Äau đáu Hoà ng Sa - Truyện ngắn cá»§a Phan Trang Hy
Äau đáu Hòang Sa - Truyện ngắn cá»§a Phan Trang Hy
Äau đáu Hòang Sa
KÃnh tặng các chiến sÄ© Hoà ng Sa, Trưá»ng Sa…
Lệ thưá»ng, ngà y nà o cÅ©ng váºy, lão Ban lại ra biển. Không nhìn thấy biển là lão cảm thấy sao sao ấy. Lão dá»… nổi cáu vá»›i vợ. Chỉ cần nhìn thấy biển, nhìn ra ngoà i khÆ¡i xa là lão má»›i dịu Ä‘i những cáu ghét cá»§a cuá»™c Ä‘á»i. Lão Ä‘i biển không phải để nhìn thiên hạ tắm, không phải táºp thể dục dưỡng sinh, cÅ©ng không phải bông lÆ¡n chá»c ghẹo những mụ hồi xuân. Lão nhìn biển như thể cho vÆ¡i bá»›t ná»—i lòng cá»§a mình, khi chẳng biết tá» cùng ai. Thưá»ng là lão Ä‘i má»™t mình. Nhưng lần nà y lại khác. Lão cùng thằng cháu ná»™i ra biển chÆ¡i.
Nhìn thằng cháu Ä‘ang lượm những vỠốc, vá» sò, những con sao biển, lão thấy hồn mình như nháºp và o sóng biển. Vẫn tiếng sóng vá»— bá», vẫn tiếng rì rà o cá»§a đại dương, cá»§a hồn biển Äông muôn thuở. Vẫn đâu đây từ cõi sÆ¡ khai nước mặn, trá»i nồng. Bá»—ng thằng Phong - thằng cháu ná»™i cá»§a lão - lên tiếng :
- Nội ơi ! Nội coi nè ! VỠốc nà y đẹp quá, nội ơi ! - Vừa nói, nó vừa chạy tới khoe lão.
- Ừ ! Äẹp quá !- Lão khẽ nói.
Nhìn vỠốc trên tay thằng Phong, lão lại nhớ cái vỠốc mà lão đã tặng cho Vũ - ba của thằng Phong. Quá khứ ấy như hiện ra trước mắt …
Lão là m sao quên được cái ngà y lão được nghỉ phép vá» thăm gia đình ở Äà Nẵng. ÄÆ°á»£c trở vỠđất liá»n, được thăm vợ, thăm con - thăm cái thằng con trai, cái thằng con mà lão chưa biết mặt, lão cảm thấy sao quá tuyệt vá»i. Nằm thao thức, nghe sóng, gió mang vị mặn trong đêm, lão không ngá»§ được. Ngà y mai là có tà u và o đất liá»n. Mừng tháºt ! Vui tháºt ! NghÄ© đến vợ con, lão lục tìm trong đầu nên tặng vợ, tặng con những gì ? Ở trên quần đảo nà y có gì ngoà i phân chim, cát và ng, san hô, ốc biển…Tặng gì đây cho vợ, cho con ?
Vừa vỠđến nhà , lão chà o má»i ngưá»i. Vợ lão ôm chặt lão, khóc : “Sao anh không ở ngoà i đó ? Anh vá» là m gì ?â€. Lão biết vợ quá thương mình nên nói váºy thôi. ChÃnh vợ lão đã khuyên lão ra đảo nháºn công tác khà tượng kia mà .
Nhìn thằng VÅ© nằm trên nôi, lão giÆ¡ hai tay ra, vừa vá»— vá»— vừa kêu lên : “Ba đây con ! Cho ba bồng tà !â€. Thằng VÅ© nằm trong nôi khóc ré lên. Thương con, lão muốn bồng con, ôm con. Nhưng má»—i lần lão bồng nó thì nó không chịu. Má»™t bữa, vợ lão lo sắm sá»a má»™t Ãt đồ dùng để lão ra lại đảo, bèn giao con cho lão. Thằng VÅ© cứ khóc, không chịu cho lão bồng. Lão lấy những thứ đồ chÆ¡i bằng nhá»±a cho nó chÆ¡i, nhưng nó vẫn không chịu nÃn. Cá»±c chẳng đã, lão bồng con và dá»—. Lão kêu kêu, cưá»i cừá»i ; lão là m đủ trò ; nhưng thằng bé vẫn cứ khóc. Khóc miết rồi cÅ©ng mệt. Mệt nên nó nÃn. Rồi nó đưa mắt nhìn lão, nhìn khắp phòng. Lão thấy mắt thằng bé nhìn các thứ để ở trong tá»§ gương như muốn khám phá Ä‘iá»u gì đấy. Nhìn con, lão lấy là m lạ. Những thứ trong tá»§ có gì lạ đâu. Toà n san hô, ốc biển…, những thứ lão mang từ đảo vá». Lão bồng con đứng trước tá»§. Thằng bé cưá»i - lần đầu nó nhoẽn miệng cưá»i. Lão lấy mấy thứ nhá» xinh cho thằng bé chÆ¡i, nhưng nghÄ© lại, lão sợ thằng bé chÆ¡i, rồi nuốt báºy, nên lão cất. Thằng bé lại khóc. Cuối cùng, lão chá»n cho con má»™t con ốc to bằng nắm tay. Äây là con ốc lão lượm trên đảo đúng và o lúc nghe tin vợ ở nhà sinh thằng VÅ©. Thằng bé cầm con ốc, ngáºm và o miệng ra chiá»u thÃch thú.
