Từ điển Hán Việt HVDic 2.23
(Ngày cập nhật: 09-02-2004)
1. Thoả thuận
Trước khi sử dụng chương trình, bạn phải đồng ý với TẤT CẢ các điều khoản sau:
- Đây là chương trình miễn phí, có thể được sao chép và tái phân phối tự do, với điều kiện chương trình không bị thay đổi. Những sửa đổi không được sự đồng ý của tác giả có thể bị truy tố trước pháp luật.
- Vì chương trình không được làm với mục đích thương mại, tác giả của chương trình hoàn toàn không chịu bất cứ trách nhiệm nào về ảnh hưởng của chương trình. Tác giả cũng không đảm bảo dữ liệu trong chương trình có ý nghĩa về mặt pháp lý, dữ liệu này không thể được dùng làm cơ sở trước pháp luật.
2. Download và cài đặt
Để dùng chương trình bạn cần:
- Download chương trình về ở đây.
- Chương trình yêu cầu gõ tiếng Việt bằng bảng mã Unicode dựng sẵn (bảng mã số 39 của VietKey 2000). Tất cả các thông tin bạn nhập trong chương trình đều dùng bảng mã này. Bạn cũng cần thêm một chương trình để gõ tiếng Việt theo bảng mã này. Tôi khuyên bạn dùng chương trình VietKey 2000.
- Chương trình yêu cầu bạn có 2 font chữ sau để hiển thị:
- Tahoma: để hiển thị tiếng Việt trong giao diện của chương trình. Font này với Windows 98 và Windows 2000 trở lên đều có sẵn với bảng mã Unicode. Chương trình yêu cầu font này phải còn nguyên, không bị cài đè bởi các chương trình khác, nếu không có thể tiếng Việt trong chương trình sẽ không được hiển thị đúng.
- PMingLiU: để hiển thị các ký tự chữ Hán theo mặc định (bạn có thể dùng font khác nếu muốn). Font này không có sẵn trong Windows mà bạn cần phải cài thêm vào máy của bạn. Bạn có thể cài font này bằng một trong các cách sau:
- Đánh dấu vào mục Office Shared Features -> International Support -> Traditional Chinese Font khi cài đặt bộ Microsoft Office 2000 hoặc Microsoft Office XP.
- Download font đó ở đây và tự cài đặt. Sau khi download về máy, bạn vào Control Panel -> Fonts, sau đó vào menu File -> Install New Font để cài font này vào máy.
- Download font đó ở đây và dùng chức năng cài đặt font trong HVDic (từ 2.07 trở lên) để cài đặt.
3. Tra cứu chữ Hán
Bạn có thể dễ dàng tra các từ chữ Hán theo phiên âm, theo nghĩa, theo bộ thủ hay theo ký tự chữ Hán.
Để tra một từ theo phiên âm, theo nghĩa hoặc theo ký tự chữ Hán, bạn ấn
Ctrl+F và nhập các thông tin vào hộp thoại, sau đó ấn
Tìm từ đầu hoặc
Tìm tiếp.
Chú ý: Trong ô
Chữ Hán bạn có thể nhập chữ Hán hoặc mã số Unicode của chữ. Ví dụ:
越 tương đương với
8D8A,
越南 tương đương với
8D8A 5357.
Từ HVDic 2.13, trong ô
Phiên âm và ô
Nghĩa, bạn có thể dùng biểu thức quy tắc chuẩn để tìm từ.
Bạn có thể xếp danh sách từ theo phiên âm, bộ thủ hoặc theo số nét của chữ, giúp việc tra cứu và tìm các cách đọc khác nhau của cùng một từ thuận tiện hơn. Để chọn cách sắp xếp từ, bạn chọn mục tương ứng trong menu
Sắp xếp theo.
Tra cứu nhanh từ ứng dụng khác
Chức năng tra cứu nhanh đã được thêm vào HVDic từ phiên bản 2.17. Bạn có thể tra một từ chữ Hán từ bất cứ ứng dụng nào khác. Để dùng chức năng này, trước hết bạn phải đánh dấu (mặc định chưa được đánh dấu) vào ô
Tra cứu nhanh trong cửa sổ
Tuỳ chọn để kích hoạt. Sau đó mỗi khi muốn tra từ, bạn cần đánh dấu (bôi đen) từ đó rồi ấn tổ hợp phím
Alt trái+Shift trái+C, một cửa sổ sẽ hiện ra các thông tin về từ bạn muốn tra. Bạn có thể tra từ theo chữ Hán, theo mã Unicode hoặc theo phiên âm (tương ứng với c
hế độ phiên âm hiện thời).
4. Gõ chữ Hán 
Để gõ chữ Hán, bạn ấn F3, một cửa sổ sẽ hiện ra để soạn thảo. Vì việc nhập chữ Hán được thực hiện dựa trên phiên âm từ nên bạn cần chọn đúng
chế độ phiên âm Hán Việt hoặc Pinyin trước khi gõ. Nếu bạn muốn nhập theo âm Hán Việt thì trước hết bạn cần bật chức năng gõ tiếng Việt và đặt bảng mã là Unicode dựng sẵn trong chương trình gõ tiếng Việt của bạn (ở đây tôi lấy ví dụ
VietKey 2000 thì bạn dùng bảng mã số 39), kiểu gõ tiếng Việt tuỳ thói quen của bạn, không ảnh hưởng đến việc gõ chữ Hán.
