Kỷ niệm 53 năm ngà y giải phóng thủ đô (10/10/1954 - 10/10/1954):
Trung Ä‘oà n 57, sư Ä‘oà n 304 - ÄÆ¡n vị đầu tiên tiếp quản Hà Ná»™i
11:20, 08/10/2007
--------------------------------------------------------------------------------
Tháºt chưa công bằng, và o dịp ká»· niệm Giải phóng Thá»§ đô chỉ nhắc tá»›i các trung Ä‘oà n thuá»™c Sư Ä‘oà n 308 và o tiếp quản, vá»›i cá» hoa và nhân dân Hà Ná»™i hân hoan chà o đón. Còn đơn vị và o trước đại quân, tiếp nháºn sá»± bà n giao cá»§a quân đội Pháp thì lại Ãt khi được nhắc tá»›i. ÄÆ¡n vị đó chÃnh là Trung Ä‘oà n 57, Sư Ä‘oà n 304.
Ngoà i các cán bá»™ thuá»™c Ủy ban Äình chiến Trung ương do đồng chà Äặng TÃnh, Cục trưởng Cục Tác chiến, Bá»™ Tổng tham mưu cùng má»™t số cán bá»™ và o trước hợp đồng quy chế tiếp quản vá»›i quân đội Pháp; phải kể tá»›i Trung Ä‘oà n 57, Sư Ä‘oà n 304 đơn vị đầu tiên và o tiếp nháºn sá»± bà n giao cá»§a quân đội Pháp và liên hệ vá»›i cÆ¡ sở ná»™i thà nh ngà y mồng 9/10/1954, để hôm sau đại quân tiến và o Hà Ná»™i an toà n, trang nghiêm.
Tiá»n thân cá»§a Trung Ä‘oà n 57 là Äá»™i tá»± vệ Ä‘á», Cách mạng thà nh công, trở thà nh Chi đội Äá»™i Cung, rồi phát triển thà nh Trung Ä‘oà n. ÄÆ¡n vị chốt giữ Hồng Cúm, xây dá»±ng tráºn địa cánh cung cắt rá»i Phân khu Hồng Cúm vá»›i Phân khu Trung tâm. Trung Ä‘oà n còn hoà n thà nh xuất sắc nhiệm vụ ngăn chặn không cho quân Pháp ở Äiện Biên Phá»§ rút chạy sang Là o.
Chiến dịch Äiện Biên Phá»§ thắng lợi. Trung Ä‘oà n rút vá» hoạt động ở hai tỉnh Hà Äông, SÆ¡n Tây. Những tráºn đánh cá»§a Trung Ä‘oà n đã giải phóng phần lá»›n đất Ä‘ai, nhân dân thuá»™c hai tỉnh nà y.
Lệnh ngừng bắn ban hà nh lúc 0 giá» ngà y 22/7/1954, dưới sá»± chỉ huy cá»§a Trung Ä‘oà n trưởng Nguyá»…n Cáºn, Trung Ä‘oà n được lệnh vá» chốt ở khu vá»±c Chúc SÆ¡n (Hà Äông), là m má»i công tác chuẩn bị; tăng cưá»ng cho Sư Ä‘oà n 308 tiếp quản Hà Ná»™i.
Trước đó, đơn vị đã cá» má»™t số cán bá»™ cùng Ủy ban Äình chiến Trung ương thống nhất quy chế tiếp nháºn sá»± bà n giao cụ thể từng cứ Ä‘iểm, từng đồn, bốt, từng khu kinh tế, khu công nghiệp, bến cảng, sân bay... quân Pháp chiếm đóng.
Quy chế cụ thể như sau: Trong ngà y 9/10/1954, theo giá» hẹn, má»—i cứ Ä‘iểm cá»§a quân Pháp Ä‘á»u có mặt sÄ© quan chỉ huy đứng đón. SÄ© quan ta ký giấy tiếp nháºn bà n giao. Chiến sÄ© ta cÅ©ng tiếp nháºn bà n giao, nháºn vị trà đóng quân và thay thế đứng gác. LÃnh Pháp bồng súng chà o và rút theo sÄ© quan cá»§a há».
Sáng ngà y 9/10/1954, Tiểu Ä‘oà n 346, do đồng chà Hoà ng Bình, Tiểu Ä‘oà n trưởng theo hai đưá»ng từ Hà Äông và o tiếp quản Sân bay Bạch Mai, Äồn VÄ©nh Tuy. Quân Pháp cho viên quan tư, má»™t viên quan ba và má»™t đại đội bá»™ binh Ä‘i xe Jeep và xe váºn tải, đón quân ta ở ga xe Ä‘iện Cầu Má»›i (Nhà máy CÆ¡ khà Trung quy mô).