Kể cÅ©ng lạ ! Từ khi chÆ¡i vá»›i con ốc, thằng bé lại muốn lão bồng, lão bế. Chỉ trừ lúc nó thèm sữa, còn thì nó đòi lão bồng chÆ¡i cùng con ốc cho bằng được. Nó cÅ©ng thÃch lão hát cho nó nghe, nó cÅ©ng thèm lão hôn nó…
…Lão vẫn nặng nợ vá»›i đảo. Äảo là nhà , là phần cuá»™c sống cá»§a lão. Những lúc thương con, nhá»› vợ, lão chỉ biết ngồi trên bãi san hô nhìn và o đất liá»n. Là m sao lão quên được những hoà ng hôn. Mà u sắc kỳ ảo và ng đỠtÃm xanh cả biển. Mặt trá»i lặn dần xuống biển như thể thiên nhiên Ä‘ang cất giấu viên ngá»c hồng và o trong rương vÅ© trụ. Chỉ còn thứ ánh sáng diệu kỳ trên biển. Và trong lão sáng lên thứ ánh sáng cá»§a đêm, thứ ánh sáng gia đình, quê hương…Lão thèm được nhìn vợ, nhìn con, nhìn những gì thân thương cá»§a mình. Lão quên sao được những lần Ä‘em thư cá»§a con ra Ä‘á»c. Ngó thế mà thằng VÅ© cÅ©ng đã lá»›n rồi. Há»c lá»›p 11.Thư gá»i cho lão, lúc nà o nó cÅ©ng nhắc đến con ốc mà lão cho nó. CÅ©ng từng ấy câu chữ, nó cứ viết và o những lá thư gá»i cho lão : “Ba biết không ? Bạn bè con, đứa nà o cÅ©ng trầm trồ vì con có con ốc đẹp. Con đã từng khoe vá»›i bá»n chúng là con ốc mang cả hình hà i cá»§a quần đảo Hoà ng Sa. Bá»n chúng không tin. Nhưng con tin là thế !â€.
Lão cÅ©ng tin là thế ! Lão tin quần đảo Hoà ng Sa là máu thịt cá»§a quê hương. Là m sao lão quên được có lần lão đã dắt thằng VÅ© vá» quê ở táºn Quảng Ngãi. Trong lần giá»— chạp, ông tá»™c trưởng há» Äặng cá»§a lão đã từng nhắc rằng lão là kẻ háºu sinh Ä‘ang kế nghiệp tiá»n nhân. Mở gia phả, lão rưng rưng Ä‘á»c những dòng chữ ghi công tÃch cá»§a há» Äặng. Vua triá»u Nguyá»…n đã từng phái dòng tá»™c lão vượt đại dương trấn giữ Hoà ng Sa. Lão cảm thấy như máu tiá»n nhân Ä‘ang chảy trong cÆ¡ thể, tăng thêm nghị lá»±c, tăng thêm tình yêu cho lão trên đảo Cát Và ng. Là m sao lão quên được lúc cúng tế, bà con tá»™c hỠđã bá» thức ăn, sau khi xong lá»…, và o má»™t chiếc thuyá»n là m bằng bẹ chuối, thả xuống biển. MÅ©i thuyá»n hướng vá» Hoà ng Sa như thể rằng Hoà ng Sa không thể quên trong hồn ngưá»i đã khuất. Trong tâm tưởng lão, lúc nà o chiếc thuyá»n bẹ chuối ấy cÅ©ng lá»›n như những chiếc thuyá»n cá»§a dòng tá»™c há» Äặng, há» Trần, há» Lê…ở quê lão vâng lệnh triá»u đình, tiến thẳng Hoà ng Sa…Trong lão như trá»—i dáºy những bà i văn tế các thá»§y binh thá»i ấy. Nháºn lệnh vua, nặng nợ nước nhà , buổi ra Ä‘i đâu dá»… dà ng. Sóng gió trùng khÆ¡i, thá»§y quái dẫy đầy, đến Hoà ng Sa đâu dá»…. Các thá»§y binh được tế sống lúc lên đưá»ng như thể rằng quê hương vẫn nặng nợ vá»›i những ngưá»i con. Lão bùi ngùi, run rẩy như có ai Ä‘ang bóp nghẹt trái tim. Lão khóc…
Và lão đã khóc rất nhiá»u khi nghe tin thằng VÅ© hy sinh trên Trưá»ng Sa năm 1988. Lão không ngá» như váºy. Ká»· váºt cuối cùng cá»§a con lão là quyển nháºt ký. Lão đã Ä‘á»c Ä‘i, Ä‘á»c lại hoà i. Những dòng cuối cùng lão như thuá»™c lòng : “Ba Æ¡i ! Biển đảo là biển đảo cá»§a quê hương do cha ông để lại cho con cháu Ä‘á»i sau. Phải giữ để khá»i có tá»™i vá»›i tiá»n nhân, vá»›i con cháu. Dẫu có hy sinh, con vẫn không hối tiếc Ä‘iá»u gì vì đã thá»±c hiện theo lá»i ba dạy.â€. Äến giá», lão vẫn không biết mình dạy con Ä‘iá»u gì. Lão chỉ nhá»› những việc là m, những tình cảm gắn bó vá»›i Hoà ng Sa. Không biết có phải những Ä‘iá»u ấy là lá»i lão dạy vá»›i con ? Có lần thằng VÅ© cầm con ốc đố lão - lúc nó vừa thi xong tú tà i : “Äố ba, trên mình con ốc nà y có gì ?â€. Lão ngạc nhiên sao con lão đố như váºy. Nhìn con ốc, lão cưá»i đáp : “Thì chỉ những chấm, những chấm mà u và ng nâuâ€. Thằng VÅ© cÅ©ng cưá»i, nói : “Rứa con đố là m gì !â€. Rồi nó chỉ từng cái chấm, há»i lão có giống những đảo mà lão đã từng ở không, nhiá»u chấm có phải là quần đảo không…Và rồi nó kết luáºn : “Trên mình ốc có in hình quần đảo Hoà ng Saâ€. Kể cÅ©ng hay hay. Từ đó, nó để con ốc và o chá»— trang trá»ng nhất. Khi nháºp ngÅ©, Ä‘i bá»™ đội hải quân, nó xung phong Ä‘i Trưá»ng Sa. Lão không gà n con. Nó cÅ©ng có tình yêu đảo như lão kia mà !
Kể từ ngà y thằng VÅ© mất, lão như mất hồn. Cứ những đêm rằm, mồng má»™t, lão lại ra biển. Dù nắng, dù mưa, lão vẫn ra biển thắp ba cây nhang hướng vá» Hoà ng Sa, Trưá»ng Sa mà vái. Ngoà i kia, những con thuyá»n thả lưới, những chiếc tà u đánh bắt cá sáng rá»±c những ánh đèn như thà nh phố nổi trên biển. Trước mắt lão hiển hiện những ngư dân cần mẫn, chăm chỉ, chịu khó chịu thương. Trước mắt lão hiện lên những chà ng trai giữ đảo, có cả hồn cá»§a những ngưá»i như con trai lão cùng tiá»n nhân giong thuyá»n xuôi ngược biển Äông. Nhiá»u lúc lão lẩm bẩm má»™t mình như Ä‘á»c thÆ¡ vá» Hoà ng Sa…
Và rồi thà nh phố Äà Nẵng bổ nhiệm Chá»§ tịch huyện đảo Hoà ng Sa. Lòng lão trá»—i dáºy thứ tình yêu biển đảo mà bấy lâu nay ẩn trong tiá»m thức. Ngưá»i há» Äặng hôm nay lại nối tiếp há» Äặng, há» Trần, há» Lê… ở quê lão, như cái thuở cha ông vâng lệnh triá»u đình ra đảo, gánh trách nhiệm vá»›i Hoà ng Sa. Lão thấy mình như trẻ lại, khá»e lại và vui hÆ¡n. Không vui sao được khi đất đảo quê hương được nhắc đến ? Không vui sao được khi có ngưá»i dám nháºn trách nhiệm nặng mang ? Lá»i thằng VÅ© trong nháºt ký sáng rá»±c trong tâm trà lão : “Biển đảo là biển đảo cá»§a quê hương do cha ông để lại cho con cháu Ä‘á»i sau. Phải giữ để khá»i có tá»™i vá»›i tiá»n nhân, vá»›i con cháu…â€.
Tiếng thằng Phong như đánh thức lão :
- Nội ơi ! Mai con phải và o thà nh phố Hồ Chà Minh.
- Ở thêm Ãt ngà y, được không ? - Lão há»i như trách .
- Con phải và o để thầy hướng dẫn là m luáºn văn .
- Thế thì phải và o thôi ! Mà nà y, con là m đỠtà i gì ?
- Dạ ! Con là m đỠtà i vá» quần đảo Hoà ng Sa, Trưá»ng Sa trong mối quan hệ vá»›i biển Äông.
Trầm ngâm một lúc, lão lên tiếng :
- Gay đó con ! Nhưng phải gắng thôi.
- Dạ ! Con nghe lá»i ná»™i.
Hai ông cháu cùng dắt tay xuống tắm. Nước biển tắm mát cÆ¡ thể lão, cÆ¡ thể cháu lão. Nước biển Mỹ Khê giống như nước biển Hoà ng Sa. Lão nghe mằn mặn bá» môi. Lão đứng lên. Mặc từng cÆ¡n sóng đổ trên ngưá»i, lão nhìn ra xa khÆ¡i. Äau đáu là Hoà ng Sa trong ná»—i nhớ…
Tháng Năm, 2009
Phan Trang Hy
(theo Namtrung.info)
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
|