bÄ©, lại có cả hai con ma rừng thuở trước cÅ©ng hùa và o tác quái; mạng anh nghÄ© cho kỹ, thá»±c là khó nổi bảo toà n. Em còn nhá»› câu chuyện ma rừng anh thuáºt lại em nghe trong cái đêm vắng ẻ, khi hai ta má»›i bắt đầu gặp gỡ nhau không? Thôi em, em hãy vá» Ä‘i! Anh sống khôn chết thiêng, sẽ theo dõi bóng em, phù há»™ cho em mãi mãi! Em còn trẻ, có nhan sắc; Ä‘á»i em còn chan chứa hạnh phúc, em chá»› nên nghÄ© luôn đến kẻ khốn nạn nà y là m gî Anh phúc má»ng đức bạc, không được cùng em thá»§y chung trá»n nghÄ©a; má»™t mai anh chết rồi em nên quên hẳn anh Ä‘i, chá»n lấy má»™t kẻ xứng đáng trao thân gá»i pháºn, may ra sao nà y sẽ không đến ná»—i khổ sở nghèo hèn. Còn như đối vá»›i anh, duyên số hai ta chỉ còn đến đây là đoạn tuyệt. Em đừng nên quá câu nệ, nghÄ© vẫn vÆ¡ mà chịu thiệt thòi cả má»™t Ä‘á»i xuân trẻ tốt tươi. Thôi, anh nói thế đủ rồi, em đứng dáºy Ä‘i vỠđừng bịn rịn dùng dằng nữa.
Trá»ng Việt căn dặn vợ vừa xong, thà có má»™t tốp lÃnh vâng lịnh Giám Trảm Quan, cầm roi đến xô Ä‘uổi Oanh CÆ¡ ra ngoà i. Nà ng bèn đặt phịch đứa con thÆ¡ xuống bãi cá», bá» mặc nó khóc oe oe, thụp xuống lạy anh chồng hai lạy, rồi lạy chồng hai lạy vừa lạy vừa khóc lóc thảm thương. Ãoạn nà ng bế cháu lại hôn bác, nâng con cho hôn cha, rồi bồng nó lá»§i thá»§i bước ra khá»i vòng cấm địa cá»§a pháp trưá»ng. Nà ng Ä‘i má»›i được và i bước đã nghe tiếng loa nổi dáºy như má»™t hiệu còi thảm thiết, bi ai, tiếp đến má»™t tiếng trống trầm trầm và má»™t tiếng chiêng lanh lảnh. Tùng! Bi ly! Nà ng ngoái đầu lại, hốt nhiên hoa mắt choáng váng, ngã gục trên thảm cá».
Thà ra má»—i tiếng loa, tiếng trống, tiếng chiêng báo hiệu như thế là má»™t mệnh lệnh khai Ä‘ao. Ãao phá»§ mặc áo chẽn Ä‘en, thắt dây lưng Ä‘iá»u buá»™c thà nh tua ra phÃa tả múa may giữa đám tá» tù, cứ má»—i lần nghe dứt tiếng chiêng sau cùng là hắn khoa thanh mã tấu đưa má»™t linh hồn vá» chÃn suối...
Bãi chân đồi núi Gôi ngà y nay chỉ còn là má»™t cảnh hiá»n là nh phẳng lặng, có ai hay nó đã là m sân khấu cho má»™t tấn tuồng cá»±c kỳ bi đát mà những vai đà o kép bây giá» Ä‘á»u đã khuất, chỉ còn lại sá»± tÃch thương tâm cá»§a há», hai mảnh hồn oanh phiêu diêu tán tụ, thỉnh thoảng lại hiện lên chốc lát để ká»· niệm lại cho đỡ tiếc cuá»™c Ä‘á»i trai trẻ đầy hy vá»ng, má»™t sá»›m mai chẳng mai bị cắt đứt dưới lưỡi gươm tên Ä‘ao phá»§ vô tîh!
Hai cáºu ấm chết rồi, chẳng bao lâu Lê Mẫu cÅ©ng buồn thảm mà chết theo; Oanh CÆ¡ trước kia sống nghèo nà n cô độc, nay cÅ©ng lại sống nghèo nà n cô độc, cùng má»™t đứa con thÆ¡ ấu và má»™t đứa cháu vị thà nh niên. Bao nhiêu sản nghiệp trong nhà , lúc hai cáºu ấm Lê bị tù tá»™i đã Ä‘em bá» cả lo lót, tháºm chà bán cả ruá»™ng vưá»n thế mà gỡ cÅ©ng không xong. Những đơn từ và má»i công việc chạy chá»t, bởi cá»› cáºu Nguyá»…n Tiêu còn bé dại, nên nhá» Æ¡n Thầy Thông Ngôn coi sóc há»™ từ trước đến sau. Thầy Thông thá»±c quả là ngưá»i quý hóa. Giữa khi trong nhà lâm biến, thầy má»™t lòng tîh nguyện đến đỡ đần dù khó nhá»c thế nà o cÅ©ng chẳng từ nan. Những buổi lấy khẩu cung ở giữa tòa, thầy đã cố ý bênh vá»±c che chở cho hai anh em há» Lê, song quan trên nghiêm khắc quá, nên không tà i gà là m giảm tá»™i được chút nà o. Kịp đến khi chồng và anh chồng nà ng Oanh bị hà nh hîh rồi, thầy lại tá»± đứng lên giúp đỡ má»i việc ma chay tống táng rất là tươm tất. Thấy cô cháu Oanh CÆ¡ lâm thế quẫn, nghèo nà n chả có tý gà thầy nhiá»u phen giúp tiá»n, giúp gạo, đối vá»›i gia đîh nhà nà ng rõ ra má»™t vị ân nhân hà o hiệp. Thầy Thông không những chỉ phúc háºu, từ tâm thầy còn là ngưá»i đứng đắn nghiêm trang nữa; trước mặt má»™t quả phụ trẻ đẹp như Oanh CÆ¡, không há» bao giá» Thầy có má»™t lá»i bá»m xÆ¡m bợm bãi cả.
Mãi đến khi nà ng hết tang chồng đã hÆ¡n má»™t năm, lúc bấy giá» thầy thấy gia đîh nà ng quẫn bách quá, má»›i sai mối lái lại há»i nà ng và đưa cho nà ng má»™t lá thÆ¡ đại ý như sau:
- “Tôi xem chừng cái thế bà không thể đứng má»™t mîh mãi, và cứ thết, bà lấy kế gà mà sinh nhai và nuôi hai cháu còn thÆ¡? Như bà không có lòng tục huyá»n thà thôi, tôi không dám nói. Còn nếu bà liệu phải bước Ä‘i bước nữa bởi tîh thế bó buá»™c thà tôi có má»™t lá»i nà y tâm sá»± mong bà rá»™ng lượng xét cho. Tôi đây cÅ©ng góa vợ đã lâu, không có con; ở trong cảnh cô tịch quạnh hiu mãi, lấy là m buồn lắm. Chi bằng có sá»± nà y là lưỡng toà n hÆ¡n cả: chúng ta hợp nhau lại để gây dá»±ng má»™t gia đîh tươi vui đầm ấm, tưởng những kẻ nÆ¡i chÃn suối cÅ©ng hiểu tîh thế mà tha thứ cho ta. Bà nghÄ© thế nà o?