Lúc nà y, địch còn đóng ở Ngã Tư Sở, kiểm soát đưá»ng Tà u Bay (đưá»ng Trưá»ng Chinh), không cho dân hé cá»a xem bá»™ đội ta và cho xe bá»c thép gà o rú dá»c đưá»ng.
Cả hai bên ta và Pháp và o nhà để máy bay thuá»™c Sân bay Bạch Mai là m biên bản bà n giao. Khá đông các nhà báo nước ngoà i tá»›i dá»±. Há» chú ý chụp ảnh sÄ© quan, chiến sÄ© ta. Tại đây, ta tiếp quản 21 vá»ng gác, cứ Ä‘iểm địch. Sáng hôm sau mồng 10/10, Tiểu Ä‘oà n 346 lại cá» má»™t trung đội sang tiếp quản Bệnh viện Bạch Mai.
CÅ©ng sáng ngà y 9/10, Tiểu Ä‘oà n 418, Trung Ä‘oà n 57 do Tiểu Ä‘oà n trưởng Nguyá»…n Cầm chỉ huy tiếp quản khu vá»±c Bưởi. Tiểu Ä‘oà n tiếp quản Trưá»ng Bưởi (Trưá»ng Chu Văn An), Quần Ngá»±a, Nhà máy da Thụy Khuê, sau đó há»™i tụ ở các là ng TrÃch Sà i, Äông Hồ, Äông Xá. Tá»›i nÆ¡i nà o, bá»™ đội cÅ©ng được nhân dân trìu mến đón tiếp và hoan nghênh.
Sáng 10/10/1954, Tiểu Ä‘oà n 265 cá»§a Trung Ä‘oà n 57 do ChÃnh trị viên Lâm Phúc chỉ huy tiếp nháºn sá»± bà n giao cá»§a quân Pháp ở đồn Cầu Giấy. Trước cổng đồn Cầu Giấy có 4 lÃnh da Ä‘en khoác súng tiểu liên đứng gác, 2 chiếc xe tăng trong sân quay nòng pháo ra phÃa cổng, rú máy.
Nguyá»…n Hiá»n (khi đó là Trưởng tiểu ban Tuyên huấn Trung Ä‘oà n) được phái xuống là m phiên dịch cho Lâm Phúc cùng 2 chiến sÄ©, khoác 2 khẩu tiểu liên, tiến thẳng và o đồn. Lâm Phúc cầm 2 bông hoa cắm và o nòng súng cá»§a 2 tên lÃnh da Ä‘en. Anh nói: “Chiến tranh đã kết thúc, mừng các bạn sắp được Ä‘oà n tụ cùng gia đìnhâ€.
Hai tên lÃnh lúng búng câu gì đó, rồi chúc nòng súng xuống đất.
Má»™t viên đại úy Pháp cùng má»™t tiểu đội lÃnh bồng súng ra cổng đón. Viên đại úy giÆ¡ tay lên mÅ© chà o và tá»± giá»›i thiệu là đồn trưởng. Äồng chà Lâm Phúc được giá»›i thiệu là quan tư tá»›i nháºn sá»± bà n giao cá»§a quân Pháp. Lâm Phúc nghiêm nét mặt, há»i:
- Tại sao đón khách, các anh lại cho xe tăng gà o rú?
- Thưa đó là thủ tục nghi lễ của quân đội Pháp khi đón khách.
Cuá»™c bà n giao diá»…n ra trong khoảng 10 phút. Khi quân Pháp lên xe rút Ä‘i, cả rừng hoa, rừng cỠđỠsao và ng xuất hiện. Cá» hoa trên tay ngưá»i, trên nóc nhà , trên ban công, cá»a sổ...
Mấy giỠsau, các đơn vị bộ binh cơ giới của Sư đoà n 308 rầm rầm tiến và o tiếp quản thủ đô Hà Nội.
- Nháºn bà n giao cá»§a quân đội Pháp ở Cầu Giấy xong, Tiểu Ä‘oà n 265 để má»™t bá»™ pháºn ở lại, rồi hà nh quân tiếp qua Kim Mã, Ngá»c Khánh. Má»™t đại đội đóng ở gò Äống Äa, má»™t đại đội đóng ở Nhà Äấu Xảo (Cung Văn hóa Hữu Nghị) và ga Hà Ná»™i.
Như váºy, ngà y mồng 9 và cả sáng sá»›m ngà y 10/10 trước khi đại quân tiến và o Thá»§ đô, Trung Ä‘oà n 57, Sư Ä‘oà n 304, đã hoà n thà nh xuất sắc nhiệm vụ tiếp nháºn sá»± bà n giao cá»§a quân đội Pháp, ở vòng cung phÃa bắc, phÃa tây và tây nam Hà Ná»™i
Trần Kỳ
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y: