Ha ha...ta không biết và cÅ©ng không Ä‘á»c mục Tunglam nói, vì có thá»i gian ta và o Vietphrase Ä‘á»c hay có gì thì và o bình vá» PNTT.
Nhưng đạo hữu há»i đến thì ta trả lá»i má»™t chút vá» những gì ta biết và những gì ta Ä‘oán...
Trước hết phải nói rằng "trá»ng sinh" hay "trùng sinh", "linh sâm" hay "linh tham" cÅ©ng không quan trá»ng lắm. Lý do, như má»i ngưá»i Ä‘á»u biết là trong tiếng Việt có rất nhiá»u yếu tố vay cá»§a Hán, có yếu tố vay hai, ba lần và o các thá»i kỳ khác nhau nên tạo ra cách phát âm khác nhau, như: mả, mồ, má»™; buồn, phiá»n; buồng, phòng... Do đó mà có chuyện như đạo hữu vừa nói.
Ta nhá»› lần mấy vị gv ở ÄH Tổng hợp Hà ná»™i biên táºp để in lại bá»™ Tam Quốc diá»…n nghÄ©a, hỠđã chữa "thất phu" thà nh "sất phu" (Như trong lá»i Khổng Minh mắng Vương Lãng: "Tên thất phu đầu bạc, thằng lão tặc râu trắng kia"...). Lúc đó ta cÅ©ng ấm ức, vì má»™t phần ta quen vá»›i cách dịch cá»§a Phan Kế BÃnh và Bùi Ká»·, đồng thá»i ở nhiá»u sách khác ta cÅ©ng chỉ thấy "thất phu" chứ không thấy "sất phu" bao giá» cả. Ngoà i ra trong hệ liên tưởng (có thể không chÃnh xác) thì "thất" có thể mang nghÄ©a "mất", đối nghÄ©a vá»›i "đắc" > "được": "đắc thất thốn tâm tư"... (như "thất tiết", "thất thân", "thất vá»ng"...> "thất phu">không xứng đáng, không đúng là đà n ông), nếu đổi thà nh "sất" thì ta thấy khẹc khẹc...con mẹ nó chả có nghÄ©a chó gì.
Ngoà i ra trong tiếng Việt còn phổ biến má»™t hiện tượng ta tạm gá»i là biến cáºn âm Ä‘i kèm vá»›i di cáºn nghÄ©a, như: "chuyên, chuyển, chuyá»n"; "dù, dầu, dẫu"...("chuyên" chỉ dùng trong và i địa phương miá»n bắc, như khi rót nước từ cái nà y sang cái khác, đối vá»›i nhiá»u ngưá»i Việt khác là không tồn tại)...
Theo ta thì là "trùng" hay "trá»ng", "sâm" hay "tham"... có thể là thuá»™c vá» trưá»ng hợp thứ nhất. Có Ä‘iá»u rõ rà ng là dùng "trùng" thì sá»± liên tưởng nghÄ©a cá»§a phần lá»›n ngưá»i Việt là dá»… dà ng hÆ¡n "trá»ng" nhiá»u ("trá»ng" dá»… liên tưởng đến "nặng", "quan trá»ng" thá»±c ra là "xem nặng", gần giống như "coi khinh" là "xem nhẹ" váºy thôi). Còn "sâm" thì dá»… hiểu vá»›i nhiá»u ngưá»i Việt, "tham" thì hầu như Ãt ngưá»i Việt có đủ vốn hiểu biết để dá»… dà ng tìm ra nghÄ©a...)
Bên cạnh đó cÅ©ng nên lưu ý đến cái mà GS Phan Ngá»c gá»i là "âm hưởng trang trá»ng" cá»§a các từ Hán-Việt.
Theo ta Ä‘oán thì lý do dùng "trá»ng" hay "tham" là vì nó đúng vá»›i cách Ä‘á»c Hán-Việt ban đầu cá»§a hai yếu tố nà y, chứ không phải cách Ä‘á»c đã Việt hóa vá» sau nà y (có nhiá»u yếu tố Việt hóa đến mức mà nhiá»u ngưá»i cứ nghÄ© là gốc Việt chứ không phải gốc Hán, tuy không đúng vá»›i trưá»ng hợp Ä‘ang nói, nhưng cứ thá» so sánh "mả" và "má»™"; "buồn" (muá»™n) và "phiá»n"; "buồng" và "phòng"...thì có thể hình dung ra Ä‘iá»u đó).
A a ta cÅ©ng dăm Ä‘iá»u ba chuyện váºy, có gì sai lầm thì cÅ©ng mong các vị có chuyên môn hay hiểu biết hÆ¡n chỉnh sá»a giúp cho. Sai đâu sá»a đấy. Nếu bá»±c lên thì sai cho sai luôn. Hắc hắc...
Last edited by phucvanphan021; 04-11-2009 at 12:16 AM.
|