Thá»±c ra Oanh CÆ¡ cÅ©ng muốn thá»§ tiết vá»›i chồng cho trá»n nghÄ©a ái ân và đá»n tấm Æ¡n tri ngá»™, nhưng trong buổi khốn khó nà y, nà ng còn có con thÆ¡ phải nuôi nấng dạy dá»— nên ngưá»i cho khá»i phụ lòng kẻ khuất. Nà ng là má»™t phụ nhân yếu Ä‘uối, không có gia tư Ä‘iá»n sản, cÅ©ng không nghá» nghiệp sinh nhai, chả lẽ cứ á»· lại mãi và o lòng tốt cá»§a thầy Thông để cô cháu mẹ con được no thân là nh áo? Vả lại, gian đîh nà ng thụ Æ¡n cá»§a Thầy quá nặng nay cÅ©ng là má»™t dịp để Ä‘á»n đáp chút Æ¡n ấy. Bởi thế nà ng nháºn lá»i giá nghÄ©a cùng thầy, mong rằng sẽ có thể dá»±a và o thầy được để gây dá»±ng cho đứa con gái bé nên ngưá»i tá» tế. Nà ng có lấy thầy chăng nữa, cÅ©ng chỉ và đứa con thÆ¡ dại và đứa cháu bé mà phải cải giá, chá»› lòng nà ng thà đã héo khô rồi, còn có ái tîh đâu nữa! Ãi tîh cá»§a nà ng nó đã theo cáºu ấm Lê cùng xuống tuyá»n đà i, nà ng không thể má»™t Ä‘á»i yêu đến hai lần, nếu ngưá»i đó không phải chà ng thứ tá» há» Lê sống lại.
Tà i sản của quykiemtu
25-10-2008, 10:26 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
Äèo Ô Quý Hồ
Trên con đưá»ng gháºp ghá»nh từ Sapa qua Phong Thổ má»™t Ä‘oà n khách dừng chân nghỉ giữa con đèo Ô Quý Hồ. Ãoà n hà nh khách có mưá»i hai ngưá»i: má»™t ngưá»i đà n bà và má»™t ngưá»i con gái bé ngồi ghế đăng sÆ¡n, má»™t ngưá»i con trai cưỡi ngá»±a, còn bao nhiêu là phu khiêng ghế và tải đồ đạc.
Há»i ra má»›i biết ngưá»i đà n bà đó là bà Tri Châu Phong Thổ, chồng vừa ra đất ấy phóng nháºm được Ãt lâu nay. Ãứa con gái bé là con bà , ngưá»i con trai là cháu bà . Ãoà n phu để chiếc ghế đăng sÆ¡n ở chá»— có bóng mát, rồi há» tản mác ngồi má»—i ngưá»i ở má»™t gốc cây để nghỉ chân dưỡng sức. Bà Tri Châu lúc bấy giá» giở tráp trầu ra ăn má»™t miếng, trông bà có vẻ buồn rầu lo lắng, nhưng vẻ lo buồn không là m thế nà o át được sắc đẹp dịu dà ng sắc sảo cá»§a bà . Bà ăn mặc cá»±c kỳ diá»…m dắn, ná» nếp, không Ä‘eo lắm và ng ngá»c, không đánh phấn thoa son; song cà ng ngắm bà cà ng thấy có duyên, cà ng bị say đắm và đôi con mắt mÆ¡ má»™ng cá»§a bà , đôi mắt đăm đăm nhî và o quãng chân trá»i xa thẳm.
Lúc ấy và o khoảng ba giá» chiá»u. Bóng nắng xê xế, trên đưá»ng rừng mát mẻ dá»… chịu lắm. Ngưá»i thiếu nên Ä‘i ngá»±a buá»™c con váºt đỡ chân cá»§a chà ng và o má»™t góc cây, rồi Ä‘i dạo quanh quẩn ngắm nhî vẻ đẹp lá»™ng lầy tươi thắm cá»§a ngà n ná»™i. Tụi phu có vẻ mệt nhá»c, và hỠđã tất tưởi cả ngà y rồi, ai ai cÅ©ng nhân dịp lúc dừng chân mà quạt mồ hôi, và nghỉ ngÆ¡i cho lại sức. HỠđể các rương hòm rải rác dá»c đưá»ng, núi, rồi ngồi phanh ngá»±c ra mà quạt, có ngưá»i thà dá»±a và o gốc cây, vách đá mà lim dim ngá»§, chả ai để ý đến chiếc đăng sÆ¡n để ngay sát rá núi trước mặt bãi sáºy rưá»m rà .
Bá»—ng đâu, má»™t tiếng la to là m cho má»i ngưá»i hoảng hốt đứng cả dáºy, rồi đến tiếng khóc, rồi đến má»™t lá»i kêu the thé vang lừng trong rừng sáºy đưa ra:
- Cháu Tiêu Æ¡i! Cháu nhá»› lấy lá»i cô đó.
Xong, im bặt. Cả Ä‘oà n ùa lại mé đăng sÆ¡n. Cô bé con nằm chết ngất, ngẹo đầu dá»±a và o thà nh ghế, còn bà Tri Châu thà đã biến Ä‘i tá»± lúc nà o rồi. Dưới đất, ngay chá»— đăng sÆ¡n, có vết bốn cái vuốt in sâu xuống cát. Ãoà n phu nháºn ra đó là dấu chân hổ. Thà ra bà Tri Châu đã bị hổ cắp tha Ä‘i.
Bà Tri Châu đó là Oanh CÆ¡. Ngà y nay, theo đúng nghiệp số cá»§a nà ng, nà ng phải theo hai anh chị chết dưới vuốt thiêng cá»§a loà i mãnh thú. Con hổ nà y rîh nà ng từ lâu lắm, nó định bắt nà ng Ä‘i đã mấy năm nay rồi! Bởi gà chưa có dịp nà o nên nó đà nh phải đợi sau khi bắt hụt nà ng má»™t phen ở mé Ãồng Giao. Tra khảo anh chị nà ng, nó biết nà ng tất phải qua đèo Ô Quý Hồ và theo chồng ra Phong Thổ. Nó phục trong bụi lau đợi nà ng ở đó. Ngà y giá» nà ng đã đến, số kiếp nà ng đã táºn, nà ng đã bị nó nhảy ra ngặm chặt lấy lôi Ä‘i, giữa khi cháu nà ng và các phu khiêng Ä‘á»u vô ý má»—i ngưá»i chăm chú và o việc riêng cá»§a mîh.
Ãá»i Oanh CÆ¡ thế là đoạn tuyệt; nà ng vừa ra khá»i kịch trưá»ng mà nà ng đã đóng má»™t vai đà o thương hết sức bi ai. Nhưng ká»· niệm cá»§a nà ng mãi mãi vẫn không bị lu má» trong lá»›p bể dâu; hîh bóng nà ng còn sống trong tâm hồn con nà ng và cháu nà ng. Trước khi nhắm mắt lá Ä‘á»i, nà ng đã tà ra được má»™t bà máºt: là chồng cÅ© nà ng, Lê Trá»ng Việt không phải bị các quan tòa lầm lẫn bắt buá»™c và o tá»™i chết, mà chÃnh là kẻ thù đã thêu dệt đã bịa đặt ra nhiá»u chuyện để xui giục quan tòa hạ bút phê án tá» hîh. Kẻ thù ấy, độc địa thay lại là thầy Thông, ngưá»i đã cùng nà ng giá nghÄ©a sau nà y. Cáºu Lê Trá»ng Việt chết được hÆ¡n má»™t năm, nà ng nghe lá»i đưá»ng máºt cá»§a thầy cùng thầy kết bạn tâm giao. Sau khi vá» nhà thầy được ba năm thà thầy bổ Ä‘i Bắc Cạn, rồi được 2 năm nữa thầy thăng Tri Châu, lên phó nháºm ở Phong Thổ. Trong khi chung chạ, nà ng nháºn ra thầy Thông là ngưá»i gian trá xảo quyệt, chỉ có vẻ ngoà i niá»m nở lịch sá»±, mà thá»±c tîh trong lòng chứa đầy các kế độc, mưu sâu, nà ng nháºn được rằng thầy là kẻ tham lam bôn tẩu, tà cách hại nhân thắng ká»·, má»™t là để ăn tiá»n cho già u có, hai là để chóng cao thăng. Thầy đã là m cho bao nhiêu gia đîh tan nát, bao nhiêu nhân váºt Ä‘iêu linh, thế mà không tá» vẻ gà hối háºn cả, lại còn đắc ý là đằng khác. Những giá» phút chăn gối, nà ng cố ý gợi lại chuyện chồng cÅ©, than vãn sao kẻ kia vô tá»™i mà đến ná»—i bị quan trên ghép và o tá»™i tá» hîh. Nghe nà ng căn vặn thầy Thông cứ ầm ừ không trả lá»i; mãi lâu lắm, lâu lắm, má»™t đêm mà trá»i đất lạnh lùng buồn tẻ, má»™t đêm mà hoà n cảnh như gợi lòng ngưá»i, thầy Thông má»›i khe khẽ rỉ tai nà ng bằng má»™t giá»ng trầm trầm, ngần ngại:
- Sở dÄ© tôi yêu mợ quá, nên buá»™c lòng phải là m như thế! Ãáng lý ra, anh em há» Lê không đến ná»—i chết, chỉ phải tù tá»™i mà thôi; tôi có nói thêm và o nên há» má»›i bị xá» trảm. Song ngẫm ra đến ái tîh là hết, tôi có ý thương mợ, nên má»›i gây ra tá»™i ác ấy; không thà là m sao có ngà y nay?
Từ khi nghe lá»i thú nháºn cá»§a thầy Thông. Oanh CÆ¡ coi thầy như con váºt dữ, ngoà i mặt nà ng không lá»™ ra vẻ gà giáºn dá»—i căm tức cả, nhưng trong lòng nà ng chứa chất má»™t khối oán háºn tầy đîh. Nà ng oán thầy khẩu pháºt tâm xà , là m hại ngưá»i ngay thẳng để quyến rÅ© vợ ngưá»i ta mà vẫn nhởn nhÆ¡ vui vẻ, hîh như không coi việc ác cá»§a mîh là má»™t sá»± xấu xa. Nà ng trót đã lấy thầy, không lẽ giết thầy để rá»a háºn cho ngưá»i đã thác; vả có giết thầy chăng nữa, cÅ©ng không đủ trả thù rá»a oán; tá»™i thầy đáng phải hîh phạt thế nà o cho thầy sống cÅ©ng như chết, ăn mất ngon, ngá»§ mất yên, đêm ngà y tâm trà lo sợ, hối háºn, hai mắt dở mù dở sáng, để thấy những cảnh mất đầu đổ máu tá»± tay thầy đã gây nên. Như thế, may ra má»›i xứng đáng. Nà ng muốn tà kế báo thù như thế, nhưng thá»i gian thấm thoát, nà ng chưa tà được kế gî Có lắm lúc mối oán háºn trong lòng như sóng nước chÆ¡i vÆ¡i, trần lên tá»›i cổ, nà ng muốn chém thầy ngay, đầu độc thầy ngay, song chợt nghÄ© đến đứa con gái còn thÆ¡, nà ng lại nén dằn, giả bá»™ ra vẻ Ä‘á»m đạm như thưá»ng, khiến thầy không nghi ngá» gà hết.
Ãể biết rõ ngà y xưa thầy hà nh động thế nà o, Oanh CÆ¡ lần vá» Nam Ãịnh, đến tòa xứ, há»i những ngưá»i bạn cá»§a thầy Thông, nhá» há» cho xem táºp hồ sÆ¡ cá»§a cái án cÅ© Lê Trá»ng Việt. Xem táºp án ấy nà ng má»›i hay lá đơn khiếu nại thầy đã là m há»™ cho mẹ con nà ng đại ý như sau:
“Chúng tôi là Bùi Thị Lan, vợ góa cá»§a quan nguyên Lãnh binh Lê văn Khúc, và Nguyá»…n Oan CÆ¡, nà ng dâu thứ hai cá»§a vị cá»±u quan ấy, cúi đầu thà nh khẩn kÃnh xin các Quan Tòa đèn trá»i soi xét trông lại cho chúng con nhá».
Nguyên hai tên Lê Mạnh Khôi và Lê Trá»ng Việt tức là con, anh chồng và chồng chúng con, gần đây lại can phạm và o vụ cướp ở Là ng Ngá»c ChÃnh Hạ. Tên đầu đảng bá»n cướp đó là Nguyá»…n Quán, có rá»§ rê ngưá»i nhà chúng con là m việc phạm pháp; ngưá»i nhà chúng con trót dại giúp đỡ quan phản nghịch, nhưng cúi xin các quan thương cho mà đừng bắt tá»™i, bởi lẽ, nếu hai anh em Khôi và Việt bị tá»™i, thà há» Lê chúng con sẽ tuyệt tá»±. Khôi và Việt còn mẹ già năm nay đã ngoà i 50 lại có vợ dại con thÆ¡, không biết nương tá»±a và o đâu, tîh cảnh thá»±c là bi thiết, cúi xin các quan mở lượng hải hà , hết sức che chở bao dung cho, chúng con sẽ ngáºm và nh kết cá», đội Æ¡n các quan lá»›n vạn bá»™i.â€
Má»™t lá đơn như thế, có bao giá» hai mẹ con nà ng Oanh chịu ký tên ở dưới, nếu thầy Thông không Ä‘á»c trái Ä‘i má»™t cách khác, bảo rằng hai cáºu ấm Lê không từng và o phe vá»›i đảng cướp bao giá». Cứ theo lá đơn nà y, thà rõ rà ng là , nà ng Oanh CÆ¡ và mẹ chồng nà ng đã nháºn rằng hai cáºu ấm có Ä‘i ăn cướp tháºt, và kêu xin quan tòa ra tay tế độ, mở đưá»ng hiếu sinh cho. Nà ng Oanh xem đến đấy, khà giáºn bốc lên ngùn ngụt nà ng phải rút khăn lau mồ hôi trán đến bốn năm lần. Nà ng lại giở xem nữa. Ãến Ä‘oạn lấy khẩu cung, cá»§a anh em Khôni, Việt mà chÃnh thầy Thông hồi ấy đã dịch cho các quan tòa nghe, như sau nà y:
“Chúng tôi và có Ä‘iá»u tức giáºn nên Ä‘i theo đảng cướp. Nay đã là m nên tá»™i, chúng tôi không hối háºn gà cả!â€
Trá»i Æ¡i! Có lẽ nà o anh chồng và chồng nà ng lại Ä‘iên cuồng ngá»™ dại mà khai như váºy? Thá»±c tîh há» có Ä‘i theo đảng cướp bao giá»! Con ngưá»i độc địa sâu cay là m sao! Thế mà ngoà i mặt vẫn đạo mạo nghiêm trang, ai nà o dám bảo là má»™t kẻ giết ngưá»i không Ä‘ao kiếm.
Sau khi ở Nam Ãịnh vá» Oanh CÆ¡ viện hết lẽ nà y đến lẽ khác, không há» chung chạ gối chăn vá»›i thầy Thông nữa. Cho mãi tá»›i ngà y thầy được giấy quan trên cho thăng chức Tri Châu, và bổ Ä‘i Phong Thổ. Thầy Ä‘i trước, chỉ Ä‘em má»™t Ãt hà nh lý, dặn nà ng ở lại Bắc Cạn rồi Ä‘em ngưá»i nhà và đồ đạc theo sau. Trước khi lên đưá»ng, không hiểu tại sao nà ng cảm thấy má»™t sá»± gà buồn buồn khó tả, tá»±a hồ báo trước cho nà ng biết, nà ng sắp gặp những tai nạn bất ngá». Rá»a mặt, nà ng ngá»i thấy nước có mùi tanh; ra cá»a nà ng bị vấp suýt ngã; rồi lại có con chó và ng đến kéo áo như muốn lôi nà ng trở lại... Thá»±c là những Ä‘iá»m quái dị vô cùng. Nà ng bèn thảo má»™t phong thư di chúc trao cho cháu Nguyá»…n Tiêu; Ä‘oạn, nà ng bà y tá» ná»—i oán háºn cá»§a mîh cho cháu rõ và bảo chà ng rằng:
- Cháu chịu khó giữ lấy thư nà y cho kÃn đáo cẩn tháºn lắm má»›i được! Khi nà o em Quyên (con gái nà ng) đýng 18 tuổi, bấy giá» cháu má»›i kể lại sá»± tÃch cha nó thế nà o cho nó nghe. Và cháu sẽ bảo nó theo đúng lá»i cô mà báo thù. Báo thế nà o cho kẻ kia phải Ä‘iêu linh, khổ sở, còn cÅ©ng như mất chá»› đừng giết hại nó là m gá Bởi giết nó, tức là gia ân cho nó đấy. Ãi chuyến nà y, cô cảm thấy mệnh số cô hîh như sắp hết; cô cháu ta sẽ cùng nhau vÄ©nh quyết nay mai. Trên Ä‘á»i nà y, cô không còn ai há» hà ng thân thÃch cả, chỉ có cháu và em Quyên. Cô thưá»ng vẫn thương cháu như con, váºy má»™t mai cô có mệnh hệ nà o, cháu sẽ nghÄ© tîh táºn lá»±c giúp em cho nó trả được thù ấy. Ãó là cháu đáp nghÄ©a cho cô đấy!
Ná»—i lo ngại cá»§a nà ng Oanh CÆ¡ quả nhiên thà nh sá»± tháºt. Nà ng bá» con thÆ¡ cháu bé ở lại vá»›i cuá»™c Ä‘á»i tà n ác, để má»™t mîh lánh sang cõi thế bên kia.
Câu chuyện sá»± tÃch nà ng Oanh đến đây là dứt.
Từ ngà y nà ng bị hổ tha và o rừng, thà cứ những đêm mưa gió bấc, những đêm u ám không trăng, trên quãng đèo Ô Quý Hồ lại văng vẳng có giá»ng Ä‘á»n ca não ruá»™t, ai bạo gan xông xáo trong đêm khuya rừng vắng, thà thấy ba cái bóng ma ngồi đà n hát cho má»™t con cá»p lá»›n ngồi nghe. Quái trạng đó hiện chán ở đèo Quý Hồ thà lại quay vá» hiện ở Ãồng Giao. Ở đây, cÅ©ng như ở kia, chỉ là do má»™t gốc tÃch mà xảy ra tîh trạng ghê rợn ấy. Nà ng Oanh thác rồi, 15 năm sau, con gái nà ng má»›i thay nà ng báo thù cho cha là Lê Trá»ng Việt. Câu chuyện báo thù ấy, lại là má»™t vấn đỠkhác, nó dà i dòng lắm, và nó ly kỳ rùng rợn chẳng kém gà câu chuyện cá»§a Oanh CÆ¡. Con ngưá»i độc nhất vô nhị được rõ nguồn gốc và kết quả sá»± báo thù ấy là tôi, bởi lẽ tîh cá» và duyên số đã khiến tôi đóng má»™t vai thụ động trong tấn kịch thương tâm chua xót ấy. Mà cÅ©ng và có chân trong kịch, nên tâm tôi bị Ä‘eo má»™t vết Ä‘au đớn thấm thÃa đến nay quá bốn mươi tuổi rồi, cÅ©ng vẫn chưa nguôi... Nhưng mà ... Mai kia khi đến Sapa, trong những giá» phút rãnh rá»—i tôi sẽ dần dần thuáºt lại để ông thưởng thức!...
Cụ Trần Công Chất nói đến đây, ngừng lại, tôi nhî qua cá»a sổ trong phòng thấy áng sáng má» má» Ä‘ang xuyên qua luồng kÃnh...
_____________________________________
Viết xong tại phố NghÄ©a Ãịa Tây, ngà y mùng bảy tháng tư năm Canh Thîn, tức là ngà y 23-5-1940 âm lịch.
TCHYA-ÃÃI ÃỨC TUẤN
Tà i sản của quykiemtu