Để nhập một từ, bạn gõ vào ô trên cùng trong cửa sổ phiên âm của từ đó. Ngay lập tức ở danh sách bên dưới sẽ liệt kê các từ chữ Hán có âm tương ứng với chỉ số phía trước. Sau đó bạn cần nhập tiếp phần chỉ số của từ mà bạn muốn gõ.
Ví dụ (ở đây tôi giả sử bạn gõ TELEX và chế độ phiên âm Hán Việt): để nhập chữ
Việt 越, bạn gõ
Vieetj, trong danh sách bên dưới sẽ hiện ra các chữ:
1 越,
2 粵,
3 粤,
4 鉞, 5 戉, 6 钺 và
7 樾, vì chữ
越 bạn cần nhập có chỉ số
1 nên bạn cần gõ thêm
1. Như vậy để nhập chữ
越, bạn cần gõ
Vieetj1.
Chú ý:
- Trong danh sách các từ được liệt kê, bạn có thể xem nhanh nghĩa tương ứng bằng cách ấn chuột trái vào từ đó.
- Bạn cũng có thể nhập một từ đã được liệt kê trong danh sách bằng cách chọn từ đó (gõ Enter hoặc ấn đúp chuột trái vào từ đó). Bằng cách này, bạn không cần phải nhập chỉ số.
- Khi số từ đồng âm trong danh sách nhiều hơn 9, bạn cần nhập đủ cả số 0 khi chỉ số của nó chỉ có một chữ số (tức 05 thay vì 5).
- Bạn có thể gõ cả từ ghép nếu nó tồn tại trong từ điển. Ví dụ (gõ TELEX): để nhập Việt Nam 越南, bạn gõ Vieetj Nam1.
- Trong danh sách các từ đồng âm, nếu các mục liền nhau có cùng màu thì đó là các cách viết khác nhau của cùng một từ.
- Trong danh sách từ, chữ có chỉ số màu xanh là chữ phồn thể, màu đỏ là chữ giản thể, màu hồng là chữ cả phồn thể lẫn giản thể, màu đen là chữ chưa xác định loại.
Ví dụ (gõ TELEX, phiên âm Hán Việt): để nhập hai câu thơ sau:
南國山河南帝居
截然定分在天書
bạn gõ:
nam2 quoocs1 sown1 haf01 nam2 ddees01 cuw1 (gõ Enter để xuống dòng)
tieetj1 nhieen2 ddinhj1 phaanj1 taij1 thieen03 thuw01
5. Chuyển đổi dạng chữ
Bạn có thể dùng HVDic 2.12 trở lên để chuyển đổi chữ Hán từ văn bản dạng phồn thể sang giản thể hoặc ngược lại, từ giản thể sang phồn thể. Bạn chỉ cần nhập văn bản chữ Hán gốc trong một cửa sổ
Soạn thảo rồi ấn vào nút tương ứng. Trong quá trình chuyển đổi, nếu HVDic gặp một chữ nghi vấn, bạn sẽ phải chọn chữ tương ứng.
6. Đọc chữ Hán
Từ phiên bản HVDic 2.11, trong cửa sổ
Soạn thảo có thêm chức năng đọc chữ Hán theo
chế độ phiên âm hiện thời bạn chọn. Bạn nhập văn bản chữ Hán và HVDic sẽ chuyển sang dạng văn bản phiên âm.
7. Chế độ phiên âm
Từ HVDic 2.13, bạn có thể chuyển đổi chế độ phiên âm của từ giữa âm Hán Việt và âm Pinyin bằng cách chọn mục tương ứng trong menu
Chế độ phiên âm hoặc ấn tổ hợp phím
Alt+Shift+H hay
Alt+Shift+Y tương ứng với chế độ phiên âm Hán Việt hay Pinyin mà bạn muốn chọn.
8. Sửa đổi dữ liệu
Bạn cũng có thể nhập thêm các từ chưa có trong từ điển hoặc sửa đổi các từ có sẵn, chỉ cần đánh dấu vào
Được phép sửa (trong menu con
Sửa dữ liệu) là bạn có thể làm bất cứ gì bạn muốn! Nhưng trong trường hợp không nắm rõ hoặc không có nhu cầu sửa đổi, tôi khuyên bạn không nên đánh dấu vào đó, để tránh những sửa đổi nhầm lẫn đáng tiếc xảy ra.
9. Tra cứu trực tuyến
Từ phiên bản 2.13, HVDic có kèm theo một phiên bản từ điển trực tuyến. Bạn có thể tra cứu từ trực tiếp
tại đây.
10. Lời cảm ơn
Xin chân thành cảm ơn
Xích Phi Hổ
Ban quản trị trang Đặc Trưng
đã giúp đỡ tôi thực hiện chương trình.
Nguồn: Thi Viện
Các chủ đề khác cùng chuyên mục này:
